Qe C
Ikmaaidei
De ramp van de „Nijmegen"
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
5e JAARGANG N° 1430
DINSDAG 11 JAN. 1949
Onderzoek naar vermoedelijke
oorzaak begonnen
Bitter
Is
Brits ODtreden in nabije Oosten
verwekt ongunstige reacties
Kerkbrand ontstaan door
onvoorzichtigheid
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen ƒ0.30 per week ƒ1.25 per
maand ƒ3.65 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. per mjn., familieberich.
-ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting.
Verantw. redacteur: J. v. Zoonen - Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Tel K 2200 3971
Bij het onderzoek naar de ramp met de ConstellatiOn „Nijmegen", welke
op 20 October te Prestwick neerstortte en waarbij 30 passagiers en 10 le
den van de bemanning om het leven kwamen, getuigde de Engelse des
kundige de heer Leslie van de grote kwaliteiten van de KLM. die hij een
van de veiligste maatschappijen ter wereld noemde. Van de zijde van de
KLM is bij dit Onderzoek alle medewerking verkregen.
Het zal onze taak zijn te onderzoeken op welke wijze de ramp is geschied
en wij zullen de gehele gang van zaken volledig schetsen, vanaf het mo
ment dat het vliegtuig van Amsterdam vertrok, tot het bij Prestwick neer
stortte.
Milliardendans in het
Capitool
De Amerikaanse begroting, zoals die
door president Truman aan het congres
is voorgelegd beloopt een totaal van
41.5 milliard dollar.
21 milliard hiervan worden besteed
aan defensie en hulp aan het buiten
land. In de loop van het jaar za] nog
een aanzienlijk bedrag worden ge
vraagd om militaire hulp te verschaf
fen aan de leden van de Noord Atlan
tische alliantie.
De inkomstenbelasting zal 4 milliard
dollar meer opbrengen.
Maandag is een grafische voorstel.
ling gepubliceerd over de Amerikaan
se begroting, waaruit valt te zien,, hoe
de dollars der belastingbetalers zullen
worden besteed en wie deze dollars
zal moeten opbrengen.
In percentages zijn de inkomsten als
volgt verdeeld: directe belastingen 43
Procent, idem voor maatschappijen 28
Procent, extra-belasting op luxe goede,
ren 19 procent, douanerechten en an
dere belastingen 8 procent, nieuwe be.
lastlngen 2 procent
Voor de uitgaven zijn de percentages
als volgt verdeeld: Nationale verdedi
ging 34 procent, internationale zaken,
als Plan Marshall en andere program
ma's voor oudstrijders 13 procent, rente
op de diensten en voordelen voor oud-
strijders 13 procent, gezondheid en so
ciale zaken 6 procent, ontwikkeling
van nationale hulpbronnen, als atoom
energie en dammen voor energieopwek
king 5 procent, alle overige uitgaven
13 procent
Oneniqheid in China
Tsjang op de wip
Men hecht aan de bewegingen van
de door communisten geleide troepen
een bijzondere betekenis, omdat ge
meld wordt, dat generaal Pai, samen
met andere bevelhebbers, zijn eigen
verdediging aan de boven Jangste or
ganiseert en niet langer Tsjang Kaï
Tsjek Bteunt. Men is.van oordeel, dat
het optreden van generaal Pai ten doel
heeft Tsjang Kai Tsjek te doen aftre
den zodat de vice president, Li Tjoen.
gjen, vredesonderhandelingen met de
communisten zou kunnen aanknopen.
Mochten deze besprekingen dan mis
lukken, dan zou generaal Pai met be
hulp van andere bevelhebbers de strijd
aan de boven—Jangste voort kunnen
zetten.
Aan de andere zijde, acht men het
mogelijk, dat de communisten zich
voorlopig niet te veel met de strijd
kracht in het Westen zullen Inlaten.
Deze zouden mogelijk over eigen vre
desvoorwaarden onderhandelen.
De toestand voor de regeringstroepen
bij Hsoetsjou is critiek. Volgens in
Washington opgevangen berichten van
de communistische radio hebben de
regeringstroepen zich na zeer zware
verliezen overgegeven.
