Gte
kmaaidei'
N.HOLLANDSE
PERS 1945
De openbare aanklager in het
proces Mindszenty:
Kardinaal Mindszenty:
Er moet bestaanszekerheid
voor de landbouw zijn
De Europese eenheid op weg
INZICHT
Vier Nederlanders onder de 12 snelste
schaatsenrijders van Europa
5' JAARGANG N°. 1453
MAANDAG 7 FEBR. 1949
üitgav# Stichting „De Vrije Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen ƒ0.30 per week ƒ1.25 per
maand ƒ3.65 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertenties 14 et per mm., familieberich
ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting.
V.rontw. redacteur J. v. Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Tel K «00 3971'
„Ik zou mijn eigen beroep saboteren,
als ik niet de zwaarste straf eiste".
„Moge het vonnis vrede en verzoening
brengen, hier en in het buitenland".
De openbare aanklager in het proces
tegen kardinaal Mindszenty heeft zijn
requisitoir gehouden.
HU begon zijn aanklacht met een
aanval op de Westerse pers, die ver
klaard haq dat het proces een come
die was. In flagrante strijd hiermede
is de verklaring die door de journa
listen is afgelegd en waaruit blijkt,
dat het proces volkomen normaal ge
voerd is en aan de beschuldigden de
volle gelegenheid is gegeven om zich
te doen verdedigen.
Dit is geen proces tegen de Gods
dienst geweest, maar een proces tegen
personen die hebben samengezworen
tegen de veiligheid van de staat.
Gedurende de hele procedure is de
Godsdienst niet opgenoemd.
De kardinaal heeft gepoogd weer
een van de Habsburgers op de troon
te verheffen en heeft daarbij niet ge
schroomd Amerikaanse hulp te vragen
De beklaagden hebben willen Pro
beren hun enorme vermogens die ze
hebben verspeeld, weer terug te krij
gen. Wat heeft de verkoop van dollars
©p de zwarte markt met Godsdienstige
gevoelens te maken?
BUITENLANDSE INTERVENTIE?
De kardinaal heeft zich niet ontzien
gewapende tussenkomst van de Ver.
Staten te vragen en ontkent niet de
^^nheid van de gevonden documenten
aanklager, dr. Alapi zeide dat
Spinaal Mindszenty nu berouw toont,
maar nog vlak voor de aanvang van
het proces heeft hij een brief geschre
veri? waarin hij de Amerikanen om
hulp vroeg bij ontsnappingspogingen.
Er bestaat geen land. in de gehele
wereld, dat op een dergelijke misdaad
niet de zwaarste straf zou stellen. De
Hongaarse democratie bezit hetzelfde
recht en ik zou als openbaar aanklager
van de Hongaarse regering mijn eigen
beroep saboteren .indien ik niet over
eenkomstig handelde.
De procureur van de Republiek heeft
tenslotte aan het einde geen bepaalde
etraf geëist, doch een streng en histo
risch vonnis.
De uitspraak is op morgen bepaald.
De verdediging aan het
woord
De door kardinaal Mindszenty zelf
gekozen verdediger, dr. Kictko hield
hierna een rede van anderhalf uur,
waarin hij betoogde, dat de kardinaal
zijn misdaden heeft bekend en het be
treurt aldus te hebben gehandeld.
Hij deed voorlezing van een brief
van de kardinaal, waarin deze verklaar
de, dat de Godsienst in Hongarije op
geen enkele wijze wordt aangevallen.
Op alle scholen wordt volgens deze
brief Godsdienstonderwijs gegeven in
Middenstand en
ondernemingsbelasting
De voorlopige commissie van overleg
der centrale Middenstandsbonden
heett aan de minister van financiën
een adres gericht, waarin verzocht
wordt in het kader van de door de
minister vooigeste.de herzieningen de
onuernemingsbelasting uit het be
Jastingstelsel te schrappen. Het adres
wijst op de onbillijke last, welke door
deze belasting op het bedrijfsleven
drkt. De ondernemingsbelasting als zo
danig behoor niet in ons belasting
stelsel thuis, aangezien het een extra
belasting is, die uitstliend op de on
dernemers drukt.
volledige vrijheid.
De kardinaal, aldus de verdediger
was een naiif man die in een ivoren
toren leefde en aan geruchten een licht
geloof sloeg. eD handel in zwarte dol
lars was de kardinaal niet aan «e
rekenen omdat hij van financiële za
ken geen verstand had en deze aan
anderen overliet.
