Waar vroeger de Indianen zwierven
vestigen zich nu Hollandse emigranten
Nieuwe produden
Najaarsbeurs
LANGE WINTER - KORTE ZOMER
MANITOBA. Saskatchewan en Alberta
worden doorgaans de Canadese Prairie'
provincies genoemd. Geheel juist is deze
benaming nietwant alleen het Zuidelijk
gedeelte is niet overdekt met wouden.
Een groot gedeelte van iCfanifoba. in het
Oosten, behoort tot het zogenaamde Ca
nadese schild, dat uit rotsbodem bestaat,
tn het Westelijk deel van Alberta wordt
ingenomen door de Rocky Mountains.
Het blijkt dusdat slechts een relatief
klein gedeelte van deze provincies wer
kelijke prairies zijn.
HET LANDSCHAP.
De ontwikkeling van deze provin
cies dateert eerst uit de laatste vyf-
tig jaren. Vooral het woeste, rots
achtige, met bossen bedekte Ooste
lijke grensgebied hield de ontwikke
ling tegen en beperkte deze tot het
laagland van de St. Laurens rivier.
Eerst de spoorweg heeft de tegen
woordige prairie-provincies meer toe
gankelijk gemaakt. Wanneer men per
trein naar het Westen reist, passeert
inen eerst over een traject van ruim
1000 km. de wildernis van het Cana
dese schild, bestaande uit een prae
Cambrische rotsbodem met talloze
bossen en meren. Langzamerhand,
naar mate de reiziger verder West
waarts komt, begint de ongelijke,
heuvelachtige grond neer effen te
worden; uit de "bodem stekende naak
te rotsen komen minder frequent voor
en de bosbedekking wordt minder
aaneengesloten. En eindelijk bereikt-
men de grote vlakte van de Red Ri-
ver Vailey. Hier is de grond bijna
overal in cultuur gebracht, en de om
geploegde zoden laten zien, dat de
bodem uit een vruchtbare zwarte
leem soort bestaat.
I
HET IS DE ZOGENAAMDE eer
ste ..prairie-trap", het laagste (800
Voet) en meest vlakke deel van het
prairiegebied. Naar het Oosten wordt
het begrensd door het daareven
met de trein verlaten Canadese schild
en naar het Westen wordt het afge
scheiden door een scherp afgeteken
de ry heuvels, waarvan de voornaam
ste zyn (van Zuid naar Noord); Pem-
bina Mountain (1500 voet), Riding
Mountain (2000 voet), Duck Moun
tain (2400 voet) en Porcupine Moun
tain 2400 voet).
Zelfs van deze eerste prairie-trap
kan men geenszins zeggen, dat zij
geheel uit pralrieland bestaat. Alleen
het kleinste gedeelte in het Zuiden
is dicht bevolkt en in cultuur ge
bracht; het overige nog is bedekt
met zware bossen. Het hier bedoel
de stuk van de prairie-provincies,
rondom de stad Winnipeg, is in de
vorige eeuw het eerst in cultuur ge
bracht. De grote bloei ontstond ech
ter pas, toen goede verbindingen met
het Oosten werden aangelegd, zodat
de landbouwproducten gemakkelijk
konden worden afgevoerd.
WANNEER MEN de zo juist ge
noemde heuvelrug, die de eerste prai
rievlakte in 't Zuidwesten begrenst,
bestygt, bevindt men zich op de twee
de trap. een iets hoger gelegen pla
teau (gemiddeld 1600 voet). Dit pla
teau eindigt wederom met een om
hoog gaande rand, de zogenaamde
„Missouri-Coteau". De vlakte ten
Westen daarvan vormt de derde trap
die een gemiddelde hoogte heeft van
3000 voet en eindigt tegen de bergen
van de Rocky Mountains. Terwijl de
eerste trap overwegend vlak is, is de
bodem van de twee hogere plateau's
enigszins golvend, en de derde trap
ls, in tegenstelling met de anderen,
geheel boomloos. Van alle drie trap
pen is de bodem bedekt met een dik
ke vruchtbare verweringslaag.
