Ikmaaidei'
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
VRIJDAG 20 AUG. 1948
Vleesoproer
Tweede Kamer aanvaardt Grondwetsherziening
met 76 tegen 22 stemmen
Meerderheid van tweederde
ruimschoots gehaald
Vertegenwoordigers uit Bath welkom
geheten door de Gemeenteraad
"EH^Z0NH«Na
„Ik ben tegen
Gestapo-wetgeving"
Franse vakbonden zeggen samenwerking
met regering op
Parijs optimistisch over besprekingen
te Moskou
r
X
ST JAARGANG N° 1314
Uitg. voor de Stichting De Vrfle Alkmaar
der. Abonnementspry* 3.45 per kwartaal
bij vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. p. m.m., familieberichten
18 cent. Verdere tarieven op aanvrage.
Verontw. redacteur J
Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Tel. R 2200-3971
De slagers in ons land protesteren.
Protesteren is een recht, dat ieder
burger in een democratische staat
heeft en dus gunnen we de slagers
«lat pleziertje zo goed als ieder ander.
Men moet echter met protesteren
voorzichtig zijn. Want als men het
protest te scherp stelt, snijdt men zich
zelf in de' vingers.
We herinneren ons, dat we eens een
demonstratie hebben meegemaakt,
waarop tegen de politiek van het toen
ihalige kabinet Ruys de Berenbroeck
werd geprotesteerd, De betogers had
den, teneinde de demonstratie kracht
bij te zetten, spreekkoren gevormd.
Het werd laat en de demonstratie
dburde lang. Weshalve de mensen
honger kregen. Dus liepen ze rustig
in de stoet en kauwden hun boter-
hammen. Maar de spreekkoren moes.
te doorgaan. En toen beleefden we
het leuke schouwspel, ^at een groep
demonstranten met een boterham in
dé hand en met volle mond riep: „Wij
hébben honger" Deze uiting schoot
hro- doel voorbij, We kunnen ons
tiie* onttrekken aan de gedachte, dat
hot met het protest var: de slagers
ongeveer hetzelfde is. We zullen de
laatsten zijn om te ontkennen, dat er
nie-s op t® merken valt op de vlees-
distributie en wat er om heen zit. We
hebben er in ons blad reeds meerma
len op gewezen.
Maar wanneer de slagers op ver
schillende protestvergadTingen ver
klaren. dat de toes'and in hun bedrij
ven onhoudbaar is, dan hebben we
daar maar één kwalificatie voor. Dit
Is komisch! Om een scherpere uit
drukking te vermijden.
Ook hier roept een man. die goed
gevoed is, dat hij honger heeft.
Een ieder die om zich heen ziet,
kan constateren, dat het bij de sla
gers in do..laatsto. jaren geep &rmo§
troef is geweest. We verheugen ons
daa>' over. Want, we gunnen een ieder
een zo goed mogelijke boterham. Laat
mén dan echter niet overdrijven.
Als we ons niet vergissen is het na
de bevrijding zo ongeveer de, eerste
'^vleesloze week Het is mogelijk, dat
'he- nog een k»er geb~u <i is maar we
herinneren het ons niet. Ze zal mis
schien door nog een oi twee vlees
loze weken gevolgd worden. Hoog
stens. Natuurlijk is dit voor de be
trokken slagers onprettig, zo goed als
het voor de betrokken consumenten
vervelend is, Is hier nu echter een
reden om te keer te gaan. zoals dit
op de slagersvergaderingen gebeurd is?
Wij moeten dit ontkennen. De sla
gers hebben een paar weken vacan-
tic Ze derven daai'bij bepaalde in
komsten. Wij hebben echter slagers
gesproken die over. deze hele affaire
de schouders ophaalden en die ons
ronduit verklaarden, dat ze de tijd,
waarin de boel weer vrij zou komen,
met angst tegemoet zagen. Want dan
zou het weer worden de tijd, dat de
een het een stuivertje minder gin"
verkopen dan een ander Wij zijn van
oordeel, dat hierin veel waar? schuilt.
Ondanks distributiemisère zou het wel
eens kunnen blijken, dat ,de afschaf
fing "an de distributie voor de sla
gers zou betekenen de dood van de
kip die de gouden eieren legde Op
de eigenlijke, problemen komen we
nader terug.
v. Z.
De Tweede Kamer heeft de Grondwetswijziging aanvaard en wel met
een zeer overtuigende meerderheid: 76 tegen 22 stemmen.
