Uit het rijk van Godin Caïssa
YLuujuA uit de. trfcteMMnfc&t
Voor jeugdige figuurtjes
Expeditie naar de berg Ararat
Kunst in 't kort
Vandaag nemen wij de bekende
Argentijnse maestro Mignel Naj-
dorf „voor de lens". Najdorf is een
Pool van geboorte en maakte reeds
jong naam. In 1939 nam hij deel
aan het tournooi ln Buenos Aires.
Hij kon niet meer terug vanwege
de uitgebroken oorlog en bleef in
het land van Generaal Peron.
Daar heeft hij zich ontwikkeld
tot een uitnemend schaker, die
zich met allen kan meten. Hij
wordt beschouwd als één der sterk
ste 10 schakers ter wereld. Najdorf
heeft in Europa vele successen ge
boekt en nam o.a. deel aan het
Staunton-tournool in Groningen,
waar hij hoog uitkwam. Van hem
hieronder een karakteristieke par
t-ij.
Gespeeld in het tournooi te Bar-
celona 1946.
Wit: D. A. Yanofsky.
Zwart: M. Najdorf.
Siciliaans:
1. e2e4. c7—c5: 2. Pgl—f3. Pb8-
c6: 3. d2d4, c5xd4: 4. Pf3xd4. Pg8
—f6: 5. Pbl—c3. d7d6: 6. Lfl—e2
Ie7—e6 (de Scheveninger variant);
1 7. 0-0. a7— a6; 8. Kgl—hl. Dd8—
cl: 9. f2—f4, Lc8d7 (de meeste
meesters prefereren het loperfian-
chetto naar b7. doch Najdorf heeft
een voorkeur van Ld7). 10. Le2
13 Lf8e711 Pc3e2. Ta8—c8:
12. c2c3 (zodoende heeft wit een
eventuele tegenactie op de c-lijn
ontzenuwd). 0—0: 13. g2—g4. Kg8
h8 (om nu g4—g5 met Pe8 te be
antwoorden) 14. Ddlel? (een
zwakke voortzett'ng. Beter bijv. g5
of Pg3). d6d5 (door het wegha
len van het paard van c3 naar e2
komt zwart gemakkelijk tot een
kansrijke tegenactie in het cen
trum): 15. e4e5! (goed gezien,
want als wit nu met 16. Le4, de4,
17. Pg3 voortzet, verkrijgt zwart
na 17. Pd4. 18. cd4. Dd2 fraaie aan-
falskansen): 16. Pd4xc6, b7xc6!:
17. Lf3xe4. d5xe4: 18. Lele3 (wit
kan niet op winst van pion e4
1 gaan spelen, want dan krij)t zwart
I voortreffelijke aanvalskansen)c6
c5 (hier blijkt het foutieve van
j 16. Pc6? Wit is het belangrijke
V-M d4 kwijjt>19. c3=rc4. n^-re:
20. Del—h4, Ld7—e8; 21. Dh4—g3.
Dc7b722. b2—b3. f6xe5: 23.
Khlgl. Tc8—d8!; 24. f4xe5. Tf8
r3!25. Tflxf3, e4xf3; 26. Pe2—
f4, Dd7—e4 (zwaart heeft al een
onweerstaanbare aanval)27. Le3
—f2. Lc8e6; 28. Tal—el. De4—c2
29. Pf4xe6; Td8—dl!!: 30. g4—g5
(na 30. Tdl. Ddl31. Lel wint 31
f2 <32. Kf2. Lh4!enz. of 32. Df2,
Dg4 enz.)). Tdlxel: 31. Lf2xel,Dc2
—f5; 32. Pe6—f4. Le7xg5; 33. Lel
d2, h7—h6; 34. h2—h4. Lg5xf4;
35. Ld2xf4 (op Df4 wint 35..Dh3;
36. Dh2, f2!). Df5—bl; 36. Kgl—
f2 (of Kh2. Dhl; 37. Khl. f2: 38.
