Over de grens Het Negervraagstuk in Amerika Brieven van Mr. WiHem Eland l nr.'mantels en zomerdrarht op één show Ouderwetsen toch ^Cijnheer de Burgemeester.... Er Is ln Amerika een onbloedige Omwenteling öch aan het voltrek ken Zoals wij opgescheept zitten met het Indonesisch probleem, xo Bit Amerika met een probleem, flat nog veel ernstiger ls. Een pro bleem dat niet van vandaag of gis ter ls, maar dat haar oorsprong Vind ln vroeger eetrv/en, toen de Negers als slaven naar Amerika werden vervoerd. Sedert de Ame rikaanse burgeroorlog en de af schaffing van de slaver.ij is het lot van ae negers in Amerika wel Iets dragelijker geworden. Het is niet meer geoorloofd om 'm voor de minste geringste kleinigheid af te rossen. Maar nog altijd ls het zo. dat de Negers in Amerika de ver schoppellngen zijn. De mensen, waar men op neerkijkt en vaar men aparie gelegenheden voor Behept. En wee de neger, die het waagt, zich aan een blanke te ver grijpen. Maar al te gauw stenden in vele staten ongure elementen klaar om een lynchpartij te organiseren en de daders gingen zo goed als al tijd straffeloos huns weegs. President Truman heeft bij de vorige presidentsverkiezingen de belofte gedaan, dat alles in het werk zal wordén gesteld, om hef lot van de negers te verbe'eren en om hen volkomen rech:sgelijkheid en rechtszekerheid te verschaffer. Speciaal In de Zuidelijke S aten is een storm van verontwaardiging opgegaan tegen dJ* voornemen. Want nog altijd wordt daar de Ne ger beschoouwd ais plantte °%slaaf wr-rmee men geen rekening be hoeft te houden. Evenals op an der :crreln toont Truman, dat hij heg Mets meer ls als h°t gemoede- 1' ar netje, dat n'^ v«el te be ekenen heeft, en waarvoor men fc- in de eerste r> rtcde van zijn pr ^Identschap hield. Fet wetsontwerp ter «voorkoming vm lynchpartijen !s reeds door de Senaatscommissie in behandeling ge :en Niet langer zullen de le- flgii van Tu ïr1»x Klan straffe ioo tot lynchen kunnen ophi sen. Gevangenisstraffen tot twintig Jaa* caj^e.es t'. 75UQ0 dollars kun non worden opgelegd. Truman ls druk bezig de Negers eindelijk tc'- vc' bn«* - t- tt>- spr: ?kt wel vanzelf dat de Negers er TTo.3fnegers waaronder er ve>n z't 'i dfe een zeer hoge graad van on wikkeling e-t beschaving b: en alles doen om de heer Truman ln zijn pogingen te steu nen y.jzonder merkwaardig ls in dit ve jand het op reden van dr Bunche geweest Zoals men zien zal herinneren is dr Bunche de opvolger geweest van graaf Fol ker Bernadotte ln. Pales.lna en aio n heeft men waardering voor de resultaten, die hij als bemid delaar heeft weten te bereiken. Dezelfde dr Bunche is iemand, die Ncerbloed in zijn aderen heeft Misschien ls he: u ook opgevallen dat men bijna nooit een foto van hem egenkomt in de dagbladen Of het is omdat dr Buche er geen p ip stele f:in geiotografeerd te worden, of omda: de fotografen van de Amerikaanse pers er gsen prijs op s.ellen om iemand te ver eeuwigen, die Negerbloed in zijn aderen heeft, we: en we niet. Aan deze dr Bunche is de pcS.3 aanjeboden van onderminister v. bui enlandse zaken en hij heeft ge welgerd om die fuclie te aanvaar den. zolang er geen volkomen ein de is gekomen aan de rassendiscri mina- ie in Amerika. D.w.z. zolang er en volkomen rechtsgelijkheid ls vsor Amerikaanse burgers, van we":e huidskleur ze ook zijn, ziet tneu dr Bunche niet op deze hege post. De houding van dr Bunche