CHU en VVD stemden, evenals de „initiatiefnemers", KVP en PvdA,
vóór. De anti_revolutionnaircn, staatkundig- gereformeerden, de heer Wel-
ter en de communisten stemden tegen. De meerderheid van tweederde van
he totaal aantal stemmen, vereist om de grondwetsherziening aan te ne
men, is dus ruim overschreden.
Wanneer straks ook de Eerste Kamer het ontwerp aanneemt, zal daar
mede het fundament gelegd zijn voor een nieuwe rechtsorde voor Neder
land, Indonesië, Suriname en de Nederlandse Antillen.
Vieemd gedrag van
Gerbrandy
Bij de stemmingen waren er 98 van
de 100 leden present. Twee CPN-le_
den ontbraken op het appèl.
De heer Gerbrandy, die zich met
hand en tand verzette tegen aanvaar
ding van het voorstel, zorgde, naar
het Vrije Volk meldt, voor sensatie
door een eigenaardig optreden. Hij
sprak over „het leuke krantje van
prof. Romme" (De Volkskrant - red.)
en, toen de voorz. hem er op wees,
dat zijn spreektijd om was, vroeg hij:
„Mag ik nog wat zeggen, mijnheer
de voorzitter? U bent zo'n leuke
man". Het vreemdst echter was wel
zijn betoog ter beantwoording van de
rede van min. Sassen van Overzeese
Gebiedsdelen, een betoog, waarin hij
de beroemde Koninklijke rede van
Dec. 1942 omlaag haalde door te be
weren, dat de toenmalige ministers,
„omdat er toch eens een rede gehou
den moest worden", daarin „slechts
waarheden als koeien" hadden willen
lijks". P'"of. Gerbrandy wilde daar
mede doen uitkomen, dat deze rede
het beginsel van de vrijwilligheid in
het geheel niet bevatte.
Prof. Romme (KVP) gaf hem te
verstaan, dat het Nederl. volk in 1942
van zijn ministers „geen flauwe
praatjes" verwachtte en ook Van der
Goes van Naters sprak zijn veront
waardiging uit over Gerbrandy's op
treden.
„Twee peilers"
Tevoren had de Kamer aandachtig
geluisterd naar een betoog van prof.
Schermerhorn, die twee pijlers aan
wees voor de te volgen politiek: de
opheffing van de koloniale status en
het vestigen van een federaal sy
steem.
Mr. Vonk van de VVD sprak zijn
vertrouwen uit in het beleid en Hoog-
carspel (CPN) betoogde, dat ook dit
kabinet het koloniale stelsel niet zou
opheffen.
OUD—OFFICIEREN BIJ
EREFRONTEN
Naar uit Den Haag wordt mede
gedeeld zullen bij de op 6 Septem—
ber a.s. te Amsterdam te formeren
erefronten ook oudberoepsofficieren
ingedeeld kunnen worden Gegadigden
wordt verzocht zich zo spoedig mo
neerleggen en „vooral niets gevaaiL
gelijk op te geven bij de garnizoens
commandant te 's Gravenhage, Groen
hovenstraat 3, telef. nr. 183956.
Deelneming in de grijze uniform
van vóór 1940 of in burgerkleding is
niet toegestaan.
Bijzondere Raadsvergadering
„GROTE BEER" en „JOH. VAN
OLDEBARNEVELT".
Het troepentransportschip „Grote
Beer" zal niet, zoals aanvankelijk ge
meld, om 9.00 uur heden te Amster
dam aankomen, doch om 10.00 uur. De
„Johan v. Oldebarnevelt" wordt van
daag omstreeks 14.00 uur in de sluis
te IJmuiden verwacht. De ontsche
ping vindt Zaterdagmorgen om 9 uur
plaats.
KOEL
Plaatselijke ochtendmist. Wisselend
bewolkt met enkele verspreid optre
dende buien. Zwakke tot matige,
maar langs de Waddeneilanden nu en
krachtige wind "tussen Noord en West.
Aanhoudend koel weer.
In een bijzondere raadszitting van
de Alkmaarse Gemeenteraad zijn gis
lerenavond de Burgemeester van
Bath en enkele andere vertegenwoor
digers van deze Engelse stad in Alk
maar welkom geheten, Onder de aan
wezigen merkten wij vele autoritei
ten op, zoals onder meer de wnd.
