De levensloop van een geliefd Vorstinne Ylmuwi uil cU tJkexAudnticet Kerstpakkettenactie voor de derde maal WILHELMINA HELENA PAULI- NE MARIA, Koningin der Nederlan den, werd geboren op 31 Augustus 1880 te 's-Gravenhage, als enig kind van Koning Willem III en Koningin Emma, wier huwelijk op 7 Januari 1879 was gesloten. Op 12 October 1880 hield Koningin Emma de prinses ten doop in de Willemskerk te 's-Gravenhage. In 1884 werd Wilhelmina troonopvolg ster. Op 23 November 1890 overleed haar vader op het Loo. Het stoffe lijk overschot werd van Den Haag uit op 4 December in de Koninklijke grafkelder te Delft bijgezet. Op de kist lag een tuil bloemen. Op het lint, waarmee ze waren saam gebonden, stonden deze woorden: i,aan vader van zijn lieve kind". Aangezien zij toen eerst tien jaar oud was, kon zij nog niet voor de regeringsverantwoordelijkheid wor den geplaatst, zodat haar moeder, Koningin Emma, met het regent schap werd belast, hetwelk duurde tot het ogenblik, waarop Wilhelmina de 18-jarige leeftijd zou hebben be reikt. Op 6 September 1898, toen zij 18 jaar was geworden, werd zij te Amsterdam plechtig ingehuldigd. Op haar achttiende verjaardag 31 Augustus 1898 de regering aan vaardende, vaardigde H. M. een pro clamatie uit, waarin zij o.a. ~zeide: „Mijn innig geliefde Moeder, aan wie ik onuitsprekelijk veel verschuldigd ben, gaf mij het voorbeeld van een edele en verhevene opvatting der plichten, die nu op Mij rusten. Ik stel mij tot levensdoel dat voorbeeld na te volgen, te regeren, zoals van een vorstin uit het Huis van Oranje wordt verwacht". Koningin legt krans ie Vughi DE JONGE KONINGIN deed haar woord gestand. Meer dan dat. Tref fend is het, dat zij bij de inhuldiging op 6 September 1898 aanstonds ge waagde van haar plichten: „Ik acht het een groot voorrecht, dat het mijn levenstaak en plicht is, al mijn krachten te wijden aan het welzijn en den bloei van mijn dierbaar va derland". Plichten, die haar gehele leven ZQuden vullen. Plichten, die zij wel zeer diep voelde en die haar in de goede vervulling ook vreugde hebben geschonken. Zij heeft daarvan met woord cn daad getuigd. Zeide zij niet, 35 jaar na haar inhuldiging, dus straks 15 jaar geleden, bij de huide betoging in het Amsterdamse Sta dion: „Pogen mijn plichten te ver vullen tegenover het Vaderland is Mij in donkere dagen meer dan ooit een voorrecht en bron van blijd schap. waar Ik Mij gedragen weet door Uw trouw en medeleven. De na tionale gedachte bindt ons hier allen tezamen. Wij willen ons zelf zijn en blijven". Een blik in de geschiedenis van haar Huis en van ons Vader land en we zien oprijzen de gestalte van die Willem van Oranje, die de eretitel van „Vader des Vaderlands" verwierf. Wellicht de hoogste menselijke lof. die Koningin Wilhelmina gebracht kon worden, is de titel, waarmede minister Treub haar vereerde, toen hij, zyn ervaringen van de vier oor logsjaren 19141918 te boek stel lend, dit wer! opdroeg aan haar, „die zich in moeilijke dagen heeft doen kennen als een ware Mog^er des Va derlands". OP 7 FEBRUARI 1901 trad Ko ningin Wilhelmina te 's-Gravenhage in het huwelijk met Hertog Hendrik van Mecklenbiirg-Schwerin. Uit dit huwelijk is op 30 April Prins Bernhard en Prinses Juliana in Zwitserland 1909 H.KH. Prinses Juliana geboren, genoemd naar de stammoeder van het Huis Nassau. Op 5 Juni d.a.v. heeft Koningin Wilhelmina haar dochter ten doop