0e C
Ikmaaidei'
1
5°" JAARGANG N° 1501
OLLANDSE
PERS 1945
DINSDAG 5 APRIL 194#
Open brief aan Ministerraad
„HOED AF VOOR MARSHALL,
MAAR JAS UIT OM TE WERKEN"
r
De Siren Suil" hel volmaakle kledingstuk
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen 0.32 per week 1.30 per
maand 3.90 p. kwart bij vooruitbetaling
Advertenties 14 et. per m.m., familieberich-
ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting.
Verantw. redacteur J. van Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Tel K 220(13971
Doorbrekend besef
In verband met de trage en tra
gische gang van zaken in het con
flict met Indonesië hebben voor
aanstaande Nederlanders zich met
een Open Brief tot de Retftd van
Ministers gewend, waarbij zij de
regering verzoeken ten spoedigste
maatregelen te willen nemen wel
ke leiden tot resultaat. De brief
bevat de volgende punten:
a. Vertegenwoordigers van Ne
derland en Indonesië komen op de
kortst mogelijke termijn samen om
in gemeenschappelijk overleg, als
volkomen gelijkgerechöigden, de
mogelijkheden te onderzoeken van,
en dan de grondslagen te leggen
voor, een te vormen linie,
b. Dit sluit in dat de vertegen
woordigers van Indonesië door de
aldaar bestaande deelstaten (het
BFO), de Republiek en eventuele
andere groeperingen in volle vrij
heid en geheel volgens eigen in-
*ich worden aangewezen
c. Aan alle Indonesiërs wordt
veile bewegingsvrijheid toegestaan
zonder enige restrictie, om tot ge
zamenlijk overleg te komen, nodig
om het sub b gestelde te verwezen
lijken,
d. De bevelvoering van onze
trcepen in Indonesië, die een in
gemeen overleg vast te stellen po
litionele taak te vervullen hebben
teneinde recht te handhaven en
veiligheid te verzekeren, worde ten
spoedigste geregeld op 'n wijze die
het vertrouwen der Indonesische be
volking waarborgt,
e. Aan eigen en buitenlandse
pers wordt de grootst mogelijke
vrijheid geschonken om op eigen
wijze ons volk de onmisbare voor
lichting te geven.
f. Vanuit uw beslissend gezag
ga het moedige initiatief uit om
nu eindelijk eens krachtdadig en
zonder aanzien des persoons die
personen te verwijderen die in het
verleden telkens weer uw bedoe
lingen hebben doorkruist en die gij
met vaak onbegrijpelijke lankmoe
digheid geduld, ja gehandhaafd
hebt.
De brief was o.m. door de vol
gende personen ondertekend:
Jkvr C M van Asch van Wijck, vi-
ce-presidente Wereldbond van Chr
Jonge vrouwen, Mej M W Barger,
alg. secretaresse Christen jonge
vrouwen federatie, Prof dr M A
Beek. hoogleraar te Amsterdam.
Mej ds J H Bethe, N. H. Pred.,
Prof. dr. P Boendermaker, hoogle
raar te Amsterdam, J G. Bomhoff,
redactie-secretaris ..Tijd en Taak"
Ds R. Bijlsma. N. H. Pred, Dr. C
J Dippel. hoofdscheikundige N.V.
Philips. Prof RNA Donkersloot,
hoogleraar te Amsterdam. Prof dr.
J J L Duwendak. hoogleraar te
Leiden. Prof R B G Escher. hoog
leraar te Leiden, ds W v?n Gelder.
N. H. Prei. E G^hee "•■--r
Inlandse zïken. dr W F GTe ma
lector. Amsterdam, dr C P Gun
ning, rector van het A'dams Ly
ceum, ir F J Heyligers, hoofd-in-
genieur N.S. Prof dr C de Lange,
hoogleraar te Utrecht, prof dr G
HET TESTAMENT VAN
PADEREWSKI.
De Poolse ambassade te Parijs
heeft meedgedeeld .dat Ignace Pa
ri erewski .de befaamde musicus en
eerste minister-president van le
Poolse republiek, onge» er 162.501
pond sterhng heeft nagelaten aan
vijf Poolse universiteiten, namelijk
die van Krakow, Jagelomme, Wr« -
claw, Poznan en het coi.servati.
rium van Warschau, voor het ver
strekken van beurzen. Het testa
ment. dat in 1930 w-Td opgesteld,
is vorige week te Parijs geopend.
VALSE MUNTERS
GEARRESTEERD.
