kmaaidei
£De
Russische nota
over de Westerse Unie
N.-HOLLANDS
PERS 1945
ïnn
5' JAARGANG N° 1447
MAANDAG 31 JAN. 1949
Toornige toon en vele verwijten
Stalin verzoeningsgezind
Een wild zwijn in de pot.
Belangrijk nieuws
in weinig woorden
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen ƒ0.30 per week ƒ1.25 per
maand ƒ3.65 p. kwart bij vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. per mm., familieberich
ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting.
Varantw. redacteur. J. v. Zoonen Bureau. Ridderstraat hoek Oudearaeht Tel K 79.00 3071
tr was eens
Er was eens een oorlog. Een totali
taire oorlog, waarin alle krachten
moesten worden ingespannen, om de
machten der duisternis te overwinnen.
Gedurede die oorlog oefende de Neder
landse regering haar gezag uit in Lou.
den.
Er was in het eigen land eon groep
mensen, die met grote felheid en ten
koste van bloedige offers de strijd
tegen de vijand streden, met de wapens
in de hand, maar ook met de wapenen
Tan de geest. Het was de tijd, waarin
de mensen de illegalen de ki v .i'S uit
de handen rukten. Landelijk: Het Pa
rool, de Waarheid, Trouw en tal van
anderen. Plaatselijk even goed. In Alk
maar de Vrije Alkmaarder, in Schagcn
de Nieuwe Schager. In alle streken en
plaatsen van ons land waren moedige
mannen en vrouwen dagen en nachten
in de weer om het nieuws te vermelden
dat door de regering te Londen werd
doorgegeven.
Er was in het land ook een andere
groep mensen. Mensen, die de beschik
king hadden over uitstekend geoutil
leerde bedrijven. Bedrijven, die in nor
male tijden de nieuwsverzorging in Ne
derland in handen hadden. Krantencon
cerns met grote rotatiepersen en batte
rijen zetmachines. Het spreekt wel van
zelf, dat de Duitsers ze in de kortst
mogelijke tijd onder hun beheer namen
enze misbruikten voor hun onwelrie
kende- propaganda.
De bezitters van die drukkerijen, van
die kranten bleven rustig op hun post,
enkele goede uitzonderingen niet te na
gesproken. Ze streken de winsten op,
die de Duitse advertenties hun in het
laadje brachten. Advertenties om deel
je nemen bij de Kriegsmarine of de
Waffen S.S. Ze zaten gemakkelijk weg
gedoken in grote clubfauteuils of dron
ken een glas met de overweldigers, ter
wijl de -verzetsmensen gesnapt met hun
kleine illegale blaadjes, ten offer vie
len aan de Duitse sadisten.
Er wag eens een regering in Londen,
die aan deze illegale perg toezeggingen
deed. Ze zouden een kans krijgen na
de bevrijding en de collaborerende pe«?
■ou zijn straf niet ontgaan. Welnu, de
Uit de illegaliteit voortkomende pers is
haar taak na de bevrijding met groot
élan begonnen. Al beschikte ze dan ook
niet over de daarvoor nodige outillage,
die immers bezit waren van een ander
soort Nederlanders. Ze mochten dan
echter daar tijdelijk hun kranten druk
ken tegen een exhorbitante Prijs.
Er was in Nederland een andere groep
mensen, die over vele millioenen be
schikken, die deze ontwikkeling ongaai
ne zagen en alles in het werk stelden
om hun verloren positie te herwinnen.
En ziet, het geld wat stom is, scheen
recht te maken, wat krom is.
De in Londen gedane beloften werden
vodjes papier en de regering gaf de
collaborateurs weer een kans. Ze kon
den met hun materiaal en hun geld
de strijd beginnen tegen de pers, die
ln moeilijke jaren de steun van de re
gering. maar meer nog de steun van het
volk is geweest. Is het wonder dat de
kleine illegale bladen reeds voor het
grootste deel verdwenen zijn? Niet al
leen de regering geeft blijkt gedane
beloften spoedig te vergeten. Het volk
vergeet het werk van de illegaliteit
«ven snel. Het beseft niet de enorme
moeilijkheden, die overwonnen moes
ten worden en het interesseert zich
voor een deel niet voor de wanhopige
atrijd. Gelukkig is er een deel, dat er
anders over denkt. Maar we hebben in
deze jaren ervaren, veel en bitter, zon
der nochtans te versagen.
