Ifemaaiïfei'
Rauter: de man van hard ingrijpen
VRIJDAG 18 MAART 1949
Dr. Arnold over de
grenscorrectie' s
Vechtpartijen in Italiaans Parlement
3000 koppen koffie gedronken
NVV uit Wereldvakverbond
Het aangezicht
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar,
Abonnementen 0.32 per week 1.30 per
maand 3.90 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertenties 14 ct per m.m., familieberich
ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting.
Verantw. redacteur J, van Zoonen Bureau, Bidderstraat boek Oudegracht TeL K 2200-3971
Raat'
:re inj
ik zoii
oef;
sgeboj
bek«
oldoei
p dri
ee tot
heei
iflj
zag
zijq
Naijver, wantrouwen en rapportjes
Brieven aan Himmler
Hieronder volflen enkele fledeelten van twee brieven, die Rauter in 1943
en 1944 aan zijn cbel Himmler aond. Uil het eerste except komt tevens de
na ijver naar voren, die tussen Rauter en enkele andere Duitse leiders in
ons land bestond. In een brief, die hij op 13 Janpari 1944 aan Himmler ver
stuurde, schreef Rauter:
Rauter contra van
Wuehlisch
Met de chef van' de staf van de
Webrmachtsbefehishaber gcneral leut-
nant xan Wuehlisch bad ik tweemaal
een uitvoerig gesprek over de boete
voor de overval op de leden van de
weermacht in Almelo. Von Wuehlisch
wil niet meedoen. Hij is slap en zwak,
een van degenen, (lic een schoon front
je willen houden. Hij verlangt dat 011
der alle omstandigheden een nauwe re
Jat ie met de duder tot stand moet wor
den gebracht.
Ik antwoordde hem dat voorlopig
geen vooruitzicht bestond, de dader te
grijpen. Ik stelde voor, van de 50 op
hitsers, die ik uit Almelo en omgeving
in dezelfde nacht liet arresteren, 10
te laten doodschieten, omdat ik bang
ben dat. als er niets gebeurt, deaan
slagen op leden van de weermacht zul
len toenemen.
De Rijkscommissaris is geschokt
é^or de houdinq van Von Wuehlisch
H'j heeft de Fuehrer al bij zijn laat
»te raoport attent gemaakt op Von
Wuehlisch. die steeds maar weer pro
beort, de Haaqse conventie bij alle mo
ge':ike kwesties er bij te slepen.
Ook generaal Christiansen die aldoor
de geweldenaar sneelt en kort na bet
bezoek van de ReiehsmnrBchall, heel
Nederland wilde „vernietigen", schiet
tc kort en laat zich door de adviseurs
van z\jn staf opzü laat drukken. De
pTikscommissaris verzocht iȟ om TT,
Reichsfuehrer, deze kwestie mee te de
fen met het verzoek, over Von Wueb
hV-K te gaan spreken.
Mussert moest zieltjes
winnen
Op 23 September 1943, nadat kort
tevoren Nederlandse gijzelaars waren
doodgeschoten, vaardigde Mussert een
proclamatie uit, waarin hij zich in be
dekte vorm tegen deze Duitse maatrc
gel kantte. Rauter schreef 4 dagen la
ter over deze proclamatie liet volgende
commentaar nnu Himmler:
„Mussert heeft kortgeleden ecu pro
elamatie uitgevaardigd, waarin hij uit
ecuzette, dat hij tegen het doodschie
en van gijzelaars gekant is. Om poli
tieke roden was hij er tegen, zei hij
want bü bad de tank om onafgebroken
te trachten, de zieltjes van zijn land
genoten te winnen. Ik heb de Rijkseom
missnris, dienstleiter Rittcrhusch en
ook Mussert gewaarschuwd legen deze
proclamatie. Ik k.en nit mijn eigen ac
tivitcit in Stiermarken de gevolgen
van zulke zachtzinnige proclamaties.
De NSB ers in het hele land schelden
razend op hun chef, die hen als scha
pen zon laten afslachten en nu komen
ze allemaal 1>U mü. Mussert is daarom
nu erg timide".