De Antwerpse politie heeft een
bende valse munters gearresteerd,
die op het punt stond valse Ne
derlandse bankbiljette van hon
derd gulden uit te geven. In een
villa te Kapellen-Bosch, die werd
bewooned door de Brusselse kunst
schilder René Pruniau, heeft men
cliché's en een aantal zeer goed
nagemaakte biljetten gevonden. De
schilder is gearresteerd, evenals 'n
handelsreiziger irt Antwerpen en
twee andere Antwerpenaren.
OVERWEGEND DROOG WEER.
Toenemende bewolking, maar
overwegend droog weer. On
geveer dezelfde temperatuur
gisrerev. meest matige wma
tussen zuidwest en west.
van der Leeuw, hoogleraar, oud
minister van O K en W, Gronin
gen, prof dr K H Miskotte. hoogle
raar te Leiden, Prof dr C W Mon-
nich hoogleraar te Amsterdam, J
A Riedel, fabrikant te Leiden,
prof dr E L Smelik, hoogleraar te
Amsterdam.
KRAVCHENKO WON
Victor Kravchenko heeft
50.000 francs schadevergoe
ding toegewezen gekregen
voor de hem aangedane las
ter van het Franse ccmmu-
nistische blad „Les Lettres
Francaises".
EEN MERKWAARDIGE.
SLEEPREIS.
Een niet alledaags transport gaat
van de Engelse haven Gravesend
naar de Nieuwe Waterweg: een ge
heel gelaste stalen cylinder van 24
mete rlengte en 3 meter doorsne
de en een gewichtvaan 108.000 kg.
Het is een fract ionneer kolom, be
stemd voor de B.P.M.-raffinaderij
in ePrnis en een dubbelganger
van de kolom, die een jaar geleden
door dezelfde Engelse firma werd
vervaardigd voor Venezuela. De
moeilijkheden van het transport
van de eerste cylinder hebben de
firma aanleiding gegeven, de twee
de kolom met. lucht.-te vullen, met
een kraan in de Theems te depo
neren en naar zijn bestemming te
slepen.
KomtvMethusalem terug?
De Wereldgezondheidsorganisa
tie heeft meedgedeeld. dat de la
ge sterftecijfers in 1947 in het door
de oorlog getroffen Europa (de
laagste in de geschiedenis van de
meeste landen) „waarschijnlijk
verbazingwekkend" waren.
In elk land vanwaar gegevens
werden ontvangen, behalve Eire en
Roemenië, waren de sterftecijfers
in 1947 lager dan voor ds oorlog.
Nederland had het laagste alge
mene sterftecijfer in de wereld:
slchts 8.1 op de duizend in 1947.
Een verder daling van het cijfer
wordt voorspeld voor 1948.
Uit alle Europese landen, behal
ve de Sowjet-Unie, Polen, Joego
slavië, Albanië, Griekenland. Tur
kije en de Sowjet-zone van Duits
land .waren gegevens binnengeko
men.
Voor Frankrijk, dat voor de oor
log nooit een sterftecijfer van min
der dan 15 op de duizend had, was
het cijfer in 1947 dertien.
VERDRONKEN
Gisteren is het 2-jarig zoontje
van de heer E. de Lange te West-
zaan. vermoedelijk door de hevige
storm in het water gewaaid. Toen
men het knaapje aan de wal
bracht, waren de levensgeesten
geweken.
De strijd tegen de
tuberculose in Engeland
Duizenden mensen in Engeland.
Schotland en Wales zullen als
proefneming worden ingeënt met
het doel, de verspreiding der tu
berculose tegen te gaan. Dit expe
riment gaat uit van het Engelse
en van het Schotse departement
De strijd tegen de tuberculose
voor openbare gezondheid. Er zal
voor de inenting een nieuw vaccin
worden gebruikt, het zogenaamde
BCG «Bacilia Calmett. Guerln).
Calmëtt en Guerin ïijn de namen
van <ie beide Franse doctoren, die
dit middel uitvonden.
Naar verluidt, is BCG in vele
landen met zeer groot succes toe
gepast. De inenting, die binnen 3
maanden begint, is geen kuur tegen
de tuberculose, maar een middel
om haar te voorkomen.
Schotland zal bij deze proefne
ming een voorname plaats inne
men, omdat daar meer tubercu
lose voorkomt dan in Engeland en
Wales en wel speciaal in het Wes
ten. Edinburgh en enige andere
gebieden in Noord Oost Schotland
behoren echter ook tot het gebied
waar de inentingen zullen worden
gedaan.
