BLIKFABRIEKEN
Wordt de rok korter?
WELKE GEHEIMEN VERBERGEN
OUDE POTTENSCHERVEN
De behandeling der bijen
in de zwermtijd
POORTER'S Huishoud Cenfra'e
Payglop 13 Telefoon 2901
J. Lourens
P. Tesselaar
Vertegenwoordiger
Er is goud gevonden in Si. Maarien
Vlak voor het oude kerkje van St. Maarten is een groot gat in de grond
gegraven Het is een meter of vier diep, een meter breed en zo te zien een
zei meter lang. Is hier een schatgraver aan het werk geweest?
Ja en laten we er meteen bij vertellen: hij hééft goud gevonden!
„Zo vreemd is deze vondst niet",
Misschien, dat prof. van Giffen
een antwoord weet...
Maar dat goud is het belangrijkste
xiet. Belangrijker zijn de scherven van
de pot, waar het in gezeten heeft en
die andere scherven, die er vlakbij
gevonden zijn. Welk geheim verbergen
2e? Zullen zij in staat zijn een nieuw
licht te werpen op de alleroudste ge
schiedenis van onze contreien? Wij
zen ze op de aanwezigheid van bewo
ners in een tijd, tal van eeuwen voor
de tot nog toe bekende oudste neder
zetting in St. Maarten? Of is de vondst
meer aan toevallige omstandigheden te
■wijten? Er is nog geen antwoord op
deze vragen Maar misschien, dat het
binnenkort komen zal.
Als er een verrassing voor de dag
komt, dan zal die op naam staan van
de heer J. H. Wolters. het hoofd van de
school in het dorp. En dan zal dat te
danken zijn aan de Zeer simpele re
denering: waar één scherf ligt, zijn er
wel-meer Want dat idee gaf de heer
Wolters de moed om door te zetten
waar een ander met graven was opge
houden en die ander was niet de
eerste de beste, maar iemand van de
Rijksdienst voor het Oudheidkundig
Bodemonderzoek, waarvan de bekende
Groningse prof. dr. A. E. van Giffen
de leiding heeft
De oorsprong van deze historie ligt
bij de slechte staat waarin het kerkje
verkeert Het moet dringend gerestau
reerd worden en een architect uit
Alkmaar, die daarmede belast werd,
vond het van belang om ter plaatse
eens te laten graven. Men vond. war
men verwachtte: fundamenten van een
oudere kerk. Maar nadat er een drie
en een halve, meter diep gegraven was,
stopte men. Blijkbaar was er verder
niets meer van belang te vinden.
Wat wil nu het geval? De koster van
de kerk de heer Piet Slot, had war
«cherfjes van een pot of een ander
ituk aardewerk gevonden.
Hij wilde ze laten zien aan de*ar-
ïhaeoloog, maar legde ze zolang even
Deer in een stuk schedel. Schedels en
beenderen waren er in overvloed, in
de wanden van de kuil, want in de
loop der eeuwen heeft men hier het
ene kerkhof na <en boven) het andere
gehad.
Maar de koster ging even weg en
•en paar schoolkinderen yinden de
scherven. „Meester" Wolters kon zijn
best doen, maar aan kinderverhalen is
vaak geen touw vast te knopen De
scherven waren en bleven weg.
Dat was voor de heer Wolters een
aansporing, om dan zelf maar eens te
gaan graven. En het duurde niet lang,
of hij had succes. Er kwam een mooie
petscherf van oude r°de steen voor de
dag. Zelf dacht ée heer Wolters, dat
hij hier te maken had met een pot
van omstreeks het jaar 1000. maar de
archaeoloog van Oudheidkundig bo
demonderzoek, wien hij het stuk toon
de, was van mening dat het een vier
eeuwen ouder moest zijn
De scherf ging i.aar de heel" P. Gla-
zema, een der naaste medewerkers van
prof. van Giffen, in Den Haag. Het
antwoord luidde dit is inheems aar
dewerk, waarschijnlijk van de eerste
eeuwen van onze jaartelling
Maar de heer Glazema achtte de
scherf van zo veel belang, dat hij hem
opzond naar Groningen om hem door
prof van Giffen zelf te laten bestude
ren.
