Qe
IkmaafiJei'
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
5* JAARGANG N°. 1455
WOENSDAG 9 FEBR. 1949
Kardinaal Mindszenty tot
levenslang veroordeeld
Hoger beroep aangetekend door het
openbaar Ministerie en verdediging
Prof. Schermerhorn over actie in
Indonesië
Reactie s in het buitenland
Vrijlating
van Sukarno geëist
Ernstige vliegtuig
ramp in Skandinavië
Rechtvaardigheid
De vergeten glimlach
F'
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder".
Exploitatie N.V Sprekend Papier, Alkmaar
Abonnementen ƒ0.30 per week 1.25 per
maand 3.65 p. kwart bij vooruitbetaling
Advertenties 14 et. por mm., familieberich
ten 18 ct Bij contract aanzienlijke korting
VmoMw. redacteur* J. t. Zoonen Bureau. Ridderstraat hoek Oudeoracht Tel M00 3971
De Voksrechtbank te Boedapest heelt gisteren vonnis gewezen in de
zaak tegen kardinaal Mindszenty en 6 anderen. Kardinaal Mindszenty
werd veroordeeld tot le.venslange gevangenisstraf, verbeurdverklaring be
zittingen en verlies- burgerrechten.
Hier volgen de straffen voor de andere beklaagden: Baranayi: 15 jaar
gevangenisstraf, verlies van politieke rechten gedurende 10 jaar en con
fiscatie van zijn bezittingen. Zakar: 6 jaar gevangenisstraf, verlies van
rechten gedurende 10 jaar en confiscatie, Esterhazy: 15 jaar, verlies van
rechten gedurende 10 iaar en'confiscatie. Nagy: 3 jaar en verlies van rech
ten gedurende 5 jaar. Ispanky: Levenslang, verlies van rechten geduren
de 10 jaar en confiscatie. Toth: 10 jaar, verlies van rechten gedurende 10
jaar en confiscatie
De Kardinaal werd veroordeeld we
gens ove. treding van de w*>t inzake de
verdediging van de Hongaarse Repu
bliek. het organiseren van een samen
zwering tegen de Republiek, verraad
en het verhandelen van vreemde va
luta.
Dc ti., maal hoo'-U iet vonnis on
bewogen aan.
De verdediger van de kardinaal maak
te bezwaar tagen de overwegingen van
het Hof
Het Openbaar Ministerie achtte de
straf te licht en is in hoger beroep
gegaan h
De president van het Hof deelde
mede dat de verklarng van de Kardi
naal dat hij zijn daden betreurde, als
eer verzachtend*» omstandigheid was
aangemerkt.
Voor:^ zeick' president, dat het Hof
als verlichtende omstandigheid had
aangenomen, dat de Kardinaal ver ver
wilderd van het werkelijke leven had
gestaan en onder invloed van Propa
ganda, die hem deed geloven, dat een
derde wereldoorlog voor de deur stond
Aan de andere kant achtte het Hof
het verzwarend, dat de Kardinaal zeer
ontwikkeld was en een hoge en verant
woordelijke positie innam, waardoor
hij de fehen beter had moeten zien.
Resumerend zei de president Olty.
dat het proces de onwaarheid van de
buitenlandse berichten bewezen had.
..Wij hebben hier het proces gezien
tegen een organisatie, die tegenover de
Republiek stond, royalistische activi
teit ontwikkelde en buitenlandse valu.
ta zwart verhandelde, wat allemaal
niets met godsdienst te maken heeft".
Ook het Hof was van oordeel dat
deze zaak voor het Hoog Gerechtshof
I opnieuw zal moeten worden behan
deld.
Tot zolang zullen de beklaagden ge
detiheerd worden
NEGAvtUAiXEI
De Sultan van Ruanda in Midden_Afri ka houdt er een eigen ballet op na,
gerecruteerd uit zijn hofhouding. Hier de page-dansers „Intore" in vol
ornaat gereed voor een krijgsdans.
