N.-HOL1ANDSE PERS 1945 Meer licht in affaire van „15.000 gevangen Nederlaners in Republiek" Ons ja - woord Brood, bloem en suiker van de bon 5* JAARGANG N° 1370 ZATERDAG 30 OCT. 1948 Uitgave Stlchtinf „Da Vrij* Alkmaarder"; Exploitatie N.Y. Sprekend Papier, Alkmaar. Abonnement** f&M per week U» per maand /Mi p. kwan. bQ vooruitbetaling Advertentie* M et per mm.. famil!«beH"v tea 16 et Bif ooatre» eaiirWUjv'- Verontw. redacUur; J. v. Zooata Burtau, Riddwttracrt hook Oudtgraobt 7«l E «00 - 997É Minister-president tikte generaal Spoor op de vingers Vrouwencomité publiceerde gedeelte van de halve waarheid Geesielijk leven Toen eens, ter gelegenheid van 'n Amerikaanse presidentsverkiezing, *n candidaat moest worden gesteld door de Republikeinen, werd senator Van- denberg aanbevolen met de woorden: ..Deze man zegt wat hij meent, en hij meent wat hij zegt-'' Dat schijnt dus iets bijzonders te zijn: een mens die zegt wat hij meent en meent wat Mj zegt Och, we wten het wel bij allerlei afspraken die wij doén: Het is goed om er dan toch nog maar even aan te herinneren! Ik ben predikant En bIs ik beloofd heb om op een be paalde Zondag ergens een dienst te leiden, dan krijg ik toch een paar dagen te voren een beleefd briefje )m de te zingen liederen maar vast >p te sturen. Dan is dat niet omdat de organist ze van te voren instuderen moet, maar dan is dat een onopval lende manier om mij aan mijn belofte te herinneren. Wij mensen lijden aan een devaluatie van het ja-woord Jezus vertelt de gelijkenis van re twee zonen. De vader zegt tegen de eerste: mijn zoon, ga en werk heden Jn mijn wijngaard. En de zoon ant woordde: ja. Heer. Maar hij ging niet Er zijn plechtige ogenblikken waarin wij ..ja" zeggen. Bij kerkmensen is dat b.v.-de doop De ouders beloven In te gaan tot de schone wijngaard van de opvoeding, een arbeid, teer en voorzichtig, als die van een wijngaar denier, die dode ranken afkapt en de goede ranken reinigt en leidt. Bij de belijdenis zeggen wij zelf ..ja". Wij gaan in tot een wijngaard Maar na wat maanden of iarp« weten .uelon amper meer waarom ze dat ooit ge daan hebben. Op onze trouwdag zeggen we „ja' God plaatst ons in een schone wijn gaard om die te verzorgen, maar hoe vaak ligt na verloop van tijd het schone bloeiende leven in die wijn gaard te verdorren en te verbloeden en wij weten onze voeten bijna niet meer te zetten vanwege het vele on kruid! En we vegeteren zo maar wat voort, of we zeggen: Htt is niet wat ik er van verwacht had. Laten we er maar een eind aan maken. Mis schien is er niet eens een werkelijk goed begin geweest! Zo is er overal devaluatie van het ja-woord. Moeten we er ons maar bij neer leggen? Of heeft he* te maken met onze -schep ping en onze roeping? God heeft ons zó gemaakt, dat we nergens aan ge bonden zijn. Wii kunnen trouw zi.in er wil kunnen onbetrouwbaar zijn Wn zijn daarin„vrij". Dat kunnen we be treuren dat kunnph we voelen als een vloek over ons bestaan, dat wij di'« mogen doen: ja-zegB*n en dan toch niet gaan. Maar we kunnen het ook zien als een wondere rijkdom var ons bestaan Als een groot, kost baar geschenk uit Gods hand om vangen. die vrijheid, waartoe wij ge roepen zijn Te groot en te kostbao* haast voor onze zwakke mensenhan den en mensenharten. De trouw is ons niet meegegeven met onze geboorte als een noodwen digheid. zoals het ademen van onze longen en het klotroen van ons hart maar als een heerlijke mogelijkheid, als vrucht van de Geest, als vrijwillig antwoord op de roepstem van God. wiens wezen Trouw en Waarheid is. die „ja" zegt en „ja" blijft zeggen, die „trouwe houdt tot in eeuwigheid en niet laat varen het werk zijner handen Een andere naam voor het