Ondertussen was de heer Wolters
tferder gegaan met graven. Wel had de
neer De Boer, de archaeloog over wie
wij reeds spraken, de veroriderstelling
geuit, dat de scherf van elders was
gekomen en gezeten had in de opge
brachte klei (hij was er voor, om nu
de boel maar dicht te gooien daar een
verder onderzoek wel nutteloos zou
zijn), maar de heer Wolters, zelf „cor-
resjondent" van Oudheidkundig Bo
demonderzoek, wilde 't graag nog eens
Proberen. Men kón per slot van re
kening niet weten, nietwaar?
Hij had geluk en wij hebben bij
hem aan huis de fraaie scherven ge
zien, die hij na de eerste vondst te voor
schijn bracht. Zij maakten veel meer
indruk op ons, want enige stukken
heeft de heer Wolters aan elkander
kunnen passen en vastlijmen Resul
taat: een paar flinke stukken van
aarden potten, een van een donker
bruine, een van een mooie gele kleur
„Hoe oud schat u ze?" vroegen we.
„Ik durf er niet naar te raden", zei
de heer Wolters. „In elk geval zijn ze
zéér oud. Ik vind het ook de vraag,
of dit inheems aardewerk is"
De heer Wolters wees ons op nog een
merkwaardigheid. In een der potten
heeft stofgoud gezeten; na het schoon
maken van een scherf waren de kleine
glinsterende deeltjes goud met het
blote oog te zien.
Voor ons weia zo'n scherf even on
der de microscoop geschoven in
de cirkel van de lens zagen wij een
flink stuk goud flonkeren
lichtte de heer Wolters even toe. „Van
zeer vroege tijden af tot zeer laat toe
is stofgoud nj. een handelsartikel ge
weest. Men waste dit goudstof uit de
rivieren".
Wat wél zeer merkwaardig is: al
deze scherven werden gevonden,
niet meer in de, mogelijk later op
gebrachte klei, maar op een stuk
strand! De tientallen schelpen van
kokkels en de honderden mossels,
waar de spade doorging, spreken
wat dat betreft duidelijke taal. Dit
was geen opgebrachte grond!
Verleidelijk is het, veronderstellingen
te maken leefden hier mensen in
het begin van onze jaarte ing, een
zes- of twaalftal eeuwen vóór van St.
Maarten sprake werd? Of gleed eens
een schip van Noormannen over deze
plek, en vielen juist hier in scherven,
de pStten overboord die zo "pas nog 't
goud hadden bevat waar nu hun ro
vershanden gretig in graaiden? Wie
UIT SEINPAAL GEVALLEN
SINT PANCRAS De sein werker
G. uit Alkmaar is gistermorgen om
streeks half e]f, toen hij reparatie-
werkzaamheden verrichtte in een sein
paal aan de spoorlijn te Sint Pancra.s,
uit deze paal gevallen. Hij kwam met
zijn heup op de rails terecht. De on
middellijk ontboden geneeskundige
hulp moest een ernstige inwendige
kneuzingen constateren. De man werd
per ziekenauto naar Alkmaar ver
voerd, Het ongeluk is te wijten aan
het breken van een klimriem.
weeteen antwoord zou misschien
gegeven kunnen worden, als de hele
„terp" waarop de kerk van St. Maar
ten staat, werd afgegraven. Maar dat
kost veel geld, en het lijkt niet waar
schijnlijk dat men daartoe zal over
gaan.
In een telefonisch onderhoud, flat wij
gisteravond nog met Prof. Van Giffen
hadden, deelde deze ons mede dat de
eerste, rode scherf, een zgn. „kogelpot-
ten"scherf was, van waarschijnlijk
tussen de 9e en 13e eeuw. Belangrijk
jonger dus dan de heer Glazema ver
onderstelde. Is er dus geen sprake van
een zéér oude nederzetting?
Wij wachten met spanning af,, wat
er vastgesteld zal worden omtrent de
scherven, die naderhand gevonden zijn
Want de heer Wolters zal ook deze
naar Groningen opzenden en prof.
Van Giffen zal ze aandachtig bestu
deren.