KLIMAAT.
Het spreekt vanzelf, dat op deze
drie plateau's, welke samen een uit
gestrekt gebied vormen, verschillen
de klimatologische toestanden heer
sen. Vooral de vochtigheidsgraad van
de bodem is van groot belang voor
de tarwe-aanplant. De weg van de
farmers in deze streken is zeker niet
over rozen gegaan. Overstromingen,
insectenplagen, hagelbuien vernietig
den soms de oogst. In 1870 waren
Alberta en Saskatchewan nog het
terrein van Indianen en buffels. In
Manitoba woonden toen slechts 25000
mensen. Minder dan 3% van de be
volking van Canada waagde zich
Westelijker dan het „Lake of the
Woods". Tegen het einde van de vo
rige eeuw raakte in de Verenigde
Staten de voorraad nog ongebruikt,
voor landbouw geschikt land, uitge
put. Toen kwam de kans voor Cana
da. Spoorwegen werden aangelegd;
de staat begon recame te maken om
kolonisten te trekken en de immigra
tie werd sterk bevorderd. In korte
tijd werd dit deel van Canada een
wereld-producent van zomertarwe.
EEN GROTE MOEILIJKHEID voor
deze provincies, waar eertijds nog
uitsluitend tarwe werd verbouwd,
wordt gevormd door het feit, dat
het seizoen zo koud is. In de 5 koude
wintermaanden is er voor de land
bouwer niets te doen. In het voor
jaar gaat hij ploegen en zaaien. Dan
komt weer een periode van afwach
ten, de zomertijd, wanneer hy met
spanning het weer gadeslaat, of er
geen hagelbui komt, of een alles ver
nietigende sprinkhanenplaag. In de
nazomer en herfst, de oogsttijd, komt
hij echter handen te kort. Het ge
was moet worden gemaaid, gedorst
en binnengehaald. In dit korte sei
zoen zyn vele werkkrachten nodig,
en duizenden komen daarom naar
deze streken; in 1923 zelfs 40.000 per
sonen. Het gevolg is, dat velen ge
durende de winter werkeloos zyn. De
statistieken wyzen dan ook uit, dat
het werkeloosheidscijfer 's zomers en
's winters sterk verschilt en dat het
Nog is men bezig het irrigatie-opper
vlak uit te breiden.
Vooral in de irrigatie-gebieden be
gon het gemengd bedrijf de plaats in
te nemen van de tarwe als enige cul
tuur. De teelt van voedergewassen
en ruwe granen voor de veeteelt
breidde zich uit. Ook suikerbieten,
erwten, bonen en groenten worden
door vele farmers verbouwd.
De veehouderij deed zuivelfabrie
ken en vleesverwerkende industrieën
ontstaan, en de groenten enzovoorts
brachten een conserven-industrie tot
ontwikkeling. Door de irrigatie was
een volledige structuurverandering te
weeg gebracht, welke bovendien een
gunstige uitwerking had op de ar
beidsmarkt.
(De laatste
geuzennap
De heer en mevrouw Mees-
Berg te Wassenaar hebben voor
de tentoonstelling ter herden
king van de vrede van Munster
in bruikleen aan het Prinsen
hof te Delft afgestaan een hou
ten* geuzennap. Het merkwaar
dige is, dat deze nap bij het
beleg van Bonn in 1588 door de
Spanjaarden op de Staatse troe
pen werd buitgemaakt. Hieruit
blijkt, dat in dat jaar de naam
„Geuzen" nog door de Staatse
soldaten als een erenaam werd
beschouwd en zij de geuzennap
met zich meevoerden.
Vermoedelijk is het nu op de
tentoonstelling aanwezige exem
plaar de enige geuzennap, die
nog bestaat.
H.M. de Koningin tijdens de herdenk,ny »0«i
Javazee te Den Helder 1946
de slag op de
in scheervlucht
Prins Bernhard in zijn werkkamer
WU LAZEN
voor
U.
