50E JAARGANG N0 1532
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
DONDERDAG 12 MO 1949
Blokkade om één minuut na middernacht
opgeheven
Eerste slag in de „bergen'' werd
Belgische overwinning
Vooraanstaand oud-illegaal voor
het Hof
Raadsels rond de zaak v. d. Waals
(Boze) geruchten
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar,
Abonnementen 0.32 per week 1.30 per
maand 3.90 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. per m.m., lamilieberich-
ten 18 et. Bij contract aanzienlijke korting.
Vorontw. redacteur J. van Zoonen Bureau, Ridderitraat hoek Oudegraoht Tel, K 1200-3971
In Berlijn branden de lichlen weer
De blokkade van Berlijn is
opgeheven. Onmiddellijk nadat
de blokkade om één minuut
over 12 (plaatselijke tijd, 11.01
uur Ned. tijd) was opgeheven
vertrok een Amerikaanse jeep
als eerste van Berlijn naar de
Westelijke zones.
Eveneens om een minuut na
middernacht begon de straat- en
huisverlichting te Berlijn te bran_
den, daar de grote electrische
centrale in de Sovjet-sector de
stroomlevering had hervat.
De politiepatrouilles, die aan de
grens tussen de Westelijke en de
Sowjetrussische sectoren alle voet
gangers en voertuigen controleer
den, werden te middernacht te
ruggetrokken. De meeste versper
ringen op de sectorgrenzen waren
re;:ds weggebroken.
Zes minuten na middernacht
rolde een Brits convooi bij Helm-
stedfc over de grens van de Sowjet
zone.
De Amerikaanse jeep. die als
eerste Berlijn verlaten had, werd
gevolgd door een tweede jeep en
een Duitse mercedes met 'n knap
meisje aan het stuur.
De stroom auto's, die weldra
volgde, paseerde rustig de Sowjet
russische controlepost, waar de
papieren der inzittende slechts
vluchtig werden doorgekeken.
Te middernacht maakte het on_
der Sowjetrussische controle
staande radiostation Berlijn het
volgende bekend: „Op dit ogen
blik zijn alle verkeers en handels,
belemmeringen tussen de Sowjet-
zone van Duitsland en de Weste
lijke zone plus Berlijn die sinds 1
Maart 1948 zijn ingesteld, op be
vel van de vier bezettende mo
gendheden oogeheven".
Volgens DPD (Engelse zone) zijn
na de opheffing der blokkade twee
vrachtauto's met voedselpakketten
voor Berlijn door de Sowjetrussi-
tche controle te Lübeck terugge
stuurd. Volgens de Sowjetrussische
autoriteiten mochten Donderdag
alleen commerciële ladingen en
geen liefdadigheidszendingen
w "den doorgelaten.
Volgens ADN (Sowjet-zone)
♦rechtten de Amerikaanse en En
gelse Journalisten, die met hun
auto's te Helmstedt klaar stonden
om de race naar Berlijn te begin
nen. op alle mogelijke manieren
eikaars start te belemmeren, b.v.
door suiker in de benzinetank te
strooien of de wagen dwars over
de weg te zetten.
De Engelse en Duitse verzeke
ringsmaatschappijen hebben ge
weigerd de deelnemers aan de
race te verzekeren.
Een Amerikaans journalist, die
ln beschonken toestand verkeerde
reed met zijn wagen in een grep
pel. In bewusteloze toestand werd
h;i uit zijn zwaar beschadigde
wagen te voorschijn gehaald. „Hij
was de eerste, die er baat bij had,
dat een aantal auto's van de eerste
hulp aan de race deelnamen", al
dus ADN.
Luchtbrug blijft gehandhaafd
Luitenant-generaal John K. Can-
non, de commandant van de Ame
rikaanse luchtmacht in Europa,
heeft te Wiesbaden in een officia.
Ie verklaring gezegd, dat de lucht
brug zal worden gehandhaafd
totdat een „behoorlijke voorraad"
is aangelegd. Volgens waarnemers
zou met „behoorlijke voorraad"
bedoeld zijn ongeveer tweehonderd
duizend ton.
