Iktiaaièf
N.-HOLLANDSE
PERS 19«
5E JAARGANG N° 1344
DONDERDAG 30 SEPT 194"»
Oorlogsbegroting voor 1949
met bijna 35 millioen verhoogd
In het kader van het West-pact
zal leger worden uitgebreid
iÊN^öMfc
Tweede Kamer niet tevreden met
voorgestelde pensioenverhoging
Prijsverhoging van alle Nederlandse dagbladen
Berlijnse kwestie aanhangig
gemaakt bij Veiligheidsraad
Beschamend
Uitg. voor de Stichting De Vrfle Alkmaar,
der. Abonnementsprijs S.44 kwartaal,
1.15 per maand b(J Tnrralfb.^n,,,'
Advertenties 14 ct. p. m.m., familieberichten
18 cent. Verdere tarieven op aanvrage
Verantw. redacteur: J. v. Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Tel. K 2200 3971
Ook de begrofing van marine is hoger
By de Tweede Kamer zijn thans de oorlogsbegrotingen van leger en
marine voor het jaar 1949 ingediend. De begroting van het leger wyst een
eindcijfer aan van f 518.594.148 een bedrag, dat f« 32.099.948 hoger is dan dat
voor de dienst van 1948. De begroting van het departement van Marine is
aan de Tweede Kamer aangeboden met een eindcijfer van f 319.398.780.
Vergeleken met '48 betekent dit voor '49 een vermeerdering met f 41.813.59L
Bö de beoordeling van het verschil in het nieuwe eindbedrag van de
oorlogsbegroting wordt er de aandacht op gevestigd dat een suppletoire
begrotingswet voor de dienst 1948 in voorbereiding is, aangezien gebleken
is, dat verschillende begrotingsposten ontoereikend zijn, ten gevolge van
een grotere sterkte dan waarop in de begroting van 1948 werd gerekend.
Ook de prijsstijgingen en andere onvoorziene omstandigheden hebben
mede het eindbedrag van de begroting doen verhogen.
De minister van Marine wijst er op. dat in 1946 85 millioen gulden en in
1947 30 millioen gulden niet kon worden verwerkt en dat deze bedragen
in feite boven het begrotingstotaal van 1948 komen.
Aan de algemene richtlijnen voor het te voeren beleid van het ministerie
van oorlog ontlenen wij, dat ter aflossing van de troepen, die in Indonesië
met het handhaven van de orde en rust zijn belast, noodzakelijk is, de uit
zending van troepen in ongeveer gelijke omvang als in 1948 te doen
plaats vinden.
eenheden binnen het raam van het
geen de defensie van West Europa te
dien aanzien noodzakelijk maakt.
Verplichtingen
Voor zover de nodige gegevens reeds
ten djenste staan en de beschikbare
middelen zulks toelaten, zullen maat
regelen worden getroffen om binnen
redelijke termijn aan de militaire ver
plichtingen, die voortvloeien uit het
door de regering gevoerde buitenland.
se beleid (West_pact> te kunnen vol-
éoen.
Alle maatregelen zullen met het oog
op 's lands financiën echter van be
perkte omvang kunnen zijn.
Het militaire apparaat in Nederland
waarvan de omvang gedurende 1948
vrijwel uitsluitend was gebaseerd op
de behoeften van Indonesië zal in
beperkte mate worden uitgebreid.
Deze uitbreiding zal mede dienstbaar
worden gemaakt aan de verzekering
der binnenlandse orde en rust.
De uitzending van troepen naar In.
donesië blijft bepaald tot 2 zelfstan
dige infanteriebrigades en 6 betal-
jons infanterie per jaar.
Het ligtt in de bedoeling van de
regering (onvoorziene omstandigheden
voorbehouden) in het voorjaar 1949
de 1ste divisie „7 December" (en de
daarmee uitgezonden 6 bewakingsba
taljons) en in het najaar '49 de 2de
divisie (en daarmede uitgezonden 6
bewakingsbateljons) te doen repatrië
ren.
Indien bovenstaande maatregelen
kunnen worden doorgevoerd zal de ge
middele sterkte van het personeel
der Koninklijk Landmacht (met inbe.
grip van de Iuchlstrüdkrachten) in
Indonesië, Suriname en de Neder
landse Antillen van 84.700 man in 1948
worden teruggebracht tot 72.400 man
in 1949.
