Iknaadef
MEÖlS
Drees en Sharir ontmoeten
elkaar
Tweede Kamer over de
Woningbouw
Het vliegtuigongeluk op
Falster
De vos in
het
nauw
De liefde in Hollywood
Waarschuwing
5' JAARGANG NP 1437
WOENSDAG 19 JAN. 1943»
üitgava Stichting „De Vrije Alkmaarder'
Exploitatie N.V. Sprekend Napier. Alkmaar
Abonnementen ƒ0.30 per week 1.25 per
maand ƒ3.65 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertentie! 14 ct. per mm., familieberich
ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting.
Verantw. redacteur: J. v. Zoonen Bureau. Ridderstraat hoek Oudecrracht Tel K 2200 3971
Onderzoek „Nijmegen"
duurt voort
Bij het onderzoek naar de.ramp van
de constellation Nijmegen zijn gisteren
Weinig nieuwe bijzonderheden aan het
Jicht gekomen-
Het plaatsvervangende hoofd van 't
vliegbedrijf van de KLM, de heer Ma-
louin verklaarde dat Parmentier een
tamelijk goede kennis had van het
vliegveld te Prestwick. De volgende ge
tuigen waren doktoren, die verklaringen
aflegden omtrent de wijze waarop de
eerste hulp was verleend.
Evenals vorige dagen kwam ook nu
aan het licht, dat de waarschuwingen te
laat binnenkwamen. Dit was voor een
groot deej te wijten aa» de nieuwsgie
righeid van talloze particulio *n jour
nalisten. die het vliegvel stwjck
niet met rust lieten en de telefoonlijnen
gedurende een paar Uren 7.0 ongeveer
bezet hielden.
Dr Brown arriveerde om kwart over
twee op het terrein van de ramp. On
geveer gelijktijdig kwam toen meerdere
geneeskundige hulp. Er waren toen nog
6 personen in het leven, aan wie hulp
werd toegediend.
Hiema werden Weer verschillende
technische kwesties besproken. O a.
werd aan de heer Malouin de Vraag ge
ateld. wat Parmentier moest doen. toen
hij de startbaan onde,- 7.ich had gezien
en daarop door de te sterke wind niet
kon landen. Deze antwoordde, dat stij_
gen toen het enige was.
De laatste getuige Newton verklaarde
dat van elk der vier propellers een blad
was afgerukt, tengevolge van de bot-
»ng met de hoogspanningsdraden.
(Wij vragen Ons af. hoe het moge
lijk is geweest, 'dat Parmentier toch
zo laag gevolgen heeft, dat hij bijkan?
over de grond scheerde. Red
Heden zal de commissie het Onder
zoek op de plaats va» de ramp voort
zetten.
Scheuring in het W.V.V.
een feit
Arthur Deakin, voorzittèr van het we
reldverbond van vakverenigingen, heeft
gisteravond te Parijs medegedeeld, dat
de vertegenwoordigers van de Westerse
democratiën hadden besloten „dat er
geen andere mogelijkheid was dan de
verbintenis met het W.V.V. te beëindi
gen. Deakin zei dit na een besloten zit
ting van het bestuur van het WW, die
de gehele dag had geduurd en waarop
een Brits voorstel was besproken om
het werk van de organisatie voor een
jaar te staken.
De officiële afscheiding van de Brit
ae, Amerikaanse en Nederlandse vak
bonden zal niet voor hedenochtend
plaats vinden. Deakin en ook James
Carey, secretaris-penningmeester van
de Amerikaanse vakbond CIO. ver
klaarden afzonderlijk tegenover ver
slaggevers: „Ons besluit staat vast."
AANHOUDEND ZACHT.
Matige tot krachtige en lang de Wad
denkust tijdelijk harde wind tussen W.
en Z.W. Overwegend zwaar bewolkt
met af en toe enige regen of motregen
Aanhoudend zacht.