eeuwig ja-woord Gods is: Christus. Daarom zegt Christus ook in de Berg rede: Laat het ia. daf gij zep\ 'a zijn en het een. neen. God, de getrouwe, geve ons de kracht en de wijsheid en de ernst de bezinning en de volharding om het kostbare geschenk van de Vrijheid zo te gebruiken, dat wij Hem loven ook doordat onze mond waarheid spreekt v. W. Hoevelen vertoeven tegen hun wil in Republiek? De vragen, die het Tweede Kamer, üd Vermeer aan de minister-presi dent hèeft gericht over de kwestie van de ,.15000 Nederlanders, die door de Republiek Indonesië worden ge vangen gehouden", heeft eindelijk wat licht gebracht in deze duistere zaak. Zoals men weet. heeft de zgn. ..Gemeenschappelijke actie van Nederlandse Vrouwen" tamelijk veel gerucht gemaakt over dit „schandaal" Onlangs heeft minister-president Drees in de Tweede Kamer gerustel lende mededelingen gedaan, maar hjj ging niet al te diep op de zaak in. De „Actie var» Ned. Vrouwen" heeft d.arop een brief gericht aan lt._ gen. Spoor en deze zond een antwoord, dat door de Vrouwen-actie slechts ge dceltelijk werd gepubliceerd. En juist dat gedeelte scheen nogal compromit terend te zijn voor de minister_pre sicent, want de generaal zei daarin, dat diens mededelingen ook hem ver wonderd hadden, aangzien „de hir be schikbare gegevens bewijs opleverden dai zeker een 15000 tal personen door de Republikeinen verhinderd worden om naar Nederlands gecontroleerd ge Bied te evacueren". Generaal Spoor gaf dus de „Vrou wen actie" geluk en hij zette daarmee de heer Drees in het zonnetje? Niet tactisch Zo ;g is het in werkelijkheid niet ge wc: maar naar nu uit het ant wooru van de min president op de vragen van de heer Vermeer blijkt heeft de generaal zich in de bewuste gedrukt. De minister president liet de 'nhoud van de gehele brief van de generaal weten en daaruit komt naar voren dat ook deze tegenspreekt- dat de genoemde 15000 in kampen ge vangen zouden zijn en dat van een noodtoestand onder deze mensen geen sprake is al ziet het er voor velen van hen niet rooskleurig uit De minister president tekent hier allereerst bij aan, dat hij hét juister zou hebben gacht. wanneer de leger commandant opmerkingen over het geen vanwege de regering in de Twee de Kamer wa: geantwoord te harer kennis had gebracht en niet in een PROMINENTEN DER NEDERLANDSE VROUWEN N\ Ter tegelegenheid van het 50-jarig bestaan van de Nationale Vrouwenraad van Nederland werd Donderdag in het Beursgebouw te Rotterdam een algemene vergadering gehouden waarna'n ontvangst ten stadhuize plaats vond. Een theevisite in het Rotterdamse Stadhuis. Burgemeester Mr. p. J. Chid drinkt een kopje thee met het hoofdbestuur van de jubilerende Vrouwen raad van Nederland. Van links naar rechts: Baronesse de Vos van Steen- wijk, Mevr. van Anrooy-de Kampen aar, Burgemeester Mr. P. J. Oud. Mej. Schippers (presidente v d. Nat. Vrouwenraad van Nederland) en Mevr. Korthals Altes's Jacob. brief aan het Vrouwencomitè in een beoordeling daarvan was getreden. Voorts bevestigt de door het VrOu wencomitè niet gepubliceer —.rest van het schrijven van de legercomman dant dat er geen sprake van is dat 15000 Nederlan/ders in concentratie kampen zouden verblijven. Indo-Europeanen en Oost-Indo nesiërs vormen de meerderheid De minister president stelt verder vast, dat generaal Spoor over precies dezelfde gegevens beschikt als de re gering; dat de 8 9000 Europeanen die zich nog in de Republiek zouden bevinden bijna allen Indische Neder landers zijn, dat be; aantal xezinsle- ongeveer 5000 bedraagt en dat er 15000 Ocst Indonesiërs zijn. En verder merkt de minister pre sident op, dat de brief van de gene raai „minder tot misverstand aanlei 