Ikmaaitkï
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
5E JAARGANG N°. 1270
MAANDAG 28 JUNI 1948
Britten vastbesloten hun zone niet te verlaten
Gezamenlijk protest te Moskou
wordt spoedig verwacht
Hatta: „Wij kunnen en willen
Nederland heipen''
Geen snelle resultaten te verwachten
van 't offensief
EH-tZOKNEKW
Uit;, voor de Stichting De Vrije Alkmaar-
der. Abonnementsprijs 3-45 per kwartaal
30 cent per week) bij vooruitbetaling.
Advertenties 14 ct. p. m.m., familieberichten
18 cent. Verdere tarieven op aanvrage.
Verantw. redacteur: J. v. Zoonen Bureau: Ridderstraat hoek Oude gr cht-Tel, K 2200- 39
Crisis in Berlijn duuri voori
De toestand die in Berlijn geschapen is, wordt allerwege ernstig ge
acht en men vergelijkt haar met „Munchen". Hoewel er van Sovjet
zijde de nadruk op wordt gelegd, dat de verklaring die na de conferen
tie van Warschau werd uitgegeven een beroep betekent op de geallieer
den om de vrede te bewaren, zijn er op het moment dat wij dit schrij
ven nog geen tekenen die er op wijzen, dat de Russen van plan zijn
om de blokkade van de Westelijke zones op te heffen. Robertson, de
Britse militaire gouverneur, verzocht zijn Russische collega hier schrif
telijk om.
Wilhelm Pieck, voorzitter van de door de communisten geleide S.E.
D. heeft volgens Reuter verklaard, dat de Bcrlijn-crisis niet zou eindi
gen „alvorens de Westelijke geallie erden besluiten Berlijn te verlaten".
Het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft echter officieel
verklaard, dat Engeland vastbesloten is in Berlijn te blijven. Er is een
voortdurend en nauw contact tussen Engeland en de andere Westelijke
mogendheden. Men verwacht een spoedige gezamenlijke protestnota aan
Moskou.
Bevoorrading met
vliegtuigen
De Amerikanen zullen al hun be
schikbare transportvliegtuigen in Eu
ropa onverwijld gebruiken voor het
goederenvervoer naar Berlijn. De
spanning onder de Berlijnse bevol
king zou iets verminderd zgn, nu
aangekondigd is, dat de voedselrescr
ves het zeker drie weken zullen uit
houden.
Wat de geldzuivering zelf betreft,
de Russen hebben aangekondigd, dat
de oude bankbiljetten die voor de
Oostelijke sector van een opplakze-
gel voorzien zijn, binnen twee weken
door nieuwe bankbiljetten zullen vvor
den vervangen. De zegels n.1. werden
in tienduizenden exemplaren nage
maakt, hetgeen een bedreiging voor
de economie in de Sovjet-zone bete
kende
algem.
S,E.D -plannen voor
staking
Volgens het onder Britse licentie
verschijnende Berlijnse blad „Der
Telegvaf" bereidt de SED een alge
mene staking voor om de erkenning
van de nieuwe Russische valuta te
verkrijgen. Van de zijde van de SED
werd dit bericht met nadruk tegenge
sproken.
Britse pers zeer ongerust
De grote Engelse Zondagsbladen
KThe Observer" en de „Sunday Ti
m"s' geven in commentaren uitdruk
king aan hun grote bezorgdheid ove:
de toestand De „Observer" dringt el-
op aan, het bezit van het atoomwa
pen „als troef uit te spelen' Staim
en Molotof, aldus her blad, we'eji
hoe, goed. dat wij het i> vjet-lcg:r
weg zouden kunnen vagen indien wij
daartoe worden uitgedaagd. De „Sun
day Times" z-^gt om. dat warneer
d Britten thans Be •ijn zou :en vtr
la'.cn, die van de EJb" tot ara Atlan
tische Oceaan opgevat zou worjen ais
het begin van een langdurige t"roei
tocht
Winston Ch-fc/ull zeije over de
ensts: ,,Zij is even ernstig als e van
EINDE OF VOORTZETTING VAN
LON'DENSE HAVENSTAKING
Een massabijeenkomst van ongeveer
2 000 der 20.000 stakende Londense ha
venarbeiders eindigde Zondag in on
zekerheid, of een resolutie inzake her
vatting van het werk op Maandag al
of niet was aangenomen.