gehouden. Koningin Wilhelmina was niet al leen een ware „Moeder des Vader lands", zij was steeds ook een goede moeder voor het prinsesje, dat een opvoeding kreeg, in grote trekken gelijk aan de opvoeding, die Zij zelve uit handen van Koningin-Moeder Emma had ontvangen. KONINGIN EMMA heeft haar taak als opvoedster wel op bijzonder gelukkige wijze vervuld en haar dochter een vrolijke jeugd bezorgd. Zij besefte, dat ook bij de ontwikke ling van een koningskind drie facto ren een belangrijke rol spelen: na tuurlijke aanleg was aanwezig, het milieu schiep de nog jonge koningin, die geboren paedagoge als zy bleek te zijn zelf de opvoeding zo veel mogelijk in de hand hield. Wilhelmina hield als alle kinderen veel van haar poppen. Op het Loo had zij zelfs een heel poppenhuis, waarvan nog een deel intact is. Re gelmatig zorgde haar moeder voor prettige middagen met andere kin deren, waarbij de nodige spelletjes gedaan werden. De jeugdige fran- gaise, mademoiselle Liotard, was aanvankelijk haar gouvernante. Daarnaast was zij tevens een uit stekend speelmakkertje voor de jon ge prinses. Later is" zij vervangen door de Engelse miss Saxton Winter. Reeds ln haar jeugd kwam de liefde voor de natuur. Voor bloemen NOG TIJDENS haar studietijd bracht deze bezoeken aan de ver schillende provincies en ook officiële bezoeken in het buitenland, als Bel gië (1892), Engeland (1895), Oosteïi- rgk (1897) en Frankrijk (1898). Tij dens haar bezoek aan Engeland had Koningin Wilhelmina op kasteel Windsor een samenkomst met Ko ningin Victoria. Daar waren dus toen de oudste en de jongste koningin van Europa bijeen. Toen haar studiën voltooid waren en Koningin Wilhelmina de troon besteeg, werd zij aanstonds in beslag genomen door andere bezigheden dén tot dusverre. In een levensperiode, welke voor de jonge vrouw of het nauwelijks volwassen meisje in het algemeen als de meest ideale en on bezorgde mag gelden, had Zij de druk der» regeringszorgen reeds op zich moeten nemen, daarbij vele plichten aanvaardend, die aan Haar ho^g ambt grondwettelijk verbonden wa ren. Zg heeft het met bewonderens waardige blijmoedigheid en overgave gedaan. Naar het voorbeeld van Ko ningin Victoria van Engeland heefft Zij zich onthouden van directe in vloed op de richting der regerings- politiek. Een persoonlijkheid met een eigen oordeel was zij echter ook: dit kwam vaak tot uiting. Slechts behoeft her innerd te worden aan de Boerenoor log. Het was in die periode, dat zij haar kruiser „Gelderland" uitzond om Paul Kruger over te brengen, 'n daad, welke de jonge Koningin een geweldige populariteit schonk en wél ke dr. Van Broekhuizen later zpu doen zeggen, dat zg „de enige man op de troon" was. En toen vele jaren later Clemep- ceau in 1920 namens de geallieerden de uitlevering verzocht van ex-keizer Wilhelm H, die in ons land asyl had gekregen, gaf onze Koningin een weigerend antwoord. Even fier als Haar daad ten opzichte van „Oom Paul" was geweest. VAN KONINGIN WILHELMINA kan zeker getuigd worden, dat zij vreugde en leed met Haar volk deel de. Haar medeleven met de noden van het volk ontroerde vaak. Troffen rampen ons land, dan was Zij bij de slachtoffers om hun nood te leni gen en hen te "troosten. Op de don kere dag van 1 Augustus 1914,'toen onze strijdkrachten werden gemobi liseerd, was er een défilé voor de Koningin. Zij ging, toen de laatste afdeling voorbij was getrokken, met