Utmaader
5E JAARGANG N° 1284
N. HOLLANDSE
PERS 1945
WOENSDAG 14 JULI 1948
Zij collaboreerden op advies van
hoogste Nederlandse autoriteiten
Dr. Hirschfeld gaf een vrijbrief voor bouw
aan vliegvelden
Flinke athletiekploeg vertegen
woordigt ons land in Londen
Uitgr. voor de Stichting De Vrfle Alkmaar
der. Abonnementsprijs 3.45 per kwartaal
30 cent per week) bij vooruitbetaling.
Advertenties 14 et. p. m.m., familieberichten
18 cent. Verdere tarieven op aanvrage.
Verantw. redacteur» J. v. Zoonen BureauRidderstraat hoek Oude gracht Tel. K 2200- 397t
Gebroeders De Vilder van rechtsvervolging ontslagen
De gebroeders De Vilder zftn weer op vrije voeten. Tegelijk met L.
Doedes, directeur van de Hollandse Beton-MIj., werden deze directeuren
van de Amsterdamse Ballast-Mij. bij uitspraak van het Haags BIjz. Ge.
rechtshof van rechtsvervolging ontslagen. Maar meer sensationeel dan het
ontslag van rechtsvervolging was de uitbrander voor enige hoge autori
teiten, die het Hof bij deze gelegenheid heeft toegediend.
In het kort gezegd werden De Vilders, die beiden 19 maanden in hech
tenis zijn geweest en tegen wie de proc.-fiscaal een straf van 6 maanden
had gegist, en Doedes, tegen wie een voorw. straf van 6 maanden en een
boete van 25.000 - erd geëist, niet strafbaar geacht, omdat zij zich bij
hun hulpverlening aan de vijand hielden aan een advies, door de hoog.
ste hier nog gebleven regerings-insta nties gegeven!
Vreemde uitslag van het
landsoorlogreglement
Het is volgens het uitvoerig vonnis
vast komen te staan, dat er op 31 Mei
en 7 Juni 1940 besprekingen zijn ge
houden door het college van secreta
riseengeneraal met de vertegen
woordiger van generaal Winkelman,
de toenmalige kapitein Schepes. Daar
bij werd de mening uitgesproken, dat
het bezettingsleger recht had op on
derdak en dat dit leger, daar het ook
een luchtmacht bezat, moest beschik
ken over vliegvelden, hangars, start
banen en kazernes, waaraan door de
Nederlanders medewerking moest wor
den gegeven. Het door de vertegen
woordiger van generaal Winkelman
uiteengezette standpunt werd door het
college aanvaard. Het kwam tevens
tot de slotsom, dat vliegvelden, waar
omtrent in het verouderde oorlogs
reglement niets was bepaald, verge
leken konden worden met spoorweg
stations, emplacementen, enz. Zonder
twijfel was het vólgens dit college
verboden te werken aan forten, ves
tingwerken, e.d.
Dr. Hirschfeld advies
Later werd door het bestuur van
de federatie van werkgevers in het
bouwbedrijf bij dr. Hirschfeld om raad
gevraagd. De toenmalige secretaris
generaal zette het boven omschre
ven standpunt uiteen.
Werken aan vliegvelden waren niet
strafbaar, „omdat vliegvelden kunnen
(sic.!) dienen ten bate van het be
zettingsleger", maar dr. Hirschfeld
gaf de raad (niet dus de opdracht,
red.) alle werken slechts op uitdruk
kelijk bevel der Duitsers uit te voeren
Het Hof overwoog, dat de stelling
van de vertegenwoordiger van gene.
raai Winkelman, dat de bezetter het
recht heeft werken aan vliegvelden
te vorderen niet juist is. Naar het
oordeel van het Hof is het niet de
strekking van het landoorlogreglement
de bezetter rechten toe te kennen,
doch alleen -hem in de uitoefening
van zijn feitelijke macht aan bepaalde
grenzen te binden.
Gevoelige schrobbering
Het Hof gaf als zijn mening, dat
een advies als het onderhavige een
vrijbrief geeft voor de meest ernstige
collaboratie en dat de hier te lande
gebleven regeringsinstanties, die de
Staking op Franse
vliegvelden opgeheven
De staking van het grondpersoneel
van de Franse vliegvelden is Dinsdag
avond opgeheven na een bespreking
tussen het ministerie van Transport
en functionarissen van de niet-com-
munistische vakvereniging.