De Badense Aniline en Sodafabrie
ken te Ludwigshafen, die onlangs
door een vreselijke ontploffing ge
teisterd zijn, zullen in lange tijd geen
stikstof, methanol en carbid kunnen
leveren. Voor de Duitse landbouw
betekent dit een gevoelige tegenslag.
De i^few Look" deed de vraag
naar zware fluwelen stoffen zeer
toenemen. De Duitse fabrieken pro
fiteren daar echter niet in bijzondere
mate van. want ze konden niet con
curreren tegen het buitenland. Het
gevolg is nu, dat deze stoffen in
Duitsland zelf worden gebru'kt,
vooral in het Ruhrgebied. De Duitse
vrouwen zullen er niets op tegen
hebben.
De meesten onzer houden zich niet
meer bezig met het telen van tabak.
De eigen teelt heeft ons er "aardig
doorgeholpen, maar was niet zo erg
geliefd. Toch breidt de tabaksteelt
in Nederland zich tamelijk sterk uit.
Verwacht wordt, dat in 1949 tussen
de 700 en 1000 ha. met tabak zal
worden beplant.
Wetenschappelijke onderzoekingen
hebben het naar het schijnt moge
lijk gemaakt, dat een behoorlijk
kwaliteitsproduct wordt verkregen.
Vooral wanneer het menggebod
wordt opgeheven, kan een goede
soort shag worden verkregen.
In 1949 is men begonnen boringen
te verrichten in de woestijn de Saha
ra, omdat men vermoedde, dat zich
diep onder het zand gTote waterre
servoirs zouden bevinden.
Op een diepte van ongeveer 1500
meter heeft men inderdaad water
bereikt en het water borrelt nu met
een hoeveelheid van 2000 liter per
minuut de grond uit.
De zwervende Nomadenstammen
komen reeds op deze bronnen af en
men wil het land dadelijk in cultuur
brengen. Binnenkort dus ook geen
woestijnen meer!
Uruguay kan 10.000 ton pootaard-
appelen gebruiken, maar ze moeten
geleverd worden vóór November. Is
het wellicht iets voor onze tuin
bouw? Liever voor November weg.
dan dat we er in April nog mee
zitten.
Beledigd
Het comité voor de rechten
van de mens van de Verenigde
Volken, dat thans in Genève
vergadert, heeft een klacht uit
Venezuela van de hand gewezen
over een film van Disney, waar-
In een hond, die een komische
rol vervult, de naam draagt van
Bollvar, de held der Zuld-Ame-
rlkaanse revolutie.
Ook werd een klacht van
Mexico ter zijde gelegd, dat in
Hollywood alle bandieten Mexi
canen zijn
De Franse nationale vergadering
heeft met 245 tegen 193 stemmen fce.
sloten de gewestelijke verkiezingen,
die in October zouden plaats hebben,
uit te stellen.
De Belgische professor Libois, lid
van de Senaat, heeft verklaard, dat er
een geheime overeenkomst bestaat
tussen België en de VS, waarin werd
besloten, dat alle uraniumerts uit da
Congo naar 'de VS wordt verscheept
en wel in zulke hoeveelheden, dat da
Amerikaanse industrie het niet kan
verwerken.
Krupp en enige andere directeuren
van zijn fabriek, hebben zich tot ge
neraal Clay gewend met het verzoek
de vonnissen over hen uitgesproken
niet te bekrachtigen, daar de zaak
..niet voldoende onderzocht zon zijn'*,
De Arabische Liga heeft haar ze
ven ledenstaten verzocht hun polL.
tiek ten opzichte van Italië te her
zien, omdat „de Zionisten Italië tot
hun basis maken voor het naar Pa
lestina zenden van manschappen,
wapenen en goederen en Italië dit
toelaat".
