Stad en Land in vogelvlucht
Balans van Alkmaar en Omgeving over hel afgelopen jaar
van vooruitgang
VELE VOORAANSTAANDEN GINGEN HEEN
Het is een goede gewoonte, tegen de 31ste December
de balans op te maken van hetgeen er in het afgelopen
jaar is voorgevallen. Een balans opmaken wil immers
zeggen: de gebeurtenissen afwegen, om daarmee tot de
slotsom van een batig of nadelig saldo te komen. Voor
de handelsman Is dat Vrij eenvoudig: hU heeft de cijfers
tegenover elkaar te zetten, en ziet het resultaat in een
laatse cijfer uigedrukt.
Voor de journalist, die de gebeurtenissen van zijn stad
en de omgeving daarvan gedurende een jaar de revue
laat-passeren, is dat moeilijker. Hij kan constateren dat
er veel goeds Is verloren gegaan anderzijds ziet hij
hoe vele nieuwe zaken het welzijn van zijn stad hebben
verhoogd. Zo was het ook dit jaar. En al is het dan
moeilijk een conclusie tetrekken, wij menen dat 1948
een goed jaar was voor Alkmaar ondanks de vele
verliezen die het heeft geleden.
U kunt daar echter zélf Uw mening over vormen
en daartoe hebben wij gemeend, U hier een uitgebreid
jaaroverzicht te moeten geven. In de hoop, dat het TJ
een genoegen zal zijn, de gebeurtenissen van 1948 op
Oudejaarsavond nog eens eenmaal door te lopen.
De heer Van Slingerland, die lange
tijd als loco Burgemeester fungeerde
werd door H.M. de Koningin tot Rid
der in de orde van Oranje Nassau be
noemd.
1948 was, ondanks vele verliezen, een jaar
Januan
Nadatde heer F. H, Ringers, die
44 jaar trouwe dienst bij de Alkmaar
se- Vrijwillige Brandweer achter de
rug had, op 31 December 1947 des
nachts te 12 uur zijn functie als Com
mandant had neergelegd, was het de
heer J. van Maarleveld die hem op
yolgd. Hetgeen geschiedde met een
grootse parade van de Brandweer.
Alcmaria Vixtrix vierde op 3 Jan
haar 50 jarig jubileum, en werd daar
bij oa. toegesproken door Karei Lot
sy. Op 7 Januari moesten wij consta
teren, dat er voor de op 24 Decem
ber geopende Van Gogh tentoonstel
ling in het Stedelijk Meuseum veel te
weinig, belangstelling bestond. Op 10
Januari herdacht de Alkmaarse Ope
rettevereniging haar 20 jarig bestaan
feestelijk met „Masker in het Blauw"
De officiële installatie van de nieu
we Brandweercommandant van Maar
le\e!d vond op het stadhuis plaats
op Dinsdag 13 Januari.
In zijn Nieuwjaarsrede verklaarde
l Burgemeester van Slingerland op 15
Januari dat zijn algemene indruk van
I Alkmaar over 1947 was, dat er vooruit
gang viel te bespeuren. Op de 20ste
Januari konden wij melden, dat. drie
Alkmaarse Halterled'en, Clara Post.
Rie van Geenen en Co Tonneman in
p de Olympische ploeg voor 1948 geko
Zen waren. Was dat een Vrolijk be
richt, een ontstellende mare was die
van het overlijden van de heer W.
Bruu] uit Heiloo, bekend muziek en
sportminnaar, die op 21 Januari onder
overweldigde belangstelling in zijn
woonplaats ten grave werd gedragen.
Op 28 Januari vierde Onze loco Bur
gemeester G. van Slingerland zijn 61
ste verjaardag. Het was ter gelegen
heid hiervan dat H. M. de Koningin
hem benoemde tot Ridder in de Orde
van Oranje Nassou. Woensdag 28 Jan
uari werd te Bergen de plotseling over
leden Wethouder en Directeur van de
zuivelfabriek .Wilhelmina" plechtig
ten grave gedragen.
Op Donderdag 29 Januari richtte
men ten huize van Burgemeester Koel
ma de Stichting „Bath fonds 1947" op
die de beschikking kreeg over f 17000
bijeengebracht door ingezetenen van
Bath.
Februari
2 Februari was wel een bijzondere
dag voor Alkmaar, want het was toen
dat de ongeëvenaarde Heintje Davids
In het Wapen van Heemskerk optrad.