Bespreking Indonesië
opgeschort
D» algemene vergadering dgr Vergnig
de Naties heeft besloten de bespreking
van het Indonesische vraagstuk uit te
ste'len tot haar volgende zitting In Sep
te-*ber a s.
De door de Australische en Indiase
delegaties gezamenlijk Ingediende reso
lutie. strekkende tot e«n verdaging van
het debat, met het oog op de voorlopi
ge te Batavia door Nederland en de In
doneslsche Republiek bereikte overeen
komst, is met 48 tegen zes stemmen,
bij drie onthoudingen, aangenomen.
Door hoogspanningskabel
gedood
De 37-jarige kellner van der W.
uit Leiden klom te Oosterhout in
de mast van een hoogspannings
kabel. Nadat hij een tijdje boven
ln de mast had gezeten en nog
een sigaret had gerookt is hij bij
het afdalen in aanraking met de
hoogspanningskabel gekomen. Hij
werd op slag gedood. Het lichaam
viel van een hoogte van plus mi
nus 20 meter naar beneden. W.
laat vrouw en een kind achter.
NUUWE WEST-DUITSE GRONDWET AANGENOMEN Na bespre-
kingen, die 8 maanden duurden, is in Bonn met 23 stemmen vóór
en 12 stemmen tegen, de nieuwe grondwet voor West-Duitsland
aangenomen. Dr. Theophil Kaufman (rechts) en dr Robert Lehr,
beiden leden van de Christelijke Democr. Partij, stemden vóór.
RONDE VAN NEDERLAND
Schellingerhoudl ver terug getuimeld
fBij BH OF
•zonneschijn
VERDERE STIJGING VAN
TEMPERATUUR
Droo* weer r.iei over het algemeen
weinig bewolking, In de nanacht en
voege ocbteud op vele plaatsen nevel
of mist en >i!.*r en daar nachtvorst.
Zwakke tot matitff, wind hoofdzakelijk
uit richtingen tussm Noord eu Oost.
Morgen overJng weer iets hogere tem
pe ra tuur dan vandaag, maar langs de
in-it p!natsel\jk koele zeewind.
Een zware, maar belangwekken
de rit is de 6e etappe van Hel
mond naar Geleen geworden. Een
afstand van 245 km, waarin Ger-
rit Schulte voor de tweede maal
in de Ronde als eerste over de
eindstreep ging, maar de Oranje
trui, welke hij in Apeldoorn had
veroverd, maar in Helmond aan
Schellingerhoudt had moeten af
staan. om de schouders van de
Belg Meersman zag glijden.
Zwaar is deze etappe geweest
door zijn lengte, maar ook door
de vele „bergjes". Daar was de
welbekende Cauberg bij Valken
burg en ook de Hulsberg vlak bij
Simpelveld, was venijnig, ook door
de slechte wegoppervlakte met z"n
spitse keisteentjes in de Limburg
se klei en door het kiezen van
zijweggetjes, smal en bochtig,
steil omhoot en kronkelend om
laag r-as in het Zuid Limburgse
henvellandschap een aantrekke
lijk parcours uitgezet, dat de ren
ners echter pas konoen nemen na
eerstvan Helmond naar Maas
tricht, ruim 180 km, gereden te
zijn.
En die route van Helmond naar
Maastricht was ook al niet ge
makkelijk geweest, want de Frans
man Bourlon was er onmiddellijk
na de start tussenuit getrokken
en. door niemand gesteund, zocht
hij zijn heil in een éénmansvlucht
welke hem zeker 4 tot 5 minuten
wist opleverde. Hij bereikte er ech
ter tevens mee. dat het peleton
er toch een behoorlijk tempo in
moest houden om de achterstand
niet nog groter te doen worden.
BELGEN WONNEN
De Zuid Limburger Snellen
kwam hem tenslotte gezelschap
houden, maar toen begon de slag
pas goed. een slag om de leiding,
tuisen de Belgen en de Nederlan
ders. waaiir. de Belgen op alle
fronten volkomen zegevierden.
Want hoe goed Schulte en Jans
sen ook reden, een Meersman en
'n Keteleer konden zij niet van
zich af schudden. Niet op de heu
vels en niet lil de afdalingen, waar
het stof der volgauto's hnizen-
hoog opwoei en men soms geen
10 meter voor zich uit kon zien.
