Ikmaartlei
N.HOLLANDSE
PERS 1945
Overeenkomst met de Republiek nu
uitgesloten geacht
Indonesische interim-regering (zonder
de republiek) wordt ingesteld
Permanente commissie
voor Korea
Beverwijk houdt voet bij stuk
5* JAARGANG N" 1407
MAANDAG 13 DEC. 1948
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaankr";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen 0.32 per week 130 per
maand J.90 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertenties 14 et per nun., familieberkh-
ten 18 et. Bij contract aanzienlijke korting,
Verantw. redacteur J. van Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Tel. K 2200-3971
Nota van de Nederlandse regering
De Ned. regering beeft aan de Commissie voor Goede Diensten een nota
overhandigd, waarin zij haar standpunt ten aanzien van de jongste on
derhandelingen met de Republiek heeft vervat.
De Ned. regering heeft in deze uoia meegedeeld, het uitgeslwn
aebten met de Republiek tot overeenstemming te geraken.
Tegenover de Staten-Generaal ais veregenwoordigers van het Nederland»
se volk en tegenover de bev-»l*in% van de gebieden buiten de Republiek
welke ongeveer twee-derde uitmaakt van die van geheel Indonesië, is
de Nederlandse regering gebonden om thans- een Indonesische interim
regering in te stellen en aan haar grote bevoegdheden over te dragen,
aldus de nota.
Voor de Republiek is de mogelijkheid open gehouden, zich alsnog in
het pre-federale bestel te laten opnemen.
Onmacht
In de verklaring van de Ned. rege
ring wordt gezegd, dat van de Repu
bliek geen daadwerkelijke medewer
king is t€ verwachten, wat betreft het
ingrijpen in het euvel der bestands
schendingen. De Republikeinse rege
ring is niet bij machte, „haar wil aan
de soldateska op te leggen".
Aanvankelijk was de Ned. souverei-
niteit gedurende de interim-periode
door de Republikeinse regering er
kend
EEN FORMEEL KARAKTER
I>e vertegenwoordgers der Republiek
hebben nu te kennen gegeven dat de
erkenning van de Nederlandse souve-
reiniteit in de overgangstijd slechts een
formeel karakter mag dragen en dat
bij gentlemens agreement zou moeten
worden overeengekomen dat Neder
land aan die souvereïniteit geen prak
tische consequenties zal verbinden.
Daaruit zou dan o.a. volgen dat de
bevoegdheden van de Hoge Vertegen
woordiger van de Kroon en met name
die, betrekking hebbende op het op
pergezag over de gewapende macht,
alleen in theorie kunnen worden er
kend.. Voorts zouden de Nederlandse
troepen de thans door haar gecontro
leerde gebieden geleidelijk moeten ont
ruimen, terwijl de T.N.I. (de Republi
keinse strijdkrachten) voorlopig in
stand zóu blijven en haar positie eerst
later zou worden geregeld.
Op deze wijze kan Nederland ge°o
verantwoordelijkheid voor het bewind
in overgangstijd dragen
Er is nu voor de Nederlandse regc
ring geen andere conclusie mogelijk
dan dat het uitgesloten is met de Re
publiek toj overeenstemming te komen
Voorzetting van de discussie, hetzij in
formeel, hetzij formeel m«»t medewer
king van C.V.G.D, heeft dus geen zin
zolang de Republiek haar standppunt
ten aanzien van het nakomen van hef
bestand en de Renville-overeenkomst
niet radicaal wijzigt. Hierop kan nu
niet langer meer worden gewacht, al
dus de nota.
Nu duidelijk gebleken is, dat de
Republiek het bestand niet nakomt en
de Renviile-beginselen in feite niet
aanvaardt, wenst de Ned. regering de
verdere verwezenlijking van de nieu
we rechtsorde in Indonesië niet door
langer onderhandelen te vertragen of
te belemmeren.
Uiteraard zal de Ned. regering de
mogelijkheid open houden om de Re-
CONGRES K.V.P.
