JIMMY BROWN ALS WIELRENNER Duitsers profiteerden Britten niet van deugdelijkheid overtuigd Halt millioen Nederlanders brengt vacantie door onder eenvoudig linnen dak ïledebtctfidóe- pJto&q, wordi flink voorbereid voor Internationale Motorzesdaagse HET GEHEIM VAN DE GELE NARCISSEN Nederlandse uitvinding belandde in Duitse handen (II) Na oorlog voer Britse onderzeeër 3000 mijl onder water! Onder water konden de dieselmotoren echter alleen in werking gesteld Worden, indien zU lucht kregen. De heer Wichers kwam toen op de ge dachte een pijp, die boven water uitsteekt op de onderzeeboot te constru eren, waardoor de diesels konden „ademhalen". Dat was in 1927. Zes jaar lang' werkte hij aan de uitwerking van dit idee tot h|j in 1933 op zijn trouwdag zijn „onderwaterdieselsysteem" aan de toenmalige commandant éer zeemacht in Indlë kon aanbieden. De overhandiging ging vergezeld van het verzoek toestemming te verlenen met de afgedankte onderzeeboot Hr. Mrs. K m proeven op dit gebied te jnogen nemen. Fn Indië voelde men er echter niet veel voor deze vinding, al werd toegegeven, dat het „technisch Waarschijnlijk mogelijk was een dergelijke inrichting aan te brengen en daarmede onder water te varen". Van proeven met de K Hl kwam in het geheel niets, omdat „deze proeven kosten met zich mede brengen, die niet Verantwoord geacht worden". Deze kosten bedroegen iets meer dan 500.- In Duitse handen De uitvinding kwam echter na een paar jaar ook in Nederland terecht. Daar had men er dadelijk belangstel ling voor en in 1937 werd het onder- jwater-dieselsysteem voor het eerst op een Nederlandse onderzeeboot toege past. De uitvinder wist daar echter niets van, want hij nam aan, dat zijn ontwerp na een afwijzende beschik king in Indië, ergens in een stoffig archiefbegraven was. Gedreven door de innerlijke overtuiging, dat zijn uit vinding toch wel degelijk uitvoerbaar was, besloot hg dan maar aan de ma rine toestemming te vragen octrooi op zijn uitvinding aan te vragen. Dit werd hem toegestaan, mits hij daar- bij geen onderzeebootgeheimen ge bruikte. Met andere woorden: het Werd hem geweigerd, want zijn uit vinding werd, zoals hij bij die gelegen heid hoorde, in Nederland reeds op Onderzeeboten toegepast. En door oc trooi aan te vragen zou hij onvermij delijk geheimen van de Nederlandse onderzeebootdienst verraden, wat hem voor de zeekrijgsraad zou hebben ge bracht. Hij kón dus geen octrooi aanvragen en het ministerie van marine liet ver der niets meer van zich horen. Geallieerden na oorlog wakker Toen brak in 1940 de oorlog met Duitsland uit. De onderzeebootdienst had in die dagen juist enige onder zeeboten op stapel staan, o.m. bjj de werf Wilton-Fijenoord. Enkele daar van konden nog naar Engeland ont komen, maar de O 26 en de O 27 vie len, half afgebouwd in handen van de bezetters. Oók de tekeningen. De belangstelling van de Duitsers voor onze boten nam nog toe, toen zg het onderwaterdiesel-systeem hadden le ren kennen, waarvan zij de grote mo gelijkheden dadelijk inzagen... Het systeem werd door hen be proefd, verbeterd en tenslotte als „Schnorkel" op alle U-boten aange bracht. In Engeland dacht men over deze Nederlandse uitvinding echter anders dan de Duitsers. Toen onze ontsnapte onderzeeboten na aankomst in Enge land bij de Engelse onderzeebootdienst werden ingedeeld werd besloten de installatie te slopen en de plannen voorlopig in een archief op te bergen. Men was van mening, dat die nieu wigheid in dat stadium van de oor log niet te pas kwam. Bovendien vond men de toepassing te riskant... De gevolgen kennen wij: de gealli eerden meenden reeds door de per- fectionnering van hun onderzeeboot- afweer