Garnizoens commandant, de kapitein
Wigel, de deken der orde van advo
caten, Mr. C. A. de Groot, de Dijk
graaf Mr. Kamp, vertegenwoordigers
van het Genootschap NederlandEn
geland, de heren Krak en Snijders,
terwijl in de versierde raadszaal on
der aanvoering van Kaasvader Lutje
hom enkele kaasdragers een fleurige
noot brachten.
Onze burgemeester, Mr. Dr. H. J.
Wytema, opende de vergadering en
sprak allereerst een korte rede in de
Nederlandse taal uit. Hij sprak zijn
grote dank uit aan de KLM, die ge
heel belangloos de autoriteiten van
Bath naar Nederland gebracht had.
Zoals U weet, organiseert de KLM
a.s. Zaterdag een Alkmaarse dag op
Schiphol, en men heeft gemeend, dat
men de vertegenwoordigers van de
adoptie—stad Bath daarbij niet voor
bij mocht gaan. „Ik wil'", aldus bur
gemeester Wytema, „de geste van de
KLM schatten op de werkelijke waar
de, die zij voor ons heeft. Ik wil haar
zien cis een kostbare bijdrage tot her
stel van de rechte verstandhouding
tussen de steden Bath en Alkmaar,
welke in het achter ons liggende jaar-
even deigde te worden verstoord
door een elkanders niet ten volle be
grijpen, als gevolg van het ontbreken
van voldoende contacten".
Hierna richtte de Burgemeester
zich in het Engels tot de gasten,
speciaal tot de officiële vert-igenwoor
digers, de burgemeester Day, Mr. Bar
reet, Mr. Hiles en Mr. Mathews.
„Er moest", zo zeide hij o.a., „nieu
we contacten gelegd worden, en de
relaties tussen de stadsbesturen jvan
beide steden moesten op een hechte
re basis geplaatst worden dan die van
een gave van Alkmaar ai:x Bath".
WELCOME AGA1N
The ties of friendship between Bath
and Alkmaar are getting stronger
and stronger. It is not a long time ago
th£ sportsmen of Bath and after them
the childrcn of this town came to us,
and they were very good ambassa
dors of the English town.
Now we are pleasurèd to welcome
the Mayor, the municipality and the
journalists as the official representa
tives of the people of Bath. We hope
theyll have a very good time in Alk
maar, and we hope too the^H go home
with the best impressions of Hol
land. Then we are sure our English
collegues will write in their papers:
Alkmaar and Bath. friends forever
Om Europa's parlement
Den Haag weigert voorlopig
cxs'g commentaar te geven op de
Franse uitnodiging, doch het voor
stel zal vanzelfsprekend zorgvul-
d g bekeken worden wanneer het
wordt ontvangen, zo werd ver
klaard.
De mening in officiële kringen
hier te lende schijnt overigens te
zijn, dat het nog te vroeg is om
direc; stappen te doen voor een
Europees parlement. Er zou echter
g en reden zijn om niet aan de
voorgestelde besprekingen deel te
«emen als de andere betrokken
regeringen dit eveneens doen.
Tiny Jonker zwemt
naar Zaandam
Hedenmorgen om 10 minuten over 8
dook Tiny Jonker bij de Accijnstoren
te Alkmaar in het water; om de on
geveer 30 km lange tocht naar Zaan
dam te volbrengen. Vanmorgen om
half acht reeds verzamelde zich een
grote menigte op de Bierkade om de
start gade te slaan. Toen Tiny Jonker
met haar trainer de heer Maar'cen ten
Ruijter om omstreeks kwart voor 8
bij de Accijnstoren arriveerde lagen
daar reeds de twee volgboten, rijke
lijk met vlaggen versierd, gereed.
Het duurde enige tijd, voor zij te wa
ter ging, daar zij geheel met reuzel
werd ingesmeerd.
Tiny voelde zich uitstekend, en had
goede hoop, de tocht te volbrengen.
Deze tocht is een trainig voor de
Kanaal-overtocht; de kanaaltocht wil
zijniet. op de normale wijze trach'cen
téovolbrengen, maar zij zal proberen,
de tocht van Calaïs naar Dover heen
en terug in één maal te doen.
Voor deze tocht is volgens de heer
Ruijter een som van f 17.000 noodza
kelijk, die echter vermoedelijk voor
een groot deel ter beschikking ge
steld zal worden door de V.V. win
keliers, die ook deze tocht mogelijk
maakten
Veiliqheidsraad willigt verzoek
van Bernadotte in
Waarschuwing aan strijdende
partijen in Jeruzalem
De Veiligheidsraad van de Ver. Na
ties heeft een bijzondere zitting ge
houden n.a.v. een alarmerend teie^
gram van Bernadotte over de „slech
ter wordende toestand in Jeruzalem".