De minister van Oorlog en van
Marine ai, mr. W. F. Schokking,
bracht in verband met zijn recent#
ambtsaanvaarding, gisteren een be
zoek aan zijn Belgische collega, ter
kennismaking
Het prinselijk gezin tezamen met Churchill in ~hei park van
hef paleis ie Soestdijk
OP DE
Onder de nieuwe snufjes, die door
firma's van de gróep Verlichting»-,
verwarmings- en sanitaire artikelen
op de komende Najaarsbeurs van 7
tot en met 16 September zullen wor
den gedemonstreerd, kunnen onder
meer verwarmingspanelen voor kan
toren, inrichtingen, ziekenhuizen,
schepen, enz. worden genoemd. Deze
panelen kunnen worden bevestigd
cijfer in het drukke seizoen tot na
genoeg nul kan dalen.
DE STILLE WINTERTIJD, samen
met een deel van de zomer, waarin
de boer geen werk om handen had,
waren aanleiding om vee te gaan
houden. En daar het spaarzame gras
niet voldoende was om het vee te la
ten grazen, begon men ook voeder
gewassen te telen. De moeilijkheid
was echter het gebrek aan water.
Oorspronkelijk waren de prairievlak-
ten bedekt met een natuurlijke vege
tatie, welke een goede bescherming
bood tegen waterverlies, bodem
erosie en stofstormen. De mens heeft
echter de waterhoudende humuslaag
door roofbouw in enkele tientallen
jaren vernield, en sommige delen in
woestijnen herschapen. Eerst betere
landbouwmethoden en irrigatiewer-
ken waren in staat de grond weer
bruikbaar te maken. Na de lange pe
riode van grote droogte van 1880 tot
1890 werd in 1894 de North-West
Irrigation Act door het Parlement
aangenomen. Zij legde de basis voor
uitgebreide irrigatie-projecten in de
ze streken. Op het ogenblik zijn er
in de prairreprovincies vele grote en
kleine irrigatiewerken, die in totaal
ruim 650.000 acres land bevloeien.
-"vomnflf» Wilhelmina inspecteert de Evertsen
De verstandhouding met de baas
was de laatste tyd hopeloos. Als lk
te dicht in zijn buurt kwam, sloeg
hy met z'n wandelstok naar me. An
ders heeft hy geen wandelstok nodig,
maar nu loopt hij een beetje kreu
pel, gelijk een Olympiade-voetballer
op een scheepslading kokosnoten.
Hoe dat allemaal komt, zal ik vertel
len.
Van de week was de baas aan het
kippen-enten en ook ik moest er aan
geloven. Met een rukje werden een
paar veertjes uit mijn dijbeen ge
trokken en het pijnlijke plekje daar
na met een stalen ent-pen bekrast.
Onthutst, met tranen in mijn ogen
en een brok in mijn £rop, keek ik
eens naar myn dijbeen en onmiddel
lijk kwamen er wraakgevoelens In
mij op.
Nou moet je weten, dat het bij de
mensen de omgekeerde wereld is. Als
wij, hanen, een lekker hapje hebben,
roepen wij de hennetjes, maar hier
roept de vrouw altijd als het eten
klaar is. Ook nu werd de baas ge
roepen en zodra hy weg was, sprong
ik op zjjn stoel en bekeek de ent-pen,
dat geniepige ding, eens wat aan
dachtiger. Ik probeerde hem op te
pikken, om hem daarna te verstop
pen. Al myn pogingen faalden ech
ter en het enige resultaat was, dat
de pen recht overeind in een gaatje
van de stoelzitting kwam te staan
en daar onwrikbaar bleef vastzitten.
De rest laat zich raden. Toen de
baas terugkwam, liet hy zich met
een zucht van voldoening over het
heerlijke middagmaal op de stoel
neervallen maar veerde tegelijkertijd
als een dronken kikvors weer over
eind. De gehele verdere dag bleef
hy in huis en eerst de volgende mor
gen kwam hy weer terug om eieren
te garen. Nou is de baas mager, maar
nu had hy toch een heup als een nijl
paard
„Nou zie je zelf eens, wat het is,
om ingeënt te worden", kukelde ik
tegen hem. Van nijdigheid trapte hij
naar me, wat hem zelf zo pynlijk
scheen te zyn, dat hy het uitgilde,
hetgeen de vrouw verschrikt uit het
huis deed komen met le afwaskwast
en de sodapot nog in haar handen.
