KAPPIE De Aziatische volken verstandiger dan de Europese? De wanhopige positie van het Jodendom Wantoestanden in Noord-Afrika Abonneert U op dit blad Europa, let op Uw zaak! De conferentie die India in New Delhi wil beleggen, teneinde doo. de gezamenlijk Aziatische landen de In donesische kwestie te laten bespreken, Is zeer belangrijk. Niet zo zeer. omdat we verwachten, dat deze conferentie directe resultaten zal hebben. Daar voor is de toestand In gans Azië nog te weinig stabiel en hebben de ver schillende deelnemende landen met te grote moeilijkheden in eigen land te Stampen. Als symbool is deze conferentie •chter van de grootste betekenis. Als teken van bewustwording maar meer Itog als uiting van het begrip, dat er tamenspraak nodig is tussen de Onder- icheidene Aziatische stammen. De bewustwording is "iet van van daag of gister. Ze Is reeds begonnen «net de opk»mst van Japan Ze is de oorzaak geweest van de anti vreemde, lingenpolitiek in China, ze heeft ge leid tot zelfstandigwording van India •n ze zal straks lelden tot de volledi ge onafhankelijkheid van Indonesië. Ook ondanks ons. Meer nog hebben de eerste wankele •chreden op het pad der samenspraak Ons te zeggen. Indien de Aziaten beter dan de Europeanen er in slagen om één lUn te trekken, is d'it niet alleen voor het grootste belang van Azië. Dan wordt het belangrijk voor de hele wereld. Voor Amerika en Austra lië, maar vooral voor Europa. Het oude werelddeel is in de laatste twintig jaar afgezakt naar een positie waarin het tot voor kort onmogelijk Werd geacht, dat het ooit zou komen te verkeren. Van wereldbeheersende macht is het geworden jen samenraap sel van elkaar bekampende naties, die op Internationaal politiek gebied een onbetekenende rol vervullen. Te meer nog klemt dit. omdat Rusland, dat tot voor korte tijd nog tot Europa kon worden gerekend, sedert de over winning van het communisme aldaar een politiek voert, die er slechts op gericht Is, Europa machteloos te ma. ken, teneinde eigen invloed te ver groten. Niet alleen dat het er In geslaagd is.- verschillende delen van Europa in die politiek mee te slepen, in andere lan den, die uitsluitend uit zelfbehoud de. Se politiek niet kunnen steunen, zijn belangrijke bevolkingsgroepen zo ver gekomen, dat deze geen oog hebben ▼oor de ondergang, die het avondland bedreigt. Is echter Rusland gebaat bij een ontwakend Azië, waar de natio. nalistische tendenzen hoogtij vieren? Is het zelfs gebaat bij een communis, tisch China, als het Chinese communis me even nationalistisch van inslag wordt als het Russische? Wordt hier door misschien aan Rusland de ge dachte ingegeven, dat het voor eigen positie nog wel eens beter zou kunnen zijn. China een wankele vrede te ver- •chaffen dan een communistische overwinning? Een Tito is immers meer dan voldoende. Beseft ook Amerika, dat het gevaar van een verenigd Azië, waartegenover een verdeelde rest van de wereld staat, werkelijk toe kan leiden, dat er sprake zou zijn van een geel gevaar? Wordt daarom misschien de houding van Amerika in de Veiligheidsraad in verband met het Indonessche conflict bepaald? Is dit wellicht de reden van de zeer zachte politiek die de Ameri kaanse bezettende macht in Japan voert? Verdeel en heers? Beseffen de twee grootste wereld machten, die van een verenigd Azië nog het minst te duchten hebben de hele situatie beer dan de Tanden van het oude Europa? Moge dit verenigd optreden van de Aziatische volken onverschillig hoe men er tegenove. staat, de Europeanen tot het besef brengen, dat voor het behoud van hun werelddeel een Eu. ropese politiek nodig is. FILM VAN DE MAAND Het bestuur van de Nederlandse filmclub verleende aan de door Eliza Kazan vervaardigde film „Gentle. men's agreement" (De ongeschreven wet) het praedicaat „film van de maand". De film wordt uitgebracht door M PEA en beleeft haar Nederlandse pre miëre op 7 Januari a.s. in het Kriteri- On Theater te Amsterdam. DONDERDAG 5 JANUARI 1949 HILVERSUM I 301 m 7.00 en 8.00 Nieuws; 8 30 Hoogmis; 9.45 Gram.mu. ziek; 10.15 