Ikmaafiier
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
5' JAARGANG N° 137f'
VRIJDAG 29 OCT. 1948
Een nieuwe minister: Mr. Spitzen aan
het hoofd van Verkeer en Waterstaat
IggL
Voor een rapport over „zorgwekkende
toestand'' en voor uiterste poging tot
verzoening
In Scheervlucht
Uitgave Stichting „De Vry« Alkmaardei
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen ƒ0.30 per week ƒ1.25 per
maand ƒ3.65 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. per mm., familiebericht
ten 18 ct Bij contraot aanzienlijke korting.
V trontvr. radaoteuii J. Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudearaeht Tel R 2200 - 3971j
m
Partijloos, maar expert
Op de wegverkeersdag van de
KNAC, welke gisteren te Den
Haag werd geopend door minister
Van Schaik, heeft deze medege
deeld dat z'n portefeuille welke bij
ad interim beheerde, binnen enke
3e dagen zal worden overgenomen
door mr. D. G. W. Spitzen, seci-e
taris generaal van het Departe
ment van Verkeer en Waterstaat..
Mr. D. G. W. Spitzen, wi-?ns benoe
ming tot minister van Verkeer en Wa
terstaat te verwachten is, werd 18
Maart 1896 te Wageningen geboren
ïn Den Haag doorliep hij het gymna
trium en te Leiden studeerde hij rech
ten Na zii studie was hij gedurende
enige jaren werkzaam bij het voorma
lige departement van Binnenland .e
Zaken en Landbouw. In 1931 werd hij
benoemd tot administrateur van Bïn
sienlandse 7aken m aanvat rdde hij
de functie van chef der afdeling bin
nenlands bestuur van dat departement
Bi' Koninklijk Besluit van 1 Januari
1S39 werd Mr. Spitzen berfoemd tot
secretaris Peneraa'. van het%Deoarte
ment van Waterstaat. In di' Funct'e
hij thans nog werkzaam aan het de
partement, dat thans Verkeer en Wa
terstaat omvat.
Mr. Spitzen is commisaris van de
Nederlandse spoorwegen. Hij beweegt
zich veel op cultureel gebied en o.m.
Voorzitter van de Haagse Kunststich
Stalin voorspelt de „val der
oorlogstichters
Stalin heeft bij de beantwoording
van een aantal vragen, hem door een
ccrresoon^en» van de Pravda" voor
gelegd, o.m. gezegd dat hij het misluk
ken van de besprekingen t.a.v. Ber
lijn en het Russische ontwapening?
plan beschouwt „als een manifestatie
van de agressiviteit der politiek van
de Brits—Amerikaanse en Franse heer
cende kringen".
Stalin ging uitvoerig in op de ge
schiedenis der onderhandelingen om
Berlijn, waarbij hij het reeds welbe
kende Russische standpunt nogma.ls
onderstreepte.
Op de vraag hoe dit alles af zo'
kunnen lopen was het antwoord: „dit
kan slechts eindigen met de smade
lijke val van dc aanstichters tot een
nieuwe oorlog. Cburchill, de hoofd
aanstichter. is. er reeds -in -geslaagd
vertrouwen van zijn land en dat dei
deawjasUsche van gej,r
le we-e1"1 te vcliezen. Her zelfde lot
wacht alle andere oorlogs aanstich
Iers.
„De verschrikkingen van de aats
oo log zijn iiOg te levendig in
geest der volken en de socialistische
Jtraduen ten gpngte van de vrede zijr
te .groot om door Churchill en zijn lee-
li' pen in a^m-p^rivi'pi» owth»"'
1* kunnen worden en afgebogen naai
een nieuwe oorlog", aldus Stalin
GENERAALS VAN H1TLER
VEROORDEELD
De belegeraar van Leningrad, vela
maarschalk Wilhelm von Leeb, is te
Neurenberg vernordoeM rot drie ja*-
gevangenis met aftrek, hetgeen in
houdt, dat hij thans op vrije voeten
is Ziin opvoige, V"on Kucwier werL
schuldig bevonden aan oorlogsmisda
d«n en myriaden je mensheid
Hij kreeg twintig jaari Generaal Hei
mann Hoth, een der bevelhebbers van
het pantserT-ge- -dar de inval in Ne
d°rlafrd d""? kreeg.'- aar. Twee 9"
drc generaals van Hider. werdn vrii
gesproken; de •'es overigen die terecht
stonden kregen celstraffen, variërend
van levenslang tot vijf jaar
ting, van de Vereniging van Vrienden
van het residentie orkest en van de
werkgroep Haagse Cultureel Centrum
Hij is ridder in de Orde van de
Nederlandse Leeuw en officier in de
Orde van Oranje Nassau.