De OranjeUuidrager, Schellinger
houdt, kreeg bij de Cauberg, nog
80 km voor Geleen moeilijkheden
met een onwillige dcrailleur en 't
tempo dat cp dc- kop werd aan
gegeven, was dermate hoog. dat
hij geen kans kieeg zich bij de lei
ders te voegen. En tenslotte joeg
een klein greepje van 6 man op
de laatste kilometers langs de pun
tigc keien van Maastricht waar
de bevolking in dichte drommen
cp de trottoirs stond, op de finish
af. Dat waren de Nederlanders
Schulte. Jansen en van Est, bij
wie zich Franken voegde en de
Belgen Keteleer en Meersman. In
het Stadspark van Geleen kon
Schulte rp gemakkelijke wijze de
:;print winnen. Dat deze rit bij
zonder veel van de renners heeft
moga blijken uit het feit,
dat het verachJ tuasen de win
naar Schuit* en de laatst binnen
kemende Liebregts niet minder
dan 50 minuten bedroeg, terwijl
de buitenlanders Pontet (Frank
rijk) en de Belg Hendriks de strijd
staakten.
De uitslag van deze etappe luidt:
1 Schulte (Ned. a) 0.41.28 2 Jans
sen, Ned. a; 3 van Eist, Ned, d,
zelfde tijd; 4 Keteleer Ned. b, 6.
41.29; 5 Franken, Ned. d; 6 Meers
n.an, België a, zelfde tijd. 7 Voor-
ting, Ned. a, 6.43.17; 8 van Kerck
hove, België b 6.44.52; 9 Savels-
berg, Ned. a, 6.45.40; 10 van der
Zande Ned. d. zelfde tijd; 11 Acou
België a 6.47.17; 12 De Korver.
a, 6.47.38.
ALGEMEEN KLASSEMENT
Het algemeen klassement na
etappes luidt:
1 Meersman 33.11.12
2 Keteleer, 33.12.55
3 Schulte, 33.14.47
4 van Stayen, zelfde tijd
5 Schellingerhoudt. 33.19.35
6 de Hoog. 33.23.16
7 Callens, 33.29.01
8 Vocrting, 33.31.11
9 Loos 33.31.23
10 Van Kerckhove, 33.33.03
11 Van den Dungen, 33.34.23
12 Leenen, 33.34.52
Het ploegenklassement luidt:
thans
1 België a 100,20.03: 2 Nederland
b. 100.22.45. 3 Nederland a 100.25.
44; 4 België b 110.27.17; 5 Neder
land c, 100.53.26
Hier staat een man, die zich een bijzonder
goed Nederlander heeft getoond
Het bijzonder gerechtshof te Amsterdam behandelde de zaak
tegen de 35-jarige ex-onderwijzer T. van Vliet uit Hüversum.
Deze verdachte bekleedde tijdens de bezetting hoge functies in't
illegale werk en stond bekend onder de schuilnaam HugoHij
had een bijna legendarische faam gekregen, omdat hij bij over
vallen van de bezetters altijd op het nippertje wist te ontsnap
pen. De Duitsers maakten geducht jacht op hem, want niet al
leen was hij een van de vooraanstaande mannen in de lande
lijke organisatie, maar ook bekleedde hij een belangrijke functie
in de KP en was de geestelijke vader van de Stichting 1940-'45.
Hem wordt nu ten laste ge
legd, dat hij op 26 Januari 1945.
na door deze dienst te zijn gearres_
teerd, aan leden van de SD heeft
medegedeeld, dat de volgende dag
ln het perceel Leidsegracht 13-15
te Amsterdam een vergadering
zou worden gehouden van 't lan
delijk werkcomité van het verzet,
waardoor de Duitsers ik
figuren uit de illegaliteit in han
den kregen.
