Qe C
Ikmaaider
Meersman en Keteleer duikelden
door pech ver naar beneden
Waar de koffie en cacao blijven
Het Jodenverraad te Ursem
P'aalsen in N. Hollar*' worden aangedaan
Duikboot
opgebaggerd
zonneschijn
5DE JAARGANG N0 1534
ZATERDAG 14 MEI 1949
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaerder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar]
Abonnementen 0.32 per week 1.30 per
maand 3.90 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertentie! 14 ct, per m.m„ lamilieberioh- f
ten 18 ct. BjJ contact aanzienlijke kort*"ff
Verantw, redacteur J, van Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Tel K 3300-3971
Ronde van Nederland, 8e etappe
Schulte draagt wéér de oranjetrui I
De Oranjetrui hangt weer om de brede schouders van de sterk
ste renner van deze ronde: Gerrit Schulte. De Bosschenaar heeft
precies de course gereden, welke men van hem verwacht had en
zijn kans waargenomen op het wanhopig slechte weggedeelte tus
sen Bladel en Tilburg, dat hij zogoed kent. Maar hij zou zijn doel
toch waarschijnlijk niet bereikt hebben, indien Fcrtnna hem niet
op 2 critieke momenten had toegelachten en zijn geduchte concur
renten de rug toegekeerd had.
De eerste keer gebeurde dat in
de buurt van Susteren: de Belg
Meersman, de drager van de O-
ranjetrui, kreeg daar een aanrij
ding. waardoor één van zijn wie
len het begaf. En wat erger was.
tevens begaf zich het moreel van
de Belg en het had niet veel ge
scheeld. of hij had op diezelfde
plek opgegeven Nadat men hem
moed ingepraat had. stapte hij
weer op. in gezelschap van Ronde
lez. Acou en TalUeu die hun best
deden hem weer naar voren te
trekken. Tailleu moest na een
rninnm of 5 lozen, de andere 2
bleven hun best doen. maar de
spirit was er bij Meersman uit
in het verdere verloop van de rit
nam zijn achterstand voortdurend
toe. zodat hij ruim 12 minuten
achter de winnaar eindigde. Zo
doende werd één van Schulte's
mededigers naar de ie nlaats voor
lopig uitgeschakeld. Restte dus
Keteleer, die ook nog voor de Bos
schenaar in het algemeen klasse
ment stond.
KETELEER: OOK PECH.
Schulte had zich ln de omstre
ken van Weert, waar gesloten
spoorbomen de strijd nog wat com
pliceerden. met neg 10 anderen
naar vorep gewerkt en de kop
groep van 14 man ingehaald, die
geruime tijd ettelijke honderden
meters voorsprong had gehad. Tot
Valkenswaard bleven deze 25 ren
ners bii elkaar. Maar daarna, een
maal Eindhove gepasseerd, begon
een groeDje va 7 n^n. bij wie
Schulte (maar ock Keteleer) hoe
langer hoe harder te fietsen. En
op de hobbelige straatweg van Bla
del naar Reussel eing het zo hard
dat deze 7 de rest achter zich
lieten. Op dat moment was de
de Oranjetrui in het bezit, van
In de buurt van R^- ;sel trof de
Belg echter de teerenslag van een
lekke band. terwijl hii op een an
der wiel stond te wachten, gingen
de resterende 6 er van door, in
steeds feller tempo en teen Schul
te door de finish g»--. lag Kete
leer nog ettelijke minuten achter.
Schulte heeft hard gevochten om
behalve de le plaats in het alge
meen klassement ook nog de zege
ln deze etappe te behalen. Het zou
dan zijn 3e etappezegge worden,
maar zo ver strekte het geluk van
daag toch niet, want van Kerck-
hove kwam het eerst het gemeen
telijk sportpark binnenrijden en
won met 9 sec. voorsprong op G.
Schulte.