De nieuwe minister zal vandaag
door H M. Je Koningin beëidigd wur
den. Mr. Spitzen is niet aangesloten
bij een politieke partij.
Australië wil Fanny zien-
De Australische Afhletiek Unie heeft
mevr. Fanny Blankers-Koen telegra
fisch inoverweging gegeven haar bei
de kinderen mee te brengen naar Au
stralië. tevens verklarende dat de Da
mes Athletiek Bond van N.Z. Wales
de onkosten zou betalen.
Mevr A. F. Magee, secretaresse van
die bond verklaarde dat nu niets meer
aan de trip van mevr. Blankers-Koen
in de weg schijnt te staan. Zij voegde
hieraan toe: „mevr. Blankers-Koen
zal gelegenheid hebben Amerika te
bezoeken nadat ze in Australië opge
treden is".
Maar Fanny gaaf niet......
Mevr. BlankersKoen heeft het vol
gende commentaar geleverd: „De ga
beslist niet naar Australië, zelfs al
konden "de kinderen mee".
Het overladen program vormt een
onoverkomelijk bezwaar. Zij zou er
veel te veel wedstrijden moeten lopen
en het zou een vreselijk gesjouw met
de kinderen worden. Wie zou op ze
moeten passen? „Dit is geen doen" zei
OSnorrrbe kampioen ,.al zou ik
graag naar Australië wil'en".
GOUDEN JUBILEUM VAN DE
VROUWENRAAD
In de blpuwe zaal van het beursye
bouw .te Rotte'di yt
gen een grote drukte. Tientallen vrou
w- »_uit alle delen va- ons land wa
reft hier samengekomen ter gelegen
htid van het vijftigjarig bestaan van
de Nationale Vrouwenraad van Neder
land, welke feit in de 43ste jaarverga
dering plechtig herdacht zou worden.
Mej. A. C. Schippers, de voorzitster
hield een rede, waarin zij het vele
werk dat de Raad voor de emancipa
tie van de Vrouw verrichtte, memo
reerde.
De burgemeester van Rotterdam
heeft 's middags een deputatie van
honderd vrouwen officieel ontvangen
1
4
1»
Ter gelegenheidvan zijn 30ste verjaar
dag werd Woensdagmiddag de beken
de koor dirigent Fred. Roeske in het
American Hotel gehuldigd.
Sam Dreaden felicbeert de jarige
(rechts).
Winkeliers: geen suikér/
vasihouden
De prijzenconfróledienst is van plan
zeer streng tegen winkeliers op te tre
den, die hun voorraad suiker vasthou
den tot de prijsverhoging wordt toe
gestaan.
Er zal „uitermate streng worden
gecontróleerd".
Daarvoor wordt contact opgenomen
met de CCD en de gemeentepolitie.
Men houde het zich voor gezegd!
Om twee redenen vliegt minister Stikker naar Batavia:
Teken des tijds
Een metaalwarenlabrikant
uit 's Gravelande die eer.
tekort aan thuiswerkers
had voor het vervaardigen
van kaarshouders voor
Kerstbomen, plaatste een ad
vertentie in een Hilversums
dagblad, waarin hij 40 thuis
werkers vroeg
Het resultaat was vei
bluffenr. Nauwelijks v/as de
krant verschenen of de Hil
versums woning en het
toor van 'le fabrikant we-r
den bestormd. Meer dan
1500 gegadigden hebben zich
inmiddels gemeld en de
stroom blijft voortduren. Al
deze mensen zeiden, bijver
dienste te zoeken omdat zij
met hun salaris niet uitko
men. De fabrikant heeft
tenslotte 80 in plaats van de
gevraagde 40 thuiswerkers
aangenomen.