„Hugo" was volgens zijn verkla
ringen op 26 Januari 1945 gear
resteerd toen hij zich naar het
centraal bureau van de LO ln de
Alexander Boersstraat te Amster_
dam wilde begeven. Hij, zowel als
de getuigen mr. van Namen
(„Dolf" van Vrij Nederland), Buys
(„Ruys" van het NSF), lr van
Riesen van het Centraal Bureau
van de LO en de heer Boeke, lei-
rer van de LO te Amsterdam ver
klaarden, dat in de illegaliteit de
regel bestond om, als een persoon
werd gearresteerd, die de plaats
en het uur wist van een te houden
vergadering, deze vergadering zou
worden afgelast of ergens anders
gehouden. Toen „Hugo" direct na
zijn arrestatie voor de SD'ersVie-
bahn en Ruhl werd geleid, over
stelpten dezen hem met zoveel
feiten over hemzelf, dat „Hugo"
even overdonderd was. Hij wist
echter zijn kalmte te bewaren en
rekening houdend met bovenge
noemde regel stuurde hij de man_
nen van de 8D naar fictieve
uiiulressen om zodoende zijn mede-
Ulegale werkers, die door zijn uit-
Israël tot V.N. toegelaten
De algemene vergadering der VN
heeft besloten Israël toe te laten als
Md der VN.
37 Leden stemden voor onmiddellijke
toelating van Israël, twaalf tegen en ne
gen onthielden zich van stemming.
Israël Is het 59ste lid. Nederland
en Frankrijk stemden voor de toelating,
Engeland sn België stemden blanco
MR. SASSEN BENOEMD
In de vacature van lid der 1ste
Kamer, ontstaan door het overlij
den van de heer A. H. J. L. Fievez
heeft de voorzitter van het Cen
traal stembureau benoemd ver
klaard tot lid dier Kamer mr E.
M. J. A. Sassen te Vught.
blijven moesten hebben begrepen,
dat er iets mis was, gelegenheid
te geven te verdwijnen. Deze ge
legenheid werd echter om nog on.
bekende redenen niet benut en
verschillende illegalen werden ge
arresteerd daarna in het perceel
Leidsegracht.
Ter zitting verklaarden zowel
Viebahn als Ruhl dat zij destijds
geen moment de hoop hebben ge
had, dat zij inderdaad op het be
wuste adres een aantal belangrij
ke figuren uit de illegaliteit zou
den kunnen pakken.
De advocaat-fiscaal, mr J. C.
Louet Felsser stelde vast, dat dit
geen alledaagse zaak voor het Bij
zonder Gerechtshof is. „Hier staat
een man, die zich in de bezettings
tijd een bijzonder goed Nederlan
der heeft getoond, een eerlijk en
objectief persoon", aldus mr Louet
Feisser.
Aan het eind van zijn requisitoir
waarin hij aanvoerde, dat verd.
zich niet alleen had mogen doen
leiden door regels die bij de ille
galiteit golden, eiste hij een geld
boete van f 500 subsidalr 3 maan
den hechtenis.
De raadsman van verdachte,
mr H. B. S. Holla, die zelf een van
de grote figuren uit de illegaliteit
was. pleitte vrijspraak voor zijn
cliënt. Hij wilde zeer grote waarde
hechten aan de regel, die de ille
galiteit handhaafde. Dat de ille
gale werkers toch de vergadering
ln het perceel Leidsegracht zijn
gaan houden, is volgens hem „111e.
gaal onverantwoord" geweest.
Het Hof zal in deze zaak op 24
Mei a.s. uitspraak doen.
Op de onbewaakte overweg aan
de Nieuwe Weg te Hlllegom deed
zich gistermorgen om half zeven
een dodelijk ongeval voor. De 40-
jarlge K. T. heeft de van Haar
lem komende trèin zeer waar
schijnlijk te laat opgemerkt en
werd door de trein gegrepen en op
slag gedood. De trein had 20 minu
ten vertraging.
Wie is John Verhagen?
Verschillende factoren hebben raadsels geweven rond Anton van der Waals,
wiens zaak voor de Raad van Cassatie behandeld werd. En wel de geheim
zinnigheid van het Englandspiel, de lotgevallen van requirant na de oorlog
en de bewering dat Van der Waals bij het onderzoek op zeer onbehoorlijke
wijze is behandeld. Deze factoren hadden echter aldus de procureurfiscaal,
geen invloed op deze zaak. Het gaat om de feiten, die Van der Waals trou
wens toegeeft.