de Duitsers van de zeeën ver dreven te hebben, toen plotseling in de Caraibische Zee Duitse onderzee boten toesloegen en ongezien via Kaap de Goede Hoop naar Japan voe ren. Bovendien hadden zg een nieuwe zeer grote duikboot op stapel gezet. Wat er na de capitulatie met het onderwaterdieselsysteem gebeurde, is hierboven reeds meegedeeld. De En gelsen en Amerikanen zagen nu in, welke grote voordelen aan deze uit vinding waren verbonden en namen haar over. Ook de Zweden en Fran sen. De V.S. hebben tachtig nieuwe onderzeeboten met het systeem uit gerust en bouwen verder nog aan reusachtige duikboten, die als on zichtbare troepentransportschepen dienst zullen doen en ook gebruikt worden om vliegende bommen af te schieten. Dat ook Rusland in het be zit is van deze uitvinding wordt al gemeen aangenomen, gezien de on derzeeboten van onbekende nationa liteit, die, enige tgd geleden, volgens de Amerikaanse minister van mari ne, aan de Oostkust van de V.S. ge signaleerd zijn. Dit „onzichtbaar" na deren is tegenwoordig alleen moge lijk met-het onderwaterdieselsysteem. Zwitserland en zijn strijdmacht Louis de Montmollin, chef van de Zwitserse generale staf, heeft een reorganisatie van Zwitserland's strijd, macht aangekondigd, die zich alleen op defensie zal instellen. Het land «ai geen zware bommenwerpers, zwa re artillerie of gewapende eenheden bezitten, aldus de stafchef. Het plan voorziet wel in „offensief-defensieve" aanvallen op een binnenvallende vij and. Het principe van een leger, dat d- Vijand in de bergen afwacht noemde hij „uit de tgd". Het Zwitserse leger zal alleen in de vlakte strijden. Evenals voorheen zal het leger be staan uit weerbare manschappen van 20 tot 60 jaar, die alleen een dienst plicht van jaarlijks 4 maanden heb ben. Aan de burgerlijke autoriteiten wordt verzocht schuilkelders aan te leggen. De Engelse admiraliteit heeft on langs enige gegevens verstrekt over proeven, die zij met het onderwater systeem genomen heeft. Vorig jaar heeft de onderzeeboot „Alliance" een kruistocht van meer dan drieduizend mijl onder water gemaakt. Van een andere Britse onderzeeboot, de „Am- bush", die in het begin van dit jaar een proeftocht van vgf weken in de Poolstreken heeft gemaakt, is bekend dat zij van alle Engelse onderzeebo ten tot nu toe het langst onder wa ter is gebleven. De Britse admirali teit weigert echter te zeggen, hoe veel uren dit record bedraagt. Wanneer men dan nog bedenkt, dat tgdens de atoombomproeven bij Bi kini werd vastgesteld, dat een duik boot weinig nadelige gevolgen onder vindt van een atoombom, dan zal het ook de niet-deskundige duidelijk zgn, welk een belangrgke rol het onder zeebootwapen in een eventuele vol gende oorlog zal kunnen spelen, daar toe alleen in staat gesteld door „Schnorkel" alias „Snort" alias het Nederlandse onderwaterdieselsysteem. Kapers op de kusf Verhalen over deze uitvinding be reikten ook Nederland. Enkele perso nen, ingenieurs en technici, die voor de oorlog in Nederland gewerkt had den aan de z°nv gecompliceerde uit vinding van plan van luitenant ter zee Wich^-s, kwamen zo onder de indruk van de opschudding, die 't onderwaterdieselsysteem in de we reld veroorzaakt had, dat zij, ook al omdat niemand wist wat er van de ondertussen gepensionneerde uitvin der geworden was, deze uitvinding aan zich zelf lieten toeschrijven, al thans geen protest lieten horen, wan neer in technische tijdschriften over deze uitvinding als zijnde hun werk geschreven werd. Ook verscheen er op het ministerie van marine een ingenieur, die een de tail van het onderwaterdieselsysteem had uitgewerkt en nu 1.000.000. vroeg, omdat hij, zoals hij zei, de uit