5' JAARGANG N°. 1472
DINSDAG 1 MAART 1949
Wat Parijs en wat Palar .zegt
over de Nederlandse
regeringsverklaring
Medebeklaagden van kar.
Mindszenty bekennen schuld
De deken van Canterbury
getuigt
Ministers bespreken de
moeilijkheden
Sociale zekerheid in Amerika
Stichting „De V:ii« Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar!
Abonnementen 0.32 per Week 1.30 per
maand J 3,90 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. per m m. 't>niliebeircb-
ten 18 ct. Bij contract aanstuif?* 'korting.
Verantw. redacteur J. van Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Te! K 2200-3971
Nederland - Indonesië
De heer Palar verklaarde op een
persconferentie ,.lk verwacht niet, dat
de Republikeinse Regering' de Neder
landse plannen zal aanvaarden of zal in
stemmen met enige conferentie, zoals
do Nederlanders hebben ontworpen.
TVü knnnen misschien echter verwncb
ten, dat de Republiek haar eigen voor
stellen zal aanbieden, gebaseerd op de
realiteit van de huidige situatie in In
donesië en Zuid Oost Azië."
Hi] zeide voorts, dat de verklaring
van de Nederlandse Regering een duide
lijke verwerping en rechtstreekse ontken
ning betekent van de drie resoluties der
Vereniode Naties sedert de Nederlanders
hun aanval inzetten
De door de Nederlandse regering be
Handp'cvwHrnq .met
Enaland
De besprekingen tussen een Neder
landse en een Engelese handelsdelngn
tie zijn geëindigd. Als resultaat van
deze besprekingen mag worden ver
wacht, dat de handel tussen bet ver
euigd Koninkrijk en Nederland geduren
de bet lopende jaar belangrijk zal kun
nen worden uitgebreid. De wederzijdse
leveranties zullen iets meer dan 60 mil
lip en pond bedragen. De Nederlandse
export van eindproducten zal, evenals
de export van spek, eieren en zuivel
producten worden verhoogd. Het Ver
enigd Koninkrijk zal onder meer ten
minste SOO.OOO ton steenkool leveren
Nederland, Ten aanzien van de handel
tgssen het Verenigd Kouinkrijk en In
donesië knu worden medegedeeld, dat
Indonesië de leveranties van copra en
palmolie zal hervatten
besprekingen werdpn gekenmerkt 1
door een sfeer van hartelijke samenwer
king. terwijl de resultaten als zeer be
vredigend worden beschouwd,
VERKIEZINGEN IN
HOOGEZAND SAPPEMEER
De tussentijdse- verkiezingen in de
samengevoegde gemeenten Hoogezand
Sappenneer hadden het volgende résul
taat: P. v d. A.: 4081 f4174). CPN.
2345 (2893). Christelijke partijen 2042
(1703), V.V.1") 1218 (1584).
Totaal uitgebrachte stemmen 10052
(102-18). De exifers tussen haakjes zijn
de uitslagen van de gemeenteraadsver
kiezingen van 1040.
KINDJE VERBRAND.
Gisteren is brand uitgebroken op d«-
derde etage van bet perceel TTontrrjkstr
30 te Amsterdam.
In de kamer waar de brand ontstond
bevond zich een brandende petroleum
knobel, waarvan een der poten knpo*
was. De kachel is vermoedelijk onigevn1
len. Het kindie speelde voor de kaehei
De nOstromende, brandende petroleu"
deed de kleertjes onmiddpllük vlam vn'
ten De moeder heeft nog getrnelit be*
vuur te doven, maar liet kind bad reed-
"ulke erneli"e brandwonden gekregen
daf bet overleden was.
SLACHTOFFERS VAN DE STOR"
Aan boord van bet motorschip Ra
tings" van do Waterman Liïn uit Ne»
York. dat op weg was van Rremen nna»
Antwerpen, ziin tengevolge van de storm
gisternacht de bootsman George Flip'
son en de matroos Harr.v Ronewald i>'
het ruim gevallen. Ehmsen werd gedood
en Ronewald liep ernstige kneuzingen
op Reiden ziin in Vlissingen van boord
gehaald en overgebracht naar het St
.Tozefziekenhuis. Voor Ronewald bestaat
geen levensgevaar.