Morgendienst; 11.00 Voor de zieken; 12.03 Pianorecital door An. na West er 12.33 en 13 25 KRO amuse mentsorke;ï; 13.00 Nieuws; 14.00- Me. tropoleorkest; 14.40 Voor de vrouw; 15.15 Kamerorkest; 16.00 Bijbellezing; 17.00 Radio jeugdjournaal; 17.30 Am sterdams vocaal kwartet; 18.30 Ned. Strijdkrachten; 19.00 en 20.00 Nieuws; 20.15 Studio—steravond; 21.30 Familie competitie; 22.25 Ned. Kamerkoor; 23.00 Nieuws. HILVERSUM II 415 m 7.00 en 8.00 Nieuws; 7-15 en 8.15 Grammuziek; 10.00 Morgenwijding; 10.15 Arbeids vitaminen; 11.00 Symphonisch concert 12.00 Gram.platen; 12.38 Trio Melodia; 13.00 Nieuws; 13.20 John Renova and his music; 14.20 Solistenconcert; 15.00 Voor zieken en gezonden; 16.00 Van vier tot vijf; 17.00 Kaleidoscoop; 17.35 Orkest VictOr Sylvester; 18.00 Nieuws; 18.30 The Skymasters; 19.10 Avond- scl.ool; 20.00 Nieuws; 20.15 Concert, gebouworkest; 22.30 Kamermuziek; 23.00 Nieuws. 43. De drie professoren waren sprakeloos, en na nog een tijdje naar de onderdelen van de klok gekeken te hebben, verlieten ze met gebogen schouders en sombere gezichten de „Kraak". „Zo", zei Kappie, „dat was dat! He>t was'het enige, dat ik doen kan. De wereld is nog niet rijd voor dergelijke-uitvindingen. Kijk maar wat die klont van een maat er voor grappen mee uithaalde, dbor aan die wijzer te draaien. We hadden nu op dij ogenblik door een leeuw verslonden kunnen zijn!". „U bent een man van verstandwijsheid!" riep Signor Rivaldi. „Felicitatio, Signor Capiteno!" Kappie kreeg een slag op zijn schouder, die hem deed wankelen, maar de bedoeling was goed. STANDING Het is met standipg een eigenaar dig geval. Nee, we hebben het niet over een bepaald persoon. We hebben 't over een maatschappelijk verschijn sel. Dat we zo zouden kunnen om schrijven, dat het ondefinieerbaar be paalt, wat je in bepaalde gevallen wei en niet kan doen. In bepaalde geval len is het er op na houden van een bepaalde standing niet zo heel erg. Het is soms noodzakelijk. Maar wat wordt het wel eens niet schromelijk overdreven. Stel je nou eens voor, dat je met een gezelschap uit bent en je komt in een hotel. Het weer is niet van het alleraangenaamste en er is niet veel te doen, zodat je mekaar zit aan te kijken. Je zou eigenlijk wel een spelletje willen kaarten, maar aan een tafeltje kort bij u, zitten enkele mensen te bridgen. En een paar van uw gezelschap kunnen niet bridgen. Ze kunnen alleen maar van die ge wone huis- tuin en keukenspelletjes. Een en twintigen of Vrouwen of zo iets. En dus gaat ge maar niet kaar ten. In plaats daarvan zit ge u te ver- Velen en ergert u blauw. Kijk, dat is nou van die standing, waar u niets a.n ders van heeft dan narigheid. Doet u maar gewoon. Als u geen brid_ ge kent. gaat u dan maar een en twin tigen. Het is helemaal geen bewijs, dat er iet» aan uw opvoeding man keert- Daar worden nu eenmaal andere maat staven voor aangelegd. In het Westlandse Weekblad vonder! we de volgende advertentie:: ,3U ons vertrek naar Nieuw Zee land groeten we alle vrienden en be kenden, speciaal Minister Lieftick". We zijn eens aan het peinzen ge slagen. Zou het willicht familie van de Minister zijn? Dan ware het toch een kleine moeite geweest om hem even een briefkaartje te sturen. Des noods een persoonlijk bezoek. Want het Westland is dicht bij Den Haag. Nee, het zal wel wat anders ge_ huidige militairesituatie op Sumatra, die waarschijnlijk op het moment van de Order „Staakt het Vuren" voor Sumatra ongewijzigd is. weest zijn. Deze man zal wei onaan gename ervaringen met de heer Lief tinck hebben gehad. Nu maken we ons schuldig aan de zelfde fout als de steller van deze ad vertentie. Want niet de Minister is de schuld van de hoge belastingen. Hij is er slechts uitvoerder van. De eigen lijke gchu'.dige is het Nederlandse Par iement Die keurt de wetten goed. En dus had die groet betrekking op de volksvertegenwoordiging. En dus op Ons volk. Welnu, emigrant, wij groeten u en we hopen, dat ge u in Nieuw Zeeland op zulk een wijze zult ge dragen, dat ge niet Vroeger of later zult worden getroffen