Ikmaaftkr
Dr. Drees had eerste bespreking met lid
van Republikeinse delegatie
^7ï\v
EEHZONHKCWJ
„Eindhoven" en „Delft" behouden
uit Batavia terug
Vierde zittingsdag bracht weinig
licht over „Nijmegen" - ramp
Hokus - ^okus
5e JAARGANG N° 1433
VRIJDAG 14 JAN. 1949
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen ƒ0.30 per week 1.25 per
maand ƒ3.65 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. per mm., ramilieberich_
ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke kortimr
Verante redacteur-, J, v Zoonen Bureau. Ridderstraat hoek Ouderjraeht Tel R 2200 3971
IN BATAVIA is bet gister een dag geweest van zeer druk diplomatiek ver
keer en van vele besprekingen. Zo meldt Aneta, dat dr. Drees een infor
mele bespreking heeft gehad met Prof. Supomo, lid van de Republikeinse
delegatie. De federale interim-regering is bijeen geweest en op een bij
eenkomst voor federaal overleg is een resolutie aangenomen, waarin uit
gesproken wordt, dat de vorming van een nationale federale regering
noodzakelijk is als uitgangspunt voor de vorming van de vrije en sou-
vereine Ver. Staten van Indonesië. Verder wtrd vastgesteld, dat vóór de
vorming van deze regering overleg dient te worden gepleegd met voor
aanstaande personen uit die gebieden, die rog niet georganiseerd zijn
volgens de bepalingen van het BIO-besluit Dr Drees en dr. Beel betuig
den hun instemming met de resolutie en zegden toe er aan te zullen
medewerken, dat het vereiste conlact me de bedoelde personen kan
worden verkregen.
Vandaaq weer in
Veiligheidsraad
De Cubaanse gedelegeerde in de
Veili gheidsraad, dr. Alberton Alvarez
is Woensdagmiddag begonnen met het
ontwerpen van een vandaag in te die
nen resolutie, welke naar verluidt ge
baseerd is op het Amerikaanse stand
punt. De resolutie van Alvarez zal in
houden de rijlating van Sukarno en
de andere Indonesische leiders en
voorts dat deze vrijlating onontbeerlijk
is voor het herstel van ..recht en orde"
Verder zal de resolutie voor.stellen,
dat het beginsel van het zelfbeschik
I'-gsrecht der volkeren wordt toege
past op Indonesië.
Waarnemers in Lake Success verkla
ren. dat er Woensdn®°vond een grr
end gevoelen was. dat slechts een ui
terst zwakke resolutie door de Veilig
heidsraad heen zou komen, ondanks
dë krachige verklaringen van de Ame
rikaanse gedelegeerde Jessup Het gro
te struikelblok voor de Veiligheids
raad zal zijn de kwestie van hef terug
trekken der troepen.
De Cubaanse resolutie zal vermoede
lijk dan ook alleen in algemene ter
men daarvan spreken. Het wordt waar
schijnlijk geacht, dat deze resolutie
ral worden aangenomen, Indien deze
niet met zoveel woorden het terug
trekken van de Ned. troepen tof de
bestandslijn van 18 December eist.
Het wordf als vaststaand aangeno
men. dat de Sowjet—Unie en de Oe-
k- n;-ie zich van stemming zullen ont
74.600 TEXTIELPUNTEN
VERBRAND
Bi, de NV Stoomweverij ..Nijverheid''
te E ischede werd dezer dagen een en
veloppe vermist, waarin zich een groot
aantaj textielpunten bevonden. Men
ging op zoek. doch de enveloppe was
niet te vinden, totdat men zich herinner
de. dat er kort tevoren een aantal pa.
Pbren was verbrand. Het bleek, dat
de enveloppe zich tussen deze papie
ren bevond: 74.000 textielpunten- zijn
in vlammen opgegaan.
Consumentencrediet
weldra verleden tijd
In de Staatscourant is gister een
beschikking inzake de afwikkeling van
het consumentencrediet gepubliceerd.
