maaidei Sjarifoeddin door eigen handlangers vermoord? 5E JAARGANG N° 1359 MAANDAG 18 OCT. 1948 N HOLLANDSE PERS 19hS Voedselpositie in West-Europa wordt iets ruimer Nederland telt meer dan 200.000 oorlogsslachtoffers Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder", Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar. Abonnementen 0.30 per week 1.25 per maand ƒ3.65 p. kwart, bij vooruitbetaling Advertenties 14 et per man., familieberich_ ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting. Verautw. redacteur. J. Zoenen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Tel. K 2200 297 Hij nam actief deel aan de communistische opstand Naar betrouwbare Republikeinse zegslieden aan Antara mededeel den, zou Sjarifoeddin door zijn eigen handlangers zijn vermoord. Sjarifoeddin was, na de val van Madioen, met Moeso en Setjadjit naar het berggebied van de Wilis, ten zuiden van Madioen gevlucht Deze zelfde zegslieden bevestig den, dat Setyadjit eveneens werd vermoord en tevens, dat vele lei ders van de Partai Kommunis In donesia en van het voormalige linkse front, thans trachten in Djokja te komen, teneinde daar door de Republikeinse regering te worden gearresteerd. Zij zouden zich veiliger in gevangenschap te Djokja gevoelen, dan van de ene plaats naar de andere te vluchten Opschudding Amir Sjarifoeddin, die de leeftijd bereikte van '41 jaar, was van beroep advocaat enf" journalist. Voor de oor log studeerde hij. enige tij^ in Ne derland en toen hij, eenmaal in In donesië teruggekeerd, actief ging deelnemen aan de strijd van de na tionalistische beweging, werd hij met een aantal mede-strijders f}e- vangen genomen. Tijdens de Japanse bezetting ver keerde hij ook in gevangenschap en hij werd zelfs ter dood veroordeeld. Het vonnis werd echter nimmer ten uitvoer gelegd. Na de bevrijding van de Japanse overweldigers bekleedde hij vele functies in de Republikeinse regering en hij volgde Sjahrir later op als minister_president. Het verwekte nogal enige opschudding, toen .hij, tijdens het bewind van premier Mo- hamed Hatta en vóór de communis, tische opstand in de Republiek, open baarde, communist te zijn. Sjarifoeddin w.s laastelijk belast met het defensie-secretariaat in het com munistische Politbureau in de Re publiek. Rechter? Zaterdag berichtte radio Djokja, dat indert.d de moorden op enige leiders en Republikeinse ambtenaren te Madioen werden uit gevoerd bij besluit van Sjarifoeddin. Een volksleider, die door radio Djok ja niet nader werd aangeduid, had verklaard, dat Sjarifoeddin geduren de de weken, dat de opstandelingen te Madioen de macht in handen na men a3s rechter was opgetreden. Hij voegde eraan toe, dat, toen de opstandelingen de stad moesten ver laten, het ook Sjarifoeddin was ge weest, die het bevel uitvaardigde, de gevangenis te Madioen, waarin bijna duizend pevronen zaten, met trek- bomvnen te vernielen. Dit werd ech ter door de binnentrekkende TNI- troepen voorkomen. Sjarifoeddin zou ook opdracht hebben gegeven, de „tactiek der verschroeide aarde" toe te passen. Koortsachtig De jeugdige violist Sirio Piovesan heeft in het „In ternationale Bartok-muziek- concours" te Boedapest de eerste prijs gewonnen. Deze bestond uit een waardevolle antieke viool en ongeveer 2500 gulden. Piovesan, die een sonate van Bach en het vioolcon cert van Bartok vertolkte, had 39 graden koorts, als ge volg van griep en voorts een verbrande linkerhand. Zijn dokter had hem het optreden verboden. Marshall in Griekenland Zondag heeft minister Marshall 'n onderhoud van 50 minuten gevperd met Stephanopoelos, de Griekse waarnemende minister van Buiten- lande Zaken. Ook bracht hij een be zoek aan minister-president