Ikmaattler
Kroningsstad
N.HOLLANDSE
PERS 1945
Vlootrevue - veelkleurig contrast tegen loodkleurige
hemel en grauw water
Flitsen uit de
Geheime Indonesische organisatie te
Singapore ontdekt
r
J
5e JAARGANG No: 1324
ZATERDAG 4 SEPTEMBER 1948
Uit*, voor de Stichtte* De VrUè Al km x ar
der. Abonnementsprijs 8.45 frer kwartaa
bjj vooruitbetaling
Advertenties 14 ft. p. m.m., familieberici ten
18 cent, Verdere tarieven op aanvrrge.
Verantw. redacteur. J. v. Zoonen Bureau. Ridderstraat hoek Oudegracht Tel K 2200 397|
Koninklijke familie op ,,Piet Hein"
maakte zegetocht langs 2000 boten
Amsterdamse m edewerker
„Eiland Marken")
aan boord van
De loodkleur van de sombere lucht vindt zijn evenbeeld in het
grauwe water van het Buiten IJ Er is hier echter toch een fleu
riger element. Bijna tweeduizend vaartuigen, van trotse, slanke
jachten tot eenvoudige pieremagoggels V©ruien een kilometers
lange erehaag met duizenden in de stevige wind wapperende wim
pels en vlaggen. Het is een merkwaardig scherp contrast van veel
k!eur:0heid tegen de effen grijze hemel. Het is vandaag (Vrijdag
middag schrijf ik) de Nationale Vlootschouw, die door de Konink
lijkc Familie aan boord van de „Piet Hein" zal worden gein
specieerd.
Met de persboo' ..Eiland Marken
zijn wij tussen deze feestelijk ver
sierde schepen doorgevaren, waarbij
o.a. vissers uit Enkhuizen en Urk zijn,
de reusachtige baggermolen „Essen",
IJsselmeerboten, zeiljachten en motor
vaartuigen van allerlei vorm en
grootte. En vooral niet te vergeten:
de mijnenvegers van de Koninklijke
Marine, vaartuigen uit hout gebouwd
tegen de z.g magnetische mijnen.
De Schellingwouderdijk staat vol
met mensen, die als vliegen opeen
klittenBoven de dijk steken de
rode daken van het vriendelijke vis
sersdorp Duigerdam uit. Rechts in de
verte tekent zich het silhouet van
het verlaten eiland Pampus (in Am
sterdam vaak het onderwerp van ro
mantische speculaties) en nog verder
weg zijn de contouren te onderken
nen van net Muiderslot.
HFT VERTREK
Aan de Ruijterkade achter het Cetj
tri.al Station heeft inmiddels de ko
ninklijke familie, bestaande ui. H.M.
Koningin Wilhelmina, PrinsesRe
gen'tes Juliana, Prins Bern hard en de
prinsesjes zich om ongeveer kwart
voor drie scheep gegaan an butJrtT
van de „Piet Hein". Zij varen op het
IJ langs het vliegdekschip de „Karei
Doorman", dat 35 saluutschoten af
vuurt en een witte wimpel hijst. De
andere marinesmaldelen hijsen ook
deze wimpel, Het zijn de ..Flores". de
„Soemba", een radarboot. A onder
zeeërs „Zwaardvis" en „Dolfijn" en
de ..Vuleaan", reparatieschip. De be
manningen .joelen", d.w.z. zij nemen
de muts- af en roepen driemaal hoe
zee.
VLOOTREVUE
Na het obstakel: de Oranjesluizen,
te zijn gepasseerd, wordt dan einde
lijk de grandioze vlootschouw door
de hoge gasten de revue afgenomen.
Een daverend gejuich breekt op alle
schepen los. Ook cc zon laai zich van
een betere kant kennen en breekt on
verhoeds door de dikke wolken en
doet het water zilver lichten.
De .Piet Hein" zet zijn tocht voort.