ONAANDOENLIJK
Tijdens de behandeling onder
presidium van mr. Haga toonde
van der Waals in het geheel geen
aandoening, wanneer hem een
van zijn noodlottige verraadzaken
werd voorgehouden. Met vlakke,
zachte stem gaf hij zijn lezing
van het gebeurde. Deze was meest
al in strijd met vorige vorklarin
gen zodat de president op een ge
geven moment boos uitriep;
„Schei toch eens uit met die
stomme ontkenningen. U heeft
deze dingen reeds toegegeven".
Mr. Haga ondervroeg in de loop
van de zitting van der Waals over
vrschillende zaken waarin deze
als V-man was opgetreden. Daar
bij kwam ook de mysterieuze
John Verhagen ter sprake, een
agent van de Engelse Intelligence
Service, die van der Waals vroeg
om voor Schreieder te werken. De
„John" is nooit door iemand an
ders dan van der Waals gezien.
PLEIDOOI
In de middagzitting hield de
raadsman van verdachte, mr.
Jonker, zijn pleidooi.
Bijna twee uur duurde de toe- 1
lichting van de raadsman op zijn
veertien cassatiemiddelen. Mr. 1
Jonker besloot zijn pleidooi met
zijn lezing te geven van het ont
staan en de oorzaak van het En-
geland-spiel.
Deze lezing kwam hier op neer,
dat de Engelsen bij het Reichs-
sicherheitshautpamt een hoge
ambtenaar nodig hadden die daar
voor hen kon spionneren. Hun
keuze was op Scheieder gevallen,
di etoen echter nog een lage amb_
ten aar was. Om hem snel promo
tie te doen maken, waren, aldus
mr. Jonker, alle Nederlandse agen
ten v. Londen uit in Schreieders
handen gespeeld. De raadsman
vroeg tenslotte deze zaak opnieuw
te doen onderzoeken.
ENGLAND-SPIEL NIET
BESLISSEND GEACHT.
Na een korte pauze was het woord
aan de procureur-fiscaal, prof,
mr. Langemeyer. Deze achtte het
S.D. op vrije voelen
Twee Duitsers, een Krimindl
sekret&r en een administratief
employé van de voormalige Si-
cherheitsdienst te Amsterdam, aie
deel hebben uitgemaakt van vuur-
peletons, zullen deter dagen op
vrije voeten worden gesteld.
Het tijn resp. de 47-jarige J. N
Haveneth uit Aken. die aan fusil
lades te Renswoude, Veenendaal
en Zeist had deelgenomen en aan
wie bovendien ten laste was ge
legd, dat hij ln Utrecht, De Bilt
en Breukelen Nederlanders had
doodgeschoten en Julius Zernikow
uit Dusseldorp, die deel had uit
gemaakt van het executiepeleton,
dat op 23 October 1944 in de Apol-
lolaan 29 politieke gevangenen
fusilleerde.
Tegen Haveneth was 6 jaar ge
elst. Hij werd bij uitspraak ver
oordeeld tot 3 Jaar gevangenisstraf
met aftrek van voorinternering.
Zernikow die in 1947 terugge
voerd werd uit Duitsland en tegen
wie 4 jaar was geëist, hoorde zich
tot 1 Jaar gevangenisstraf veroor
delen, eveneens met aftrek van
voorinternering. Beide veroordeel,
den hebben dientengevolge hun
straf reeds ondergaan en zullen
op vrije voeten worden gesteld.
Tijdens de zittingen hadden bei
den als verweer aangevoerd, dat
zij uit vrees voor eigen leven des
tijds tegen hun zin het bevel van
hogerhand hadden opgevolgd deel
te nemen aan de executies.
Ontslagaanvrage admiraal
Pinke ontkend
De reeds van militaire zijde als
onjuist gekwalificeerde geruchten
omtrent de ontslagaanvrage van
luit.-generaal Spoor worden thans
te Batavia gevolgd door soortge
lijke geruchten met betrekking
tot de vice-admlraal Pinke, de
commandant der zeemacht. Des.
gevraagd werd van zeer gezagheb
bende zijde aan Aneta medege
deeld, dat de geruchten omtient
een ontslagaanvrage van de heer
Pinke volkomen uit de lucht zijn
gegrepen.