De verdediger vroeg' het gerechtshof
een wijs vonnis uit te willen spreken,
omdat het Proces na eeuwen nog be
kend zal zijn en de rechters aan de
geschiedenis verantwoording zullen
moeten afleggen. Hij vroeg een mild
oordeel cn zo nodig toepassing van de
clementie clausule.
Kardinaal Mindszenty
spreekt
De kardinaal voerde ten laatste met
vaste stem zelf het woord.
Hfj zeide voor zijn rechers te staan,
doortrokken van vaste principes. Prin
cipes zo vast als de ijzeren rails die
in de aarde worden gelegd en die aan
het leven van de mens richting geven.
„God is mijn getuige", aldus do kar
dinaal, „dat ik altijd goede bedoelingen
heb gehad".
Ik heb nimmer tegen de wetten van
de Staat willen werken en als ik het
toch heb gedaan, heb ik mijn spijt er
over betuigd. Ik ben geen vijand van
net Hongaarse volk of de boeren, van
wie ik er een ben.
De kardinaal erkent nogmaals de
echtheid van de voorgelezen brief,
waarin hij verklaart, dat de vjójheid
van Godsdienst in Hongarije is ge
waarborgd. Bij sommige handelingen
heeft hü *ich niet gerealiseerd, dat hij
in strijd met de wet kwam.
De kardinaal erkent nogmaals zUn
schuld en verklaart zich bereid alles
terug te betalen.
„Ik heb heden lange tijd gebeden om
vrede in deze dagen, zoals het oude
gebed luidt. Ik heb gebeden om Vrede
voor mijn kerk en voor de Hongaarse
Staat, waarvan ik een goed burger
wens te zijn. Ik heb ook gebeden
vcor de vrede van mijn eigen ziel.
Moge God u de wijsheid geven een
vonnis te vellen, dat in het bulten
land en hier. verzoening en Vrede zal
brengen".
Hierna voerden de verdedigers van
de andere beklaagden het woord, waar
na de zitting werd verdaagd tot Djns
dag. Aan familieleden van de beklaag
den werd de gelegenheid gegeven, zich
met hen te onderhouden.
Bureauctatie mag de landbouw
Op 31 Januari -s ;:e; j.;cuwv sta;,gebouw op do Nederlandse
Schiphol in gebruik genomen. Deze indienstneming oci't tot resultaat, da
de Vele barakken kunnen verdwijnen. Op die plaats zal een nieuw platform
worden aangelegd, zodat de vliegtuig ?n tot voor het stationsgebouw kunnen
taxiën.
Algemene richtlijnen
niet verstikken
Ons land besteedt grote aandacht
aan de buitenlandse markten Na Ame
rika hebben we de grootste landbouw
kundige dien.it, terwijl twintig land
bouwkundige ingenieur». verspreid
over de gehele wereld voor de belan
gen van onze export op de bres staan.
Aldus Minister Mansholt op het
agrarisch congres van de Partij van de
Ai beid,
De minister vervolgde:
Tot dusverre heeft onze landbouw
pclitiek gestaan in het teken van de
voedselvoorziening. De boeren hebben
daarvoor offers moeten brengen. Het is
or.ze plicht er voor te zorgen, dat de
landbouwpol-tiek gerich-
is op bestaanszekerheid voor de boe
-en en bouwers De landbouw moet op
een zo hoog mogelijk peil worden ge
bracht.
Daartoe moeten alle middelen wor
t,angeg. ?pen. Rationalisatie en
i eonanisatie, verkaveling en verbete
ritig vap de rassenkennis, bodemonder
zoek en verbreding van afzet mogelijk
heden.
De voedselmarkten zijn nog onzeker
door de enorme oogsten die Amerika
nu reeds vijf jaar achtereen heeft ge
had. Wij zullen onze veestapel zo snel
qgelijk moe en opbouwen, maar er
daarbij op rekenen, dat wij binnen
enkele jaren'geen Marshallhulp meer
hebben. We zullen met zo weinig mo
gelijk dollars de mensen en dieren in
Nederland zo goed mogelijk moeten
voeden.
De landbouwende bevolking zal in
verband met de Unie met België en
Luxemburg geheel vertrouwd moeten
worden gemaakt met velerlei proble
r. en.
Wij pnoiten geen landbouwbeleid
hebben, dat ons in bureaucratie ver
stikit.
Vaste prijzen, aldus de minister kun
nen slechts gehandhaafd blijven in tij
den van schaarste. Ze zouden slechts
te handhaven zijn met behoud van in
leveringsplicht. Hieraan zit echter te
veel bureaucratie vast.