'ding «zou hebben gegeven"1, indien daar duidelijk had in gestaan, dat „bij een niet onbelangrijk aantal der In dische Nederlanders en Oost fcidone siërs slechts een geringe bereidheid tot evacuatie bestaat". De regering zal er met kracht naar blijven streven om diegenen die tegen hun wil in de Republiek bevinden, te doen evacueren, aldus voegde min pres. Drees hier aan toe Noodwet Indonesië getekend H. M. Koningin Juliana heeft gis teravond, onmiddellijk nadat ook de Eerste Kamer der Staten-Generaal de noodwetIndonesië had aangenomen, te s' Gravenhage deze noodwet ge tekend, en het Besluit houdende voor. lopige regeling van het bestuur over Indonesië. Daarna werd door Haar dr. L. J. M. Beel ais Hoge Vertegen woordiger van de Kroon beëdigd. PERUAANSE REGERING GEVALLEN De Peruaanse regering van Jose Rivero is gevallen na een de grootste stad van Peru. Vrijdag 5 Novemer reeds vrije verkoop Met ingang van 8 November a s. eal de rantsoenering van brood en sniter «orden beëindigd, zodat op de ntenwe bonnenlijst van a.s. Donder, dag géén bonnen meer znlien voorkomen voor deze levensmiddelen even min als voor andere artikelen die op de sniker- en versnaperingenbonnen verkrijgbaar zijn, nj. boterhamstrooisel, jam, stroop, e. d en versnaperin gen met inbegrip van chocoladewerk (cacao blijft evenwel op de bon) Ook de bloembon zal vervallen, zodat met ingang van genoemde dainm bloem, zelfrijzend bakmeel, kindermeel en kinderbisenits eveneens zonder bon verkrijgbaar worden gesteld. de duur van de geldigheid van zoals ook bij voortzetting der ran-,^ nereing het geval zou i»,n geweest. Teneinde bij de beëindiging van d« rantsoenering een hiaat in de voor ziening te voorkomen, zal de detaillist op de Vrijdag voorafgaande aan Maan dag 8 November a.s. brffid en suiker reeds zonder bon mogen verkopen, dan uiteraard tegen de verhoogd*' prijs. Tenslotte zij medegedeeld, dat d© uitreiking van versnaperingen- en dl- versenkaarfen doorgang vindt. D® diversen-kaart zal dienst moeten doen voor de tabaksdistributie voor vrou- geldt de mogelijkheid van een ander gebruik. Aanwijzingen van de tabak* bonnen op de in gebruik zijnde ge combineerde kaarten gaat ongewij zigd door. Discipline - niet hamsteren Het Ministerie van Landbouw, Vis serij en Voedselvoorziening brengt met kracht onder de aandacht, dat van het publiek wordt verwacht dat het zoveel discipline toont, dat de overgang van distributie naar vrije consumptie geen stoornissen onder vindt door hamsteren, waarvoor geen reden bestaat. Het zal voornamelijk van de houding van de bevolking zelve afhangen of de vrije consump tie bestendigd kan blijven. De hogere prijs De nieuwe prijs voor de consument van kristalsuiker bedraagt ten hoogste 0.75 per kg., voor bastardsuiker f 0.77, terwijl de broodprijs 4 cent per gram hoger is dan de thans gel dende prijzen. Eventuele prijswijzigin gen van artikelen, waarin de dan duur dere suiker wordt verwerkt, zullen nader worden bekend gemaakt. Met nadruk wordt er op gewezen, dat de detaillist op de lopende bonnen tegen de oude prijs dient af te leveren voor HOFFMAN VRAAGT MEER DOLLARS De administrateur .der E. C. A. Paul Hoffman, heeft, verklaard, om het Eu ropese hulpprogram lopende te hou den tussen April en Juli 1949 ruim 1 milliard dollars meer nodig te heb ben. Hij zal er Truman om schrijven. Overigens toonde Hoffman zich op_ 't Spoortje laat zijn cliëntéle geen kou lijden NIET SCHULDIG AAN MOORD OP DRIE VROUWEN? hebben gezegd. Volgens zijn verkla- WEINIG VERANDERING IN TEMPERATUUR. Matige, af en toe krachtige wind uit Oostelijke richtingen. Overdrijvende Wolkenvelden. Droog. Weinig veran dering in temperatuur. Schipper G. - politiek