Itanaadei'
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
Republikeinse leiders mogen
nu naar het buitenland
Drama in de mist nabij de
Amerikaanse kust
Sliedrechtse baggeraars in Rotterdam
gapten twee goudstaven (f200.000)
WAANZIN
'P
t* 1
f
5' JAARGANG N° 1438
DONDERDAG 20 JAN. 1949
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen 0.30 per week 1.25 per
maand ƒ3.65 p. kwart. WJ vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. per mm., familieberich
ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting
Verantw. redacteur; J. v. Zoonen Bureau, Riddeistraat hoek Oudegracht Tel K 2200 3971
Moh. Hatta en andere vooraanstaande
Republikeinen °P Bangka genieten
thans op dit eiland volledige bewegings
vrijheid, aldus vernam Ancta. Indien de
vooraanstaande Republikeinen de wens
;e kennen zouden geven om naar Lake
Success of Nieuw Delhi te reizen zul
len van Nederlandse zyde geen hinder
palen in weg worden gelegd.
Het vertrek van Minister Drees naar
Nederland is thans definitief vastgesteld
op hedenmorgen. Naar verluidt, zal hij
voor zijn vertrek een verklaring aan de
Pers afleggen. In politieke kringen te
Batavia verwachtte men niet, dat nog
voor het vertrek van dr Drees een ont
moeting met Moh. Hatta tot stand zou
kunnen worden gebracht, zoals volgens
de geruchten mogelijk zou geschieden.
Naar Aneta van gezaghebbende zijde
vernam, zal Jhr. Michiels van Verduy.
nen vandaag tezamen met dr Drees
naar Nederland vertrekken.
Het Franse persbureau AFP meldde
iog, dat de algemene indruk is. dat het
onderhoud tussen minister Drees en Su
:an Sjahri- niets van belang heeft op_
geleverd en niet verder is gegaan dan
sen uitwisseling van gezichtspunten.
Van Nederlandse zijde werden cate
gorisch geruchten tegengesproken, dat
Ir Drees Sjahrir zou hebben verzocht
Jee] te nemen aan de in te stellen inte_
rim-regering.
Smokkelaars reden tegen
een boom
EEN DODE. VIER GEWONDEN
Ten gevolge van een overigens on-
oelangrijke smokkelaffaire is Dinsdag-
ivond nabij Tilburg een ernstig auto
mgeluk gebeurd, waarbij één persoon
verd gedood en vier andere zwaar ge
ivond. Toen omstreeks 10 uur een Til_
ourgse taxi in de richting van Tilburg
ieed, sommeerden douanebeambten de
wagen te stoppen. In plaats van hier
aan te voldoen gaf de bestuurder vol
gas en suisde met een snelheid van
meer dan 100 km over de weg. Bij een
oocht reed de auto met een geweldige
klap tegen een boom. Enkele inzitten
Jen werden hierbij uit de auto geslin
gerd. Bij de botsing werd de heer Adri
aansen uit Goirle op slag gedood: de
vier overige inzittenden (w.o. 2 dames)
werden zwaar gewond. Er werden in do
wagen vier Belgische tapijtjes gevon
den, zodat men voor deze geringe smok
kellading heel wat riskeerde.
Toestand Koos Vorrink
De toestand van de heer Koos Vor
rink was gistermorgen Vrij goed. doch
iet levensgevaar is nog niet geweken-
Naast zijn verwondingen heeft hij een
zwa.-e schok en hij lijdt aan een blaas
verlamming en eeN ingewandsaandoe-
,iing. Hy moet dan ook nog volkomen
,-ust houden.
