0e Ci
Ikmaadet'
N.-HOLLANDSE
r JAARGANG N° 1402
DINSDAG 7 DEC. 1948
Republiek versterkt haar
buitenlandse betrekkingen
Berlijnse soc.-dem.
haalden 64,5 pCf"
der siemmen
Er waren „betreurenswaardige excessen"
Truman is niet tevreden
over Griekenland
Binnenkort: auto met straalmotor
Waterstaat
Uitgave Stichting1- „De Vrije Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen ƒ0.30 per week 1.25 per
maand.— ƒ3.65 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertenties 14 ct per mm., familieberich_
ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting
Verantw. redacteur, J. r. Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Tel K 2200 3971
Na het „dode punt";
Niet-Republikeinse leiders
wensen geraadpleegd
te worden
„Antara", het Republikeinse pers
agentschap, meldt uit Djokja, dat
Soekarno aan Nehroe heeft doen We
ien, dat hij diens uitnodiging om In
dia te bezoeken heeft aanvaard. De
vertrekdatum is nog niet bekend.
Nehroe nodigde indertijd Soekarno
uit India te bezoeken voor verster
king van de vriendschapsbanden tus-
ten de Republiek en India.
Reuter meldt nog, dat dit bezoek
volgens gewoonlijk betrouwbare krin
gen het voorspel zou kunnen zijn van
een kort bezoek aan andere Aziati
sche landen om steunte verkrijgen
voor de Republiek in haar verhouding
tegenover Nederland. Deze waarne
mers waren van mening, dat het be
sluit van Soekarno om de uitnodiging
van Nehroe te aanvaarden beïnvloed
werd door het vastlopen van de be
sprekingen" tussen de Republiek en
de Nederlandse kabinetsmissie.
Sedert de hervatting der onderhan
delingen in de vorige maand hebben
de Republikeinen hun betrekkingen
met de naburige staten verstevigd.
Een goodwill-missie uit Pakistan en
een speciale gezant uit Birma hebben
Djokja bezocht in verband met het
Zes doden bij brand
te Deventer
Delecte schoorsteen
oorzaak van de ramp?
Gistermorgen heeft te Deventer
een felle uitslaande brand ge
woed, die zes slachtoffers heeft
geëist. Twee volwassenen en vier
kinderen zijn levend verbrand,
Twee personen werden gewond.
De brand had plaats in de zeer
nauwe Asserstraat, in de woning van
de reiziger A. S. de Lange, die enige
logé's in huis had met kinderen.
Deze sliepen op een zolderverdieping.
Juist toen de brandweer arriveerde,
viel de heer De Lange van een hoogte
van 10 meter naar beneden. De man
brak door de val beide benen. Men
zag daarop een vrouw op de gevel-
lijst, die in haar val van de dakgoot
uit nog juist kon worden opgevangen
in een springzeil. Zij was de echtge
note van de heer Lodeweges, die met
vrouw en kinderen b.d. fam. De Lange
logeerde. Zij brak het rechterheup
been. De brandweer slaagde er in
met de mechanische ladder een drie
jarig meisje te bereiken, dat in de
dakgoot lag, Dat bleek later een doch
tertje van de fam. De Lange te zijn.
Met vee* materiaal bestreden de
spuitgasten ondertussen het vuur, maar
de zolderverdieping brandde geheel
uit. Daar vond men later de verkool
de resten van twee volwassenen en
vier kinderen, nog in en bij de ledi
kanten.
De identificatie wees uit, dat de
volgende personen zijn omgekomen;
de derfig-jarige echtgenote en een
anderhalf-jarig zoontje van de heer
De Lange, de 44-jarige heer Lode
weges uit Zaandam en diens zeven
jarig dochtertje en vier-jarig zoontje,
die bij de familie De Lange logeer
den, en tenslotte het anderhalf-jarig
zoontje var de familie T. uit Amster
dam, dat bij de familie Lodeweges te
Zaandam logeerde en door deze fami
lie was meegenomen naar Deventer.
Gered zijn de heer De Lange, mevr.
Lodeweges en een drie-jarig dochter
tje van de familie De Lange.
De politie vermoedt, dat de brand
misschien is veroorzaakt door een de
fecte schoorsteen.