VIRULY TE BATAVIA GELAND
Gistermidag te vijf uur Batavia-tijd
is de Constellation Batavia met gezag
voerder Viruly en 3000 kilo post aan
boord op het vliegveld Kemajoran
geland.
Bitter schrijven we boven dit artikel,
dat zijn aanleiding vindt in de te Rot
terdam gevoerde suikeroorlog. Het wa«
re dus wellicht beter, als we er zoet
boven zetten. Suiker is immers zoet en
het is voor de Rotterdamse bewoners
even zoet, dat ze de suiker tegen ver
minderde prijs kunnen kopen, wat voor
velen wel een zeer welkome Ontlasting
van het wekelijkse huishoudbudget zal
zijn. En toch menen we, dat we het
opschrift „bitter" kunnen handhaven,
omdat er uit deZe hele strijd blijkt. ho«
moeilijk het leven van de kleine mid
denstand is en hoe bitter deze catego
rie ongetwijfeld dikwijls gestemd moet
zijn. Uit de jongste publicaties inzake
het Rotterdamse conflict blijkt n.1., dat
de firma Jamin reeds lange tijd suiker
onder de vasgestelde Prijs verkocht
Wellicht dat er op alle verkochte sui
ker geen cent winst is gemaakt, ja we
maken ons sterk, dat er ook voor het
uitbreken van het conflict reeds menig
maal geld op zal zijn toegelegd.
Hoe bitter moet dit niet geweest zijn
voor de kleine middensandér. Suiker
is immers een artikel, dat in elk gezin
nodig is. Het aanschaffen er van komt
elke week terug en de omzet er van is
groot. Wellicht het grootste van d«
talloze winkeliersartikelen
Het optreden van grote concern? ?s
er reeds in het verleden oorzaak van
dat op dit artikel geen winst kon wor
den gemaakt. Dat was die concerns een
zorg. Ze konden dit stootje wel velen.
Maar voor de kleine middenstander
was het een levensvraag. Want als de
klant de suiker niet bij hem kocht, be
tekende dit. dat ook andere waren
zijn neus voorbij gingen. En hoewel
de kleine man het vanwege zijn finan
ciële positie niet kon doen. begon ook
hij te verkopen tegen een Prijs, die
hem slechts armoede kon verzekeren.
Er is nu een wet in voorbereM-pg,
die een einde wil maken aan de on
eerlijke concurrentie, di? door middel
van vele lokmiddelen wordt toegepast.
We herinneren ons die lokmiddelen nog
wel uit de periode van voor de oor
log. Als men een stuk zeep kocht,
kreeg je er een halve uitzet bij ca
deau. We zouden zo tal van voor
beelden kunnen aanhalen.
Het schijnt dat het onderhavige wets
Ontwerp deze uitwassen drastisch wil
beperken. In het belang van een ge
zonde m-'d^ens^and achten we dit zeer
noodzakelijk. We zien de taak van de
midJenstand zo. da* ze mede moet wer*
ken aan een goede en goedkope distrf-
buering van de !evensbe"Od;gd*,°-J'in
over ons volk. Zo goed als de a-bei-»
der recht heeft op een benaald lOfln.
heeft echter ook de m:d^enctander
recht on een behoorlijk bestaan
Als dat bestaan in gevaar gebracht
wordt door handelingen van grote con
cerns. die met Oneerlijke concurrenHe-
middelen klanten trachten te w'«-en.
he<-ft de middenstand recht on be-
scherm:n« E-i he* verkorten va- sui
ker beneden -de inkoop-p-ijs besehou
wen wij als zo iets.
Dat tegen dergelijke uitwassen in de
toekomst zal kunnen worden ooeetre-
den. achten we noodzakelijk. Laa» de
middenstand ech*er zorgen, dat 7« zelf
iets in deze materie te zeggen krH?'
v.Z.
