luiBaièr
5E JAARGANG N° 1358
N HOLLANDSE
PERS 1945
ZATERDAG 16 OCT. 1948
Verenigde Stalen verwerpen Russisch
ontwapeningsvoorstel
In den beginne
J
Nog geen oplossing in Berlijnse kwestie
De gevechten duren echter voort
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Allernaar.
Abonnementen ƒ0.30 per week 1.25 per
maand ƒ3.65 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertenties 14 et. per mm., familieberich
ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting
Verontw. redacteur» J. v. Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Tel. K 2200 3971
Osborn acht het „onaanvaardbaar" en „absurd''
Bij monde van hun afgevaardigde
Frederic Osborn hebben de Verenig
de Staten het speciale sub-comite der
elf landen, dat speciaal is samenge
steld om een schema op te stellen
van de ontwapeningsvoorstellen in
de assemblee der Verenigde Naties
laten weten, dat zij het voorstel der
BowJet-Unie als „volkomen onaan
vaardbaar" hebben verworpen.
Men zal zich herinneren, dat de
eerste Sowjet-afgevaardigde Wysjins-
ki enige tijd geleden voorstelde de
bewapening met één derde te vermin
deren en de atoomwapens te vernie
tigen.
Wysjinski verklaarde Dinsdag in
de politieke commissie der Verenig
de Naties, dat de Sowjet Unie „alle
kaarten op tafel zou jeggen", als haar
Geestelijk leven
Veel mensen, ook zij die misschien
nooit meer een bijbel opslaan, weten
toch nog wel, dat op de eerste blad
zijde verteld wordt hoe hemel en
aarde door God werden geschapen.
Maar bij die wetenschap blijft kef
meestal, want zij weten ook, dat het
'wordingsproces onzer aarde zich over
veel langer tijd moet hebben uitge
strekt dan de zes dagen waarvan de
bijbel spreekt. En dus....
Laat mjj op twee dingen mogen wij
zen Ten eerste: vergelijk dat wat de
-bijbel op zijn eerste bladzijde vertelt
over het scheppen van hemel en aarde
Cens met de scheppingsverhalen van
andere volken. Gij behoeft daarvoor
slechts één bladzijde verder te lezen.
Want zelfs de bijbel heeft nog een
zij 't zwakke echo bewaard van
hetgeen bü de volken der oudheid re
gel was: een zinnelijke en stoffelijke
voorstelling van de scheppingsdaad
Gods. Lees Genesis 2 vers 7: God
wordt daar Voorgesteld als boetseren
de den mens uit het stof der aarde en
vervolgens hem del levensadem in
blazende door zijn neusgaten. Bii
de andere volken der oudheid (Baby-
loniërs b.v.) gaat het nog veel zinne
lijker toe. Er wordt daar verteld van
een strijd op leven en dood van we-
reldmonsters en hoe de overwinnende
partij de andere middendoor snijdt en
uit de ene helft het uitspansel for
meert en uit de andere de aarde.
Leg daar nu de eerste bladzijde van
de bijbel naast: het is van begin tot
einde van een grote en strakke on
stoffelijkheid. Hier niets van bloedige
gevechten pf van zinnelijk-stoffelijk
formeren. Er staat telkens slechts: en
God zeide Alleen door Zijn woord
geeft God de dingen aanzijn. En
de betekenis daarvan spring nog scho
ner in het oog in de (reeds beroemd
geworden! vertaling van Martin Bu-
ber, die het hebreeuwse woord, dat
onze Statenvertaling weergeeft met:
en God zeide, vertaalt door: en God
rieo. God roept: Licht! En het roepen
van het woord doet het reeds ont
staan.
-Nu ja, zó voorgesteld is Genesis
misschien nog wel te waarderen, zegt
gij, maar daarmede houdt het dan ook
op. Want de aarde werd niet in zes
dagen, maar in millioenen jaren ge
schapen. Inderdaad Maar daar ligt de
kern niet Onze discussie rondom Ge
nesis moet zich op hoger plan bewe
gen dan over de vraag van zes dagen
of millioenen jaren. Wij moeten en
dat is de tweede opmerking Gene
sis lezen bij het licht van Hebreën
11 vrs 3: door het geloof verstaan wü
dat de wereld door het Woord Gods
is toebereid. Daar ligt de sleutel. Het
hoi van het wordingsproces moge de
Werenschap in steeds indringender on
derzoek vaststellen Het Maat de bijbel
(en ons in zijn voetspoT) slechts Om
de erkenning Wie de Beweger is van
dit proces tot op onze dag. Daarmede
zijn onze vragen niet opgelost: vragen
blijven er te over. Alleen al deze:
waa-om kunnen mensen deze schep
"EN^ZOHHKCH'jHJ
TIJDELIJKE OPKLARINGEN.