heeff ln Amerika een geweldige opschud ding te weeg gebracht. Niet alleen onder de intellectuele Negers, die er i Amerika in vrij grote ge tale zijn. (Wel een bewijs, dat de geestelijke geaardheid van de Ne gers voortreffelijk is. Want de ge legenheid om vooruit te komen was maar ln heel beperkte mate aanwezig). Een vooraanstaand blad als de New York Times heeft er zeer scherp op gereageerd en verklaard dat de daad van dr Bunche duide lijk aantoont, dat de tijd gekomen is om voor goed te breken met h superioriteitsgevoel van het blanke ras. In verschillende andere bladen worden dezelfde geluiden gehoord en zelfs vanuit het Zuiden hoort men slechts weinig tegenstrubbe llngen. Zo schijnt ook dit deel van Trumans verkiezingsprogramma binnen zeer korte tijd ln vervul ling te zullen gaan. Na eeuwen onderdrukking sullen de dertien mlllioen negers In de United States eindelijk als volwaar dlge burgers worden beschouwd. Tenminste volgens de wet. Of het publiek zich er reeds naar zal ge clragen, ls een andere vraag. Dat ls echter geen kwestie van wet. Dat is een kwesiie van opvoeding. Want zelfs wij Nederlanders zou den op dat gebied nog wel een weinig opvoeding nodig hebben. Bekijken wij een neger, als we hem tegenkomen alleen maar met nieuwsgierige blikken? Of voelen we ons ook niet een weinig verhe ven? Hoe verheugend Is 't echter niet, dat slechts een vijftiental jaren nadat ln Duitsland de Neurenberg se wetten werden Ingevoerd, Ame rlka eindelijk tot het bewustzijn kemt. dat de kleur van de huid niet bepalend ls voer de kwaliteit van de mens. EERSTE VLUCHT VAN NIEUW AMERIKAANS STRAAL VLIEGTUIG De Lockheed F 90, het nieuwste straalgevechtsvllegtuig der Ame rikaanse luchtmacht, heeft met goed gevolg zijn eerste proef vlucht volbracht. De F 90 ls een van de grootste gevechtsvliegtuigen, die ooit ge bouwd zijn. Het toesnel weegt on geveer 12.500 kilo. Volgens de pi loot trok het ln 10 minuten tot 4.5 kilometer hoogte op, doch hU voegde er aan 10e, dat dit niet het snelste atUgtempo van het vliegtuig ls. In 1950 komt deze machine waarsshijnlijk ln de pro ductie. ZIJ WAREN TE DORSTIG. Totnogtoe bestond ln de provin cle Gelderland de toestand dat men zwak-alcoholische dranken mocht tappen ln de op kermissen bij feesten e.d. geplaatste dansten ten, wanneer men daartoe vergun ning had. Het was weliswaar ver boden tijdens het dansen te tap pen, maar in de praktijk bleek dat er niet alleen m de pauzes gedronken werd. Om aan de mis standen, die daardoor zijn ont staan een einde te maken ls nu besloten dat ln den vervolge geen drank meer getapt mag worden ln tenten waarin de gelegenheid bestaat om te dansen. ONDER DE MENSEN Amice, Zoals ge wset ben ik al sinds zes jaar groo'vader. Ik ben aan die toestand gewend geraakt, maar ik erken, dat het in het begin voor «daar zo Ineens, van de ene Adele en mij een beetje raar was als je op straat! zo schersender- wüsnu ja. schertsenderwijs, maar ondertussen! door beken den opa en oma werd genoemd, terwijl wij ons toch nog jong van lijf en leden weten en lid van het Sportfondsenbad zijn en meelo pers In de Vierdaagse! Toen ik mijn eers e kleinkind had. schreef ik het mijn brccr. de overtuigde oude vrijer en notaris Richard. (waar mijn jongste zoon naar ge noemd ls), het grote nieuws. Wel, atwoordde mijn broer, dat jij nu grootvader bent is tot daaraan toe. maar wat heb ik misdaan