&C
n hollandse
pers ms
5f JAARGANG N° 1366
DINSDAG 26 OCT. 1948
Franse mijnen in handen van de regering
Tweede Kamer beraadslaagt over
Noodwet—Indonesië
Berlijnse kwestie wederom op
dood punt
Gelijkstelling (1)
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen-/ 0.30 per week 1.25 per
maand ƒ3.65 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertenties 14 ct per mm., familieberich
ten 18 ct. BU contract aanzienlijke kortine
Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Tel. R 2200 3971
Grootscheepse zuiveringsactie verliep
zonder incidenten
Gistermorgen om vier uur werd een in alle stilte voorbereide „zuive
ringsactie" ingezet door de Franse politietroepen, gesteund door een
beden van het leger, om de mijnen die door de etakerE waren bezet in
handen te krijgen. Deze operatie isvolledig geslaagd. Slechts op èèn
mijn boden de stakers weerstand, maar niet lang. Hoewel dit aange
merkt kan worden als een succes vcor de regering verdere sabo
tage is nu uitgesloten is daarmede het einde van de staking nog
niet in zicht.
In vier weken drie mill.
ton steenkool verloren
gegaan
De operatie werd uitgevoerd door
in totaal ongeveer 100.000 man. Zij
had" plaats ovei een front van 45 km
breedte. Er werd een gebied van 500
km2 ontruimd.
Het plan vooi deze operatie werd
door de minister van Buitenlandse
Zaken gemarkt in overleg met de bur
gerlijke en militaire leiders.
Tot het laatste ogenblk toe was de
meeste volsterkte geheimhouding be
wajft en de minister beeft het beveJ
tot uitvoering gegeven met het wacht
•woord „de kleine Karl is vanmorgen
te 4 uur opgestaan".
Op het ogenblik dat de troepen ter
handhaving var de orde in beweging
kwamen, zijn talrijke aanhoudingen
verricht en de plaatselijke overheden
hebben de strategische punten bez^'.
De minister van Industrie, flobert
L. coste, heeft voor de radio verklaard
dat de staking, die gisteren haar vier
de week is ingegaan, reeds drie mil
lion ton steenkool heeft gekost. ..Het
overgrote deel der mijnwerkers wil
wecken", aldus de minister, spreken
de over de ctie dér troepen". „Zij ver
zoeken de regering verder te gaan
dan het beschermen van de Instal'la
tles, zij willen dat het recht om te wer
ken wordt beschermd.
- O"—
FINSE HAVENARBEIDERS WEER
AAN HET WERK
De leiders van de stakende haven
arbeiders te Helsinki hebben ver
klaard, dat de arbeiders vandaag weer
aan het werk zouden gaan.
President Paasikivi heeft een hon
derdtal telegrammen ontvangen van
sociaal-democratische arbeiders-orga
nisaties, waarin de stakingen veroor
deeld worden en waarin er op aange
drongen werd de eisen tot het ge
ven van kabinetsposten aan leden van
de Volksdemocratische partij te weer
staan.
- O -
Tiechische pers wordt
gereorganiseerd
De Tsjecho-Slowaakse pers heeft in
een congres besloten, de ..burgelijk"
Journalistiek af te zweren en zich naar
Soyjet-Russisch voorbeeld te reorgani
seren Gottwald, de communistische
premier, heeft op dit congres o m ge
zegd dat de voornaamste taak van de
pers tot nog toe was. „het volk ver
keerd in te lichten, te bedriegen
en voor de gek te houden en de be
langen van de een of andere grr p
of de heersende klasse te verdedigen"
Elke sensatie-zucht zal voortaan ver
meden worden, de „scheidsmuur tus
sen journalist en publiek" zal worden
geslecht en de aandacht zal op econo
mische kwesties worden geconcen
treerd.
- O
„Wij willen Duitsers
blijven"
De Duitsers hebben bij de verkie
zingen in SleeswijkHolstein de pro-
Deense partijen geslagen. „Wij willen
geen Denen zijn, wij willen Duitsers
blijven", zong een grote menigte in
Flensburg, toen de resultaten van de
gemeenteraads-verkiezing bekend wa
ren.