Dat Huwelijksbureaux niet altijd even
vertrouwd zijn, zoals men wel doet
voorkomen, merkte de Alkmiaarders
op 3 Februari toen de beruchte zwen
del van het Huwelijksbureau „Con
tact" in de Corfstraat aan het licht 1
kwam. Op de zelfde dag werd te Ber
gen Onze agent de'heer J. A. Velseboc»
begraven; hij was een der trouwe le
den van ons personeel.
Nu wij al weer bijna aaQ de begro
ting voor 1949 toe zijn, heeft het
slechts historische zln, wanneer wU
memoreren, dat op Donderdag 5 Febr.
de begrotingsbrief voor 1948 verscheen
waarin ter luisterrijke viering
voor de jubileumvolksfeesten f 5750—
was uitgetrokken.
Te Heiloo moest men op 10 Februari
de loco secretaris der gemeente, de
heer W. v. d. Vall Jr, ter aarde bestel„
len. een jong en zeer energiek ambte
naar was met hem heengegaan.
Op 17 Februari nam het Gemeente
bestuur van Alkmaar officieel af
scheid van Burgemeester Koelma, die
Alkmaar, eerst als secretaris, later als
Burgemeester bijna 25 jaar had ge
dlend.
Op 18 Februari konden wij een Pret
tig bericht brengen: de makelaar J.
van Dok uit de Nieuwpoortslaan had
een Jan Steen ontdekt. Een prettig be
richt was ook, dat Jan Plas, die op 18
Februari zijn 60 ste verjaardag vierde
in het gebouw van de Schildersvereni
ging Doorwerken een grote tentoon
stelling hield. Op Donderdag 19 Febr.
moest weer een vooraanstaand man
ten grave worden gedragen; het was
Kapitein Werkman' die vooral in de
kringen van de IJsbond Hollands Noor
derkwartier Zeer gezien was.
Op 20 Februari ontplofte cr in het
Centraal Ziekenhuis een gasmeter: ge
lukkig deden zich geen persoonlijk?
Ongevalen voor, doch het Ziekenhuis
was zeer gehandicapt; het begin van
een brand kon door krachtdadig in
grijpen van de Geneesheer Directeur
en enkele zuster^ onmiddellijk worden
geblust.
Op 26 Februari nam Alkmaar af
scheid van de Inspecteur van het On
derwijs, de heer C. Chr. Dun, die
daarbij benoemd werd tot officier in
de Orde van Oranje Nassou.
Maart
Op 1 Maart herdacht de heer D. J.
Scheffel, secretaris van de Alkmaarse
Kamer van Koophandel de dag, waar
op hy voor 25 jaar in die functie werci
benoemd. Op de 19e Maart werd Fie
Carelsen in het Gulden Vlies op groot
se wijze om haar 40 jarige toneelloop
baan gehuldigd.
De 27ste Maart kon de heer Th. Wor
tel in het Stedelijk Museum een ten
toonstelling van het werk van Leo Ge-
tel openen. Op 30 Maart nam Ir. P. Tj
Poppens ambtenaar v. h. Hoogheem
raadschap onder veel belangstelling af
scheld wegens het bereiken van de
pensioengerechtigde leeftijd.
April
Waarlijk: geen mop, maar op 1 April
bestond het Alkmaarse Slachthuis 40
jaar, een feest dat zeker de moeite
waard was.
Op de 2de April kreeg het Centraal
Ziekenhuis een nieuw Röntgen appa
raat met een maximum spanning van
100.000 volt: een grote aanwinst voor
onze doktoren. 8 April werd de heer
C. G. Verver ontslag verleend als ad
ministrateUr van de V.V.V. „AIcmaria"
hij werd opgevolgd door de heer H. G.
Rijs.