Aan de Credietnemers, die geduren
de twee jaar regelmatig aa>j de hun
opgelegde afbetalingsverplichtingen heb
ben voldaan, zal kwijtschelding worden
verleend van het nog niet terugbetaal,
de deel van het crediet. Voor de in de
zömer van 1947 verleende credieten
moet de regelmatige afbetaling over
anderhalf jaar hebben plaatsgevonden
De kwijtschelding zal ook worden ver
leend aan de credietnemers. die wegens
gemis aan d-aagkracht van de afbeta.
lingspücht werden vrijgesteld.
Alle waardebonhen van het consu
mentencrediet zijn na 28 Februari a.s
Ongeldig. Over de verzilvering van de
■waardebonnen door de winkeliers zul
len nog nadere Instructies volgen.
RANTSOENBONNEN TEXTIEL
WORDEN ONGELDIG
Het CDK deelt mede. dat de rant
soenbonnen voor textiel, voorzien van
de opdruk ,.D 81" na 27 Februari a.s
met meer geldig zijn. De rantsoenbon.
nen voor textiel met de opdruk „E 81"
bhjven to* rader order geldig.
GELDIG TOT HEDENAVOND
VRIJ ZACHT
Matige in de kuststreken vrij krach
tige Zuid Westelijke wind. Hier en
daar nevel of mist, overigens zwaar
bewolkt met enkele plaatselijke opkla
fingen. Overwegend droog. Vrij zacht
houden over elke resolutie, die door
een der Westerse mogendheden inge
diend zal worden.
De Amerikaanse mening schijnt in
principe te zijn, dat de Nederlanders
zich uit Republikeins gebied moeten
terugtrekken, zodra de handhaving
van orde en rust verzekerd zijn en dat
zij zich uiteindelijk uit geheel Indone
sië moet terugtrekken, nadat de voor
gestelde Verenigde Staten van Indone
sië het bestuur van de Nederlandse
regering hebben overgenomen.
Ter geruststelling
Omdat door geheel Nederland be
richten worden verspreid, dat griep in
Ons land epidemisch zou heersen, heeft
de geneeskundige hoofdinspecteur van
de volksgezondheid meegedeeld dat de
griep in he» Zuiden des lands een epi
demisch karakter heeft aangenomen
Tot nog toe kan de aard der ziekte
niet kwaadaardig genoemd worden, zo.
dat er dus op het ogenblik geen reden
tot angst is
Nog geen sprake van
vrede in China
Volgens regeringberichten hebben
bommenwerpers der Chinese regering
een ongekende activiteit aan de dag
gelegd om communistische troepenbe
wegingen te ontwrichten. Hierbij zou.
den zij China's grootste stalen brug
over de Gele Rivier verwoest hebben.
Een grote formatie Mitchells deed een
aanval op de brug, die ten Noorden
van Tsinan is gelegen. De garnizoens
commandant van Nanking, heeft op
dracht gegeven iedereen, die de vrede
in het centrum van de stad zou ver
storen. onmiddellijk te laten neerschie
ten.
De militaire politie is, na de wan
ordelijkheden, welke Dinsdag j.1. wa
ren veroorzaakt door naar Nanking uit
geweken studenten, versterkt en pa
trouilleer' de straten der Chinese
hc ofdsad In door particulieren te
Sjanghai ontvangen berichten, welke
ondanks de strenge censuur, toch zijn
doorgekomen, wordt verklaard dat de
communistische troepen, die Peiping
belegeren de stelingen der verdedigers
in de buitenwijken der stad begonnen
te beschieten, nadat er een langdurige
stilstand in de operaties was geweest.
Beweerd wordt, dat dit de eerste maal
i.s, dat de communisten verdragende ar-
Ier ie tegen de oude Keizerlijke hoofd
s-ad hebben gebruikt, sinds zij nu een
maand geleden, de stad omsingelden
Eén van de Noordelijke wijken van
Sia-ighai is door brand verwoest. Drie
duizend menden werden dakloos,
Met ruim A ton Dost!
Gisterochtend om even over vieren is ride KLM Constellation ..Eindho
ven" op Schiphol geland. Het was de eerste machine van de KLM, die na
het la-.dingsverbod van diverse staten langs de Tndië-roüte uit Batavia
in Amsterdam is aangekomen De ..Eindhoven" had zes passagiers, 2
baby's en een grote zending NIWINpakketten en ruim 1000 kg. post
aan boord. Het vliegtuig werd gevolgd door de Constellation „Delft"
die een uur later uit Batavia was gestart en gisteravond half zeven met
3 ton post aan boord Schiphol bereikte.