Sofoelis." Na een lunch met koning Paul ver gezelde Marshall de koning naar een bijeenkomst van het kabinet en zat hij later een conferentie van minis ters der strijdkrachten en legerfunc- tionarissen voor. Volgens waarnemers, aldus Reuter onderzoekt Marshall „de klaarblijke lijke tegenstelling tussen het optimis me van de Griekse regering over de situatie en het recente memorandum d'er regering, waarin verzocht wordt om een onmiddellijke uitbreiding van de Amerikaanse hulp aan Grieken land". Kiesmannen in Frankrijk gekozen De aanwijzing door 500 000 gemeen te raadsleden van de kiesgerechtigden in Frankrijk, iie op 7 November de nieuwe leden van de raad der Repu bliek zuilen aanstellen is Zondag ge schied. Deze verkiezingen zijn niet erg spectaculair, daar het kiezerscorps uiterst beperkt is. Eerst wanneer de uitslagen van de 37983 gemeenten van het eigenlijke Frankrijk en van de vier overzese departementen zullen be kend zijn, zal men zich een idee kun nen vormen over de politieke beteke nis dezer verkiezingen, waar er bijna zoveel gekozenen zijn als kiezers. Te Parijs waar de magistratuur R.P.F. (de Gaulle) is. verrast de uitslag geens zi De RPF staat aan de kop met 3C7 gekozenen en 144 van rechtswege aangestelde vertegenwoordigers. Er zijn daar 153 communisten gekozen Wat de grote steden betreft staan de communisten aan de kop te Tou- louse en Montpellier, terwijl te Mar- seille de RPF het met 69 afgevaardig den wint van de communisten, die er 66 hebben. V Franc en gulden In de Franse staatscourant zijn gis teren de nieuwe wisselkoersen van de franc bekend gemaakt. Voor het pond Sterling is de koers 1.055 francs en voor de gulden 98.50 francs. COMPLOT TEGEN FRANCO? Uit betrouwbare bron te Madrid word vernomen, dat de polit'e op het spoor is van een samenzwering in de provincie Sa Lamanca tegen het le ven van Franco, naar verluidt, door communisten geraamd. Program voor de Marshall-hulp De organisatie voor Europese eco nomische samenwerking heeft 'n rapport overhandigd aan de rei zende ambassadeur van het plan Marshall, Hoffman. Het rapport bevat het program voor de Mar shall-hulp en zelfhulp over het tijdvak van Juli 1948 tot Juni '49. Volgens dit rapport wordt de voed eelpositie in West» Europa iets ruimer, doch zal het verbruik nog verscheidene jaren beneden het peil van voor de oorlog blijven. Men neemt zich o.a. voor, Europa's afhankelijkheid van dollarimpor ten te verminderen. Een eerste stap, aldus het rapport, naar her winning van economische onaf hankelijkheid. Productie opvoeren De Europese productie van basis goederen als steenkolen, vokes, electriciteit, staal, hout, papier en koopvaardijschepen zal moeten wor den verhoogd en schaarse goederen moeten zoveel mogelijk in het be lang van het Europese herstel wor den gebruikt. Ondanks-de 4.875.000.000 dollar aan hulp, die door het Ame rikaanse congres is goedgekeurd, zal er voor alle 18 betrokken landen een dollartekort zijn van totaal 220.000.000 dollar, dat moet worden gedekt uit de buitenlandse activa der landen. BROODVERBRUIK Het broodverbruik in Europa zal 10 procent beneden het peil van voor de oorlog liggen. Het vleesverbruik zal niet groter zijn dan het vorige jaar (dat is 35 procent beneden het voor oorlogse peil). Vetten en oliën; 15 procent hoger dan vorig jaar, maar 20 procent minder dan voor de oor log. De textielpositie zal ongeveer gelijk blijven. AU ten het verbruik van tabak zal, naar men verwacht, tot boven het voor-oorlogse peil stij gen. Onze toewijzing Nederland zal van de 4.875 millioen dollars der hulpverlening 496 mil lioen worden toegewezen (met inbe grip van 84 voor Indonesië) België en Luxemburg