De uitslag van deze 8e etappe
(Kerkrade—Tilbure, 165 km)
1 van Kerkhove. Bel Wë b. 4.12.06:
2 Schulte. 4.12.15: 3 Vooren 4.12.18
4 de Hoog 4.12.22: 5 Schelllnger-
houdt: 6 Calleus. zelfde tijd: 7
van Staven. 4.14.27. 8 Braspenninx
4.14.34; 9 Grvsolle. 10 Beyens. 11
Leenen: 12 Pellenaars: 13 v Beek
14 van den Dungen; 15 Evers 16
de Korver. alle dezelfde tijd: 17
Keteleer 1.15.47.
Het algemeen klassement luidt:
1 Schulte, Nederland a. 41.02.38:
2 Keteleer. Ned. b 41.05 23. 3 Schel
llnperhoudt 1.03.39- 4 De Hoog
Ned e; 41.11.41; 5 Meersman. Bel
gië a. 41.12.51; 6 Callens, België a.
41.14.45; 7 van St-ayen, België b,
41.15.53: 8 Vooren, Ned c. 41.29.55:
9 van Est. Ned. d. 41.29 59: 10 Lee
nen, België b. 41.31.35: 11 Voorting
Ned. a, 41.31.55; 12 Grysolle. Bel
gië a. 41.34.08; 13 ^oos. Neder
land b. 41.3?.46: 14 "an den Dun
gen Ned-België. 41 38.44; 15 Pe
ters. Ned. b. 41.39.34
Gevolgen van de scheuring
Het Engelse vakverenigingscon
gres heeft niet-communlstische
vakverenigingsorganisaties uitge
nodigd zich te laten vertegen
woordigen op een internationale
conferentie, die 25 Jul te Geneve
zal worden gehouden. ..Het doel
van deze conferentie ls een gele
genheid te scheppen tot overleg in
verband met de noodzakelijkheid
tot de spoedige oprichting van een
doelmatige internationale vakver
eniglngsorganisatie en de moge
lijke vorm en aard van een der
gelijk lichaam te bespreken."
VERZOEK AAN TSJANG KAI
SJEK.
De Chinese nationalistische par
tij. de Kwomintang. heeft besloten
Tsjang Kai Sjek te verzoeken naar
Kanton te komen en „de leiding
van het land" op zich te nemen,
zo is in gewoonlijk betrouwbare
kring onthuld. Dit besluit is ge
nomen. door de centrale politieke
raad. het hoogste, over de politiek
beslissende orgaan van de Kwo
mintang.
KO JS VORRINK VERLAAT BINNENKORT HEI ZJT KENHr'\*
De heer Koos Vorrink, voorzitter van de Partij v. d. Arbeid, die bij
hei vliegLiiigungïiuk in Denemarken op 17 Januari zxcaar gewond
werdis in zoverre hersteld, dat hij nu spoedig het Nijköbing F.
Ziekenhuis, ivaar hij verpleegd werd, zal kunnen verlaten. Wij foto
grafeerden Koos Vorrink gisteren bulten het ziekenhuis. Aan zijn
rechterhand de Nederlandse verpleegster, zr. A. W. van Iperen, die
na het ongeluk met een speciaal vliegtuig naar Denemarken vertrok
om hem te verzorgen. Haar taak is nu ten einde en zij zal weer naar
Nederland terugkeren.
Smokkelbende gegrepen
Mannen van de rijkspolitie en de rijksrecherche te Amsterdam,
onder commando van de kapitein der rijkspolitie jhr B. F. de Beuu_
fort, hebben in samenwerking met Amerikaanse politiebeambten in
de afgelopen nacht nabij Frankfort een bende smokkelaars over-
vallen, teen deze bezig toas een partij van 15 ton cacao en koffie,
afkomstig uit Nederland en bestemd voor Zwitserland, op te slaan.
De rijkspolitiemensen te Amster
dam hadden reeds geruime tijd *t
vermoeden, dat een bende smok
kelaars bestaande uit Nederlan
ders. Duitsers en Polen, grote
vrachten cacao en koffie van Ne
derland via Duitsland naar Zwit
serland smokkelde. Eergisteren
vertrok wederom een dergelTjk
transport per vrachtwagen. Een
aantal rijks-rechercheurs en rijks
politiebeamtben hebben het ge
volgd. In Frankfort zou het over
geladen weden in een loods. De
politiebeambten hebben het ge
in deze loods verdekt op te stellen
en toen de bende, bestaande uit
elf smokkelaars, met de goederen
arriveerde werd zij „met open ar-
Uitspraak moordzaak te
Hoogwoud: 20 jaar
Het gerechtshof te Amsterdarv
heeft gistermorgen 20 jaar gevan
genisstraf mei volledige aftrek op
gelegd aan de 29-jarige S. yer-
planke en de 31-jarige H. de Groot
uit Hoogwoud.