vinder was. Al deze heren zijn van de dwalingen huns weegs terugge keerd, toen de werkelijke uitvinder ten tonele verscheen na zijn repatri ëring uit Indië. In het buitenland leeft echter nog steeds de gedachte, dat het onderwa terdieselsysteem een Duitse uitvin ding is, ondanks de verklaring van het ministerie van marine in het be gin van dit jaar, dat deze uitvinding een Nederlandse is. Drie teams zullen ons land vermoe delijk in Italië vertegenwoordigen Als in September de Internationale Motorzesdaagse wordt gereden in Italië, zullen ook Nederlandse rijders hun kansen daar verdedigen. En om die kansen zo groot mogelgk te ma ken, heeft de Sportcommissie van de KNMV zich voorgenomen de ploegen, die ons land zullen vertegenwoordi gen, grondig voor te bereiden. Het spreekt vanzelf, dat alle aan dacht geschonken wordt aan de tech nische bekwaamheid, opdat in de wed strijd zo snel mogelgk reparaties uit gevoerd kunnen worden, waardoor tijdverlies wordt voorkomen. Daarom heeft de KNMV alle r\j- ders, die voor plaatsing in een team in aanmerking komen, in een garage in Hilversum een vaardigheidsproef af laten leggen. Verschillende op drachten moesten worden uitgevoerd, waarbij het vooral ging om de snel heid, waarmede ze werden verricht. De wedstrijd in Italië bestaat uit een betrouwbaarheidsrit van 2000 km. alsmede een snelheidsproef op een circuit bij .San Remo. Er worden vermoedelijk drie teams door de KNMV uitgezonden. Een ploeg van vgf man, die als trophee- team uitsluitend op lichte motoren zal uitkomen en twee ploegen van drie rgders. Nu de FICM heeft be sloten, dat ook landen, die geen ei gen motorindustrie hebben voor de trophee mogen uitkomen, kan Neder land voor het eerst met een derge lijk team inschreven. De deelnemers in deze ploegen krggen de beschik king over drie Eysinks-machines - twee van 125 c.c. en één van 98 c.c. - alsmede twee DMF-motoren van 125 c.c. De beide andere teams, die aan de strijd om de „Zilveren vaas" deelnemen en daarom Vaas-teams heten, worden uitgerust met drie BS A twee-cylinder 500 c.c.-machines en drie Jawa-mo toren 210 c.c. Ook aan de uitrusting zal alle zorg worden besteed. De Nederlandse rrj- 15. Jimmy begon al spoedig de fiets als zijn rechtmatig eigendom te beschouwen, maar hij kon het toch niet over zijn hart krggen er op te stappen. Dat vond-ie toch wel een beetje al te gevaarlijk. Maar juist toen hg zgn ergste angst stond te overwinnen, kwam er een heel stel wielrenners aan. Zg reden bijkans nog hardre dan de pech.egel van daa. e.en roe, pende dat Jimmy uit de weg moet gaan, stormden zg op hem af. Overheid en A.N.W.B. trachten steeds groeiende stroom in goede banen te leiden Terwijl de regen met bakken uit een donker-grauwe lucht viel, een donder bui de landelgke rust verstoorde en de temperatuur veeleer gedachten aan een warme winter dan aan zomerkoelte opwekte, waren Nederlandse journalisten gasten van de ANWB in een perskamp op het buitencentrum „Anna's Hoeve", een hoeve met de bijbehorende kampvveide op een roman tisch plekje aan de Vecht, dicht bjj het kleine stadje Ommen, dat in Augustus zal mogen bogen op zevenhonderd jaar stadsrechten. De kampleiding vroeg de aandacht voor de kunst van het kamperen. Noodzakelijke regelingen daarvoor, alsook voor de kunst van het pie pers jassen, afwassen, koken op pri mussen, verzorgen van tenten en het opeten van voortreffelijke maaltij den, die door de vrouwelijke en man nelijke mentors van de A.N.W.B. met vaart en gemak werden toebe reid en opgedist. Ondanks regen en wind, modder en donder, kilte en harde strozakken spotvogels spra ken over „watertourisme" was en bleef de stemming onder de aldus