1
Troepen in Nederland
De gemiddelde jaarslerkte der troe
pen in Nederland, ongerekend de
dienstplichtingen in opleiding bij een
depot, zal 3225 man bedragen Het ligt
niet in de bedoeling, in de bestaande
vredeskernen, welke belast zijn met
de opleiding gedurende het jaar 1949
belangrijke wijzigingen te brengen.
Het contingent dienstplichtigen voor
de Kon. Landmacht wordt voor 1949
op 2 ploegen van ongeveer 13.650 man
begroot.
Dit contingent is groter dan dat voor
1948. De vermeerdering wordt ver
klaard uit de omstandigheid dat on
derdelen voor de dienst m Nederland
dienstplichtigen nodig hebben, waarop
in 1948 niet of niet in voldoende mate
was gerekend.
De sterkte, van de legerluchtmacht
in Indonesië kan worde^ gehandhaafd
In Nederland zal worden voortge
gaan met de vorming van gevechts-
DROOG WEER
Wisselend bewolkt en droog weer
#.angs de Waddenkust tijdelijk nog
frij krachtige Westelijke wind, elders
^vakke tot matige wind tussen West
,r. Noord. verandering in
Imperatuur
Minimum niei bereiki
Bij het vaststellen van de begroting
van marine is bekend gemaakt, dat
de Koninklijke Marine tot taak heeft,
mede te werken aan het herstel van
orde en recht in Indonesië het af
wikkelen van de nasleep van de oor
log en de opbouw van de vloot en de
daarmee verband houdende perso-
neels.organisatie. voor de eigenlijke
oorlogstaak.
De regering verwacht, dat in het
komend jaar de politieke toestand in
Indonesië zich zodanig zal ontwikke
len dat een geleidelijke vermindering
der maritiem-politionele taak daarvan
het gevolg zal zijn.
Evenals zijn ambtsvoorganger er
kent de minister dat zelfstandige ver
dediging van de Nederlandse belan
gen niet mogelijk is, De regering
streeft dan ook naar een nauwe voort
durende internationale samenwerking
De demobilisatie, welke tot nu toe
een zeer bevredigend verloop heeft
gehad, is voor wat betreft de oudere
lichtingen, zowel hier te lande als in
Indonesië practisch geheej voltooid en
voor de oorlogsvrijwilligers in volle
gang.
De minister moet tot zijn leedwe
zen erkennen, dat, hoewel deze be
groting ten aanzien van de opbouw
der Koninklijke Marine wederom een
stap vooruit betekent daarmede het
noodzakelijke minimum nog niet. be
reikt is.
Op het voorplein van de van Ghentkazerae te Rotterdam had Woensdag
het afscheid plaats van Luitenant.Admiraal C. H. L. Helfrich als bevel
hebber der Zeestrijdkrachten. Tydens de inspectie van de in carré opge
stelde troepen, brengt de scheidende bevelhebber een groet aan het vaan
del. Achter de bevelhebber de commandant van het korps Mariniers,
generaal.majoor der Mariniers M. R. de Bruyne,
Yerliel Moeso reeds
Madioen
Volgens het laatst verschenen Repu
blikeinse legercommuniqué, van gister
avond hebben Moeso en enige andere
vooraanstaande communistische lei
ders Madioen Terlaten, „daar zij zich
klaarblijkelijk bedreigd gevoelden in
verband met de reeds volledige om
singeling van Madioen door dë Repu
blikeinse troepen". Alle opstandelin
gen zijn uit Magelan verdreven. De
zuiveringsoperaties in de door de Re-
publikeinse heroverde gewesten duren
voort.
Siad zou geheel omsingeld
zijn
Volgens radio-Madioen werden v de
Republikeinse troepen op enige pun
ten teruggeslagen of tot staan ge
bracht. Verder maakte het zendstation
bekend, dat de aanspreektitels toean
(mijnheer) en padoeka toean (ge
bruikt bij hooggeplaatste personen)
verboden zijn. Hiervoor moeten ge
bruikt worden „broeder" en „vader".
„Atoomenergie'' het eerst
aan bod
Ondanks sterke Russische oppositie
heeft de politieke commissie der V.
N. besloten het verslag van de com
missie voor atoomenergie als eerste
punt op haar agenda te plaatsen.