Na de stemming bij handopsteken
verklaarden vakverénigingsfunctiona-
risscn, dat besloten was weer aan het
werk te gaan. Vele havenarbeiders
spraken deze uitslag van de stemming
echter tegen. Een afgevaardigde van
het officieuze stakingscomité verklaar
de aanverslaggevers, dat de staking
voort zou duren en dat men reeds
steun zoekt in andere havenplaatsen.
In Liverpool „was de zaak al aan
hei rollen", verklaarde men
MAGNETISCHE KRACHT VAN
STERREN GEMETEN
Dr. Harold Babcock, astronoom van
de Mount Wilson sterrenwacht in
Califorhië, heeft medegedeeld, dat
ivoor de eerste maal in de geschie
denis de magnetische 'kracht van
eterren is gemeten.
Babcock's metingen tonen, dat, hoe
meer omwentelingen een ster maakt,
des te groter haar magnetische
kracht is.
Munchen in 1938 W.,; h.p?n dat d-:
vrede 'al worden bewaard, maar wij
hebben geleerd dat de veiligheid niet
wordt vergroot door toe te geven
aan dictators." Bidault noemde de
toestand „ernstig, onaangenaam en ge
vaarlijk".
Voor hel geval, dal
Shinweil. de Britse minister van
Oorlog, heeft, verklaard, dat „voor het
geval Engeland ongelukkiger wijze in
een grote oorlog gewikkeld" werd, hij
de verzekering kon geven dat het
Britse leger snel in een eerste-klas
leger zou worden veranderd. „Mijn
verklaring is geen bedreiging", zei
Shinweil, „maar een mededeling. Wij
willen in vriendschap leven met al
len"
Sokolofsky 's avontuur
Sokolofsky, de Russische militaire
gouverneur, is in zijn auto Zaterdag
avond door Amerikaanse militaire po
litie aangehouden omdat hij in de
Amerikaanse sector te hard reed. Na
een half uur werd hij vrijgelaten en
generaal Clay bood hem zijn excuses
aan
Nieuwe gouverneuis voor
Suriname en Curagao
Bij K.B. van 25 Juni wordt aan mr.
J. C. Brons op zijn verzoek met in
gang van 5 Juli eervol ontslag ver
leend uit het ambt van gouverneur
van Suriname.
In zijn plaats wordt benoemd dr. W.
Huendcr, buitengewoon gezant en ge
volmachtigd minister, hoofd van de
Nederlandse militaire missie in de ge
allieerde bezpttingsraad te Berlijn.
Bij K.B. van 25 Juni wordt aan dr.
P. Kasteel op zijn verzoek met ingang
van 1 Juli 1948 eervol ontslag ver
leend uit het ambt van gouverneur
van Curacao.
In zijn plaats wordt benoemd de
heer ir. L. A. II. Peters, inspecteur
van de landbouw, landbouwraad aan
H. M. Ambassade te Washington, lid
der Nederlandse secïie der Caraïbischc
commissie
Na
/aren
voor ieder 200 gram r'rjst
Op grond van de verkregen allocatie
van het tweede halfjaar van 1848 is
3000 ton rijst aangekocht voor binnen
landse cónsumptiedoeleinden. Het is
nog onzeker of op voortzetting van
deze import kan worden gerekend. De
minister heeft in elk geval uit de
thans verkregen aanvoer per hoofd
de bevolking 200 gram rijst beschik
baar gesteld, zodat na jaren de Ne
derlandse huismoeders weer over een
weinig rijst voor de huishouding zul
len kunnen beschikken.
In de bonnenlijst welke 1 Juli wordt
gepubliceerd zal een voorinleverings-
bon van 200 gram rijst voor alle leef
tijdsgroepen worden aangewezen. Ver
wacht mag worden dat deze hoeveel
heden in de tweede helft van Augus-.
tus ter beschikking zullen komen.
