Ikmaai'der
N. HOLLANDSE
PERS 1945
MAAHDAG 9 AUGUSTUS
/yutitiuAcJ <j
5e JAARGANG No. 1304
Recht
„Accoord over Duitsland
een eerste vereiste1'
Rumoer om Russische onderwijzeres
in Ver. Stalen
Incidenten bij demarcatie-lijnen
scheppen onrust
Dit*, voor de Stichting De Vrjje Alkmaar
der. Abonnementsprijs 1 3.48 per kwartaa'
b(| vooruitbetaling.
Advertenties 14 ct. p. m.m., familieberichten
18 cent. Verdere tarieven op aanvrage.
Veiantw. redacteur. J v. Zoonen Bureau. Ridderstraat boek Oudegracbt Tel. R 2200 3971
Wellicht herinnert ge u nog, dat in
het vorig jaar een deining door Ne
derland ging, toen het bericht bin
nenkwam, dat van een transport In
donesische gevangenen, groot honderd
etuks, er zes en veertig om het leven
kwamen Elf bezweken later nog ten_
gevolge van de tijdens het transport
bekomen verwondingen, of waar dan
eok door
Jn totaal zeven en vijftig slachtoffers
Het pleit voor ons volk, dat de ver
ontwaardiging zo goed als algemeen
was, want zelfs al staat men op het
standpunt, dat het hier vijanden be
trof, we hebben van onmenselijkheid
gedurende de oorlog zoveel gezien, dat
dit voorval bij ons de pijnlijkste her.
inneringen opriep
Het was dan ook een geruststelling,
toen de Nederlands Indische regering
verklaarde, dat een streng onderzoek
zou worden ingesteld en dat de schul
digen op voorbeeldige wijze zouden
worden gestraft terwijl voor schade
loosstelling der nabestaanden zou wor
den gezorgd
Inmiddels verliep de tijd en zagen we
de uitspraak met ongeduld tegemoet.
We wiegden ons zelf in slaap met de
gedachte, dat het onderzoek wellicht
omvangrijk zou zijn-We hadden zelfs
rog vertrouwen en zeiden bij onszelf:
Deze zaak zal nu eens zonder aanziens
des'psrsoons worden aangepakt.
Ten slotte is ons geduld dan toch be
loond geworden
De uitspraak is gevallen .Helaas kun
nen we er niet aan toe voegen, dat
hét recht heeft gezegevierd.
De hoofddader, de sergeantmajoor Jip
pes is veroordeeld tot een maand
hechtenis, met aftrek, de rest der be
klaagden is vrijgesproken!
Zeven en vijftig mensen omgekomen
m 'n dichte spoorwagen, zonder eten
en tfrinken. Is het niet of we herin
nerd worden aan het bunkerdrarmr
van Vugt?
Stijgt het schaamrood ons niet naar de
kaken, wanneer we bedenken, dat dit
begaan aan weerloze gevangenen?
We herinneren ons dat er nog een
onderzoek gaande is. Naar begeerde
gruweldaden op Celebes. De tijd ver
strijkt en we horen er niet van.
En als we er van horen, zullen we dan
weer met neergeslagen ogen moeten
staan? Een maand gevangenisstraf
voor zeven en vijftig doden. Het is
niet te duur.
Alleen de publicatie van de uitspraak.
Over de zaak zelf nog niets. Wat er
gebeurd is, we weten het niet. De
Krijgsraad hult zich in een -geheimzin
nig stilzwijgen
Wat deert hen de Nederlandse opinie?
Wat deert het hen, hoe de massa in
Indonesië er op reageert? Wat malen
ze om de Nederlandse regering? Men
gaat zijn eigen weg Een ding is uit
deze affaire met ontstellende zeker
heid naar voren gekomen. Er gebeu
ren in Indonesië dingen, die het tref
fen van een accoord bijkans onmoge
lijk maken. Een accoord, dat het Ne
derlandse volk in meerderheid wenst.
Deze dingen gebeuren tegen de wil
van de Nederlandse regering in.