Op de voorplecht staat in een witte
mantel de Koningin. Zij vuift naar
de juichenden aan boord van de
schepen. Naast haar staat, in admi
raalsuniform, Prins •Bernhard. Wat
achteraf Prinses Juliana en boven op
de kajuit in can grijze mantel prin
ses Beatrix. Opgewekt lachend wuift
zij naar alle kanten. Het wordt een
ware zegetocht-
Als de ..Piet Hein", na langs de
gehele v schouw ie zijn gevaren,
dertig minuten later terugkeert, barst
op alle schepen een vreugdegehuil
los en de s oomfiuiien schallen vrij
Dat is. het einde van een succesvolle
Nationale Vlootschouw, die behalve
door de Koninklijke familie, ook
werd bijgewoond door een duizend
tal genoatgden, onder wie jïii5?*»ers
en g^.-.-cnfeot-stuu.uers van Amster
MAANDAG GEEN KRANT
In verband met de Nationale Feest
dag op Maandag 6 September zal het
eerstvolgende nummer van ons blad
Dinsdag a.s. versehijneh.
WISSELEND BEWOLKT.
Wissel, de bewo'u ng net enkele
buien. Matige, in de kuststreken krach
tige wind. Aanvankelijk tussen Zuid
en West, later draaiende naar Noord
westelijke richtingen. Vrij koel weer.
dam aan boord van de „Van der
Wijck",
Eerst laat keren alle deelnemers
aan deze gigantische parade op hun
basis terug. Nederland te water heeft
u v i, - en zien!
MODDERFIGUUR.
Bij de Nationale Vloot
schouw was uiteraard een
grote drukte van schepen,
hetgeen aanleiding gaf tot
moeilijkheden bij de Oranje
sluizen.
De Rijkspolitie te water
weigerde na afloop voorrang
aan de ptrsboot boven de
pleziervaartuigen.
Door deze houding sloeg
deze politie vooral een mod
derfiguur tegenover de bui
tenlandse journalisten, die
met spoed hun copie naar
het buitenland moesten door_
seiren In de buitenlandse
pers Ta I dit zeker tot uiting
kernen en dat doet de naam
van Nederland allerminst
goed.
Van een kater, van de
pers en Jeestcijfers
Van onze Amsterdamse redacteur.
Nu is zowaar een Alkmaarder de
dupe geworden van een beroving
tijdens de feestelijkheden in Am
sterdam. Een (schrale) troost is
het voor hem, dat^hij er slechts
één is uit de keten van twintig
zakkenrollerijtjes en slingerarijtjes.
De Alkmaarder was heerlijk gaan
fuiven in de oude binnenstad, waar
alle mensen opgewekt de konin
ginnedag vierden. Ongelukkigerwij
ze geraakte hij in kennis met een
paar jongens uit de „penose", ge„
naamd „Parijse Leen" en „Joop de
Portier". Zo op het eerste gezicht
leken het nogal gemoedelijke kor
nuiten, die zeer trouwhartig uit de
ogen keken en „iets' over hadden
voor een mens. Ze trokken zo
langs een paar gelegenheden en
dronken eens wat. Pas laat In de
nacht ging het drietal uit elkaar
na eerst hartroerend afscheid te
hebben genomen. Enige tijd later
kwam de feestganger tot de ont
dekking, dat hij zijn portefeuille
met f 800.— miste. Om vijf uur
in de vroege ochtend deed hij aan-"
gif'.e bij het bureau Warmoesstraat
De kater van Alkmaarder was na
tuurlijk aanzienlijk.
En nu de „Koningin der Aarde"
(de pers). Reeds zijn een groot aan„
tal buitenlandse j ."-nalisten in de
hoofdstad aangekomen en zullen hun
bladen een ooggetuige-verslag geven
van feestelijkheden en de plechtige
inhuldiging. De grote Amerikaanse
weekbladen „Life" en „Time" stuurd
den verslaggevers en fotografen. We
hoorden, dat „Time" in zijn Europese
editie een speciaal nummer, gewijd
aan Nederland, za1 uitgeven Ook uit
de Overzeese gebiedsdelen kwamen
al journalisten binnen, die bij het uit
stekend georganiseerde perscentrum
reeds alle _nodige kaarten afhaalden.
De grote Curacaose krant „Amigo di
Curacao' 'is er ook met een verslag
gever.
In totaal zullen bijna een 200' jour
naliste)^ uit het buitenland aanwezig
zijn!
Eigenlijk is de drukte m Amster
dam geringer dan verwacht werd Tot
Donderdag kwamen zo ongeveer
320.000 mensen van stad en land op
éér der drie hoofdstedelijke stations
af. Weinig is het natuurlijk niet,
maar het is nog altijd niet de helft
van het millioen, dat de autoriteiten
verwachtten. Overigens is het zo al
druk genoeg
De rondvaarten door de verlichte
grachten zijn waarlijk een enorm suc.
ces en het gemeentebestuur heeft de
bevolking en alle vreemdelingen een
zeer gi'ote diertst bewezen, door zo
veel vergunningen uit te reiken aan
particulieren, die voor een weekje
een rondvaartbedrijfje openden. Per
avond kunnen nu toch zeker- een
30.000 mensen van een trip door de
grachten genietenl Overigens is het
verkeer te water heel moeilijk te re
gelen. Er vinden tenminste nog al
eens wat opstoppingen plaats.