In Utrecht heeft de KVP een twee
daags congres gehouden, waarop vele
vooraanstaande katholieken het woord
voerden. Er zijn enige resoluties aan
genomen.
GELDIG TOT MAANDAGAVOND
TIJDELIJK OPKLAREND
In de vroege ochtend plaatselijk nog
enige lichte regen, daarna brekende
bewolking met overwegend droog
weer. Meest matige wind tussen Zuid
oost en Zuidwest. Weinig verandering
in temperatuuh
pubilkeinse gebieden in het Pr«- fede
rale bestel op te nemen. Zij zal daartoe
aan het B.I O.-besluit ec bepaling toe
voegen.
SPECIAAL RAPPORT
VAN DE C.v.G.D.
De Commissie voor Goede Diensten
heeft Zondag een speciaal rapport aan
de Veiligheidsraad te Parijs getelegra
feerd over de recente directe bespre
kingen tussen de v e tegen woord igerfe
van de Nederlandse regering en de
Republiek. Als aanhangsel telegrafeer
de de Commissie een rapport, over
gelegd door de Nederlandse delegatie
Het rapport van de Republikeinse de
legatie, dat eveneens aan' het rapport
der Commissie is toegevoegd, was
reed? per luchtpost naar Parijs gezon
den.
Invasie in Costa Rica
"In. een officieel bulletin ie te San
Jose in Costa Rica medegedeeh. dat
„een vijandelijke strijdmacht Vrijdag
avond uit Nicaraqua het gebied van
Costa Rica is binnengetrokken".
Bericht wordt, dat een „sterke styjd-
macht" onder kolonel Juan J<fce Ta-
vio, voormalig politiechef van Costa
Rica, de grensplaats la Gruz in Costa
Rica heeft ingenomen
De bedoeling van kolonel Tavio zou
zijn een „voorlopige regering" in te
stellen ten gunste van de in balling-
«ichap gegane president dr. Raphael
Calderon Guardia, die in April j.1. na
een rechtse opstand is gevlucht. Deze
opstand stond onder leiding van Otilio
Ulate Blanco, gekozen president,
wiens partij bü 'de verkiezingen1 van
Woensdag j.1. aan het bewind is ge-
krmen.
De republiek Costa Rica. met een be
volking van ongeveer 746500 zielen
besloot een week geleden haar leger
te ontbinden en de verdediging van
het jand over te laten aan de politie
macht, die uit ogeveer duizend man
schappen bestaat.
OPZET?
Negen Oostenijkse locomotieven, die
aan de Sovjet-Unie waren overgedra
gen als herstelbetaling, zouden in 'de
rivier de Teiss zijn gestort toen een
brug bezweek.
De Hongaarse autoriteiten vermoeden
dat opzet in het spel is.
„Situatie ongunstig"
In Amerikaanse regeringskrin
gen acht men de ontwikkeling
van de situatie ongunstig. Men
verwacht dat zij zal leiden tot
een verdeling van Indonesië, die
gevolgd kan worden door toege
nomen infiltratie en geweld.
In een hoofdartikel veroor
deelt de „New York Times" het
besluit van de Ned. regering om
de onderhandelingen met de
Republiek af te breken. Het blad
acht het. de plicht van de Vei
ligheidsraad om met de bestu
dering van dit probleem voort
te gaan.
DRS WEINREB IN VRIJHEID
Drs F. Weinreb, die onlangs door de
Bijzondere Raad van Cassatie wegen»
verraad veroordeeld is tot zes jaar ge
vangenisstraf met aftrek van preven-
vehechtenis (Weireb was in be-
nzsMid de samen-teller van de be
kende Weinreb-lijsten van Joden, jjie
volgens hem zouden hebben kunnen
emigreren naar Zuid Frankrijk) is
Zaterdag in vrijheid gesteld. Hij kwam
namelijk in aanmerking voor de ju
bileum-gratie van een jaar. Met af
trek van <Üt jaar had hij twee derde
van zijn straf uitgezeten, na welke
tijd bij gunstig recl&sseringsrapport in
vrijheidsstelling mogelijk is.