De Prinses regentes en Z.K.H. Prins Bernhard hebben zoals bekend met
hun jacht Piet Hein een bezoek gebracht aan hun dochtertjes, die op
Terschelling kamperen. Vrijdagmidda g kwam de Piet Hein op de rede van
Den Helder aan.
Het Prinselijk jacht passeert het vlie gkampschip Karei Doorman, dat de
voorgeschreven saluutschoten lost.
Maar eerst moet het vertrouwen
er weer zijn
Voorstellen aan Neder I.
autoriteiten voorgelegd
De „Christian Science Monitor"
heeft in een interview gepubliceerd,
dat de Amerikaanse correspondent
Daniël L. Schorr te Djocja heeft ge
had met de Republikeinse premier
Moh. Hatta.
Hatta verklaarde dat de huidige
spanning en het Republikeinse wan
trouwen, dat een nieuwe Nederlandse
militaire actie zal worden begonnen,
de vermindering van de Republikeinse
strijdkrachten, als ook het economisch
herstel belemmeren.
Hatta zeide, te streven naai- zo
spoedig mogelijke samenwerking met
de Nederlanders, doch niet ten koste
van hetgeen de Republiek bereikt
had.
Nederland moet zich versterken en
wij helpen Nederland meer dan het
denkt, wanneer wij eenmaal vrij onze
natuurlijke hulpbronnen kunnen ex
ploiteren en ons economisch plan in
werking kunnen stellen. Wij zijn be
reid grote orders in Nederland te
plaatsen. Nederland economisch een
gunstige positie in Indonesië te ge
ven. Maar wij moeten eerst vertrou
wen in elkaar hebben, aldus Hatta.
Gemeenschappelijk
legercommando en „bevroren"
diplomatieke betrekkingen
Aan Nederlandse autoriteiten had
Httta o.m. voorgesteld, het Republi-
hiW en het Nederlandse leger on
der een gemeenschappelijk commando
te brengen en uitbreiding van de bui
tenlandse betrekkingen te vermijden
maar te handhaven wat de Republiek
tot heden verworven had als aandeel
voor de diplomatische dienst van de
toekomstige Ver. Staten van Indo
nesië.
Grieks legerchel kondigt aan:
Markos richtte zich tot
soldaten van tegenpartij
Generaal Jandoeis, hoofd van de
Griekse legerstaf, is uit Janina te
ruggekomen, waar hij de operatie-
zóne heeft bezocht en overleg ge
pleegd heeft met de militaire leiders.
Zij hebben o.m. de toestand in Epirus
onderzocht waar sedert verscheidene
dagen hevige gevechten worden ge
leverd.
De generaal heeft op een perscon
ferentie uiting gegeven aan zijn te
vredenheid over het verloop van de
krijgsverrichtingen, zowel in het Zui
den als in het Noorden, maar hij
heeft er aan toegevoegd: „Zij, die
onmiddellijke resultaten verwachten
bedriegen zich, want een moeilgk
terrein eist talrijke verplaatsingen
en dus tijdverlies.
„Schiet Uw officieren neer"
Radio „Vrij Griekenland" heeft 'n
dagorder van het hoofdkwartier van
generaal Markos uitgezonden, waar
in aan de soldaten van het rege
ringsleger verzocht wordt:
1: Het geschikte ogenblik af te
wachten om hun officieren neer te
schieten en zich bij de strijdkrach-
ten van „Vrij Griekenland" aan te
sluiten, ingeval zij naar het front
worden gezonden.
2. Zoveel mogelijk de actiemiadelen
van de regeringstroepen te verlam
men en onverbiddelijk toe te slaan
wanneer zij hun ogenblik gekomen
achten.
DENEMARKEN—POLEN 8—0!
De voetbalwedstrijd tussen Dene
marken en Polen werd door de Denen
met 80 gewonnen. Karl Prast
maakte drie doelpunten, Hansen en
Wisselende bewolking met enkele
regenbuien, hier en daar vergezeld
met onweer. Aanvankelijk matige, la- Karl Hansen ieder twee en Plöger
ter vooral aan de kust krachtig toe- I een goal. Met rust was de stand
nemende wind uit Westelijke richting reeds 40 voor Denemarken.