Sara V., de echtgenote van J.
Heida uit Hoogwoud heeft samen
met de G., met wie zij een verhou_
ding had, gepoogd haar echtge
noot van het leven te beroven
door hem rattengif toe te dienen.
In September '47 stierf Heida na
het eten van pap, waarin rotten
kruid verwerkt toas.
De rechtbank te Alkmaar had
vorig jaar elk der verdachten tot
eenzelfde straf veroordeeld.
De passagiers van een vliegtuig
New York—Rome zijn gedurende
de gehele tocht boven de Atlanti
sche Oceaan geterroriseerd door
een krankzinnige die voortdurend
dreigde uit het toestel te zullen
springen en onophoudelijk tussen
de banken liep, terwijl hij de „Tra_
vellers cheques", die hij bij zich
had. versnipperde. Het was een
Italiaan van middelbare leeftijd.
men ontvangen". Een der smok
kelaars trachtte te ontvluchten,
bij de achtervolging werd op de
man geschoten, waardoor hij een
schampschot aan het hoofd op
liep. Het gehele complot is gear
resteerd. Op een der arrestanten
is een bedrag van 4000 dollar ge
vonden, hetgeen aan de chauffeur
van de vrachtwagen die de goe
den vervoerde, zou worden uit
betaald. Het onderzoek ls nog aan
de gang.
Verdachten in vrijheid gesteld
Het Hof van Cassatie had de
zaak tegen de Eindhovenaren
Mosterd en Weyers, die wegens
verraad en arrestatie van in Ur
sem ondergedoken joden door het
oijzonaer gerechtsnoj te Amster
dam tot 10 jaar gevangenisstraf
waren veroordeeld, na vernietiging
van het vonnis van het bijzonder
gerechtshof te Amsterdam verwe
zen naar het bijzonder gerechtshof
te Arnhem voor een hernieuwd
onderzoek.
De verdachte Fr. W., een zwager
van de oud-burgemeester v. Ursem
v d. Heuvel had bij zijn herhaalde
bezoeken het vertrouwen weten te
winnen van de Joodse onderdui
kers, die er zich tegen hem over
hadden uitgelaten, dat zij er veel
geld voor over hadden, als zij naar
Zwitserland konden ontvluchten.
Het echtpaar beschikte nl over
veel geld en over een verzameling
Juwelen die op 4 a 5 ton werd ge
schat. Fr. W. stelde zich in ver
binding met G. M., een agent van
politie te Eindhoven, waarvan
ieder wist. dat hij in nauwe rela
tie stond met de SD. Op 22 Febr.
'44 deed deze M. met assistentie
van zijn SD-collega Kooman een
inval in de woning van de burge
meester te Ursem, arresteerde het
echtpaar Coster. het joodse meisje
S Philips en de student J. Bak-
huys, die naar Eindhoven werden
gebracht. Ook de juwelen, waar
van Mosterd op grond van van
Weyers ontvangen gegevens de
schuilplaats wist, nam hij ln be
slag. Het joodse echtpaar Coster
werd naar Auswitz vervoerd en
keerde nimmer terug. Het meisje
Philips kwam na de bevrijding
weer vrij en de student Bakhuys
kreeg reeds na twee maanden zijn
vrijheid.
W. stelde het voor, alsof hij al
leen de joden wilde helpen ont
vluchten, doch het bewijsmate
riaal wees in de richting van ver
raad om geldgewin. Verdachte
Mosterd beweerde, dat niet hij,
maar Kooman de leiding had ge-
De lucht klaart op
Generaal Clay de Amerikaanse
bevelhebber in Duitsland, heeft
heden in een telefonisch gesprek
met 't Amerikaanse departement
van buitenlandse zaken verklaard
dat de opheffing van de blokkade
door de Sowjets „volledig" was en
.in goede geest gedaan". Clay acht
te kleine geschillen onvermijde
lijk en hij vond het nog te vroeg
om er veel waarde aan te hech
ten.