79 getuigen waaronder
17 Nederlanders
EEN VERKEERDE KAART
Onder de kaaren die de piloot Par-
mentier bij zich had bevonden zich
verschillende exemplaren van een lan.
dingskaart, waarop een punt ten Oos
ten van het vliegveld stond aangete
kend met een hoogte van 13'/2 M. ter
wijl dit 135 M. moest zijn.
Kan hier misschien de oorzaak van
het ongeluk zijn gelegen?
Van de zijde der KLM wijst men
«r op. dat, als dit zo mocht zijn, deze
fout ook op de oorspronkelijke kaart
moet voorkomen.
findien dit zo is. werpt dit een schril
beeld op de manier, waarop kaarten
van een zo belangrijk vliegveld aan de
pJloten worden ter hand gesteld
Red.)
DE LAATSTE OGENBLIKKEN
Vervolgens gaf de heer Leslie een
overzicht van de laa»ste seinen die
men had oijw^rje- gezagvoerder
seinde omst-êpks fPW uur dat hij
Over startbaan 32 van het vliegveld
Prestwick heen zou vliegen en op
startbaan 26 zou landen. Volgens oog-
getogen. aldus Leslie. bevond het toe
stel zich 30 a 60 meter boven startbaan
32. vloog er boven en trok vervolgens,
naar links op. in de wolken verdwij
nend.
Om 23.32 seinde het toestel: „Wii
hebben iets geraakt" daarna zakte het
geluid weg. De volgende verstaanbare
woorden waren „brandweer" en we
derom zakte het geluid weg. Tenslot
te ving men op: „Wij klimmen".
Het laatste wat men hoorde was om
23 34 uur: ..Hebt u enig idee. waar wij
zijn?".
TOESTEL WAS IN ORDE
De heer J. A. Augustijn, een func
tionaris van de technische afdeling van
de KLM. trad als eerste getuige op. Hij
verklaarde, dat hij onmiddellijk na 't
ongeluk met andere functionarissen
van de maatschappij van Amsterdam
naar frestwick was gevlogen en zeide
dar ra een onderzoek van het wrak er
In het geheel niets op wees. dat het
Ongeluk t? 'wiben was geweest aan
een defect aan het toestel.
Het toestel was grondig onderzocht
de Ha5 voor de ramp.
Onder hooaspanniqs-
draden doorgevloqen
Het hoofd van de gronddienst der
KLM zeide te geloven dat Parmentier
zelf gevlogen had. Hij had grote er
varing en was 8 maal op Prestwick
geland. De tweede piloot Kevin was
er zeer veel geweest.
Edwards zeide voorts, dat in vlieger
handboeken bepaalde regels genoemd
werden voor het landen op Prestwick
Deze ..bepaalde minima" moesten door
de piloten in acht worden genomen bij
het landen op de lange langdingsba-
nen 14 of 32.
Leslie zeide. dat de hoogspannings
draden 40 voet van de grond zün.
Hieruit volgde, dat het toestel, dat
Onder de bovenste draden doorgevlo
gen was, bijna de grond had ge
raakt. Edwards bevestigde dit. Op
de vraag of er onder de toen heer
sende omstandigheden moeilijkhe
den gerezen zouden zijn bij een
IETS ZACHTER
Meesf zwaar bewolkt met later plaat
selijk enige regen. Tot krachtig toe
nemende wind tussen Zuid en West
Iets zachter.
landing op landingsbaan 32 ant
woordde hij ontkennend.
hoofdinspecteur voor Ongevallen, of
inlichtingen over zicht en wolkendek
van essentieel belang waren voor een
vliegtuig, dat een nachtlanding gaat
maken, antwoordde Edwards: ..Van
absoluut vitaal belang".
Eigenaardige toestanden
op Prestwich
Edwards verklaarde op een desbe
treffende vraag, dat er in het geheel
geen waarschuwingen waren gegeven,
dat wolkendek en zicht na elf uur des
avonds slechter waren geworden.
Cameron: Zouden inlichtingen van
deze aard van grote invloed zijn ge
weest op de vorming van de opinie van
de piloot?
JSdwards: Absoluut.