Artic Bell (Engeland) op Norton,
winnaar in het hoofdnummer, de 500
cc klasse.
Postzegels met beeltenis
van Juliana
Naar aanleiding van het 50-jarig re
geringsjubileum van H.M. de Konin
gin zullen van 31 Aug. t.m. 30 Sep
tember a.s. herdenkingspostzegels in
de waarden van 10 en 20 cent ver
krijgbaar worden gesteld.
Zij blijven tot ultimo 1949 voor fran
kering geldig.
Voorts zal in verband met de troons
wisseling de beeltenis van Koningin
Wilhclmina op de in omloop zijnde of
nieuw uit te geven gewone zegels van
5 cent en hoger, worden vervangen
door die van het nieuwe staatshoofd.
By de troonswisseling zullen zegels
van 10 en 20 cent met de beeltenis
van de nieuwe vorstin gereed zijn.
De overige waarden zullen iz.t. zo
spoedig mogelijk verschijnen.
Zowel de herdenkingszegels als de
nieuwe zegels in de gewone uitgifte
zullen worden vervaardigd naar ont
werpen van S. L. Har'tz.
RANTSOENBONNEN DIE GELDIG
HEID VERLIEZEN
De rantsoenbonnen van de serie G
zullen na 3 Juli a s. niet meer geldig
zijn. Na die datum zijn voor voedings
middelen, tabak en zeepartikelen uit
sluitend de rantsoenbonnen van de
serie H geldig
Louis droogde Walcott
in elfde ronde af
„Vanavond heb ik m'n laatste wed
strijd gebokst", zei Joc Louis voor de
microfoon. Walcott schudde hem de
hand, glimlachte en zeide: Joe Louis
is nog altijd een groot kampioen. Ik
heb van begin tot het eind gedaan
wat ik kon".
Dat alles gebeurde, nadat Joe in
het Yankee_stadion z"n (tevoren nog
al optimistische) uitdager met een
ontzaggelijke rechtse in de elfde ron,
de tegen het canvas had getimmerd.
Walcott had enkele seconden daar.
voor twaalf harde slagen op z'n kaak
doorstaan. Louis had bovendien van
de 10 voorgaande ronden er al vijf
op z'n naam, twee eindigden onbe
slist en drie waren er voor Walcott.
Louis kwart millioen
dollar rijker
De bruto-recette van het ti
telgevecht tussen Joe Louis en
Joe Walcott bedraagt 841.793
dollar. Van deze som gaat on
geveer 252.000 dollar naar de
wereldkampioen, terwijl Wal
cott ongeveer de helft hiervan
zal ontvangen. Bij deze bedra
gen zijn de rechten voor film,
radio en televisie niet inbegre
pen. Alleen wat betreft radio
en 'televisie-rechten zal de re
cette met ongeveer 100.000 dol
lar stijgen.
Marshall-hulp voor
Juli-September verlaagd
Van gezaghebbende zijde te Was
hington wordt meegedeeld, dat voor
het Juli-September-kwartaa! de door
Europa gevraagde hulp met ongeveer
200 millioen dollar wordt verlaagd.
Hiertoe was „met tegenzin besloten,
niet omdat de E.C.A. van gevoelen
was dat het gevraagde bedrag te hoog
is, maar met het oog op de beperkte
middelen die voor het volledige jaar
program beschikbaar zijn".
De heer Lunshof wegens
belediging gedagvaard
De oud-minister van Justitie, mr. dr.
M. G. van Heuven Goedhart, heeft de
heer H. A. Lunshof in kort geding ge
dagvaard voor de Amsterdamse recht
bank, zulks in verband met een de
zer dagen door de heer Lunshof ge
schreven brochure, getiteld „vlag half
stok, een studie in onrecht". Mr. dr.
van Heuven Goedhart acht zich door
deze brochure, die zijn beleid als mi
nister van Justitie in de jaren 1944—
1945 kwalificeerd, beledigd en heeft
een eis tot onmiddellijke stopzetting
van de uitgifte ingediend, alsmede de
eis tot een boete van f 500 voor elke
dag, dat deze brochure langer ver
schijnt.