Hij meldde eveneens dat de han
delsbesprekingen tussen de Rus
sische en Westelijke autoriteiten
reeds begonnen waren.
VALSE TABAKSBONNEN
Er zijn vervalsingen in omloop
van de bonnen der tabakskaarten
QA en QC 903. De valse bonnen
zijn te herkennen aan de kleur.
Deze ls iets donkerder dan die van
de echte en helt meer over aar
het bruin. Handelaren doen er
goed aan tabaksbonnen, welke 'n
afwijkende kleur vertonen, nauw
keurig te onderzoeken. Behalve
aan de kleur zal men gewoonlijk
ook aan de opdruk van de bon en
aan de vezel aan de achterzijde
kunnen zien. of men met een ver
valsing te doen heeft.
Gouden koets gaat varen
had en dat hij nog een waarschu
wingsbriefje had laten schrijven
doch ook in dit geval waren de
bewijzen tegen hem.
De advocaat-fiscaal bij het Arn
hemse gerechtshof eiste thans te
gen beide verdachten 6 jaar ge
vangenisstraf en tegen M. ontzet
ting uit het recht een overheids
functie te bekleden. Op aandrin
gen van de verdedigers stelde het
Hof beide verdachten, die nog
steeds gedetineerd waren, in vrij
heid. De uitspraak werd beaald
op 25 Mei.
De Koningin heeft toestemm
gegeven om de Gouden Koets
een varende tentoonstelling op
nemen. Op 25 Mei zal deze expo
tie te Middelburg officieel worc
geopend, waarna de tocht beg:
Een hoge „Kempenaar", een b.
nenschip zal tot half Augustus q
kostbare last tesamen met de
creme caleche, citrines met har-
nassementen, uniformen en ande_
re bijzonderheden van „Prinsjes
dag-" over de Nederlandse binnen,
wateren dragen. Dit schip is daar
toe geheel omgebouwd en voorzien
van electrische lichten en een
brandbeveiligingsinstallatie.
Een sleepboot zal de tentoonstel
ling van plaats tot plaats brengen.
In vele plaatsen des lands, die aan
voldoende breed vaarwater liggen,
zal men een of enige dagen de ge_
legenheid hebben de koetsen en
alles wat erbij behoort te bewon
deren.
Deze varende tentoonstelling
heeft een tweeledig doel. In de
eerste plaats wordt hiermee een
wens vervuld van vele tienduizen_
den; die tot dusver niet in de ge
legenheid waren de Gouden Koets
te zien. Voorts hoopt men er een
belangrijk sociaal doel mee te
dienen. De entree's komen ten
goede aan het nationale Koningin
'anafonds ter bevordering van
■aatschappelljk werk. Ook de ba_
■n van de verkoop van een ge-
ustreerde beschrijving van de
iets worden in deze instelling ge
■,ort. De „Kempenaar" met zijn
Jouden passagier begint op 25 Mei
i zijn vaart in Middelburg. Via
den Helder zal de reis met lig
plaatsen in enige Noordhollandse
plaatsen worden beëindigd.
De organisatoren van deze tocht
zullen geregeld bekend maken
waar en wanneer de gouden koets
zal komen binnenvaren.
Een baggermolen, die tussen de
pieren te IJmuiden bezig is met 't
uitdiepen van de haven, stuitte
vanmorgen plotseling op het wrak
van een tweemansduikboot van
Hitiers Krlegsmarine. Met behulp
van een bok heeft men het karkas
boven water gehaald. Vermoedelijk
ls het vaartuig tijdens een bom
bardement gezonken. Er werden
geen lijken in gevonden.
Teneinde deze duikboot aan een
grondig onderzoek te kunnen on
derwerpen is zij op de wal gezet.
Is dat de Radio-oorlog?
Door de Reuterbureaux over de
gehele wereld wordt melding ge
maakt van vrijwel algehele storing
van de radio-verbindingen, vooral
op de korte golf uit Noord-Ameri-
ka, India en Oost Europa. Alleen
door de Zuid-Amerikaanse sta
tions wordt goede ontvangst ge
meld.