Wisselende bewolking met enkele
buien. Zwakke tot matige en langs de
Waddenzee tijdelijk krachtige wind
tussen Zuid en West. Weinig veran
dering in temperatuur.
ontwapenngsvoorstellen zouden wor
den aangenomen.
Brutaliteit
De Amerikaanse afgevaardigde deel
de nu mede, dat het „absurd" was,
dat een dergelijk ontwapeningsvoor
stel moet komen van een land dat zo
gesloten is, dat niemand mogelijk kan
weten in hoeverre daar de bewape
ning werd verminderd. Osborn stel
de de Sowjetunie de volgende vra
gen „om de positie van de Sowjets
ten aanzien van internationale contro
le duidelijk te maken";
1. Wilt u verklaren dat het stre
ven van de Sowjet-Unie naar ex
pansie zal ophouden, door uw vijf
de colonne uit bevriende landen
terug te trekken?
2. Wilt u het eens worden over vei
ligheidsmaatregelen, waaronder ve
rificatie en controle, die niet onder
hevig zijn aan het veto?
3. Wilt u rw land open stellen,
zodat andere landen kunnen zien
wat daar omgaat en hun vrees kun-
laten varen die hen aanspoort tot
bewapenen?
Tenslotte vroeg Osborn: „Gelooft u
niet dat er een zekere brutaliteit aan
wezig is in het presenteren van zo'n
voorstel aan de algemene vergadering
uit naam van een dictatorschap dat
de meest reactionaire regering in de
wereld vormt?" Het sub-comitè is ver
daagd tot Zaterdag. Dan zullen afge
vaardigden van China, Salvador en
Polen spreken.
Veelbelovende jeugd
De Haagse politie heeft gearresteerd
de 14-jarige J K., de 15-jarige A. M.
W. en diens broer, de 14-jarige R. L.
W., die de laatste drie maanden Den
Haag onveilig maakten. In totaal
maakten zij zich tienmaal schuldig aan
diefstal door middel van braak en
inklimming in bioscopen, magazijnen
en woningen, waarbij textielgoederen,
geld, sieraden, rijwielonderdelen en
sigaretten werden gestolen Bovendien
vernielden zij een wagen voor een in
valide op het Spui en het bioscoop
orgel in Astra. Ook maakten zij zich
schuldig aan oplichting, c.q. verduis
tering van 2 kinderfietsen en aan
diefstal van een kolen- en textielkaart
ten nadele van een familielid. Door
het openschuiven van ramen en klim
men over muren en langs afvoerpij
pen verschaften zij zich toegang.
Verkiezingen in Duitsland
Het politieke leven in Noord-Rijn-
land-Westfalen staat in het teken
van de gemeenteraadsverkiezingen,
die aanstaande Zondag plaats zullen
vinden. Het zullen de eerste verkie
zingen zijn na de valuta hervorming.
Van de 12 millioen inwoners is on
geveer 70% stemgerechtigd. Acht par
tijen nemen aan de verkiezingei
deel.
DUBBELE ROL BESCHUIT: 26 CT.
De kostprijs-verhoging van beschuit
die 1 cent per dubbele rol bedraagt,
mag thans in de verkoopsprijs wor
den doorberekend. De prijs is dus
26 ct. per dubbele rol van 14 stuks
Welkome aanvulling van
vleesrantsoen
Bij een jachtpartij op graaf Sten-
bock's landgoed Sundby bij Stockholm
heeft Prins Bernbard drie elanden ge
schoten. De gehele buit bedroeg 13
elanden.
ping dikwijls maken tot een vloetï?
Daarom sta ik wat septisch tegenover
een film als „De God der Schepping",
onlangs in dit blad besproken, als 'n
middel om tot geloof te komen. Het
aanschouwen van de schepping brengt
niet zonder meer tot geloof de er
kenning, dat er een Ma£er moet zijn
is heel iets anders!). Wel is het om
gekeerde het geval: de gelovende
mens (daardoor niet beter!) zal bij het
doordringen in het scheppingswonder,
met steeds dieper bewondering voor
Zijn Schepper vervuld worden cn
kan zich aldus in Zijn geloof ges-er kt
voelen Maar wij mensen beginnen
niets met het geloof. Slechts mogen
wij hopen door de Genade Gods er
ééns mede te mogen eindigen.