„SPEELGOED AN PRINSESJE"
De Hilversumse kunstschilder Ma-
chiel Brandenburg heeft van het
Koninklijk Huis de opdracht ontvan
gen om voor 'e verjaardag van prin
ses Margriet éen schilderij te vervaar
digen met als onderwerp „het speel
goed van het prinsesje"
(Geldig tot Vrijdagavond)
SCHRALE WIND
Half tot zwaar bewolkt met een
Bchrale, af en toe vrij krachtige wind
pit Oostelijke richtingen. Koud en
overwegend droog weer.
Een man verdacht van moord op drie-
vrouwen
Politie verzoekt om inlichtingen
van een 30-35-jarige vrouw, die door
een nekschot was gedood. Men bad
haar gezien met een man, wiens sig
nalement met G. overeenkwam. Ver
moedelijk pleegde hij ook deze moord.
De politie van Rotterdam verzoekt nu
inlichtingen over deze vi-ouw Zij was
1.53 m. lang, had een schraal postuur,
zwart lang haar, bruine ogen en een
opvallend goed gebit.
- O -
De Rotterdamse recherche heeft de
zer dagen gearresteerd een 35-jarige
schipper, P. A. G., die verdacht wordt
in de loop van zes jaar drie vrouwen
van het leven te hebben beroofd.
In Oct. '42 vond men in Rotterdam
het lijk van de eerste echtgenote van
deze man, die waarschijnlijk niet he
lemaal toerekenbaar is. Alles wees er
op dat zij vermoord was en dr politie
arresteerde G.,.maar moest hem we
gens gebrek aan bewijs weer vrijla
ten.
In 1944 hertrouwde hij met een Am
sterdamse buffetjuffrouw, die ver
moedelijk sedert Juni '45 spoorloos
verdwenen Opnieuw werd G gear
resteerd en hij bekende zijn eerste
vrouw te hebben vermoord Maar
over de verdwijning van de tweede
wilde hij geen verklaring afleggen,
werd in Amsterdam het lijk gevonden
Op de avond van de 13e Mei '45
JONGE GRIFFIEAMBTÜNAAR
LEVERDE PASPOORTEN VOOR
GELDEN EN SIGARETTEN
Voor de arrondissementsrechtbank
te Haariem verscheen gisteren een
19-jarige ambtenaar van de provin
ciale griffie, die ervan beschuldigd
werd paspoorten te hebben verduis
terd en deze te hebben geleverd aan
verschillende particulieren, In totaal
stal de jongeman elf blanco paspoor
ten, die hij zelf met de nodige stem
pels „pasklaar" maakte.
Hij kreeg wat geld, sigaretten, een
horloge en dergelijke voor zijn dien
sten en werd door enkle van zijn
klanten gefêteerd in restaurants.
De officier eiste een jaar gevange
nisstraf, waarvan een half jaar voor
waardelijk
Veeiiien doden van de
„Nijmegen" ten grave
gedragen
Aan viertien doden van de „Nijme
gen" werd. gisteren de laay.e eer be
wezen. De meesten werden begraven
in hun woonplaatsn; de gebroeders
Philippo in Sassenheim, de boordwerk
tuigkundige Beukenkamp in Amster
dam, de tweede telegrafist Wim Blèu-
ze in Roterdaip, de steward Mink en
de heer E. Pinto in Den Haag, de
steward Van Overbeek in Breda, de
stewardess Fey in Tilburg en de boord
werktuigkundige Timmer in Assen.
Het stoffelijk overschot van de heer
Tol uit Den Haag werd te Westerveld
gecremeerd, evenals dat van de gene-
raal-majoor G. J Sas, onze militair
attaché te Washington.