In de afgelopen nacht ls aan de
Zuidkust van Australië de prach
tigste „Aurora Eorealis" van jaren
waargenomen. Van deskundige zij
dé werd opgemerkt, dat dit ver
schijnsel in het algemeen sdttëfl'-
hangt met het optreden van zon
nevlekken, waaraan dan ook de
huidige storing in de radioverbin
dingen aan'te wijten zou zijn.
Zweden-Engeland 3-1
Engelse grootmeesters
verslagen
Hoe bitter de pil, die het En
gelse profvoetbal in het stadion te
Stockholm in de vorm van een 3-1
nederlaag te slikken kreeg, ook
icas, onverdiend toas de Zweedse
zege geenszins.
De Olympische kampioenen wa
ren in alle onderdelen van het
spel de meerderen van hun be
roemde tegenstanders en zelden is
het voorgekomen, dat een Engels
elftal zo'n onsamenhangend spel
vertoonde als in deze wedstrijd.
Geen enkele speler van het Britse
team kon zich tot zijn normale
club-vorm opwerken. Het elftal
speelde verward en slordig, naar
het leek verbouwereerd door het
prachtige combinatiespel der gast
heren.
Het teleurstellende spel der En
gelsen doet echter niet af aan de
grote kracht, die er van het
Zweedse team uitging. De Zweden
sepelden wat men noemt mooi
voetbal en alle drie de doelpunten
waren van uitstekend gehalte. Zij
werden gescoord door linksbinnen
Carlsson. mldvoor Jeppsson en
rechtsbuiten Johnson. Het enige
Engelse doelpunt, dat in het mid
den van de tweede helft werd ge
maakt, kwam van de voet van
Finney.
Naast aanvoerder Carlsson was
d eZweedse rechtsbinnen Gunnar
Gren de grootste uitblinker van
de wedstrijd.
Na dit slechte resultaat van het
Engelse elftal, ligt het ln de lijn
der verwachtingen, dat voor de
wedstrijd, welke Engeland op 18
Mei in Oslo tegen Noorwegen
speelt, enkele Ingrijpende wijzi
gingen zullen plaats hebben.
Conservatieven winnen
in Engeland
De einduitslag van de gemeen,
teraadsverkiezingen in Engeland
en Wales, Londen inbegrepen, is
als volgt:
Conservatieven 1856 zetels; Labour
1778 zetels; Onafhankelijken 941;
Liberalen 107; Communisten 14.
Uit de einduitslagen van de 28
Londense Boroughs blijkt, dat La
bour de leiding heeft ln 17 en de
Conservatieven in 11 Boroughs,
waarvan er 6 op Labour gewon
nen werden. De sociaal-democra
tische partij heeft 800 zetels ver
loren en 85 gewonnen, terwijl de
conservatieven 27 zetels hebben
verloren doch er 832 hebben ge
wonnen.
Voor Londen luiden de verkie
zingsuitslagen: Socialisten 739 ze
tels, Conservatieven 616. Commu
nisten 11. Onafhankelijken 4.
rsgssn oF
GELDIG TOT ZONDAGAVOND
VEEL BEWOLKING
Meest zwaar bewolkt met enke
le regenbuien. Zwakke tot matige
wind, hoofdzakelijk tussen Noord
en Oost. Weinig verandering tn
temperatuur.
Geestelijk leven
Van welke geest
HET GESLACHT waartoe wif be
horen wankelt als tussen afgron
den. Er staat ergens een woord Irt
de Psalmen, dat we zouden kun
nen laten gelden voor dit geslacht
Al uw baren en golven slaan bo
ven ons tesamen. We hebben in
deze week teruggedacht aan tvat
negen jaren geleden over ons land
en volk kwam. In gedachten ston
den we weer het was drie uur tn
de nacht - voor het raam van on.
ze slaapkamer en tuurden naar de
nachthemel, die vol zat van het
onheilspellende gegrom der dui
zenden motoren. En beneden, luis
terende naar de radio, wisten wif,
dat het oorlog was.