Kh2, flD en wint"). Dblxa2; 37.
Ki2—gl. Da2xb3; 38. If4—d2. Db3
xc4; 39. Ld2e3. Dc4—e4; 40. Le3
—f2: c5c4. Deze pion is niet te
gen te houden, waarom wit opgaf.
De snode jongeling
In Koog aan de Zaan hield een 18-jarige
jongeman plotseling een meisje op straat
aan waarna hij haar een kus gaf. Het
meisje gaf hem een klap en de politie gaf
hem een procesverbaal.
JJij was zo verliefd en zijn hart deed zo raar,
Hij floot er een wijsje en toen zag hij haar,
Zij stapte, dat meisje, zo vief door de straat,
Zijn voorhoofd werd klam, ach U weet hoe dat gaat.
Hij hapte naar adem en putte wat moed,
Want ja, het is Lente en liefde is zoet
Zij zag hem niet eens, want zij keek naar de grond,
Maar hij, hij keek wel, naar haar ogen, haar mond
Zijn hart bonsde zwaar als een razend tempeest,
U kent dat, wanneer U verliefd bent geweest.
Zij ging hem voorbij en toen deed hij een daad
Waardoor nu zijn naam in 't politieboek staat.
Hij kwam op haar af, ja, hij mocht het niet doen,
Hij greep haar gezichtje en gaf haar een zoen
Hij kuste haar mond en hij kuste haar weer,
Hij was, wat je noemt heel geen heer in 't verkeer.
Men kust toch niet ieder die zo maar passeert,
Dat had hij beslist niet van vader geleerd.
Toch kuste hij haar, maar die kus viel verkeerd,
Deswege werd hij op een klap getracteerd.
Wie zin in een zoen op een meisjesmond heeft
Kan zoenen wanneer zij haar toestemming geeft,
Niet eerder, dat kan niet voor eer en fatsoen
Gesteld dat wij 't a 11 e n in t' voorjaar gaan doen
JAN HOTTENTOT.
v_
..Weet jullie nag". zoi Kees. dat
we ut een hele told leden in de
skeerwinkel had hewwe over de
raad van Langedoik. Deer hadde
ze een plannetje om een verorde
ning in ut leven te roepen, dat de
pelisie zo'n beetje toezicht hou we
most over boekies die uitliend of
verkocht worre zouwe an de bur
gers. Den most de pelisie uitmake.
of ut wel goeie lectuur was. Wai
wazze er toe niet voor. want jullie
wete meskien nag wel, dat we toe
zoid hewwe. dat de pelisie toch
niet overal verstand van hewwe
ken.
Of ut deurgaan is in Langedoik,
dat weet ik niet. Ik heb er nooit
meer van hoord. As ut zo komt,
moet ik toch na gerust hore. Maar
wai hadde nag niet zo erg onge-
loik. Das nou uitkommen in Laren.
Wat heb die pelisie deer in z'n
vingers sneden".
„Skoi uit", zoi Klaas. „Mense wat
hew ik lachen, toen Ik ut las. En
ik docht ok derekt an Langedoik.
Wat een klucht".
..Wat was dat den?" zo! Dirk.
..Deer in Laren lagge bai een
boekhandel boekies voor de rame",
vervolgde.JSJaas. „En deer stonde
Voor de vrouw:
ïs dit geen charmant model- f
letje? Leuk in effen stof, op
gevrolijkt door een fris ruitje
of streepje, maar ook aardig in
bedrukt materiaal met een gar
nering van wit piqué. En dan
kunt U nog de kraag en man
chetten van de japonstof nemen
en er een afstekende ceintuur
en halsketting (of zon zwierige
grote strik!) bij dragen.