In de cel te Arnhem gingen de twee
vertegenwoordigers van het Rüksiusti
tuut door op het gezegde van Rauter,
dat hij nooit straf tegen de bevolking
had gewild als represaille voor de aan
slag. Zij vroegen hem zün oordeel over
de wegvoering «Ier gehele vrouwelijke
en het doden van de gehele mannelijke
ke bevolking van liet Tsjechische dorp
je Lidiee. IIü beweerde er nimmer van
te hebben gehoord. Zün hele verhaal
over het in het openbaar neerschieten
van „Todeskaiulidaten"maakte een
onsympathieke indruk. Voor het eerst
eigenlük trachtte hü zich ergens uit te
draaien. De represailles waren, zei hü,
Van zijn plaatsvervanger Schocngarth
uitgegaan en die was geheel gevormd
door de oorlog in het Oosten. Telkens
en telkens weer vroegen we hem hoe
het toch mogelijk was dat Schoengarth
<die inmiddels in Duitsland door een
tribunaal is ter dood veroordeeld en
opgehangen) een politiek kon doordrü
ven. waarmee hü het niet eens was ge
wcest.
IIÜ kon geen bevredigend antwoord
gcvcD, maar beweerde na enig zoeken
dat hü «""Is Juni 1944 nict6 meer over
executies te zeggen had".
De Silbertannemoorden kwalificeer
de Rauter als „sclimntzige saclien",
aan de uitvoering waarvan hü zich niet
had kunnen onttrekken, omdat lip be
ëdigd generaal was. De tendenz van
zijn verhaal over de Silbertanne, zo
sclirpft drs. de .Tong. was een poging
om de Sichcrheitspolizei te ontlasten.
Voor Mussert. Geelkerken en Fcld
myer waren zijn verklaringen zeer be
zwarend. In andere gesprekken nam
Rauter wel vaker de schuld op zich.
Zo bijv. voor de bloedige onderdruk
king van de Mei staking. Op de vraag
wie er nu wel verantwoordelijk was
voor die onderdrukking, antwoordde
Rauter: „Ich. .Ta, icli derke moine man
sehaft ab".
KEN BFO RESOLUTIE TEN CUNSTE
OER REPUBLIEK?
Het Chinese dagblad „Keng IV
vernam in een interview met een voor
aenstf.and lid van de Bijeenkomst Fcd.
Overleg, dat de BFO haar houding be
paald heeft in een resolu'ie van 3
Maat, welke is aangeboden asn de
Hoge Vertegenwoordiger van de Kroon
In genoemde resolutie zijn vï.v>* pnn
ten vervat, waaronder:
1. Herstel van de Republiek te Djokja
2 Erkenning van de bemiddeling door
de commissie der Verenigde Naties.
3. Het verzoek tot het uitvaardigen
van een bevel tot staking van het
vuren.
Op een vraag, waarom deze resolutie
nog niet is gepubliceerd verklaarde men
dat verschillende leden der BFO gekant
zün tegen publicatie en dat de BFO,
teneinde 'n scheuring in haar gelederen
te voorkomen, op deze publicatie geen
druk wil uitoefenen
Mooie woorden
Minister president Karl Arnold beeft
in de Landdag van NoordRüuland
West falen bekend gemaakt, dat hü ann
de Nederlandse en Belgische regerin
gen telegrammen heeft gezonden, waar
in hü deze landen verzoekt, af .te zien
van de voorgenomen correcties aan de
Westduitse grens en door middel van
rechtstreekse onderhandelingen deze
correcties te vermijden. Deze grenseor
reeties zouden een aanhechting van ge
bieden betekenen, wat in strijd is met
liet Atlantisch handvest".
De minister president herinnerde er
aan. dat hü 14 Maart Bevin beeft uit
genodigd zich ter plaatse rekenschap te
geven van de ongunstige gevolgen,
welke deze correcties voor ,.het veel
belovende begin van de stichting ener
Europese gemeenschap" zouden heb
ben.
De „Queen Elisabeth" is te South
ampton aan een grondig douaneonder
zoek onderworpen. Een grote hoeveel
beid nylonkousen werd in beslag ge
nomen.