VRIJ ZACHT
Haif tot zwaar bewolkt met op de
meeste plaatsen nu en dan enige re
gen. Krachtige, langs de kust tijde
lijk harde wind tussen Zuid en Zuid-
West. Ongeveer dezelfde of iets ho
gere temperatuur.
openen van consulaten, Binnenkort
zal de Republiek de uit Celebes uit
gewezen gouverneur, dr. G. S. Ra-
toelangi, als hoofd van een goodwill-
missie naar de Philippijnen zenden.
Volgens een bericht uit Caïro zou
binnenkort een missie uit Caïro naar
Djokja worden gezonden.
Boodschap aan
Den Haag
De tweede belangrijke reactie
naar aanleiding van „het dode punt"
in de onderhandelingen was de me
dedeling uit gewoonlijk betrouwba
re bronnen, dat de niet-Republi-
keinse Indonesische leiders na hun
ontmoeting met de Nederlandse ka
binetsdelegatie een boodschap aan
de Nederlandse regering hebben ge
zonden, waarin zij te kennen gaven,
dat 2ij geraadpleegd wensen te wor
den, alvorens Nederland enige ac
tie onderneemt tot het vormen van
een interimregering zonder de Re
publiek, aldus Reuter.
Het Duitse nieuwsbureau Dena
(Amerikaanse zóne) maakt bekend,
dat de definitieve uitslag der Berlijn
se verkiezingen aldus is:
Sociaal-Democraten; 858 J00 stem
men (64.5 procent); Christen-Demo
cratische Unie: 258.496 stemmen (19.4
procent); Liberaal-Democraten: 214.224
stemmen (16.1 procent);
Politieke waarnemers maken uit de
uitslagen de gevolgtrekking, dat de
Socialistische Eenheidspartij bijna de
helft van haar aanhangers in de Wes
telijke sectoren van Berlijn sinds de
gemeenteraadsverkiezingen van Oeto-
ber 1946 heeft verloren.
De onder toezicht van de Sovjets
staande Berlünse radio kenschetst de
verkiezingen in West-Berlijn als „be
drog". Zij verklaarde, dat de verkie
zingen „onder terreur" waren gehou
den en de uitslagen „vervalst" werden,
„De New-York Herald Tribune" noemt
de uitslag „misschien de grootste mo
rele nederjaag, die de Sovjet-Unie ooit
heeft geleden".
bij actie op Zd -Celebes
Zaak wordt strafrechtelijk
vervolgd
De heer Götzen,'minister van Over
zeese Gebiedsdelen a.i, heeft °P vra
gen van de heer Logemann in ver
band met ongeregeldheden, welke op
Zuid-Celebes door Nederlandse mili
tairen zouden zijn bedreven, ter ver
trouwelijke kennisneming door de le
den van de Kamer een photocopie
van het rapport van de .destijds inge
stelde commissie van onderzoek ver
strekt.
Uit het rapport moge blijken, zo
schrijft de minister, dat zoals door
de commissie in haar conclusie ge
resumeerd het begin der verzets
acties in Zuid-Celebes te vinden is in
de gedurende de Japanse bezetting
ontstane anti-Nederlandse beweging.
Later werd deze beweging van Java
uit gestimuleerd en de actie nam een
grote omvang aan. De kracht werd
gezocht in intimidatie der bevolk'«cg
door terreurdaden: bende-acties, brand
stichting, moorden, ontvoeringen, sa
botage", aldus wordt in het rapport
geconstateerd.
Een Chinees vliegtuig is in Noord-
Formosa tegen een berg gevlogen en
neergestort. 25 personen kwamén om
het leven.
Aangezien de gewone gezagsmidde-
len voor de beteugeling van het kwaad
ten enenmale onvoldoende waren bleek
het noodzakelijk om tot afkondiging
van de staat van oorlog pn tot ver
sterking van het gezags-apparaat met
de nodige troepen over te gaan.
„Echter is gebleken, dat de vér
strekkende bevoegdheden, door de
nood der omstandigheden aan de ge
zagsorganen van de overheid toege
kend, aanleiding hebben gegeven-tot
betreurenswaardige excessen, waaron
der met name bepaalde gebeurtenis
sen bij de acties bij Mandar en Pare-
Pare, alsmede in de onderafdeling
Rappang en in Koelo,
De regering van Indonesië heeft
dan ook, de procureur-generaal bij
het Hooggerechtshof gehoord, de le
gercommandant terecht opgedragen
om de gedragingen in vorengenoemde
acties aan een nader onderzoek in
strafrechtelijke zin te doen onder
werpen. Vermits aldus ten aanzien
van vorengenoemde gevallen te zijner
tijd een openbare behandeling zal kun
nen worden tegemoet gezien, heeff de
minister, mede lettende op de huidige
omstandigheden en verhoudingen, ge
meend .aan deze wijze van kennis
geving aan de Kamer de voorkeur te
moeten geven boven die van publi
catie van het uitgebrachte rapport",
aldus de verklaring van min Götzen.