De strijd zal in de toekomst tussen
de grote dagbladen worden gestreden-
Want naar alle waarschijnlijkheid ko
men De Telegraaf en Het Nieuws van
de Dag nog dit jaar terug. En zo als
wij plaatselijk zijn bestreden, zullen nu
Het Parool en Trouw, welke nu op de
persen van De Telegraaf worden ge
drukt, bestreden worden, met behulp
van millioenen, welke voor een deel
bestaan uit bloedgeld, dat tijdens de
bezetting is bijeengegaard.
Met goedvinden van de regering en
met steun van het volk.
Misschien dat de Pers, die de waar
heid in tijden van nood onder de men
een bracht wel weer een beurt krijgt,
als er opnieuw oorlog is. Het is bescha
mend. Beschamend voor regering en
volk.
v. Z.
Hoorwegen tussen Scylla en Charibdes
ZELFDE TEMPERATUUR
Tijdelijk afnemende doch later weer
toenemende wind Noord. Op de meestc
plaatsen droog Weer met toenemende
bewolking. Ongeveer dezelfde tempera
tuur als gisteren.
In het afgelopen weekend heeft
Rusland voor de nodige sensatie ge
zorgd in de politieke vei-eld, door
scherp te vsten op de v 'raing
van een Wt-.it.-E'iropese Un'e.
Deze Unie, in alle Westelijke lan
den met vreugde begroet, heeft Rus
land genoopt to; het loon verschij
nen van een van de meest uitvoerige
verklaringen, die min'a'orie van
Buitenlandse Zaken ooit liefft gepu
bliceerd.
Rusland verklaart, da£ door de vor
ming van de Westerse Unie de ver
dragen van Yalia en Potsdam worden
geschonden. Deze blokvorming, aldus
de Russen betok-'-t ezr. ;-;tale front
verandering waardoor gcb.ci::-n wordt
met de anti-HitlervcoaliUe van tijdens
de oorlog. De Russen beschouwen de
Westerse Unie als een nieuwe vorm
van agressie tegen Ru-.land, die ge
steund wordt door de Ver. Staten.
De Westerse Unie is een v. renigmg
van landen die tot oV.'-t p-ijs het ko
loniale stelsel willen krr.rP sven. Het
doel is niet meer de voorkoming van
Duitsd agressid. maar een vorm van
agressie tegen Rusland. Rusland zal
een nog krachtiger standpunt innemen
dan voorheen tegen de?e imperialis
tische oorlogshitserij, die het be
schouwt als een poging om de Ver
enigde Naties om hals te brengen.
De Ver. Sraten hebben het altijd
voorgesteld of de Russen in de Ver.
Naties obstructie voeren, achter welke
voorstellingen het Noord Atlantische
pact werd gesticht. Hef doel is slechts
agressie tegen Rusland. Van dit pact
werden de landen van de nieuwe
democratie en Rusland uitgesloten.
De verklaring eindigt met er op te
wijzen dat onder leiding van Ameri
ka en Engeland alles wordt gedaan om
een geweldige militaire macht te vor
men. Rusland zal echter een onover
winlijke hinderpaal zijn voor Anglo
Amerikaanse wereldbeheersing.
Buitenlandse reacties
In Londen en Washington wordt de
verklaring van Moskou zeer rustig
Ontvangen De verrassing is er in het
geheel niet. daar men een bepaalde
reactie had verwacht op de vorming
van de Westerse Unie.
In Washington is men zelfs-geneigd
om de Russische nota een onderdeel
te noemen van het Russische vredes
offensief dat al een poosje aan de
gang is.
Men wijst er op dat het wel een beetje
komisch aandoet, dat er zo veel bezwa
ren worden geopperd tegen een Wes
terse Unie door de mogendheid die het
eerst een Oosters blok heeft gsticht.
Men betreurde het in Washington zeer,
da de politiek van Rusland ér toe heeft
geleid, dat niet meer de Duitse agressie
te vrezen js, maar de Russische.