Van het binnenhof:
Hongaars Consulaat in NewYork neemt ontslag
De reacties op het over Kardinaal
Mindszenty gevelde vonnis zijn over
de gehele wereld fel en bepalen zich
n et uiis uitend tot de Katholieke we,
reld.
In politieke kringen te Wenen werd
gez gd dat de Hongaarse regering haar
m"t het proces beoogde doe] had be-
rei'»', n.1. aan dc katholieken aan te
tonen dat het Vadcaan niet almachtig
is
Uit. Vaticaanstad zelf worat o«-iieht
da: e Paus tegen het vonnis zal pro
feste en en binnenkom nffie eel na
mens de gehele kerk zal spreken, zo
dra de volledige geveven-, binnen zijn.
Lord Vansiriard-
Het is "on barbaarse stra:. welke in
fei'e e r'.omt op een langzame dood-
Dit Kan men verwachten in landen
waar geen gerechtigheid volgens be
schaafde levousnormen heerst
De bisschop van T.iverpool:
Een ding staat vast: Aan de kardinaal
zal n'mmer me^. de vrijheid worden
verleend om te vertellen, wat er met
hem is gebeurd in de qan het proces
voo-afgaande hechtenis.
Het Franse hlad - Le Monde":
De vcroordebnp van de Ka-dinaal is
de eerste en grootste '•echrsstreekse
slig. welke in ov>-- tgend Katholieke
la-dr»» nan dc ken dooi bet commu
nisme is toegebracht
Ha—y Pollit. secretaris van de B-itse
Comm Partii: Ha» nroces heeft voor
élke onpartijdige mening de juistheid
van de boschildiging en de rechtvaar
digheid van het vonnis bewezen. Ern
stige Katholieke democraten zullen de
lering van dit proces ter harte moeten
nemen.
De Amerikaanse gezant:
De gezam van de Ver. Staten te
Boedapest noemde de t.ijdens het pro
ces tegen hem ingebrachte bcschuldi
gingen onzin en loutei fantasie.
De waarnemend Hongaarse consul,
ger.e-aal te New York heeft medege
deeld dat hij en zijn staf ontslag heb
ben genomen uit protest tegen de ver
oordeling van Kardinaal Mindszenty.
Dit ontslag heeft in de Ver. Staten
grote indruk gemaakt.
De New York Post verwacht dat hét
proces een ernstige terugslag zal heb,
ben op de besprekingen te Lake Succes
omtrent de toelating van Hongarije tot
de Verenigde Naties.
De Tweede Kamer heeft heden z h-S.
de begroting van Buitenlandse Zaken
goedgekeurd. De moties Van der Goes
van Naters (Europese Unie) en Ser„
rarens (Kardinaal Mindszenty) wer
den goedgekeurd.
Hierna werd begonnen met de be
handeling van de begroting van Over-
zese gebiedsdelen.
De heren Serrarens en Van der We,
tering uitten hun bezorgdheid over het
slechte begrip dat het Nederlandse
standpunt in de vergadering van de
Veiligheidsraad heeft gevonden. Ze be
treuren het dat deze raad zich in een
zuiver Nederlandse aangelegenheid
wil mengen. De regering kan op de
krachtige steun van hun fractie reke
nen.
De heer Schermerhorn betoogt o.m
dat de gebeurtenissen zo snel verlopen
dat de voorlichting het tempo niet kan
bijhouden. Maar meer en meer dringt
het b^sef door dat wij wel eens te laat
zijn met handelen. Er is een geestelij
ke traagheid in vele groepen van ons
Steun aan Nederland stop
De Republikeinse SenatorOwen
Brewster uit Maine heeft bi.i de Ame
rikaanse senaat een motie ingediend,
waarbij wordt aangedrongen op ..on
middellijke stopzetting van alle Eca-
en andere Amerikaanse hulp aan Ne
derland zowel in Europa als in Indo
nesië, totdat Nederland de vijandelijk
heden staakt, zijn ^roepen terugtrekt,
de Indonesische Republikeinse leiders
vrijlaat en bona fide onderhandelingen
opent met de Republiek Indonesia op
basis van de Renville overeenkomst".