Informele besprekingen ia vriendschappelijke geest
Sutan Sjahrir is Dinsdagmiddag 15.15
uur met het lijntoestel uit Medan aan
gekomen op Kemajoran, waar *10 werd
Opgewacht door de heren Koets, Dar-
masetiawan, Supomo, Jahja (namens
de minister-President van Oost-Indone
•ië Anak Agung). benevens vele tien
tallen correspondenten, waaronder tal
rijke republikeinen. Sjahrir had geen
verklaring af te leggen. Hij zei aan de
correspondenten alleen: Ik ben blij, hier
te zijn. Daarop vertrok hij naar zijn
huis aan de Javaweg, vergezeld door
Darmaseitawan en familieleden.
ONDERHOUD DR DREES
MET SJAHRIR.
De ontmoeting ten paleize tussen de
minister-President dr Drees en Sjahrir,
waarbij ook jhr Michiels van Verduy-
nen tegenwoordig was, duurde ander
half uur. Van bevoegde Nederlandse
Zijde deelde men mede, dat het een
Oriënterend, informeel onderhoud was,
dat in aangename sfeer gevoerd werd
en handelde over alle aspecten van de
huidige situatie-
Sjahrir zeide, dat „deze uitwisseling
van gedachten over de situatie en de
Vraagstukken nuttig en verhelderend
was." Sjharir zeide voorts, dat hij vol
ledige bewegingsvrijheid had.
Republiek in
Veiligheidsraad
Naar alle waarschijnlijkheid zullen
Indonesische leiders aan de vergadering
van de Veiligh 2.' jsraad deelnemen. Te
gen het door de heer Pa'.ar ingediende
verzoek had de voorzitter, de heer Mc
Naughton geen bezwaren en aan de C.
v. G. D. zaï worden gevraagd aan de
Republikeinen alle mogelijke facilitei
ten te verlenen.
Inmiddels is- het nog niet bekend of
er aan de vergadering, die hedenmiddag
begint, reeds een resolutie van de strek
king welke wij reeds gisteren publiceer
den, zal worden voorgelegd.
Deze resolutie, een Amerikaans denk
beeld gaat Rusland niet ver genoeg en
Frankrijk en België te ver.
De Republikeinen worden heren nog
niet te Lake Succes verwacht.
Kerk roept op tot
bezinning
De generale Synode der Ned. Herv.
Kerk, die zich reeds op 22 September
met een brief tot de Raad van Minis
ters had gericht, waarin er ten sterk
ste op werd aangedrongen geen ge
weld te gebruiken, heeft zich een de
zer dagen opnieuw beraden over4 de
nu ontstane situatie.
De Synode neemt de verklaring van
de Regering volkomen ernstig, dat zij
er met inspanning van al haar krach
ten naar za! streven Indonesië volle
dige staatkundige Vrijheid en onafhan
kèlijkheid te verzekeren, maar zij is
er zich van bewust, da: wij eerder
onszelf hebben gezocht ir. dit conflict,
dan onze naasten.
Met verzaking van het eigenbelang
moet wat alles mogelijk is. door het
Nederlandse volk en zijn regering in
het werk worden gesteld om door een
onverkorte en royale vervulling van
de gegeven belofte het vertrouwen bij
de Indonesiërs ook in de Republiek
te herstellen Tn het geloof in onze
Keer Jezus Christus weten wij ons
één me» de kerken in Indonesië, die
dezelfde Keer en Verlosser belijden
Hij alleen maakt ons waarlijk vrij er
daardoor bereid: tot chenen De Gene-
rale Synode beslü* met de oproep tot
voorbede voor de regeringen in Ne
derland en Indonesië en voor allen,
die met de uitvoering van hunne be
sluiten zijn belast opdat vooral ook
in deze dagen wijsheid van God hun
worde geschonken Deze voorbede be
treft evenzeer de v-olkeren van Ne
derland en Indonesië, die thans in zo
zware spanning verkeren.
Meern da ooit. klemmen wij ons vast
aan het woord Gods: ..Roept mij aan
in de dag der benauwdheid, ik zal er
U uithelpen en gij zult mij eren'.