Het tweede punt betreft de Russi
sche voorsellen tot vermindering van
de bewapening der vijf grote naties
Het derde punt vermeldt het ver
slag over Palestina van wijlen graaf
Bernadotte.
De Britse afgevaardigde Hector Mc.
Neil deed een poging, de Palestijnse
kwestie te laten voorgaan, maar „tot
zijn grote teleurstelling slaagde hij
hierin niet.
Nieuw wereldrecord
voor Gaston Reiff
Tijdens de internationale atletiek
wedstrijden, d'*> gisteren te Brussel
plaats vonden, slaagde de Belgische
athl.eet Gaston Reiff er in de 2000 m.
in de nieuwe wereldrecord-tijd van
5 min. 07 sec. af te leggen.
Motie-Van Sleen ingediend
De Tweede Kamer heeft zich giste
ren verre van tevreden getoond over
het wetsontwerp tot verhoging van
pensioenen met een toelage. Vandaag
zou over het ontwerp worden ge
stemd en eveneens over een motie,
door de heer Van Sleen (P. v. d. A.)
ingediend en mede ondertekend door
leden van de K.V.P., A.R., V.V.D. en
C.H,-fracties.
In deze motie werd de regering aan
vankelijk uitgenodigd, „met bekwame
spoed een gewijzigd ontwerp van wet
in te dienen, waarin de basistoeslag
25 procent woedt verhoogd en
de 'mverige toeslagen en maxima en
de regeling voor de onderwijzers
pensioenen in samenhang daarmede
worden gewijzigd."
De minster van Binnenlandse Za
ken, de heer Van Maarseveen echter
verklaarde geen enkel amendement te
Ook wij sfijgen enigszins
De enorme stijging der prijzen van de grondstoffen voor de papierindus.
trie, welke moeten worden geïmporteerd, heeft noodzakelijkerwijs een
grote stijging van de prijzep van het courantenpapier ten gevolge gehad. In
verband hiermede en mede in verband met andere factoren'zullen de prijzen
van de dagbladen in Nederland met goedkeuring van het Directoraat—Ge
neraal van de Prijzen worden verhoogd,
Met ingang van gemelde datum zal de prijs van de bladen van de
„Noord-Hollandse Pers 1945" zijn: ƒ0.30 per week ƒ1.25 per maand
3.65 per kwartaal. De abonnementsgelden blijven bij vooruitbetaling ver
schuldigd, incasso.kosten worden niet berekend.
kunnen aanvaarden en geen enkele
toezegging te kunnen doen, welke
eisen aan de schatkist zou stellei?. De
overheid doet voor de ambtenaren en
gepensionneerden meer dan voor an
dere delen der bevolking. De be
pleite verhoging moet naar 's minis
ters oordeel ter sprake komen bij de
begroting.
De heer Stapelkamp (ax.) kondigde
een amendement aan om de maxima
te verhogen met 50 procent. Hij wilde
echter vooraf weten wat de kosten
zullen zijn. De minister antwoordde:
f2 y2 millioen.
De heer De Kort (k.v.p.) gaf te
kennen, dat zijn fractie zich van de
motie distancieert, omdat zij terug-*
nemen van het ontwerp niet wen
selijk acht.
De heer Hoogcarspel (CP.N.) zei-
de alles behalve gesticht te zijn over
het antwoord van^ de minister. „Als
deze zegt, dat hij geen enkel amen
dement kan aanvaarden, is overleg
met de regering onmogelijk", aldus
spr.
De heer Van Sleen wijzigde tenslotte
zijn motie, zodat de regering nu drin
gend wordt uitgenodigd op korte ter
mijn ernstig te overwegen op welke
wijze een juiste verhouding tot ie
verhoogde salarissen kan worden be
reikt en voorstellen- dienaangaande in
te dienen.
Derde fase van slrijd om Berlijn"
door S. E. D. aangekondigd
Engeland, Frankrijk en de V.S. hebben thans gezamenlijk een nota in
gediend bü de Verenigde Naties, waarin de Sovjet-Unie beschuldigd wordt
van het scheppen van een situatie te Bcrlyn, die' „de internationale vrede
en veiligheid bedreigt",, weshalve de drie Westelijke landen het verzoek
doen de zaak door de Veiligheidsraad te laten behandelen.
De nota is verzonden aan de algemene secretaris der V.N. Trygve Lie.