Flensburg had tot nog toe een ster
ke Deense meerderheid. Thans heb
ben beide kampen 20 zetels in de
raad. In de stad Sleeswijk is de Deen
se meerderheid zelfs vervangen door
een Duitse meerderheid van 12 tegen
4.
De sociaal democraten hebben in de
grote steden stevig de leiding.
O
AUTO REED OP MIJN
De 35 jarige vrachtrijder P. uit
Westkapelle reed gisteren met een
geladen vrachtauto op een tankmijn
met het gevolg dat hij uit de auto
werd geslingerd en vrijwel onmiddel
lijk dood was. Het slachtoffer laat een
vvouw en 2 kinderen achter.
O
WEDEROM NEDERLAAG
VOOR TSJANG KAI TSJEK
De Noordelijke Chinese legers heb1-
ben Kaifeng. de hoofdstad der provin
cie Honan, ingenomen.
In een communiqué van de Centrale
Regering wordt de evacuatie van Kai
feng en Tsjentsjou, de twee laatste
steunpunten der regeringsstrijdkrach
ten in Honan, bevestigd.
Ind. communisten
trokken de bergen
in
Volgens een mededeling van de
Dienst Legercontacten blijkt uit de
laatste dagen binnengekomen berich'
ten, dat in het algemeen de geor
ganiseerde tegenstand der -ommunisti
eche troepeneenhedtn in de Repu
bliek is geëindigd.
In de meeste gevallen hebben zij
zonder gevechten van enige omvang
aan te gaan. met medeneming van
gen" n naa
de berggebieden, daarbij de grotere
plaatsen aan de T.N.I. latend.
KOUDER
Wisselende bewolking met enkele
plaatselijke buien. Matige en aan de
kust tijdelijke krachtige wind tussen
West en Noord. Kouder.
Bij hun terugtocht uit de plaatsen, di e zij aan de Republikeinse strijd
krachten moesten overgeven, lieten de communistische opstandelingen
een chaos achter en vernielden zij, wat zij konden. Zó zag het station van
Madioen er uit, nadat Moeso de stad ontvlucht was.
Tegen 9 C.P.N. bestuurders
een week celstraf geëist
Op 29 Juni sprak de rechtbank te
Amsterdam 9 bestuurders van de CPN
vrij van de beschuldiging, dat zij zich
opzettelijk in beledigende vorm zou
den hebben uitgelaten over het»open
baar gezag. Het betrof hier een publi
catie in het dagblad „De Waarheid"
van 23 September 1946, waarin gezegd
werd, dat „De regering-.Beel haar han
den bevlekt heeft met het bloed van
vrijheidsstrijders".
Dit naar aanleiding van de ongere
geldheden te Amsterdam bij de uitzen
ding van troepen naar Indonesië, waar
bij een man werd doodgeschoten.
Tegen de uitspraak van de recht
bank was de Officier van Justitie in
beroep gegaan.
Gisteren requir^erde de procureur-
generaal, mr. Fabius, een week gevan
genisstraf tegen elk der 9 verdachten.
De verdediger mr. Stokvis, zeide om.
„Waarom wordt prol Gerritson, die
herhaaldelijk geschreven heeft, dat de
regering liegt en draait niet vervolgd
en wel een willekeurig uitgekozen
aantal CPN-bestuurders?"
„Spoed gewenst" zegt
minister Sassen
In ue gisterav^nu genouden avpmi
vergadering van de Tweede Kamer
der Staten-Ueneraal kwam 't ontwerp
noodwet Indonesië in openbare behan
deling.
Vooral deelde minister Sassen mede.
•dat z-i. deze nooowei niet tweederde
meerderheid moest WQjden aangeno
men.
ue neer Schouten iarl was van me
ning, dat formeel de regering de vol
maent ontvangt alles te kunnen doen
wat niet in strijd is met dit ontwerp
noodwet.
De beer De Groot (CPN) betoogt
„uat er voor indiening van een nood
wet geen reden is". Het overleg mei
de federalisten is imers- aj lange tija
d federalisten is immrs al lange tijJ
gaande. Bovendien kunnen wij de
huidige regering van de republiek
niet meer erkennen. De groep Hatta
neeft geen m:erderheid in het volk,
maar oefent een persoonlijk dictatuur
uit.
De heer De Groot ziet in deze nood
wet een mogelijkheid om van Indone
sië een kolonie van Amerika te ma
ken.