Dat deze regering de kracht moge
vinden, tegen deze elementen op te
treden.
Het is nodig voor het herstel van ver
trouwen in Indonesië zelf.
Het is ook nodig om ons zekerheid
te geven, dat in Indonesië' niet de po
litiek van de brute overheerser de be
doeling van de Koninklijke rede ge
weld zal aandoen. v.Z
NIEUWE AMERIKAANSE
MINISTER VAN ARBEID
President Truman heeft de voor
malige gouverneur van de staat Mas-
sachusets Tobin, benoemd tot minister
van Arbeid, ter vervanging van Lewis
Schwellenbach, die overleden is. De
benoeming werd onmiddellijk ter be
krachtiging aan de Senaat voorgelegd
EEN REMBRANDT IN BOEKAREST
In het Staatsmuseum te Boekarest
hebben experts een vrouwr-r portret
geïdentificeerd als een werk van
Rernbcandt.
Reeds in de vorige eeuw had men
Vermoed, dat d'i een doek van Ne
derland'» beroemde meester zóu zijn.
Thans heeft men hieromtrent zeker
heid gekregen.
Lie maakt de balans op
V.N.-rol was niet gelijk aan nul
Trygve Lie, algemeen secrétaris der
Ver. Naties, schrijft in zgn derde jaar
rapport aan de algemene vergadering
der VN, dat niets de wereldorganisa
tie meer zou versterken dan een op
lossing van het Duitse vraagstuk.
„Indien er ook maar de geringste
mogelijkheid is, dat men een stap ver
der kan komen, zou ik aandringen op
hervatting der onderhandelingen tus
sen de VS, Engeland, de Sovjet Unie
en Frankrijk over de toekomst van
Duitsland, aldus Lie. Hij drong er op
aan de organisaite der VN; „de voor
naamste kracht, die de wereld samen
houdt" een kans te geven, meer uit te
richten.
Intomende invloed
„Het geschil tussen Oost en West
is direct of indirect de oorzaak ge
weest van vele tegenslagen en teleur
stellingen in het werk der VN gedu
rende het afgelopen jaar. Toch is het
even waar, hoewel veel minder vaak
erkend, dat de VN op haar beur'c een
intomende en verzoenende invloed op
de partijen van het geschil hebben ge
had".
Volgens Lie is in een wereld, waar
zoveel verschillende krachten aan het
werk en zo verschillende beschavin
gen en culturele tradities met elkaar
vermengd zijn, overheersing van EEN
enkele ideologie, hetzij religieus,, po
litiek of economisch, om het even of
zij gebasseerd is op de communisti
sche leer van de klasseloze gemeen
schap of op de meest extreme Ame
rikaans-kapitalistische versie van het
stelsel der vrije onderneming, ondenk
baar en onmogelijk. Belangrijke be
perkingen zoals de regel der een
stemmigheid voor de permanente le
den van de Veiligheidsraad en het
feit, dat de besluiten der Algemene
Vergadering slechts de kracht hebben
van aanbevelingen, zijn noodzakelijk,
aldus Lie, daar de VN de gehele we
reld moeten omvatten.
Staat van dienst
Lie geeft in dit rapport een over
zicht van het werk van het afg:elo_
pen jaar, waaronder de door de Vei
ligheidsraad ingestelde wapenstilstand
in Palestina, zijn overeenkomst be
treffende goede diensten in Indonesië
zijn succesvolle bemiddeling bij het
doen eindigen van de burgeroorlog
in Kasimir en zijn onderzoekingen in
Griekenland en Korea.
De zwartste kant
„De meest ontmoedigende kant van
het werk der VN in het afgelopen
jaar", aldus Lie, „is het niet-bereiken
van overeenstemming over de vraag
stukken der atoomcontrole en ontwa
pening". Lie is bevreesd, dat de lang
durige debatten over atoomenergie
de aandacht hebben afgeleid van even
dodelijke bacteriologische en chemi
sche wapens die „voor zover men kan
weten nu misschien in geheime voor
raden liggen opgeslagen". Van de be
wapeningswedloop schrijft Lie, dat de
VN geen practische stap hebben ge
daan f-i-r) deze tot stand te brengen.