Ook komt het voor, dat de een of
andere rondvaartboot wa. lampjes van
de verlichte kaden aan gruzels vaart
en lichte aanvaringen zijn ook „aan
de orde van de avond", maar wer
kelijk grote ongelukken hebben niet
plaats gevonden.
De Gouden Koets, die de Amster
damse burgerij vijftig jaar geleden
aan Koningin Wilhelmina aanbood zal
na de inhuldiging van Koningin Ju
liana dienst doen. Amsterdam zal zijn
nieuwe vorstin voor het eeïst kunnen
begroeten tijdens een rijtoer in de
Gouden Koets, die Maandag in het
middaguur zal plaatsvinden.
De prijzen van de raamplaatsen, die
men in de Jordaan vroeg om de Ko_
ningin te zien, bedroegen f5.— ge
middeld. Maandag zullen er nog wel
records gebroken worden!
GOERING GROOTSTE TEGENSTAN
DER VAN OORLOGVOEREN
Mevrouw Emmy Goering heeft voor
een hof ter berechting van oorlogs
misdaden medegedeeld, dat „Hitier de
enige man was in Duitsland die de
oorlog wilde", en Goering „d^ groot
ste tegenstander van de oorlog die er
ooit was geweest". Ze vervolgde: „Na
de conferentie te Miinchen in 1938,
kwam hij stralend van geluk thuis en
zeide: „We zijn geslaagd, hef zal vrede
blijven".
Mevrouw Goering getuigde in de
zaak Paul Koerner, een voormalige
Duitse diplomatieke ambtenaar.
E SEPTEMBER VERGADERING VAN UNC
MIDDEL TEGEN
KINDERVERLAMMING?
Geleerden van de ColumHaUui
versitelt hebben bekendheid gegeven
aan wat zij noemen een „sensatio
nele ontdekking" in de strijd tegen
kinderverlamming. Een geneesmid
del van de zwavelgroep, waarmede
zij op dieren hebben geëxperimen
teerd, zou gunstig tegen de ziekte
hebben gewerkt.
Dr. Beel naar Indonesië
Bij Kon. Besluit van 28 Aug. j.1. is
met ingang van 7 Sept. benoemd tot
gedelegeerde van het Opperbestuur
in Indonesië Dr L. J. M. Beel, oud
minister—president. Op verzoek der
regering zal Dr Beel zich reeds op
9 September naar Indonesië begeven
Ofschoon het Kon. Besluit daarom
trent geen nadere aanduiding bevat,
ligt het, naar wij vernemen, in de
bedoeling, dat deze benoeming slechts
van beperkte tijdsduur zal zijn.
Dr. Benesj overleden
De voormalige president van de
Tsjecho Slowaakse republiek, Dr
Eduard Benesj, is gistermiddag over
leden.
Benesj stierf om 8.15 uur plaatse
lijke tijd in zijn landhuis te Sezimovo
Usti.
Zodra het doodsbericht de presi
dent der republiek, Gottwald, be
reikte, riep deze het kabinet bijeen.
De regering zal vermoedelijk be
slissen, dat er een staatsbegrafenis
te Praag zal plaats hebben.
Naar Reuter verneemt, zal de be
grafenis zelf buiten Praag plaats heb
ben. Benesj heeft enige tijd geleden
de wens geuit, dat hij naast zijn le
raar en voorganger Thomas Masa—
ryk in het dorpje Lany bijgezet wil
worden.
Vliegend fort in Schelde
neergestort
Gistermiddag even na drie uur is
in de Schelde, tussen Vlissingen en
Rithem, een viermotorige bommenwer
per van de Amerikaanse luchtmacht
met 11 leden van de bemanning aan
boord neergestort. De Amerikanen ver
lieten per parachute het toestel, waar,
bij twee van hen bij Borssele behou
den op de vaste wal kwamen. De
iotêf?«gen kwamen in het water terecht
en van alle kanten gingen boten en
bootjes op zoek naar eventuele over
levenden. Reeds spoedig kon men
melden, dat in totaal 9 man behouden
waren.