Te Naarden werden de drie leden
van de fam. FüVJ begraven.
De begrafenis van generaal Sas ge
schiedde met grote militaire eer. Voor
de begrafenissen van sommige slacht
offers van.de ramp .was een overwel
digende belangstelling anderen
daarentegen werden alleen door de
familie uitgeleide gedaan.
Den Haag heeft thans ook de rede
nen uiteengezet van het schijnbaar
overhaast vertrek van minister Stik
ker naar Batavia.
Officieel werd gisteren gemeld:
„Met het oog op de toenemende on
rust h* Indonsië, welke de regering
met g*ote zorg vervult, heeft de mi
nisterraad besloten, dat de minister
van Buitenlandse Zaken, mr, D. U.
Stikker, heden naar Indonesië zal ver
trekken.
Het doel van deze reis is enerzijds
om zich ter plaatse op de hoogte te
stellen van de omvang en ernst van
de zorgwekkende toestand, anderzijds
om, zonder zelf de leiding van de
eventueel te hervatten onderhandelin
gen op zleh te nemen, toch door zijn
aanwezigheid te beproeven de moge
lijkheden van die hervatting te bevor
deren.
Nakoming van bestand
nr. één
Indien de besprekingen zouden kun-
en worden hervat en de regering
wil door het zenden van een der le
den van het kabinet nog eens alles
m het werk stellen om tot een bevre
digende oplossing fe geraken zullen
allereerst de nakoming van het be
stand en een spoedige hervatting van
het goedèrenverkeer moeten zijn be
werkstelligd.
Het ligt in de bedoeling dat de reis
van minister Stikker slechts van kor
te duur zal zijn. waarschijnlijk niet
Eén maand geleden bezocht minis-
lar.ger dan 10 dagen in Batavia,
te Slikker voor bespreking van dé;
waagstukken van het Verre Oosten
de Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken, generaal Marshall. De
zer dagen had hii te Parijs gelegen
heid over dit zelfde onderwerp van
gedachten te wisselen met verschil
lende van zijn buitenlandse collega's.
Mr. N S. Blom, raadsadviseur van
het departement van Buitenlandse Za
ken en oud-directeur van Justitie fe
Batavia. 2al de minister vergezellen'*.
„Infiltratie en overvallen
moeten stoDDen"
Minister Stikker heeft bij zijn ver
trek op Schiphol gisteravond tegen
over de journalisten deze officiële
verklaring nog aangevuld door- o.m.
te herinneren aan de recente verkla-
rig van min. Sassen in de Tweede Ka
mer, waarin deze mededeling deed
van het ontstellend groot aantal in
filtraties en overvallen op officiële
Tndonesisrhe personen in het door de
Nederlanders bezette gebied. Volgens
miis»pr Stikker ziin in de afgelopen
14 dagen over de 500 mensen „ge
welddadig gevallen". Hij zeide: .Als
niet duideliik bepaald wordt, dat hier
aan iets zal worden gedaan, is hel
zinloos verder te praten".
O
WAS BENESJ SOLIDAIR MET
VERBANNEN LANDGENOTEN?
Volgens een verklaring, afgelegd
door d« Tsjecho-Slowaken in balling
schap te Londen, heeft doctor Eduard
Bi nesj er ko-t voor zijn dood bij de
Tsjecho-Slowaken in ballingschap op
aangedrongen dat zij zouden bijdra
gen „tot de ineenstorting van het hui
dige communistische regiem" in Tsje-
cho-Slowakije, aldus Reuter.
Van Mook (cumlaude)
ontslaaen
Bij K. B. van 25 October 1948 nr. 10
is aan dr. H. J. Van Mook op zijn ver
zoek op de meest eervolle wijze ont
slag verleend als luitenant-gouverneur
generaal van Indonesië met dankbe
tuiging voor de vele en gewichtige
diensten door hem in uitzonderlijk
moeilijke omstandigheden aan den lan
dc bewezen.