Prceven zullen worden genomen
op dat deel der bevolking, dat
speciaal aan infectie blootstaat,
bijvoorb. jonge mensen, die met
tuberculose-lijders in aanraking
komen, verpleegsters en medische
studenten. De inenting zal niet 'n
gedwongen karakter dragen, doch
men zal de mensen, die in hetzelf
de huis als een longlijder wonen,
vragen om zich te laten inenten.
Om het succes van het experiment
te controleren, zal veel tijd nodig
zijn. Statistici in Engeland heb
ben het beweerde succes met het
middel in andere landen, enigs
zins in twijfel getrokken.
De mensen worden bij het boven
genoemde experimtent uitgekozen,
vooraf onderzocht en van elk ge
val zullen gedetailleerde rappor
ten worden opgesteld.
Men heeft het idee, dat de tuber-
Onze landbouwvooruiizichten Afgesloien periode
In een uitvoerige rede ter ge
legenheid van de Utrechtse
Jaarbeurs heeft de Minister
van Landbouw, de heer Mans-
holt aangetoond, dat we onze
landbouwpolitiek sterker kun
nen doorvoeren dank zij de
Marshallhulp.
Hadden we deze hulp niet gehad,
dan zou het ons niet mogenlijk zijn
geweest onze veestapel op te voe
ren. Door de oorlog betrokken we
70% van het benodigde veevoer uit
het Westen. Thans is deze dank zij
de hulp nog 60%, maar we moeten
ons thans zodanig gaan instellen,
dat onze landbouw en veeteelt zich
zelf kunnen redden.
Dat wil zeggen, dat de import zo
laag en de export zo hoog moge
lijk moet zijn.
Naast het leveren van export
producten heeft onze landbouw
echter tot taak om de Nederlandse
bevolking te voeden.
De landbouw heeft haar expor
terende taak zeer goed vervuld na
de oorlog. 48van onze export
neemt ze voor haar rekening.
Dit zijn in hoofdzaak verede
lingsproducten. In de toekomst zal
naar deze veredelingsproducten
vraag blijven bestaan. De land-
DE EERSTE NIEUWE
AARDAPPELEN
Te Naaldwijk zijn de eerste
nieuwe aardappelen aange
voerd door C. J. Duyvestein.
Het zijn kas-aardappelen. Als
primeurs brachten zij op als
poters f 2.05 per kg. als kleine
poters f 2.25 en als kriel f 2.10.
bouw heeft nu tot taak zoveel mo
gelijk voer te produceren, waar
door boter, kaas, vlees, enz. kan
worden voortgebracht.
ONDERVOEDING.
Er behoeft geen crisis te zijn op
landbouwgebied. De vrees voor
overproductie is niet gerecht
vaardigd als men weet, dat op het
ogenblik meer dan de helft van de
wereldbevolking nog onvoldoende
gevoed wordt. De Minster achtte
het een verheugend teken, dat in
ternationaal wordt ingezien, dat
aan de toestanden, dat in het ene
land honger wordt geleden, terwijl
in het andere land de producten
worden vernietigd en waardeloos
zijn. een einde moet worden ge
maakt.
Elk jaar groeit de wereldbevol
king met 20 millioen zielen. Het
zal juist de grootste inspanning
vereisen om die bevolking van het
nodige te voorzien.
Daartoe is nodig intensivering
van de landbouic en verbete
ring van de productiemetho
den, met daarnaast verhoging
van het welvaartspeil van de
achterlijke gebieden, zodat de
ze de producten zullen kunnen
betrekken.
Ten slotte wees de Minister er
op. dat 40% van de Marshallhulp
bestaat uit voedsel. Zonder dat
voedsel zou West-Europa, en ook
Nederland honger lijden Wij zijn
de Verenigde Staten diep erkente
lijkheid verschuldigd voor deze
hulp.
Zoals een van onze boeren zei:
„Hoed af voor het Marshallplan,
maar de eigen jas uit om te wer
ken."
«ar
Op de eerste verjaardag der ondertekening van het Mars/ichpian is
op de Utrechtse Jaarbeurs een Marshall Dag gehouden, die zich in
de belangstelling van vele hoge autoriteiten mocht verheugen. Tij
dens de rondgang over de beurs: vlnr Prins Bernhard (tweede van
links); naast hem (van op zij) dr. F. H. Fertener van Vlissingen en
W. A. Harriman.
culose in 9 jaar zou kunnen wor
den uitgeroeid, als de patiënten
zouden kunnen worden geïsoleerd
De te nemen proeven zullen uit
wijzen of de verspreiding kan wor
den tegengegaan.