door fiscale maatregelen, die speciaal gericht zijn tegen zwarte handelaren. De waarnemers van de Ver. Naties in Palestina zijn ook niet te benijden. Graaf Bernadotte heeft "sr reeds het leven gelaten. Onlangs 3tal men de jeeps waarin de waarnemers zich ver_ plaatsten. Dat is het gevolg, als het gezag niet voldoende is. Dan wordt je voor de mal gehouden, waar je bij bent- Het wordt tijd. dat het anders wordt. We zijn bly, dat we weer in het nieuwe jaar zijn. Hoewel er soms geen reden voor is. Want het betekent dat de prijzen van anthraciet en gas- cokes omhoog zullen gaan. En ook de Prijs van het gas zal een paar centen per kubieke meter stijgen. Een en an $ier ontlenen we aan de mededelingen van de Voorlichtingsdienst van het ministerie van economischs zaken. Er wordt echter ter onzer geruststelling bij vermeld, dat met deze prijsverho ging reeds rekening is gehouden, toen er een loonbijslag van een gulden werd toegekend. Enfin, dat -S een ge ruststelling voor ons. Want anders had den we daar nog weer een boom over kunnen opzetten. En nu is Ons hart ge_ rust. Dat we met de gulden niet hele maal rondkomen, weten we nu zo langzamerhand wel. De Japanners hebben de Amerika nen bij de neus gehad. Ze moesten al la vroegere oorlogsschepen Inleveren en nu hadden ze er maar een paar als vermist opgegeven. Laat me nou toch blijken, dat deze oorlogsschepen hele maal niet vermist waren. Dat wil zeg gen, eigenlijk waren ze toch weer wel vermist. En die handige Jappen heb ben ze op de zwarte markt verkocht. Gelukkig heeft Uncle Sam er lucht van gekregen. Anders hadden de zwar te handelaren binnenkort nog een oor logsrvloot gehad. We beseffen het niet, maar we staan op het ogenblik aan de voorwond van een revolutie. Een vreedzame revolu tie dan wel te verstaan. Er is n.1. door een groep Engelse geleerden een zeer belangrijke ontdekking ge daan. Neen, niet in verband met de atoombommen. Hoewel men daar steeds aan denkt, als men over be langrijke ontdekkingen hoort. Het be treft nu echter een middel, dat een zegen voor de mensheid kan zijn. Een soort geneesmiddel en preventief wer kend poeder tegen de gevreesde slaap ziekte bij mens en dier. Deze ziekte werd veroorzaakt door een tsetse vlieg en maakte enorme gebieden in Afrika onbewoonbaar voor ons. Door deze nieuwe vinding verwacht men, dat een gebied dat twee maal zo groot is als de Ver. Staten binnen afzien bare tijd rijke oogsten zal kunnen le veren en een uitgebreide veestapel zal hebben. Grond in overvloed en arbeidskrachten komen straks wel weer vrij- Wie kan voorspellen, hoe de wereld er over vijftig jaar uit zal zien. Missohien beleven we dan een tijd perk, waarin Afrika hulp aan Ameri ka verleent. We krijgen binnenkort een nieuwe Burgelijke stand. Een vrijwillige dan wel te verstaan. U heeft natuurlijk wel gehoord van wereldburger num mer één, die in de Veiligheidsraad het woord wilde voeren, maar vanwe ge de sensatie die hij verwekte, bui ten de deur werd gezet Hij zal nU ieder, die vrede en welvaart wenst, in de gelegenheid stellen om zich In een register te laten inschrijven. Het is ons niet bekend of het iets kost Het zou echter niet gek zijn, als Gary Da- vis, zo heet deze wereldburger, zich eerst in verbinding stelde met Staiin, Truman, Attlee e.a. Als die bovenaan stonden, schoten we misschien een beetje op. Er zal wel weer een veto worden uitge bracht. De Vredesduif vindt nog steeds geen plaats. GEDUNDE GELEDEREN Het totaal aantal joden kort voor het uitbreken van de wereldoorlog werd geschat op bijna 17 miljioen, in het midden van 1948 op 11 millioen. Ongeveer een vierde van de tegen woordige joodse bevolking leeft nog in Europa; het grootste deel daarvan bevindt zich in Oost-Europa. In Rus land is emigratie onmogelijk en de situatie waarin de joden daar verkeren werkt assimilatie sterk in de hand. In Bulgarije, Roemenië, Hongarije, Polen en Tsjecho Slowakije hebben de na tionalisatiemaatregelen de joodse mid denstanders sterk getroffen. Het probleem der joden in Centraal Europa is nog altijd het