Het vermeld eervol ontslag zal in
gaan op het tijdstip, waarop de luite
nant-gouverneur-generaal, dr. Van
Mook, het bestuur zal hebben overge
dragen aan de autoriteit, die de uit
oefening van zijn funetie van hem
zal overnemen.
DOODSTRAF EN 20 JAAR GEëlST
TEGEN JOODSE
JODEN VERRADERS
De advocaatfiscaal bij het Amster
dams Bijzonder Gerechtshof eiste gis
teren de doodstraf tegen de 25-jarige
Duitse Jood, Bernhard Joseph. die
evenals zjjn vader, de 53-jarige Bert-
hold Joseph tegen wie de eis 20 jaar
met aftrek luidde, gedurende de be
zetting voor de Sicherheitsdienst Am
sterdam bad gewerkt.
..Zij hebben zich gedurende de be
zetting niet ontzien talloze Nederland
se rasgenoten bij de SD te verraden
en hen zo de dood in te drijven",
constateerde de advocaat-fiscaal
TEL AVIV WIL MET EGYPTE
ONDERHANDELEN.
Gistermorgen is -te M AtW offi
cieel medegedeeld ,dat de Israëlische
regering heeft aangeboden de Egypti
sche regring rechtstreeks dan wel via
de bemiddelaar voor Palestina te ont
moeten om over alle geschillen te on
derhandelen.
Ondertussen beraadslaagt de Veilig
heidsraad er'over. hoe hij het best de
order tot terugtrekken der troepen op
de posities vóór de sfijd in de Negef
uitgevoerd kan krijgen. China en En
geland hebben voorgesteld, alle mid
delen behalve, van geweld te
gebruiken in geval van een weigering.
Ondanks herhaalde pogingen is. de
Sch. 297 die bij Scheveningen is vast
gelopen, nog niet vlot.
Volgens een Amerikaans blad zou
lm T93AOZ nfuualsoo tn cpnjqsuui ut
Óost-Duitse mijnen gesmokkeld ura
nium te koop worden aangeboden, dat
de zwarte prijs van 6.000 tot 300 dollar
per kg. is gedaald.
Van 1 November af kunnen bij de
plaatselijke distributiediensten bonnen
voor brandstoffen worden aange
vraagd voor personen, die wegens
hun werkzaamheden tijdelijk op ka
mers wonen in een andere gemeente
dan waarin zij in het bevolkingsregis
ter ,zijn ingeschreven.
By een demonstratie in Stuttgart
kwam het tot een gevecht met Ame
rikaanse soldaten, van wie er twee
met messteken gewond werden. Er
werd van traangas en knuppels ge
bruik gemaakt.
De laatste grote film van de regis
seur Christian Jacques, „Van mens
tot mens". dTaait binnenkort in Ne
derland. De film behandelt het leven
van Henri Dunar) oprichter van het
Internationale Rode Kruis. Dunant
wordt gespeeld door Jean Louis Bar-
rault.
Tot voorzitter met raadgevende
stem van de conferntie Nederland-
Ruriname-Ned. Antillen is minister
Van Schaik benoemd.
Er is besloten het koelhuis Blaauw
hoedenveem-Vriesseveem, dat onlangs
te bouwen.
door brand verwoest werd weder op
De minister van O. K. en W, heeft
een „voorlopige Rijkscommissie voor
Vaderlandse Geschiedenis" geïnstal-
Overstromingen in Italië, veroor
zaakt door het slechte weer, hebben
de dood van vijf personen tengevolge
gehad.
Mr. van Kleffens hee.ft te Was
hington een onderhoud gehad met de
Amerik. onderminister van Buitenl.
Zaken Lovett. Hij weigerde er aan de
oers ook maar een woord van te zeg
gen.
Ook het Belgisch verbond van. ex-
politieke gevangenen heeft ernstig ge
protesteerd tegen de clementie voor Il
se Koch, de weduwe van^ de voorma
lige commandant van het kamp Bu-
chenwald.
Tegen de Haagse moeder, die op
2 Sept. jj. haar tweejarig jongetje in
een bioscoop achterliet om van het
kind af te zijn. werd een gevangenis
straf van een jaaf en drie maanden
geëist.