Naar vernomen wordt zouden ook
de employé's van de Luchtveilig-
heidsdienst, die lid zijn van de com
munistische vakvereniging, het werk
hervatten.
"l^ONNEÉB
WISSELEND BEWOLKT
Wisselend bewolkt met plaatselijke
buien. Tijdelijk afnemende wind,
maar later weer matige en aan de
kust vrü krachtige wind tussen West
en Noord-West. Weinig verandering
fa» temperatuur.
Duitse oorlog hadden meegemaakt,
beter hadden moeten weten. Het Hof
was van oordeel, dat het gegeven
advies onjuist is en in strijd met het
landoorlogreglement.
Het Hof gaf als zijn oordeel, dat
vast is komen te staan:
1. dat verdachten het gegeven ad
vies strikt hebben opgevolgd.
2. Dat zij geen opdrachten hebben
geambieerd of nagejaagd
3. Dat het werk van verdachten
slechts voor een vijfde gedeelte Duits
werk was.
4. Dat dr. Hirschfeld de indruk had
dat verdachten liever van Duitse op
drachten verschoond wilden blijven.
Geen straf zonder schuld"
Het Hof oordeelde, dat hiei sprake
was van een verschoonbare dwaling
en dat aan het strafrechtelijk begin
sel „geen straf zonder schuld" geweld
zou worden aangedaan, indien deze
verdachten, die advies hebben ge
vraagd aan hun regering en zich
daaraan houden, al was dat advies
onjuist, zouden worden gestraft.
Het Hof verklaarde verdachten ten
aanzien -an het begane feit niet
strafbaar en ontsloeg hen te dier zake
van alle rechtsvervolging.
Smokkelaars profiteren
van Staking
Stormloop op Luilekkerland
Be'gië ingezet
De staking van de Franse douane
beambten heeft aan de FransBelgi
sche grens tot grote verwarring aan
leiding gegeven, Het was alsof de
Franse smokkelaars het begin der
staking hadden afgewacht, want zodra
deze een feit was trokken zij in drom.
men de FransBelgische grens over.
Met de rust van' de winkeliers en de
andere ingezetenen op Belgisch ge
bied was het toen gedaan. Een leger
van Franse smokkelaars deed een
ware inval in het Niemandsland langs
de grens om zich te bevoorraden en
dc Belgische douaniers konden hier
niet veel tegen uitrichten. Alles wat
de smokkelaars maar konden bijeen
garen werd op vrachtauto's geladen,
die dan later weer naar Frankrijk te
rugreden.
Op vele plaatsen kon de Belgische
rijkswacht ingrijpen en een einde ma.
ken aan de massale aankopen van le
vensmiddelen en verbruiks-ar'tikelen.
De Belgische politie is echter niet tal
rijk genoeg om een strenge controle
uit te oefenen. Vooral door het veld
trekken de Franse smokkelaars, hier
in ijverig bijgestaan door de Belgische
grensbewoners, naar luilekkerland Bel
gië om enkele uren later beladen met
in hoofdzaak cigaretten en chocolade,
naar het berooide Frankrijk terug te
keren.
De gebeurtenissen langs de grens
hebben ook grote invloed gehad op
de zwarte deviezenmarkt: de Franse
franc daalde tot 100 voor 12.50 Belgi
sche francs. Enige dagen geleden
moest men voor 100 Franse francs
nog ongeveer 15 Belgische francs be
talen.
DE DRIE LAATSTE KAMERLEDEN
BENOEMD.
Behalve de reeds bekend gemaakte
namen van gekozenen van de Tweede
Kamer werden door loting aange
wezen om zitting te nemen de heren
F. J. Goedhart te Amsterdam voor
de Partij van de Arbeid; G. van
Praag, Den Haag voor de C.P.N. en
G. Ritmeester te Den Helder voor de
V.V.D.
Tour de France
Bartali voelt zich
verslagen
Bobet won de 12e étappe
De Fransman. Bobet heeft de twaalf
de étappe van de Tour de France,
San RemoCannes gewonnen en heeft
zich hierdoor vaster op de bovenste
plaats van het algemeen klassement
genesteld. Lambrecht van de. Inter
nationale ploeg liep reeds bij Men
ton weg, maar werd bij de bestijging
van de Col de Turini door Bobet en
Lazarides ingehaald. Bobet- was het
eerste op de Col, waarop Lazarides
een lekke band kreeg en Lambrecht
het tempo niet meer kon bijhouden.