„Mooie kans om rebellen
te verslaan, gemist"
President Truman verklaarde
gisteren in een overzicht voor hef
Congres dat het Griekse leger,
na gedurende de afgelopen zo
mer een reeks van overwinningen
te hebbgn behaald, er niet in was
geslaagd de burgeroorlog in Grie
kenland „definitief tot een goed
einde te brengen". Hij voegde hier
aan toe, dat hierdoor „een mooie
kans om de rebellen te verslaan,
niet was verwezenlijkt*'.
Naar schatting trachtten ongeveer
20.000 man guerilla-troepen, aldus Tru
man, nog steeds „vernieling en de
moralisatie aan te richten in een po
ging om de weg te bereiden voor
een uiteindelijke communistische over
heersing van Griekenalnd",
De toenemende actie en kracht der
rebellen betekende voor Griekenland,
dat thans gedurende acht jaar onop
houdelijk strijd had gekend, een bit
tere teleurstelling. Het Griekse moreel
had een ernstige slag gekregen. De
Griekse regeringstroepen moesten zich
thans eens te meer op oefening toe
leggen en in alle gelederen proest zich
een geest van verantwoordelijk lei
derschap ontwikkelen, welke in toe
komstige offensieve operaties tot uit
drukking diende e worden gebracht.
„De Amerikaanse autoriteiten zijn
er echter van overtuigd, dat wat bS-
treft het aantal manschappen, hun uit
rusting en de beschikbare voorraden,
de Griekse strijdkrachten te land, ter
zee en in de lucht in staat zijn hun
huidige positie te verbeteren."
De verbintenissen, welke t|e Ver.
Staten thans voor de hulp aan de
Griekse strijdkrachten hadden aange
gaan, beliepen een bedrag van
239.754.826 dollar. Hiervan was voor
een bedrag van 170.273.499 dollar be
steed ter dekking van de kosten voor
de leverantie van wapens en voorra
den en voor bewezen diensten.
Turkije een betere
belegging....
In dezelfde periode werden door de
Ver. Staten aan Turkije wapens - en
voorraden tot een bedrag van 59.499.181
dollar geleverd. Er waren nieuwe or
ders door Turkije geplaatst, waardoor
dit bedag tot 88.289,771 dollar zou
stijgen.
In Truman's overzicht werd t.a.v. dit
land verklaard, dat „aanzienlijke voor
uitgang" was gemaakt met het ver
hogen van de vuurkracht en van de
doelmatige werking van het Turkse
leger, waardoor dit in staat werd ge
steld weerstand te blijven bieden aan
de communistische druk.
De president besloot zijn verklaring
met de woorden: „het Turkse volk
heeff de kans, welke hef werd gebo
den, benut. Turkije werkt thans hard,
teneinde het hoogst bereikbare voor
deel te trekken uit het verstrekte Ame
rikaanse materiaal en de gezonden
instructeurs".
Informele besprekingen Ie Kalioerang
De Nederlandse minister van Overzeese Gebiedsdelen, Mr. E. M. J. A.
Sassen, in gesprek met de republikeinse premier en vice-president, Drs.
Moh. Hatta, in het bergplaatsje Kalioerang bij Djokjakaua.
Volgens een artikel in de Engelse
„Daily Herald', zijn proeven met
straalmotoren voor rujomobielen ge
nomen, welke zulke goede gevolgen
hadden, dat een begin zal worden
gemaakt met het ontwerpen van straal
motoren voor kleinere auto's. De te
genwoordige straalmotor is ontworpen
voor vrachtauto's en autobussen en de
proeven zijn in het geheim genomen.