Er doen de laatste paar dagen
wonderlijke geruchten de ronde.
Dr. Beel zou voornemens zijn al
te treden. Zijn aanvrage zou pe*
luchtpost verzonden zijn. Gene
raal Spoor zou ontslag hebben
aangevraagd. Latere berichten
melden dat dit onjuist is, althans
dat hij op de ontslagaanvrage zou
zijn teruggekomen. Zekerheid is er
nog niet. Wellicht dat die zeker
heid er zal zijn op het ogenblik,
dat u dit onder ogen krijgt. Maar
reeds nu achten wij het noodza
kelijk om er over te schrijven.
Er Is iets aan de hand. Geruch
ten als de onderhavige komen
niet zo maar uit de lucht vallen.
En we ge'.cven, dat we de plank
niet ver mis slaan, als we ver
onderstellen, dat een ontslag van
deze belde heren niet voortvloeit
omdat ze zo verrukt zijn over de
overeenkomst die ln Indonesië be
reikt is. Een overeenkomst, die nog
niet zo heel veelbelovend is, maar
die een mogelijkheid inhoudt om
aan het conflict een einde te ma
ken.
Het was wel opmerkelijk, dat bij
de jongste onderhandelingen de
naam van dr Beel. nota bene de
Hoge Vertegenwoordiger van de
Kroon niet genoemd werd. We zou
den ons konnen voorstellen, dat
hij zich gepasseerd gevoelt. Maar
tevens moeten we er direct de ver
onderstelling aan vastknopen, dat
dr Beel dan wellicht niet de juiste
man ls geweest, die in de vooraf
gaande per ode aan het bewind
was. Want zo goed als hij het niet
eens Is m >t het thans bereikte re
sultaat, zo goed zal hij ook geen
ernstige prangen in het werk heb
ben gesteld om enig vergelijk te
bereiken. Een vergelijk, waarop
de wereld wacht en waarnaar Ne
derland snakt.
Dit verwondert ons niet. Het ls
steeds de overtuiging van dr Beel
geweest, dat de Republiek niet
meer bestond Nu hij met zijn
neus op andere feiten geduwd
wordt, moet het ontwaken min of
meer onaangenaam zijn.
Welke reacties zal het aftreden
van dr Beel, gesteld dat dit door
gaat. in de KVP verwekken? Het
heengaan van de heer Sassen
heeft er reeds de nodige deining
verwekt. Het heengaan van dr
Beel zou het zeker in niet gerin
gere mate doen. Dreigen er moei
lijkheden in de regering? Het
mag als algemeen bekend worden
geacht, dat er over het Indonesi
sche conflict reeds meermalen
moeilijkheden zijn geweest.
Deze moeilijkheden mogen geen
oorzaak zijn. dat Nederland op t
ogenblik weer zou proberen de
weg terug te gaan. Er is ln de
Indonesische politiek nog slechts
een alternatief: Overeenstem
ming en zo spoedig mogelijk. Voor
Indonesië en voor Nederland.
Nog onaangenamer doet het aan
geruchten te horen over een mu
tatie ln het legerbevel. Een gene-
r al moge het met een beslissing
van de regering soms niet eens
zijn, hij heeft ze uit te voeren.
Hij behoort slechts de politie
agent te zijn. Zonder meer.
Zelfs geruchten doen in deze
veel kwaad. Het is voor vooruit
strevend Nederland zaak, op z'n
hoede te zijn. Het Indonesisch
conflict kan vergeleken worden
met een porceleinkast. Daarin
moet men niet met ruw geweld
te keer gaan. indien men scher
ven wil voorkomen.
Want die scherven zouden dit
maal geen geluk brengen.
Z.
England-spiel voor deze zaak niet
beslissend. Zou de theorie van mr.
van der Starp Juist zijn, dan
het gedrag van requirant niet
minder laakbaar zijn. Deze theo
rie van mr. van der Starp is uit
eengezet in diens destijds gepu
bliceerde brochure.
Prof. Langemeyer concludeerde
tot verwerping van het beroep.
Uitspraak over vier weken.