De vaste richtlijnen van het land
bouwbeleid moeten niet worden vast
gesteld door de regering. Hier ligt een
taak voor boeren, arbeiders en ov«r
heid, gezamelijk. verenigd in de Stich
ting van de Landbouw.
Ir Schermerhorn sprak over de ethi
sche betekenis van de socialistische
strijd. De Nederlandse boeren zullen
moeten leren verder te zien dan hun
eigen wereld en aandacht gaan beste
den aan wat daar bulten geschiedt. Ze
moeten doordrongen worden van hun
zedelijk besef en hun waarde voor de
socialistische strijd, die gaat om recht
vaardigheid voor allen.
De permanente commissie v&u Int
Brusselse pact heeft overeenkomstig
de richtlijnen vaa de Raad van Ad
vies de gedetailleerde plannen voor
een Europese Raad in studie genomen
Een grote mate van algemene over
eenstemming werd bereikt, doch een
definitieve beslissirig achtte men niet
mogelijk voor een conferentie, waar
aan naar men hoopt, ook andere Eu
ropese regeringen zullen deelnemen.
Onder dit voor behoud doet de per
manente commissie de volgende aan
bevelingen:
1 De raad dient te bestaan uit
een commissie van ministers en een
adviserende vergadering:
2 de commissie dient een minister
per deelnemend land te omvatten, zy
zou bevoegd zijn om alle aangele
genheden te behandelen, die van ge
meenschappelijk belang zijn voor de
deelstaten, behalve kwesties betref
fende de landsverdediging.
3 -öe vergadering te bevoegd om te
beraadslagen en aanbevelingen te doen
aan de commissie van ministers Zij
heef- g**n we'gevende of consume
rende bevoegdheid, iedere regering
2al voor haar land vaststellen, op
welke wijze haar vertegenwoordigers
worden aangewezen
4 de vergadering zal overleg ple
gen aangaande a 11e pnten, waarover
de commissie van ministers om ad
vies verzoekt, en alle andere zaken,
die zij dienstig acht in het belang der
volken.
5 De ver gadering zou normaal een
maal per jaar een gewone zitting hou
den.
AANSLAG OP SJAH VAN PERZIë
Er i5 «en aar.elag gepleegd op de
Sjah van Pe.-.Mj. De Sjah werd licht
gewond. De dader werd zodanig toege
takeld door publiek en politie, daf hij
in het ziekenhuis is overleden.
Hij was lid van een linkse Organisatie
genaamd de Toedehpartij. welke onder
Russische invloed stond.
Noorwegen in de klem
Noorwegen zit er lelijk tussen. Het
heeft een tweede nota van de Sowjet
Unie ontvangen, waarin het Noorse ant
woord over het geheel genomen onbe
vredigend wordt geacht.
De Atlantische Unie wordt er in aan
gemerkt als een streven met het voor
opgezette doel om agressie te plegen
tegen over Rusland. Rusland heeft te
gen deze Unie ernstige bezwaren en
zou «r niet in kunnen toestemmen dat
Noors grondgebied zou worden gebruikt
om bases aan te leggen.
In de nota wordt voorgesteld, dat
Noorwegen een nonagressiepact zal
sluiten met Rusland. Uit Kopenhagen
wordt gemeld, dat Noorwegen, Zwe
den en Denemarken een nieuwe po
ging zouden wagen om te komen tot
een nieuw onafhankelijk Scandinavisch
verbond.
Inmiddels is de Noorse minister van
Buitenlandse Zaken naar New York
vertrokken om daar besprekingen te
voeren omtrent de aansluiting van
Noorwegen bij de Atlantische Unie.
Noor Farstad Europees Kampioen
Pajor (5000 m.) en Anderson (10.000 m.)
verbeterden wereldrecords
(Van een speciale ANP verslagggever)
DAVOS ZATERDAGOCHTEND
Op de eerste- dag van de Europese kampioenschappen in het hardrijden
was het pachtig zonnig weer, nagenoeg windstil, terwijl de thermometer
omsteeks bef uur, dat de ritten ove r de 500 meter begonnen, op 12 gra
den onder nul stond De baan was spiegelglad, het ijs iets te hard, maar
naarmate de zon hoger aan de hem el steeg, werd de conditie van het Ijs
beter, zodat het geen verwondering behoefde te wekken, dat Sverre Far
stad, de grote man op de korte afstand, het wereldrecord, dat op naam
staat van Hans Engnestangen met 41,7 sec. evenaarde.