ora J op de dhdere, een „oud-oom" te zijn? Inderdaad, wij mensen zijn maar zelden datgene waar we onszelf voor aanzien, we zijn maatschap pelijk vaak wat anderen van ons maken. Of wat de kleding van ons maakt. (Hoeveel mensen krijgen met de uniform niet op slag een andere geestesgesteldheid?!) Of wat het ambt van ons maakt. Ik fcen eens onder het gehoor ge- weesj van X., een in den lande bekend partijleider, hij leek ach ter een sprekerskatheder de dul zenden mensen een soort halfgod Twee dagen later kwam hij bij mij om mij ln mijn hoedanigheid van advocaat heel zijn zedelijke ar moedje uit te stallenzijn vrouw had een scheiding aangevraagd en als het schandaal wereldkun dig werd, zou de man zijn Kamer zetel en leidersfiguur verliezen. De halfgod werd voor mijn ogen een hoopje ongeluk en hij was het geworden van de ene dag op de andere Schijn is driekwart van het leven, amice, geloof Je niet? En de beste mensen bekommeren zich niet veel om de schijn en daarom ra ken ze ten achter bij die er dag en nacht opletten. In de Bijbel gaat het de mannen, die de schijn vereren, de phariceeërs, wel. maar niet alleen ln de Bijbel. Er waren ln het gewest, waar lk geboren ben, twee burgemeesters: de een was altijd blindelings aan de kant van de rijken en de mensen met relaties en met de schijn, en de eenvoudige scheepte hij af met dierbaar-klinkende lege beloften en nietszeggende handdrukjes, de andere burgemeester, een aristo craat. was nogal egenwlllig en kop pig maar eerlijk. Toen de Duit sers van deze laatste de lijst met namen van Joodse gemeentena ren opeisten weigetrde hij die te geven. De burgemeester, dio ze dierbaar kon zijn, gaf ze direct. Mijnheer zei mij, nadat dit ge beurd was, de oudste veldwachter over deze burgemeester: Wat een laffe streek, ik schaam voor mijn eigen burgemeester, maar als de moffen weg zijn krijgt hij zijn deel, mijnheer! Jawel, eerlijke po- lititeman, je weet het nu zelf: Qie burgemeester van relaties èn schijn heeft de meest aangeziene post gekregen over heel de land streek, waarvan hij tijdens de oorlog zijn deel van Joodse ge meentenaren ln feite aan de Duit sers heeft uitgeleverd! Maar, goede krantenman en vriend, wat vertel ik hier. Je kent natuurlijk zelf dozijnen van der gelijke gevallen In ons lieve Ne derland. waar het schijnfatsoen triomfeert over het gewone fat soen Ik sta in mijn oude stad Am- BIJ EEN KLIMAAT als het onze. is het onmogelijk de kleding naar de kalender te richten. Nu noopt het het slechte weer ons nog regenmantels en vesten. De vrouwen, die een bontman tel rijk zijn, vinden deze nog maar een wat gerie felijke dracht. In Engeland was het niet beter met het weer gesteld dan hier en daardoor* kon het voorko men, dat op de laatste shows behalve zomer japonnen ook veel bont werd getoond. Maar weer of geen weer: de vrouw, die „uit" gaat, trekt haar cocktail-japon aan. De foto links boven toont 'n cocktail-japon van groen satijn met goudmotief. Om de strakke rok valt een losse rok, die van voren open is. Ruiten blijven nog steeds troef in het modebeeld. De zwart met rose geruite Jurk (rechts boven) is een zeer geschikte wandeljapon. De zwarte ceintuur, waarvan de uiteinden rechts en links schuin naar beneden val len, geeft aan dit eenvou dige japonnetje een apart cachet. Zeventien jaar is een moei lijke leeftijd; te groot voor servet en te klein voor ta fellaken. Een