De praontige oude kathedraal van St Christoffel te Roermond, een voor
beeld van baksteengothiek uit de 15de eeuw, werd tijdens de oorlog in een
ruïne herschapen. Men is thans begonnen met de wederopbouw, die onge
veer drie jaren in beslag zal nemen. De overblijfselen van de kathedraal
in de steigers.
Geen uitstel
De Algemene Vergadering der Ver Naties bereidde de wereld gistermor
gen vroeg op bet laatste ogenblik een verrassing, door, in plaats van hear
z.tting tot April van het volgende jaar te verdagen, een aanvang te maken
met de bespreking van het Koreaanse vraagstuk.
Met overweldigende meerderheid werd besloten een permanente commis
sie voor Korea in het leven te roepen.
Er werd over de kwestie gestemd
na redevoeringen van de afgevaar
digden van het Oostelijke blok, die
üch fel kantten tegen het voorstel
fe zijn geheel. De permanente com
missie krijgt een mandaatcm te
Amerikaanse' druk
Gaat Tsjiang met de communisten
onderhandelen
In gewoonlijk welingelichte politieke
kringen in Sjanghai gelooft men, dat
Amerika sterke druk op president
Tsjang Kai Tsjek uitoefent om vredes
onderhandelingen met de communisten
te openen.
In deze kringen gelooft men voorts,
dat generaal Tsjang Kai Tsjek tot on
derhandelen bereid zou zijn, indien
zijn legers een succes behaalden in de
slag om Nanking, die thans ,aan de
gang is
ONDERHOUD VAN SOEN
FO MET HOFFMAN.
De Chinese premier, dr. Soen Fo.
heeft gister een onderhoud met Paul
Hoffman gehad, de administrateur van
HET RURHGEBIED
De Amerikaanse ambassadeur te Lon
den, Lewis Douglas, heeft het stand
punt van zijn land ten opzichte van
de Franse voorstellen over hef Ruhr-
gebied uiteengezet op een besloten bij
eenkomst van de conferentie over het
Ruhrgebied. Later werd meegedeeld,
dat aan de pers geen verdere infor-^
maties zouden worden verstrekt
het Pian Marshall, die een onderzoek
instelt naar de behoeften van China.
Naar te Sjanghai vernomen wordt,
is het mogelijk, dat de officiële in
stallatie van Soen Fo als eerste minis
ter van China, die was vastgesteld op
15 December, wordt uitgesteld omdat
er nog steeds onenigheid heerst onder
de politieke leiders over de politiek
van het nieuwe kabinet ta v de com
munisten.
De strijd in China duurt in al zijn
hevigheid voort
UITWISSELING
Gister* is een Franse economische
missie in Batavia aangekomen ter be
studering van de economische situatie
in Indonesië en de mogelijkheden om
ce ««wisseling van producten tussen
Frankrijk en Indonesië te vergroten,
alsmede de toepassing van de Frans
Nederlandse overeenkomst, die sinds
1 Augustus j.1 in werking is getreden,
te bespoedigen.
Frankrijk is bereid behalve materiaal
te? uitrusting van de fabrieken, ook
auto's vrachtau.o's en fietsen naar In
donesië te exporteren. In ruil daar
voor hoopt Frankrijk uit Indonesië
Cbnra. rubber en tin te ontvangen
werken voor de eenheid van Korea
en de terugtrekking van vreemde
troepen.
De assemblee der Ver. Naties heeft
de verklaring van de rechten van de
mens aangenomen.
De verklaring belichaamt de funda
mentele principes, vervat in de oor
spronkelijke Engelse Magna Carta, de
Amerikaanse verklaring van onafhan
kelijkheid en de Franse „rechten van
de mens".
Het Charter, tot stand gekomen tij
den debatten die twee en een half
jaar geleden begonnen, stelt vast dat
aile mannen en vrouwen vrij geboren
zijn en gelijk zijn in waardigheid
rechten, onverschillig ras, kleup, ge
slacht, taal of politieke overtuiging.