GRATIE VOOR BONDOWOSO
VEROORDEELDEN?
Verscheidene vooraanstaande inwoners
van Surabnja licblen een rvquest opge
steld aan H.M. de Koniging met betrek
king tot de Bondowoso affaire. Dit re
quest is thans ovevbaudigd aan de direc
t.eur van het kabinet der Koningin. In
het request wordt gratie gevraagd voor
de veroordeelden in de Bondowoso af
faire.
kend gemaakte besluiten ter beëindiging
van het Indonesisch conflict, komen niet
geheel overeen met de resolutie van de
Veiligheidsraad, zo meent men volgens
A.F.P. in Parijse diplomatieke kringen
Toeli zijn zij duidelijk op de resolutie
geïnspireerd en gaan zelfs in bepaald
opzicht verder dan de eisen van deze
resolutie. Dit laatste geldt in bet büzon
der voor de datum van de overdracht
der sonvereinitcit aan een Federale Re
gering, welke representatief Is voor de
Verenigde Staten van Indonesië. Vol
gens de Nederlandse besluiten zon de
overdracht op een vroegere dan door de
Veiligheidsraad gestelde datum gesehie
den.
De besluiten vormen een nebaar van
nuede wil en tonen nnlitiek ln»ichf van
de reuerim in Den Haan Er bestaat
thans aanteidinn een overeenkomstig oo
baar va nde ziide der Republikeinse re
«erinq te verwachten aldus meent men
in cenoemde kringen.
Gevechten tussen leger en
vloot in Bangkok
De radio van het Siamese leger beeft
gisteren bekend gemaakt, dat een ge
vecht is uitgebroken tussen de regerings
troepen* en ;,eon groep personen in mi
litair uniform, die liet Ministerie van
Voorlichting aanvielen" en tijdelijk het
radiostation bezetten. Enkele persoon
lijke ongevallen deden zich voor. aldns
de radio. In het gpbied van de spoor
wegwerkplaats aan de rand van de stad
woedde een lievig gevecht. De omge
ving van bet grote paleis was eveneens
bezet doar de opstandelingen, die omsin
geld werden door rpgeringsstrijdkracb
ten, aldus dit bericht.
Volgens gewoonlijk betrouwbare krfn
ven, aldus liet bericht, uit Bangkok, was
dit gevecht ©en gevolg op een openlijke
opstand tegen de regering van Song
kram door een afdeling van de Siamese
vloot en enige burgerlijke leiders, die
volgelingen waren van de voormalige
ministerpresident Pridi Panomyong.
Naar verlnidt hielden de Siamese Tocht
macht en de nolitie zich afzijdig Het
vliegveld anu de rand van de stad was
""sinten en gisteren vertrokken geen
vliegtuigen van Rnnekok Onstandelïn
"en van leger en vloot voerden een pro
nnirandn oorlog via de door hen hezclte
zenders.
GUUR
Metst zwaar bewolkt met plaatselijk
enkele buien, hier en daar met hagel of
natte sneeuw Meest stormachtige wind
tus*n West ett Noordwest, langs de
Waddeneilanden tijdelijk tot storm toe
nemend, niet zware windstoten tijdens
buien
HELDERHEID DER STERREN WORDT IN LEIDEN BEPAALD
De Sterrenwacht van de Rijksuniversiteit In Leiden is de grootste en belang
rijkste van ons land. Een staf van geleerden houdt zich hier o.m. bezig met het
bestuderen van de veranderlijke sterren, het vastleggen van de banen van dub
helsterren en het meten van de helder heid der sterren. Bovendien worden met
de fotografische refractor kometen, asteroiAcn en sterclusters op de gevoelige
plaat vastgelegd.
i -
Proces Kravchenko
Voor het Pni-qsé gerechtshof, dat de
door Victor Kravchenko tegen de com
-Ministisehe „Les Lettres Francaises"
'•iigediende aanklacht wegens sma-
-Tft behandelt trnd «'c
voor laatstgenoemd blad dr Hewlett
'ohnson. Deken van Canterbury op. Dr
Hewlett legde zijn getuigenis in bet
Engels af. Hij was in bet zwart ,ge
'--leed en droeg een zilver kitiis op zijn
borst.