Wat is er vandaag weer
aan de hand?
Onbewust van de vele moeilijkhe
den, die de formatie van het kabinet
heeft gebaard, keek prinses Beatrix
Zaterdagochtend uit het raam van
een der bovenverdiepingen van het
paleis Soestdijk, waar vanaf kwart
voor tien de ene auto na de andere
voorreed. „Wat is er vandaag weer
aan de hand?" riep Trix tot een voor
bijganger.
De historie vermeldt niet, of zij te
weten kwam wat er aan de hand was.
Maar dat was: de beëdiging der nieu
we ministers door de moeder van
Beatrix.
Over 3 weken Vier-
mogendhedenconfentie
Een hooggeplaatste Sovjet-Russi
sche politieke functionaris heeft aan
leidende politici van de Oostelijke
zone verklaard, dat de besprekingen
te Moskou de vier geallieerden „re-
delkk dicht in de nabijheid van een
voorlopig compromis over de actu
ele aspecten van de Berlgnse crisis
hebben gebracht". Hij deed verstaan,
dat de Sovjets van mening zijn, dat
misschien over een week of drie een
bijeenkomst van de vier ministers
van Buitenlandse Zaken belegd zal
worden.
Algemeen koestert men te Londen
optimisme op korte termijn, doch
pessimisme op lange termijn, zo seint
Reuter's cr-V"-v~<-'>ke correspondent.
Nederlands jacht in het
Kanaal vergaan
Door de reddingboot van Guernsey,
een der Kanaaleilanden, is Zondag
ochtend, zo meldt Reuter, een 54-
jari^e Nederlander opgepikt, N.
Weiselmann geheten. Hij geraakte
spoedig bewusteloos en werd in het
noodziekenhuis op Guernsey opge
nomen.
Toen de drenkeling weer bg kwam
vertflde hij, dat hij met vgf ande
ren jbg ruwe zee het Nederlandse
jacht „Duenna" verlaten had om zich
met een roeibootje in veiligheid te
breiden. Het bootje was echter om
geslagen en daarna had Weiselmann
niets meer van de anderen gezien.
Alle» waren van een zwemvest voor
ziend Toen Weiselmann door de red
dingboot werd opgepikt, verkeerde
hy in een volkomen uitgeputte toe
stand. Hij had. zes- uur in het water
gelegen en was bovendien gewend.
Van Guernsey is een vliegtuig op
gestegen om eventuele andere over
levenden op te sporen. De redding
boot is ook weer uitgevaren.
Grootse Zarighulde ean
Koningin op 30 Augustus
30 Augustus a.s. zal te 11.30 uur
door duizenden zangers en zange
ressen uit de residentie en geheel 't
land op het Malieveld te Den Haag
een grootse aubade worden gebracht
aan H. M. Koningin Wilhelmina,
waarby deze zelf aanwezig zal zyn.
De muzikale begeleiding wordt
verzorgd door de Kon. Militaire Ka-
pel. Gezongen zal worden: door he*
kinderkoor een drietal Valeriusliede-
ren, door het mannenkoor „Moedoi
des Vaderlands" van mevr. Joh. Bor-
dewyk Roepman, door het gemengde
koor „Gelukkig is het landvan
Sem Dresden en „O land, gedenk"
van Henri Geraedts. De laatste drie
nummers zgn op speciaal verzoek
van het comité gecomponeerd.
Medewerkende grote zangorganisa
ties zijn: het Kon. Ned. Zangersver
bond, de Kon. Bond van Chr. Zang
en Oratoriumverenigingen, actie-co
mité van de plaatseiyke R. K. Ko
ren en de Bond van Arbeiderszang
verenigingen».
Ontvoerd en gered
of op de vlucht
Functionarissen van het SovjetRus
sisch consulaat te New York hebben
de SovjetRussische onderwijzeres
Oksana Stepanofka Kosenkina „gered"
nadat zij 30 Juli de dag voor haar te.
rugkeer naar de SovjetUnie door
WitRussen was „ontvoerd1", aldus
heeft Tsjepoernych, de Sovjet—Rus
sische viceconsul te New York meege
deeld.