De rok bestaat uit 8 baantjes,
•waarvan de twee achterbanen
van boven op 7 cm. breed inge-
rimpeld worden, zodat daar wat
meer ruimte ontstaat. We stik
ken in voor- en rugpand de fi
guurnaden, waarna we de zij-
en schoudernaden sluiten. De
laatste even inhouden op de
aangegeven plaats. Het eplitje
op de rug voorziet U van
knoopjes en lusjes. We zetten
de mouwtjes tossen de dubbele
stof van de manchetten en de
halsrand tussen de kraag. Wilt
U deze van achteren omhoog
dragon, dan sluit U de achter
kant geheel met knoopjes en
lusjes, bij een omgevouwen
kraagje is één knoopje tegen de
vouw voldoende. U kunt desge-
wenst ook een
treksluitinkje
nemen, dat U in
de kraag door
laat lopen. Zo
nodig maakt U
in de linkerzij
naad van de
japon nog een
splitje.
Kijkt U vóór
het knippen of
de lengte van
de rok naar Uw
zin is? Maak
deze bij heel
jonge meisjes
vooral niet te
lang. Heeft U
stof van 80 cm.
breed zonder
klim of val, zo
dat U de rok-
baantje» om en
om kunt knip
pen, dan kunt U
volstaan met
150 m. stof.
ofbeeldlnge op van mense, die nag
al luchtig kleid wazze. Nei wat de
krante er over skreve. wazze ut
kunstwerke. En jullie wete net zo
goed as ik, dat die kunstenaars
soms werke skeppe kenne, weer-ze
de mens in vrai netuurlike staat
ofbeelde. Dat ik ut nou persies
mooi vind. ken ik niet zegge, maar
ja smake verskille en ik heb er
nag nooit een kleur van kregen en
m*n zinne benne er ok nag nooit
deur prikkeld. Maar om kort te
gaan. er liep zo'n pelisie langs die
winkel en die verskoot z'n oigen
een hoedje. En hai docht: Dat zit
deer niet pluis.
Hai nei binnen en hai oiste dat
die boekhandelaar een boekie an
um gaf. Maar die was ok niet mis.
Hai deed ut niet. Er kwam nag
een pelisie bai en er werd een heel
zakie van maakt. Ut werd meist
een skandaal.
Maar leit ik me nou net in de
krant lezen hewwe, dat die boek
handelaar niks glen last heb. Er
was gien sprake van ien of aré
schunnighoid. Ut was een ofbeel-
ding van een kunstwerk en er
glen vervolging insteld worr".
„Ja, ut is um raak", zoi KlaaV
„En oigeluk ken ut niet aars.
Want wat wul nou 'n pelisieagent
deer over oordele. Niet om watvaii,
de pelisleagente te zeggen
„Nei", viel de barerbier um in dë
rede, „doen dat niet. Want dat zou
nag verkeerd begrepen worre ken
ne ok. Deer hewwe we lest al zo'n
spul mee had. Toe dochte er ok
mense, dat we hullie bal ut loif
hadde en er was glen sprake van.
Ut was finaal een misverstand.
Maar wees asjeblieft voorzichtig,
want je zouwe de klandizie kwoit
rake kenne".
„Goed", zoi Klaas. „Ut gaat in
ut gnappe. Maar zeg jullie me nou
zelf: Ken een gewoon mens overal
verstand van hewwe? Nei toch im
mers. En we prakkezere over eeri
houp dinge lang niet geloik. En
zo'n man heb al genog te doen
as ie alle wetsartikele ln ut houfd
stampe moet. En den is ut immers
uitgesloten, dat ie deer naast ok
nag verstand van kunst heb. Nei,
ik neem ut die agente hillegaar
niet kwalijk".
„Deer gaat ut ok niet om", viel
Kees uit. „Begroip dat nou toch
asjeblieft. Ut gaat om ut principe.
Pelisleagente moete niet oordele
over dinge weer ze gien keis van
eten hewwe en dat moete Burge
meesters en Wethouwers ok niet.
Want nou ik er goed over prakke-,
zeer was dat in Langedoik ok zo.
Deer wazze die ut uitverkoren volk
dat er over oordele most. En dat
ken nooit goed gaan".