probleem der verplaatste personen. Midden 1948 leefden er in Duitsland nog 127 000, in Oostenrijk 25.000 en in Italië onge veer 50.000. Aantallen die aanmerke lijk lager zijn dan een jaar daarvoor. Slechts kleine aantallen joden, de schattingen variëren tussen de tien- ij vijftienduizend, zullen naar de Ver- Staten gaam De massa gaat naar Is raël, een kleine rest, gemengd gehuw den en sterk geassimileerden. blijft In Duitsland en Oostenrijk achter. In West Europa kunnen de kleine joodse bevolkingsgroepen van Zweden Noorwegen en Denemarken zich, on danks het toevloeien in beperkte mate van nieuw joods bloed door emigratie uit Duitsland, dikwijls nauwelijks staande houden. In Nederland. België, Zwitserland en Portugal brokkelen de joodse gemeenschappen in langzaam tempo verder af. In Frankrijk, waar de grenzen sindt 1945 practisch open stonden voor de joden, is de joodse bevolking weer op vooroorlogse sterkte en ze leeft er be wuster dan ooit. De positie van de Engelse joden i3 onaangenaam geworden door de poli. tiek van Engeland met betrekking tot Israël. ONGELOOFLIJKE TOESTANDEN In Noord Afrika en Voor Azië leven meer dan een millioen joden in om. standigheden, die voor mensen uit West Europa ongelooflijk lijken. De zuigelingensterfte onder deze joodse bevolking is 250 op 1000 geboorten. In Noord en Zuid Amerika samen wonen ruim zes millioen joden, waar van meer dan vijf millioen in de Ver. Staten. In de Ver. Staten is het anti semitisme in bepaalde staten ernstig, in andere staten overweegt de assimL latietendenz. De joden van de Ver- Staten, die altijd bijzonder trots wa ren op hun invloed op de regering in joodse aangelegenheden, hebben in 1948 tot hun pijnlijke verbazing erva ren, dat al hun politieke macht er niet in is geslaagd, president Truman te bewegen tot een vast omlijnde Israël poltiek. In Zuid Amerika leeft het an tisemitisme sterk in de A B C— staten en vooral in Argentinië. De 100.000 zielen tellende Zuid Afrikaanse joodse groep is, door de verkiezingsoverwinning van de natio nalist Malan ernstig bedreigd. EMIGRATIE EN IMMIGRATIE Sinds de zomér van 1945 tot en met September 1948 hebben 206.000 joden Europa verlaten. 141.000 daarvan gin gen naar Israël. Behalve naar Israël vertrokken niet onbelangrijke groepen naar de Ver. Staten en in mindere mate naar Cana da en Australië. De emigratie naar Zuid-Amerika kan practisch verwaar loosd worden, nadat de meeste staten daar hebben verklaard, geen joden toe te zullen laten.. Geen schip of vliegtuig dat in Aus tralië aankomt, mag meer dan 25 jood se emigranten aan boord hebben. De toekomstige joodse emigratie zal Practisch geheel op Israël gericht zijn In 1949 zullen vermoedelijk tien maal zoveel joden naar Israël gaan als naar alle andere landen van wereld te- samen. FEUILLETON Jean Vaubaron bewijst zijn onschuld dooi KAVltR Dt MONFÊP/N 77. Op dit ogenblik nam Rodille juist de fles op, om zich nog eens in te schenken. Zijn oog viel toevallig op de armoedig geklede man. Hij schrok en zijn bevende hand stortte een deel van het vocht op het tafellaken. Een onbestemd gevoel, mompelde hij, ik heb die man nooit gezien, daar ben ik zeker van, en toch komt het mij voor, dat ik hem ken. Waar en wanneer kan ik dan toch iemand ontmoet hebben, die op hem gelijkt? En Rodille begon met angstvallige nauwgezetheid zijn geheugen te ondervragen. Het gelaat, dat op de booswicht zulk een vreemde uitwerking te weeg had gebracht, moest vroeger zeer schoon geweest zijn en had nog de regel matigheid der trekken behouden, doch het was bleek, Vermagerd en met ontelbare rimpels doorploegd. Uit de doffe flauwe ogen straalde niet de minste uitdrukking, terwijl de w.TRgen grotendeels door een dichte, grijsach tige baard bedekt waren. Het geheel tekende een man van minsens zestig jaren, die zich een weg door het leven te midden van allerlei vermoeienissen en tegenspoeden, had moeten banen. De dienstmaagd ging hem voor op de trap, die naar de galerij voerde, waarop al de kamers uitkwamen. De man volgde haar en achter hem