grote stro hoed. die achter op het hoofd wordt gedragen (mid den boven) is zeer flatteus voor de bakvis. Als zij naar een tuinfeest gaat, kan zij van een bont-pellerine (vooral geen zware bontca pe!) over de avondjurk veel plezier hebben. zelfs aan de peuters wordt op de shows gedacht. Vier miniatuur-mannequins stap ten de zaal door ln bont manteltjes van het-elfdc m. a*sel maar van verschïfende bontsoorten. Vele moeders bedachten.dat zij uit haar oude bontmantel best zo'n jasje voor haar dochtertje konden laten maken. De muts jes van de kleine mannequins maakten echter een overdadige indruk en konden de meest moe ders niet bekoren. wn^anH— VOOR DE VROUW yAGEN we in het wintersei- soen het pelerientje weer opduiken, ook deze zomer is het favoriet Het is dan ook heel practisch om een zonne badjurkje weer „gekleed" te maken of om eens een ander cachet aan een japonnetje te verlenen. En dat het ook met een rok en blouse een alleraar digst ensemble kan vormen, ziet U hier afgebeeld. Aan een bepaalde lengte bent U niet gebonden, U kunt deze naar eigen smaak veranderen. U maakt eerst de schouder- naad dicht en werkt dan de randen met schuine biesjes at De halsopening zet U tussen de dubbele stof van het kraagje. Bij jurkjes met een kraag neemt U het stippellijntje in het patroon als voorkant en zet U ook tegen de halsrand een schuin biesje. Met een paar steekjes in de schoudernaad kunt U het pelerientje op de japon hechten, of U maakt on der de kraag aan weerskanten een trensje (dat ziet men niet) en zet aan de pelerine op de zelfde plaats een paar haakjes. Vanzelfsprekend kunt U er ook dezelfde stof als van de japon voor gebruiken. By effen stof maakt U er desgewenst een klein zakje op voor een fleurig zakdoekje. sterdam als advocaat en procu reur midden in het zakenleven en het zedelijke leven van de hoofd stad en ik mag zeggen van een groot deel van ons land welnu, luister aar mij, „daar ls Iets rots ln de staat Denemarken", zei Ham let. lk verzeker Je, amice, niet «Heen ln Denemarken. En vergeef mij deze somber eindigende brief. W. E. Auto op het dak Enige jongelui uit Oud Alblas hadden aldaar een auto gehuurd omde Speedway-races ln het Gof fert-Stadion te Nijmegen te be zoeken. Het was een oude Renault die zij niet zelf konden sluiten en die ook niet voorzien was van 'n ultneembaar contactsleuteltje. Na afloop van de motorraces kwamen ze tot de ontdekking, dat hun vehikel gestolen was. Intus sen was in Beuningen op zeven kilometer afstand van Nijmegen een wagen van de dijk gereden. De beide Inzittenden gingen er na enlgszls van de schrik bekomen te zijn, vandoor en vluchtten de ui terwaarden in. Dit wekte direct argwaan bij de omwonenden, die de politie waarschuwden. Met be hulp van een aantal burgers ls men toen een Jachit op dit tweetal begonnen. Aanvankelijk hielden de twee zich schuil op de uitge strekte begroeide terreinen van de steenfabrieken. Na vergeefs ge poogd te hebben met een roeiboot de politie te ontkomen, zijn de 2 dieven, want zij hadden de auto gestolen, bij de sluis van 't Maas- Waalkanaal onder Weurt gepakt. Het bleken te zijn de 17-jarige K en de 18-jarige H uit Nijmegen. Zij hebben het er wonder goed af gebracht. De auto kwam nl. te recht op een onder aan de dijk sftaande woning en moest van het dak gehaald worden. ZATERDAG, 11 Juni, na 12 uur: Hilversum I 301 m. 12.00 Johan Jong^ org*3lc f.2.33 Bymphony of Strings; 13.00 Ned Strijdkrachten; 13.30 Metropole-orkest; 14.00 Het Nederlandse lied; 14.20 Kon Mili taire Kapel; 15.00 Twentse streek, uitzending; 15,25 Omroepkamer- orkest; 16,25 Jan Corduwener; 17,00 nieuws v d platenmarkt; 17,30 om en nabij de twintig; 18,00 nieuws; 18,30 Ned Strijdkrachten; 19.00 Artistieke staalkaart: 19,30 Bijbellezing; 20,00 nieuws; 20,15 Accordeola; 20,45 De Bonte Bal; 22.00 Vindcbona-Schrammel'n; ^2, 25 Mensen, d e wel eens ontmoe ten; 23,00 nieuws. Hilversum H, 415 m. 12,15 piano spel; 12.33 en 13,20 Amusements orkest; 13,00 nieuws; 13,50 film en toneel: 14.10 omroeporkest; 15,10 Naar het wonderland de rmuziek; 15.30 Franse chansons en musette -nuzteki. 15.10 nivm»-'- 1*30 De schoonhed van het Gregoriaans 17,00 Jeugd uitzending; 18,00 Henk Orthmann's Rhythmesextet: 18,45 Septet Johnny Ombach; 19,00 en 20.00 nieuws: 19,15 Operaklanken; 20,20 Lichtbaken; 21.00 Orkest zon der naam: 21,45 Krutsklank-puzz- le; 22.00 Weekend serenade; 23.00 nieuws. ZONDAG 12 Juni: Hilversum I, 301 m. 8 CO nieuw» 8.20 gram. muziek: 8.40 Nederland se volksliederen: 9.15 Men vraagt en wij draaien: 10.00 Meestér-trio; 10,30 In de tuin der poëzie; 10,56 De Jonge Flierefluiters; 11,15 Trian gel: 12,00 nieuws: 12.15 Sport ln de muziek; 12.30 DenemarkenHol land. voorwedstrijd in zang en mu ziek; 13.25 Reportage Denemar ken—Holland, door A van Leeu wen; 16,00 Orkest Maria Zamor- ra: 16,30 Sport; 17.00 Accordeon orkest; 17,20 Koorzang; 17,40 Jan Corduwener; 18.00 nieuws; 18,30 Ned. Strijdkrachten: 19.00 Voor de jeugd: 29,00 nieuws; 20,15 Waltztime; 20,45 Hoorspel; 21,20 Omroeporkest; 22,05 Hersengym nastiek; 22.35 Vioolrecital: 23.(K nieuws. HILVERSUM II, 415 m 8,00 nieuws; 8,30 Hoogmis; 9,30 nieuws; 10,00 kerkdienst; 11,30 Anthon van der Horst, orgel; 12,15 Apologie; 12,40 en 13,20 KRO-amusements orkest; 13,00 nieuws; 13,45 Uit 't boek der boeken; 14,00 Cor van Boven, plano; 14,40 Omroepka- merorkesl; 15.40 Orgelconcert: 16,10 Sportxepoiages. 15,25 Ves pers; 17.00 Kerkdienst; 18.50 Geestelijke Koorwerken; 19,30 nws 19,50 In 't Boeckhuys20,12 Ulf en Thuis; 23,00 Nieuws. MAANDAG 13 Juni, voor 12 uur: Hilversum I, 301 m. 7,00 en 83,00 nieuws; 7,30 en 8,15 gram. muziek; 8,40 Johan Jong, orgel; 9,1)0 Kamermuziekconcert. 10,00 Morgenwijding; 10,30 Voor de vrouw; 10,45 voor de zieken; 11,20 Kamermuziek. HILVERSUM II, 415 m. 7,00 en 8,00 nieuws; 7,15 en 8,15 gram.- pïaten, 9.15 voor de zieken; 9,45 Symphonisch concert; 10,30 Mor gendienst. 11,00 gram. muziek; 11,40 ZZangrecital. door N J. P SMiTH Mevr. Poortman* is gearriveerd in het ziekenhuis. Zal ze dadelijk constateren dat niet haar eigen man doch ome Harry T.ulleners onder de witte lakens ligt? Haast heeft mevrouw intussen niet. De schade aan de auto interes seert haar blijkbaar meer dan de schade, die haar echtgenoot heeft opgelopen.... „Zou u denken, dokter, dat die auto nog opgeknapt kan worden?" vroeg ihëv'ccuw Poortmans. ..