krijgen 250 millioen dollar. r vredesopbouw"N Hevige gevechten in Palestina Volgens een Israëlitisch commu niqué is er in de nacht van Zater dag op Zondag en Zondagmorgen vroeg in de woestijn Negef hevig f gevochten. Manschappen van Israël vielen Egyptische artillerie-stellingen aan en op verschillende plaatsen wer den de verbindingen der vijand verbroken. Vliegtuigen van Israël bombardeerden enige steden. Volgens een woordvoerder van de Arabische Liga hebben de Joden Za terdag onafgebroken in Jeruzalem ge vuurd en getracht de Arabische fron ten te doorbreken. Van beide zijden wordt gedreigd met gas- en geheime wapens. Naar be richt-wordt. gaat ook de strijd aan het Zuidelijk front voort. De waarne mende Egyptische minister van Bui tenlandse zaken verklaarde later op de dag, dat de gevechten in Pale stina weer zijn geëindigd. De Joden zouden volgens hem „zware verlie zen" hebben geleden. Volgens een bericht van VNrzijde Is er ,met een Arabisch machinegeweer op de VN-waarnemer Millet gescho ten. Er werd niemand gedeerd. Op initiatief tan de Nederlandse beweging tot Bevordering van Interna tionale beweging en Internationale veiligheid werd Vrijdag en Zaterdag een nationaal congres rehouden onder de naam „Vredesopbouw", in de Weeskamer (grafelijke zalen) op hét Binnenhof te den Haag. Dit congres was gewijd aan de bestudering van do wegen, die kun nen leiden tot de opbouw van een werkelijke volkengemeencchap op de- mocratisch-federalistische grondslag ter gevordèring van de Internationale Vrede en Internationale veiligheid. Tijdens de openingsrede van Jhr. G. M. Verspeyck. Van links naar rechts: Ds. J B Th Hugenholtz; Ds G J de Voogd; H Ch G J v d Mandere; F S Noordhoff; Jhr. G M Verspeyck en Ds. O T Hylkema. Conferentie ministers van financiën In Parijs begon gistermorgen de conferentie van de ministers van fi nanciën der vijf landen, die het pact van Brussel ondertekend hebben. De Nederlandse delegatie werd geleiid door de minister van financiën, Lief- tinck. VRAAGSTUKKEN EN VOORSTELLEN Na de bijeenkomst werd een com muniqué uitgegeven, waarin o.a. Werd gezegd, dat de ministers de vraag stukken, die Voortvloeiden luit de jongste bijeenkomst van de ministers van defensie der vijf landen voorlo pig in ogenschouw hebben genomen en voorstellen hebben gedaan be treffende de werkwijze. Deze voor stellen zullen aan de consultatieve raad worden voorgelegd. In gezaghebbende kringen wordt ver nomen, dat de ministers de mogelijk heid overwogen hebben van een be groting voor de uitgaven van de staf van het vijfmogentdhedencommando en het opstellen van opleidings sche ma's, die men ten uitvoer zou bren gen, voordat over de volledige de fensieplannen overeenstemming is bereikt. Naar verluidt werden de ministers het er over eens, dat de vijf landen buiten de organisatie voor Europese samenwerking geen poging zouden moeten doen, deze vraagstukken af zonderlijk te bestuderen. Statistisch bulletin REG^N EN WIND Aanvankelijk zwaar bewolkt met regen, later brekende bewolking en enkele buien. Matige tot krachtige in de kust: reken tijdelijk harde wind, hoofdzakelijk tussen Zuid eh Zuidwest. Tegen de avond iets kou der dan gisteren. Het totaal aantal oorlogsslacht offers in Nederland, gedurende de oorlog 19401045 is, blijkens het statistisch-bulletin van het cen traal bureau voor de statistiek, 210.000. In de jaren 19401945 zijn 747.000 personen overleden. Van de oorlogsverliezen ten ge tale van 210.000 zijn ongeveer 67.000 in de Nederlandse statis tiek verantwoord als „overleden" Ongeveer 143 000 zijn ambtshalve, of als vertrokken naar het bui tenland, afgevoerd van de bevol kingsregisters. Bij deze 143.000 personen be