In een gesprek dat het ANP gister
avond te Nykjobing had over de toe
stand van de heer -Vorrink, verklaarde
men, dat de berichten over een blaas
verlamming onjuist zijn. Wel is aan
vankelijk een stoornis in de nierfunctie
ingetreden, hetgeen wei i^cer voorkomt
bij zeer hevige schokken. Tengevolge
hiervan was zijn toestand gisterochtend
minder goed en gaf zelfs reden tot
enige bezorgdheid. In de loop van de
namiddag is echter een verbetering in
getreden en tegen middernacht meende
de geneesheer te kunnen geloven, dat
de stoornis in de nierfunctie is opgche„
ven. Ook is enige verbetering in de
ingewandsaandoening te constateren.
De Deense geneesheer geloofde niet. dat
nog levensgevaar aanwezig is.
„TEXTIEL R VIJF PUNTEN" MOET
BEWAARD BLIJVEN.
Het CDK deelt mede, dat de bonnen
„textiel reserve P" en „Textiel P vijf
punten" der textielkaarten VA 804 niet
zullen worden aangewezen en derhalve
vernietigd kunnen worden. De bon
„Textiel R vijf punten" moet bewaard
worden.
"/7i\V
iEMNNBCHiJl
GELDIG TOT HEDENAVOND.
NOG VEEL WIND.
Zwaar bewolkt met later enkele op
klaringen. Op de meeste plaatsen enige
regen of motregen. Wind tussen Zuid
west en West, in het Noorden van het
land tijdelijk stormachtig. In het Zui
den tijdelijk harde wind. Later iets
kouder.
Attlee vraagt
recruten
Minister-President Attlee heeft giste
ren via de radio een beroep gedaan om
recruen voor de strijdkrachten. Attlee
zeide: „Wij zullen er naar blijven stre
ven de vrede te bewaren, doch wij kun
nen oaz« ogen niet «luiten voor xle mo
gelijkheid van een volgende oorlog".
Ik verzeker, dat ik geen enkele uit
gave voor defensie-doeleinden zai goed
keuren, welke niet noodzakelijk is.
Wij moeten, evenals anderen, ons aan
deel bijdragen t<>t het in stand houden
van een zodanige strijdmacht, dat hier
door elk land, dat als aanvaller zou
willen optreden, wordt afgeschrikt."
Attlee zeide, dat het eerst noodzake
lijk was de sterkte van het beroeps-per
soneel van vloot, leger en luchtmacht
op peil te brengen. Het was echter ook
noodzakelijk, dat zich vrijwilligers aan
melden voor de hulpdiensten.
Griep wijkt nog
steeds niet
De griep heerst nagenoeg in het ge
hele land in min of meerdere mate.
In sommige streken van het Zuiden
des lands, waar ook de eerste geval
len werden geconstateerd, heeft deze
ziekte zelfs een epidemisch karakter
aangenomen. Vooral in Heerlen en
omgeving komt influenza veelvuldig
voor. Een ziekteverzekering te Heer
len noteerde zelfs een vier maal zo
hoog ziektecyfer als in normale tijden
omstreeks deze tijd van het jaar.
Noord en Midden Limburg zijn min
der aangetast.
In de Westelijke, Oostelijke en cen
traal gelegen provincies wordt de
griep zeer afwisselend waargenomen.
In deze gebieden hebben echter vooral
de grote steden veel door de griep te
lijden. In het Noorden des lands wor
den tot heden nog de minste gevallen
geconstateerd. Nergens heeft de -griep
een kwaadaardig karakter, hoewel dik
wijls hoge temperaturen worden geno
teerd. Er zijn slechts enkele- sterfge
vallen De algemene verwachting is.
dat het aantal gevallen nog wel zal
toenemen.
Wereld verbond van vakverenigingen
uit elkander gespat
doden-
Tankboot vaart kustwachtboot aan
aantal nog onbekend
Het Amerikaanse kustwachtvaartuig
„East Wind" is in botsing gekomen
met de Amerikaanse tankboot „Gulf-
stream", ter hoogte van de kust van
New Jersey. De aanvaring geschiedde
in dichte mist. Het kustwachtvaartuig
geraakte in brand en de bemanning
van 160 koppen kreeg bevel van
boord te gaan.