Dr Johnson gaf als zijn mening te
kennen, dat hij Kravclienko's boek ..Ik
verkoos de vrijheid'' niet iii overeen
stemming achtte met de feiten, zoals
hij deze sinds 1917 had bestudeerd. Hij
had een studie gemaakt van de Sowjer
Unie en er drie boeken over geschreven
Hij had Sowjet Rusland als een „werk
tulgknndige dat ben ik -r- en als
geestelijke en zedenmeester dat ben
Te Boedapest is het proces begonnen
tegen vijftien medebeschuldigden van
kardinaal Mindszenty.
De voornaamste beschuldigden zijn
Imre Bope, een katholiek priester, Tiva
dar Wydler, een bankier, dr Gabor Hor
vath, secretaris van prin Paul Ester
hazy. en Janos Vid en Janos Yarday. 2
Jezuïeten.
Imre Bope verklaarde zich schuldig,
clocb zeide dat hij slechts de orders had
uitgevoerd, die hem door de kardinaal
gegeven waren.
Gabor Horvath verklaarde zich ook
schuldig cn nam alle verantwoordelijk
lieid voor hetgeen hem ten laste is ge
legd op zich, Hij zeicc dat de dollar?,
die hij van Tivadar Wydler kocht, af
komstig waren van kardianal Mindszen
tv. Nandor Vijkav, die ervan heschul
digd werd aan Gabor Horvath na 1 Ang.
1949 dollars verkocht ie hebben, ver
klaarde zich onschuldig.
De pater Jezuïet Jospeh Yid bekende
eerst gedeeltelijk sdmld Hü antwoordde
met duidelijke stem. Kort daarop beken
de hij alles wat hem ten laste is gelegd.
Als economisch beheerder van de orde
der Jezuïeten, is Mi. zo verklaarde hij
te kort geschoten in zijn plicht.
Hij heeft hroeder Jan Vnrady gelast
een door kardinaal Mindszenty overge
reikte dollarcheqne te verbergen.'
Verder wilde hij het voortbestaan van
de sociëteit der Jezuïeten verzekeren in
ge-val geen modns vivendi rneér kon ge
vonden worden. Tenslotte betoogde bij.
dat hjj ziob niet kon verzetten tegen
hetgeen zijn kerkelijke overheid hem
had bevólen.
De Jezuiecnbroeder Varady, die ver
volgens werd verhoord, wordt ervan be
sehuldigd:
1. In het klooster deviezen te hebben
bewaard, die hem door mgr. Mihailovics
directeur van de Katholieke actie, voor
diens vlucht naar het buitenland waren
toevertrouwd. - -
ik ook" bestudeerd.
De deken van Canterbury zeide een
privé gesprek van een unr met genera
lissimus Stalin te hebben gehad. Hij ver
klaarde de beschrijving van de Sowje'
'tussische leider in Kravclienko's boek
als een „belachelijke eorieatunr" te be
schouwen.
dene malen tuet uiü. nadat de Duitsers
de Sowjet Unie bodden aangevallen. Hü
vroeg mij hoe of ik wist, dat de Sowjet
Unie zo sterk was. Ik antwoordde, dat
de Sowjet Unie de wetenschap in baar
gebied hartelijk had verwelkomd en dat
zq de zedelijke normen in de practijk
hadden trachten te brengen", aldus dr
.Tohnsou.
HU vervolgde tnet de mededeling, dat
hü in de Sowjet Unie ontmoetingen met
vele geleerden, persoonlükheden op me
2. Ongeveer 500000 forinten te heb
ben gesmokkeld, met goedkeuring van
pater Rayle, gewezen provinciaal, die
zieh thans in de Verenigde Staten be
vindt.