De waarschuwing, welke Bernadot
te vroeg om de beide strijdende par
tijen in Jeruzalem te geven, is door
Engeland, de Ver. Staten, Frankrijk
en Canada in een gezamenlijke motie
vervat. Deze motie werd ook aangeno
men; de Sovjet Unie, de Oekraïne
en Syrië onthielden zich van stem
ming.
Verscherping van
conflict Tito-Cominform
Jovanovic's d«od zou aanval op Tito
inluiden
Diplomatieke waarnemers te Lon
den achten het mogelijk, dat door de
felle reactie van Joego-Slavië's buren
op de dood van generaal Jovanovic
een nieuwe en meer gespannen fase
in de strijd tussen de Cominform en
Belgrado is ingeluid.. Jovanovic zou
in Joego-Slavië Tito's politieke rivaal
zijn geworden.
Thans zou de weg geopend zijn voor
een politieke en mogelijk ook econo
mische oorlog voor het verwijderen
van maarschalk Tito, aldus meent
men in Londen.
Zoals radio en pers te Boedapest en
Boekarest reeds doen vermoeden, zal
een open politieke oorlog hoofdzake
lijk de vorm aannemen van intensie
ve propagandaaanvallen van de
zijde der hoofdsteden van de kleine
re Cominform landen eerder dan van
Moskou zelf.
JAARBEURS TE BUDAPEST
De aandacht wordt erop gevestigd,
dat in verband met de van 3 tat 13
Sepember a.s .te Budapest te houden
Najaarsbeurs, op gemakkelijke wijze
eenvisum kan worden verkregen voor
een bezoek aan Hongarije, terwijl di
verse faciliteiten worden verleend.
Aanmelding tot 25 Augustus a.s.
Inlichtingen bij de vertegenwoordi
ging van de Jaarbeurs. Rozenstraat 37,
Alkmaar.
Truman laakt de onder
vragingen over spionnage
Sovjet-protesten in affaire Kosenkina
afgewezen
President Truman heeft
op een persconferentie te kennen ge
geven, dat naar zijn mening de „on
dervragingen over spionnage" zoals
het Congres die thans doet plaats
hebben, in strijd zijn met de wet op
de rechten en burgelijke vrijT edsn
van Amerikaanse staatsburgers
„Ik ben tegen enigerlei Gestapo-
wetgeving", verklaarde de president.
Hij ontkende ook n.et kracht, dat
gedurende de oorlog enig geheim van
betekenis zou zijn uitgelekt. Aan
gaande de zaak.Kosenkina zei Tru
man: „Ik ben van mening, dat dit er
op wijst, dat er in Rusland veel men
sen leven, die in de vrijheid van het
individu geloven, zoals de gehele
Verenigde Staten dat doen".
De regering zocht wegen, om een
strenger anti-spionnagewetgeving tot
stand te brengen; het ontwerpen van
een zodanige wetgeving moet echter, -
aldus Truman, moeilijk worden ge
acht met het oog op de burgerlijke
en individuele rechten
Op de Russische ambassade te
Washington is een nota overhandigd,
waarin de V.S. alle Russische pro
testen en eisen met betrekking tot de
beide Sovjet-Ieerkrachen Samarin en
Kosenkina van de hand wijzen.
No gres pijt tot... 1 September
Groeiende onrust
De niet—communistische Franse
vakbonden, die ongeveer 2.500.000 ar
beiders vertegenwoordigen, hebben
besloten hun samenwerking met de
regering te beëindigen. In een ge
Bernadotte, die van eeri verslechte
ring in de toestand in Jeruzalem de
hervatting der vijandelijkheden over
de gehele linie vreest, had de Veilig
heidsraad o.m. verzocht om de beide
partijen te waarschuwen, dat zij ver_
antwoordelijk zijn voor het optreden
van hun dissidenten.
De Duitse socialistische eenheids
partij, waarin de communisten de
leiding hebben, heeft toegegeven, dat
een „communistische oppositiegroep"
binnen de partij in de Sovjetzóne
aan he't werk is. Er wordt dus ge
zuiverd.
Soeripero, de man, die voor Djokja
betrekkingen met Moskou aanknoopte,
heeft thans verklaard, dat deze „niet
diplomatiek", maar „consulair" zijn.