„Ja", vond Janus, en das een
man, die een goed oordeel heb..Ja.
ut is oigeluk bedroevend, dat we in
Nederland mag ovr zokke dinge
deliberere moete. Want ut gaat
hier niet om de zedelukhoid of om
de kunst. Leite we dat goed be-
groipe. Ut zit efkes dieper. Ut is
omdat we mekaar nag al slecht
verdrege kenne en omdat de ien
voor de aar mient. dat ie de ze
delukhoid en de woishoid in pacht
ben. En den wulle ze een aar d'r
oigen miening oplegge. En deerom
is ut niet te wensen, dat de ge-
meentebesture of are organe over
zokke dinge te oordelen kroige.
Want den zou je wat beleve. In 'n
commenistische gemeente verbode
ze de boibel en in een Christeluke
gemeente mocht de Waarhoid niet
komme.
Nei mense, ut hek zou van de
dam weze. En allegaar in naam
van de zedelukhoid en de moraal.
Ik zou zegge, leite we maar een
beetje vraihoid hewwe".
„Dat ken nooit gien kwaad", zoi
de barrebier. „En deer hewwe we
toch ok voif jaar lang voor voch
ten". FIGARO.
Op zoek naar de atke Noachs
Egertoii Sykes, een g epen sion neer de Britse ambtenaar uit de
diplomatieke dienst, zal in Juni naar Turkije vertrekken om op
de berg Ararat naar overblijfselen van Noachs ark te speuren.
Volgens bovengenoemd bericht hoopte d eheer Sykes daar een
Amerikaan en een Nederlander, genaamd Roozen, aan te treffen,
die ditzelfde doel nastrefen.
In verband met dit bericht nam
een ANP-redacteur contact op met
deze landgenoot.
Dit bleek de 17-jarige gymna
siast Hans Roozen te zijn. die bij
dit onderhoud het volgende ver
telde:
Toen hij ongeveer twee jaar ge
leden op een boekenmarkt aan het
rondsnuffelen was, viel zijn oog
op een in 1681 verschenen boekje
van Jan Struys. getiteld: „Reizen
door Moscovië, Tartarije en India".
Nadat hij het werkje gekocht had,
werd bij het doorlezen zijn aan
dacht geboeid door het verhaal,
hoe de schrijver, die in 1670 in de
buurt van Ararat een monnik een
beenbreuk had helpen genezen,
van zijn dankbare patiënt een
kruis kreeg, gemaakt van het hout
van de ark. Bovendien ontving Jan
Struys 'n certificaat van de mon
nik, waarin deze verklaarde, dat
hij ln de ark was geweest, bene
vens een stuk van de rots. waarop
de ark lag.
Van dit ogenblik af interesseer
de dpze kwestie onze jeugdige
landgenoot zo zeer. dat hij syste
matisch de litteratuur begon te
verzamelen, die over dit onder
werp vrrc">be,-">Ti was. Hierbij wees
hij de redact.-nr onder meer op de
passages over de ark voorkomende
bij Flavius Jozefus en in de Sybil-
lijnse boeken. Voorts herinnerde
deze Jonge archeoloog aan de
Turkse expeditie van 1883. die daar
de resten van een heel oud schip
J I
Ik heb deze week een brief ge
kregen van een moeder, die zoals
zo vele moeders, een zoon heeft in
Indonesië. En die brief heeft me
de gehele week niet los gelaten.
Of ik aan het naaien was of dat
ik me met de schoonmaak bezig
hield, telkens dwaalden mijn ge
dachten af naar die brief en naar
de schrijfster er van, die onbekend
wenste te blijven.
En naar die duizenden moeders
die in dezelfde omstandigheden
verkeren. Ik laat hier een gedeelte
van de brief volgen:
Ik kan je haastniet be
schrijven, hoe ik dagelijks in
ongerustheid zit. Misschien vind
je het kinderachtig en overdre
ven. Maar in onze plaats hebben
we het <nu reeds twee maal mee
gemaakt, dat de Burgemeester
vergezeld van een geestelijke de
afschuwelijke tijding moest
brengen, dat er een zoon in In
donesië gesneMseld was.