De waarschuwing kwam nooit door?
Edwards: Neen.
Cameron haalde een passage in het
logboek van de verkeerstoren aaQ van
17.45 uur 21 October, waarin de man
van de verkeerstoren gevraagd wordt
zo veel mogelijk gegevens te verzame
len afkomstig van vliegtuigen over
wolkenhoogte en deze door te zenden
aan de plaatselijke weerkundige dienst.
Dit was, omdat men op Prestwick geen
geen zoeklichten had en er geen an-
De reactie van verschillende Ameri
kaanse bladen op de gebeurtenissen in
de Negeb woestijn, waar 5 Britse ja
gers werden neergeschoten zijn voor
Engeland een min af meer onaangena
me verrassing geweest. Indien Dow.
ningstreet had gehoopt dat Amerika
'de ontplooide militaire activiteit zon
der meer zou steunen is het bedro
gen uitgekomen.
De democratische afgevaardigde
Celler heeft aan de pers verklaard
dat hij het schandelijk vond om Britse
vliegtuigen over het strijdgebied te
laten vliegen.
De Herald Tribune oordeelt, dat al
leen een spoedige vrede in het nabije
Oosten een einde aan dergelijke con
flicten kan maken.
Ook in Engeland zelf. wordt de hou
ding van Bevin gecritiseerd, hoewel
in gunstiger toon en niet eenstemmig.
De algemene indruk is echter dat het
Britse volk geen oorlog wenst.
NOG MILITAIR VERTOON
Tocsh word nog doorgegaan met
enig militair vertoon. Voorlopig wor
den sterke vlooteenheden geconcen
treerd in de haven van Malta. 300
manschappen zijn met onbekende be
stemming vertrokken. De Britse com
missie voor defensie is gisteren de
hele dag bijeen geweest.
De Britse admiraliteit wenste geen
verklaringen af te leggen over vloot-
bewegingen. In Transjordanië zijn alle
voertuigen gevorderd. In de haven
Akaba zijn waarnemers van de V.N.
aangekomen.
De regering van Israël heeft op
nieuw geweigerd de Britse protestnota
te aanvaarden omdat Engeland Israël
nog niet heeft erkend.
AMERIKAANSE DRUK?
Het conflict is wel op een zeer on
gunstig ogenblik gekomen. Terwijl
een overeenkomst met Egypte elk
ogenblik kon worden verwacht en de
Israëlische troepen uit Egypte zijn te
ruggetrokken en de onderhandelingen
over een definitieve oplossing van het
conflict heden in Rhodos aanvangen
komt deze historie zeer ongelegen.
Vooral de Ver. Staten schijnen nog
niets te voelen voor gewapend optre
den en door het departement van Bui-
enlandse Zaken worden alle pogingen
in het werk gesteld om het conflict
aere middelen waren om de hoogte van
de wolken te bepalen.
Edwards haalde een andere opmer
king in het logboek aan, waarin de
dienstdoende ploeg rapporteert, dat 33
landingslampen van de landingsbanen
14 en 32 ontbraken. Volgens de opmer
king in het logboek, die van dezelfde
dag 17.57 uur dateerde kreeg bet grOnd
personeel opdracht de ergste gapingen
aan te vullen met draagbare electrische
lampen. Deze waren echter niet aan
wezig.
Had de ramp voorkomen
kunnen worden
Uit het verdere verhoor bleek, dat
de weerkundige waarnemingen door
te grote drukte op het vliegveld in het
gedrang waren gekomen, waarop ge
tuige Edwards opmerkte, dat iedere
verslechting van de weersomstandighe
den opgenomen moesten worden.
De berekeningen van Parmentier om
trent zijn snelheid konden niet juist zijn
daar de windsnelheid niet bekend was.
Getuige Cameron stelde de vraag of
de dwalingen van de weerkundige
dienst de piloot niet naar een ramp
hadden geleid Inplaats van naar vei
ligheid. waarop Edwards bevestigend
amwoordde.