Op het laatste stuk echter was de
wind zo hevig, dat Bobet besloot op
het tweede groepje, dat bestond uit
Lambrecht, Lazarides, Melineris- en
Kirchen, te wachten. Tezamen werd
verder gereden naar Cannes, waar
Bobet de eindsprint won.
Gino Bartali, de „grote", kwam met
13 minuten achterstand binnen en
heeft geen hoop meer op de over
winning, welke, volgens de Italianen,
voor de Tour begon, welhaast vast
stond. De Belgen geven Impanis een
„schone" kans op de eindzege.
De Nederlandse renners plaatsten
zich als volgt; De Ruiter en Janssen
20 ex-aequo en De Hoog 34. Kirchen
werd vierde.
Bobet draagt nog steeds de gele
leiderstrui en heeft in het algemeen
klassement een voorsprong van twee
en een halve minuut op Lambrecht.
Drie, vier en vijf zijn achtereenvol
gens Impanis, Teisseire en Thiétard.
In het ploegenklassement is Neder
land thans opgeklommen tot de acht
ste plaats van de 11, Frankrijk-West
heeft nog maar twee renners in de
strijd en is dus uitgevallen.
Frankrijk heeft de leiding in het
ploegenklassement overgenomen van
de Internationale ploeg. België ver
loor de derde plaats, die nu is ge
komen aan de Centrum-Zuidwest-
ploeg.
Dr. Beel ontving
opdracht voor
kabinetsformatie
Dr. BEEL opdracht in beraad.
De minister president dr. L. J. M.
Beel heeft van de prinses-regentes
opdracht ontvangen voor de vorming
van een kabinet. De nauwkeurige
formulering van de opdracht is nog
niet bekend, maar de minister heeft
de opdracht in beraad gehouden.
Moskou's antwoord
nog niet gereed
Volgens Duitse politieke kringen,
die in nauw contact staan met de
Sovjet-Russische autoriteiten te Ber
lijn, is de terugkeer van maarschalk
Sokolofsky naar Berlijn „verscheide
ne dagen" uitgesteld omdat de tekst
van het Sovjet-Russische antwoord
op de nota's van de drie Westelijke
mogendheden over de Berlijnse kwes
lie nog niet gereed is.
Sokolofsky werd oorspronkelijk
Dinsdag in Berlijn terugverwacht.
(ochran volgt Dubois op
De president van de Verenigde Sta
ten van Amerika, Truman, heeft de
heer H. Merle Cochran benoemd to't
opvolger van Dubois als vertegen
woordiger van Amerika in de Com
missie van Goede Diensten.
De heer Cochran is sedert 1914 in
de buitenlandse dienst van de Ver.
Staten en heeft sedert November '47
de rang van gezant.
De Canadese universiteiten spelen een belangrijke rol in de rehabilitatie
van de Canadese oudstrijders. 53.000 mannelijke en vrouwelijke Canade
zen, die deel uitmaakten van de geallieerde legers tijdens de tweede
wereldoorlog, krijgen in het kader van het herscholings-programma der
regering de gelegenheid tot vrü onderwijs onder het genot van toelagen.
John Kudelka en Donald Longworth worden door Prof. D. N. Huntley
ingewijd in de problemen van de bastaardzaden in de maiskolf. Zij volgen
de colleges op de Universiteit van Toronto, die de grootste groep oudstrij
ders als studenten heeft ingeschreven.
De Nederlandse athletiek-ploeg voor
de Olympische Spelen is als volgt sa
mengesteld:
Heren: 100 m.: J. Kleyn, J. Meyer,
J. G. Zwaan; 200 m.: J. Lammers, G.
Scholten; 800 m.: F. A. de Ruyter;
1500 m.: F. A. de Ruyter, W. F. Slijk
huis; 5000 m.: J. Lataster, W. F. Slijk
huis; 10000 m.: J. Lataster. 3000 m.
steeple chase: (voorlopige inschrij
ving) W. F. Slijkhuis. 110 m. horden:
U.| G. Zwaan. Speerwerpen: N. B. Lut-
keveld. Discuswerpen: A. G. J. de
Bruyn. Kogelstoten: A. G. J. de Bruyn
Kogelslingeren: A. G. J. de Bruyn,
J. H. Houtzager. 4 x 100 m. estafette:
Joodse strijdkrachten in geheel
Palestina in 't offensief
In hel Noorden trokken
zij over de Jordaan
De Joodse strijdkrachten hebben op
alle fronten in Palestina het offen
sief aan zich getrokken.