De verklaring bestaat uit 31 arti
kelen en heeft alleen in moreel op
zicht bindende kracht voor de staten
haar hebben goedgekeurd. De ver
garing is door alle leden«taten ge
steund, met uitzondering van de Sov
jet Unie, de vijf Oost Europese lenden
Zuid Afrika en Saoedi Arabië.
Algemene
vermoeidheid
De zitting van de algemene
vergadering der Ver. Naties te
Parijs is tot 1 April te Lake
Success verdaagd. „In een geest
van algemene vermoeidheid",
aldus Reuter.
In twaalf weken zijn door
2 000 afgevaardigden van de 58
landen vijftig millioen woorden
gesproken.
De gemeenteraad van Beverwijk
heeft in een spoedeisende zitting met
één tegen algemene stemmen beslo
ten, geen uitvoering te geven aan de
uitspraak van de Centrale Raad van
Beroep te Utrecht, waarbij aan de di
recteur van het gemeentelijk gasbedrijf
te Beverwijk, de heer H. J de Groot
volledig rechtsherstel werd verleend-
De heer de Groot blijft dus als direc
teur ontslagen.
(INGEVAL T..IDENS TONTRT
Tijdens de opvoering-van het toneel
stuk „Liefdv in de mist" in Theater
de la Mar te Amsterdam, vi«l Vrijdag
avond jJ. de Haagse actrice Jane Ho-
gerwerf met het hoofd op een divan m
en liep daarbij een lichte hersenschud
ding op.
ERNSTIG
Trygve Lie. de secretaris-generaal
van de VN, heeft verklaard, dat het
oorlogsgevaar .dat voortspruit uit het
conflict tussen de grote mogendheden,
ernstig blijft
UITVINDING
Iemand, die zich „professor Herlein"
noemde, heeft 20 Berlijnse persfoto
graven uitgenodigd om foto's te maken
van zijn revolutionaire ontdek
op#het gebied van radium-stralen.
De fotograven kwamen, stelden hun
camara's in op een apparaat, dat door
de „professor" opgesteld was, het
licht ging uit en de „professor1 ver
dween met medeneming van de meeste
foto-toestellen.
VERKLARING VAN CHURCHILL
Winsten Churchill heeft Zaterdag
nader verklaard, dat hij in het debat
over de buitenlandse politiek in het
'Lagerhuis niet gepleit had voor toe
lating van Spanje tot de Westerse Eu-,
ropese Unie doch tot de Ver. Naties.
DUITSE KINDEREN NAAR
NEDERLAND
Op uitnodiging van Nederlandse
Protestantse organisaties zullen 2500
kinderen uit het Ruhrgebied verschei
dene weken in Nederland doorbrengen
De eerste groep van 500 kinderen ii
reeds naar Nederland vertrokken. De
ze kinderen zullen voornamelijk in
Friesland worden ondergebracht.
RASSEN-AFSCHEIDING
De rassen-afscheiding is thans alge
mener te Washington dan 50 jaar ge
leden, aldus wordt verklaard in een
rapport van een commissie van voor
aanstaande Amerikaanse burgers, thans
na een studie van twee jaar gepubli
ceerd.
„Het zijn niet de arme blanken, die
oorzaak zijn van afscheiding, maar
mannen van erkende cultuur en be
schaving, de leiders van de gemeen
schap" aldus het rapport.
ARBEID S-CONFLICT
Het Belgisch Algemeen Vakverbond
heeft 60.000 Belgische grensarbeiders
aangezegd Maandag a.s. in staking te
gaan uit protest tegen een nieuwe
Franse verordening, die bepaalt dat de
Belgische arbeiders niet meer dan de
helft van hun verdiensten mee naar
België mogen nemen.
NOORS ZEEMAN VERDRONKEN
Een 60-jarige Noorse machinist van
het ui» Noorwegen afkomstige s.s.
„Reisas" is Zaterdagavond ter hoogte
van de Amsterdamse Droogdok Maat
schappij hij het aa" boord gaan van
zijn schip te water geraakt en verdron
ken.
VREDE MET KERSTMIS?
