Ikmaaidei'
77YI
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
5DE JAARGANG N° 1506
MAANDAG 11 APRIL 194»
Twee Poolse verstekelingen samengedrukt tussen
uitzettend hout
Na vier dagen door spoedlossinq) bevrijd
Amerika's militaire
begroting
Chinese communisten willen vrede forceren
Lady Gregor, Lancier en lohannes werden
best betaald!
Spekpraatje
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder'
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen 0.32 per week 1.30 per
maand 3.90 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. per m.m., familieberich
ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting.
Verantw. redacteur J. van Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht TeL K 1200-397i
Honderden Zaandammers volg
den gistermiddag van de kade de
lossing van het 500 ton metende
Nederlandse houtscn-.p .Ferocia'
Onder de 36-iarige kapitein Hein
S'oots was clt sch*t> Woensdag
j.1 uit Stett.in vertrokken met, een
lading hout, bestemd voor Zaan
dam Bii het vuurtfchtn ..Gicdser'
ten Oosten van het Knher Wil
kom-kanaal honrde de IMarige
lichtmatrnoR Ohlel van Drenke-
laar uit Pot.terdam klonnen in het
vooronder. Met, de karvtteln kwam
de wachtmatroos tot de verrassen
de ontdekking, dat zich twee ver-
st.ekeünpen aan boord bevonden.
Deze bleken bovendien in een ge
vaarlijke sluatie te zijn geraakt-
Het vrii stormachfcï—weer had
no^al wat water over het schio
doen slaan en het hout, was gaan
trekken, zodat, voor beide mannen
slechts 'n ruimte van 10 bij 30 bij
40 centimeter overbleef.
Politieke achtergrond
Hen der beide mannen sprak
Duits. Hü vertelde, dat hij met
zb'n makker Maandagnacht, voor
het vertrek van de Ferocia" zich
aan boord had verstopt. On de
vraag van de kanitein. waarom zij
uit Polen wilden vertrekken, luid
de bet, antwoord ..Es ist schoner
in Holland zu sein... als ,1e in Po
len geen lid van de partij bent,
breng je het tot niets. Het. leven
Is daar niet zo best". Een der an
dere leden van de 9 koppige be
manning herkende de ..woord-
vr,erder" van het dno aan ziin
stem. F»i had hem Zaterdag voor
het vertrek in een café te Stettin
nog ontmoet Hoe de mannen zon
der huln aan boord konden ko-
m°n. kon hij zich maar niet voor
stalen.
Tntussen bleek, dat daags voor
het. vertrek nog een Pool zich in
het schio had verstont. Deze werd
ontdekt en venvüderd.
Voedsel door slang.
De beide verstekp'inven hadden
slechts een half kilceram brood
en een fles water meegebracht.
Twee maal 24 uur. hebben zij zon
der enig voedsel aan boord ver
toefd. Na de ontdekking heeft de
bemanning een gat. geboord door
het metalen graanschot en daar
door een gummislang in de kleine
ruimte van de vluchtelingen ge
bracht. Door de slang werd vloei
baar voedsel geleid, dat de man
nen om beurten onzogen Op de
zelfde manier kregen zij de gele
genheid nu en dan een sigaret te
roken. Terstond na de aankomst
in Zaandam torn 12 uur glstermid
pr\T.7TTTUrF o^VAMrïPVPN
TTTT.fwooN-
GFSPFFKKFN AF.
Tüde^s werkzaamheden in het
kamp Crailoo bij Laren, waamit
öp laatst.e politieke d°b'n-
onenten zün vertrokken hebben
ambtenaren van de PTT ontdekt,
dat, de telefoonkabel, welke het
kemp Laren met, het directoraat-
gevioraal verbindt, een aftakking
h°d nam* de z.g. reparat'ewerk-
r'-^ts. Hierdoor ziin de noi'tieke
d^iirifiuenten in staat, geweest alle
go<m»*otrVpr* tussen het kamp en 't
d'^e^toraot-ceneraal af te luiste
ren en n?n d° aftakking wa? te
zien. dat deza h'*n gem'we t;?d in
werking meet zün geweest.
ATOVTR/if?r FNVFJOPPF OP
VLIEGVELD VEP.MJST.