De heer Tilanus betoogt, dat dit wets
ontwerp wej heel moeilijk valt te ver
werken.
De hr. Oud beschouwt in het bijzon
der de staatsrechtelijke zijde van het
ontwerp en betoogt, da: het z.i. niet
in strijd is met art 2J0 van de grond
wet.
Moeso en De Groot
De hr. Van der Goes van Nate. s (arb)
zegt, dat men niet eenzijdig mag af
wijken van het in tweezijdige overeen
stemming bereikt resultaat. Bij dit ont
werp behoeft z.i. ce buitenlandse poli
tiek niet betrokken te worde.
Naar aanleiding van het betoog
van de heer Da Groot zegt spreker
■.lat Moeso verklaard heeft, „dat alle
Nederlanders >n Indonesië moeten wor
den vermoord". De CPN jn Nederland
heeft zich met ziix> apuasJ «/woord
verklaard. Dus, zo betoogt spreker zijn
ook' de communisten in Nederland
van mening, da. onze soldaten in In
donesië vermoord moeten worden.-
De heer Romme (KVP) verklaart
zich nog voor, de heer Berbrandy te
gen het ontwerp.
De minister van Overseese Gebieds
delen, de heer Sassen -eide in zijn
eerste antwoord dat de spoed van de
regering zijn oorzaak vindt in de ver
ergering van de situatie, w: arover de
Memorie van Antwoord spreekt.
Thans rijn in West Java ruim 11.000
gewapende strijders geinfiltreerd, ver
deeld in bataljons. Meer dan 30 be
standsschendingen er dag komer»voor
De laatste week kwamen 48 moor-
den en aanslagen op Indonesiërs, die
met Nederlanders willen samenwer
ken, voor. Dit alles noopt de rege
ring tot spoed, ofschoon zij van de
Republiek nakoming van het bestand
eist met enige amendementen werd
het ontwerp tenslotte aanvaard met
69 tegen 25 stemmen.
Om de ontwapening
In de gisteren gehouden bijeen
komst van de subcommissie der VN
voor de ontwapening is van Sovjet
Russische zijde voorgesteld een inter
nationale controle-orgaan op te rich
ten, aan hetwelk „volledige officiële
gegevens" omtrent de staat der gewa
pening en der gewapende machten
van de grote vijf zouden moeten wor
den verstrekt.
In het oorspronkelijke Sovjet-Rus
sische voorstei tot ontwapening met
een derde werd geen gewag gemaakt
van het verstrekken van volledige of
ficiële gegevens.
De subcommissie heeft .het Sovjet
voorstel verworpen. Ook het Sovjet
voorstel tot beperking der bewape
ning van de grote vijf met een derde
werd verworpen.
Een bloeiend smokkelzaakje
opgerold
Na een intensief onderzoek slaagde
de politie te Kerkrade, In samenwer
king met de douanerecherche te Maas
tricht erin, 'n uitgebreid smokkelcom-
plot op het spoor te komen en onscha
delijk te maken. Voor tienduizenden
guldens werd door deze illegale orga
nisatie over de Duits-Nederlandse
grens gebracht, waarbij soms gebruik
werd gemaakt van kinderen. De leider
van Rit complot was een zekere Z.
uit Maastricht, een gewezen politieke
delinquent, die drie tot vier maal per
week partijen mondharmonica'3, haar
lint en fluweelband met een uxe au
to van de grens weghaalde er. deze
goederen te Amsterdam verkocht
.- Z-ja medeplichtigen waren een tien
tal ^vrouwen van Duitse afkomst, die
met Nederlanders gehuwd zijn. Er zijn
in totaal 13 arrestaties verricht.
Wildwest stijl
Een cowboytroep uit Texas
die in Genève voorstellingen
gaf, had 1000 francs uitge
loofd voor de toeschouwer,
die een hunner wilde paar
den kon bestijgen.
Een der toeschouwers ver
richtte het kunststuk. Maar
toen hij om zijn geld kwam,
kreeg hij een pak slaag. De
politie, die ingreep, raakte
eveneens slaags met de 20
cowboys en cowgirls en ver
schillende politiemannen
werden gewond.
De hele troep is vannacht
gearresteerd en gisteren
werd uit Zwitserland gewe
zen.