De Kamer van Koophandel voor
Noord-Holland heeft bezwaren geop
perd tegen het wetsontwerp publiek
rechtelijke bedrijfsorganisaties Het
ontwerp bevordert een eigen werk
zaamheid van hef bedrijfsleven niet.
zo wordt betoogd.
„ZUIVERING'* FRANSE MIJNEN
DUURT VOORT
Een 30 duizend man troepen en vei
ligheidspolitie, die in het vroege mor
genuur het centrum van de Noorde
lijke steenkoolgebieden binnentrokken
hebben gisteren 30 Franse mijnen ge
zuiverd zonder ernstige voorvallen"
Dienstweigering
In een tweetal ingezonden stukken
in ons blad, naar aanleiding van het
militaire vraagstuk dat wij in een
tweetal artikelen hadden aangesn^en
hebben we kunnen ervaren, dat er
nog steeds een groep Nederlanders is,
die meent, dat dienstweigering het
enige en consequente middel is om 't
militairisme te bestrijden.
Wij hebben grote eerbied voor de
ze mensen, zoals wy eerbied hebben
voor alle mensen, die om der wille
van hun overtuiging veel willen vet
dragen. Dat weerhoudt ons echter niet
van de plicht om objectief te oorde
len, of het ingenomen standpunt In
derdaad het juiste is.
Kort gezegd komt dit standpunt
hierop neer, dat de aanhangers zeg
gen: Het militairisme zal alleen ver
dwijnen als een ieder dienst weigert-
Wie het anders ziet, verloochent het
principe van de antimilitairist.
We zouden de vraag willen stellen,
of het werkelijk zo is, dat het militai
risme slechts kan worden bestreden
door dienstweigering. In dat zo."dan
wagen we het te betwijfelen of cr
veel schot in zal komen. Dienst wel
geren tóch vraagt een grote dosis pet
soonlijke moed en een vaste overtui
ging. Beide treft men wel aan bij de
enkeling, niet bij de grote massa.
En juist de massa zal het hem moe
ten doen.
Hoe was de situatie nu omstreek*
de jaren 1930, wellicht nog iets eerder
toen de ontwapenings gedachte een
rol scheen te zullen spelen?
We wilen ons bepalen tot Nederand
Nog niet een derde* van 't Nederland
se volk bleek bereid te zijn bij verkil
zingen zijn stem te geven aan de par
tijen die de nationale twapenlng
voorstonden.
Twee derde deel stond tegenover
ontwapening afwijzend. En dat ter
wijl er van hen geen offer gevraagd
werd. Ze hadden slechts met zich zelf
te rad» te gaan en op een bepaald» tg' j
drrg jr 'een of" ander stemhokje t«
kiezen voor of tegen nationale ontwa
pening.
Het Nederlandse volk heeft geko
zen. Is het wellicht onjuist te verott
derstellen, dat van het derde deel
dat de nationale ontwapening wilde
aanvaarden, slechts een zeer gering
percentage tot offers bereid zou zijn
geweest in de stri d tegen' het militai
risrae?
De situatie is nu nog ongunstiger
geworden. Geen enkele parij durft
zelfs meer te denken aan eenzijdige
nationale ontwapening. Men moge dit
betreuren, de feiten liggen nu een
maal zo.
Wij komen nu tot de vraag waar rt
om gaat. Wordt het militairisme af ge
schaft door persoonlijke dienstweige
ring? Wij ontkennen 't. De persoon
lijke dienstweigeraar kan voor zich
zelf het militairisme buiten de deur
houden. Het militairisme als zodang
gaat door-
Men komt er niet met te zeggen:
Als alle mensen het deden was het
vraagstuk van het militairisme opge
lost. Als alle mensen zo verstandig wa
•en. behoefde het middel van dienst
weigering niet eens gehanteerd te wor
den. In een tweede artikel komen we
nader op het probleem terug.
v.Z.
onze kleine tovenaar