Ook de tankboot, een schip van
10.195 ton. ZOU in brand geraakt zyn.
Aan alle zich in de buurt bevindende
schepen is verzocht reddingsboten uit
te zetten en naar overlevenden om te
zien. Volgens mededeling van 'n radio
amateur heeft de Amerikaanse tank
boot ..Suzanne" bericht, dat zij in de
buurt van dc .tEast Wind*" kwam. De
„Gulfrf eam" zou een bemanning van
vijftig koppen aan boord hebben en
onderweg geweest zijn naar de Per
zische Golf.
Volgens de eerste berichten hebben
tien man van het kustwachtvaartuig
de dood gevonden, terwijl vele ande
ren brand en andere wonden oplie
pen.
De tankboot „Suzanne" zond latei-
een radio-boodschap uit, waarin zij
meldde op weg te zijn naar New
York. Het schip heeft 17 overleven
den aan boord, waarvan er twee ern
stige brandwonden hebben opgelopen.
Een ander Amerikaans koopvaardij
schip, de „Junior", heeft gemeld 75
van de ongeveer 160 opvarenden van
het kustwachtvaartuig te hebben ge
red. Volgens een mededeling van de
kustwacht is de brand aan boord van
de tankboot bedwongen, doch aan
boord van het kustwachtvaartuig
woedt het vuur nog voort. Er zijn geen
slachtoffers gevallen onder de opvaren
den van de tankboot.
O
..Geelboek" uitgegeven
over kard. Mindszenty
De Hongaarse regering heeft giste-
een „geelboek" gepubliceerd over het
gevaj van kardinaal Joseph Mindszenty
de gearresteerde RK-primaat van Hon„
garije. Er werd verklaard, dat het Pro
ces „zeer spoedig" zal beginnen én d3t
buitenlandse journalisten zullen worden
toegelaten.
Het „geelboek telt honderd pagina's
en is in verschillende talen uitgegeven.
Het bevat veel nog niet gepubliceerd
materiaal, o.a. wat verklaard wordt de
bekentenis van de kardinaal te zijn in
zijn eigen handschrift en gedetailleerde
beschuldigingen, waarbij verschillende
leden van de Amerikaanse legatie be„
trokken worden, met name de Ameri
kaanse gezant, Selden Chapin.
Amerikanen, Britten en Nederlanders van
conferentie weggelopen
Uit Parijs werd gistermorgen gemeld, dat Arthur Deakin (TUC), E. Ku-
pers (NW) en Wjlliam Carey (CIO) de bijeenkomst van de uitvoerende
raad van de Wereldbond van Vakverenigingen hebben verlaten. Deakin ver
klaarde: „Wij trekken ons onmiddellijk uit het WFTU terug".
Deakin, de Britse voorzitter van het WFTU. verliet zijn vporzijtersstoel,
nadat de Russische, Italiaanse, Chinese en Franse afgevaardigden gewei
gerd hadden deel te nemen aan een stemming over een Britse resolutie
om de werkzaamheden van het WFTU een jaar op te schorten „Be verklaar
deze bijeenkomst voor gesloten goeden dag", zei Deakin en verliet met
6h twee andere afgevaardigden de za al.
Nadat de Engelse, Amerikaanse en
Nederlandse afgevaardigden de bijeen
komst hadden verlaten, zetten de
achte-gebievenen zou de secretaris-gene
raai Saillant de besprekingen van de
agenda voort.
Het andere punt op de agenda, dat
van de vorige bijeenkomst is overge
nomen, was een Sowjet voorstel om
te spreken over de aanvallen op de
rech en en vrijheden der vakvereni
gingen in de gehele wereld.
Saillant verklaarde later aan de
pers:„Ik spreek categorisch de ver
klaring van Deakin tegen, dat er een
stemming was. Deakin, Carey en Ku-
pers trokken zich eenvoudig terug na
protesten van de meerderheid van
bestuur toen Deakin weigerde de Chi
nese afgevaardigde hei woord te ver
lenen",
Op de foto van links naar rechts
Carey. Deakin en Kupers.