KLM ZOEKT VLIEGVELDEN
Het Franse persbureau AFP meldt,
dat Nederland aan Groot Brittannië of.
ficieel oestemming heeft gevraagd, om
voor de Iuchtverbinding met Indonesië
voor wat de burgerluchtvaart betreft
gebruik te mogen maken, van de lucht
haven op het eiland Mauritius, aldus
wordt van gezaghebbende Engelse zijde
vernomen. Het Fóreign Office heeft
thans het verzoek in behandeiing.
PRINSES MARGRIET. i„ 1943 in Ca.
nada geboren, wordt heden zes jaar
De Twcede Kamer is gisteren begon
nen met de behandeling van de begro.
ting van het Departement van Weder
opbouw en Volkshuisvesting.
Hoewel verschillende leden het be
leid van de Minister nog zokwaad niet
vonden, werden er toch- heel war op
merkingen gemaakt.
De heer Stapelkamp (arb.) vond dat
alle aandacht nu in de eerste plaats ge
richt moet Zijn op de woningbouw.
Kantoorruimten en amusementsgebou-
wen mogen pas in de tweede plaats
komen. Hij bepleitte de bouw van du-
plexwoningen, waardoor voor grote ge
zinnen grotere woningen zouden vrij
komen.
De heer Andriesen (KVP) wenste dat
een zo groot' mogelijk deel der deviezen
voor bouwmaterialen beschikbaar zal
worden gesteld. De loonpolitiek ten aan
zien van de bouwarbeiders moet z.i.
Toestand van heer Vorrink bevredigend
De toestand van de heer Vorrink, de
enige overlevende van het vliegtuigon
geluk bij Falster is naar omstandighe
den goed. De lijken van de heren Pro_
tiva en de Jong zijn naar Nykoping
overgebracht, vanwaar ze waarschijn
lijk naar Nederland zullen worden ver
voerd.
Een ooggetuige zag om 9 uur 40 het
toestel vanuit zee komen. Hij had de
indruk dat de piloot een noodlanding
wilde maken, maar op het laatste ogen
blik moet hebben bemerkt, dat dit on
mogelijk was. Bij een poging om het
toestel weer op te trekken werd toen
de top van een boom geraakt, waarna
het toestel in het bos te pletter viel.
De tweede piloot werd uit het toeste;
geslingerd en was op slag dood, even
als de eerste piloot die in de cockpit
bleef zitten. De motoren boorden zich
diep in de grond.
Een arbeider trof de heer Vorrink op
enige afstand van het toestel aan. Vol.
gens ar.dere berichten zat de heer Vor
rink naast de piloot.
Er is geen brand in het toestel uit
gebroken. Omtrent de porzaak van het
ongeluk is nog niets bekend, hoewel de
ee«te uitlating van de heer Vorrink
tegen een Deense dokter: „Gelukkig,
dat We in een Deens bos geland zijn",
er op zou kunnen wijzen, dat erinder-,
daad sprake zou zijn van een noodlan
ding.
Luchtvaartdeskundigen werden nog
niet bij de heer Vorrink toegelaten.
gewijzigd worden.
De heer Stapelkamp (AR) bepleitte
herziening der huurprijzen en verweet
de Minister dat hij zijn beleid in open
bare vergaderingen verdedigde-
De heer Gortzak (CPN) zei dat nog
niets was gedaan om de achterstand
in te halen. Laat men het militaire
apparaat inkrimpen. De lonen van de
bouwarbeiders zijn veel te laag. Ze zoe
ken allen ander Werk.
De heer Steinmetz (KVP) 2eide dat
de militaire uitgaven juist zo boog zijn
door de communistische activtieit. He
particulier initiatief moet meer worden
ingeschakeld.
Erkent Engeland Israël?