Zondag de 11e April was een be
Het Prachtige orgel in de Grote Kerk, dat werd gerestaureerd, prijkt thans
weer in volle glorie. Het trok de belangstelling van tallozen.
langrijke dag: bij de uitvoering van
de Matthaeuspassion wijdde Piet van
Egmond het geheel gerestaureerde Or
gel van de Grote Kerk in. Dinsdag 27
April werd de directeur van het be
ruchte Huwelijksbureau „Contact" ver
oordeeld tot twee en een half jaar
gevangenisstraf wegens oplichting.
richtten wij dat er te Alkmaar een
nieuwe burgemeeser was benoemd:
Mr R J. Wyema, tot toen Burgemees
ter van Bellen, 42 jaar oud en lid van
de P. v. cL A. Een Alkmaarder van
grote bekendheid, de heer Poeze,
(Piet van de markt) had de dag tevo
ren zijn 40 jarig jubileum als gemeen
te beambte gevierd. Op 18 Mei werd
te Koedijk een nieuwe Burgemeesetr
ingehaald, de heer C, J. Schellinger
Op 19 Mei richtte men te Alkmaar
een afdeling van het Klassiek Ver
bond op, en op dezelfde dag werd er
in de Harmonie de 23 ste Westfriezen
dag gehouden.
De 20 Mei hield het Tribunaal te
Alkmaar haar laagte zitting: het had
bijna 100 zaken afgedaan.
Op Vrijdag 28 Mei begonnen te Alk
maar de rondvaarten, georganiseerd
door schipper C. de Jong uit Sint Pan
craa.
Juni
Het was op de eerste JunL dat de
Alkmaarders met groot vertoon hun
nieuwe Burgemeester verwelkomden:
de Langesfraat was één vlaggezee.
Brandweer en verenigingen defileer
den en de Raad installeerden de nieu
we Burgevader bij monde van de loco
Burgemeester, de heer G. van Slinger
land. 10 Juni kwamen OnZe eerste
gasten uit Bath aan. Op dezelfde dag
moesten wij berichten, dat Majoor H
J. ter Telgte Alkmaar ging verlaten:
waarlijk een onaangename tijding voor
het Leger des Heils.
Op 15 Juni meldde de Kamer van
Koophandel, dat men een enquête
hield naar de belangstelling, die er
hier ter stede bestond voor de bouw
van een Indstrieflat. 17 Juni publiceer
den wij de sensationele ontdekkingen
die de Deense Journalist, Eyvind Rafn
gedaan had omtrent een schilderij
van de schilder Van Heemskerck, dat
in ongeveer 1540 werd voltooid, en
daarna langs vele oorden zwierf.
Juli
Zaterdag 17 Juli gaf het Circus Strass
burger op het Canadaplein de eerste
van een serrie zeer geslaagde voorstel
lingen. Tegen de vroegere eigenaar
van het Wapen van Heemskerk, de
57 jarige Theo van Gijzen, eiste de
Advocaat Fiscaal van het Bijzonder
Hof te Amsterdam op 21 Juli 12 jaar
Augustus
Zondagavond 15 Augustus kwamen
de drie dames turnsters op de Olym
pische Spelen te Londen met hun
ploeg de vijfde plaats hadden bezet
terug uit Engeland. Alkmaar bereidde
hen een enthousiaste ontvangst. Het
was 24 Augustus, toen de Alkmaar
ders een zeer geliefd stadsgenoot, de
heer F. H. Holzmuller, naar zijn laatste
rustplaats moesten brengen: hij was
tijdes zijn vacanUe te Garderen plotse
ling overleden.
RAS.\ won de Minister Lieftinckbeker
De kranslegging bij het monument dat werd onthuld op de plaa:s waar
vijf van onze medeburgers door de b ezetters werden vermoord, was een
ontroerende plechtigheid
Mei
Op Maandag 3 Mei gingen er 120
Noordhollandse Stamboekkoeien naar
Wacheren om daar bij te dragen tot
de wederopbouw van de in de oorlog
verwoeste veestapel.
Dinsdagavond 4 Mei was de avond
waarop 1200 Alkmaarders deelnamen
aan de stille tocht, die plechtig langs
het voorlopig monument aan de Wilhel
minalaan trok. 7 Mei vierde de Rijks-
HBS onder een overweldigende be
langstelling haar 90 jarig bestaan.
Op de teerkokerij van de firma
Ooms aan de Omval brak op 13 Mei
brand uit: het \vas reeds de tweede
maal in één week, cn het zou later
in het jaar nog eens voorkomen.
Zondag de 16 Mei vierde de heer R.
Wigers het feit, dat hij reeds 50 jaar
„in de kaas" was. Op 18 Mei kon de
heer C de Grand in zijn sigarenzaak
aan het Waagplein een postagentschap
openen, hetgeen voor Alkmaar een
grote vooruitgang was. Op 15 Mei be
en kreeg daardoor op 28 Augustus een
vrolijke dag. Een zeer feestelijke dag
was natuurlijk de 31ste Augustus, die
de jubileums en inhuldigingsfeesten
inluidde.