Elke keer als ik nu de burge
meester of de dominee of de
pastoor of wat soms voorkomt,
gezamenlijk zie lopen, krijg ik
hartkloppingen. Ik heb de nei
ging om we gte kruipen m een
donkere kast. Ik doe het niet.
□□□□□□oaaaaaaaaaaaaaaaaaaDoaaaoaaaaa
MUZIEK
Het Residentie-orkest heeft
een nieuwe dirigent. In de plaats
van de r.aar rohannesburg ver
trokken Frits Schuurman, zal nu
Willem van Ott.erloo het orkest lei
den. Van Otterloo was dirigent van
het Utrechts Stedelijk Orkest. On
dertussen maakt het Residentie
orkest een tour naar Engeland on
der leiding van Jan Out van 19 tot
24 April.
In Aix-les Province zal een
groot internationaal festival wor
den gehouden, waaraan vele be
roemde solisten medewerken. On
der hen zijn Robert Casadesus,
Andrès Segovia, Marguerite Long
en anderen. Twee werken zullen
hun première beleven, t.w. een
rhapsodie van Rivier en êen kwar
tet van Sauguet.
Een muzikaal experiment.
Het Haags Blaaskwintet zal in het
vliegtuig, dat haar van Schiphol
naar Manchester brengt, een uit
voering geven van „In Holland
staat een huis" van Hugo de
Groot. Dit optreden zal worden
verfilmd en uitgezonden.
Van 12 tot 28 Augustus zal te
omdat ik wel weet, dat ik daar
mee het noodlot niet kan tegen
houden. En als ze mijn deur
voorbij gaan kalmeer ik weer
wat en fci»7- w 1 -•» soms
naar een aitac nu*o yuw..
Misschien zul je me erg dwuus
vinden, maar
Tot zover deze briefschrijfster,
die me nog veel meer vertelt, maar
waarvan ik dit gedeelte slechts
heb overgenomen.
Beste vriendin, laat ik beginnen
met je te vertellen, dat ik je hou
ding noch kinderachtig, noch
dwaas vind. Integendeel. Ik kan
het me zo levendig voorstellen. Ik
zelf heb nog geen kinderen, die
in Indonesië zijn. En ik prijs me
er gelukkig om, want ik geloof,
dat lk er vrij precies hetzelfde
over zou denken als jij.
Misschien dat wij beiden een
weinig te zwaartillend zijn. Kan
dat eigenlijk wel anders? We heb
ben Immers zo veel meegemaakt,
de laatste jaren, dat de zin voor
luchthartigheid je wel moet ver
laten. Het zou gemakkelijk zijn als
ik tegen je zou kunnen zeggen:
Kom. kom, je moet daar niet zo
over lopen piekeren, maar tegen
over mezelf zou ik dat onverant
woord achten. Wij zijn in dit op-
I
ontdekte en aan de aartsdeken
Nouri. Deze geestelijke, die van de
Turkse expeditie gehoord had,
trachtte de berg Ararat te beklim
men. Na twee mislukte pogingen,
bereikte hij het schip en bevond
dat de omvang klopte met de ge
gevens in Genesis. Er werden toen
plannen gemaakt om het schip te
demonteren en het te exposeren
op de wereldtentoonstelling te
Chicago in 1893.
Tenslotte vestigde Roozen de
aandacht op de verkenningsvlucht
die twee Russische piloten in 1917
over de Ararat maakten. Zij zagen
daarbij een schip liggen en maak
ten daar melding van. Voor het
uitbreken der revolutie, zond de
czaar een expeditie naar de Ara
rat. die daar een maand verbleef.