Bevin heeft in het Britse Lagerhuis
medegedeeld, dat de regering genegen
is om de Joden van Cyprus naar Pa
lestina te laten vertrekken, als de Isj-aë.
litlsche regering voor transportgelegen
heid zorgt-
In verband met de Egyptisch—Israë
litische onderhandelingen wenste Bevin
geen mededelingen te doen.
Op een vraag van Churchjll of er
geen groter behoefte bestond aan een
Britse vertegenwoordiger bij de de_fac-
to regering van Israel, anwoordde Bevm
dat de kwestie van erkenning thans
besproken werd. Hij voegde er aan toe
„Men kan niet een staat op zichzelf
beschouwen. Daar is de kwestie van
een ander deel van de wereld, waar de
gehele zaak van de erkenning de facto
zeer renstige moeilijkheden zou kunnen
scheppen Indonesië en zeer grote
moeilijkheden wat betreft de souverei
niteit en alles wat ermede samenhangt-
Joseph Schreieder hoort 15 jaar eisen
Valse verklaringen van Albrecht?
Schreieder. de man van het Engeland
Spiel dreigt ten slotte toch nog in de
val te lopen. Wellicht herinnert men
zich nog, dat deze zeer listige politieman
NEDERLANDS VLIEGTUIG IN DENEMARKEN VERONGELUKT.
In een bos aan de Oostkust van het Deense eiland Falster is een Cocena
vliegtuig van AerO.Holland, dat van Schiphol was opgestegen, Maandag ver
ongelukt. Het vliegtuig met de beide omgekomenen. Links de heer de Jong,
rechts de heer Protiva.
De 23-jarige filmster Martha Vickers
heeft meegedeeld, met de acteur Mickey
Rooney verloofd te zijn.
Martha trad het vorige jaar Maart met
de heer A. C. Lyles, die filmpubliciteit
verzorgt ,in het huwelijk. Haar schei
ding van Lyles zal Pas in September
a.s. definitief zijn.
„Mickey en ik", zo vertelde de film-
actrice gisteren aan de Pers, „hebben
nog geen vaststaande plannen voor ons
huwelijk". Als dit huwelijk doorgaat,
zal het Rooney's derde zijn. Het vorige
jaar scheidde hij van Betty Rane Rase,
een schoonheidskoningin, die hij In '44
huwde en bij wie hij twee zoontjes
heeft. In 1943 scheidde hij noe een hu^
welijk van 21 maanden van de actrice
Eva Gardner. Rooney is 29 jaar. Hij
kan er wat mee!
PEST IN IIYDERABAD.
Een pestepidemie is uitgebroken in de
staat Hyderabad. Het aantal zieken, dat
in de ziekenhuizen wordt verzorgd, be
draagt 679. In de week van 25 Decem.
ber tot 1 Januari zijn 59 personen aan
de pest overleden. Op 16 plaatsen van
het district Hyderabad zijn ratten ge
vonden, die pestbacillen bij zich droe
gen.
EEN WREED VERSTOORDE LIEFDE
Joanne Dru, een 26 jaar oude actrice,
gehuwd met de zanger Dick Haymes
heeft tegen haar echtgenoot een eis tot
echtscheiding ingediend, waarbij zij v.
haar zelf en haar drie kinderen een uit
kering van 5000 dollar per maand
vraagt. Joanne zeide bij haar eis, dat
zij een plichtgetrouwe en liefhebbende
echtgenote was geweest, maar dat de
32 jarige Dick haar op een wrede en on
menselijke manier had behandeld. De
echtgenoten waren sedert September '4il
gehuwd.
ALI KHAN WORDT GELUKKIG!
Prins Ali Kahn heeft nader verklaard
dat zijn huwelijk met de filmster Rita
Waarschjjnlii'-- Frankrijk gesloten zal
worden e. -jdelijk te Le Cannet,
waar zijn vader woont. De prins ver
klaarde voorts, dat Aga Khan zijn toe
stemming voor dit huwelijk had ver
leend. Rita Hayworth, zeide hij verder
zal een Persconferentie houden, zodra
zij van haar griep genezen is. Op een
vraag of de actrice zou doorgaan voor
de film te spelen, zeide Ali Khan, dat
zij nog een contract met Hollywood
had.