Aan het Noordelijk front zijn de
Israëlische troepen de Jordaan over
getrokken. Zij hebben ten Noorden
van Misjma Hajarden Syrische bo
dem betreden. Aan het centrale front
hebben de Joden het waterpompsta
tion Raselein, 30 km ten Noord-Wes_
ten van Jeruzalem, ingenomen, voorts
het Arabische dorp Soeba bij Einka-
rim. Een Arabische poging om de
Moesrara-wijk te Jeruzalem binnen
te dringen, is mislukt. Egyptische
troepen hebben echter vorderingen
in de Zuidelijke voorsteden van Je
ruzalem gemaakt. Ten Noord-Oosten
van Lydda hebben nog zware ge
vechten plaats.
Aan het Zuidelijk front zijn de
Egyptische strijdkrachten terugge
trokken ten gevolge van Joodse aan
vallen op Negba en Djoelis.
Bernadotte wenst krachtig
optreden
Graaf Bernadotte heeft voor een
volle zaal van de Veiligheidsraad ge
sproken. De vertegenwoordigers van
het Arabische Hofee Comité waren
afwezig uit protest tegen de uit
spraak van de voorzitter Manoeilsky,
volgens welke de Joodse vertegen
woordiger als de vertegenwoordiger
van de „staat Israël" werd beschre
ven.
Bernadotte zeide, dat effectieve in
terventie door de Veiligheidsraad
thans een beslissende factor in de
Palestijnse toestand zou zijn.
Zijn opvatting over de huidige si
tuatie in Palestina formulerend
meende Bernadotte:
1. niets zou meer helpen, dan dat bei
de partijen duidelijk zouden begrij
pen, dat het gebruik van gewe»d
om een oplossing te vinden, niet
zou woïden toegelaten.
2. cm tot dit doel te geraken zou een
ondubbelzinnige order om het >u_
-,en te staken de onmisbare eerste
stap vormen.
Voorts zou de Veiligheidsraad, in
geval van weigering, niet moeten
schromen om van al zijn bevoegdhe
den gebruik te maken.
J. Kleyn, J. Lammers, J. Meyer, Gr
Scholten, J. G. Zwaan.
Chef d'equipe is J. H. Moerman.
Mevr. Blankers ingeschreven
op 5 nummers.
De damesploeg: 100 m.: F. E. Blan
kers-Koen, G. de Jongh, X Stadt- de
Jong; 200 m.: F. E. Blankers-Koen,
G. de Jongh, N. Karelse. 80 m. hor
den: F. E. Blankers-Koen, G. J. M.
v. d. Kade-Koudijs. Verspringen: F. E.
Blankers-Koen, G. J. M. v. d. Kade-
Koudijs, N. Karelse. Hoogspringen: F.
E. Blankers-Koen. Speerwerpen: E.
Dammers, A. Koning, J. E. Teunisse.
Discuswerpen: A. Panhorst-Niesink,
P. C. Roos-Lodder. Kogelstoten: A.
Panhorst-Niesink. 4 x 100 m. estafette:
F. E. Blankers-Koen, G. de Jongh, G.
J. M. v. d. Kade-Koudijs, X. Stadt-
de Jong, P. G. M. Witzwiers-Timmer.
Chef d'equipe is B. Wirtz.
Als coach zal de heer Jan Blankers
het team veïgezellen, terwijl de heer
L. van der Kar als masseur voor de
herenploeg is aangewezen en mej. J.
Pfann als verzorgster der damesploeg
zal fungeren.
Ambtenarenverbod
komt weer in werking
Wetsontwerp tussentijds
ontslag" door Eerste Kamer
aanvaard
Bij de behandeling van het wets
ontwerp tot tussentijds ontslag van
leden der Ged. Staten en van wet
houders heeft de minister van Bin
nenlandse Zaken, de heer Witteman,
in de Eerste Kamer medegedeeld, dat
het ambtenarenverbod binnenkort
weer zal worden toegepast.
De minister noemde het wetsont
werp tot tussentijds ontslag „een ver
fijning der democratie". Hij wees af,
dat het ondemocratisch zou zijn en
in strijd met het stelsel van gemeen
te- en provinciale wet. De strekking
ervan is niet gericht tegen een of
andere groep. Wel hebben de aan
leiding van de indiening ervan „ge
beurtenissen in het buitenland" ge
vormd.