-.iet beste zal wel zijn, dat we het di. g naar het autokerkhof laten sle pen U heeft de wagen zien staan? Dan kunt u zich enig denkbeeld vor men van de kracht, waarmede hij tegen de boom is gereden", antwoordde de dokter. „Ja, het kwam niij voor, dat Jo er nogal flink de gang in gehad moet heb ben. Ik heb hem meermalen gewaar schuwd, dat hij niet zo roekeloos moest rijden nu heeft hij er de gevolgen van!" Het leek de zuster of de vrouw van de burgemeester er bly om was, dat haar man dit ongeluk gekregen had. Zij had meermalen gewaarschuwd.... wie niet horen wil, moet maar voelen, dat had hy nu van zijn onvoorzichtig rijden.net goed. Van terzijde nam zij de burgemees tersvrouw nog eens op. Hoe wa9 het mogelijk, dat zulk een jong mooi schep sel, zo harteloos over een ernstig opge- luk, dat haar eigen man getroffen had, kon zitten praten?Misschien be greep zij de ernst van het geval niet zij leek nog zo jong. „Hij moet eerst van da dijk afgevlo gen zijn en toen recht op een boom aan, niet waar?Dat heb ik tenminste uit het verhaal van Wouters begrepen." Het kostte de administratie-zuster moeite, zich niet in het gesprek te mengen. Nu zat dat mens hier meer dan een kwartier en nog moest zij naar de toestand van haar man informeren. Neen, dan had de zuster toch maar lie ver met een vrouw te doen, die de ze nuwen van ontroering en aandoening niet meester was die van angst en ontsteltenis nauwelijks wist wat zij deed die met zenuwdruppels tot kalmte gebracht moest worden die zich liet troosten en steeds weer de ver zekering wilde hebben, dat het heus zo erg niet was dat de man binnen een paar dagen weer helemaal opgeknapt zou zijn. „Wat heeft mijn man eigenlijk, dok ter?" vroeg de burgemeestersvrouw, nadat zij haar neusje wat bij gepoederd had. Dokter Diemei behoefde geen ant woord te geven. Er werd geklopt een verpleegster kwam mededelen, dat me vrouw de patiënt een ogenblik mocht zien als zij zich kalm kon houden. „Dat zal wel gaan", antwoordde me vrouw Poortmans vriendelijk. Daar ben ik niet bang voor, dacht de administratie-zuster. O, ze had plotse ling een hekel aan die mooie vrouw met haar helderblauwe ogen gekregen. De burgemeester mocht dan zijn wat hij wou die vrouw van hem deugde in geen gevaL „Ik zal mijn hoed maar weer opzet tenKan dat nog even zuster?" Een beetje verwonderd keek deze eerst de burgemeestersvrouw en daar na haar collega aan. Zorgvuldig stop te mevrouw Poortmans het blonde, weerspannige haar onder de hoed, be keek zichzelf nog even vluchtig in het spiegeltje, dat ze uit haar tas haalde en zei toen: „Ik ben klaar. Zal ik u maar volgen?" „Alstublieft". „Gaat u niet mee. dokter?" vroeg zij aan dokter Diemei, die eveneens de voorbereidingen voor het vertrek met onverholen verbazing had gadegeslagen. „Ik wacht wel even op u", amwuord- de de dokter. „Dan kunnen we samen naar huis gaan, want lk ben bang. dat u niet zo lang bij de patiënt zal worden toegelaten". „Ik vind het prettiger, als u mee gaat", aai mevrouw Poortmans. „Ik houd niet van ziekenbezoek ik voel me nooit erg behaag'lijk in zo'n zaal met allemaal zieke mensen". „De burgemeester ligt niet op een zaal hij is als eerste-klas patiënt in geschreven", merkte nu de administra tie-zuster op. „Toch zou ik het op prijs stellen, als u met mij meeging", wendde mevrouw, zich weer tot do dokter. Zij ging naaf dokter Diemei toe en gaf hem een arnw En tochwas de administratie* zuster verwonderd, toen mevrou^ Poortmans zich bij de deur nog eenfl omkeerde, haar aankeek en verontschul digend zei: „Neemt u mij niet kwaltfM ik vergat bijna u te groeten dafl röster!" Dokter Diemei heeft gelijk. _bromdj| zij, toen de deur dicht was. ZA vervolgd». heb ik het nog nooit gegeten (Wordt

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1949 | | pagina 5