IETS MEER WIND
Op vele plaatsen nevel of mist, ove
rigens droog weer met weinig bewol
king. Zwakke tot matige wind tussen
Oost en Zuid. In de ochtend plaatse
lijk lichte vorst In de loop van de dag
Vrijwel overal temperatuur oplopend
tot enkele graden boven he; vriespunt
ITALIë IN DE RAAD VOOR
EUROPA
Men verwacht dat ongeveer midden
Februari te Rome een uitnodiging voor
Italië ontvangen zal worden, zitting te
nemen in de Raad van Europa, die
door de mogendheden der Westelijke
Unie zal worden opgericht, aldus ver
k'aren welingelichte kringen te Rome
De uitnodiging zou volgen op het eind
van de huidige zitting van d« uitvoeren
dt, commissie die gisteren te Londen bij
eenkwam.
DE 5.000 METER
Onze landgenoten hadden geen re
den tot klagen Broekman was de
snelste en hij noteerde niet alleen een
tijd welke beneden de 46 seconden
lag (zijn persoonlijk record), maar hij
bleef zelfs 0.1 séc binnen de 45 sec.
Zijn achterstand op Farstad bedroeg
na dit ee.ste nummer 3.1 punt hetgeen
wil zeggen dat onze landgenoot op
de drie nog resterende afstanden in
totaal 31 seconden sneller moest zijn
dan Farstad om toch nog het Europees
kampioenschap te behalen.
Hiermee verdrong Broekman op
royale wijze Jan Langedijk op de lijst
van de twaalf beste N.ederlandse rij
ders van alle tijden, zodat de Westlan
der thans de bovenste plaats inneemt
Een historisch moment in de Ned.
schaatssport, want Langedijk heeft op
deze ereplaats 10 jaar lang gestaan!
De uitslag van de 500 meter luidde:
Farstad (Noorwegen) 41,8
Lundberg (Noorwegen) 43,4
Cromsbey (ISU), Ljaklev (Noorwe
gen) en Andersen (Noorwegen) 44
Janemar (Zweden) 44,3
KiJian (Hongarije)
Pajor (Hongarije)
Hedlund (Zweden)
Broekman (Ned) 44,9
Langedijk maakte een tijd van 45.4,
Van der Voort eveneens 45.4 en Huis
kes 45,6 sec.
ZATERDAGMIDDAG
De held van de dag werd de 25-
jarige Hongaarse student Kornel Pa
jor, die er in slaagde het wereldre
cord op de 5000 meter dat sinds 1942
op naam stond van Ake Seyffarth
met 8 min 13.7 sec. te Davos gemaakt
te verbeteren en te brengen op 8 min
13,5 sec. Seyffarth was 7 jaar geleden
veel sneller begonen, maar Pajor had
aan het einde zoveel reserve over, dat
hij juist binnen het wereldrecord is
gekomen!
Het wereldrecord van Pajor volgde
op enkele fantastische tijden van An
dersen (8,15,8) en Gronshye (8,19.8).
Pajor reed in zijn record-race tegen
Huiskes, die hem aanvankelijk flink
pardj gat maar die een stuk boven
zijn beste tijd bleef: met 8 min
sec. kwam hij tenslotte niet verder
daa de 12e plaats Van der Voort deed
het beter. Hij begon wat lui, maar in
de twede helft van de wedstrijd had
hij zich er bovenuit gewerkt en nam
met 8 min 22,4 sec een zeer redelijke
plaats in Maar wat te zeggen van de
oude vechtjas Jan Langedijk?. Hij
wiens persoonijk record op 8 min 28.5
ec stond, niet minder dan elf jaar
geleden (op de dag af) te Davos ge
maakt, gaf de Italiaan Citterio geen
kans, reed volkomen zijn e.igen wed
strijd en bracht zijn persoonlijk re-
cod met sprongen omlaag, op 8 mia
24.2 sec Het gevolg was, dat Lacgedyk
met deze prestatie, welke relatief voor
de Nederlanders de beste van de mid
dag was, Kees Broekman in het klasse
ment der beste Ned. rijders van alle
tijden weer tot op 0,01 pun was gena
derd Broekman heeft 194,55, Langedijk
194.56 punten
Helaas heeft Kees Broekman geen
voorbeeld aan hem genomen. Inte3e.o
deel. Hij kwam als "n der laatsten
op het ij», stond voor de zeer moeülj.
ke taak om te vechten tegen het nieu„
we wereld-record van Pajor en tegen
de pachtige tijd van Sverre Farstad.