Volgens het artikel zal de nieuwe
straalmotor gemakkelijk in hef ach
terdeel van het chassis aangebracht
kunnen worden. Het rijden zou ver
gemakkelijkt worden daar slechts op
rem, snelheid en stuur gelet zou be
hoeven te worden. Een vei*,neiling
zou niet nodig zijn. De nieuwe motor
zal goedkoop te produceren zijn en de
snelheid van de automobiel zal groter
worden. Voor de verbranding zou bij
na alle brandstof geschikt zijn. Als
voorbeeld wordt het geval aangehaald
van een vliegtuig, dat kolenstof als
brandstof gebruikte. Het ministerie
van bevoorrading steunt de experi
menten, die worden verricht door drie
jonge ingenieurs,
CHARITE VERBETERDE EIGEN
RECORD.
Bij een te Tiel gehouden wedstrijd
heeft onze Nederlandse kampioen
zwaargewicht, Bram Charife, een uit
muntende prestatie geleverd door met
drukken een gewicht van 130 kg. te
halen, dat is 2y2 kg, meer dan zijn
eigen Nederlandse record, gevestigd tij
dens de Olympische Spelen in Lon
den, waar hij, zoals bekend, de bron
zen medaille verwierf. Alhoewel te
Tiel drie kamprechters aanwezig wa
ren is het toch twijfelachtig of Cha-
rite's jongste verrichting als record
kan worden erkend: een recordpoging
moet namelijk vooraf worden aange
vraagd, en dit was niet geschied.
„WELL DONE, OLD FELLOW".
De Nederlandse bokser De Roode
heeft zich in Londen uitstekend ge
weerd tegen de Engelsman Thomas.
Hij moest uiteindelijk op medisch
advies wegens een bloedige verwon
ding in het gezicht het gevecht staken,
maar toen hij de ring verliet werd
van alle kanten naar de verliezer ge
roepen: „well done, old fellow".
Hét gevecht van die avond, de ont
moeting Woodcock—Savold, werd door
Woodcock, de Britse zwaargewicht
kampioen, gewonnen.
NAUWERE CULTURELE BANDEN
MET ENGELAND.
Christopher Mayhew, de Britse on
derstaatssecretaris voor Buitenlandse
Zaken, heeft in het Lagerhuis ver
klaard, dat al het mogelijke wordt ge
daan „om de culturele betrekkingen
tussen Nederland en Engeland te ver
stevigen".
De minister van Onderwijs, Geor-
ge Tomlinson, zou een uitwisseling
van. onderwijzers tussen de beide lan
den ten zeerste toejuichen, aldus May
hew.
N.V.V.-VOORZITTER DIENT AAN
KLACHT IN TEGEN „DE
„WAARHEID".
De heer E. Kupers, voorzitter van
het N.V.V., heeft een aanklacht inge
diend bij 6t: Officier van Justitie te
Amsterdam tegen „De Waarheid" we
gens belediging, zowel hem als het
N.V.V. aangedaan.
„*De Waarheid" had in het verslag
van de rechtzitting inzake H. J. Wou
denberg onder grote koppen het be
richt gebracht: „Kupers leverde de
cartotheek en de millioenen van het
N.V.V. uit".
In zijn aanklacht verklaart de heer
Kupers daardoor ernstig in eer en
goede naam tc zijn aangetast.
BIJ TWIST MET DOLK GESTOKEN
Zondagavond heeft de 32-jarige A.
J K. in een woning te Apeldoorn de
41-jarige P. K. -van K, die hij enke
le dagen geleden nog zijn a.s schoon
moeder noemde, tijdens een hooglo
pende twist met een dolk in de buik
gestoken.
He dader werd gearresteerd. De
vrouw is in het Sint Liduinazieken-
huis opgenomenHaar toestand is
ernstig.
LOU BANDY BRACHT f 12.000
VOOR KANfi 'i B-JE.N
Lou Bandy heeft aan burgemeester
d' Ailly van Amsterdam een bedrag
van f 12.560.27 afgedragen ten bate
van het „Kankerfonds". Dit bedrag
is het resultaat van twee jubileum
voorstellingen, nl. in Amsterdam en
Rotterdam.
Aischuwelijk ongeluk op
spoorbrug bij Culemborg
Gistermorgen is op de spoorbrug
te Culemborg de 28-jarige gehuwde
walser, J. de J. uit Alkmaar, die aan
deze brug werkzaam was, het slacht
offer geworden van een ongeluk.