Voor het super-vliegend,fort neer
stortte had het door het springen van
een cilynder van de motor reeds
ruim een half uur in moeilijkheden
verkeerd. Er was brand uitgebroken,
doch men slaagde erin de vlammen te
doven. Eerst werden noodseinen uit
gezonden en daarna meldde men, dat
de bemanning per parachute het toe
stel zou verlaten.
Na vrij lang zoeken Is de tiende
Amerikaan zwaar gewond uit het wa,
ter opgevist. Men kon hem niet iden
tificeren, want ook de commandant
van het toestel, Lt. Thornton, werd
niet bij hem toegelaten.
Het elfde lid van de bemanning
is later ook behouden aan wal ge
bracht. Vier uur na het bericht van
het verongelukken van een Ameri
kaans superfort in de Schelde werd
medegedeeld, dat een Superfort waar
schijnlijk in de buurt van Luebeck
rondvloog zonder bemanning. De be
manning zou namelijk, na het consta
teren van motorsto'ing, per parachute
bet toestel verlaten hebben.
Een piloot van de Scandinavische
luchtvaartmaatschappij meldde later,
dat hij om 17.45 uur de grote
bommenwerper stmuloos had zien
voortjagen tussen Bremen en Osna-
brueck.
Veronderstellingen, dat dit Super
fort identiek zou zijn met de machine
welke enige uren tevoren boven de
Schélde door de bemanning verlaten
was, werden onaanvaardbaar genoemd
MERKWAARDIGE TWEELING
Mevrouw Henri Dumont uit Dinant
heeft met een tijdsverschil van 30
uur twee kinderen ter wereld ge
bracht. Het eerste kind, een jongen
van 9 pond werd om 18 uur gebo
ren, terwijl net tweede, een jongen
van 7 pond, de volgende dag te mid
dernacht het levenslicht aanschouw -
de. Het geval is des te zonderlinger
omdat het eerste.kind te Dinant, het
tweede te Namen verd geboren.
Blad doet onthullingen over wapen
opium- en goudsmokkel
De „Singapore Free Press" heeft
medegedeeld, dat een geheim Indone
sisch hoofdkwartier voor het regelen
van de uitvoer van opium, goud en
andere producten uit de Republiek
kort geleden verplaatst is van Singa
pore naar Bangkok. De opbrengst van
deze handel werd gebruikt om wa
pens, machinerieën en ander mate
riaal voor de Republiek te verkrijgen
aldus het blad. Deze organisatie zou
voor een bedrag van meer dan twin
tig millioen straitsdollars aan goe
deren via Manilla en Singapore heb
ben uitgevoerd.
Drie leden van de organisatie wer
den vorig jaar gevangengenomen we
gens spionnage voor de republiek. Zij
hadden geheime documenten van het
bureau van de toenmalige bijzondere
commissaris in Zuid-Oost-Azië, Lord
Killearn, weggenomen.
Schuman toch niet
geslaagd
Robert Schuman, de katholieke oud
minister, die met instemming van de
Franse Assemblee, de taak op zich
had genomen een nieuwe regering te
vormen, heeft presidert Vincent
Auriol meegedeeld, dat bij niet heeft
kunnen slagen,
Robert Lecourt, lid van de M.R.P.,
die minister van justitie was in het
kabinet van André Marie, heeft het
semi-officieel verzoek van president
Auriol een regering te vormen, van
de hand gewezen.
Naar werd vernomen zou Auriol
thans een radicaal, waarschijnlijk Ma
rie, ontbieden voor overleg.
Een Belgische visser heeft voor de
Belgische kust nabij Westende een
haai waargenomen, die een lengte
van 10 meter had. De autoriteiten
zijn van dit feit op de hoogte ge
bracht.
EEN GOEDE GREEP
Een Amsterdammer wachtte dezer
dagen op lijn 5, toen hij iets in z'n
achterzak voelde friemelen. Hij
greep, kreeg een hand te pakken en
hield stevig vast, terwijl z'n al ge
rolde portemonnaie op de straat rol
de. Aan de hand bleek achteraf een
berucht internationaal zakkenroller
vast te zitten, die o.m. drie lapjes
stof afkemstig van de jassen van
vroegere slachtoffers bij zich
droeg.
Een portefeuille, een portemon
naie, een gouden horloge en talrijke
andere voorwerpen werden de buit
van de politie.