De motie was medeondertekeni door
de senatoren Bridges, Butler, Wherry.
Malone, mej. Smith, Bladwin, Langer
en Morse
TOENL.V1ENDE WIND
Toenemende bewolking, met op de
meeste plaatsen tijdelijk enige regen.
Vrij krachtige en langs de kust krach
tige of harde Zuidwestelijke wind. On
geve M'ii it, ft»
POKKENEPIDEMIE TE BATAVIA
Sedert 10 Januari zijn in het cen
traal burgerziekenhuis te Batavia 74
patiënten, lijdend aan pokken, opge
nomen. Vap hen zijn 11 overleden. Bui
ten de ziekenhuizen worden 174 patiën
ten verpleegd Dp gemeentelijke ge-
zondlieidsdienst meent, dat het aantal
gevallen niet veel groter is dan officieel
bekend is. Van de bevolking van Bafa
via zijn van de 1.500 000 inwoners thans
200.000 gevaccineerd
De Commissie der Ver. Naties heeft
bekend gemaakt, dat de Nederlandse
regering geen bezwaar tegen het ver
trek van Republikeinse vertegenwoor
digers naar Lake Succesa heeft, doch
het zou wenselijk lijken, da, geen per
sonen aangewezen worden, wier vei
blijf in Indonesië misschien noodzake
lijk is voor de voorgestelde besprekin
gen betreffende de interim periode.
De Commissie vroeg aan de Ned
delegatie inlichtingen betreffende de
voorstellen van officiële zijde voor de
oplossing van het Indonesische pro
bleem. De commissie drong bij de Ne
derlandse delegatie aan op vrijlating
van de politieke gevangenen ingevolge
de resolutie van de Veiligheidsraad.
De commissie stelde voor de Vrijla
ting van Sukarno, Hatta, leden van
het Republikeinse kabinet en Rum als
onmiddellijk minimum, dat kon wor
den uitgevoerd.
volk. Spr. is van oordeel, dat men met
het nationale probleem van Indonesië
sterk is achteruitgegaan. Twee militai
re acties hebban die achteruitgang niet
kunnen voorkomen.
Hij merkte op, dat de afkeer van het
koloniale stelsel na de tweede wereld
oorlog zeer is toegenomen. Europa zal
z.i. intussen de Aziatische practijk be
invoedan. Het is duidelijk, dat Ameri
ka politiek gesp-oken moet aansturen
op een verhouding Azië—Amerika—
Europa. Er is geen internationale poli,
vek meer mogelijk buiten Amerika
om. In wezen willen Amerika en Ne
derland in Indonesië hetzelfde de vesti
ging van de souvereine republiek der
Verenigde Staten van Indonesië.
-Scn volstrekt eerlijke, waarachtige
'politiek is noodzakelijk.
Spr. bepleit de noodzakelijkheid dat
er »n Indonesië echte Nederlanders zul
lén komen, die keihard kunnen opko
men voor de Nederlandse belangen.
Spr. verklaart, dat hij en zijn poli
tieke vrienden gaarne willen werken
voor de band tussen Nederland en In_
donesië waarvan het huis van Oranje
het smbool zou kunnen zijn.
Gelooft dr. Beel. dat hij het nu
alleen wel afkan? Het bewijs daarvoor
is in sprekers ogen niet geleverd en hy
zal gaarne het standpunt der regering
vernemen
Uit Kopenhagen wordt gemeld, dat
gisteravond een Viking van de Scandi
navische Luchtvaartmaartschappij te
vergeefs gepoogd hee't een „blinde"
landing te maken op het vliegveld
Kastrup en daarna als vermist is op
gegeven.