September
Onmiddellijk daarop volgden de Jubi
leums en Inhuldigingsfeesten, die wij
tussen 1 en 6 September met grote
luister vierden: de Alkmaardcrs zijn
hier waarliik bijzonder uit hun slof
geschoten. Te Limmen werden op 8
September 2 beruchte inbrekers gear
resteerd: zij hadden juist een ..Kraak"
gepleegd in het Willibrordusgesticht-
Op dezelfde dag ontplofte er aan de
Omval een teertank van de firma
Ooms, waarbij een arbeider door de
bra-iJende pek ernstig werd gewond.
Eveneens od de 8ste Mei moesten
hondo-den de laagte eer bewijzen aar
Dr, H. E. J. ten Kl?y, een z?er geliefd
arts te Alkmaar, die plotseling was
gestorven.
Op 10 September bestond de Kegel
club „De Unie" 65 jaar ter gelegen
held waarvan grote provinciale Kegel
wedstrijden werden gehouden.
Het was op Vrijdag 17 September,
dat de Middenstandsweek te Alkmaar
werd ingeluid Onder het devies „Stad
en platteland reiken elkaar de hand";
het is een groot succes geworden.
Op Zaterdag 18 September vond er
te Bergen een zeer ernstig geval van
paddenstoelenvergiftiging plaats, waar
aan late- een der slachtoffers, Me
vrouw Taets van AmerOngen van
Rheenen is overleden. In d?ze week
begonnen ook de feesten van het
Corps Alkmaar van het Leger des
He'ls: 60 jaar geleden was men hier
.een nieuwe wijze van oorlogvoeren"
begonnen
De Alkmaarse Landbouwdag was
het slot van de winkelweek op 22 Sep
tember werd er onder auspiciën van
het VW „AIcmaria" in het Wapen
van Heemskerk een tentoonstelling ge
opend, die ten doel had, de Alkmaar
ders iets te laten zien van de beteke
nis en de schoonheid van Limburg.
Op dezelfde dag werd er tegen Frans
de Munk. oud Ondercommandant van
de Landwacht te Alkmaar, door de
Advocaat Fiscaal van het Büzonder
Hof te Utrecht 15 jaar geëist. En in 't
Sted. Museum kon men een tentoon
stelling gaan bewonderen die getiteld
was .Alkmaar in 50 jaar"
O C*ober
Alkmaars Octobermaand is ingezet
met een daverende viering van de
375ste gedenkdag der Victorie, waar
van de proloog in de vorm van een
fakkeloptocht reeds op 7 October
plaats vond, en die voortgezet werd
en een hoogtepunt vond op de dag
zelve: 8 Octobt Op 9 October sprak
de Burgemeester op het Stadhuis een
rede uit tot de Engelse gasten, en be
loofde daarin dat de verhouding Alk
maar—Bath zou worden gedemocrat'
seerd. In de Raadsvergadering van
Maandag 1 October werden twee raads
leden gehuldigd: het waren de heren
G. van Slingerland, wethouder en loco
Burgemeester, en A. Sietsma, Vroeger
lid voor de VD, t.hans voor de P v d A
Beiden hadden 25 jaar hun beste
krachten aan Alkmaars Bestuur gege
ven. Door zijn Partij werd de heer
Sietsma nogmaals gehuldigd en Wel
op 13 October in de tuinzar1 van de
Muziektuin. Op 14 October werd de
boerderij „Houtliist" te Stompetorcn
die in de oorlog door de Duitsers op
een vrese'ijke wijze was verwoest, aan
Mevrouw De Boer Stam, na volledige
restauratie door het Rijk overgedra
gen. 15 October konden we melden,
dat de actie voor het Kankerfond:,
het Nationaal Geschenk aan H. M. de
Koningin bij haar 50 jarig jubileum
te Alkmaar f 16862.78 had opgebracht
Op Zondag 17 October richtte men
te Alkmaar een afdeling van het Hu
menistisdh Verbond op. en op dezelf
dc dag was „De Halter" kampioen ge
worden. 21 October meldden wij dat
de Kaasmarkt 130 000 toeristen naar on
ze stad had gelokt. Op dezelfde dag
bestond te Heiloo het Corps „Eensgc
zindheid" 50 jaar. hetgeen daar een
groots feest ontketende 22 October was
de grote dag voor dc Alkmaarse AJC,
die 30 jaar bestond; het gehele week
end werd er feest gevierd.