het toen 5-jarige prinsesje aan de hand tot dicht by de menigte èn riep spontaan: „Leve het Vaderland". Een ovatie barstte los, zoals maar zelden gehoord is. Grootser nog was de getuigenis van verknochtheid van Haar volk bjj de demonstratie, <jie -I Twee zusjes iezamen in de tuin. Irene en Beairix en planten en voor dieren tot uiting. De prinses had haar eigen paardje en haar eigen hond en verder kippen, duiven en geitjes, die ze zelf gaarne verzorgde. In de jonge prinses openbaarden zich reeds de karaktereigenschappen der Oranjes: zelfbeheersing, wils kracht, plichtsbesef, scherpzinnig heid en concentratievermogen. Zij, die haar les gaven, getuigden van een meer dan gewone intelligentie, grondigheid en ordelijkheid bij hun koninklijke leerlinge. De leiding by het Bijbels onderricht hield Ko ningin Emma zelf in de hand en z(j legde in haar dochter die steeds weer blijkende vroomheid en godsdienst zin. De Koninklijke familie op hei bordes van paleis Soestdijk bij de zanghulde op 31 Augustus 1946 Op 30 Augustus, als H. M. Konin gin Wilhelmina van het Amstelsta- tion naar het Koninklyk Paleis op de Dam zal rifden, zullen langs de route een ere-afzetting en ere-fron- ten van alle onderdelen van ons le ger staan opgesteld. Op de dag van de inhuldiging van H. M. Koningin Juliana 6 Septem ber zal langs de pergola tussen paleis en kerk o.m. een ere-haag van adelborsten en cadetten worden ge vormd. Tijdens de tocht, welke H. M. Ko ningin Juliana des middags in de gouden koets door Amsterdam zal houden, zullen in de stoet ere-com- pagnieën met vaandels en muziek corpsen marcheren. Langs de weg, welke de stoet volgt, zal weer een ere-afzetting, be staande uit 48 cortfpagnieën uit alle delen van het land worden opgesteld. Voorts zullen langs de route een aantal ere-fronten staan, waardoor ook de niet aan de afzetting deelne mende onderdelen in de gelegenheid worden gesteld, zich te doen verte genwoordigen. Deze ere-fronten zul len o.a. worden samengesteld uit: ridders der militaire Willemsorde, officieren en onderofficieren. Het Vrouwen Hulp Korps, uit Indië ge- repatriëerde bataljons en gewonden, zowel van de strijd in Europa als in Indië. 1898 De Kroning als antwoord op de bekende „vergis sing" van Troelstra, in November.. 1918, bedoeld waren. Tienduizenden militairen en burgers stroomden op het Malieveld tezamen en op een ge geven ogenblik was de geestdrift zo hoog gestegen, dat het volk de paar den van het Koninklyk rijtuig span de om dit zelf voort te trekken. Maar het antwoord van H. M. zelf in deze roerige tijd was breder nog: twee dagen la'ter vaardigde zy een proclamatie uit, waarin zy zeide: „Het is mijn verlangen de voorge nomen hervormingen door te zetten en aan te vullen met de snelheid, die past by de oplossing van deze tijd. Reactie zy uitgesloten. Wy moeten Ut maakt niet uit "weer je komme, maar overal zie je teugenwoordig van die strikkies met de koningin er op. Alleman loopt er mee. Zo was ut nou vleden week in de skeerwinkel ok. We hewwe deer ok veugels van diverse pluimagie, maar ut maakte nou net niks uit of er nou een commenist in kwam of een anti- revelusjenair of een sociaal of een Roomse, ze hadde verdubbelkme alle gaar zonder uitzondering zo'n lintje op. Das vanwege ut jubcleumfeist en de kankerbestroidlng. Afoin, deer hewwe jullie vezelf ok wel van lezen, dat deer hewwe niet veerder over uit te weiden. Afoin, we