P. Prins van Wijngaarden
Palestina eo de V.N.
Bernadotte 's rapport
De politieke commissie van de Ver.
Naties is gistermorgen begonnen met
de bespreking van het rapport' Van
wijlen graaf Bernadotte, dat zowel
door Engeland als door de Joden wordt
bestreden.
Graaf Bernadotte had er- in zijn
rapport op aangedrongen, dat de
staat Israël zou worden erkend 'n
dat Jeruzalem onder nationaal zelf
bestuur zou komen.-
De waarnemende bemiddelaar, dr.
Bunche, heeft verklaard, dargi-aaf
Bernadotte de onverzoenlijkheid
der beide partijen als oorzaak- zag
voor de nog steeds uitgebleven ba
sis voor overeenkomst.
HERNIEUWDE POGINGEN
Bunche zei verder, dat Bernadótte
van plan was geweest, om in Parijs
hernieuwde pogingen te doen óm vol
gens zijn conclusies een Arabisch-
Joodse overeenkomst t® bereiken. Hij
verbeeldde zich echter in het geheel
niet dat Arabieren of Joden deze con
clusies meteen in hun geheel zouden
accepteren.
De commisie heeft besloten, Mosje
Sjertok, de minister van Buitenland
se Zaken van de voorlopige regeAig
van Israël aan de debatten t® laten
deelnemen. De Arabieren en Joden
zullen misschien hun zaak Zaterdag
morgen kunnen voordragen.
„Leugens"
De Joegaslavische premier, maar
schalk Tito, heeft in een rede voor
de communistische jeugd te Belgra
do in verband met de aanvallen op
zijn regiem door de Cominform ver
klaard, dat hij het zeer betreurde „dat
vele communisten de eigenschappen
waarheidsliefde en rechtvaardigheid
misten". Wij hebben altijd veronder
steld, aldus maarschalk Tito, „dat al
leen het afgeleefde kapitalistische
stelsel zich van zulke leugens kon be
dienen".
-v
Befehl.
Door de krijgsraad in In
donesië zouden drie Neder
landse militairen tot zware
straffen zijn veroordeeld, om
dat zij geweigerd hadden
gehoor te geven aan een hun
gegeven bevel om de kam
pong Pakisadji plat te bran
den. De tweede kamerleden
van der Goes van Naters en
Vorrink (p.v.d.a.) hebbende
minister-president en de
minister van overzeese ge
biedsdelen gevraagd of dit
hun bekend is. Het platbran
den van de kampong heeft,
aldus de vragenstellers, in
feite plaats gevonden.
De ministers wordt o.a. r#
vraagd, of zij nadrukkelijk
willen uitspreken of naar
hun mening de regel „Be
fehl ist Befehl" in de Ne
derlandse rechtstaat gelding
heeft.
TELEVISIE IN HEEL NEDERLAND?
De adjunct-regeringscommissaris voor het radiowezen en de Nederlandse
Radio Unie hebben bij Philips in Eindhoven een televisiedemonstratie
bijgewoond en besprekingen gevoerd over de mogelijkheid de televisie
voor Nederland in te voeren.
V.Lnzv de heren M. Franken, directeur van de N.V. Philips Verkoop Mij.
voor Nederland, Pater Kors, voorzitter van de NJLU., Mr. Ph. de Vries,
adjunct-regeringscommissaris, Ir. R. E. Laman Trip, technisch directeur
van de Hoofdindustriegroep Apparaten en R. H. F. J. Wubbe, secretaris
van de Technische Di enst van de N.R.U.
Milliarden fnéér voor
V.S.-wapenen?
Welingelichte kringen te Washing
ton hebben een uitbreiding van de be
groting voor de Amerikaanse verdedi-»
ging voorspeld. De gewapende diens*
ten zouden het vrijwel onmogelijk
achten de toekomstige uitgaven bin
nen de grens van 15 milliard dollar
te houden, welke door Truman is
vastgesteld. Men noemt een eventuele
kostensom voor wapenen voor Ame
rika zelf en voor West-Europa van
twintig milliard dollar voor het jaar
van 1 Juli 1949 tot 30 Juni 1950.
„WIJ VECHTEN NIET".
Jeanette Vermersch, een commu
nistische afgevaardigde voor Parijs in
het Franse parlement, heeft gisteren
verklaard, dat de communistische par
tij haar leden zou instrueren niet te
gen de Russen te vechten ingeval
Frankrijk in een oorlog tegen de
Sowjet-Unie zou worden betrokken.