De overeenkomst houdt geen Rus
sisehe erkenning van de Republiek in.
Na enige woorden gewijd te heb
ben aan het verschil' in bestuurswij
ze van de Nederlandse en Engelse
steden, overhandigde burgemeester
Wytema aan het slot van zijn rede
de Alkmaarse stadsmedaille aan zijn
Engelse collega.
Hierna nam burgemeester Day het
woord. In een korte gezellige speech
memoreerde hij de moeite, die het
hem gekost had om zich van zijn amb
lelijke bezigheden vrij te maken om
naar Alkmaar te komen. Hij sprak
zijn hartelijke dank aan de KLM uit
en sprak zijn bewondering over ons
zo intensief gecultiveerde la-d uit.
Ja, hij had een zware 'taak, burge
meester Day, want hij was de zeven
honderd twintigste burgemeester van
Bath en de eerste van de Labour
richting, en hij noemde zich zelf
maar een zwakke schakel in een lan
ge, lange ketting.
Nadat de voorzitter de vergade
ring geslo'ten had, bleef men nog eni
ge tijd gezellig bijeen in de zalen
vap. het Raadhuis. Wij hopen, dat de
Engelse vertegenwoordigers een pret
tige tijd in Holland door zullen bren
gen.
Incident tussen Sovjet-politie
en Berlijnse zwarte
handelaars
Reuters correspondent seint, dat
men te Parijs een bevredigend re
sultaat van de diplomatieke bespre
kingen te Moskou waarschijnlijk
acht. Het. pessimisme te Londen
wordt ongerechtvaardigd geacht.
Te Moskou zou reeds een aanzien
lijke mate van overeenstemming be
reikt zijn op basis van herstel van de
status op op het ogenblik, dat de
laatste vergadering van de ministers
der Grote Vier in een mislukking ein
digde. De Russen zouden zich op die
basis reeds bereid hebben verklaard
de blokkade van Berlijn op te heffen.
Van hun kant zouden de Westelijke
vertegenwoordigers er in hebben 'coe
gestemd, dat de Oostmark als munt
voor geheei Berlijn geldt. De Russen
zouden echte? nog wensen, da't de
besluiten van de Londense conferen
tie worden opgeschort tot na de nieu
we conferentie dèFnïïnrsïers. Op dit
punt zou men nog niet tot overeen
stemming zijn gekomen.
Bij een razzia van Sovjet—politie
en Sovjetsoldaten op zwarte bande
laars in Berlijn is het op het Potz
dammer plein 'tot ongeregeldheden
gekomen. Die zwarthandelaars zou
den agressief zijn opgetreden door
een functionnaris van een coöpera
tieve vereniging uit zijn auto te sleu
ren en een rode vlag, die hij bij zich
had, "te vernielen. Toen de politie
ingreep trokken de zwarthandelaars
zich terug op het Britse gedeelte van
het plein en begonnen van daar met
stenen te gooien naar Paul Markgraf,
het hoofd van de politie in de Rus
sische sector, toen deze me't zijn auto
arriveerde.
De politie loste 15 a 20 schoten en
8 a 10 zwarthandelaars zouden zijn
gewond.
De rest trok zich terug in de Britse
sector.
Sovjetprotest
De Sovjets hebben bij de Ameri
kanen geprotesteerd omdat, naar zij
zeggen, Amerikaanse vliegtuigen op
een hoogte van 10Ö meter over het
Sovjethoofdkwartier te Karlsborst
vlogen.
meenschappelijk communiqué wordt
gezegd, dat „deze regering, evenals
haar voorgangers, zich onmachtig
toont, een politiek te voeren die re
kening houdt met de belangen van
het land en de arbeiders een stabiele
koopkracht verzekert".
De politiek der vakbonden en hun
actie in de toekomst zullen bepaald
worden door de afzonderlijke vakbon
den tijdens bijeenkomsten, die de
volgende week gehouden worden.
Het besluit van de niet—communis
'tisehe vakbonden is genomen onder
invloed der groeiende o* rust onder da
arbeiders. Van deze onrust heeft vol
gens Reute? de communistische CGT
die de economische plannen van Rey
naud de „oorlog verklaarde", volle
dig gebruik gemaakt.
In een brief aan premier Marie
verklaren de nietcommunistische
vakbonden, dat zij tot 1 September
zullen wachten om dan de resultaten
van de economische campagne der re
gering te bestuderen.
onze kleine tovenaar