Nadat de ..Eindhoven'' geland was
heeft gezagvoerder. Hans Schultz, de
in grote getale aanwezige journalisten
mededelingen gedaan over het verloop
van de reis
De reis was in 42 uur volbracht,
waarvan 36 vlieguren en gezagvoerder
Schulz meent, dat hiermede een re
cord is gevestigd .ondanks de vrij ster
ke tegenwind op de gehele reis.
De reis had een vlot verloop gehad!
Overal werd prettige medewerking
ondervonden. Welke route gevolgd is.
zei de gezagvoerder echter niet.
De post werd onmiddellijk ver
voerd en heeft de geadresseerden
reeds voor een deel gister bereikt.
De gezagvoerder zei, dat hij veel
extra benzine aan boord had en daar
om minder passagiers kon meenemen.
Hij heeft als laatste stopplaats voor
Schiphol Malta moeten aandoen we-»
Boerderij in Zunderdorp
afgebrand
Twee families, tezamen bestaande
uit 11 personen, zijn gistermorgen dak
loos geworden en van bijna al hun
aardse bezittingen beroofd als gevolg
van een hevige brand, die in twee uur
tijds de kapitale gemoderniseerde oude
boerderij van de landbouwer D. Ub-
bels te Zunderdorp vrijwel tot de grond
toe vernielde. Het vee, 37 stuks koeien
paarden, stieren en schapen, kon tij
dig uit de brandende stallen worden
geliid. van de inboedel Is echter niets
geied
TeiwÜl het vuur aagewakkerd door
de wind, de aan de stallen gebouwde
hooischuur aantastte, verscheen het 2-
wielige brandweerspuitje, dat de Am
sterdamse brandweer in Zunderdorp
beeft gestationneerd en 'dat bediend
wordt door vrijwillige brandweerlieden
uit let dorpje. Tegen de zich steeds
uitbr idende vuurzee kon deze kleine
spuit weinig uitrichten en toen de tele
fonische verbinding met Amsterdam
door roodlottige reparatie aan de fele
foonlijpen stagneerde, was het lot van
de botrderü bezegeld.
Een vrij lage verzekering (f 15.000
voor de boerderij en f 2.000 voor de
inboedel) dekt de schade slechts zeer
gedeeltelijk.
gens benzinegebrek. De vlucht had
geen enkel bijzonder risico opgeleverd
Op een vraag zei de heer Schultz
niet te geloven, dat de route, die hij
thans gevlogen heeft, geschikt is voor
een nieuwe regelmatige dienst Am-
sterdam-Batavia v.v.
Het vervoer van veel passagiers is
een volledige onmogelijkheid met het
oog op de grote hoeveelheid benzine,
die meegenomen moet worden.
Deze reis was een extra piloot niee.
in verband met de geringe rust, die
de bemanning onderweg kon nemen
Republikeinse
documenten gepubliceerd
Te Batavia zijn gister een tweetal
documenten gepubliceerd, die begin
Juni 1948 door Republikeinse mi
litaire instanties zijn uitgegeven en die
betrekking hebben op de financiering
van de infiltraties in Nederlandse ge
bieden. De documenten werden te
Djogja in beslag genomen.
Een der brieven is gericht aan ver
schillende Republikeinse ministeries
en behelst een verzoek om een bedrag
van f 4.320 000 in N. I geld of 200
of 10*1 •---■•
na lezing verbrand moeten worden.
Een tweede brief was afkomstig van
de chef-staf van het Republikeinse le
ger en verzocht voor hetzelfde doel als
voorschot 50.000 tubes opium, omdat
een bedrag van 2*/z millioen N.I. gul
dens moeilijk ineens te verkrijgen was
In de brief was voorts aangegeven hoe
de tubes opium verkocht moesten
worden.
Staking in Amsterdam
breidt zich uit
Het aantal arbeiders betrokken bij
de staking in de Amsterdamse haven
heeft zich gister uitgebreid. Ongeveer
150 man van de SHB, die zich gister
morgen naar hun werk wilde begeven
zijn onderweg door de stakingsleiding
bedreigd met het gevolg dat zij niet
aan het werk durfden gaan zo deel
de de directie van SHB mee.