3. Geld tegen woekerrente te heb
ben geleend.
Tüdens ziin verhoor bekende beklaag
de tenslotte alles wat bem ten laste is
gelegd. Hü verklaarde, dat hü na de
vlucht van mgr. Mihailovics de secretaris
van* kardinaal Mindszenty. mgr Zakar.
is gaan bezoeken om de dollars over te
m?ken. waarvan bij zich wilde ontdoen
Een
Butlinkamp
Zand voort
m
Capaciteit: 1500 bedden
De minister van wederopbouw heeft
medewerking toegezegd voor de bouw
van een Bntlinvaeantiekamp te Zand
voort. Van de commissie tot voorberei
ding van dit vacantieoord wordt verno
nrfen. dat de voorbereiding van de bouw
onmiddellpk ter band zal worden geno
men. Verwacht mag worden dat zeer
binnenkort aa nde areliiteeten ir' A. v.
d. Steur te Rotterdam, Olim Mever te
Zandvoort en H. van Putten te Btissum
opdraoht zal worden verleend tot- liet
ontwerpen van ditrecreatie oord.
Zodra de plannen eonerete vorm heb
ben aangenomen zullen deze in de ge
meenternad van Zandvoort ter tafel wor
den gebracht.
Het ligt in de bedoeling, dit vacantie
oord dat een oppervlakte van plm.
15 HA zal hebben te stichten in pa
viljoenvorm. Verschillende logeerpavil
jcens met een totale capaciteit van 1500
bedden zullen aan de duinzijde worden
gebouwd en de centrale gebouwen voor
recreatie, een eetzaal, een theater e d
zullen aan de Zandvoortse boulevard
met uitzicht op zee worden opgetrok
ken.
De moeilijkheden der Economische Unie
De voorbereidende vergadering van
de eerste Ministers en de ministers van
Buitenlandse Zaken der Beneluxlanden
te Brussels is Zondagmiddag geëindigd.
Naar van welingelichte zqde wordt ver
nomen bad deze bqeeukomst minder ten
doel een oplossing te vinden voor de
hangende problemen hiernaar zal im
mers worden gestreefd tüdens de confe
rentie te Den Haag dan wel van
mening te wisselen over de wijze, waar
op deze vraagstukken gezameolök onder
ogen gezien dienen te wordeu.
Naar tqdons deze mimstei-svei-godefing
duidelük tot uitdrukking zou zijn goko
men hangt de economische unie niet af
van een beslissing, die de Ministers der
drie landen op een bepaald tqdstip knn
nen nemen, doch van een geheel van
omstandigheden.
De belangrükste hiervan is wel die om
wisselbaarheid van de munt.
Volgen het advies van de technici zou
een ondoordachte verwezenlijking van de
Economische Unie tot resultaat hebben
dat bif het openstellen der grenzen de
disch gebied en leiders van vooraanstaau
de godsdienstige gemeenschappen had
gehad. „Alle Godsdienstige leiders, waar
medé ik heb gesproken, hebben mü, in
tegenstelling tot hetgeen Kravchenko
daarover sehrqft, verzekerd, dat hun
kerkgenootschappen vrü waren", aldns
de deken van Conterbnry.
Belgische producten weggezogen worden
naar de Nederlandse markt.
Deze producten zonden dan betaald
worden met Nederlandse guldens, waar
aan België niets zou hebben.
Zolang het Nederlandse productievolume
geen evenwichtige handelsbalans met de
BelgischLuxemburgse economische
unie mogelqk maakt, zon Nederland moe
ten beschikken over andere betalings
middelen om convertibiliteit van de
munt en de economische unie te ver
wezenlijken,
België cn Luxemburg zouden bereid
rijn Nederland met alle middelen te sten
nen in zqn pogingen om de achterstand
in te halen, en bq de initiatieven, die
het zou willen nemen.