zatte zo een toidje en toe wul ut net daie, dat er nag zo'n oud gediende in komt. Een vuurvreter eerste klas. Most vroeger van de Ko ningin niks hewwe. Stond zowat in brand as-ie maar van de Koningin hoorde. En ok met een strikkie op. De barrebier met z'n grote bek vroeg vezelf of-ie bekeerd was! Ut was oigeluk verlegen grappig om die man z'n gezicht te zien. Eerst was ut net of-ie happe wou. Maar toe bedocht-ie ze oigen en we ltrege gle- niens gebekvecht. Want deer begon me die ouwe kir- rel te vertellen. „Hai was niet bekeerd," zoid-ie. Wel- nei. De are wazze bekeerd. Die hadde eerst alle mogeluke moeite dein om de Koningin zo'n beetje stootblok te te maken. En den most ze geregeld ons voor de kop stote. Wai wazze wel goed, maar niet gek. Nou zei ik jullie nag erus een staal tje vertelle hoe of ut er met de kro- ningsfeiste in 1898 toegong. Ik noem gien plaasse en ok gien name. Maar as er nou soms nag benne, die ut lezen en die er toe bai wazze, den zelle ze ut zich nag goed herinnere. Afoin, er was feist. Een volk op de bien! Een mense! En skreeuwe en zuipe. Ut was niet mooi meer. En des te meer lol ze krege, des te harder gonge ze te keer op bepaalde persone die de vlag niet uit hadde. Er sneuvel den 'n stuk of wat rame, c kwamme bebloede koppe want onder mekaar was ut ok nag gien pais en vree, maar nou wul ut treffe, dat er ien van de bekendste anhangers van Domela voorbai komt. Overal weer Domela sprak, was bal voorzitter en hai opende en sloot de vergaderinge met een gedicht. Zo'n kloin fel kirreltje, Afoin, de feistgangers hewwe um vezelf derect in de gate en hullie er om heen. Sarre, troitere, lilluk doen, ut ienjia lde u't aar uit. Afoin, zo lang as ut b; i skelden bleef, slond de voorzitter z'n man. Maar deer bleef ut vezelf niet bai. Op ut lest namme een paar van die verlegen grote kirrels hem bai z'n kladde en ze tille um op en ze loupe met um nei een breggie. En deer leite ze um langzaam zakke. Ze hielde elk een bien vast en ut houfd kwam al maar korter bai ut water. Je kenne begroipe, dat de man ut niet lekker had. Want er stonde hon- derde mense te koiken en te brullen van weg met de sociale en „verzuip um." Zo veer kwam ut niet. Er werd al- lien een ultimatum steld. De rooie most roepe: „Oranje boven, leve de koningin". Afoin, eerst verdhai ut vezelf. Maar de3 te dichter z'n houfd bai ut water kwam, des te wilder begon-ie te koiken. En ut pebliek werd hille- kendal gek. Allien toe z'n houfd ut water raak te, toe werde ze stil. En toe kwam deer heel benauwd een geluidje: „O- ranje boven." Ut was vezelf te benauwd. En hai most ut nag een keer luier roepe. Hai deed ut. Want ut leven is te mooi om er zomaar ofskoid van te nemen. Toe-ie weer op de weg stond kreeg- ie ut skuim zowat op z'n mond zo kwaad as-ie was. En de omstanders lachte er oigen een beroerte. Nei, toe liepe wai niet met lintjes. Maar lekker hadde we ut niet. De taije benne gelukkig veranderd. En das maar goed ok. Want as we nou in Nederland een President kieze moste, den zou deer ok nag een mooi zoodje hommeles van komme." „Geloik hei je," zoi de barrebier. We hewwe met Wullemientje nag zo slecht niet boerd. En inplaas van her rie te maken over een president mos- te we ut nou nag maar een toidje met Juliaantje perbere. Ik teken nag voor een voif en twintig jaar." „Nou, dat we den maar gezellig feist viere magge," zoi Kees. „En zonder