De Sovjet-Unie wordt bovendien beschuldigd van het gebruik van „ille
gale middelen" teneinde politieke doeleinden te verwezenlijken, waartoe
zü, aldus de nota, het recht mist e» die zü langs vreedzame weg niet be
reiken kan.
„Doel: inlijving van
hoofdstad"
Volgens de nota wordt de Berlijnse
bevolking door de houding der Sov
jet-Unie blootgesteld aan honger,
ziekte en economische ondergang.
Het gedrag van de regering der Sov
jet-Unie verraadt, aldus de nota, „zeer
duidelijk de bedoeling de illegale en
door dwang opgelegde blokkade voort
te zetten".
De Sovjet-Unie zou Engeland, Frank
riik en de Verenigde Staten te Ber
lijn volkomen aan zich ondergeschikt
willen maken, ten einde Berlijn bij
de Sovjet-zóne in te lijven.
Deling kwestie van kot Ie tijd?
Walderaar Schmidt, SED-lid en
wethouder van Berlijn, heeft gister
middag in het stadhuis in de Russi
sche sector een persconferentie ge
houden, waarin hij de „derde fase
van de strijd om Berlijn" aankondigde
Hij verklaarde, dat de deling van Ber
lün niet alleen onvermijdelijk is. maar
dat zij een kwestie is van nog slechts
korte tijd. Deze deling zal voor de
millioenenbevolking der Westelijke
sectoren vreselijke gevolgen met zich
brengen, aldus Schipidt. Het verkeer
in het Westen zou volledig worden
stopgezet, zodra de Russische sector
ae levering van de nodige stroom zou
staken.
Aan de Brandenburger Tor, op de
grens tussen de Russische en de En
gelse sector zou een muur van prik
keldraad worden opgericht.
Reizigers, die uit de Sovjet_zóne te
Berlijn zijn aangekomen, maken mel
ding van troepenbewegingen op grote
schaal in de Sovjet_zóne. Men gelooft,
dat ze in verband staan met de voor
bereiding voor de regelmatige herfst-
manocuvrss van het Rode Leger in
de eerste week van October.
Luchtbrug in gevaar?
Autoriteiten van de Amerikaanse
luchtmacht hebben een schriftelijk
protest overhandigd aan de Russische
controle-ambtenaar van de Berlijnse
luchtveiligheidsdienst, waarin de be
schuldiging wordt geuit, dat „de laat
ste dagen een aantal Sovjet-vliegtui
gen op dusdanige wijze opereerde dat
gevaar ontstond voor de Amerikaanse
vliegtuigen, die deelnemen aan de
vluchten van en naar Berlijn".
MAXIMUMPRIJS VOOR MELK.
CHOCOLADE.
Nu volle melkpoeder in chocolade
producten mag worden verwerkt, zijn
voor ongevulde melkchocolade maxi
mumverkoopprijzen vastgesteld, t.w.
voor stukgoed (repen) 0.39 en voor
wichtgoed 050 per 100 gram voor
de consument. Èen ongevulde melk-
chocoladereep van normaal gewicht
komt dus nu op 0.13 per stuk.
Voor gevulde melkchocolade blijven
dezelfde prijzen gelden als voor ge
vulde chocolade. De uitzonderingsprij.
zen voor speciale kwaliteitsartikelen
gelden ook voor melkchocolade-arti
kelen.
VERMIST ZEILBOOTJE TERECHT.
Het scheepje „Lucky Star" dat
reeds enige tijd zoek was, is terecht.
De trawler „Verwachting" heeft de
„Lucky Star" 55 mijl Noord-Noordwest
van Scheveningen ontmoet. Alles was
wel aan boord!
Slijkhuis vestigt nieuw
Nederlands record
Ook Fanny won weer
Wim Slijkhuis vestigde gisteren te
Malmö een nieuw Nederlands record
op de mijl door deze afstand te lopen
in 4 min. 09.2 sec. Het oude record
stond sedert 19 Juli 1947 (Londen) op
Slijkhuis' naam met 4 min. 12.2 sec.
Tweede werd de Zweed Strand in 4
min. 11.9 sec.
De 100 m. dames werd gewonnen
(natuurlijkdoor Fanny Blankers
Koen in 11.7 sec. Ook de 80 m. horden
werd een overwinning voor de Neder,
landse in 11-5 sec.