MIDDEL TEGEN
KINDERVERLAMMING?
Twee artsen uit Johannesburg, die
een nieuwe theorie over spierkramp
bij kinderverlamming opstellen, heb
ben in het medisch tijdschrift van
Zuid Afrika meegedeeld, dat zij een
geneesmiddel hebben gevonden, dat
de gevolgen van deze ziekte verlicht.
Deze geneesheren hebben verder ver
klaard, dat het middel, etamon gehe-
tep, de pijn verlicht, de misvormingen
en de spierkrampen doet verdwijnen
en de door de ziekte verlamde spieren
weer aan het functionneren brengt.
In 25 proefgevallen deed, naar het bo
vengenoemd tijdschrift meedeelt, het
middel de spieren, die als verlamd
werden beschouwd weer functionne
ren.
OPGENOMEN
De heer Colin Reval, hoofd van de
Internationale filmliga, heeft volgens
de Deutsche Pressedienst" op een
bal meegedeeld, dat Duitsland dit
jaar voor het filmfestival te Cannes
zal worden uitgenodigd. De Franse re
gering had de heer Reval, naar hij er
aan toevoegde, meegedeeld, dat alle
beperkingen voor de uitwisseling tus
sen Franse en Duitse films xouden
worden opgeheven.
het zo ver wist te schoppen, dat hij
door het Haagse Gerechtshof in vrijheio
werd gesteld en van de procureur-fis
caaj een pluimpje kreeg, omdat hij zo'n
keurige nette man was en zich zo bp,
hoorlijk gedragen had.
Gisteren stond deze fatsoenlijke man
weer terecht, nu voor het Bijzonder Ge
rechtshof te Leeuwarden, beschuldigd
van: 1. Deel te hebben uitgemaakt van
misdadige Organisaties
2. Bevel te hebben gegeven tot de exe
cutie van 14 Nederlanders te Dro0rÜP
op 11 April 1944,
De voornaamste getuige in deze zaak
was de SD'er Albrecht. die eerst had
verklaard, dat het bevel door Schreie
der was gegeven, maar nu voor het
Hof een geheel andere lezing gaf. Het
bevel zou gegeven zijn door een ge
sneuvelde Duitser. Thomson
Ook Scheieder. keurig en correct als
altijd ontkende iets met de zaak te ma
ken te hebben gehad.
De zeer omvangrijke en destijds be
ruchte Kriminal Secretar, Lehnhof be
klaagde zich dat hij in de zaak Schreie
der zo eigenaardig verhoord was.
Ook deze getuige dekte Schreieder en
verklaarde dat deze er de man niet
naar was om dergelijke zaakjes zelf
op te knappen. De Duitser Haase wilde
alleen getuigen als Schreieder geen be
zwaren had. Natuurlijk had de correc
te man die niet. Integendeel hij smeekte
er om!
En prompt verklaarde Haase, dat
Schreieder niets met het gevaj DrOnrijp
te maken had. Hij wilde nimmer van
represailles weten.
De procureur-fiscaal, mr Lasonder
gaf een uitvoerige beschrijving waar
uit bleek, dat hij het met de opvattin
gen van zijn Haagse cellege niet eens
was.
ALBRECHTS HERROEPING
Hij achtte het bewijs geleverd dat
Schreieder medeplichtig was aan de
hem ten laste gelegde misdaden. Het
herroepen van de getuigenverklaring v.
Albrecht achtte de procureur slechts
een manoeuvre. Deze heeft eerst ver
klaard. dat Schreieder bevel tot de
moord had gegeven, omdat hij dacht,
dat Schreieder dood was. Nu blijkt
dat deze nog steeds een uitnemende
gezondheid geniet, verklaart hij dat T.
het bevel heeft gegeven. Vast staat dat
Albrecht en Schreieder op de bewuste
dag contact hebben gehad.