Joodse en Arabische millitaire be
velhebbers te Jeruzalem hebben be
sprekingen gevoerd over regelingen
voor de vrije toegang naar Bethlehem
tijdens Kerstmis.
PICASSO ALS POTTENBAKKER
Te Parijs wordt op het ogenblik, in
de „Maison de la pensee Francaise",
een tentoonstelling gehouden van de
pottenbakkerskunst van de schilder
Picasso.
NIEUWE KATHOLIEKE PARTIJ
Thans' i« bekend gemaakt, dat on
der voorzitterschap van de heer Weiter
een nieuwe katholieke partij is op
gericht, die de naam draagt van Ka
tholieke Nationale Partij (KNP)
Ambtelijkheid
In de Tweede Kamer heeft een dor
leden een pleidooi gehouden, dat one
uit het hart gegrepen is. De betrokken
afgevaardigde, het was een der wei
nige vrouwelijke afgevaardigden, die
ons parlement bezit, bepleitte een wet
leesbaarder taal voor wetsontwerpen.
We geloven, dat hier een zaak is aan
gesneden, die aller belangstelling ver
dient. En dat d»t niet reedis jaren
eerder is aangesneden, pleit niet voo*
de manhen. Wellicht dat deze de dor-
re wettelijke en ambtelijke taal bete*
verstaan dan de vrouwen, ons vergaat
het echter anders En er zijn er meer
deren, die ej evenzeer mee worstelen
als wij.
Als er bij de gemeentebesturen brie
ven binnenkomen waarin b.v. richtlij
nen worden gegeven ten aanzien van
wederopbouw, komen Cj zinnen in
voor, die wellicht voor de volkomen
ingewijde direct begrijpelijk zijn, maar
die een studie vragen van degene, die
niet aan dergelijke stijlbloempjes ge
wend is.
Persoonlijk hebben we, reeds enkele
jaren geleden een verschil van mening
meegemaakt over een circulaire vam
een departement, die handelde over
de steunregeling bij vorst. De bedoel
de circulaire werd door enkele per
sonen vier. vijf maal gelezen, met al»
verbluffend resultaat,-dat er vier uit
leggingen voor bleken te zijn. Ten
slotte moest het departement worden
opgebeld. Pas bij de vijfde ambte
naar bad men succes. De eerste vier
hadden ook geen behoorlijke uidei
kunnen geven.
Deze ingewikkeldheid die in hoofd
zaak zetelt op de departementen, vindt
echter ook reeds rijn weg naar de
lagere regionen. Hoe dikwijls zullen
burgemeesters zich niet moeten ver
moeien in circulaires van amfere be
stuurslichamen, die veel eenvoudige»
hadden kunnen worden gesteld
Vooral indien de gemeente ie's
ter wordt en er afdelingen bij te oas
komen, komt er een taal in gebruik
die het de normale burger onmow' ,k
maakt een brief die hij epnmaal heeft
doorgelezen te begrijpen. Nn<- jeze
weck hoorden we een circulai-e
fende bijdragen aan de gemeente Alk
maar door een burgemeester tcgehj-
kertijd meester in de rechter, betitelen
als een onbegrijpelijk stuk werk.
De ambtelijke taal, de ambtelijke
gewoonten, om alles te hullen in een
rekere nevel, waar men een bepaald
soort zintuig voor nodig heeft om er
door heen te dringen, neemt wlke
ernstige vormen aan, dat het ons ge
noegen doet. dat er in on« Parlement
ook tegen gewaarschuwd wordt. Het
is wel aardig, dat ieder Nederlander
geacht wordt de wet te kennen laat
wetten en circulai-es dan ook zo ge
steld zijn, dat ze begriinelijk worden
voor ieder burger en niet een onder
werp tot dispuut voor advocaten wor
den.
vZ.
INTERNATIONALE JAARBEURS
Van 13 tot 20 Maart 1949 wordt le
Praag de voorjaarsbeurs gehouden.
Het wordt de eerste jaarbeurs in het
kaader van het Tsjechische vijfjaren
plan.
onze kleine 'ovenaar