Hy kon slechts één ding doen: vecn-
ten tegen de top-prestaties van zijn
voogangers om bij te blijven. Maar
Broekman vocht niet Hij reed een
egale wedstijd zonder spirit met vcel
ruimte in de bohten, met het gevolg
dat zijn tijd 8 min 19 sec bedroeg
Voortreffelijk, maar niet voldoende
om tegen de enthousiaste Noren enige
kans te hebben voor de titel en nog
minder om het wereldrecord van Pajor
te verbeteren.
De uitslag van de 5000 meter luidde:
Pajor 8,13,5 (nieuw wereldrecord)
Farstad 8.15,4; Andersen 8,5,8; Broek
man 8,19; Gronsbey 8,19,8; Van der
Voort 8.22,4; Liaklev 8^34 La~*ed\ik
8,24,2, 12de werd Huiskes 8,28.3
(Vervolg op pagina 2)
De redevoering, die de minister van
Buitenlandse Zaken vorige week in
het Parlement heeft gehouden, heeft
duidelijk aangetoond, dat het soms van
zeer groot nut kan zijn, dat een be
paalde partij, die sedert enkele jaren in
de oppositie was gedrukt, op een be
paald moment weer in bescheiden
mate tot mederegeren wordt geroepen.
Wie herinnert zich niet de felle foon
die er door de partij van de heer
Stikker gedurende de verkiezingen van
het vorig jaar tegen de politiek der
regering werd gevoerd? Er deugde
niets, maar dan ook letterlijk niets van
Nederland zou weer een eigen politiek
moeten gaan voeren en zich desnoods
van de Verenigde Naties niets aantrek
ken. De koers moest om. Inmiddels
is de heer Stikker op de post van
Buitenlandse Zaken geplaatst.
En sinds dien ia de toon van zijn
partijgenoten in het land aanzienlijk
gematigder geworden. Niet alleen dat.
Er zullen misschien nog wel enkele
opposanten zijn. die graag een andere
politiek zouden willen zien, maar de
heer Stikker heeft ze bij de behande
Ung van zn begroting reeds bij voorbaat
de wind uit de zeilen genomen.
Het verheugt ons buitengewoon, dat
de heer Stikker duidelijke taal heeft
gesproken. „Wij kunnen ons niet iso
leren. Een terugtrekken uit de Veilig
heidsraad zou ons In een uiterst moei
lijke positie brengen"
Deze zinsneden waren kennelijk bij
voorbaat gericht tegen degenen in het
land, die zich niet zouden willen ont
zien om desnoods deze leuzen aan te
heffen, om de regering tot een zoge
naamd krachtdadige politiek aan te
sporen.
Voldoet ons deze politiek van de heer
Stikker dus uitstekend, toch kunnen
we de motivering nog niet bewonderen
Indien we ons alleen niet uit «te Veilig
heidsraad terugtrekken omdat dit on#
In een zeer moeilijke positie zou bren
gen. komen we er niet. Want dat zou
betekenen, dat we on8 van de Veilig"
heidsraad niets zouden aantrekken, als
we ze konden verlaten zonder nadelige
gevolgen. Dit is de mentaliteit, die een
vruchtbaar werken van de Veiligheids
raad onmogelijk kan maken. De men
taliteit. die enkele jaren terug de onder
gang van de Volkenbond is geworden.
Teen het Duitsland en Rusland niet
naar de zin ging tippeloen u-t
Het weglopen bracht hen niet in een
moeilijke positie.
Naar alle waarschijnlykneia Kunnen,
Rusland en de Ver. Staten zich nu
veroorloven uit de organisatie d«r
Verenigde volken weg te lopen en zul
len ze er niet door in een moeilijke po
sitie gebracht worden. Neen, het pri—
terium. dat hier aangelegd wordt ku«
nen we niet bewonderen: Wellicot,
dat het nodig wa$ om de sluimerend#
oppositie sluimerend te houden, hol
mag nimmer het standpunt zijn van
regering, die zich uit vrije verkiczin#
bij de organisatie heeft aangesloten.
Gelukkig ademde de rede van de Mi
nister verder een andere geest. Een
geest, die er van uitging, dat we de
volken moesten overtuigen van onze
goede trouw en goede bedoelingen. Dit
is noodzakelijk. Want ook pschygolo
gisch js het Indonesische conflict be
handeld op een wijze, die aan onze
goede bedoelingen twijfel overliet.
v.Z.
onz kietne tovenaar