kwam de grote hond. Wel alle duivels, waar waren dan toch mijn gedach ten? Die man lijkt sprekend op Jean Vaubaron. Hij kan het echter niet wezen, want deze man is zeker zestig jaar en Vaubaron, die ter dood veroordeeld is, heeft ongetwij feld Frankrijk verlaten. Toen Rodille zijn kamer betrad, bemerkte hij dat er een verbindingsdeur was, welke naar kamer 9 voerde. Deze deur was echter met een knip gesloten en er stond een wastafel voor. Voorzichtig zette hij de wastafel opzij en luisterde. Een regelmatige adem haling was hoorbaar. Slaap maar, vriendje, sprak hij, droom plezierig. Ik zal u wel wekken. Hij keek op zijn horloge; het was tien uur. Het is nog te vroeg, dacht hij. Iedereen in huis is nog niet naar bed. Bovendien heb ik de tijd nog. Dit zeggende wierp hij zich op zijn bed, evenwel mot het voornemen, om niet in te slapen. Wij laten hem enige ogenblikken alleen en treden de kamer nr. 10 binnen, waar de armoedige reiziger logeert. Het is ongeveer twee uur geleden, dat wij Rodille heb ben verlaten. Een doodse stilte heerst in de herberg, evenals in de straten van Montevilliers. De maan begint op te komen en haar zilveren stralen dringen door de kleine ruiten der ramen van de kamer en verlichten het bleke, magere gelaat van de man, die in diepe slaap schijnt gedompeld. Plotseling springt de grote hond op. Zijn haren rijzen overeind, hijgend begint hij de deur te bespieden en zo aanhoudend en dreigen te grommen, dat zijn meester eensklaps ontwaakt, zich in zijn bed opricht en begint te luisteren, terwijl hij op zachte toon spreekt. Welnu, Tristan, wat is er? Het gegrom van de hond nam een andere uitdrukking aan en veranderde in een soort van klagend gekerm. De herberg stond dicht bij de kerk. De oude torenklok kondigde het uur van middernacht aan. De grote hond bleef voortdurend zijn wantrouwende houding bewaren. Eensklaps meende de reiziger de sleutel, die hij aan de buitenzijde in het slot der kamerdeur had laten steken, zachtjes en voorzichtig te horen omdraaien. Wat betekent dat? dacht hij bij zichzelf en daar hij verwachtte, de deur te zien opengaan en iemand te zien binnentreden, greep hij de knoestige stok, die onder het bereik van zijn hand lag en hield zich gereed, om op te springen en toe te slaan. Hij vergiste zich. Niemand verscheen en geen geluid deed zich horen. Niet weinig begerig, om de oorzaak te vernemen van iets, dat hem onverklaarbaar was, verliet de reiziger zijn bed, ging naar de deur en wilde die openen, om zich re kenschap te geven van hetgeen in de galerij voorviel. Hij lichtte gemakkelijk de klink op, doch de deur bood weer stand, toen hy haar openen wilde, verkreeg hij de zeker heid, dat een vreemde hand haar van buiten gesloten had, Een rilling liep door al zijn leden. Men behandelt mij als een verdacht mens, zei hij bij zichzelf, men maakt een gevangenis van mijn kamer. Doch wie doet dat? En waarom? Dat zou ik wel een» willen weten. Reeds hief hij zijn stok op. om daarmee op de vloer te stampen en een leven te maken, dat het hele huis er van zou ontwaken. Waartoe zou het dienen? dacht hij. Zal ik niet zonder reden of doel een opschudding te weeg brengen? Wat geef ik er eigenlijk ook om? Wat heb ik te vrezen? Ik maak mij nodeloos ongerust over het sluiten van die deuy Wie zou mij hiex herkend kunnen hebben? In elk geval heeft het niets te beduiden en het is niet de moeite waard er langer over na te denken. De reiziger, door deze redenering gerustgesteld, wilde zich naar bed begeven, toen de hond, die geen ogenblik opgehouden had te grommer opnieuw tekenen van hevige onrust vertoonde. Hij liet zijn landen zien en uitte een woest en dreigend gehuil. Terzelfder tijd liet zich een wonderlijk geluid, gevolgd door een gesmoorde gil, in de stilte van de nacht horen. Het is zeker, dacht de reiziger, dat er in dit huis iet» onverklaarbaars geschiedt. Het instinct van Tristan doet hem raden, wat ik met mijn verstand nog niet kan be grijpen. (Wordt vervolgd)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1949 | | pagina 3