Bij het naderen van de militaire
stoomtrein uit de richting Utrecht
stapte de man uit deze spoorlijn in
de andere, zonder te hebben opge
merkt, dat de electrische voortrein,
die om 8.20 uur Culemborg passeert,
reeds op de brug was. Hoezeer de be
stuurder van de trein ook remde, hij
kon deze niet tijdig tot stilstand bren
gen. De voorste wagen greep de man
en wierp hem tussen de spijlen van
de brugboog door ca 50 meter ver
in het water. Na nog eenmaal even
te zijn boven gekomen verdween het
slachtoffer in de diepte.
LOUISE SCHRÖDER TREEDT AF
Louise Schröder, de 8l-jarige waar
nemende burgemeester van Berlijn,
heeft de wens te kenner^ gegeven van
haar functie ontheven te worden
Men verwacht, dat professor Ernst
Reuter, de sociaal-democratische can-
didaat voor de post van burgemees
ter, wiens verkiezing tot burgemees
ter in 1948 door het veto der Sovjets
getroffen werd, binnenkort zijn ambt
zal aanvaarden.
Ons land is een land, dat voor een
belangrijk deel aan het water ont
worsteld is. In een lange reeks van
jaren hebben we onze bodem moe
ten beveiligen tegen de aanstormen
de waterwolf. Hadden we dit niet ge
daan en om in de termen van Water
staat te blijven, Gods water maar over
Gods akker laten' lopen, de provincies
Noord Holland, Zuid Holland, Zee
land, Friesland en grote delen van
Gelderland, Utrecht en Noord Bra
bant, zouden aan het water ten prooi
zijn gevallen
Het is dus geen wonder, dat er in
ons land" een speciaal Ministerie van
Waterstaat in het leven is geroepen.
Als we niet altijd op onze hoede zijn,
kunnen er rampen gebeuren, zoals we
in '46 hebben beleefd. Het is de taak
van Waterstaat om deze rampen zo
veel als mogelijk is, te voorkomen.
Het is ook haar taak, om, als er een
maal een ramp is geschied al dan niet
met medewerking van de mens zeli,
de gevolgen van die ramp weer zo
spoedig mogelijk op te heffen.
Waterstaat, en niet alleen Water
staat, maar allen die met Waterbouw
kunde iets te maken hebben, is dat
toevertrouwd. Van de polderjongen
af tot de ingenieur aan toe. Dat heb
ben Walcheren en de Wieringermeer
bewezen Wij kunnen er trots op zijn.
Waterstaat heeft nog meer taken. Ze
verzorgt het wegen- en kanalennet
En ook daar kunnen we trots op zijn.
Ook daarmee is echter de taak van
Waterstaat nog niet uitgeput. Er is
nog een zeer belangrijk ding. De
landaanwinning
Wat Waterstaat op dat gebied ver
richt heeft in de laatste jaren, trekt
de aandacht tot ver buiten de gren
zen. Misschien zult U zich afvragen
of het wel zin heeft om al deze din
gen in een artikel onder Uw aandacht
te brengen.
Dat zou wellicht niet het geval zijn,
als er geen gevaar dreigde. Een gevaar
dat we niet mogen onderschatten. Een
gevaar, dat verband houdt met de
slechte toestand, waarin de Rijks fi
nanciën verkeren. Waterstaat dreigt
hiervan het slachtoffer te worden.
De wegenbouw wordt opgeschort
Belangrijke kanalen zullen niet wor
den gegraven. Het zo belangrijk»
werk alE de verdere inpoldering van
de voormalige Zuiderzee stagneert.
Ir. Smeding heeft de noodklok ge
luid. Vooral ten aanzien van dit laatr
ste werk. Hij heeft aangedrongen op
versnelde uitvoering, mede in ver
band met de voedselpositie van onze,
zich steeds uitbreidende bevolking.
Maar ook, omdat, wanneer dit werk
een tiental of meer jaren blijft lig
gen de bekwame vakmensen, d?e zulk
werk nu door en door kennen, er uit
zullen zijn.
Wij sluiten ons gaarne aan bij deze
oproep van Ir. Smeding. Zo goed als
er geld gevonden kan worden voor
de opbouw van onze weermacht, zo
goed moet er geld te vinden zijn voor
de uitbreiding van onze cultuurgrond
Ja, nog veel eerder. Want men kas
de grootheid van een volk eerst recht
beoordelen* naar de werken, die h»t
in vredestijd verricht.
v. X,
onze kle:ne toven^-r