De vrouw was van plan de Ameri
kaanse autoriteiten mededelingen te
doen over „een Sovjetstelsel voor we
reldbestuur en agressie:', aldus Karl
waarnemend voorzitter van de
Cmnfrtisie voor onAmerikaanse ac
tiviteit, die op het ogenblik eventuele
gevallen van communistische spionna-
ge voor de SovjetUnie in de VS
naspeurt.
Welke rol speelde
gravin Tolstoï
Volgens Tsjerpoernych was mej. Ko.
senkina, die les gaf aan kinderen van
Sovjetdiplomaten te New York, door
een groep mannen gegrepen, die haar
door een injectie bewusteloos maak
ten en haar ontvoerden naar Reed
Farm, een verblijfplaats der Wit
Russen te Valley Cottage een voor
stad van New York. Daar werd zij
ontvangen door gravin Tolstoi, dochter
van de beroemde Russische auteur
die haar verzocht een artikel te schrij
ven, waarin zij de SovjetUnie moest
aanvallen als een plaats waar geen
vryheid is, aldus de vice-consul. Zij
weigerde en slaagde er in later door
tussenkomst van een groentenman een
brief naar de Sovjetconsul te- smok
kelen. Een groep personeel van het
consulaat wist de onderwijzeres weer
te ontvoeren waarbij zij door minstens
12 Wit-Russên werden aangevallen.
Volgens gravin Tolstoi was echter
mej. Kosenkina vrywillig naar Reed
Farm gekomen, „omdat zij geloofde
dat zij doodgeschoten zou worden en
in veiligheid wilde zijn".
Mundt „neemt" het niet
Karl Mundt verklaarde nog dat de
Commisie voor OnAmerikaanse ac
tiviteit de onderwijzeres wil onder
vragen, daar men aanneemt, dat zij.
als onderwijzeres van kinderen van
Sovjetfunctionarissen het vertrou
wen der Russen heeft. Het FBI (Fe
deraal Bureau van Onderzoek) wil
nagaan, of het wegvoeren van mej.
Kosenkina dcor de functionarissen
van het Sovjetconsulaat als een ont
voering moet worden beschouwd.
„Wij hebbtn het ministerie van Bui
tenlandse Zaken hierover geraad
pleegd. Wij zijn van oordeel, dat der
gelijke gebeurtenissen in ons land niet
thuis horen", aldus Mundt.
DRIEJARIG JONGETJE
VERDRONKEN
Het driejarig zoontje van een schip-
persfamilie is in het water van de
Prinsengracht te Amsterdam geraakt
en verdronken. De Rijkspolitie heeft
het lijkje opgehaald.
Spanning in Indonesië neemt toe
C. v. G. D. ongerust
Een communiqué van de CVGD
meldt, dat luitenant-Generaal Buur
man van Vreeden verklaard heeft,
dat Nederlandse autoriteiten wegens
de ernst van de huidige toestand ten
aanzien van de bestandsovertredingen
genoodzaakt zouden zgn aan de plaat-
selijke commandanten order te geven
om „de noodzakelqke militaire maat
regelen*' te nemen, indien vuur ont
vangen werd, of indien botsingen
voorkomen waarby érnstig gevaar
voor troepen of burgers wordt ver
oorzaakt.
De generaal deed een beroep op de
Republikeinse delegatie om de Repu
blikeinse autoriteiten te verzoeken
haar uiterste best te doen een einde
te maken aan de incidenten en hg
verzocht aan de CVGD krachtige
stappen te doen bg de republikeinse
regering.
Republikeins antwoord
Dr. Leimena, lid van de Republi
keinse delegatie, verzekerde de Ne
derlandse delegatie, dat de republiek
gen incidenten wilde provoceren.. De
incidenten in de Nederlandse gebie
den nabij de status quo lijn versterk
ten, naar hij verklaarde, de achter
docht van de Republikeinse bevolking,
dat Nederland het geschil niet ge
weld wil oplossen. Hg stelde o.m. voor
regelmatig byeenkomsten van de
plaatselijke commandanten van bei
de partgen te houden.