Zij voegde daaraan toe: „Als het
bevel om tegen de USSR te vechten
onterend zou zijn, zou het onze plicht
zijn niet te gehoorzamen.
HITLER'S BEZITTINGEN
De zuiveringsrechtbank acht Hit-
ler's zelfmoord bewezen. Al zijn be
zittingen (en dat zijn er heel wat)
werden verbeurd verklaard.
Bramuglia vraagt inlichtingen - Rusland weigert
Na negen dagen pauze, waarin
de zes „neutrale" landen gepoogd
hebben, een weg te vinden om tot
opheffing van de Sowjet-„blokka-
de" van Berlijn te geraken, heeft
de Veiligheidsraad de discussies
over de Berlijnse kwestie voortge
zet.
De waarnemende voorzitter van de
Raad, dr. Juan Bramuglia (Argen
tinië) heeft aan de vier mogend
heden, die in het geschil betrokken
zijn gevraagd, „te verklaren, hoe
de verkeersbepalingen in Berlijn
en tussen de Oostelijke en de Wes
telijke zónes zijn ontstaan".
Hij vroeg vervolgans of de vier mo
gendheden uitvoerig wilden medede
len, welke overeenkomst de instruc
ties aan de militaire gouverneurs van
Berlijn inhielden en door welke oor
zaken de overeenkomst niet was uit
gevoerd.
„Een truc"
ÏDe Verenigde Staten en Frankrijk
hebben zich bereid verklaard, de
door Bramuglia gewenste inlichtin
gen te verstrekken.
De Britse gedelegeerde Cadogan
zeide, dat hij gaarne aanvullende in
lichtingen zou geven, doch dat het
merendeel der antwoorden op de
twee vragen reeds gegeven is „in de
gepubliceerde documenten met inbe
grip van het witboek, dat de Britse
regering onlangs heeft uitgegeven".
(In dit wi'boek wordt de huidige
onhoudbare situatie o.a. toegeschre
ven aan de onverzoenlijkheid van de
Sowjet-Unie, (red.)
De Russische afgevaardigde Wy-
sjinsky beschouwde de Vragen van
Bramuglia als een truc om de Sowjet
Unie te betrekken in een discussie
over de Berlijnse kwestie in de Vei
ligheidsraad. „Het is naief t® geloven,
dat wjj in dit aas zullen happen of
ons aan deze vliegenvanger zullen
laten kleven", zei de Sowjet afge
vaardigde.
De zitting werd vervolgens tot Dins
dagmiddag verdaagd.
Rede van Truman
„Ik beschouw de toestand niet als
hopeloos" zo verklaarde president
Truman gisteravond toen hij het had
over de meningsverschillen, die tij
dens de besprekingen in verband mer
de atoomenergie te Parijs tussen de
Sowjet-Unie en andere Verenigde Na
ties aan het licht zijn gekomen. Tru
man bracht voorts critiek uit op de
tegenkanting van Rusland inzake het
plan der meerderheid nopens de con
trole op de atoomenergie en laakte
de Sowjet-Unie omdat zij in deze
kwestie van haar vetorecht had ge
bruik gemaakt. Hij voegde er aan toe
„Wij hopen, dat de Sowjet-Unie en
al de leden van de VN zullen inzien
dat het wijs, logisch en noodzakelijk
is 'n controleplan goed te keuren, dat
in de commissie door zulk een grote
meerderheid wordt gesteund".
De Communisten trekken terug
Volgens een bericht uit Ma-
dioen hebben de communisten
onder leiding van Djoko Soe-
jono het resort Poeloeng ver
laten om terug te trekken naar
Elaoeng, ten Zuiden van Po-
norogo. Hun sterkte wordt ge
schat op 4500 bewapende man
schappen, die vergezeld wor-
door 1000 gezinsleden.
Hoewel uit vele andere dis
tricten ook hevige gevechten,
vaak op kleine schaal, worden
gemeld, heeft een woordvoerder
van de republiek medegedeeld,
dat de opstand der communis
ten practisch is onderdrukt.
Thans zouden mr fc-egelen wor
den getrvffen om de afzonder
lijke groepen opstandelingen on
schadelijk te maken.
Aneta deelt nog mede, dat
Japara door communisten be
zet zou zijn. Koedoes en Pati
vielen reeds eerder in hun han
den.
DOODSTRAF GEëlST.
De advocaat-fiscaal van het Bijzon
der Gerechtshof te AmsterdVn eiste
gistermorgen de doodstraf tegen Koot
en Hofman, twee medewerkers van
de in de oorlog beruchte colonne
Henneicke.