Bij Prins Bernhard 's
verjaardag
Dinsdag 29 Juni a.s. zal de
tweede voorzitter van de
„Niwin", ir. P. F. S. Otten,
een radiotoespraak houden
ter gelegenheid van de ver
jaardag van de eerste voor
zitter, Prins Bernhard. De
uitzending zal geschieden
via Hilversum I van 19.45
tot 19-50 uur.
Bedroevend
Wie zich nog herinnert hoe ge
durende de oorlog duizenden Neder
landers van verschillende godsdiens
tige en politieke overtuiging zich
hebben aaneengeschaard om de aan
val op de vrijheid en onafhankelijk
heid van ons volksbestaan.
slaan, en thans ziet, hoe door de nnê
groep verzetslieden wordt getu.cht
een andere van verraad en neulen
met de vijand te betichten, di^
zich toch even de ogen uitwrijven'.
De meest fantastische verhalen
worden opgedist en zelfs de meest
weerzinwekkende bronnen worden
aangeboord; Het geeft te denken, dat
deze strijd juist moest worden ont
ketend bg de nadering der verkie
zingen, waardoor we ons niet kun
nen losmaken van de gedachte, dat
politieke oogmerken aan het geval
niet vreemd zijn.
Dit moest echter een reden te
meer zijn, voor alle mensen die ac
tief aan het verzet hebben deelge
nomen, zich er voor te hoeden
het verzetswerk in de politiek te la- 4
ten betrekken. Daarvoor is de strijd
te moedig, zijn de offers te groot
geweest. Dat het anders is, is ver
ontrustend en bedroevend.
Verontrustend, omdat het bete
kent, dat er in de boezem van het
Nederlandse volk opnieuw spannin
gen en tegenstellingen zgn ontstaan,
even groot als voor het uitbreken
van de tweede wereldoorlog.
Bedroevend, omdat het een bewijs
is, dat het wederzijds begrip en ver
trouwen, dat er in de dagen van ge
vaar was, in een minimum van tijd
verloren is gegaan. Men moge over
de heren Vorrink en Goedhart, te
gen wie de aanvallen in hoofdzaak
gericht zijn, denken wat men wil.
Men moge van oordeel zgn, dat de
politiek die zij voorstaan niet de juis
te is, dit neemt echter niet weg, dat
beiden, zowel als tal van leden van
hun groep een grote mond aan de
dag hebben gelegd en aan het poli
tieke denken in de oorlog via o.a.
„Het Parool" prachtige leiding heb
ben gegeven. Een leiding, waaraan
mede te danken is geweest, dat ons
volk voor het overgrote deel onvat
baar bleek voor de nationaal socia-
litische ideagieën. Wie thans uit
sluitend uit politieke overwegingen
probeert een smaad te werpen op de
ze verzetsmensen, gaat over de
schreef. Wat ons echter het meest
heeft getroffen, is, dat de mensen
uit het verzet, die politiek gespro
ken tot de groep der aanvallers be
horen, hun stem niet verheffen.
Wij kunnen ons niet voorstellen,
dat mensen, die tijdens de bezetting
als wapenbroeders met elkaar op
trokken. deze hele geschiedenis zon
der een woord van protest laten
passeren:
Want het is niet voldoende, dat
alleen mensen uit de Parool-groep
hier een protesterend woord laten
horen. Dit protest moet gehoord wor
den ook uit de mond van hen, die
zich nu politieke tegenstanders van
die groep noemen. Het zwijgen der
anderen is beangstigend. Het be
wijst, dat in de plaats van de saam
horigheid de haat is gekomen.
Een haat, die reeds zo diep ge
worteld is, dat de mensen wier ge
zamenlijke nabestaanden geholpen
worden door de Stichting 1940
1945, elkaar op deze wijze trachten
ie vernederen.
Hier ligt een taak voor de verzets
strijders zelf. Zg behoren aan dit
bedroevende verschynsel, dat 3e goe
de naam van het Nederlandse verzet
in binnen- en buitenland slechts kan
schaden, een halt toe te roepen.
v. Z.
Een recen:e foto van ZKH Trim
Bernhard, die op 29 Juni a.s. zijn 37ste
verjaardag viert.