Truman waarschuwt
,Onze democratie is in gevaar"
In 'n rede te ehicago heeft Truman "n
scherpe aanval gedaan op de Republi
keinse Partij, die hij er van beschul
digde zich te stellen achter sterke re
actionnaire machten, die de democra
tische instellingen saboteren. Wat 15
jaar geleden in Duitsland is gebeurd
kan zich ook bier voordoen, aldus de
president. De democratie wordt - be
halve door een handjevol communis
ten, „die wij verachten" - bedreigd
door degenen die de inflatie wensen
en rassenhaat aanwakkert n. Tuman
herinnerde er aan, dat de dictators van
voor de oorlog werden aangemoedigd
en aan het bew'nd geholpen door een
zelfde kleine groep vertegenwoordi
gers van grote economische belangen
Reuter-correspondent in
Hongarije veroordeeld
Dr. Aurel Varannai, voorheen Reu
ters correspondent in Hongarije is
door het Volksgerechtshof te Boeda
pest wegens „lasterlijke berichtge
ving" veroordeeld tot acht maanden
gevangenisstraf.
De president van het hof zeide dat
verschillende artikelen van Varannai
de indruk hadden gewekt, dat Hon
garije een soort Sovjet-Russische ko
lonie was.
De Officier van Justitie verklaarde
naar Reuter meldt, dat het duidelijk
was, dat Reuter nimmer veranderin
gen in de berichten van Varannai had
aangebracht om de toestand in Hon
garije in een vals licht te stellen.
MARKOS WENST VREEDZAME
OPLOSSING
Generaal Markos heeft uit naam
van de „voorlopige Griekse democra
tische regering" in een brief aan de
V.N. laten weten, dat hij bereid is
elk initiatief te aanvaarden dat ,kan
dienen tot verzoening en het instellen
van een onafhankelijke Griekse rege
ring. De pol. commissie van de V.N
beraadslaagt tr over, of zij zal ingaan
op het verzoek van Markos om hem
te horen.
O
Doden van de „Nijmegen"
naar Schiphol gevlogen
Om half aeht landde gisteravond
een vracht-Skymaster der KLM met
de stoffelijke overschotten van 29
slachtoffers van de ramp met de „Nij
megen" op Schiphol. Het waren de
stoffelijke overschotten van 8 leden
van de bemanning (de beide omgeko
men Britse reserve-piloten O'Brien en
Parks zijn resp. in Prestwick en Lon
den ter aarde besteld) en 21 passa
giers.
Vannacht zijn de baren overgebracht
naar de Nieuwe Kerk te Amsterdam
Op elke kist lag een krans van de
KLM. Woensdagmorgen zullen in
Oegstgeest de stoffelijke overschotten
o.a. var. Parmentier en Veenendaai
ter aarde worden besteld.
De zes kleine landen hebben gefaald in hun pogingen om de Berlijnse
crisis door bemiddeling tossen de twee partijen op te hellen. Een resolutie
die een compromis inhield tussen het standpunt van de Westelijken en de
Bussen werd door Amerika, Engeland en Frankrijk aanvaard, maar Wvsjins
ky sprak er zijn veto over uit.
De wethouder van Onderwijs te Zut -
fen heeft naar „Volksonderwijs" weet
te berichten een daad verricht, die
hem de ontstemming van de voorstan
ders van 't Bijzonder Onderwijs heeft
bezorgd. Hij heeft n.1. het waagstuk
bestaan om een bepaalde mate van
propaganda te maken voor de Open
bare school. Hij heeft op geen enkel
gezin pressie uitgeoefend. Hij heeft
ook in geen enkel geval de ouder#
bezworen hun kinderen naar de Open
bare school te zenden. Hij heeft alleen
per circulaire aan de bevolking van
Zutfen kond gedaan waar zich de lo
kalen bevonden, waarin openbaar on
derwijs werd gegeven en een beschrü
ving van school en onderwijs ver
strekt.
We hebben helaas geen plaatsruimte
genoeg om het betoog van de betrok
ken wethouder op te nemen, hoewel
nadere kennisname zeer aan te beve
len is. Wie daar animo voor heeft
raadplege hu laatste numer van Volks
onderwijs.