dat je de mense verzuipe om ze maar Oranje boven roepe te leiten. Ja, er is toch wat veranderd. Figaro NIWIN organiseert Voor de derde maal-in haar bestaan zal de NIWIN er voor zorgen, dat elke militair in Indië met de Kerst dagen een groet uit het Vaderland ontvangt. Een groet, die de materiali sering is van de handdruk, die alle Nederlanders juist op deze da gen aan onze mannen in de tro pen zouden willen geven. De derde grote Kerstpakkeren-actie van de NIWIN heeft ten doel, aan alle militairen en burger-pioniers (Rode Kruis-personeel, B.B. Ambte naren en planters op vooruitgescho ven posten) in Indië een Kerstpakket uit te reiken. De inhoud daarvan be staat uit een blik cigaretten (50 4ft.) een blik stroopwafels (10 st.), een blik roggebrood (600 gr.), een blik kaas (200 gr.) een rol pepermunt, een zakje versnaperingen (100 gr.) een zakagenda 1949, een potlood, een Kerstgroet en resp. een foto-kalender ófwel een foto-album ófwel een cari- caturenboekje. Evenals dit verleden jaar het ge val was, zullen ook dit jaar etiketten worden verkocht, waarop de afzender van het pakket zijn naam en adres kan invullen, opdat de ontvanger weet, wie hem het pakket heeft ge schonken. Maar evenals verleden jaar vooruit. Het in myn wil om steeds in nauwe aanraking te zyn met de volksgeest en om te regeren in over leg met de vertegenwoordigers van het gehele volk. Ik heb verstaan, dat Gij My daarin steunt en met liefde en vertrouwen tegemoet treedt. -Met liefde en -vertrouwen aanvaard Ik die steun". MAAR WEL ZEER DUIDELIJK IS GEBLEKEN welke plaats konin gin Wilhelmina in de harten der Ne derlanders innam toen de nacht der bezetting tijdens de laatste oorlog over ons land was gekomen. De vele redevoeringen, welke zy via radio- Oranje hield, getuigend van deernis met het lot der Nederlanders. Waren voor hen evenzovele bemoedigingen om vol te houden. Zij getuigden im mer van vertrouwen in de uiteinde lijke overwinning en reeds op 12 Sep tember 1940 besloot zij een dier ra dio-redevoeringen met een woord, dat zij tot een nationale spreuk maakte: „Nederland zal herrijzen". Deze jaren van scheiding tussen volk en koningin waren voor beiden harde jaren. Nu Koningin Wilhelmina na een zegenrijk bestuur van een halve eeuw afstand gaat doen van de troon, mo ge hier naast een uiting van dank baarheid en lof staan de bede, dat Zijl nog lang gespaard blyve voor Haar kinderen en kleinkinderen en voor ons land, dat Haar zoveel ver plicht is. Prinses Margriet (deze foto werd genomen op 29 Juni 1946) zal het ook dit jaar niet mogelijk zyn, een Kerstpakket te zenden aan een bepaalde militair in Indië. Daar door immers loopt men de kans, dat een militair met veel familie in Ne derland meerdere en een militair zon der familie geen pakket zou ontvan gen. Een gelukkige omstandigheid is, dat het nu mogelijk zal zyn, de eti ketten die ƒ5.— per stuk kosten samen met vrienden of familie te kopen, doordat zij zyn verdeeld in twee coupons ad ƒ2.50. Voor de Kerstpakketten-actie moet binnen 10 weken door het Nederland se volk een millioen gulden bijeen worden gebracht. Dat kan, als ieder zijn steentje bijdraagt tot het welsla gen van de actie. En die actie moet slagen, omdat het er om gaat, onze mannen in de tropen een prettige Kerst te bezorgen. Het Huwelijk van prinses Juliana en prins Bernard

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1948 | | pagina 6