Het vliegtuig was via Parijs uit Ma,
drid gekomen. Om 10 uur heeft het
vliegveld Kastrup voor het laatst ver
binding gehad. Men vreest dat het
vliegtuig tussen Zweden en Dene
marken in zee is gestort.
Er bevonden zich 23 passagiers en 5
leden van de bemanning aan boord.
Volgens dc laatste berichten zou het
vl-'-g-uig op 32 km afstand van Mal-
mö in zee zijn gestort.
Kravchenko woedend
Verdwenen personen
Wassilenko. een te Moskou wonend
technicus werd door de advocaa^ van
Kravchenko aan de tand gevoeld.
Mr. Izard vroeg hem wat er met een
aantal leden van het politbureau van
de Oekrainsche communistische partij
gebeurd was.
Bij iedere naam antwoordde Wassi
lenko dat hij het niet wist. By sommj
gen antwoordde hij dat ze dood waren.
Mr. Izard zei dat al deze namen toe
behoorden aan de grootsten uit het
vak van getuige, die tijdens de zuive
ring in de Oekraine verdwenen waren.
Mr. Norman: Daarom heeft de Sov
jet Unie de oorlog gewonnen.
Kravchenko riep tegen Wassilenko,
dat hij al deze mensen uitstekend kon.
Ze waren omgebracht of zaten in de
gevangenis. Waarom zwijgt gij Wassi
lenko?
Aan Kravchenko werd gevraagd
waarom hij niet naar zijn moeder in
formeerde, v.'aar«p de Rus bevend uit
riep. dat hij niets over haar zou gelo
ven, voor ze in het Vrije Frankrijk was
De Rus Kolybabof verklaarde dat
Kravchenko een vonnis van twee jaar
had gekregen wogene verduistering
van 60000 roebel. Toen deze getuige
ondervraagd werd over slechte toe
standen en over „zijn geliefde leider"
sprak, deed Kravchenko een felle aan
val op de geliefde leider, waarover
Kolybabof zich zeer gegriefd toonde.
Kravchenko kreeg een berisping van
de president omdat hy gedreigd had
deze getuige „twee hoofden af te slaan
als hu hem in de straten van Parijs
ontmoette.
DE HAVENSTAKING VOORTGEZET
De stakende Amsterdamse haven
arbeiders hebben zonder schriftelij
ke stemming besloten het advies
van de stakingsleiding en de algemene
bedrijfsbond transport (EVC), „door
zetten". op te volgen.
BEROEMDE ORKESTEN NAAR
OBERAMMERGAXJ
Oberammergau, waar de bekende
passiespelen worden opgevoerd, zal
tijdens de feestweken beroemde or
kesten en dirigenten ontvangen. Onder
andere zal de Scala uit Milaan er wer
ken van Bach, Haydn en Handel uit
voeren.
Groot tekort aan artsen
De geneeskundig Hoofdinspecteur van
de volksgezondheid verzoekt ons het
volgende mee te delen:
Mobilisatie en ziekte van practiseren
de artsen veroorzaken een zodanig
grcot tekort aan waarnemers, dat de
geneeskundige Hoofdinspecteur zich
genoodzaakt ziet een beroep te doen
Onp de medewerkig van alle artsen
Artsen, die in staat zijn om hun col
lega's te helpen, wordt dringend ver
zocht zich voor waarneming schrifte
lijk of telefonisch op te geven bij de
geneeskundig Hoofdinspecteur, Park
weg 12, Den Haag, Tel. 554835.
De voorlopige commissie van over
leg tussen de verschillende Midden
standsbonden heeft gemeend hej ijzer
te moeten smeden als het heet i' ln
verband me de Benelux en de daar
uit voortvloeiende economische eenheid
schijnen er Plannen in de lucht t«
hangen om te komen tot een herzie
ning van ons belastingstelsel
Met name werd genoemd de even
tuele herziening of afschaffing van de
Ondernemingsbelasting, welke zwaar
drukt op het zakenleven en vooral op
de middenstand. Trouwens niet alleen
op de Middenstand. Sinds de' jongste
wijziging val.en ook land en tuinbouw
bedrijven er onder. Het valt niet te
ontkennen, dat deze on
lasting een grove onbillijkheid inhoudt
Een onbillijkheid, die zo in het oog
lopend is. dat we ons wel eens hebben
afgevraagd, of ze niet ln strijd Is met
deze zegt, dat er op het gebied van
belastingen „geen privilegiën zullen
zijn"'.