Wel willen we in verband met deze
kwestie het hebben over de gelijkstel
ling tussen openbaar en bijzonder on
derwijs. We baseren deze beschouwing
op de bestaande toestand, waarbij el
ke ouder voor zijn kind het onder
wijs kan krijgen, dat hij verlangt.
Verder gaat de gelijkstelling echter
niet behalve dan, dat allebei soor
ten van onderwijs uit de openbare
kassen worden betaald.
Bij het 'fijzonder onderwijs heeft
het openbaar gezag, in casu de ge
meente niets meer te zeggen. De ge
meen te is een lichaam geworden, die
zich alleen financieel en administra»
tier voor het bijzoeder onderwijs inte
resseert, aanstelling van leerkrachten,
de zorg voor de schoolgebouwen, de
leermiddelen, kortom alles wat bij het
onderwijs behoort, wordt bedisseld
door schoolbestuur en geestelijkheid.
Mensen, die fcun schooj zullen die
nen, omdat ze zich qoo,- en door ver
bonden voelen met de gehele instel
ling. Hoe staat het nu met de open
bare school in gemeenten, waar *n
raad is. die bestaat uit personen.
ke het openbaar ondet wijs best t
wen als iets verderfelijks? Die geen
gelegenheid voorhij laten gaan. om
de openbare school, die aan hun hoe
de is toevertrouwd, afbreuk te d~ n.
Welnu, de apenbare school heelt in
zulke gemeenten geen enkele bevoegd
heid. Ze is volkomen afhankelijk van
de goede wil van gemeentebestuur
ders, die in wezen onsympathiek te
genover haar staan. Dat kan goed
gaan, het kan ook aanleiding geven
een serie i -.righeden. Dat is on#
om het even. Het gaat ons er alleen
om aan te .onen, dat er geen sprake
meer is van gelijkstelling.
Er is sprake van bevoorrechting
van het bijzonder onderwijs. Een be
voorrechting. welke door de voorstan
ders van dit onderwijs als vanzelf
sprekend wordt aanvaatd, getuige het
in Zutfen ingenomen standpunt, dat
de openbare school zelfs geen bekend
heid mag geven aan haar instellingen
via de gemeente, die diezelfde open
bare school moet beheren
Schulte-Boeyen hebben een contract
getekend waarbij zy zich verbonden
deel te nemen aar. de zesdaagse te
Brussel w-elke van 915 November
Dlaat* vinii»
Bij de stemming over de resolutie,
inhoudende dat
1. de blokkade van Berlijn onmiddel
lyk wordt opgeheven en de opheffing
gevolgd wordt, met tussenpozen vat)
10 dagen, door:
2. invoering van de Sovjet-mark als
enige* geldsoort te Berlijn, en
3. een bijeenkomst van de ministers
van Buitenlandse Zaken over de ge
hele Duitse kwestie,
waren de drie Westelijke afgevaar
digden en de zes kleine landen vóór.
Wysjinsky (USSR) en Manoeilsky
(Oekraïne) stemden tegen.
Na de stemming werd de vergade
ring verdaagd.
Prins testte nieuw Zweeds
toestel
Prins Bernhard heeft gisteren het
nieuwe Zweedse vliegtuig de „Scan
dia"- getest.
Zondagavond landde een ..Scan-
cent van de totale broodproductie orn-
dia komende uit Madrid, op Schip-
vat, zal voor tien procent uit aardap-
in de cockpit en gedurende een uur
testte hij het toestel volledig. Hij zet
te tijdens- de vlucht onder andere een
der motoren af, maakte extra scherpe
bochten en verrichtte optrekproeven
Na afloop zei hij: „dit is het beste
toestel, waarmede ik ooit gevlogen
heb".
O
Weer aardappelmeel in
bruinbrood
In verband met de grote aardappel-
oogst en met het oog op besparing van
import van broodgraan, zal deze win
ter wederom aardappelmeel in het
bruine brood worden verwerkt.
Het bruinbrood, dat ongeveer 75.pro-
onxe kleine tovenaar
hol. Gisterochtend vroeg vloog de
testpiloot van Fokker en vriend van
de prins, kapitein Sonderman met
Zweedse toestemming het toestel naar
Soesterberg.
Onmiddellijk nam de prins plaats j
pelmeel betaan. Dit blijkt uit een toe
zegging van het ministerie van Land
bouw, welke aan de aardappelroeel-
industrie werd gedaan.