Een enveloppe met 57.000 dollar
In contanten, die door een bedien
de van een New York se bankiers
firma naar het vliegveld Tdlewild
bil New York werd gebracht, voor
vervoer per KLM naar Zurioh,
w>rd sinds Vrijdag vermist. De
brief werd Donderdagavond bij 't
KT M denot op het vliegveld be
zorgd. De bediende van het de
pot. die de envrlopne in ontvangst
hal genomen, heeft aan de poll
toe verklnr.ro. dat hij in de haast
had vergeten ziin opvolger op de
waardevolle zending attent te ma
ken. Vrijdagmorgen werd het geld
vernist en de politie in kennis ge
stald
Volgens de politie heeft de 25-
Jarjge ltadknecht, Robert Murpley,
van het depot van de KLM na
derhand bekend de enveloppe uit
het, depot, van zijn werkgever te
hebben verduisterd. Hij heeft de
politie cp een afstand van ruim
anderhalve kilometer van het
vliegveld een open plek gewezen,
waar hij de enveloppe begraven
weerbericht
PI. AT SF. LIJK ENIGE REGEN
Meest zwaar bewolkt met plaat-
sclijlc enige regen. Matige, langs de
Waddenkust later krachtige tot
harde zuidwestelijke wind. Iets
hogere temperatuur dan gisteren.
dag) is een groep arbeiders geheel
vrijwillig met de lossing van het
schip dat betekent de bevrij
ding van de verstekelingen begon
nen. Veertig last hout van 't dek
en 15 last hout uit het ruim moes
en daarvoor worden verplaatst!
Na vier dagen.
Om half vijf gelukte het aan de
24 lossers, het schip zover vrij te
kr'Wn, dat de Poolse versteke-
lincen naar boven 1-ouden worden
gehaald. In hachelijke toestand
kwamen zij aan dek. De oudste
viel meteen bewusteloos toen hij
in de buitenlucht kwam, de jon
gere hield zich beter, maar toch
werd besloten hen naar een 'e-
kenhuis te Zaandam te vervoeren
De politie weerde met grote ge
strengheid de nieuwsgierigen: ook
aan de journalisten was het ver
boden contact met. de Poolse ver
stekelingen te zoeken. De politie
had hun gezichten bedekt. 2odat
men ze '-iet kon zien.
In het ziekenhuis werd ondracht
gegeven de ners geen inlichtingen
te verstroWon ovpr de n^rconalia
van de beid? verstekelingen.
De commissie voor de toewij
zingen van het Amerikaanse
Huis van Afgevaardigden heeft
haar goedkeuring gehecht aan
de militaire begroting voor 't
jaar, dat 1 Juli 1949 begint. De
uitgaven voor de Amerikaanse
strijdkrachten worden begroot
op 15.909.116.800 dollar, dat is
ruim 5 milliard dollard méér
dan de som, waar president
Truman aanvankelijk om had
verzocht. Het leeuwenaandeel
van deze som zal w,*r de
luchtmacht besteed worden.
Nergens in de duizenden blad
zijden toelichting op de begroting
wordt verondersteld, dat de V.S.
zich op de rand van oorlog zouden
bevinden. Leidende militaire auto
riteiten gaven echter toe. dat een
onvoorziene gebeurtenis ten allen
tijde plotseling een conflict zou
kunnen oproepen.
De begroting voorziet in een
strijdmacht van 4.743.100 officie
ren en manschappen, onder wie
2.709.300 georganiseerde reserve
krachten. Aan geregelde strijd
krachten zal het leger 677.000, de
3-JARIG MEISJE DOOR TAXI
OVERREDEN.
Terwijl haar vader een bezoek
bracht aan zijn in een sanatorium
verblijf houdende vrouw, is gister
middag in de stille Burgemeester
van de Stadtstraat te Zaandam
de 3-jarige Annie de Koe door een
taxi overreden en op slag gedood.
Het meisje kroop voor de bumper
van de wagen, terwijl de taxi
chauffeur afrekende met een pas
sagier. De chauffeur merkte het
kind niet op, toen hij weg wilde
rijden.
vloot. 527.000 en de luchtmacht
440000 man bezitten.
De toewijzing zou de luchtmacht
in staat stellen over 9.875 vlieg
tuigen te beschikken en 2.600 toe
stellen te bestellen. Stuart Syming-
ton. de Amerikaanse minister van
luchtvaart, heeft verklaard, dat, hij
in de naaste toekomst geen vijan
delijkheden verwacht, omdat voor
1952 geen mogelijke aanvaller over
de atoombom zou kunnen beschik
ken. Voor de vloot Is een bedrag
uitgetrokken voor 731 schepen,
waaronder 8 vliegdekschepen voor
zware toestellen en 80 onderzee
boten. Een vliegdekschip voor su
perforten b.v. zal naar verwach
ting 189 millioen dollar kosten.