vinden zich: ongeveer 104.000 Jo den, die direct bij de deportatie naar Duitsland van de bevolkings registers zijn afgevoerd en in Duitsland zijn ongekomen en on geveer 39.000 overledenen, die bij de reconstructie van de bevolkings registers na de bevrijding niet in Nederland werden aangetroffen en wier afvoering vermoedelijk over lijden de Nederlandse autoriteiten bereikte. De Koninklijke Landmacht ver loor in de genoemde jaren 3900 man, met inbegrip van de op 1700 man geraamde verliezen der bin nenlandse strijdkrachten. Konin klijke Marine: 2600 man, met in begrip van officieren en man schappen van het Nederlandse per^neel der Koninklijke Marine. „LOMPE POGING" De centrale raad van vakbonden der Sovjet-Unie beschuldigt de Franse regering van „een jompe poging om de wereldopinie te misleiden", door Sovjet-afgevaardigden te weigeren het congres der CGT te Parijs bij te wonen. WILLEM BAREND S VERTROKKEN Zaterdagmorgen is de Willem Ba- rendsz voor de derde expeditie naar de antarctische gebieden uit Amster dam vertrokken, DE VOEDSELSITUATIE TE BERLIJN Volgens Karl Maron, leider der so cialistische eenheidsfractie ip de Ber lijnse gemeenteraad, steunt de ver groting der voedsel rantsoenen in de westelijke sectoren van Berlijn op de illegale invoer van voedsel uit de Sevjet-zone. Volgens Maron wordt dagelijks ongeveer 1-000 ton voedsel door zwarthandelaren uit de Sovjet zone Berlijn binnengesmokkeld. Tevens kondigde hij „ernstige maatregelen" van de politie in de Sovjet-zone aan tegen „de voedsel- hamsteraa.rs in West Berlijn, die de voedselsituatie in de Sovjet-zone be dreigen". OPGEHANGEN De Japanse oorlogsmisdadiger Kume Takezo heeft zich in de strafgevan genis te Soerabaja opgehangen. DODELIJK ONGEVAL Vrijdagmorgen is een 17-jarige ar beider op de fabriek staalwerken de Maas, tengevolge van een misstap van een generator 10 meter diep gevallen Hij werd met een schedelbreuk opge nomen en overleed in de nacht van Vrijdag op Zaterdag. DE SPAANSE KWESTIE José Arce, de Argentijnse vertegen woordiger bij de V.N heeft op een persconferentie verklaard, dat Argen tinië zich met klem zou verzetten te gen het Poolse voorstel om dge Spaan se kwestie opnieuw voor de algemene vergadering te brengen. Hij zeide dat de landen van Zuid-Amerika, Venzu- ela en Guatemala uitgezonderd, steeds meer de zijde van Franco kozen. Op de vraag of hij meende, dat de Sowj et-Unie uit de V.N. zou treden, antwoordde Arce: „Neen, want met verstandige mannen zoals Wysjinsky en Gromyko kan Sowjet-Rusland de VN. zeer nuttig gebruiken". MINISTER STIKKER IN PARIJS „De aanvaarding van de Inter-Euro- pese zal een beslissende stap vormen naar gezonder beginselen in de Euro pese hhndel", aldus minister Stikker tijdens de besprekingder ministers van de aan het Europees hertselpro- gram deelnemende landen. ONTSLAG ABDOEL KADIR? De secretaris van Staat voor Alge mene zaken, raden Abdoel Kadir heeft gemeend ontheffing uit zijn functie te moeten verzoeken, nu dr. Van Mook besloten heeft, heen te gaan, aldus het „Bataviaans Nieuws blad". DE TOESTAND IN MALAKKA De Britse strijdkrachten in Malakka hebben Zaterdag twee grote aanvallen op de communisten ingezet. In Pa hang hebben Spitfires en Beaufighters van de R-A.F tot dusver grootste luchtaanval gedaan. De Britse vlieg tuigen zouden talrijke communistische kampen vernietigd hebben. In Perak hebben de landstrijdkrach ten de streek van Soengai Sipoet ge zuiverd. Deze streek wordt als het voornaamste centïum van de opstand in Malakka beschouwd. BESCHULDIGINGEN -In een verklaring van de Veilig- heidscommissie der Republikeinse de legatie worden de Nederlanders ervan beschuldigd, dat zi£ de Republikeinse