De procureur-fiscaal eiste 15 jaar
gevangenisstraf.
Na een pleidooi van de verdediger,
mr Klazinga, kreeg Schreieder zelf 't
woord en veerde kwiek overeind.
Natuurlijk verklaarde hij nogmaals
aan het gebeurd? tp DrOnrÜP onschul
dig te zijn.
Het buitengewoon congres, dat de P.
v. d. A. heeft gehouden en dat aan het
Indonesische vraagstuk gewijd was, js
nuttig geweest. Niet alleen voor de P.
v.d. A., waar de meningen ogenschijn
lijk wel Zeer V'eel verschilden, maar oo',
voor het Nederlandse volk.
Wanneer we hierboven schrijven, dat
de meningen in de P. v. d. A. wel zeer
veel verschilden, menen we toch.datdit
in wezen niet geheel juist is. De stem
ming was er zo, dat er in feite een
grote eensgezindheid bestond ten opzich
te van het Vraagstuk of er in Indonesië
geweld moest worden gebruikt of nite.
De P. v. d. A. aanvaardde dat geweld,
bijna in haar geheel, niet
Ze zat echter in het regeringsschuitje
en dan is het wei eens moeilijk om
overboord te stappen. Terwijl er nog
bij kwam, dat geen aanvaardbare op
lossing voor Indonesië aan de hand
Werd gedaan.
Ook niet door de oppositie. Want dit
is het moeilijke in het gehele Indone
sische vraagstuk, dat het gemakkelijker
is te zeggen, wat er niet, dan wat er
wel had moeten gebeuren. De oppositie
gaat in haar resolutie, die door het
congres met een geringe meerderheid
werd aangenomen, dan ook niet zo ver.
Ze uit verschillende wensen, maar zegt
niet wat er gebeuren moet, als het ver
gelijk niet tot stand komt. waar met
een partner als de Republiek steeds een
tamelijk grote kans op is.
Waarom wij het congres dan beiar.g
rijk vinden, ondanks het feit. dat er Wei
nig concreets is bereikt?
Omdat we dit congres een graadmeter
achten, waar we de stemnv- - va«
belangrijk deel van Ons voü aan Vi»
nen afmeten. Beter wellicht dan aan ce
uitslag der verkiezingen van het vorig
jaar, hoe gek deze bewering ook moge
klinken. Wie dit goéd wil begrijpen,
moet een en ander afweten van de po
sitie van het P. B. in deP. v. d. A. Dit
geld. trouwens voor alle politiële, par
tijen van enig belang. Het PB »feft
de massa bijna altijd achter zich. ook
als de massa het soms anders wil. In de
regel brengt de oppositie het niet ver
der dan enkele stemmen. Hoe geheel
anders was het echter op dit congres.
De resolutie van het PB. is aangeno
men. zeker, doch niemand had ver
wacht. dat de oppositie zo veel aan
hang zou hebben. Een aanhang, die nog
duidelijker bleek, toen de tweede reso
lutie Vos in stemming kwam en deze
werd aangenomen. Een duiSelijker
waarschuwing had het P.B. had de
regering niet kunnen worden gegeven.
Het is nuttig, dat men dit goed wete.
Want het zop wel eens kunnen blij
ken, dat ook in andere partijen de ge
wone man enigszins anders staat tegen
over het Indonejsche vraagstuk, dan
algemeen door de leiding wordt aange
nomen en dat de richtlijnen, neergelegd
in de resolutie van de oppositie in de
P. v. d. A„ die zijn van een veel groter
deej van het Nederlandse volk, aan uit
de „belasting" verkiezingen van het vo
rig jaar bleek. Hef is alleen nog maar
jammer, dat deze stemmen in andere
partijen te weinig gehoord worden. In
ieder geval weet men nu, dat de P. v.
d. A. een progressieve politiek zal moe
ten voeren. Het is goed, dat dit ondub
belzinnig is uitgesproken.
v. Z.