Daarmee is het aantal bij dit conflict
betrokkenen gestegen tot ca. 330.
ACHESON IN HET SPOOR VAN
MARSHALL
Dean Acheson, die tot nieuwe minister
van buitenlandse zaken der V.S. is be
noend, heeft verkiaard, dat hij vast
besloten is „de standvastigheid en con
tinuiteit" in de Amerikaanse buiten
landse politiek voort te zetten en het
voorbeeld van George Marshall ten
aanzien van de betrekkingen van het
land met de SowjetUnie te volgen.
Wel nieuwe bewijzen, dat het op Prestwick niet
helemaal klopte
Gister, bij de aanvang van de vierde zittingsdag van het onderzoek naar
de ramp met de „Nijmegen" bij Prestwick. werd begonnen met het getui
ge verhoor van de KLM-werktuigkundige J. de Jong, de twintigste van de
79 personen, die gehoord zullen worden. Hedenmiddag zaj de zitting voort
gezet worden, waarna verdaging tot Maandag zal volgen.
„T oenemend verzet"
zegt Rep. bureau
te Londen
„In het kader van de politiek der
verschroeide aarde hebben guerilla's
op Zuid Sumatra 14 plantages en 9
oliebronnen alsmede fabrieken en in
stallaties vernield", zo heeft het bu
reau van de Republiek Indonesia te
Londen meegedeeld. Van het Repu
blikeinse bestuur van Zuid Sumatra
was vernomen, dat de guerilla's tevens
meer dan duizend gebouwen hadden
vernield, spoorlijnen en wegen had
den opgebroken en alle bruggen en
electrische installaties onklaar haddon
gemaakt. In de verklaring werden al
le vernielde plantages met name ge
noemd.
Het Republikeinse bestuur op Oost
Java meldde, dat bet militaire hoofd
kwartier geheel intact was en nog
steeds werkte. „Uit berichten uit alle
Republikeinse bronnen viel op te ma
ken. dat op geheel Sumatra en op vele
Plaatsen op Java de gevechten onver
minderd ViOrtduren. Het gewapende
verzet tegen de Nederlandse politiek
nam geleidelijk toe".
De loop der bevolking te Rotter
dam bewoog zich In 1948 in stijgende
lijn. Bedroeg het aantal inwoners op 1
Januari 1948 653.071, op I Januari '40
was dit cijfer gestegen tot 665.900.
Het troepenschip „Zuiderkruis" is
vandaag met detachementen van het
Kon. Ned. Ind. Leger, de Kon. Marine
en de Kon. Landmacht uit Rotterdam
naar Indonesië vertrokken.
De heer de Jong. de man, die de
„Nijmegen" na landing op Prestwick
zou hebben moeten nazien, verklaarde,
dat hij niets verdachts had opgemerkt,
toen het vli-gtuig laag over landings
baan 32 was gevlogen. Hij had niet kun
nen Ontdekken, of het toestel werke
lijk de „Nijmegen" was. want de regi
stratietekens waren niet te herkennen.
Na vijf of zes minuten had de werk
tuigkundige een lichtflikkering waar
genomen, later had hij van het onge
mak vernomen. Hij begaf zich direct
naar de plaats van het ongeval en liep
om het toestel heen omdat het nog
brandde. Later in de morgen vond hü
een lichaam Jn de cockpit en slaagde
erin gezagvoerder Parmentier aan de
hand van half verbrande visitekaartjes
te identificeren. Papieren of logboeken
had hij niet gevonden. Vóór hem wa
ren brandweerlieden en burgers bij
het toestel geweest, doch het was niet
aan te nemen, dat zij in de cockpit
waren geweest. Op een vraag van de
president zei de heer de Jong, dat hij
naast de visitekaartjes slechts koffers
met bagage van passagiers had aan
getroffen en een dag later bij het
staartstuk een half verbrand Noord
Atlantisch handboek.
LOGBOEKEN ZOEK
Daarna was er geruime tijd sprake
van signaai logboeken over de commu
nicatie tussen Prestwick en de „Nijme
gen". die niet aanwezig waren. Mr.