En dit was het resultaat van een vertwijfelde poging:' de oudste der
twee verstekelingen wordt fier brandcard van boord gedragen....,
Felle gevechten aan oevers van Jangtse
REUTER MELDT uit China, dat volgens radio Peiping drie
Communistische legers voorbereidingen treffen om de Jangtse
over te steken met het doel de vrede te verwezenlijken op de
Communistische voorwaarden.
Dit zou, aldus de Communistische radio, „de grote historische
strijd voor de bevrijding van geheel China beëindigen en vrede
brengen aan 200 millioen verdrukte Chinezen".
Het nationalistische militaire
nieuwsagentschap meldde Zondag,
dat Chinese regeringstroepen een
communistische poging om de
Jangtse nabij Hwayang, ten zuid
westen van de strategisch belang
rijke stad Nanking, over te ste
ken, hadden afgeslagen. De poging
werd Zaterdag bij het aanbreken
van de dag ondernomen met klei
ne vaartuigen onder dekking van
artillerievuur, aldus het persbu
reau. Artillerie van de nationalis
tische troepen verhinderde een
landing, doch de communisten
zetten het artilleriebombardement
van de zuidelijke oever tegenover
Hwayang voort. Verder maakte het
persbureau melding van gevechten
bij nagenoeg alle bruggelioofden
van de nationalisten op de noorde
lijke oever van de Jangtse. Na d
verovering van Tsjaowkow. 80 km
ten oosten van Nanking, zouden
de communisten naar het westen
oprukken in de richting van een
punt aan de noordelijke oever,
slechts 16 km van de hoofdstad
verwijderd. Voorts werd toegege
ven het verlies van Koeotsjiatsjou,
een klein bruggehoofd. 160 km ten
zuidoosten van Nanking. Ook werd
toegegeven, dat de regeringstroe
pen bet nabijgelegen Kiangkowtou
hadden ontruimd. Bij het brugge
hoofd tegenover Woehoe 100 km
stroomopwaarts van Nanking,
werd hevig gevochten. Tenslotte
zou volgens het nationalistische
persagentschap een divisie van de
communistische generaal Lin Piau
aan de spoorlijn Peiping-Hankow
Griekse boot als een
vis op het droqe
Gister was de bemanning van
de .Agioi Victores", het 7000 ton
metende Griekse schip, dat Vrij
dagavond bij Schiermonnikoog
strandde, om haar boot aan het
pootje baaien: het was eb en er
stond niet meer dan een halve
meter water om de boot. Bij vloed
rijst het water tot ongeveer twee
en een halve meter.
De vooruitzichten zijn niet bij
zonder gunstig. Op 300 nieter af
stand ligt de sleepboot „Holland"
van de rederij Doeksen te wachten
tot de wind draait van zuidwest
naar noordwest. Eerst dan gelooft
men. dat er een kleine mogelijk
heid bestaat de „Agioi Victores"
vlot te slepen, omdat het water
slechte bij een harde noordwester
hoog genoeg zal komen. Het ach
terschip van de Griekse boot is
lek geslagen. Er behoeft echter
niet te worden gepompt, omdat
het water bij eb automatisch in de
zee terugvloeit. Ook begint het dek
van het schip op verscheidene
plaatsen scheuren te vertonen.
De bemanning wenst voorlopig
aan boord te blijven en de redding
boot „Insulinde" van de NZHRM
uit Oostmahorn is dus weer op
haar basis teruggekeerd.
teruggeroepen zijn, omdat ontdekt
werd, dat verscheidene Russische
adviseurs en Japansohe technici er
deel van uitmaakten.
BEERS PLAATSTE ZICH NIET.
De uitslagen van de elfde ronde
van de voorwedstrijden kampioen
schap van Nederland dammen lul
den als volgt:
DrenthBeers 2—0, Onnink
Metz 11, Doornbos—Suyk 11,
Baas—Gordijn 11.
De eindstand werd: 1. Metz, 12
pt. 2. Suyk, 11 pt. 3 en 4 Dukel en
Ligthart, 10 pt, 5 en 6 Doornbos en
Onnink, 9 pt. 7 en 8 Gordijn en
Drenth. 8 pt. 9 Baas, 7 pt. 10 Beers
6 pt.
De nummers 1 t.m. 6 hebben het
recht deel te nemen aan het eind-
tournooi om het persoonlijk kam
pioenschap.