Te Limmen was op 27 October de hr
C. Aafjes 50 jaar in dienst bij de fir
ma Valkering and Sons.
Een belangrijke gebeurtenis was het bezoek, dat de sportmensen uit Bath
•ar onze stad brachten. We zien hier de aankomst van onze gasten.
4 JAPANSE GENERAALS IN MEDAN
TER DOOD VEROORDEELD
De krijgsraad te Medan veroordeel
de vier Japanse generaals van het Ja
panse leger op Sumatra ter dood. De
beklaagden werden verantwoordelijk
gesteld voor mishandeling en slechte
behandeling vaa duizenden krijgsge
vangenen. burger geïnterneerden en.
Indonesische slavenarbeiders op Suma
tra.
STERRXT MET RECORD—AANTAL
DEELNEMERS.
Het record aantal inschrijvingen voor
de Sterrit naar Monte Carlo, dat 165
bedraagt en van 1924 dateert, is over.
troffen: kort voor de sluiting haddea
zich 210 automobilisten opgegeven en
dit aantal zal wellicht nog iets stij
gen.
Van Monte Carlo vertrekken 86 deel
nemers, van Glasgow on van Stocfc
holm 47, van Lissabon 23, van Oslo
3 en var Praag en van Florence 2,
J
DE HEER WYTEMA,
Alkmaars nieuwe burgemeester
November
Op 4 November gaf wethouder
Coerts nieuw licht in het woningvraag
stuk: te Alkmaar waren op die datum
107 woningen in aanbouw en kwa
men er 57 gereed; Zeker 1300 tot 1400
gezinnen moesten een onderdak heb
ben. In de Raadsvergadering van 5
November werd na felle debatten de
reorganisatie van het Onderwijs een
feit. Op een persconferentie op 11 No
vember deelde men mede, dat er ook
te Alkmaar een jeugdenquète zou wor
den gehouden 15 November besli-te
de Raad van Heiloo, dat de ForeSterS
een vOMbalterreln In eigen beheer zon
"'e- Mlgen; er waren vele raadsver-
rakringen vooraf gegaan. voo- men'
een be«!uit kon nemen.
17 November was een voornam®
dag voor de 84 jarige mevrouw Van
't Veen—Waostra: zestig jaar geleden,
was zij toegetreden tot het Leger des
Heils. Eveneens op 17 November be.,
stond de Onpnbare Leeszaal 40 jaar.
een Jubileum, dat o.a. gevierd werd
met een interessante tentoonstelling,
18 November bestond de afdpi:„g
Alkmaar en Omstreken van de Hol-
landse Maatschappij voor Landbouw
100 jaar: hetgeen gepaard ging met
een waardige viering. Op 19 Novem
ber opende de burgemeester de »-«'<»
pluimvee tentoonstelling van AVFS
in de Korenbeurs. Het Alkmaars zie-
kenf<V"*<! heeft enn tekort van
f 200 000; dit we-d medegedeeld
de Algemene Vergadering van 23
November. Od deze'fda dag werd mr.
J. H. Peeman uit Heiloo benoemd
»ot gemeonte-secrefari^ te Hoor„. De
dichter A. Roland Holst uit Bergen
kreeg op 26 November te *s-Gravs-u
hg ge de Ci„s?3*i-';n Hu^heno-iis.
t>0 November de-lden wil mede dat
de A'kmaar Pakket genoodzaakt was
een gedekte van haar vervoer stop
moest zetten.
O
Op 3 December haalde Alkmaar St.
Nicolaas in bij de Accijnstoren: het
was een hoogtijdag voor de jeugd,
Op 11 December werd de. dirigent An_
derson op het Donateursconcert van
Excelsior, die wegens gezondheids
redenen af moest treden, op groo: e
wijze gehuldigd. Aan het eind van
haar zitting op 13 December werd
Jan Kloosterboer uit Sint Pancras
door het Amsterdams Bijzonder Hof
op vrije voeten gesteld, terwijl het
Hof op 15 December 10 jaar eiste te-,
gen Hermann Thie, die er O a. vaa
beschuldigd werd, 5 mensen te heb
ber, gefusilleerd In de Wilhelminalaan.