In verband met vele verzoeken tot
na-inlevering van halve guldens, halve
stuivers en halve centen zal over enige
maanden nog een laatste gelegenheid
tot omwisseling van deze munten wor
den gegeven.
Zonderlinge geruchten leidden tot
arrestatie van dieven en helers
De enkele jaren geleden in de Nieuwe Waterweg opgebaggerde goudsta
ven, afkomstig van een loodsboot, die in de Meidagen van 1940 nog wilde
trachten een belangrijk» zending Nederlands goud naar Engeland in vei
ligheid te brengen, maar voor zij de zee bereikte op een magnetische mijn
liep en in de lucht vloog, hebben cl heel wat beroering verwekt Meer
dan honderd staven goud kwamen via een zandzuiger aan de oppervlakte
en zo weer in de kluis van de Nederlandse Bank. Nog altijd echter waren
enkele staven zoek en er liepen daarover allerlei zonderlinge geruchten.
Door deze geruchten werd het ook verklaarbaar, dat enkele personen er
later met de nagemaakte goudstaven zo gemakkelijk inliepen: thans zijn
twee gestolen staven achterhaald en een aantal personen gearresteerd.
lende horlogemakers kregen er ieder
duizend gulden van.
Ogenblikkelijk werd begonnen de
baar goud van 24 karaat klein te bei
telen. Het was een moeilyk karwei!
Toen de gehele hoeveelheid goud van
de hand was gedaan, hadden de ju
weliers zulke enorme sommen ver
diend, dat zij eigener beweging nog
eens naar de twee horlogemakers re
den, die bemiddeling hadden verleend
en hun 25000 gulden extra in de zak
stopten.
Tot zover het verhaal van de eerste
staaf. Er zou nog een tweede in het
geding komen. Dat was te danken
aan de scherpzinnigheid van een der
rechercheurs, die bij de arrestatie van
enkele dekknech(s een hunner erop
betrapte, dat hij de ander iets in het
oor fluisterde .^Ecn langdurig verhoor
van de 28 jarige D. van E., eveneens
uit Sliedrecht, was er het gevolg van.
Eerst was er niets uit hem te krijgen,
maar toen hem onverwacht hij een
nader verhoor de vraag werd gesteld:
Tussenpersonen kregen
nog doceurtje
Na een (hernieuwd) onderzoek wei
den allereerst twee juweliers gegre
pen, de 44 jarige W. J. O. uit Rotter
dam en de 43 jarige A. H. uit Den
Haag: zij waren de helers. Tijdens
hun verhoor kwam vast te staan, dat
zij een baar goud hadden gekocht
door tussenkomst van "de gebroeders
B., horlogemakers te Sliedrecht en
Leerdam. Dev eigenlijke leverancier
bleek te zijn een 46 jarige dekknecht
A, van H. uit Sliedrecht. Met deze,
die namens enige collega's had gehan
deld, had men één der dieven in han
den.
De trajisacrie was aldus geschied:
met de auto van de Haagse juwelier
was ook diens Rotterdamse collega
destijds naar Sliedrecht gereden. Daar
werden 20.000 gulden contant op ta
fel neergeteld, waardoor de staaf van
„eigenaar" verwisselde. De bemidde-
„waar is de tweede staaf?", keek hij
eerst wat vreemd op, slikte vervolgens
een brok in zijn keel weg en zei toen
plotseling: „Kleed me maar aan, dan
gaan we 'm halen. Die staaf is nog
heel".
Controleurs bedrogen
Het nummer van de staaf klopte.