Vandaag is er een begin gemaakt met de uitreiking van bonkaart
K 909, die een onbepaalde geldigheidsduur heeft en zeer waar
schijnlijk de laatste bonkaart zal zijn. In een distributiekantoor
te Amsterdam neemt de eerste gegadigde verheugd de kaart in
ontvangst, die het einde van een 10-jarige distributieperiode betekent
Eerste courses in Alkmaar
De uitslagen van de gister ge
houden draverijen te Alkmaar wa
ren als volgt:
Openingsprijs (1740 m) le
afdeling, voor paarden,
wélke nog geen f300 heb
ben gewonnen:
1 Lady Keny (F. A. Bosveld)
1,35.5. 2 Judge Scott Jr. (W. Leeu
wenkamp) 1,33,9. 3 Narciso V Zora
(W. H. Geersen) 1,37,9. 4 Mystic
Lady, 1,42,1.
Toto winnend: 3,90, plaats 1,30,
2,—, 1,20.
2e afdeling.
1 Narciso G (W. H. Geersen) 1.35,6.
2 Mac Kinley (H. de Vries) 1.35.9.
3 Kolonel Deter <E. G. in 't Veen)
1.36. 4 Nero (G. J. Wagenaar) 1.47,9
Toto winnend 2plaats 1,30.
1.40, 1,70.
Vooruiiprijs (1740 m) voor
paarden wélke f 300 doch
nog geen f 1200 hébben ge
wonnen:
1 Lady Gregor (R. v. Wieringen)
1,34,7. 2 Lancier (M. Vergay) 1,32,6.
3 Lucille Scott (T. A. v. d. Veen)
1.36,1. 4 Karei Diamant (J. v. Leeu
wen Jzn.) 1,34,8.
Toto winnend 11.50, plaats 3.20,
10.50, 2.80.
Alkmaarprijs (2040 m) voor
paarden welke f 1200 doch
nog geen f 3500 hebben
gewonnen.
1 Legality (G. v. d. Wal) 1,30. 2
Limbus (J. Wagenaar) 1,31,5. 3
Kitty Axvüe (W. Leeuwenkamp)
1,32,5. 4 Jacob Diamant (J. K. v.
Goslinga) 1,29,9.
Toto winnend: 3.50, plaats 1.30,
1.30, 1.50.
Kaasmarktprijs (2040 m)
internationaal voor paar
den welke f3500 of meer
hebben gewonnen:
1 Jopie the Saint (A. T. v. d. Veen)
1,30,1. 2 Klazina Axkit <M. Vergay)
1.30,4. 3 Karei Pluto (P. A. Meinar-
di) 1.29.4.
Toto winnend: stalverband Jo
pie the Saint en Jacoba 3.40, plaats
1.50, 1.50. 1.70.
Waagprijs (690-800 m)
korte baanprijzen draverij
A:
1 Kitty Zora (J. Wagenaar) 1,02,2.
2 Johannes (R. v. Wieringen) 1,03,4
Toto: le serie winnend 10.(Jo
hannes) 2e serie winnend 4.50 (Le
pelaar S) 3e serie winnend 1.80
(Kitty Zora) 4e serie winnend 1.40
(Karei Pluto) Finale winnend 1.30
(Kitty Zora). Finale: Kitty Zora
en Limbus (stalverband) winnend
1.60. Kitty Zora plaats 2.30. Jo-
ahnnes plaats 3.90.
RENNEN.
Kaasdragersprijs (1800 m)
voor paarden van 3 jaar
en ouder.
I Karina (J. v. Yperen) 2 Col des
Aravis (H. Pije) 3 Rosette 2 (F.
Delbrassinne)
Toto winnend 2.60, plaats 1.40,
1.70.
Waagprils (2100 in handi
cap) voor Nederlandse
paarden van 3 jaar en
ouder:
1 Llberte <F. Delbrassinne) 2 Sur
prise (W. Kampers).
De totale omzet van de courses
beliep f 49.000.
VERLENGING
MARSHALLHULP.
De Amerikaanse Senaat
heeft Vrijdagavond de ver
lenging van de Marshallhulp
voor een jaar aanvaard.
Congres Humanistisch Verbond
Zaterdag en Zondag heeft het
Humanistisch Verbond in het N.V
huis te Utrecht zijn jaarlijks con
gres gehouden. Het belangrijkste
vraagstuk, dat daar aan de orde
kwam was de verhouding van het
humanisme tegenover het heden
daagse politieke communisme.
De voorzitter van het Humanis
tisch Verbond, dr Van Praag en
mevrouw B van Muyzenberg-Wil-
lemse hebben Zaterdagavond hun
standpunten ten opzichte van deze
voor het Humanistisch Verbeid zo
principiële kwestie uiteengezet.