Interessante lezing door de heer
Van den Berg
De heer A. van den Berg uit Egmond hield onlangs in Schagerbrug
voor de Vereniging ter bevordering van de Bijenteelt een lezing over het
onderwerp „De behandeling der bijen in de zwermtijd" Wij meenden
deze buitengewoon interessante lezing enigszins uitvoerig te moeten
weergeven.
Wil men ..de bijen in de zwermtijd
goed behandelen, aldus begon sPr en
in dit voor de imkers zo moeilijk pro
bleem een methode aanbevelen,-dan is
dat een lastige opgaaf Er zijn hon
derden methoden waarop men de zwer
men kan behandelen. Elke imker doet
doorgaans op z'n eigen manirff maai
toch kunnen we enkele metboden toe
lichten ,die voor de imkers van ons
land, toepasselijk genoemd kunnen
worden. De zwermdrift die in de bijen
zit, kan alle berekeningen van de im
ker in duigen doen vallen. Alleen de
imker, die z'n vak volkomen verstaat,
kan hier goede resultaten bereiken.
Een bijenvolk, hetwelk zwermzuchtig
is. teelt geen honig Dus zwermen kost
honig War is nu eigenlijk het zwer
men der bijen? Dit is een zuiver na
tuux-lijke drift Tn een bijenkast is het
zo, dat hoe meer voedsel er ontstaat
des te meer broed. De koningin ge
bruikt natuurlijk ook van deze voor
radige voedingssappen; met het gevolg
dat zo'n koningin zeer^Productief wordt
en soms duizend eitjes per dag leg:
Op een gegeven moment komt er voe-
dersap te veel, met het gevolg, dat de
koningin naar de darrencellen gaat, en
daar ook eitjes legt. Is er ook daar te
veel voedersap aanwezig, dan zoeken
de bijen een andere gelegenheid, dus
gaan ze zwermen Om zwermen nu te
voorkomen, dienen de voedersappen
te worden verminderd. De zwermdrang
wordt dan vanzelf weer verminderd
Echter ook dan gelukt het nog niet al
tijd» om het zwermen geheel te voor-
Romen. Men kan dan echter ook nog
verschillende andere methoden toepas
sen. Hierbij zij opgemerkt, dat dit al
les de theorie is van een Duitse bio
loog. Weliswaar is deze theorie nog niet
geheel volkomen, maar voor ons tot
zover aanvaardbaar
GROEI STAAT STII.
Is nu zo'n volkje gaan zwermen dan
is natuurlijk de koningin weg, en dan
duurt het minstens drie weken alvo
rens er weer een nieuwe koningin in
de kast is. De groei staat dus een tijd
lang stil, en het is begrijpelijk, dat dit
de winning van de honig zeer nadelig
beïnvloed. Men kan bij zo'n zwermlus-
tig bijenvolkje separatie toepassen.
Ook dit brengt echter vele bezwaren
mee. Met zo'n separator zet men do
kast met de zwerm nooit weer op de
oude plaats neer .maar direct op een
andere plaats, plm. 10 meter van de
oude standplaats verwijderd Heeft
men deze zwerm aldus, dan is het
vooral zaak, om deze zwerm tot eer.
sterk volk te laten ontwikkelen. De
mogelijkheden daarvoor heeft de im
ker meestal zelf in de hand. Een an
dere methode is, om op een goed
„vlieg-uur" d.i. dus, als de bijen goed
vliegen, de kast van zo'n zwerm weer
op de oude plaats te zetten. Men den
ke er echter aan, dat dit altijd zeer
voorzichtig moet gebeuren Vooral de
practijk en de ondervinding bepalen
hierbij de gebruiks-aanwijzing, en niet
alleen de theorie. Vervolgens kan men
aan de hand van theorieen een vijftal
oorzaken opnoemen, voor de zwerm
drift der bijen. Om dit nu tegen te
gaan, zorgt men er in de eerste plaats
voor om zwermtrage koninginnen te
kweken. Zwermlustige volken, geef'
men een nieuwe koningin, die niet
zwermlustig is. Dat maakt het bijen
volkje dus trager. Verder moeten de
bijen steeds gelegenheid hebben, om
te kunnen bouwen, ze moeten hun was
kwijt kunnen raken Wanneer dat im
mers niet meer kan, wordt het zwer
men ook in de hand gewerkt. Verder
het in de nazomer van belang, dat
men een jonge koningin bij z'n bijen
volk heeft. Een jonge koningin is veel
productiever dan een oude, dus men
krijgt voor de overwintering aldus een
sterker volk. Wie nu in 't geheel niet
over zwerm-trage bijen beschikt, doet
er goed aan, elk jaar een nieuwe, ko
ningin in te voeren, die wel zwerm-
traag is. En zoals gezegd, een konin
gin, die niet de beschikking heeft ove?
voldoende bijcellen, gaat zwerméft'.