30 JUNI AFTREDEN VAN CLAY?
De „Chieago Tribune" schrijft „uit
gezaghebbende bron" t© hebben verno
men, dat generaal Lneius Clay, Ameri
kaans militair gouverneur in Duitsland,
30 Juni het bevel over de Amerikaanse
strqdkrachten in Europa zal neerleggen
als onderdeel van een omschakeling
naar een „soepeler vredespolitiek". Vol
gens het blad zou Clay worden vervan
gen door luitenautgeneraal Albert We
demeyer of generaal Mark Clark,
„De wqziging zal een omschakeling
betekenen in de Amerikaanse politiek
van de Carthaagse harde vredespoli
tiek tegenover Duitsland volgens bet
plan Morgenthau naar een soepeler
vredespolitiek.
Verlossend woord?
Kuunen we de afgelegde regerings
verklaring als zodanig beschouwen? En
meer nog wellicht de door de beer van
Kleffens in New York op deze verkla
ring gegeven toelichting? Men zou et-
de neiging toe hebben, wonneer we in
het Indonesisch conflict niet de ene te.
leurstelling na de andere hadden beleefd
Wat zqn we niet erbeugd geweest bij
de ondertekening van Lingadjatti. Wat
hel/ben we ons geen illusies gemaakc
van de ondertekening var de Ker. villa
overeenkomst. En is er on't anders dan
een desillusie op gevolgd?
Ir er dan nn reden om rte rtngi5
verklaring met overdreven op.imisme te
begroeten? Zeker, we verhengen ons CT
over, dnt eindelijk de tegenstand van de
oppositie in bet eigen land ir zo verre
overwonnen is, dat de regering deze
stap heeft kunnen doen Oppositie niet
alleen buiten het kabinet, ook in het
kabinet zelf. Maar onze vreugde wordt
verbitterd, heeft een onaangename bi}
«mank. doordat we weten, dat deze op
positie ook in de kringen der regering*
nsrfiien slechts met grote moeite over
wonnen kon worden
En dan nog niet ee»«e onno
santen overtuigd ziin geworden van hvn
nngeliik, maar omdat ze er door de
hnrdp noodzaak der fo:*en toe <»n-lwr,n
gen zijn geworden. Feiten als daar zijn
!n de vorm van een niet te overwinner.
tegoyizin tegen r>or't'ek biï do VN
en bij buitenlandse vrienden, waar we
toch werkelqk over een bepaalde g.iod
wlll beschikten, feiten die echter ook
liggen binnen onze grenzen.
Het Nederlandse volk is eerst mnrw
geslagen moeten worden, en dat is in
wezen diep besdumend. voor bet de
belofte gegeven in de Konïnklühp Decem
herrede loyaal wilde uitvoeren.
Het Nederlandse volk in grote meer
derbeid heeft hef standpunt van de P.
v. d. A. niet willen aanvaarden. Het
heeft, geleefd in een waandenkbaeld, dat
het in Indonesië wel los zou lopen, als
we maar eens een grote mond ophaal
den en een vuist maakten. Het is een
gedeelte van de regerlngspartqen nim
mor ernst geweest de belofte te verwc
scniyken. Het is smartelijk het te moe
ten constateren.
Nu de verlieslos ten loskomen, ontstaat
er deimug onder het vólk, ontstaat er
ontevredenheid bij de militairen. Nn we
alle goodwill in het buitenland verspë
len on ten slotte door de lange duur
juin het eonfiet staan aan de rand van
een staatsbankroet, die op het leven van
ons als burgers van de 'Nederlandse
staat een lelü'ke (e-ngslng zal hebben,
worden we bereid.
Noen, als verlossend woord, kunnen
we deze regeringsverklaring niet be
schouwen. Dat zou het twee jaar gele
den zqn geweest. Zonder militair optre
den. Zonder herhaald ingrijpen van de
Veiligheidsraad. Zonder Amerikaanse in
menging. Wat hadden we ons niet een
ellende kunnen besparen, indien we toen
een brede blik hadden getoond. En bo
vendien. wat zonden we in de wereld
niet een beter begrip hebben gevonden.