250 ARBEIDERS VAN DE BRITISH
WERKEN WEER
Gister waren 173 mannen en 77
meisjes weer aan het werk in de
sigaretten fabriek van de British
American Tobacco Cy te Amster
dam. waar tijna tien weken ge
leden. 27 Januari een staking om
een extra uitkering van 4 pCt uit
brak. Reeds einde vorige week had
den zich een aantal werkwilligen
gemeld.
„STAAKT HET VUREN*
De Chinese communisten
hebben besloten een order
„Staakt het vuren" uit te
vaardigen, aldus worat nu
gezaghebbende bron van het
Bureau van de Chinese pre
sident meegedeeld.
CURSUS IN BERGEN
In samenwerking met de Neder
lands-Zuid-Afrikaanse vereniging
organiseert de volkshogeschool te
Bergen van 23-27 April een 4-daag-
se bijeenkomst over het leven in
Zuid Afrika.
Winston Churchill heeft voor
speld, dat de „Siren Suit" het kle
dingstuk van de toekomst zal wor
den.
Dc „Siren Suit" is een soort
overall voorzien van een ritsslui
ting (de naam is ontleend aan de
sirene van het luchtalarm. Het
kledingstuk werd namelijk tijdens
de oorlog in Engeland populair
door het gemak van aantrekken in
geval van grote haast, zoals bij
voorbeeld bij luchtalarm. red.).
Churchill droeg dit kledingstuk tij
dens een persconferentie toen hij
op de ..Jueen Mary" de thuisreis
aanvaardde. „Ik gevoel mij heel
wat prettiger dan gij heren, met
uw dasen en boorden", zo zei hij.
PRIJZENJACHT OP ZESDAAGSE
De belangstelling voor de zes
daagse te Munchen is zeer groot.
Niet minder dan 8000 toeschou
wers waren Zondagavond aanwe
zig en juichten enthousiast wan
neer het Belgische koppel Naye-
Depauw voor do zoveelste maal een
der prijzen ,dcor Duitse firma's be
schikbaar gesteld, in de wacht
sleepte. Na 48 uur hadden de Bel
gen 2 radiotoestellen. 2 fietsen, 'n
bontmantel. 3 herencostuums en 5
hoeden alsmede 1000 duitse mar
ken in contanten gewonnen.
AARDSCHOKKEN IN BELGIE
In Zuid-België hebben zich gister
nacht omstreeks half twee drie
aardschokken voorgedaan. Muren
scheurden en schoorstenen kwa
men omlaag en mensen liepen ver
schrikt de straat op. Door het val
len van een steen brak een oude
vrouw haar arm. De schok had
plaats in het gebied van Binche,
Ecaussines, St. Vaast, Roeulx en
Bracquecgnles.
ENGELSE ONDERSCHEIDINGEN
De Engelse ambassadeur, sir
Philip Nlchols heeft in het gebouw
der ambassade aan een veertigtal
Nederlanders en aan twee Engel
sen onderscheidingen uitgereikt
voor hun tijdens de oorlog betoon
de diensten aan de zaak der geal
lieerden.
Voor de uitreiking wees de am-
basadeur er in een korte toespraak
op, dat de dag der uitreiking juist
samenviel met de ondertkening
van hef Noord Atlantisch pact,
waarbij een aantal volken zich ver
enigden om de oorlog te voorko
men. Bij dit verdrag zijn Engeland
en Nederland ,die reeds verbonden
werden door het tractaat van
Brussel, opnieuw verenigd.
GARRY DAVIS NOG VRIJ „We
reldburger numero één". Garry
Davis, heeft een contra-pact tot 't
Noordatlantische Pact aangekon
digd. het „wereldburgerspact".
„Het noordatlantische pact", al
dus Davls, „verdeelt de wereld in
twee bastions en het aanvaardt de
wedloop naar de oorlog. Het we
reldburgerspact zal 15 April open
staan voor ondertekening, „indien
ik dan nog vrij ben."
„Regeringen van Oost en West",
aldus Davis. „gij grondt uw hoop
op de macht van uw wapenen in
plaats op de solidariteit van de
volken. Uw militaire verdragen
zijn die van vrees en onzekerheid."
EFFECTEN IN HET BUITENLAND.