Zorg er dus in de eerste plaats altijd
voor, dat er voldoende ruimte aanwe
zig is
Men kan verder ook nog werken met
een tw'eede ,derde of desnoods vierde
honigkamer. De bijen brengen dan
hierin hun honig, en de broeicellen ra
ken ^odoende niet vol.
„OMHANGEN" OOK GOED
Ook „omhangen" een methode bij
enkele imkers welbekend, is een goe
de manier van doen. Hier zijn echter
ool^ weer verschillende methoden van.
welke uitvoerig worden behandeld.
Voor dit ..omhangen' moet men de be
schikking hebben over een vrije stand,
dus niet in een bijenstal. Van belang
is ook te weten, dat de bijen aan een
bepaalde temperatuur zijn gebonden
Immers, bij een temperatuur van 93
graden Fharenheit gaan de bijen ook
zwermen. Zorg dus ook voor voldoen
de schaduw om de kasten, en voor een
niet te nauwe vliegspleet. Dit laatste
immers, kan de temperatuur in de kas»
belangrijk doen opvoeren. Er is voor
deze „warmte-regeling" zelfs een elec-
trische koel en verwarmingsinstallatie
uitgevonden. 't Zal nog jaren du
ren voor elke imker de beschikking
heeft over een dergelijk apparaat- Dus
voorlopig moeten we het nog doen
met practijk en ondervinding, getoets;
aan de theorie En hiermede eindigde
deze interessante en leerzame lezing
over de bijenteelt.
Ons Modepraalje
OPRICHTINGSVERGADERING
SINT PANCRAS Donderdagavond
werd in café Bouwstra een vergade
ring belegd door de Bond van Staats
pensioen, voorbereid door een voorlo
pig bestuur.
De vergadering werd geleid door
de heer J. de Vries. De spreker was
de heer A. Greeuw uit Heiloo, die een
boeiend betoog hield over „de steun-
wet, wat nu". Hij wist de aanwezigen
te overtuigen van de noodzaak tot we
deroprichting van de Bond.
Tot bestuursleden werden gekozen
de heren J. de Vries, voorzitter, Jb.
Henning, secretaris, Jn. Roos, pen
ningmeester, Jn. Bruin en J. Boskamp
leden.
Besloten werd op 22 Januari a.s.
een grote propaganda-vergadering te
organiseren.
HIJ WAS OP STAP GEGAAN
HEILOO Het 4 jarig zoontje van
de fam. v. d. Schuyt aan de Zander
slootweg was sinds Maandagmorgen
uur verdwenen. Om drie uur was hij
er nog niet en dus schakeldé men de
politie in. „Mijnheer" was na vele om
zwervingen op 't station van Heiloo
aangeland. Hij wilde blijkbaar op reis!
Oppositie tegen de „New Look"
Nog altijd is het voor ons, vrou
wen, een puzzle, wanneer wij een
nieuw japonnetje gaan maken, of we
over een half jaar niet weer uit de
mode zullen zgn met de lengte van
onze rok. Zal hij straks korter of
langer zijn, dan wij hem nu maken?
Ik zeg. nog altijd, want van de ge
boorte van de New Look af. was het
twijfelachtig of de lange rok zijn po
pulariteit zou handhaven, of dat de
aanhangsters van de korte rok de
zegepalm zouden wegdragen. Wij al
len herinneren ons nog, hoe een aan
tal Amerikaanse vrouwen op het de
buut van de lange rok reageerde met
optochten, meestal gehouden in bad-
costuum (het was zomer), waarin de
demonstranten borden meedroegen
met opschriften als: „Mogen ze soms
niet gezien worden?", doelend op hun
welgevormde onderdanen, en met een
kleine variant: „Zijn ze dan zó le
lijk?". Anderen organiseerden spie
gelgevechten tussen een aantal in be
lachelijk lange rokken geklede vrou
wen en dames in de „ouderwetse"
korte rokken, waarbij onder enthou
siast gejuich de „langen" natuurlijk
het veld moesten ruimen
Neen. in Amerika zijnde lange
rokken niet altijd populair geweest.