beproefde penvoerders en hun gast heren voortreffelijk. Het perskamp slaagde uitstekend Overheid gaat ordenen Tgdens het kamp werden lezingen over kampeervraagstukken gehou den. Een referendaris van het mi nisterie van binnenlandse zaken sprak over -de taak van de overheid op kampeergebied. Over niet al te lange tijd zal een wetsontwerp ter reggjing van het kamperen in ons land het departement van binnen landse zaken verlaten. Dit ontwerp beoogt eenheid in de veelsoortige ge meentelijke verordeningen te bren gen, althans als basis voor meer uni forme regelingen te dienen. Het is op het ogenblik zo, dat .n de ene ge meente niet mag, in een andere wél mag. En wat wél mag is over het algemeen niet veel. Er bestaat in 'n Nederlandse gemeente b.v. een ver ordening, die kamperen aan iedereen verbiedt, behalve aan militairen in dienstverband methun vrouwe lijke begeleiders. Deze en dergelijke verordeningen zouden fraaie bij dra gen kunnen vormen voor de humor- hoek van een populair tijdschrift. Na de stroom kampeerders jaar lijks groeit men schat hun aantal op het ogenblik op een half millioen en men verwacht binnen enkele ja ren verdubbeling van dit getal is een algemene regeling dringend ge wenst. Het komende wetsontwerp wordt gemaakt in overleg met de A.N.W.B. en met de kampeerraad, waarin tonristische organisaties, jeugdbewegingen en enige departe menten vertegenwoordigd zijn. Men heeft het oogmerk de grote ders zullen oranje helmen dragen, van speciale waterdichte overalls worden voorzien, waarop het KNMV- embleem is aangebracht en als her kenningsteken een rood-wit-blauwe band om de arm hebben, de U 21, waarmee troepen onder wa- ter vervoerd konden worden. trek in de vacanties in goede banen te leiden door kamplustigen tot goe de kampeerders te vormen. Een goe de sfeer en gezonde toestanden in kamptehuizen, kampeercentra en kampeerplaatsen worden een natio nale aangelegenheid, nu deze vorm van vacantie een steeds groeiende populariteit geniet. De komende wet za! dan ook eisen stellen, waaraan inrichtingen en terreinen zullen moeten voldoen, en zal daarnaast hoewel men zo weinig mogelijk „massregeln" wil van kampeerders een kampkaart of een kampeerpaspoort moeten eisen. Deze papieren zullen uitsluitend aan hen, die van goed maatschappelijk en zedelijk gedrag zijn en zich ook het kamperen goed gedragen, worden verstrekt. Vrije tijd sinds 1890 verviervoudigd Over omvang en aspecten van het kamperen werd ook gesproken. De vrije tijd van de werkende mens is sinds 1890 verviervoudigd. Van 8760 uren van het jaar waren toen 5000- aan werk, 3000 aan slaap ec 760 i ontspanning gewijd. Thans werkt de mens per jarr 2500 uur. slaapt nog steeds 3000 uur en heeft 3260 uur voor zijn ontspanning ter beschikking. De vacantie die eer tijds een privilege was, is thans het recht van velen. Doch dit recht werpt het vraagstuk van de vrije tijdsbesteding op en to is de weinig kostbare kampeersport door. hon derdduizenden als vacantie-mogelijk- heid gretig aangegrepen. Nu het bo vendien uit is 'met de voor-oorlogse goedkope reisjes naar het buiten land en weinig kostbare Nederlandse vacantleverblijven, wordt kamperen extra gestimuleerd. In kringen van het hotel- en lo- giesbedrgf ziet men de uitbreiding van het kamperen niet als een be dreiging. Doorgaans behoren de kam peerders tot een volkomen nieuwe groep vacantie-gerechtigden, die om financiële redenen toch niet tot de cliëntelen van de hotels kunnen be horen. Hun reizen en trekken is van wege het pleisteren eer een voordeel, dan een nadeel voor de Horeca-be- drijven. Bovendien is hier en daar In deze bedrijfsgroep een Invloed ten goede van de kampeersport