pogingen om de veiligheid te herstel len, dwarsbomen en dat zij de be standsovereenkomst schenden door communistische opstandelingen te be schermen. Deze zouden de demarcatie lijn kunnen overschrijden. MARSHALL-STUDIECOMMISSIE Teneinde een overzicht te krijgen van de behoefte aan landbouwma chines in de Marhall-landen, maakt een studiecommissie een reis door Eu ropa. In de afgelopen week heeft deze commissie Nederland bezocht"! BESPREKING IN FRANKFORT Men gelooft, dat de drie militaire gouverneurs van de Westelijke mo gendheden, die Zateidag in Frankfort hebben vergaderd over de proble men van een trizonale fusie, het eens zijn geworden over fusie van de or ganisatie voor buitenlandse handel van de Brits-Amerikaanse zone met die der Franse zone. V erwachting Eindelijk is de kogel door de kerk, Dr. van Mook heelt zyn ontslag ge* vraagd en het zal hem naar alle waar schijnlijkheid wel verleend worden. Reeds enkele maanden geleden heet* te het, dat de gezon|dheidstoeetan<| van dr. Van Mook van die aard was^ dat hij ontslag wenste te nemen. Da naïeveling was toen nog geneigd om hem te beklagen. Het mag immers alt vaststaand worden aangenomen, dat dr. Van Mook ontzagelijk veel werk heeft verricht in Indonesië en als ie* mand dan overwerkt is, is men ge neigd medelijden te hebben. Wie achter de schermen keek, geloofc. de reeds toen niets van de ziekte. Achteraf blijkt nu wel, dat er andera motieven waren die dr. Van Mook tot het nemen van ontslag bewogea hebben. Op het moment dat wij dit schrij ven, is de toestand nog te verward om een definitief oordeel uit te spre* ken. Misschien zal er ook wel niet da gewenste opheldering komen. Het li in de Indonesische kwestie wel eens meer voorgekomen, dat er weinig werd gezegd, terwijl indien er nog iets werd doorgegeven, het van zo danige aard was, dat de doorsnee burger er niet uit kon komen. Wanneer wij dan ook boven dit ar tikel „verwachting" plaatsen, i- het omdat de situatie ons herinnert aan een weersvoorspelling, waarbij de ba rometer op veranderlijk staat. Er kan goed weer komen, maar er gens op de oceaan zweeft nog een diepe depressie zodat een storm ook niet uitgesloten moet worden geacht. Is het aftreden van dr. Van Mook te wijten aan een politiek spel. waar over reeds tijdens de kabinetsforma tie geruchten gingen? Geruchten, die verluidden, dat de KVP de eis stelde dat dr. Beel de vervanger van dr. Van Mook zou worden. Wij stellen voorop, dat wij zekere be zwaren hebben tegen de door dr. Van Mook gevolgde politiek, die stroever""en onbuigzamer werd, naar„ mate de Nederlandse legermacht in Indonesië groeide en toch begroe ten we zijn heengaan niet met on verdeelde vreugde^ In de eerste plaats omdat hij in ieder geval In donesië door en door kent en in de tweede plaats omdat we er niet van verzekerd zijn, dat de KVP in de persoon van dr. Beel een opvolger zal leveren, die een progressiever koers inslaat dan tot dusverre ge* beurde. Volgens sommige berichten zou dr. Van Mook heengegaan zijn, omdat er bij de Nederlandse rege ring een streven was om het gezag van Batavia meer te trotseren dan tot dusver. Uit kan een vooruitgang betekenen. Gerust zijn wij er ech ter niet op. Daarvoor is de conservatieve vleu gel in de KVP, die ook de oorzaak is geweest van het vormen van een z.g. programkabinet ,ons nog te sterk Betekent het heengaan van dr. Van Mook. dat een conservatievere koers zal worden ingeslagen, dan luidt on ze verwachting, dat er slecht weer op komst is- Dat de regering spoedig volledig ope ning van zaken geeft, opdat de po litieke hemel opklare. v.Z. onze kleine tovenaar

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1948 | | pagina 1