OP DE DOOD
VOORBEREID.
Drs. de Jong meent dat
Rauter zich reeds voor zün
proces geen illusies beeft
gemaakt over bet lot dat hem
wachtte. Drs de Jong kreeg
de indruk, dat hü dit gelaten
afwachtte. Toen Rauter enke
Je nanien niet wilde poernen
van illegale werkers, die zich
naar hü verklaarde met
hem in verbinding hadden ge
sleld tpdens de bezetting,
voegde Drs de Jong hem toe-:
,.U bent een belangrijke getui
ge en wp-vrezen, «lat wp, Sn
«Men U niets zegt, binnenkort
de waarheid helemaal niet
meer te weten kunnen ko
men". Rauter antwoordde
daarop met-een glimlach: „U
bedoelt ,dat Ik er «lan niet
meer zal zpn".
DE TOEKOMST VAN GROENLAND
Rasmussen, «Ie Deense minister van
Buitenlandse zaken, heeft te Kopenha
gen verklaard^ dat er geen plannen lo
pen van meer Amerikaanse bases op
Groenland
Hij bevestigde, «lat de positie van
Groenland in Washington ter sprake
was gekomen, doch „Er is geen geheime
overeenkomst in «lezen gemaakt", ver
klaarde hü.
Rasmussen zeide, dat, indien Dene
marken tot het AtJantische pact zou
toetreden, de toekomst van Groenland
een zaak zou zpn, waarover alle deel
nemende landen zonden moeten beslis
scn.
LABOUR WINT OPNIEUW
De Laboor cftndidnat Douglas Hough
ton verwierf 18806 stemmen cn de con
servatieve, kolonel Byrnn, 16.454,
De zetel, die vacant kwam doordat
Belcher zich terugtrok, was in 1945
door liein voor Labour gewonnen
(Beleber had zich teruggetrokken,
toen hp door een beweerd corruptie
schandaal was geeompromrteerd. Het
tribunaal, dat een onderzoek instelde,
oefende critiek op Belcher als parle
montair secretaris van het Ministerie
von handel.)
EERSTE JODENDEPORTATIE PROCES VOOR DUITS GERECHTSHOF.
Voor d« grote strafkamer van het Landsgerecht In Neurenberg/Fürth wordt
op het ogenblik het eerste proces over de jodendeportatie gevoerd.
De beklaagden tijdens de behandeling van het proces in de rechtszaal te
Lauf bij Neurenberg.
Schreieder glimlacht correct
Heden naar het Vaderland terug
Op de vraag van de heer Schalker,
of de minister van Justitie bereid is
maatregelen te treffen .opdat de ultwij
zing van Schreieder niet zal geschieden
voordat de behandeling van het be
roep in cassatie zal zijn gevoerd, heeft
de Minister het navolgende geantwoord
Nu bet Bü*onder Gerechtshof te
Leerrwarden deels Schreieder heeft vrp
gesproken, deels de Procureur Fiscaal
in zpn vordering niet ontvankelük beeft
verklaard, blijft er geen andere grond
over om hem in bewaring te houden
dan de omstandigheid dat hp als onge
wenste vreemdeling naar Duitsland be
hoort te worden teruggevoerd. Het is
duidelpk, dat daartoe behoort te wor
den teruggevoerd. Het is duidelpk, dat
daartoe behoovt te worden overgegaan,
zo-lrn de feitelüke mogelpkhoid hier
voor aanwezig is.
r'De terugkeer van Schreieder naar
Duitsland dient du6 ep normale wijze
voortgang te tinden.
Weliswaar zou het mogelpk zpn
Schreieder hier te lande in vrpbeid
te laten ,doeh dit zou gelet op de ante
cedenten van Sehreiodcr niet verant
woord te achten zpn.
Voor de behandeling van het inge
I» «le Italiaanse kamer van afgevaar
digden brak tumult uit toen de voor
zit ter het woord gaf aan Premier de
Gasperi tot besluit van het debat over
het Atlantisch Paet.
Communisten cn socialisten begon
nen onmiddellijk te roepon „Weg met
het paet" en „Weg met de oorlogsre
gering".