merkbaar, spe ciaal in de vacantiehotels en pen sions. Men streeft hier en daar naar grotere eenvoud en frisheid en men gaat zich afkeren van het somtijds ietwat pompeuze of saaie, dat een navolging van de luxe-bedrijven moest voorstellen. ANWB vergroot mogelijkheden bestaande instellingen der kampeer verenigingen overnam, heeft een sy steem ontwikkeld, dat kamperen mo gelijk maakt op daarvoor vastgestel de terreinen. Aan iedere te goeder naam en faam bekend staande Ne derlander wordt desgewenst een kampeerkaart uitgereikt Deze kaart wordt bij aankomst in een centrum of kampeerplaats aan de eigenaar of beheerder daarvan overgelegd. Zo lang de kampeerder zich goed ge draagt, geen brand sticht en geen plaatselijk geldende regelen over treedt, blijft hg in het bezit van deze kaart van de kampeercentrale. Na ernstige misdragingen ':an een kamp- kaart worden ingetrokken doch van de 150.000 kampkaarten, die dit jaar werden uitgereikt. verwacht men er niet veel terug. Het bezit van de kaart heeft een uitstekend effect op de houders. Deze kaart zal in de kampeerwet waarschijnlijk ver plicht worden gesteld. Het „kampeerpaspoort" ontsluit voor touristen-kampeerders met bre- fVerv-ï- t. kolom 6) ZATERDAG 24 JULI 1.948 Hilversum I 301 m. 7.00 en 8.00 Nieuws; 7.30 en 8.15 Gram muziek; 7.45 Morgengebed; 9.05 Werken van Engelse componisten; 10.00 Voor de kleuters; 10.15 Muziek houdt fit! 11.00 De Zonnebloem; 12.45 Grammuziek; 12.03 Zangrecital; 12.33 en 13.30 Or kest Klaas van Beeck; 1300 Ned. Str. krachten; 13.50 Film en toneel; 14.10 „Orpheus en Euridice", opera van C. W.Gluck; 15.20 Jonge kuns en aars stellen zich voor; 15.45 Gevarieerde gr.platen; 16.30 De schoonheid van t Gregoriaans; 17.00 De Wigwam; 18.15 Journalistiek weekoverzicht; 18.30 Ned. Strijdkrachten; 1900 Nieuws 19.25 Walter Gieseking, piano; 20.00 Nieuws; 20.20 Lichtbaken; 20.50 Om. roepkamerorkest; 21.25 Vacantie.ca- baret; 22.00 Weekend-serenade; 22.45 Avondgebed; 23.00 Nieuws. Hilversum II 415 m. - 7.00 en 803 Nieuws; 7.15 en 8.15 Gram.platen; 9.35 Koorzang; 10.00 Morgenwijding; 10.20 Radio-feuilleton; 10.35 Gram.muziek; 11.00 De winkel van Sinkel; 12.00 Harmoniemuziek; 1233 Bekende zan gers; 13.00 Nieuws; 13.20 Van zomer, zee en strand; 14.00 Het Nederlandse lied; 14.15 Gevarieerd programma; 15.00 NW_uitzending; 15.15 Radio- Philharmonisch orkest; 16.15 USA cabaret; 16.45 Sportpraatje; 17.00 Nieuws van de platenmarkt; 17.30 Om en nabg de twintig; 18.00 Nieuws; 18.15 Metropole-orkest; 1900 Artistie ke staalkaart; 19.30 VPRO.cursus; 20.00 Nieuws; 20.15 Van zon en zomer; 21.15 Socialistisch commentaar; 21.30 Vindobona-schrammel'n; 22.00 Breng eens een zonnetje; 22.20 Omroeporkest 23.00 Nieuws. FEUILLETON Spannend verhaal van EDGAR WALL ACE - 34). „Geluncht in het Londen Hotel en de namiddag ge dommeld. Weer vreselijk warm. Had een bezoek willen brengen bij een verre neef een zekere Tarling die bij de politie in Shanghai is, maar een echte werk ezel. Bracht de avond door in Chu Hans danslokaal. Op goede voet gekomen met een aardig Chinees meisje, dat gebroken Engels spreekt. Zal haar morgen zien bij Ling Foo. „Zij wordt de Kleine Narcis genoemd. Ik noemde haar Mijn Kleine Daffodil". „Kleine Daffodil!" herhaalde hij, keek toen naar de zolder en drukte zijn dikke lippen op elkander. „Kleine Daffodil" zei hg weer en een glimlach vertoonde zich op zijn gelaat. Hij was nog steeds aan het lezen toen een bel in de hall ging. Hij sprong op en luistede; de bel ging weer. Hij knipte het licht uit, schoof het dikke gordgn dat voor het raam hing terzijde en keek uit in de mist. Bij het licht van de straatlantaarn kon hij juist twee of