Zowel in Wallstreet als in de fi
nanciële Amerikaanse bladen trok
ken de jongste Nederlandse bepa
lingen met betrekking tot de per
manente geldigheidsverklaring
van Nederlandse binnenlandse ef
fecten sterk de aandacht. Na aan
kondiging van deze bepalingen
stegen de koersen van 3% Neder
landse Staatsobligaties in korte
tijd van 14 tot 17. De commentaar
van de Amerikaanse effectenhan
delaren op de nieuwe bepalingen
is zeer gunstig geweest,
BEVRIJDINGSFAKKEL NIET
NAAR DEN HAAG Zo men zich
herinnert, werd vorig Jaar Sep
tember In het Franse kustplaatsje
Bayeux een bevrijdingsfakkel
ontstoken .die via Eindhoven naar
Nijmegen werd gebracht. Er zijn
toen plannen gerezen om deze fak
kel in Mei van dit Jaar naar Den
Haag over te brengen. In verband
met de vele organisatorische moei
lijkheden, die aan de verwezenlij
king van dit plan waren verbonden
heeft men hiervan moeten afzien.
GOOCHELAARSCONCOURS TE
AMSTERDAM In het Americain
Hotel te Amsterdam werd door de
Nederlandse Bond van Goochelaars
een wisselbekerconcours gehouden.
Hieraan werd o.a. deelgenomen
door de ringen Amsterdam, Utrecht
Nijmegen en Zwolle, ieder met drie
afgevaardigden. De beker werd ge
wonnen door de ring Amsterdam
met de heren Langini (hoogst aan
tal punt). Korse en Trxer.
MET de ondertekening van het
Atlantisch verdrag, zoals die
gisteren heeft plaats gevonden, is
een nieuwe periode aangebroken
in de wereldgeschiedenis. Ook een
nieuwe periode in de geschiedenis
van ons land. Een andere periode
is defintief afgesloten.
De periode waarin we zwoeren
bij een politiek van neutraliteit,
waarin we dachten, dat ons niets
kon gebeuren, als we maar geen
kleur bekenden, is achter de
rug. Het zal ons nog menigmaal
vreemd vallen om ons daar mee
vertrouwd te maken. In de periode
voor de oorlog was deze neutrali
teit als het vare een deel van ons
leven geworden. De binnenlandse
politiek is er jaren lang door be
ïnvloed. Politieke partijen als de
S.D.A.P. en Vrijzinnig Democrati
sche bond beschouwden deze poli
tiek als zo juist, dat ze de natio
nale ontwapening in hun program
opnamen en er geestdriftige beto
gingen voor hielden. Menigeen
heeft 't niet beseft, maar in deze
periode heeft 't weinig gescheeld,
of een meerderheid van het Ne
derlandse volk had de nationale
ontwapening aanvaard.
Zo vertrouwd had men zich ge
maakt met de gedachte, dat Ne
derland niet in een oorlog zou wor
den betrokken en als het toch nog
zou gebeuren, was de redenatie,
konden we ons toch niet verdedi
gen. Geen ogenblik kwam de ge
dachte naar voren, dat die ver
dediging gemeenschappelijk met
andere landen zou kunnen worden
georganiseerd.
De opkomsf van het nationaal-
socialistische gevaar in Duitsland
bracht in deze zenswijze enige ken
tering. Reeds voor het uitbreken
van de tweede wereldoorlog werd
het standpunt van de nationale
ontwapening losgelaten. Maar tot
aan de tiende Mei 1940 dacht nie
mand aan kleur bekennen. De
toen aan het bewind zijnde rege
ring is door Churchil gewaar
schuwd, dat het daar tijd voor
werd. Men glimlachte er in Neder
land om. Het overgrote merendeel
tan ons rolk was tegen het natioo-
naal socialisme, maar slechts wei
nigen voelden de noodzaak om de
strijd tegen dat verderfelijke sy
steem uan te binden en daarvoor
onze neutraliteitspolitiek op te of
feren.
Na afloop van de tweede we
reldoorlog zo hebben velen ge
hoopt, zou er een toestand ont
staan waarin de overwinnaars te-
grijpend en welivillend tegen-ver
elkaar zouden staan. De hoop is
ijdel gebleken. Inplaats van toena
dering is er een verwijdering ge
komen. De klooi tussen Oost en
West is zo diep geworden, dat een
overbrugging schier onmogelijk
schijnt.
Het was echter noodzakelijk een
keus te doen. We mgesten ons
oriënteren op het Oosten of op het
Westen. Algemeen is het besef, dat
neutraliteit niet mogelijk is, door
gebroken. Wij ivillen niet zeggen,
dat wij het Atlantisch pact met
vreugde begroeten. De oorzaken,
die er toe hebben geleid, zijn te be
droevend. dan dat we er een reden
tot vreugde in zouden kunnen ont
dekken. Misschien echter dat dit
pact een aanzienlijke bijdrage le
vert voor de eenwording van Euro
pa. Een eensgezind Europa, dat de
brug kan vormen tussen het Oos
ten en het Westen. v. Z.
cnie kleine tovenaar