Scandinavië - Rusland
De Scandinavische besprekingen over
aansluiting bij het Atlantisch pact schij
nen te zijn mislukt. Zweden ^was het
voornamelijk, dat daarvoor niet voelde.
Noorwegen dat het meest voor aanslui
ting bij het Noord Atlantisch-verdrag
gevoelt, is inmiddels verblijd met een
Russisch verzoek om tc mogen ver
nemen hoe Noorwegen over aansluiting
denkt daar. zo zeggen de Russen. Noor
wegen en Rusland aan elkaar grenzen
en er dus gevaar zou kunnen bestaan
voor een inval in Rusland.
SENSATIE
Er is reeds enige sensatie door be
richten die uit Noorwegen komen en
die zeggen dat Noorwegen «en Russi
sche inval vreest. Andere berichten zeg
gen dat de Engelse vloot in dé buurt
van de Poolzpe oefeningen houdt en
gereed is om in te grijpen.
Officieel wordt uit Oslo gemeld, dat
het verzoek inderdaad is binnengeko
men, maar dat het beleefd van toon
was. Het Noorse parlement komt deze
week bijeen om de hele kwestie te
bespreken. Van troepenzendingen naar
En te midden van deze berichten laten
De baas zeli aan
het woord
In een onderhoud met «en journalist
van „International News" verklaarde de
heer Stalin, dat de Sowjet Unie bereid
zou zijn gezamenlijk met de Verenigde
Staten te verklaren, dat geen van beide
regeringen enig voornemen heeft om
haar toevlucht te nemen tot oorlog.
Stalin zeide, dat hij geen bezwaar
zou hebben tegen een ontmoeting met
President Truman om een wereldvredes
pact op te stellen.
Op de vraag of de regering van de
Sowjet Unie bereid zou zijn om teza
men met de Verenigde Staten een Pro
gram. zoals geleidelijke ontwapening in
overweging te nemen, verklaarde Stalin
dat de Sowjet Unie met de Verenigde
Staten kon samenwerken in de tenuit
voerlegging van maatregelen, die tot
geleidelijke ontwapening zouden leiden.
Stalin verklaarde, dat de Sowjet Unie
geen beletsel zou zie® voor de ophef
fing van de vervoersrestricties in Ber
lijn indien de regeringen van de Ver
enigde Staten, Engeland en Frankrijk
zouden instemmen met een uitstel van
de stichting van een afzonderlijke Wet:
Duitse staat totdat de Raad van Minis-
ers van Buitenlandse zaken het Dujse
probleem als een geheel kon beschou
wen.
Stalin zeide, dat het noodzakelijk zal
.zijn. dat verkeers- en handelsrestricties,
die door de drie mogendheden als
tegenmaatregelen zijn genomen, worden
opgeheven.
STALINS VERKLARING
DOOR WESTEN GUNSTIG
ONTVANGEN.
In Londen en Washington is de ver
klaring van S;alin goed ontvangen.
Men acht deze van groot practisch nut.
De besprekigen er over zullen te Wash
ington. Londen en Parijs zo spoedig
mogelijk aanvangen.
De verklaring dat Stalin bereid zou
zijn tot een onderhoud met Truman is
direct onder diens aandacht gebracht.
De ontmoeting zou echter in de Ver- i
enigde Staten moeten plaas hebben.
De jarige prinses
De elfjariae Beatrix
Scheepsramp op de
Waddenzee
De 2207 ton metende Finse vracht
boot „Sakakunta" uit Helsinski zond
gisteravond omstreeks 9 uur een SOS
Uit met de mededeling, dat zij zich in
Zu.kende toestand bevond in het Hui-
hertsgat tussen Schiermonnikoog en
Rottuméroog.
In het noodsein werd dringend de
hulp van de reddingboten ingeroepen.
Het schip gaf als zijn positie op 53 gr.
het Noorden was in Oslo ntete bekend H min- 30 Noorderbreedte en gr.
Öi min. Oosterlengte.
Een Duitse reddingboot uit Borkum
en een reddingboot uit Oostmahorn van
-bdè Noord-Zuidhollandse Reddingmij.
onder commando van schipper Mees
Tóxopus kozen vrijwel onmiddellijk zee
en zetten koers naar het Huibertsgat
Nader wordt gemeldt dat he schip
niet gezonken, doch aan de grpnd gelo
pen is.