Toch is de vrede weer getekend
tussen ons en ik kreeg gister zelfs
een extra handje haver. Dat komt
hierdoor, 'k Werd op een nacht wak
ker door een krakend geluid en zag
dat een vreemde kerel het keuken
raam openschoof. Nou staat er door
gaans een restje gebakken aardappe
len in de keukenkast en meestal
krijg ik daar ook wat van. „Helala",
riep ik in het kipperiaans. „Wat moet
jy aan myn ressie?". Ik ging te keer,
dat snap je. Als het op de bikkese-
ment aankomt, ben ik zo achter
dochtig als een agent van een brand-
waarborgmaatschappy. Blijkbaar had
de baas my ook gehoord, want lk
hoorde hem tegen de vrouw zeggen,
dat hij dat eigenwijze haantje wel
eens even met een enkele reis naar
de kippenhemei zou sturen. Met een
geladen geweer kwam hy er op af.
Toen hy evenwel de insluiper in de
vensteropening zag, schoot hy eerst
maar ter afleiding in diens zitvlak
zodat deze later 'n dagtaak met over
werk had om er de hagelkorreltjes
uit te peuteren. Alles was in rep en
Zelfs Rooinek hoorde ik kakelen en
dat wil heel wat zeggen, want die
vergissing van het kippenras sliep
laatst zelfs door, toen het dak bo
ven zijn hoofd wegwaaide.
Het duurde nog een heel poosje, eer
de veldwachter de kermende man
meegenomen had. Later, het begon
reeds te dagen, kwam de baas nog
even langs het nachthok en terwyi
hy er een handje haver in wierp zei
hy: .Je bent toch maar een beat
haantje". Ik hou er anders rilet erg
van, als ze je een best haantje vin
den. Dat zeiden ze eens van myn
grootvader ook en de volgende dag
lag hy in de braadpan.
aan de muur, maar zyn ook te ge
bruiken als draagbaar paneel en kun
nen dan overal worden neergezet,
waar men een warmtebron wenst. De
verwarmingspanelen kunnen ook wor
den gebruikt als handdoekendroger.
Voorts worden nienwe types gas-
radiatoren en gasketels voor centrale
verwarming aangetroffen, alsmede 'n
nieuw type stralingsradiator.
Ook electrische verwarmers voor
piano's en biljarts, voor etalagerui
ten en aquaria, electrische borden en
spijzenverwarmers voor restaurants,
pensions e.d. kunnen aan de lyst van
nieuwe artikelen worden toegevoegd.
Een firma op transportgebied brengt
hefwagens met een hydraulische héf-
inrichtlng voor intern vervoer.
Een andere firma zal een nieuw
plastic rywielhandvat, hetwelk gega
randeerd onbreekbaar is, demonstre
ren. Voorts brengt deze automobiel
instrumenten, zoalskilometertellers,
oliedrukmeters, benzinemeters, ther
mometers voor koelwater en olie en
verschillende soorten manometers.
Weer een andere firma toont naai
machines van Hongaars maaksel, als
mede een Amerikaanse naaimachine,
welke voorzien is van de nieuwste
technische verbeteringen, waaronder
directe overbrenging door middel van
een ketting.
Ook Nederlandse kettingen zullen
op de Jaarbeurs aanwezig zyn. De
productie van Nederlandse kettingen
is van recente datum. Voorlopig wor
den dan ook alleen rijwielkettingen
V2 W gefabriceerd. In de toekomst
zal evenwel ook worden overgegaan
tot fabricage van andere maten ry-
wielkettingen en motor- en industrie
kettingen.
Amsterdam zal baden in „floodlight". Zo zag de Magere Brug
over de Amsiel eruit, toen de feestverlichting onlangs
proefbrandde