Cameron, advocaat van de KLM, pro
testeerde tegen het niet aanwezig zijn
van bepaalde bewijsstukken en over
handigde het Hof een document, dat
naar hü zeide voorgelegd had moeten
worden aan de 18 jarige SimpsOn.
weerkundig assistent, die reeds getui
genis had afgelegd. Het document was
door Simpson naar de controle toren
gezonden en droeg als tljdmerk 23.30.
Het was door Simpson geparafeerd-
Daarna werd besloten Simpson nog
maals te verhoren, nadat de heer Les-
lie van het Britse ministerie van bur
gerluchtvaart had toegegeven, dat dit
document aan zijn aandacht ontsnapt
was. Hierna werden verhoord de lucht
vaartcontroleur van Prestwick, Bul-
strode, en Boyden. hoofdfunctionnaris
van het meteorologisch bureau op Prest
wiek. BulstrOde verklaarde, dat er op
Prestwick by slechter weer dan op 20
October toestellen geland waren op
haan 32. De luchtverkeersambtenaar
Ecwin Leek vertelde, dat men niet di
rect gemerkt had. dat het toestel neer
gestort was. Hy had zelfs via een
beambte van de RAF het verzoek ge.
daan om andere luchthavens te verlich
ten, menende dat het toestel zich nog
in de lucht bevond. Om 23.33 had zich
de lichtflikkering voorgedaan, aldus
Leek, daama was een onleesbaar be
richt van het toestel gekomen, om 23.36
was het toestel over baan 32 gescho
ten en om 23.37 meldde het toestel,
dat men iets geraakt had.
De heer Boyden verklaarde, dat er
Iets aan de hand was geweest met een
weerkundig rapport. Dit was niet vol
ledig geweest, omdat men op Prestwick
de code niet kende. Er had in dit be
richt echter niets gestaan over ver
slechtering van het weer en het wol
kendek. Om 23.12 was een radiobe
richt omgeroepen aan alle luisterende
toestellen, waarin gewaarschuwd werd
tegen enige verslechtering van -het
weer. Een verslechtering, die echter
niet zodanig was, dat een noodmelding
aan Prestwick moest volgen Tenslot
te werden aan Simpson enkele vragen
gesteld waarop de 18 jarige jongeman
geen antwoord kon geven
Truman accoord met
militaire hulp aan
West-Europa
President Truman heeft een program
voor militaire hulp aan landen van
West Europa goedgekeurd, aldus een
verklaring van James Forrestal. Ame
rikaans minister van defensie.
Forrestal zei, dat het program ook
was goedgekeurd door de nationale
veiligheidsraad, het orgaan, dat de
militaire en buitenlandse politiek coör
dineert
Truman heeft tijdens zijn wekelykse
persconferentie vérklaard, dat er geen
wüzigingen in zijn kabinet zouden
plaats hebben voor het ingaan van
zijn tweede ambtsperiode op 20 Janu-
ri a.s.
Op een vraag, of er wijzigingen zou.
den plaats vinden na deze datum ant
woordde de president lachend: „Wacht
maar af .Men kan nooit weten". Tru.
man verklaarde opnieuw, dat hü gaar
ne een onderhoud met Stalin zou heb
ben, indien deze naar Washington kwam
en ontkende, dat de betrekkingen tus
sen de VS en Engeland gespannen wa
ren tengevolge van de Ontwikkelingen
in Palestina.
Ned. en Republikeins
Rode Kruis gaan
samenwerken
Het Nederlandse Rode KrUis, afde
ling Indonesië, en het hoofdbestuur
van het Republikeinse Rode Kruis
hebben tüdens besprekingen te Djogja
overeenstemming tot samenwerking be
reikt Onder leiding van een coördina
tie commissie zullen alle Rode Kruis_
werkers in Midden Java samenwerken
voor het verschaffen van de noodzake
lüke hulp aan de bevolking.