delinquent - ontkent heftig De politie te Rotterdam, belast met het onderzoek naar de doodsoorzaak van de echtgenote van de schipper P. A. G., wier lijk in October 1942 aan de Waalhaven in Rotterdam is gevon den, deelde het ANP over dit onder zoek mede, dat Dr Hulst te Leiden in 1942 in deze zaak als politiedeskun dige was opgetreden. Zijn rapport gaf aan, dat de dood ook door hartver lamming mogelijk kon zijn geweest. De verdachte heeft steeds beweerd, dat de vrouw plotseling was doodge bleven en dr. Hulst zal thans een na_ der rapport hierover aan de politie uitbrengen. Tot zolang zal nog niet vaststaan of G. vervolgd zal worden wegens doodslag of wegens dood door schuld. Het is wel gebleken, dat zowel G. als zijn latere echtgenote, de buf fetjuffrouw J M. van Meerten. nauw contact hebben gehad met de Duit sers. G. werd in verband met het feit dat hij als wachtsman voor de Duit sers heeft gewerkt, tot 3 jaar gevan genis veroordeeld. Gedurende de tijd, dat hij in een kamp voor politieke de linquenten zat, kreeg de politie te Rotterdam een brief van een familie lid van Miep van Meerten. waarin deze de politie op haar verdwijning attent maakte. De zaak werd toen on derzocht en uiteraard kwam het ge beurde in 1942 weer aan de orde Een nader onderzoek is ingesteld en nadat G. langer dan een week was verhoord, heeft hij tenslotte bekend, op het moment, dat zijn eerste vrouw stierf op het terrein aan de Waalhaven te zijn geweest. Omtrent het verdwij nen vah Miep van Meerten heeft hij verklaard, dat zij in Februari 1945 du.- nog voor de bevrijding, er bij hem had op aandrongen naar Duits land te vluchten. „Als ze ons te pak ken krijgen zijn we zuur.", zou zij ringen is zij met enkele Duitsers toen naar Duitsland uitgeweken, maar zij zou nog verscheidene malen, o.a. Juni '45 en ook nog in October van dat jaar in ons land terug zijn ge weest. Hij ontkent heftig, dat hij haar iets ■»edaan zou hebben en zegt te geloven dat z'j zich op het ogenblik in Span- dam in de Russische zóne zou bevin den, waar zij zich vermoedelijk met smokkel zou bezig houden. Ook met de moord op 13 Mei 1945 in Amster dam nabij de Fordfabrieken gepleegd op een ongeveer 35-jarige vrouw, be weert hij niets uitstaande te hebben. Een en ander zal uiteraard nog nauw keurig worden onderzocht door de po litie. Hiervoor zijn inlichtingen van een ieder, die deze geven kan, drin gend noodzakelijk. In verband met het gebeurde in 1942 aan de Waalhaven zal G. Maandag a.s. voor de officier van Justitie te Rot terdam werden geleid. Verliezen in Indonesië De regering maakt bekend, dat tot haar leedwezen in de afgelopen week de navolgende verliezen zijn gerap porteerd: Kon. Landmacht: Sold. J. M. Bomen uit Someren: sold. J. van Rijs wijk uit Alphen a. d. Rijn; sold. H. Schepers uit Rotterdam; sold. H. W. Verboog uit 's Gravenhage. Kon. Ned.-Ind. leger en Koninklijke Marine hebben in de periode van de afgelopen week geen verliezen ge rapporteerd. MARSHALL NAAR LONDEN Marshall is gisteren onverwachts van Parijs naar Londen gevlogen. Men brengt zijn bezoek aan de Brit- se hoofdstad in verband met de Pa lestijnse kwestie en de besprekingen 'over het Atlantisch pact- De nieuwe electrische locomotieven, die de Ned. Spoorwegen in dienst hebben genomen, zijn n'et in staat de rijtuigen, die op stoemverwarming zijn ingericht, te verwarmen. Teneinde de reizigers toch comfortabel te vervoeren, wordt thans gebruik gem aakt van een stoomverwarmingswagen, die achter de electrische locomotief wordt gekoppeld. Deze wagen bevat twee watertanks met daar tussen een omvormer, die het water in stoom omzet en naar de rijtuigen perst. De nieuwe installatie op het