De voorzitter, Gronchi, was niet in
staat «le toestand meester te worden.
Hü verliet de zaal en schortte daardoor
automatisch de zitting op. Na een kwar
lier werd de zitting hervat en premier
de Gasperi nam het woord.
Tpdens het tumult, dat in een gevecht
ontaardde, loeiden de sirenes voor de
ontruiming van de publieke tribune.
Films van een fotograaf werden afge
nomen, daar het tegen liet reglement
is in «le Kamer te fotograferen.
Communistische vrouwen schreeuw
den zo luid, dat communistische afge
vaardigden, Togliatti inbegrepen, tracht
ten haar tot kalmte te brengen. Op een
gegeven ogenblik begonnen alle commn
nistische afgevaardigden „De Rode
Vlag" te zingen.
De Gasperi was gedwongen zpn voor
genomen rede tot de helft te bekorten.
Hp zei, dat het. niet tegen de §owjet
Unie ging, maar »egcn de leer van de
„Bolsjewistische pnrtp en tegen de
Cominform, die niet alleen tegen het
plan Marshall streed, maar in Italië en
Frankrijk „optrad als een speciale sub
commissie voor interne actie".
Tpdens communistische uitroepen
als „leugenaar", „idioot" en „ga weg"
zei de Gasperi: „Niemand wenst oorlog
met.de Sowjet Unie, maar de kwestie
is of de Italianen, wanneer hun land
wordt aangevallen, verplicht zün het
te verdedigen of bet recht hebben te
deserteren".
Om 18 uur stonden op de sprekers
lijst nog de namen van 70 communisten
en meerderheidssocialisten, die elk 10
minuten krijgen toegewezen. Vier pogln
«ten van linkse afgevaardigden, de zit
ting voor een korte tijd te onderbreken
zijn mislukt. Naar schatting zijn reeds
3000 koppen koffie gedronken.
stelde beroep in cassatie is de tegen
woordigheid van Schreieder niet nood
zakelijk. Zp kan ook buiten zpn tegen
woordigheid plaatsvinden. Mocht na ver
nietiging van «le uitspraak van het
Bijzonder Gerechtshof te Leeuwarden
alsnog een veroordeling van Scbre:.e-1er
volgen, dan kan zijn ui'Wering on
nieuw worden aangevraagd.
HIJ IS ER VANDOOR.
Hieraan wordt van offició.e zü'ie nog
bet volgende toegevoegd:
De voor de uitleiding benodigde papic
ren werden inmiddels op 16 Maart
ontvangen Daarin was de d itum, waar
op Schreieder aan de Bri+si: autoritei
ten moest worden overgegeven, bepaald
op 17 Maart.
Aangezien gelet op het borenannge
haalde standpunt, van de minister er
geen wettelüke grónd meer is. waarop
de justitie Schreieder langer in Neder
land zou mogen houden, heeft zpn uit
leiding heden plaats gevonden.
ILLEGALITEIT PROTESTEERT
TEGEN UITWIJZING SCHREIEDER
De Nationale Federatieve raad van
het Voormalig verzet in Nederland
protesteert met klem tegen de verwij
dering van de oud SD kriminal sekre
taer Joseph Schreieder van Nederland
se bodem, waarmede ernstig geweld
wordt gedaan aan het rechtsgevoel van
het Nederlandse volk.
Het heeft er de schijn van. dat
Schreieder doelbewust van Nederlandse
bodem is verwijderd.
ZULLEN V.S VEILIGHEIDSRAAD
RESOLUTIE OVER INOONESIë
OPNIEUW VOORLEGGEN?
In welingelichte kringen te Lake
Success verwacht men, dat de Ver.
Staten Maandag a.s. bij de Veiligheids
raad een ontwerp resolutie zullen in
dienen, waarin de beslissingen van de
raad, neergelegd in de resolutie van 28
Januari j.l., opnieuw zullen worden be
vestigd. Verklaard wordt, dat er grote
kans bestaat, dat deze nieuwe Ameri
kaanse resolutie het benodigde aantal
stemmen in de Veiligheidsraad zal ver
krijgen, om te worden aangenomen.