Broekman dicht bij
wereldrecord 5000 m.
Tijdens door Ir. van der Scheer in
Davos georganiseerde wedstrijden tus
sen Nederland, Hongarije, Italië, Zwit
serland en Engeland beeft Kees Broek
man de 5000 meter afgelegd in de th'd
van 18 min. 16.3 sec., waarmee de West
lander slechts even boven het wereld
record v. Aake Seyffard bleef (8.13.7).
Hij staat nu tweede op de wereldrang
lijst.!
Nederland won de wedstrijd, vóór resp.
Hongarije, Italië, Zwitserland en Enge
land. Een andere Westlander, Wim v.
d. Voort, Js ook al in grootse vorrt.
Hij reed de 500 m. in45.1 sec. en de
5000 m. in 8.22.3. Op deze laatste af
stand neemt hij de 4e plaats Onder de
Ned. rijders In!
Het eerste wilde zwijn van dit jaar
heeft de bejaarde boswachter Beukema
uit Ruurlo voor zijn rekening genomen.
In de Veldhoek was het gesignaleerd.
Reeds veel malen had Beukema het
geweer over de schouder geworpen voor
zakken kunstmest, die voor wilde zwij
nen waren aangezien. Dies haastte hij
zich langzaam, wandelde naar de opge
geven plaatsontwaardde het zwijn,
legde aan en het resultaat van 182 pnd
trekt nu veel bekijks in de boswachters
woning. En aanstonds gaat het de pot
in. Het is nu nog het slachtsejzoen.
GETUIGEN TEGEN KRAWCHENKO
Te Parijs zijn thans de Russische ge
tuigen aangekomen, die door „Les Let
tres Franpaises" zijn gedagvaard in het
proces wegens laster, dat aan dit blad
door Krawchenko is aangedaan.
1 FEBRUARI CACAOPOEDER
ZONDER BON.
Van officiële zijde wordt thans be
vestigd, dat overeenkomstig het
streven tot beperking der distributie
bemoeiingen de rantsoenering van
cacaopoeder met ingang van 1 Febr.
1949 een einde neemt.
Tegelijkertijd worden de maximum-
Prijzen voor cacao en chocoladeproduc
ten ingetrokken.
STAKING IN AMSTERDAM.
Bijna de gehele walploeg, vaste arbei
ders van twee scheepvaartmaatschap
pijen, de Koninklijke Hollandse Lloyd
en het Verenigd Cargadoorskantoor, elk
80 man, zün nu ook in sympathiesta
king gegaan met de arbeiders van de
twee Amsterdamse .havenbedrijven.
Het aantal stakende bouwvakarbej
ders, werkzaam op drie bouwwerken in
de hoofdstad, bedraagt thans 240.
WERKLOOSHEID IN AMERIKA.
Volgens het bureau voor arbeidssta-
tistiek werden Jn November j.L 14 van
iedere 1000 arbeiders in de Amerikaan
se fabrieken op wachtgeld gesteld of
bijna tweemaal zoveel als in November
1947.
LEOPOLD GAAT NIET SCHEIDEN.
Gewoonlijk betrouwbare Vaticaanse
kringen spreken de geruchten tegen dat
koning Leopold pogingen deed om zijn
huwelijk met prinses de Rethy te doen
ontbinden.
ALWEER NIET GOED.
De regering van Pakistan heeft de,
erkenning van Israël door Engeland en
adere landen „constitutioneel onjuist en
moreel onverantwoord" genoemd. Er
kening van Israël betekende zoveel als
het geven van een premie op gewapen
de agressie en gebruik van ruw geweld.
EEN GROOT EXPERIMENT.
Spaak kenschetste het besluit van de
landen van het Pact van Brussel om 'n
Raad van Europa te vormen als „het
begin van een groot experiment, waar
bij het lot van Europa op het spel
staat". Spaak verklaarde, dat „de over
eenkomst, die op dit punt bereikt werd,
de belangrijkste was van alle besluiten,
die wij moesten nemen". De Raad van
Europa zou kunnen functioneren zodra
de details waren geregeld door de W'erk
groep van de vijf landen, de commissie
voor Europese eenheid, en goedgekeurd
door de vijf ministers van Buitenlandse
zaken.