Het CH lid Reyers, de CPN'ers
Brandenburg en Van Santen en de
heer Molenaar van de VVD verklaar
den zich tegen het wetsontwerp, de
heer Van der Kieft (PvdA) verklaar
de, dat zijn fractie gaarne het wets
ontwerp zou steunen.
Het wetsontwerp werd tenslotte
aanvaard met 20 tegen 14 stemmen.
Tegen stemden AR, CHU, WD, CPN
en het KVP-lid de heer Sehneider.
Horster „c/reumels" stalen
Lottummer „pek"
De Lottumer „pek" is terecht. Spoe
diger dan verwacht werd is de ont
knoping gekomen van het raadsel,
waar het monument, dat tot Dinsdag'
j.L de pomp op het marktplein sierde,
gebleven kon zijn. Een open brief,
gericht aan de inwoners van Lottum,
heeft klaarheid gebracht. Niet de
Grubbenvorster „flaggenhouwers" die
in stilte van de euveldaad verdacht
werden gezien de antecedenten in
de betrekkingen tussen Grubben vorst
en Lottum maar de Horster .dreu
mels" hebben het monument in alle
stilte naar hun woonplaats vervoerd.
In de open brief leggen de ..dreu-
mels" verantwoording af van hun
handelwijze. Zij waren tot hun daad
gekomen naar aanleiding van een in
tartende bewoordingen gestelde uit
daging van de zijde der Lottumse
meisjes, als zouden zij niet bij machte
zijn ongestraft de „pek" van de pomp
te halen. De „dreumels" hebben de
uitdaging aanvaard en zich van hun
opdracht gekweten. Omdat de Lot
tumse meisjes hun mond hielden
over de toedracht van de verdwijning
van de „pek" kwamen er allerlei ge
ruchten in omloop, die, zoals gemeld,
het dorp in opschudding brachten.
Gister heeft de geschiedenis een
„happy ending" gekregen. Er werd
in Lottum een bruiloft gevierd en de
„dreumels" zelf hebben de bruid en
bruidegom hun assistentie aangeboden
bij het herplaatsen van de „pek".
Feestmuziek van de Harmonie heeft
daarbij niet ontbroken.
in scheervlucht
Maandag is te Zagreb het proces
begonnen tegen 90 leiders van de Kro.
atische Oestasji-organisatie, die in de
oorlog met de Duitsers samenwerkte.
De openbare aanklager beschuldigde
het Va'tieaan van het in bescherming
nemen van verschillende Oestasji-lei-
ders en van het aanzetten tot het ple
gen van hun misdaden. In het
Rijksmuseum te Amsterdam is de per_
manente tentoonstelling van de 400
beste schilderijen van het Rijksmu
seum voor het publiek opengesteld.
Dr. Ripka, ex-minister van Buiten
landse handel van Tsjecho-Slowakije,
van wie men niet wist, waar hij ver
bleef sinds de gebeurtenissen in Fe
bruari, heeft bekend gemaakt, dat hij
in Parijs is. Eén van de negen par.
tijen, waarop het Joego-Slavische
Volksfront steunt, de Socialistische
Partij van Lorad Belitsj, heeft zich
ontbondenOostenrijk heeft de uit
nodiging van Maarschalk Tito tot he't
bijwonen van een Donauconferentie te
Belgrado op 30 Juni a.s. aangenomen.
Mede als gevolg van de inundatie
beginnen in Zeeland talrijke percelen
aardappelen hinder te krijgen van de
vele regenval. De struiken krijgen
een geelachtige tint.
De voormalige chauffeur van
Schreieder is in Den Haag tot 10 jaar
gevangenisstraf veroordeeld. De man.
stond in dienst van de SD en haalde
meermalen arrestanten op.
Donderdag zullen in Frankfort de
drie Westelijke militaire gouverneurs
confereren met de elf West-Duitse
premiers.
SCHREIEDER EN GflSKES DOOR
ENQUÊTECOMMISSIE GEHOORD
Gister zijn in verband met het on
derzoek van het „England Spiel" door
de parlementaireenquêtecommissie
gehoord kriminaldirektor Joseph
Schreieder en de oberstleutnant bij de
mil. Abwehrstelle Giskes.