De baar was in de zuiger gevonden
en enige leden van de bemanning leid
den destijds de controleurs van de
Ned. Bank om de tuin, want als deze
aan het eind van de werkzaamheden
van een dag verlangden, dat er over
de lege bodem van de schuit waar
op zich nog altijd centimeters mod
derwater bevonden met een houten
voorwerp zou worden gestreken om
te zien of dat nog door een zwaar
voorwerp tegenstand ondervond, liet
men bij afspraak dit hout handig over
het obstakel heenwippen, zodat het
leek alsof er niets was.
De gearresteerde Van E. is de hemel
te rijk, dat de baar goud (gewicht 12y2
kilo, waarde 100.000) niet meer in
zijn kelder ligt. „Het is al bijna twee
jaar geleden", zei hij, „maar ik heb
er niets dan angst van gehad". De po
litie is dan ook overtuigd, dat men
niet met zware jongens te doen heeft,
maar met eenvoudige mensen, die
voor de verleiding bezweken zijn. Nog
een derde dekknecht is aangehouden:
de 39 jarige J. S, uit Dordrecht, die
ook aan het spelletje heeft meegedaan.
Nog altijd zijn er enige staven zoek
en de recherche speurt ijverig verder.
Van het geld, dat de eerste staaf heeft
opgebracht, zijn inmiddels duizenden
guldens achterhaald.
STORM ISOLEERT MARKEN
De straffe Zuid.Wester storm heeft
het water van de Gouwzee dermate
opgestuwd, dat de boten, die de verbin
ding tussen Marken en Monnikendam
onderhouden, door de lage waterstand
gisteravond niet konden varen.
Britse geluksvogels
Drie Britten hebben Dins
dag de bank in bet casino
te Cannes doen springen.
Met het baccaratspèl heb
ben zij 60 millioen franc
gewonnen. Daarna hebben
de Britten zich naar Nice
begeven, alwaar zij in een
ander speelpaleis nog 12
millioen franc hebben ge
wonnen, zo vertelt de En
gelse „Daily Express".
Wanhoop in
Nanking?
De Chinese regering heeft gisteren de
ambassades verzocht Nanking te ont
ruimen en zich naar Kanton te begeven
en besloten te trachten t°t vrede te
komen met de Communisten.
De verwarring in nationalistische krin
gen neemt van uur tot uur toe.
Twaalf treinen evacueren thans 20000
vluchtende bewoners van Nanking per
dag naar Shanghai.
Van gezaghebbende zijde werd ver
nomen, dat een .yloot van meer dan
100'transport vliegtuigen Vrijdag zal be
ginnen met de evacuatie van het kabi
net en dl regeringsdepartementen.
Slechts een kleine regeringsstaf zal in
Nanking blijven, waarvan waarschijn
lijk Tsjiang Kai Sjek zelf deel zal uit
maken. De commandant van Peiping
heeft de bevolking medegedeeld, dat er
onmiddellijk vrede moet worden geslo
ten. Hij vertelde, dat hij niet zou toe
laten, dat zijn roepen vernietigd werden.
GUERILLA'S IN ACTIE?
Het Chinese nationalistische hoofd
kwartier heeft zich teruggetrokken op
de Zuidelijke oever van de Yangtse,
naar Ksiakwan, een voorstad van Nan.
king. Dit hoofdkwartier was eerst geves
tigö 50 km ten ncorclen van de Yangtse
Er werd medegedeeld, dat op slechts
25 km ten Noorden van de stad wordt
gestreden: 4000 plaatselijke gueriUa-
strijders zyn in gevechten gewikkeld
met regeringstroepen-
MINDER JENEVER MEER HUIZEN
Minister in 't Veld heeft gister in de
Tweede Karoer medegedeeld, dat het
tekort aan materialen zich bij de weder
opbouw sterker doet gevoelen dan het
tekort aan arbeidskrachten. Nederland
is nog voor een belangrijk deel van In
voer afhankelijk en, zo zeide de min.