Niettemin begropfen we ''e -ts
verklaring met blqdschap, omdat ze een
mogelükheid inhoudt om tot noi-male
toestanden te geraken. Maar ook, omdat
ze de erkenning inhoudt, van wat wq
•"p's als een axiomh hebben beschouwd
dat slechts overleg tussen gelijk»-"- -
gen een oplossing kan brengen. P
we slechts dat de V.N. nu ook de R-"U
bliek in toom troef houden.
V Z.
onze kleine tovenaar
Nauicus de regering der Verenigde St.
is, bq de «commissie voor toewijzingen
van het Huis van Afgevaardigden bet
program Truman ter uitbreiding van de
huidige wet op de sociale zekerheid in
gediend.
In het program wordt geëist, dat het
congres jaarlijks credieten vau 200 a
250 millioen dollar goedkeurt ter hulp
verlening aan de bchoefrigen. Die ere
dieten zouden gevoegd worden bij het
bedrag van 1 .uilliard dollar, dat tbans
door de - regering wordt toegewezen.
Daarenboven eist ArthOr Altmcyer de
verhoging van de werkgeversbijdrage,
opdat ongeveer 20 millioen personen zou
der kunnen profiteren vau de pensioens
kas voor oude lieden, zoals zakenlieden,
huispersoneel, e»z.
FRANSE SOCIALISTEN
BLIJVEN l d. COALITIE REGERING
De Nationale Raad van de Franse
socialistische partq heeft met 2S55
tegen 5S9 stemmen, bq ISO ontboudin
gen, besloten te blqven deelnemen aan
Henri Queille's coalitie regering van de
derde macht.
DE BFO EN DE
RONDETAFELCONFERENTIE.
Aneta verneemt uit Federale kring,
dat de Bijeenkomst Federaal Overleg,
die in vergadering bijeen is geweest, In
principe zal besluiten, de uitnodiging
tot deelneming aan de rondetafelconfe
rentie aan te nemen.
Voorts wordt vernomen, dat de con
tactcommissie der B. F. O. heden een
bezoek van een dag zal brengen aan
de Republikeinse leiders op Bangka.
HONGERWINTER IN NEW YORK?
In verband met ©on arbeidsgeschil zqn
6 bakkerijen, die 70 pot ran het brood
en gebak in New York leveren, gesloten
1500 chauffeurs en 6000 andere arbei
ders züa bij het geschil betrokken, dat
door de bedrijven een staking en dooi
de bond een uitsluiting genoemd wordt..
DE BUITENLANDSE PERS
IN PEIPING.
De door de communisten beheerste
radio in Noord Sjensi bevestigt, dat alle
buitenlandse correspondenten, persagent
schappen en binden te Peiping bevel is
gegeven bun activiteit te staken. Dit be
vel is gegeven „met bet oog op de hui
dige oorlogstoestand".
„DELFT" TE BATAVIA
AANGEKOMEN
Gisterochtend is de constellation „Delft'
met drie ton post en drie passagiers op
Kemajornn aangekomen.
NEDERLANDER üEED GOED
WERK IN DACHAU.
Het Nederlandse Rode Kruis zal een
onderscheiding uitreiken aan de oprich
ter der Vaticaan Charitas Missie, dhr.
Od Schellekens.
Als eerste Nederlander wist hq kort
voor de bevrqaing tot gevangenen in
Dachau door te dringen eu door zij»
doeltreffend optreden speelde hq het
Rode Kruis belangrqke gegevens in hnn
den, waardoor duizenden oorlogsslacht
offers snel naar hef vj> -
bracht werden.
ONZUIVERE PERSFOTOGRAAF
De raad van beroep voor de perszui
vering liecft de uitspraak van de com
missie voor de pei «zuivering. wnarliq de
fotograaf J. Kuiper te Hoogwoud voor
de tijd van tien jaar is ontzet, als pers
fotograaf werkzaam te zijn. vernietigd
cn bepaald, dat de ontzetting
gA op l Januari 19"1