De bedoeling van de wetgever is
duidelijk geweest HU heeft niet anders
willen zeggen, dan dat er be'asfingen
moeten worden geheven, maar dat
niet de ene persoon moch^ werden be-
voordeeld boven de andere. Er moet
volgens deze fundamentele wet recht
vaardigheid 2ijn bij de belastinghef
fing. Een rechtvaardigheid, die toj dus
verre wel niet steeds ln acht is geno
men op de wijze zoals wU die graag
hadden gezien, maar waarin toch een
bepaalde rechtvaardigheid te beken
nen viel. De inkomstenbelasting, de
vermogensbelasting, de personele belas
ting, de accijnzen, er mogen grote ge
breken ln zijn aan te wijzen, ze wa
len niet in strijd met 't grondbeginsel
dat er geen privilegiën zouden zijn op
hef gebied van de belastingheffing.
In de laatste tijd is er echter vera»
dering gekomen. Mede waarschijnlijk
door de Ongekend grote behoefte aan
geld van onze sta** TTT° k-egen de in
voering van de onuvxueaiifljrbelastang
en we zouden er in een aaem aan wil
len toevoegen, we kregen met de in
voering van de loonbelasting de ver
eveningsbelasting. Aan beide heffingen
kleven grote bezwaren. Bezwaren niet
alleen van economische aard, maar
ook bezwaren die de tegenstanders o.i,
aan de Grondwet kunnen ontlenen. De
ondernemingsbelasting schept privile
gies. Zij belast een bakker, die even
veel verdient als een onderwijzer. aan
zienlijk zwaarder. ZU vraagt van een
winkelier die naast de ambtenaa»
woont en het veel moeilijker zal heb
ben dan deze. een veel grotere bydra
ge. Hier is sprake van bevoorrechting
of benadeling.
Is het met de vereveningsheffing
niet evenzo? Het ene bedrijf, dat zeer
arbeidsintensief is. veel loon uitkeert
en weinig winst, soms zelfs verlies
maakt, moet veel meer betalen dan
e enander bedrijf, dat weinig arbeiders
en veel machines beeft, en grote win
sten maakt. Deze twee belastingen to
nen aan. dat er privilegiën zijn ontstaan
op het terrein van de belastingwetge
ving, die tot uitwassen leiden. He*
verzoek van de Middenstanders is dan
ook volkomen rechtvaardig. Een an
der punt is. hoe het tekort in de
staatskas zal worden aangevuld
v.Z,
De passagiers van de op vertrekken
liggende ..Willem Ruys" keken elkaar
eens aan. Eerst waren er ai aanstal
ten gemaakt de trossen los te gooien
en de reis naar Indonesië te aanvaar
oen, maar toen was er enig gefluister
mee de kapitein, uie c.aarna een oegry
pend knipoogje gaf en bevel gaf nog
even met vertrekken cc wacuien. ln
de loods aan de wal speelde zied in
tussen iets anoeis af. Op een aanvan
Kfclijke wanhoopstemmuig van een ou
de dame was nu een reactie met tra
nen gevolga, tranen van dankbaarheid
jegens de heren va» cie Lloyd, die be
grepen hadden dat zy zonuer net KUust
gebit, c.at zy vergeten had, onmogeiyn
ae ve.re rejs kon Ondernemen en de
Kapitein haoden bewogen nog even te
wach.en. Een caxi was reeds uitge
stuurd naar Den Haa.g om het voor
werp te halen, in recordtijd aeerue
de auto teiug en een daaruit stappenae
heer reikte de oude dame geheimzin-
nig iets over. Zy maakte oaarop een
elegan.e beweging naar de mond en
zei leukweg: „Nu heb ik mijn glim
lach terug IJpiigs s;apte zy daarop
1 aan boord ..nat eoero ik ook een re
1 cord", zei de kapitein, ..een vergeten
glimlach die sterk genoeg is om 28.000
ton plus 917 passagiers een kwartier
langer dan nodig is tegen te houden.