drie mannen onderscheiden, die voor de poort stonden. Hij liet het gordijn weer vallen, draaide het licht weer aan, nam de boeken in zijn armen en ver dween er mee in de gang. De achterkamer was zijn slaapkamer en daarheen begaf hij zich volle vijf minu ten geen notitie nemend van het herhaalde gerinkel van de bel. Na verloop van die tijd kwam hij weer te voorschijn, maar nu droeg hij zijn pyama, waarover hij een zware chamberclaock had aangetrokken. Hij ontsloot de deur en slofte op zijn pantoffels over het stenen pad naar de poort. „Wie is daar?" vroeg hij. „Tarling, u kent mij wel" zei een stem. „Mr .Tarling?" zei Milburgh verwonderd. „Dit is wer kelijk een onverwacht genoegen. Kom binnen, kom bin nen, heren." „Open de poort", zei Tarling kortaf. „Wacht even dat ik de sleutel ga halen", zei Milburgh „Ik verwachtte op dit uur van de nacht geen bezoekers. Hij ging het huis binnen, keek op zgn gemak zijn kamer rond en kwam toen weer te voorschijn, de sleutel uit de zak van zijn chamberclaock halende. Die was daar al die tijd geweest om de waarheid te zeggen, maar mr. Milburgh was een voorzichtig man en gaf zich niet te veel bloot. Tarling was vergezeld door inspecteur Whiteside en nog een man, zoals Milburgh terecht veronderrtelde een detective. Alleen Tarling en de Inspecteur voldeden aan de uitnodiging om binnen te komen, de derde man bleef aan de poort op post staan. Milburgh ging hen voor naar zijn gezellige zitkamer. „Ik heb al een paar uur in bed gelegen en het spijt mij, dat ik u zo lang heb laten wachten". „Uw electrische kachel is nog warm", zei Tarling kalm en bukte zich om aan het kacheltje te voelen. Mr. Milburgh lachte. ■>e zaak zit zo, dat ik zo slaperig werd dat ik enige uren geleden naar bed ging en vergat om de radiator af te sluiten en eerst toen ik op uw bellen beneden kwam, ontdekte ik, dat hij nog aan was". Tarling bukte en nam een eindje sigaar uit de haard. Het was nog aan. „U hebt zeker in uw slaap gerookt, mr. Milburgh", zei hij droogjes. „Neen, Neen,", zei Mr. Milburgh luchtig: „Ik rookte toen ik naar beneden kwam om u binnen te laten. I- stinctma'tig steek ik iedere morgen, zodra ik wakker wordt een sigaar in mijn mond. Het is een onaangename gewoonte en werkelijk een van mijn weinige ondeug den" stemde hij toe. „Ik wierp hem weg toen ik de kachel uitdraaide". Tarling glimlachte. „Wilt u niet gaan zitten? vroeg Milburgh en nam zelf plaats op de minst gemakkelijke stoel. „Ziet u", met een zalvende glimlach wuifde hg met zijn hand naar de tafel, „het werk is onzettend zwaar nu die arme mr. Lyne dood is. Ik ben gedwongen om het mee naar huis te nemen en ik kan u verzekeren ,mr. Tarling, dat er nachten zijn, waarin ik werk tot het aanbreken van de dag, om alles klaar te maken voor het onderzoek". „Neemt u wel eens lichaamsbeweging" vroeg Tarling onnozel. „Kleine avondwandelingetjes in de mist voor uw gezondheid?" Milburgh fronste zijn gelaat van verbazing. „Lichaamsbeweging, Mr. Tarling?" zei hij verbouwe reerd „Ik begrijp u niet. Natuurlijk ga ik op een avond als deze niet wandelen. Welk een buitengewone mist voor deze tijd van bet jaar" „Kent U Paddington soms?" „Neen", zei mr Milburgh, „alleen weet ik, dat er een station is waarvan ik somtijds gebruik maak. Maar mis. schien wilt u mij het doel van uw bezoek meedelen?" „Het doel is", zei Tarling kortaf „dat ik vanavond aangevallen ben door een man van uw postuur en lengte die tweemaal van dichtbij op mij schoot. Ik heb een bevelschrift" mr Milburghs ogen trokken samen „ik heb een bevelschrift om hier huiszoeking te doen" (Wordt vervolgd)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1948 | | pagina 3