Namens de CfVGD verklairde Glen
Abbey, dat de CVGD de berichten o-
ver toenemende spanning met groei
ende ongerustheid had gadegeslagen.
Zg deed een beroep op beide partgen,
een oplossing te vinden.
Generaal Buurman van Vreeden
deelden nog mede, dat de Nederland
se autoriteiten besloten hebben on
middellijk 18 jeeps ter beschikking
van militaire waarnemers te stellen.
CONCURRENTIE IN DE LUCHT
Een particuliere Zuid-Afrikaanse
onderneming heeft een middel ge
vonden. inbreuk te maken op het mo
nopolie van de drie genationaliseerde
luchtvaartmaatschappgen van Enge
land, om geregelde diensten te hou
den tussen Groot-Brittannië en de o-
verige wereld: zg voert op het tra
ject Londen-Johannesburg de passa
giers kosteloos van Londen naar Pa
rijs. Het Engelse ministerie van lucht
vaart heeft geweigerd deze maat-
schappg benzine te leveren.
ST. LAURENT VOLGT
MACKENZIE KING OP
Louis St. Laurent, de 66-jarige
Canadese minister van Buitenlandse
Zaken, is door de liberale conventie
tot leider der Canadese liberale par
ty gekozen als opvolger van Macken-
zie King.
NOODWEER BOVEN ENGELAND
Verscheidene reddingboten in ha
vens aan Het Kanaal moesten uitva
ren wegens hevige wind en regen,
waardoor schepen in nood raakten.
Het betreft hie- volgens Reuter een
noodweer, dat ^ot het kwaadste be
heert dat men zich herinneren kan.
Een groot gedeelte van Zuid Enge
land leed ernstige schade. In veertien
uren is in gedeelten van Londen bijna
25 mm regen gevallen. Een 360-ton
metend Nederlands SC*"P, de Ferocia,
heeft nog hulp verleend aan een klein
jacht nabij Portland, totdat een red
dingboot arriveerde, die het jacht op
sleeptouw nam. De vier opvarenden
zijn gered.
GEEN RUSSISCHE WAPENS
De Sovjet-radio heeft het volgende
dementi van het nieuwsbureau Tass
uitgezonden:
„Verscheidene buitenlandse kran
ten hebben dezer dagen berichten af
gedrukt, volgens welke de USSR wa
pens en munitie zou leveren aan de
Joodse strijdkrachten in Palestina.
Het nieuwsbureau Tass is gemachtigd
deze geruchten, die van alle grond
ontbloot zgn, tegen te spreken".
VERMISTE DAKOTA IN DE
ALPEN GEVONDEN
In de Italiaanse Alpen heeft men
het wrak gevonden van een Ameri
kaanse Dakota, die met 20 mannen
en een vrouw aan boord sinds No
vember vermist werd. Het wrak lag
diep in de sneeuw op een hoogte van
2700 meter in de Alpen ten Zuiden
van Turijn, 6 uur- voetreizens van
de bewoonde wereld. In het wrak
werden twee Jgken aangetroffen.
Reynaud ontmoet
oppositie
De financiële commissie van de
Franse Nationale Vergadering heeft
Zaterdag met 29 tegen 14 stemmen
een communistische motie verworpen
waarin belangrgke speciale volmach
ten, waarom door de minister van fi
nanciën, Paul Reynaud, wordt ver
zocht, ongrondwettelijk verklaard
werden.
De commissie zelf echter amendeer
de de volmachten op vitale punten
en stond ze pas daarna met 22 te
gen 15 stemmen en 6 onthoudingen
toe. Ook de met-communistische vak
bonden hebben zich tegen de vol
machten verklaard.