Voorts verklaarde Edwards nog. dat
hij geloofde dat Parmentier besloten
had naar Amsterdam terug te keren. De
vraag van de piloot: ..Weet gij waar
ik ben" wijst daar op Van het voor
nemen kon Parmentier geen kennis
meer geven door de uitgebroken brand.
Indien de juiste windsterkte ODgege-
ven was geweest, zou een landing op
baan 32 uitgevoerd hebben kunnen
worden.
De president vroeg hierop of het niet
onvoorzichtig was om op zo'n geringe
hoogte te vliegen. De heer Edwards
antwoordde dat Parmentier dit ook ze
ker niet gedaan zou hebben als hij wist
hoe slecht het weer was.
de perken te houden. De
Amerikaanse ambassadeurs zijn door
lopend in touw om zowel Engeland als
Israël te bewegen het gebeurde als
een betreurenswaardig incident te be
schouwen.
Uit Moskou wordt bericht dat de
toegezegde maar niet aanvaarde hulp
in de „ernstige situatie" .zuiver als
diplomatieke hulp moest worden be
schouwd.
NEHER WEER
DIRECTEUR-GENERAAL
De heer T. van Houwelingen. direc
teurgeneraal der PTT zal op 1 Febr.
a.s. dif bedrijf met pensioen verlaten.
De heer L. Neher zal met ingang
van die datum opnieuw met de functie
van directeur—generaal worden belast
De kosteres van de Ned. Herv. Kerk
te Middelharais heeft bij het onder
zoek naar de brand in de kerk mee
gedeeld, dat zij Donderdagmorgen 30
December voor de brand in het koor
was geweest, waar zij de kachel had
uitgehaald en de sintels op een oude
jutezak in een gangetje van het koor
had gedeponeerd. Vermoedelijk is de
brand hierdoor ontstaan. De kerk was
verzekerd voor f 460.000
CAMILLE HUYSMANS GERIDDERD
Aan een ter ere van de Belgische
minister van openbaar onderwijs, de
heer Camille Huysmans aangerichte
maaltijd heeft de minister van onder
wijs, kunsten en wetenschappen aart
de heer Huysmans mededeling gedaan
van diens benoeming bij Kon. Besluit
tot Commandeur Grootkruis in da
Orde van Oranje Nassau,
DE TREURIGE LIJST
Gisteren omstreeks 4 uur werd de
7-jarige E. Z., wonende in de Ternoot
straat te Den Haag, op het Viaduct
aan de Weteringkade ter hooge van de
spoorlijn, terwijl hij de rijweg over
stak door een bestelauto van de PTT
overreden en gedood.
Indonesië
Geen contact met
Republiek
Naar aanleiding van buitenlandse
berichten als zou contact hebben
plaats gehad tussen de Nederlandse
en Republikeinse autoriteiten, ver
neemt Aneta van bevoegde kringen te
Batavia, dat stappen in deze zin niet
zijn ondernomen. Minister-president
Drces heeft overleg gepleegd met dr.
Beel en zijn adviseurs en met de voor
lopige federale regering. Het overleg
met de federale vertegenwoordigers
is nog niet beëindigd. Zoals gemeld
zat dr Drees Zaterdagavond aan een
diner aan met de consulaire vertegen
woordigers te Batavia.
Hieraan werd ook deelgenomen door
de leden van de Commissie voor Goe
de Diensten.
Eerst Goedewagenprijs
nu twaalf jaar
Voor. het Amsterdams Bijzonder Ge
rechtshof had zich te verantwoorden
S. S. Hoogterp, die gedurende de be
zettingstijd plotseling de belangrijke
functie van hoofdredacteur van het
Handelsblad toegewezen kreeg van
Max Blokzijl.
HU verweerde zich als hoofdredac
teur zodanig, dat hij zelfs de „Goeden-
wagenprijs" voor de beste journalistieke
bijdrage verwierf.
Op een Vraag van H aan de presi
dent of hij hem als een landverrader
beschouwde, antwoordde deze, dat hij
maar eens in de boeken moest nalezen
hoe men over dergelijke figuren oor
deelt.