(die overigens een vooraanstaand lid
is van de drankbestrijdmgsbeweglng!).
minder jenevergebrUik zou de woning
bouw ten goede kunnen komen. Een
minder gebruik van jenever zou kun
nen maken, dat er méér huizen ge
bouwd kunnen w-oden)
Wie mocht menen, dat alleen de Duit
sers leden aan de ziekte, waarvan het
hoofdsymptoon is, dat men het eigen
ras beter acht dan andere en dit dus op
alle mogelijke wijze moet worden be
voordeeld, moet allengs wel van dat
denkbeeld genezen zijn. Duitsland heeft
een heel slechte beurt gemaakt met zya
vervolgingen van Joden en zyn ver
heerlijking van het germaanse ras. Een
rilling vdn afschuw is door de wereld
gegaan, toen de onmenselijkeWreed
heden bekend werden, die deze waan
zinnige politiek ten gevolge heeft ge
had, ook door die landen, die zelf niet
vrij te pleiten zijn van handelingen, die
niet zo erg zijn als die der Duitsers,
maar die toch aantonen, dat het supe-
rioneitsgevoel bijna elk volk ter wereld
parten speelt.
De beginselen, neergelegd in ne-
lantic Charter en aanvaard door de iie.
allieerden, die zich voor de verwezen
lijking van die beginselen bloedige of.
fers hebben getroost kom^p jn het ge
drang, zodra het het eigen ras betreft.
Is daar niet Australië, dat de grens
hermetisch gesloten houdt voor m ge
kleurde ras, al fulmineert het da„ .,ok
hevig tegen de door ons land in Indo
nesië gevoerde politiek? Is daar .niet
Amerika, dat worstelt met een neger-
probleem. waaruit het niet kan komen
Heersen er op dat terrein in Amerika
geen toestanden, waarvoor ieder wel.
denkend mens zich schaamt? Kan mei
zich indenken, dat de negers wél ge
bruikt werden in de strijd voor de ver„
wezenlijking van de beginselen van het
Atlantic Charter, maar in het land van
de onbeperkte vrijheid direct na die
strijd weer in 'n hoek werden gedrukt?
Misschien, dat president Truman er
eindelijk in slagen wettelijke maat
regelen te nemen, waardoor aan de erg
stc misstanden een einde wordt ge
maakt: de mentaliteit van een groot
deel van het Amerikaanse volk zal er
niet door veranderen. De neger zal er
nog wel lange tijd worden beschouwd
als een vreemde, als een indringer- En
dat in Amerika, dat toch uit een men
gelmoes van alle mogelijke nationali
teiten bestaat.
En zijn daar niet in de laatste dagen
dv gebeurtenissen in Zuid Afrika, waar
Negers en Indiërs gevechten hebben ge
leverd. die duidelijk aantonen, dat ook
in de Unie toestanden heersen en natio
naliteiien Onderdrukt worden op een
wijze als we ons maar moeilijk kunne»
voorstellen? Is het in Rusland anders?
Worden we de laatste tijd niet herhaal
delijk onaangenaam getroffen door uitiD
gen van Russische intellectuelen, die
menen, dat de Russen op alle moge
lijke gebied betere prestaties leveren
dan andere volken?
Eh als we dan tenslotte de hand in
eigen boezem steken, moeten we ook
in Ons land nog niet steeds een voort
durende strijd voeren tegen de gedachte
dat de Indonesiërs toch eigenlijk maar
een gekleurd volk zijn, waarboven we
ve-re verheven staan. Het is weinig
bemoedigend. En de vooruitstrevende
krachten zullen nog een moeilijke strijd
moeten voeren eer deze rassenwaan
overwonnen is. v. Z.
RUIM EEN DERDE DEEL VAN DE
A DAMSE HAVENARBEIDERS
STAKEN.
Ook gisteren heeft het aantal stakers
in de A'damse haven zich uitgebreid-
Het totaal aantal beloopt tot 1400.
onze kfe ne tovenaar
1 1 ©4*3
17-
-
jhj J
.Cüjfrup-
2-Oötf