In Europa liep men nu ook niet di
rect weg met de lange rok, noewel
naai' mgn mening dit scepticisme me
de voorkwam uit gebrek aan textiel
punten. Evenwel, wij in Europa ko
men niet zo snel in beweging voor
een letterlijk Amerikaanse vërtoning
en dit is wellicht de reden, dat de
Engelse en Parijse modehuizen vrij
wel ongehinderd de lange rok konden
doorzetten. Schuchter hebben wij,
waar we dit konden, onze rokken
verlengd; werd een nieuwe japon
aangeschaft of vervaardigd, dan
werd 't New Look en sommige vrou
wen, die voor alle mogelijkheden ge
dekt wilden zijn, legden brede zomen.
Toch kunnen wij wel zeggen, dat
noch in Amerika, noch in Europa de
New Look een éclatant succes werd.
Het beste bewijs voor deze bewe
ring is wel, dat de laatste Parijse
Shows weer kortere rokken vertoon
den. En zouden deze foto's van de
R K.O.-ster, Ginger Rogers, een aan
wijzing zgn, dat Amerika weer met
de lange rok gaat afrekenen?
In ieder geval tonen zg een mid
dagtoiletje en een bijpassende man
tel, die beiden een opvallend korte
rok bezitten. En heus, het zgn foto's
uit haar nieuwste film „Kitty Foyle"
en geen voor ooriogse.
DOLA
FEESTAVOND VAN ,,'t NIPPERTJE»
HEILOO De buurtvereniging 't
Nippertje vierde Zaterdagavond feest.
Na opening door de voorzitter, de hr.
C de Boer. werd op zeer aantrekkelij
ke wijze door eigen krachten „In het
gouden haantje" opgevoerd een blij
spel in J bedrijven. De regfe was bij
de heer A. Oostendorp in goede han
den. Opvallend was het goede spel
en van zijn belangrijkste tegenspeler
van S. Ploege- als wethouder Bolmana
J. Mulder als leraar Swanneke Aan
het spel van mevr. Oostendoïp-Gee-
ver6 kon men zien dat deze meer op
de planken gestaan had, dit gold in
zekere mate ook voor de heer Krom
als Ham de Koch. Ook nu Weer speel
de Mien Besse haar rolletje zeer goed.
Hierna kwam St. Nicolaas een be
zoek brengen aan De Rustende Jager:
enige buurtbewoners die zich zeer
verdienstelijk hadden gemaakt bij het
organiseren van bepaalde feesten,
mochten het eer. en ander in ontvangst
nemen. Voorts wa$ er de traditionele
verloting. OJ.v. Klaas Kossen werden
nog enkele uurtjes lustig gedanst.
BOTSING
HEILOO Zondagavond om onge
veer half acht stopte een taxi ter hoog
te van de Katteberg bij een lantaarn,
daar het licht van deze auto niet func
tioneerde. Even later reed een uit de
richting Heiloo komende luxe wagen
beven op de taxi. Een dame die in
de taxi' zat, werd zo ernstig gewond
dat vervoer naar het ziekenhuis nood
zakelijk bleek.
FORESTERS I—ZEEMACHT I 2—0
Zondag bezorgden de Foresters haaf
supporters een aangename verrassing
door een 20 overwinning te behalen
op Zeemacht.
De wedstrijd was nog maar nauwe
lijks begonnen of de Foresters hadden
reeds door een goed doelpunt van Van
Steeg dc leiding genomen.
Zij behielden ook nadien het beste
van het spel, zo zelfs dat na tien mi
nuten de voorsprong vergroot kon
worden. Doch de scheidsrechter keur
de het doelpunt af, wegens hinderen
zich nog enkele goede kansen voor,
iran de keeper. Voor de rust deden
doch deze werden niet benut.