In zün requisitoir zei Mr. Keune, dat
H het Handelsblad had verlaagd tot *n
uitdagend insinuerend propaganda ap
paraat voor de Duitsers.
De els was 12 jaar.
Van pakhuis tot woning...
met Rijkssteun
De minister van Wederopbouw en
Volkshuisvesting heeft een aanvulling
gegeven op de premieregeling, voor
hef verbeteren en splitsen van wonin
gen.
Voortaan zal ook voor gebouwen of
gedeelten daarvan, oorspronkelijk niet
voor bewoning bestemd, bij verbou
wing tot woning een premie kunnen
worden verleend.
Pakhuizen, werkplaatsen, schuren e.
d. die thans niet meer overeenkom
stig hun oorspronkelijke bestemming
worden gebruikt, doch overigens in
goede staat verkeren kunnen met be
hulp van de genoemde premieregeling
voor woonruimte geschikt worden ge
maakt. Daarbij wordt de eis gesteld
dat <tn volwaardige woning ontstaat.
De te verlenen bijdrage komt over
een met de bijdragen volgens de gel
dende bepalingen bU splitsing van wo
ningen. Voor het verkrijgen van de
bijdrage moet men zich tot het ge
meentebestuur wenden voordat men
met de verbouwing begint.
LANGVINGERIGE JEUGD
De politie te Rotterdam hee't twee
kinderen aangehouden, nu twee broer
tjes van 7 en 10 jaar, die grof geld
op zak hadden en daarvan goede sier
maakten. De kinderen vertelden f 25
van een viskraam te hebben wegge
nomen. De politie vertrouwde dit ver
haal niet en tenslotte bekende de oud
ste jongen, dat hij in een onbewaakt
ogenblik f 175 uit de tas van zijn on
derwijze res had genomen.
Honderd gulden hadden zij onder de
luchtbrug aan de Rosestraat verstopt-
Voorts gaven zij nog geld aan twee
vriendinnetjes van zes jaar, die hier
van Vrijdagmiddag aan de Putselaan
uitdeling hielden onder de voorbijgan
ger3.
BELGIë VORMT WERELDBURGERS
De opvattingen van de „eerste we
reldburger", Garry Davis, schijnen
niet alleen in Frankrijk maar ook in
België vele volgelingen te vinden.
Voortdurend treden nieuwe leden
toe tot de vereniging van vrienden
van Garry Davis. In minder dan veer
tien dagen is het ledental van 600 tot
3.800 gestegen en dagelijks worden ge
middeld 200 leden ingeschreven.
NIEUWE STAKING TE NEW YORK?
In de haven van New York dreigt
weer een staking nu 35000 arbeiders
op sleepboten en sloepen hun leiders
hebben gemachtigd aanstaande Don
derdag een staking uit te roepen, wan
neer hun eis tot 25 rot loonsverhoging
niet wordt ingewilligd.
Een staking van deze arbeiders zou
het verkeer in de haven van New
York stil kunnen leggen en een groot
deel van het zakenleven in de stad
verlammen.
Toen de arbeiders op de sleepboten
in 1946 staakten, beval burgemeester
'O Dwyer sluiting van alle zaken,
uitgezonderd de onmisbare ,om brand
stof te sparen.
MEINEED
Rudolf Plauln, die zich bi 1938 het
leven redde door voor een nazi-recht
bank te ontkennen, dat hij de schrij
ver was van pamfletten tegen Hitier,
staat thans terecht wegens meineed.
De openbare aanklager te Darmstadt
in Hessen heeft een aanklacht tegen
hem ingediend.
De „Frankfurter Rundschau", die
schrijft dat meer dan de helft van
de hogere gerechtelijke ambtenaren in
Hessen voormalige nazi's zijn, waar
schuwt voor het gevaar, dat de Duitse
democratie bereigt als het gerechte-
lije apparaat door de nazigeest is be
smet, dat eerzame burgers en anti
nazi's worden berecht omdat zij hun
eigen leven hebben gered.
onze k*e n* ov-r^-r
Amerika tracht te sussen tinnen