We gaan varey, jongens".
HERDENKING FEBRUARI-STAKING
Ter herinnering aan de Februari Sta
king 1941 te Amsterdam zal op Vry-
dag, 25 Februari a.s. des middags te
vier uur op hef Waterlooplein een bij
eenkomst worden gehouden. Daarbij
zal de burgemeester een rede houden
..BATAVIA'' OP SCHIPHOL
Gistermiddag om half vier is de KLM
constellation „Batavia" op Schiphol
geland Gezagvoerder Mol had op de
ze vlucht van Ba.avia naar Nedeiland
25 passagiers aan boord.
VERTREK H.M, DE KONINGIN
UITGESTELD
H.M. de Koningin heef; besloten
haar vertrek naai Oostenrijk enige da
gen uit te steilen Dringende ambts
bezigheden eisen op het ogenblik haar
aanwezigheid hier te lande. Het staat
thans nog niet vast op welk tijdstip de
Koningin met prinses Margriet zich bij
de prinsesje^ in Tyrol zullen voegen
PECH GEHAD
In het St. Josephpark te Bussum
geraakte gistermorgen een bestelauto
van een Amsterdamse textielfirma in
brand doordat de houten bodem boven
de uitlaat vlam vatte. De brandweer
wist het vuur vrij spoedig te doven,
doch kon niet voorkomen, dat 363 zo
mermantels verloren gingen.
„DE TURMAC" WERKT WEER
De Turmac sigarettenfabriek te Am
sterdam, die Maandag 31 Januari als
gevolg der staking van een deel van
het 110 man tellende personeel door
de directie zelf werd gesloten werkt
thans weer. 35 stakers heeft de direc
tie ontslagen.
VRIJ ROKEN
Zondag j.1. zyn aoor de rivierpolitie
twaalf havenarbeiders op een terrein
aan de Merwehaven aangehouden we
gens het in bezit hebben van ciande
stien ingevoerde sigaretten. Bij hen
werden 9370 stuks aangetroffen, ter
wyl een onderzoek op het terrein een
buit van 16580 sigaretten opleverde.
Tegen de arbeiders is proces verbaal
opgemaakt. De sigaretten, die van een
Braziliaans schip afkomstig waren, zijn
inbeslaggenomen.
DE OUDSTE ACTRICE GESTORVEN
Helen Cresswell, die, naar men aan
neemt, de oudste actrice ter wereld
is, stierf gisteren op 103 jarige leeftijd
te Londen. Zij begon haar carriëre in
1872 en trok zich 30 jaar later van het
toneel terug.
VERGANE GLORIE
De vroegere Rijkskanselarij van Hit-
Ier, waaraan twee jaai gebouwd is,
is vanochtend in twee minuten bijna
geheel vernield door een serie krach
tige ontploffingen. De dikke buiten
muren staan nog rechtop.
COCHRAN BIJ H.M. DE KONINGIN
H.M. de Koningin heeft Maandag
middag op het paleis Soestdijk het
Amerikaanse lid van de Commissie
der Verenigde Naties voor Indonesië
de heer Merle Cochran, in audiëntie
ontvangen
NACHTELIJKE VERRASSING
In het slaapvertrek van twee kinde
ren in een woning te Den Haag is van
nacht het plaiond n-aar beneden ge
vallen. 2 kinderen kwamen ongedeerd
uit de ravage te voorschijn. Naar de
oorzaak van deze onaangename nach
telijke verrassing wordt gezocht.
gw..,.
©■,6")