Vele bijzonderheden werden daar
bij bekend, zodat men er niet aan
twijfelde, dat het gevonden schip
de originele ark was. Na de revo
lutie bleek het verslag verloren te
zijn gegaan, doch dank zij één der
piloten Wladimir Roskavitsky ge
naamd. die naar de Verenigde Sta
ten emigreerde, werd deze geschle
denis bekend.
Ook vond de Turkse boer Resjit,
in dienst van de landeigenaar Sa-
roeka Asena, in 1948 overblijfselen
van een zeer oud vaartuig.
Inmiddels had Roozen vernomen
dat dr A. J. Smith uit Greensboro,
zich levendig interesseerde voorde
lotgevallen van Noachs ark en het
plan had. een expeditie naar de
berg Ararat te ondernemen. On
middellijk stelde hij zich met deze
Amerikaan in verbinding en tus
sen beiden ontstond een drukke
correspondentie en een uitwisse
ling van gegevens. Dr. Smith stel
de het enthousiasme en de belang
stelling van deze 17-jarlge Neder
lander dermate op prijs, dat hij
hem voorstelde als lid van zijn ex
peditie op reis te gaan., teneinde
dezelfde faciliteiten te genieten.
Hans Roozen hoopt einde Juc!
af te reizen.
zicht ook nog weer heel anders
dan de mannen.
Niet dat die minder gevoelig
zouden zijn. Neen. dat in geen ge
val. Maar ze hebben meer aflet-
ding. Ze gaan naar hun dagelijks
werk, ze verkeren meer onder de
mensen. Maar wij doen thuis cle
huishouding. Soms zijn we ured
alleen in huis en dan kan het lm?
mers niet anders of je gedachten
dwalen af naar Je kinderen, die
op de gevaarlijkste plaatsen zijïï.
Ik dank je voor je brief. Want
anders zou ik er misschien nog
niet over geschreven hebben Het
heeft Immers oppervlakkig be
schouwd weinig zin om te murme-
reren. Maar toch is het misschien
wel eens goed. dat ook de mannen
en vooral de hooggeplaatste man
nen lezen, hoe de eenvoudige vrou
wen uit het volk dag in, dag uit
in angst zitten over hun jongens.
Dat is ten slotte niet de onbelang
rijkste kant van de Indonesisch*
kwestie. NEL.
Östende een internationaal festi-
worden. Tot nu toe 160 deelnemers.
BEELDENDE KUNSTEN
HKH Prinses Wilhelmina expo
seert momenteel 28 schilderstuk
ken en 17 tekeningen in Apeldpor11
Het oeuvre bestaat geheel uit Ne
derlandse, Zwitserse en Scandina
vische landschappen.
In Oslo wordt een tentoon
stelling gehouden van moderne
Nederlandse schilderkunst. Er zijn
onder meer schilderijen van Char-
ley Toorop en Jan Sluyters te be
zichtigen.
LITTERATUUR
De 200ste geboortedag van
Goethe zal te Wenen op grootse
wijze worden herdacht. Er zullen
opvoeringen van zijn stukken wor
den gegeven en er is een tentoon
stelling van z'n werken, reliquien
enz.
De litteraire prijs „Re Degli
Amici" is toegekend aan Alberto
Savinio voor zijn ..Alcesti di Sa-
muele" en „La faniiglia mastinu".
Guido Confalonieri verwierf de
premio Bagutta 1949 voor zijn ,.La
vita di Cherubini".
EEN „SCHITTEREND" VOORBEELD. De Engelse regering
j voert een campagne voor beter otiderwijs, maar zij heeft ook al
j te kampen met een tekort aan schoolruimteTeneinde in dit
'tffaprt te voorzien, gaat men nu gebruik maken van prefabricated
muioolaebouwen van aluminium, die in negen maanden kunnen
Wdjlden afgeleverd en waarvan het eerste exemplaar in een voor-
:stad van Bristol voor gebruik is opengesteld. Deze glimmend
scholen voldoen aan de hoogste eisen en de kosten zijn betrekke-
lijk laag. De leerlingetjes schijnen er bovendien uitstekend te aarden.