Koningin dankt de
hoofdstad
H. M. Koningin Wilhelmina heeft
de volgende brief aan burgemeester
d' Ailly van Amsterdam gezonden:
Mijnheer de burgemeester.
Nu ik mijn gouden jubileum en de
laatste dagen mijner regering in de
hoofdstad des rijks heb doorgebracht,
gevoel ik mij gedrongen de gehele
bevolking van Amsterdam te danken
voor de overstelpende hartelijkheid,
die mij allerwegen is betoond.
Ik breng mijn bijzondere dank aan
liet comité „Kroningsstad" met allen,
die tot de herdenkingsfeesten hebben
medegewerkt voor het grootse, dat zij
hebben tot stand gebracht en dat door
mij zozeer is gcivaardeerd.
w. g. Wilhelmina.
NICOTINEVRIJE TABAK
ZONDER BON
Met ingang van 4 September 1948
mag gedenicotiniseerde tabak,
kerftabak, waaraan de nicotine ge
heel of bijna geheel is onttrokken,
'bonvrij worden verkocht. Op de ver
pakking moet vermeld sta.n „gedeni
cotiniseerde tabak bonvrij."
300 DODEN BIJ
TREINONTSPORING IN CHINA
De Exprestrein, die van Canton
naar Kauloen rijdt, is in de nabij -
heid van Honkong ontspoord, waar
bij meer dan driehonderd dodelijke
ongelukken zouden zijn voorgeko
men.
De trein vervoerde meer dan dui
zen(] passagiers.
Het bericht van de Free Press zegt,
dat de autoriteiten te Singapore ver
scheidenehoofdagenten hebben gear..
resteerd.
Het blad schrijft voorts, dat de In
donesiërs overgingen tot smokkelen
van goud en opium, nadat de Neder
landers de uitvoer van producten uit
de Republiek blokkeerden. Het smok
kelen van een betrekkelijk kleine
hoeveelheid opium en goud leverde
reeds hoge winsten op.
SUIKER EN JAM WELDRA VRIJ?
De „Volkskrant" weet te melden,
dat het niet uitgesloten is, dat be
gin November de suiker, en daarmee
de versnaperingen en de jam van de
bon zullen gaan.
WIJZIGING FEESTPROGRAMMA
Bij de sportdemonstraties, die a,s.
Maandag op het Sportpark gehouden
zullen worden staat in het program
ma 's ochtends om 10 uur de dames
handbalwedstrijd A.V.A.Foresters
vermeld. Hiervoor in de plaats zal
echter gespeeld gorden de heren—
handbalwedstrijd A.V.A.Tonegido.
De Alkmaarse heren komen met een
behoorlijk sterk elftal uit tegen hun
oude concurrenten uit Wieringen.
Het belooft dan ook een zeer span
nende wedstrijd te worden. Wij kun
nen hierbij tevens nog mededelen,
dat A.V.A. van plan is dit jaar naast
de 2 dameselftallen ook met twee
herenelftallen in de competitie uit te
komen. Hiervoor zijn echter nog en
kele heren nodig Zij, die zich hier
voor interessereu, kunnen zich op de
trainingsavond (Dinsdag) op het
Sportpark opgeven. En degenen, die
nog nooit een handbalwedstrijd heb
ben gezien, kunnen wij aanraden, om
Maandagochtend vooral bovmgenoem
de wedstrijd niet te missen. Toont
Uw belangstelling voor dit spel,
Jeugd toonde slechte zijde
De volksspelen en het Stadsspel
zijn niet doorgegaan, en dat is, vol
gens het Oranjecomité, enkel le
wijten aan het gebrek aan belang
stelling van de jeugd. Het schijnt in
derdaad, dat men liever langs de
straten loopt, dan mee te werken aan
zo uitstekend jorbereide feesten als
de volksspelen en het Stadsspel
toch waren. Er is hierdoor een zeer
aantrekkelijk deel van de Jubileum
feesten vervallen, en dat is zeer te
betreuren. De jeugd heeft hier wel
een van haar slechtste zijden ge
toond.
PAARD DOOR EEN RUIT
Gisteren reed er een met een paard
bespannen wagen door de Konings
straat. Toen van de wagen een olie
vat afviel, schrok het dier, maakte
een zijsprong en verbrijzelde een
spiegelruit.
onze kleine tovenaar
V..
v,
■S'dft f