Het verluidt in genoemde kringen
verder, dat de Amerikaanse delegatie
in de afgelopen dagen met verscheid®
ne andere delegaties besprekingen over
haar voornemen heeft gevoerd en dat
zp thans bezig is een ontwerp resolu
tie op te stellen.
m// RECEN§i@^
^ZONHESCHÜM^-
LANGZAAM AFNEMENDE WIND
Wisselend© bewolking niet enkele
mien. Vooral langs do kust aanvanke
Ük stormachtige, later langzaam nfne
aende noordwestelijke wind. Ongeveer
lezelfde temperatuur als gisteren.
De buitengewone algemene vergade
ring van het Nederlands Verhond van
Vakverenigingen op 16 Maart 1949 bp
een, gehoord de inlichtingen van de
verboiids voorzitter over de gang van
zaken in liet Were^vakverbond van
Vakverenigingen, k- het optreden
van E. Kuprs als viee voorzitter van
het WW goed,besluit op voorstel
van het verbondsbestuur van liet NVV
zich af t© scheiden van het WW en
alle medewerking te verlenen om bin
nen de kortste mogelüke tijd een nieu
we, vrpe onafhankelijke vakverenigings
internationale in bet leven te roepen.
Deze beslissing werd met algemene
Stemmen aangenomen.
DE KWESTIE MINDSZENTY
De afgevaardigde van Bolivia bp de
VN heeft verzocht de kwestie Minds
zenty te plaatsen op de ontwerp agen
da van «1e algemene vergadering van
de VN. die in April zal worden gehou
den.
HANS KAART OP WEG NAAR
STANLEY VILLE
Eergisteren is Hans Kaart nit Kano
naar Stanley ViHe vertrokken. Op dok
ters advies legt Fred Zuidwpk de af
stam! KanoJoliannesburg per vlieg
tuig af, omdat de malaria hem nogal
aangepakt heeft en de tocht «Joor de
oerwouden minder geschikt voor hem
is. Van Joliannesburg af zetten de Ne
derlanders de trip «lan weer gezamen
Ipk voort.
DE POKKEN EPIDEMIE
TE BATAVIA
Het hoofd van de gemeentelpke ge
zondheidsdienst te Batavia deelde me
de, «lat naar zijn oordeel Batavia thans
over liet hoogtepunt der pokken epide
mie heen is. Het aantal geconstateer
de gevallen neemt af. Ei* worden dage
lpk s nog gemiddeld 50 gevallen aange
bracht, dodi die zijn grotendeels afkom
stig van buiten Batavia.
LEVENSLANGE
GEVANGENISSTRAF
VOOR „JUDEN—FISCHER"
Gistermorgen veroordeelde Let Bp
zonder Gerechtshof tc Den Haag de
„kriminalsckretaer" Franz Fischer
tot levenslange gavangenisstraf,
DE KWESTIE DER
GRENSCORRECTIES
In diplomatieke Jringen te Londen
verwacht men, dat Bevin de uitnodi
ging van minister president Arnold
voor een bespreking ter plaatse zal
aanvaarden. Deze bespreking zou dan
gehouden worden bp het bezoek aan
Duitsland, «lat bp in de nhaste toe
komst hoopt tc brengen.
Een kapitein der SS, Szuslak, is te
Hildfesheim tot levenslange gevangenis
straf veroordeeld wegens het schieteu
op een 16 jarige jood en het aansteken
van de synagoge aldaar gedurende het
pogrom van 1938
BON 04 VAN DE BRAND—
STOFFENKAART NA 19 MRT. a.8.
ONGELDIG
Het Centraal distributiekantoor deelt
mede, dat de bon 04 van de brandstof
fenkaar na 19 Maart a.s. niet meer
geldig is. Men mo«tt deze bon «lus ui
terlpk op die datum inleveren bp spn
handelaar.
DE TEXTIELDISTRIBUTIE.