„IK KIJK ER VAN OP'.
Gevraagd naar zijn mening over de
Russische reacties op een Europese
Uie zeide Spaak: „Daar keek ik werke
lijk van op. Men vraagt zich af, hoe de
vorming van een groep landen de ge wel
dige Sowjet-mogendheid kan verOntrus
ten, die, tussen haakjes, precies dezelf
de unificatie politiek in Oost Europa
heeft bevorderd."
DE HOEVEELSTE?
Volgens te Buenos Aires ontvangen
berichten is president Natalicio Gonza
lez van Paraguay door een revolutie
te AsunciOn ten val gebracht
Hij zou, samen met zijn minister van
Financiën, Lenadro Prieto, asyl ge
zocht hebben in de Braziliaanse smbas
sade.
AMERIK. OPPERBEVELHEBBER
Men zegt dat een Amerikaanse gene
raai, Huebner, opperbevelhebber zal
worden van de West Europese verded»
gingsorganisatie in het kader van het
Atlantisch verdrag.
WIJZE WOORDEN
De Italiaanse minister van Buiten
landse zaken, graaf Sforza, heeft van
daag verklaard, dat een derde wereld
oorlog slechts kon worden voorkomen,
„door een Europese Unie, die open
staat voor alle vrij, vredelievende vol
ken."
EISENHOWER OVER OORLOG.
Generaal Eisenhower- heeft te New
York verklaard, dat naar zijn mening
een oorlog met de Sowjet Unie niet
waarschijnlijk is, dat „oorlog niet de
aanvaardbare manier is om hun doel te
bereiken."
Chinese communisten
eisen het volle pond
De Chinese communisten hebben he
den per radio de eis kenbaar gemaakt
van arrestatie van Tsjang Kai Sjek en
andere leiders van de Kwomjntang als
een der voorwaarden voor het beginnen
der vredesonderhandelingen. Een an
dere eis is die van arrestatie van de
de voormalige Japanse opperbevelheb
ber in China, lt -generaal Yasatsoegi
Okamoera, die enkele dager, geleden
door het militaire hooggerechtshof te
Shanghai is vrijgesproken van de be
schuldigingen van wreedheden, moord
op Chinese soldaten en misdrijven te
gen het internationale recht. De radio
(Noord-Sjensi) vroeg terstond antwoord
op deze eisen, er aan toevoegend, dat
ten aanzien van de rest van de acht
door de communisten gestelde voor
waarden later zou worden beslist.
De berichten uit China zijn niet zo
bijzonder bemoedigend. De communis
ten schijnen hun eisen zeer hoog te
stellen, met als gevolg dat de Nationa
listen huiverig beginnen te worden. Er
wordt gemeld dat onder leiding van
Tsjang Kai Sjek ln Zuid China een
nieuw leger op de been wordt gebracht
Dat leger zou dan China ten zuiden v.
de Yangtse verdedigen. Tussen de lei
ders van de Kwomintang bestaat echter
geen eenstemmigheid. Er wordt reke
ning gehouden met de mogelijkheid
dat China in twee delen zou uiteenval
len.
KABINETSCRISIS LJ PAbv.JAN
De Wah-Negara van de Pa&undan
heeft het ontslag van het kabinet aan
vaard. De formatie van het nieuwe
kabinet is wederom opgedragen aan de
Premier Djumhana.
f DE W.E UNIE.
minister Stikker verklaarde verheugd
te zijn over de besluiten, welke door
de raad van de West Europese Unie
waren genomen. Er is. zo zeide h"
door alle aangesloten landen zee> n'rd
gewerkt om tot deze zeer betekenisvele
resultaten te komen.
De tegenstellingen, welke vroeger
wel eens in de West Europese Unie aan
de dag waren getreden, zijn thans aldus
de minister, verdwenen.
BURGERBESTUUR.
Kenneth Royal, de Amerikaanse min.
van het leger, heeft President Truman
wederom verzocht het bestuur over de
Amerikaan-zone van Duitsland van
het Leger aan het ministerie van Buj-
tenladse zaken over U drager..
onze ken. 'ovenw-r