Goedhart antwoordt
De heer F. Goedhart heeft de pres.
van het Haags Bijz. Gerechthof een
telegrafisch antwoord doen toekomen
op de beschuldigingen, die de SD-er
Bartels en zyn helper Poos tegen hem
hebben geuit.
De heer Goedhart onLkent hierin
pertinent, dat hij ooit namen heeft
genoemd of een tekening van de druk
kerij van Gertenbach in Zandvoort
heeft verstrekt.
Het spoor leidde naar deze slacht
offers door „de vele papieren, die bij
mijn arrestatie op mij gevonden wa
ren, aldus deze verklaring.
Militair lesvliegtuig
neergestort
Gisterochtend stortte op een wei
land onder de gemeente Boxtel een
militair lesvliegtuig de Harvard B 36,
neer.
De beide inzittenden werden ge
dood. Het toestel 'is totaal vernield.
De verongelukte bestuurder was de
officier-vlieger bij de marinelucht.
vaartdienst C. M. Velders uit Den
Haag. De tweede inzittende de ma
troos P. Nicolai uit Hilversum.
We behoren niet tot de mensen, die
overal kritiek op hebben. We rekenen
ons zelf evenmin tot de categorie, die
alles bewierookt en voor fouten in de
samenleving geen oog heeft. We wil
len wel verklaren, dat we warme be
wondering hebben, voor wat er in
Nederland na de oorlog op sociaal ge
bied is verricht. En toch kan dat on*
niet weerhouden van de taak, om als
nog leemten aan te wijzen, wannee*
we menen dat die er zijn.
Op zo'n leemte willen we heden
wijzen. En we zijn daartoe gekomen,
doordat we toevallig een krant ónder
ogen kregen, waarin een aanbeveling
stond voor een collecte, die zou worg
den gehouden voor de blinden.
Voorop stellen we, dat we alle res
pect hebben voor de mensen, die hl
sommige gevallen ontzaglijk veel vrije
tijd opofferen, om aan de blinden
liefdadigheid te bewijzen.
Er zijn ons gevallen bekend van
mensen, die tyin hele leven er bijna
aan wijden. Ze verdienen ons respect.
Dat echter een zo zwaar getroffen
groep der bevolking als de blinden,
in deze tijd nog afhankelijk is van
wat door particuliere liefda-digheid
wordt geschonken, is iets, dat niet
meer door de beugel kan.
Het is helaas maar al te dikwijls
zo, dat blind èn arm samen gaat. Na
tuurlijk :.ijn er uitzonderingen, maar
heel vaak komt blindheid voort uit
slechte hygiënische toestanden, of uit
riskante arbeid. En voor hen houden
wij een pleidooi.
Het is niet alleen stuitend, als men
een blinde soms aalmoezen moet zien
vragen, het is tevens beschamend.
Misschien beschamend ook omdat de
liefdadigheid van het Nederlandse
volk niet groot genoeg is om de blin
den voor armoede te vrijwaren.
Wij hebben hier echter iets anders
op het oog. Wij vinden het bescha
mend, dat de Overheid zich de zorg
van deze ongelukkigen niet volledig
aantrekt. Het geldt wellicht ook nog
andere groepen. We laten ze voorlo
pig buiten geding.
We ontveinzen ons niet, dat het
vraagstuk vele kanten heeft. Dat er
gestichten zijn, waarin de blinden zijn
ondergebracht en dat in andere ge
vallen de blinden thuis worden ver
zorgd op voortreffelijke wijze en hun
huisgenoten ze nooit in een gesticht
zouden laten onderbrengen. Daar gaat
het echter niet om. Het criterium ligt
hier, dat het voor sommige gestichten
nodig is, om elk jaar weer een be
roep te doen op de openbare liefda
digheid. We moeten ons bewust wor
den, dat we uit dit tijdperk weg mo*
ten. Hoe eerder hoe liever.
Zo goed als de burgers plichten
hebben tegenover de Staat, heeft de
Staat verplichtingen tegenover de bur
gers. En verplichtingen vooral tegen
over de ongelukkige burgers, die door
omstandigheden in gestichten worden
verpleegd. Wij zouden wel willen, dat
deze materie de aandacht had van
het departement van Sociale -Zaken.
We zouden verlost worden van vele
collecten en er zou mee getoond wor
den, dat Nederland zijn misdeelden
niet aan de liefdadigheid over laat.
v. Z.
onze kleine tovenaar