De Nederlandse bond van detailhande
laren in textiel en mode artikelen De
motex zond een telegram aan de Min.
van economische zaken, waarin de bood
vraagt dat de distributie van textiel
goederen oniniddellpk wordt opgehev-n
en dat op korte termpn de prpsbehcer
sing wordt, afgeschaft voor alle nfet
ntility textielgoederen. Demotex is
overtuigd, dat alleen in vrpe concur.*en
tie de juiste prijsverhouding zal worden
gevonden, waardoor goedkope goederen
lager in prijs zullen komen, terwijl voor
luxe eu aan mode onderhevige goede
ren een ruimere winstmarge uoodza
kelpk is.
De Volkshogeschool te Bergen is ge
tuige geweest van een debat tussen vey
tegen woordigers van de gewesten en.
Den Haag. Het ging over ch verhou
ding tussen Den Haag als regeercen
trum en de gewesten. Misschien is het
duidelijker als we de tegenstelling stad
platteland gebruiken. Hoewel wp per
soonlpk van mening zpn, dat de zaak
geheel anders ligt. Wp zien de moeilijk
heden zo:
Er )8 een deel van de bevolking
de provincie, lang niet altijd plattela»
ders, die met verontrusting gadeslaat,
dat de gewesten bun aangezicht begin
nen te verliezen. Dat bet folklorist!
sche voor een zeer belangrijk deel
reeds verdwenen is, en in de toekomst
geheel verloren zal gaan. Het streek
eigene is moeilijk meer terug te vin
den. Slechts in enkele dorpen is het
nog te merken. In de meeste in het
geheel niet meer. Alkmaar noch Scha
gen hebben een eigen regionaal karak
ter meer.
Alkmaar doet nog een wanhopige po
ging iu de zomer en houdt dan zpn be
roemde kaasmarkt. Het is toIstrekt
niet natuurlijk meer en uitsluitend *n
object geworden om vreemdelingen te
trekken. Als zodanig waarderen we
het ten zeerste en we zouden ze dan
ook niet. graag willen missen. Maar
levend is ze niet meer.
Heeft dit eehtes ts té maken met
de schijnbare tegenstelling gewest: Den
Haag? Neen immers. Er werd op de
büeenkomst gesproken over kwijnend
cultureel leven op het platteland. Voor
zo ver ons gewest betreft, moeten we
onkennen. dat er een kwpnend r-nltu
reel leven is. We hebben het genoegen
meerdere malen uitingen van cultureel
leven bü te wonen. Eu deze staan veel
al op een peil. dat men in de stad ter
nauwernood kan bereiken Tenminste
niet met. eigen kraeWn En daar gaat
het tenslotte om. Want het. brengen
van betaalde culturele uitingen die uit
«1e stad komen, heeft met een regionale
cultuur niets te maken
Laten wc echter aannemen, dal er
iu bepaalde streken sprake is van 'n
kwpnend cultureel leven. Gelooft men,
dat Den Huag hieraan schuldig is?
Een van «le inleiderR, de heer De
Loor. drukte het uil in die zin. dat er
een sterke bewustwording fs in de ge
westen. ïïoe is deze uitspraak te rij
men met een kwpnend cultureel leven.
Indien er een sterke gewestelpke be
wustwording te eonsttiteren valt. kan
het niet anders of dit moet in de ge
wcstelpke cnltnur tot uiting komen. En
die gewestelpke cultuur heeft zich niet
kunnen handhaven, omdat de eigenlp
ke geweRtelpke cultuurdragers zich te
snel acclimatiseerden, toen ze met de
stad in aanraking kwamen.
Ligt hier niet de oorzaak van de te
geuatelling? Voelen verse'ilende ge
zagsdragers zich niet miskend, om«lat
meermalen blijkt, dat ze te weinig
zelfstandigheid hebben? O.i. wol en
niet ten onrechte. Heeft dit echter
iets te maken met regionalisme en is
deze font. uitsluitend te vinden in Den
Hang. Zou men niet evengoed kunnen
spreken van een tegenstelling West
frieslaml-naarlem? Decentralisatie, hoe
wenselijk, in sommig opzicht, zal het
streekkarakter o.i. niet bevorderen. De
streek gaat op in het geheel.
v Z.