Gisterochtend steeg van Schiphol een
Skymaster van een Noorse charter
maatschappij op met bestemming
Hongkong. Met dit vliegtuig vertrok
ook een uit veertien dames en heren
bestaand Ned. Rode Kruis team, dat
op weg is naar Indonesië. Het team
dat dienst zal doen als mobiele een
heid, zal zich in de gebieden, die by
de Jongste actie door de Ned. troepen
werden bezet, bezig houden met de
verzorging van de Indonesische bur
gerbevolking. In Nederland wachten
op het ogenblik nog 73 leden van het
Rode Kruis, die met de eerste vliegge,
legenheid zich eveneens naar Indone
sië zullen begeven.
De socialistische partü van India
heeft besloten een conferentie van
socialistische partijen in Azië bijeen
te roepen „teneinde een sterk soci
alistisch front tegen het imperialisme
op te bouwen".
Het te Batavia verjcbynende dag
blad „De Nieuwsgier", eigenaardige
woordspeling, waarvan het Ons nog
steeds niet duide'ük is of het met de
onsympathieke vogel de giet of m«t
nieuwgierigheid te makv.. heeft
een ontdekking gedaan.
Het blad heeft ontdekt, dat ae Re
publiek Indonesia verdwenen is. Spoor
loos verdwenen. Van de kaart wegge
vaagd. Het blad redeneert zo: Met de
verdwijning van Sukarr.o is ook de
Republiek verdwenen. Daar hebben we
ons geen zorgen meer over te maken.
Welnu, dan hebben we in Indonesië
niet veel meer te doen. Doorredeneren,
de in de simpele tr«nt van „De Nieuws
gier" hebben we er slechts voor te tot»
gen. dat Sukarno nooit mee op Java
terugkomt en de caa< u W«
krijgen de neiging om te xuditf»:
„Hadden we Sukarno dan maar wat
eerder een keurig verblijf op een villa
aan het Tobameer bezorgd, dan had
den we ons een hoop narigheid kun
nen besparen.
Wie lacht daar? Wie maakt zich
vrolijk over deze dwaze bewering van
„De Nieuwsgier"? Er is geen reden
om zich vrolijk te maken over deze
uitlating, die blijk geeft van een zeer
büzondere geestesgecteldheid en van
een volkomen gemis aan begrip voor
het Indonesisch nationalisme. Het is al
erg genoeg, dat er In ons land zo veel
mensen zijn. die blük geven niet te
begrijpen, wat er in Azië gebeurt. Hoe
veel te bedenkelijker is het niet als
het zelfde wanbegrip aan de dag ge
legd wordt in dagbladen, die in Batavia
de foon aangeven, daar een deel van
Nederland vertegenwoordigen en had
den moeten trachten met diezelfde Re_
publiek, die ze nu zo maar wegge
vaagd achten, tot overeenstemming te
komen.
Is het een wonder, dat het niet boter,
de tussen Batavia en de Republiek,
als Batavia zfllke kapitale denkfou
ten maakt, waaruit een minachting
voor öe Repdbliek spreekt, die na
tuurlijk met van vandaag of gisteren
dateert?
Hier is met ontstellence zekerheid
aan het licht getreden, waarvoor In
de vooruitstrevende pers zo dikwijls
gewaarschuwd is, n.L dat Batavia en
de daar heersende kringen het zeer
moeilijk, zo niet onmogelijk maakten
om in Indonesië tot een vergelijk te
komen. Gelooft men werkelijk, da? de
Republiek heeft opgehouden te be
staan, nu Sukarno niet meer in Djokja
verkeert? Gelooft mer.. dat de gedachte
aan nationale zelfstandigheid beli
chaamd is in één persoon? Ge]oo*t
men. dat het nationale gevoel van de
Nederlanders vernietigd was geworden
en Nederland a!s staat zou hebben af
gedaan, wanneer in de Meidagen van
1940 de Koningin gevangen was geno
men, waartoch een kans op is ge
weest?.
Wij maken ons sterk, da» de Repu
bliek Indonesië zal bestaan, zo moge-
noods ook zonder omdat het niet moge
lijk met onze medewerking, maar des.
lijk zal blijken, het 'ontwakend na
tionale gevoel van een eeuwen lang
onderdrukt volk te doen inslapen, wan
wanneer het eenmaal gewekt is. Het
zal voor de heer Drees een zware taak
zijn, om dit de heren van ..De Nieuws
gier" as-> hst kerstand te brengen. v.Z.
onze k2e ne tovenaar