Dr. Van Praag zei hierover
o.m. dat iedere dictatuur, ook de
proletarisohe, elementen in zich
bergt, die voor de humanist on
aanvaardbaar zijn De humanist
tocht stelt primair de eerbied voor
de menselijke waardigheid, waar
uit voor hem voortvloeien zedelij-
keeisen als geestelijke vrijheid, ge
rechtlgheld en eerbied voor de de
overtuiging van alle mensen, ook
van de tegenstander. De praktijk
van de dictatuur toont vervolgin
gen en terreur van hen ,die het
met 't heersende regiem niet eens
zijn. Daarom voelt de humanist
zich gedrongen daartegen stelling
te nemen.
Mevrouw van de Muyzenberg-
Willemse nam als uitgangspunt
van haar betoog de verontiusten-
de tegen stellignen \n de wereld,
die haars inziens naar oorlog drij
ven. Er zijn, zo vervolgde zij,
mensen die menen dat met het
oplappen van de Westerse oemo-
cratie de mensheid gered kan wor
den. Zij gelooft daaiaan niet. Het
kapitalisme brengt volgens haar
steeds weer nieuwe ellende over de
wereld en uit deze voor naar sul
lige zekerheid valt voor haar maai
één conclusie te trekken: dat er
gekomen moet worden tussen kapi
talisme of communisme.
Misschien heeft u enkele dagen
geleden het bericht tol de krant
gelezen dat de slagers in Den Haag
niet van hun spek af kunnen ko
men. En misschien is u geneigd
geweest, om reeds te mopperen op
de Hagenaars, die er van ouds
voor bekend staan, dat ze liever
biefstuk aten als vet vlees of spek.
Het verschijnsel bepaalt zich
evenwel niet alleen tot Den Haag.
In andere plaatsen van ons land.
zij h*St in minder sterke mate,
doet het zich ook voor.
En het teveel aan spek wordt
niet alleen veroorzaakt, doordat de
mensen geen spek meer lusten. Er
is een anlere factor in het spel.
Een factor, die er wel eens de
oorzaak van zou kunnen zijn, dat
het niet zo heel veel baat of de
regering een extra spekbon be
kend maakt. Het spek is te duur.
Het is geen spekje meer voor
ieders bekje. Voorheen roas het zo.
dat de goedkoopste artikelen in de
slagersioinkel het spek en het vet
waren. Het was wat de arbeiders
kochten. Daar is nogal enige ver
andering in gekomen. Het spek
moet thans betaald worden met 'ti
prijs, die het voor tal van arbei
ders onmogelijk maakt het te ko
pen.
Indien dan ook een extra spek
bon bekend gemaakt wordt zul'en
er slechts enkele beter betaalde
groepen zijn die het extra rant
soen kunnen aanschaffen. Die be
ter gesitueerden hebben er geen
trek in.
En de moeilijkheden voor de
slager blijven. Grote voorraden
spek, krimpende aantallen bon
nen. enz. enz.
Wij moeten de fout hier zoé-rn
in de door de regering gevolgde
politiek. Een politiek, waarmee ::e
het m grote trekken eens ziin.
maar die op sommige punten tot
ongeroenste toestanden leidt. Dat
is hier het geval. De gevoerde
loon- en prijspolitiek ivordt h'-er
doorkruist door de landbouwpoli
tiek. Aan de ene kant is het nodig
de arbeidslonen beneden een
bepaald plafond te houdenaan de
andere kant moet de boer, die de
varkens uiteindelijk op de wk*
brengt, zo veel mogelijk roer i
varkens hébben. Mede Yn re-■ w
met de veer:oederproducten, die
in de toekomst zelf zal moeten
verbouwen.
Er is bij het vaststellen van de
koers, die de regering heeft ge
volgd, te weinig rekening gehou
den met het feit dat de beter ge
situeerden geen spek willen eten
en de arbeiders het tengevolge veen
hun reeds slecht sluitende budget
niet kunnen kopen. Ten minste
grote groepen arbeiders vooral in
de steden. En als we hier spreken
over arbeiders moeten we daartoe
rekenen allen, die doer de gering
heid van hun inkomen op de grens
van het bestaansminimum leven
Neen. de extra spekbon lost het
vraagstuk niet op. Misschien dat
ze wat verlichting kan geven. Een
oplossing kan slechts worden ver
kregen door een aanzienlijke da
ling van de spekprijs, of een stil-
ging van de laagste inkomens. En
daarbij voor de boer lonende mest-
prljzen, wat de varkenshouderü
betreft. Misschien dat de vrije
markt dit probleem beter kan
oplossen, dan de overheid. Want
dan wordt er wel verschil in spek
en vleesprijzen gemaakt. v. 7,
enz* kleine tovenaar