GEHEIMZINNIGE LANDING
IN ENGELAND
In de nacht van Zaterdag op Zon
dag heeft een niet-gcïndentificeerd
vliegtuig verscheidene passagiers af
gezet op een vliegveld in het Engelse
graafschap Middlesex. Het vliegtuig
is onmiddelgk daarna weer opgeste
gen. Door de duisternis hebben de
onbekenden zich uit de voeten kun
nen maken zonder dat hun papieren
nagezien werden.
De politie heeft een onderzoek in
gesteld.
"tN-'ZOKHBCHjJH.
AFNEMENDE WIND
Geleidelijk afnemende wind uit Wes
telijke richtingen. Wisselende bewol
king met enkele verspreid optredende
buien. Vrij koel.
België waarschuwt
Naar het A.N.P. uit Brussel meldt,
zullen in het begin van October de
weinige producten in België, die daar
nog op de bon zijn, h.1. brood, import-
boter, spijsolie en suiker vrijgegevep
v/orden. Dan zal België een van de
weinige gelukkige landen van Europa
zijn, zo zegt de correspondent, waar
de rantsoenering geheel is afgeschaft.
Maar uit de beschouwing over de
economische situatie en de begelei
dende verschijnselen van deze vrij
geef politiek, die het persbureau dan
iaat volgen, blijkt wel dat dit geluk
zeer betrekkelijk is.
Zeker, er is momenteel in België
van alles te krijgen. De vreemdeling
wrijft zijn ogen uit als hij al de "luxte
ziet »n de etalages yan de grote win
kels in Brussel. Maar als hij daarop
eens de huiskamer van een Belgische
arbeider zou rondkijken en met de
bewoners een praatje maken over het
geluk dat de regeringspolitiek hén
£eeft bereid, zouden zijn ogen ver
moedelijk nog wel wijder open gaan.
Telkens wanneer er artikelen van
de bon gingen volgden er prijsstij
gingen. De regering heeft inderdaad
'alle moeite gedaan om dé gevolgen
ervan te verzachten en de stryd te
gen dit euvel te voeren maar het
bleek onvermijdelyk te zijn en on
overwinnelijk. De compe;5atie
keringen aan de „economisch- ak
keren" de „stiptheidspremies', oe
„aanwezigheidspremies" en de „dub
bele vacpntiepremies", al deze ver
kapte loonsverhogingen, konden de
prijsstijgingen op geen stukken na
bijhouden. Juist de prijzen van de
eerste levensbehoeften zoals aardap
pelen, vlees en boter zijn gestegen
tot bijna in het ongrijpbare voor de
gewone arbeider en de compensatie-
uitkeringen bleken niet veel n.eer dan
een lapmiddel. Het gevolg is, dat de
arbeid van gehuwde vrouwen zeer
toegenomen; een normaal gezin kan
slechts normaal leven wanneer man
en vrouw beide verdienen.
De campagne die de regering heeft
gevoerd tegen de ontoelaatbare ver
hogingen van de prijzen is een fias
co geworden. Toen de prijscontrole
in Brussel alleen «en 300 winkels
wepens prijsopdrijving sloot, volgde
prompt een stading van 24 uur van
de Belgische winkelstand.
Nog frappanter is dit voorbeeld,
dat het A.N.P. gaf: tijdens deze „laat
U niet beetnemen"-campagne hebben
op een gegeven ogenblik de Belgische
Spoorwegen, die al hun locomotieven
met de bekende slagzinnen hadden
beschilderd, plotseling hun prijzen
met niet minder dan 20% verhoogd!
Het laatste greintje vertrouwen, dat
de Belg misschien nog gehad kan heb
ben in het succes van deze campag
ne, die 34 millioen francs verslond,
zal toen wel verdwenen zijn.
Men kan in het algemeen consta
teren, dat het vrijgeven van de
artikelen in België niet heeft geleid
tot een verhoging van de welvaart
integendeel. Het Belgis "ie voorbeeld
kan 'n waarschuwing inhouden voor
onze regering, zeer omzichtig te werk
te gaan nu met oog op dé verwer-
kelijking van het Benelux-plan een
„nivellering" der economische ^«ste
rnen tussen de be"-"-'-'-'" "od
H.
enne kleine tovenaar.