emplacement. Spijsolie maar eerst: flessen Zoals bekend ligt het in de bedoe* ling omstreeks half December voor al le leeftijdsgroepen 180 gram spijs* olie per bon beschikbaar te stellen. Maar - fabrieken en handelaren heb* ben een groot tekort aan flessen. Teneinde de distributie niet in ge* vaar te brengen wordt er van de zijd* der fabrikanten met nadruk op gewe zen, dat de ledige spijsolieflessen zo spoedig mogelijk door huisvrouw en handel te bevoegder plaatse moeten worden ingeleverd. O --y- De ruime aanvoer van slachtvee maakt het mogelijk met ingang van S November het vleesrantsoen voors hands vast te stellen op 250 gram per week voor de houders van A-, B- en C-kaarten en op 125 gram per week voor de houders van D- en E-kaar/en - O PROTEST TEGEN VRIJ LATING VAN SJD.-ERS Naar aanleiding van de buiten ver volging stelling van de S.D._er Munt hoofd van de Haagse Aussendienst* stelle, en van zijn soortgenoten Haak man en Nuyen heeft de Nationale Fe deratieve Raad het voormalig verzet in Nederland ten scherpste geprotes teerd. O - Verloopt Franse mijns'alüng De Franse minister van Defensie, Paul Ramardier, verklaarde gisteren dat hij „er zo sterk op vertrouwt, dar de toestand begin komende week ver beterd zal zijn. dat het terugkeren van de troepen naar hun garnizoe nen binnen korte tijd tegemoet ge zien kan worden". Volgens officiële mededeling zijn 213 leden van de Veiligheidsgarde, 77 van de mobiele garde en politie en 15 soldaten gewond sedert b" uegin van de campagne op 18 Ocsob^i" In Scheervlucht Conform de eis zijn Koot en Hof man, twee leden van de beruchte co lonne- Henneicke ter dood veroor deeld. Tegen de kampbewaker van Ommen, de beul Bikker, werd de dood straf geëist. Autorijden op Zondag is definitief verboden. Het Hof te Leeuwarden ver oordeelden de advocaat, die zich ter zake voor een proefproces had. laten bekeuren, tot een gulden boete. Te Lansberg (Dtsl.) zijn negen Duit se oorlogsmisdadigers opgehangen. Van 15 Nov. tot 31 Dec. zullen de kinderzegels 1948 in omloop worden gebracht, waarvan de opbrengst ten goede van het verpleegde kind komt- Montgomery zal van 9 tot 11 No vember Nederland bezoeken. De Griekse regering heeft de staat van beleg thans uitgebreid tot het gehele land. Wysjinsky heeft te Pa rijs voorgesteld, alle buitenlandse troe pen uit Griekenand terug te trekken De Republiek Indonesië zal een protest indienen bij de C. v. G. D. tegen de uitwijzing van vier Republ. ambtenaren uit Batavia. Er is thans een „verzet-ster Oost Azië 1942—1945", als onderscheiding voor degenen die zich bijzonder ver dienstelijk hebben gemaakt in het ver zet tegen de Japanse overweldiger. Waarnemers van de V.N. hebben gerapporteerd, dat Joodse strijdkrach_ ten een groot offensief zijn begonnen tegen de Arabieren in de sector van de Libanon. Het zou er in deze actie om gaan. ..heel Palestina te bevrijden" WILHELMINA BIEDT LEIDSE UNIVERSITEIT GOBELIN AAN Prinses Wilhelmina heeft gisteren aan de president-curator van de Leid se Universiteit een gobelin, naar een ontwerp, dat zÜ *elv« hec*t gemaakt, ten geschenke aangeboden. O Slalin in het defensief? De Amerika-nse pers beschouwt de door Stalin tijdens het interview van Donderdag afgelegde verklaringen als een mogelijke verdedigingsmanoeuvre „Indien er een lichtzijde aan de ver klaring is", aldus de „New York Ti mes", dan is het deze, dat Stalin het noodzakelijk acht zijn politiek te verdedigen, niet alleen voor de we reld, doch ook voor zijn eigen volk I De „Daily News" beschouwt Sta- lin's aanval ook als een mogelijk te ken, dat hq in de „koude oorlog" thans in het defensief is.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1948 | | pagina 1