Wij hebben ook bedacht al wat
daarna volgde. De vijf donkere ja
ren van felle strijd; niet zelden
gepaard met gevoelens van rade
loosheid. Jaren van een vreselijk
lijden en jaren, waarin de dood,
niets ontziende, heerste. En nog
steeds is het zo, als mensen bij
elkaar zitten, dat bij tijden de ge.
sprekken zich weer wenden naar
deze felle tijden. En eenmaal be
gonnen raakt men niet uitgedacht
niet uitgepraat.
Nu toilde ik een ogendlik met u
denken aan de geest, die uit dit
alles sprak. Wij kunnen immers
stilstaan bij de feiten die zich over
ons voltrekken. Wij kunnen r~k
wat verder zien, wat dieper. Dan
zullen we elkaar stellen voor de
vraag: Waaruit komt het alles
voort?
Wie herinnert zich niet meer de
redevoeringen, die Hitier hield in
de sportpaleizen voor de tiendifi-
zenden. En icie, die goed luisterdet
heeft toen niet gehuiverd.
Gehuiverd niet vanwege datge
ne, wat hij beweerde; niet van
wege de feiten, die hij vermeldde,
maar vanwege de wijze, waarop hi)
het deed, beter gezegd, vanwege de
geestwaaruit dit alles voortkwam
Want dit toas een geest uit de af
grond, een geest van vernietiging.
Deze wijze van spreken riep de
gedachte op aan de leerling van
de tovenaar. De tovenaar beschik
te over het toverwoord, waarmee
hij de boze geesten kon oproepen
en in hun holen terugdrijven.
Maar de leerling, die eens het to
verwoord van zijn meester heeft
gehoord, hij heeft het woord ver
geten. En nu roept hij ze wel op,
maar hij kan ze niet meer de baas.
En ze woeden voort.
En wie, die eerlijk terugdenkt,
herinnert zich niet meer, hoe,
toen eenmaal het onheil over ons
was losgebroken, niet alleen een
eerlijke nationale geestdrift men
sen aangreep, maar ook de boze
geest van de wraak en de vernie
tiging over anders zo rustige men
sen vaardig worden kon. Velen be
grepen er opnieuw iets van wat
demonen waren. En ontsteld over
hetgeen, waartoe mensen in s'nat
waren, huiverde menigeen, dieniet
alleen naar buiten, maar ook naar
binnen keek, voor de geesten, die
in hem zelf wilden opstaan
De oorlog is voortgegaan. Die
oorlog heeft ontzaggelijk veel
vernield. Uiterlijk en innerlijk. Het
dagblad „Trouw" is momenteel
zelfs bereid te erkennen, dat er in
de kampen der politieke delin
quenten dingen zijn gebeurd, file
aan de Duitse gruwelen deden
denken. En waar dat geschiedde,
daar heeft men zich de vraag ge
steld, of Hitier niet toch deze oor
log had gewonnen? Immers zijn
geest heerste daar.
Nu zien wif naar het heden en
we zien vooruit. Het staat er met
de geest der mensheid niet best
voor. Ook niet met de geest van
het Nederlandse volk. En tegelijk
is het de geest, die alles bepaalt.
Prof. Kraemermomenteel de
leider van het Oecumenisch Cen
trum te Genève, schreef kort na
de oorlog, dat het van het groot
ste gewicht was op welke grond
slag ons nationale leven, zoioel als
het leven van de mensheid zou
worden gereconstrueerd. En daar»
om moet elk beioust levend mene
kiezen. Neutraal zijn is r.i»t
lijk. De vraag komt op isder
In welke geestelijke wereld tal *w.
uitgangspunt liggen.
Van welke geest zift gij? Welbz
normen wilt gif gehoorzame/%
welke doeleinden nastrevenT Wet-
ke „heer", welke „god" wilt ge dts
nen? Deze vragen sullen toe nfci
kunnen ontwijken.
De Christelijke Kerk gaat voort
naar haar Pinksterfeest. Daar ft
ook van de „geest" sprake. Van és
„Heilige Geest" zelfs, zouaen we
die allen misschien meer nodia
hebben dan brood
J. DIK ROOM