VAN GEELKERKEN KOMT VOOR.
De plaatsvervangend leider van de
N.S.B. en inspecteur generaal van de
landwacht, van Geelkerken, zal bin
nenkort voor het Amsterdams Bijzon
der Gerechtshof terecht staan. Het
proces-verbaal zal de komende week
aan de procureur-fiscaal mr. Sikkel,
worden overhandigd.
MINISTER STIKKER IN PARIJS.
De minister van Buitenlandse zaken,
mr. D. U. Stikker, is gistermiddag
per vliegtuig naar Parijs vertrokken
om deel te nemen aan de besprekin
gen met de ministers van Buitenland
se zaken van de landen, die betrok
ken zijn bij het plan Marshall De
Nederlandse minister zal vandaag te
rugkeren.
BOND VOOR STAATS-
PENSIONNERING.
De Bond voor Staatspensionnering
heeft gisteren een buitengewone al
gemene vergadering gehouden in Am
sterdam. Uitdrukkelijk werd vastge
houden aan het oorspronkelijke be
ginsel en doel van de bond: een
premievrij pensioen voor alle Neder
landse mannen en vrouwen.
BESPREKINGEN IN PARIJS
Naar vernomen wordt, zullen de
ministers van Financiën van Groot-
Brittannië, Frankrijk en de Benelux-
landen Zondag a.s. te Parijs bespre
kingen voeren, in het bijzonder over
de manier en middelen van financie
ring der nieuwe defensie-schema's
SCANDINAVISCHE MILITAIRE
POLITIEK
De ministers van defensie van De
nemarken, Noorwegen en Zweden
zijn~te Oslo bijeen geweest ter be
spreking van een gemeenschappelijke
Scandinavische militaire politiek.
OVEREENSTEMMING
Over de ontmanteling van Duitse
fabrieken zou tussen de Engelse mi
nister van Buitenlandse Zaken Bevin
en de administrateur van het Mara-
hall-plan Hoffman, overeenstemming
zijn bereikt.
REVOLUTIE IN HONDURAS
Volgens betrouwbare berichten uit
Honduras is in dit land een revolu
tie uitgebroken. De strenge censuur
in dit land maakte directe berichten
over de opstand onmogelijk.
KOERS FRANSE FRANC
Van betrouwbare zijde is verno
men, dat de Franse regering Vrijdag
middag heeft besloten met ingang
van Maandag weer een enkele koers
voor de Franse franc vast te stellen.
Door deze maatregel wordt de waar
de van het pond sterling ongeveer
1060 francs.
Twaalf jaar geëist tegen
ex-hoofdredacteur van
„De Telegraaf"
Voor het Amsterdamse Bijzonder
Gerechtshof had zich gisterochtend te
verantwoorden de thans 41-jarige ex-
hoofdredacteur van het dagblad „De
Telegraaf", Comejis van der Heijden.
Hem werd ten laste gelegd dat hij
van October 1944 tot het einde van
■de oorlog het hoofdredacteurschap
heeft bekleed bij „De Telegraaf" en
tezelfdertijd fungeerde als waarne
mend hoofdredacteur van .Het
Nieuws van den Dag", welke beide
bladen aldus de dagvaarding
„naar algemeen bekend is, in de be
zettingstijd de nationaal-socialistische
en Duitse belangen zoveel moge'ijk
trachtten te behartigen". Voorts zou
hij in September 1944 te Berlijn dienst
genomen bij de Waffen SS.
In October 1944 keerde verdiepte,
die als oorlogscorrespondent *a- het
Oostfront had gewerkt, naar N-der
land terug én nam hij contact op met
de directeur van „De Telegraaf', de
heer Holdert. Op dat ogenblik was
bij het dagblad de functie van hoofd
redacteur vacant en Holden b^o >t.
Van der H. als zodanig te beno? nen
Op een desbetreffende vraag van
de president zeide verdachte: ..Wat de
„Telegraaf" betreft, er was géén dag
blad in Nederland, dat de moed had
berichten van de Engelse zender te
verwerken. Iets wat wij wel gedaan
hebben".
De procureur-fiscaal had niet zó
veel bewondering voor de moed van
verd. als deze zelf. Hij laakte z'n arti
kelen, vooral een, dat tot doel had de
schuld voor de verschrikkingen van
de hongerwinter op de regering in
Londen te schuiven. Hij eiste tenslotte,
12 jaar gevangenisstraf.