Inmiddels was ook Zeemacht wat
meer in de aanval gekomen en wisten
zij gedurende enige tijd de Foresters
i de verdediging te dringen.
Na de rust was het weer Foresters
dat de toon aangaf en telkens weer
voor 't Zeemacht doel verscheen. Maar
zij hadden bepaald geen geluk met
schieten.
Zeemacht moest het van enkele uit
vallen van haar voorhoede hebben,
Tien minuten voor tijd vergrootte Fo
resters de voorsprong tot 2—0 en met
Met blijdschap geven wij
kennis van dc geboorte
van ons dochtertje en
zusje
WILHELMINA
Wij noemen haar WtHy.
C. Verblaauw
W. S. VerblaauwVisser
Kees en Suze
Wieringerwaard, 6 Dec. '48.
Met grote blijdschap geven
wij kennis van de ge
boorte van onze dochter
IJDA
A, Keyzer—Hoogschagen
H. J. Keyzer.
3 Dec. 1948
Stoomweg 37, Breezand
Inplaats van kaarten
Met grote blijdschap geven
wij kennis van de ge
boorte van ons dochtertje
en zusje
JANNY
D. SpruitRins
J. Spruit
Rietje
Nelly
Aartje
Haringhuizen D 15;
3 Dec. '1-
rsoooooooooan
D Op 9 Dec. 1948 hoopt V
onze lieve Vader, de
Q heer
zijn 80ste geboortendag
Q te herdenken,
n Dat wij tesamen deze
Taxi nodig
Veilig en prettig rijden in
de nieuwe verwarmde
AUSTIN. Aanbevelend
SJ. ZYLSTRA
Stompetoren D 50, Tel. 231.
Gevraagd een
banketbakkers bediende
voor de maand December.
A. COEVERT.
Koedijk 73.
Leer
TYPEN
en
STENO
bij
INSTITUUT „GLOBE
Verdronkenoord 59
SCHAATSEN EN SPEELGOED
Schoonrijders
Rensc haatten
Friese doorlopers
Kinderscbaatsen
ƒ13.50
ƒ16.50
6-
3.4
Schaatsentulg in diverse
kwaliteiten.
Grote sortering tafelmessen
vanaf 9.50 per 0 stuks
Ladekasten vanaf 36.—
Alle soorten luxe stadwaren
Keukenuitzetten in diverse
kleuren
Q dag nog vele jaren mo- Q
ifl gen herdenken is de in- 0
Rnige wens van zijn Q
kinderen. 0
Kolhorn. Dec 48
OOOIOCfOOiOCXDÖO
Wegens ongesteldheid
GEEN PRAKTIJK
huisartsen nemen
Andere
waar.
IA verkrijgbaar zon
VjfaiaU ,jer borg, voor alle
doeleinden, door ons spaar
credietsysteem Vraagt in
lichtingen. „Samenwerking"
Verstolkstr. 31. Leeuwarden.
Te koop een GUSTE KOE
met 14 ™€lk- T.b.c.-vrij,
bij A. BRAK, Grootesloot.
Schagerbrug.
tt
PMlate&it
Postzegel-
albumhandei
Huigl r •uwe/straal 10. Alkmaar
Het beste adres
Telefoon 3501
N.V. De Verenigde
te Krommenie
Vraagt voor onmiddellijke indiensttreding:
al ongehuwd vrouwelijk
personeel (tot 35 jaar)
b. ongeschoold mannelijk
personeel (tot 35 jaar)
c. enige bankwerkers, fraisers
schavers, kotieraars
Loon volgens C.A.O. in de metaalindusrtie.
Reisgeldvergoeding. Goede sociale verzorging.
Ter vergemakkelijking kunnen eventuele gegadig
den zich melden op Donderdag 9 Dec. e.k. tussen
11 en 19 uur in café-restaurant N. Schermerhorn,
Waagplein te Alkmaar, alwaar door onze perso
neelsafdeling verdere inlichtingen zullen worden
verstrekt.
Gevraagd:
voor het bezoeken van aannemers en smeden 4n
ijzerwaren en gereedschappen. Bekendheid liïhr-
mede en practijkervaring strekken t°t 'aanbeveling.
Volledige sollicitaties onder no. 699 bur. van dit blad.
