Ikmaardeï
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
Duitse ex-kroonprins krijgt
„Huize Doorn" niet terug
AHe „weldaden'' aan Nederland
bewezen mochten niet helpen
ar
baba\
„Ik heb een moord gepleegd"
Maar het lijk was zoek
64 Jarige vrouw
vermoord
Vreugde over „Parijs"
Zorg voor gedemobiliseerden
5DE JAARGANG NR 1566
WOENSDAG 22 JUNI 194»
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen ƒ0.30 per week ƒ1.20 per
maand ƒ3.65 p, kwart. bU vooruitbetaling
Advertenties 14 ct per mm., familieberich
ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting.
Verantw. redacteur; J. v. Zoontn Bureau, Ridderstraat Koek Oudegracht Tel R 2200 3971
De raad voor het rechtsherstel heeft het beroep van de
Duitse kroonprins tégen de beslissing van het Nederlandse
beheersinstituut, dat hem op 28 Mei 1948 een non-enemy-
verklaring (ontvijandig) ontzegde, verworpen. Prins Friedrich
Wilhelm, die thans In Zwitserland woont, vroeg een verkla
ring van ontvijandig aan het beheersinstituut, omdat hij de
bezittingen van wijlen zijn vader de Duitse ex-keizer, in be
zit wilde krijgen. Deze verklaring 'werd hem geweigerd op 28
Mei 1948. Door dr B H Wesseling de gemaehigde van de
kroonprins, werd beroep tegen dit besluit aangetekend bij de
raad voor het rechtsherstel
Deze raad nvp»wnntr in 7ïjn pit-
ssn'-r>?k o.m.. dat het Besluit vijan
delijk vermoeen zowel de vijande_
l.ke staa: zelf als haar onderdanen
treft. Het is vonom^n om Neder
land 'enigermate zeker van scha
devergoeding te s ellen. Alle in Ne
derland aangetroffen vijandelijke
bezittingen werden dan ook ver
vallen aan de staat verklaard. Ui*
zonderingen hierop worden ge
maakt voor vijandelijke onderda
nen. die met de Nederlandse sa
menleving zijn vergroeid en krach
i" - hu» P^d^9inien in tjorlogs-
kunnen wor
den aangemerkt.
Het is de raad voor rechtsherstel
gebleken, dat de kroonprins niel
ln Nederland woonachtig was en
ook niet met Nederland vergroeid
was. Ouk ziet de raad geen ge
dragslijn, die duidelijk ten behoe
ve van Nederland werd gevolgd.
Aangenomen dat bet juist is, dat
prins Friedrich Wilhelm tegenover
het nazi-regime eerst een afwach
tende houding heef aangenomen,
zich later van het regime heeft af
DE OLYMPISCHE DAG.
Om 1.15 uur gaan de hekken van
het Stadion dicht, nu weer va§t
staat, dat de 10e Olympische dag
aanstaande Zondag een maximum
toeschouwers zal trekken ver
zoekt men ons namens het NOC
er op te willen wijzen, dat, in ver
band met de opmars der gymrias
ten. de hekken va.» het Olympisch
stadion om kwart over een precies
gesloten worden. Het publiek dat
dan niet binnen is. moet tot
na het eerste nummer van het
programma buiten blijven wach
ten.
HET PROCES TEGEN DE
MOORDENAARS VAN GANDHI
He. oppergerechtshof van Oost-
Pooiidjab heeft Sjanklr Kistayya
en Dattatraya Partsjoere vrijge
sproken in verband met het door
hen aangetekende hoger beroep.
Zij waren beschudigd van mede-
plichigheld aan het doen van
Gandhi. Het beroep van de andere
beschuldigden werd afgewezen.
Het hof beval clementie aan voor
Gopal Godse de broer van Gan
dhi''s moordenaar.
In Februari werden Nathoeram
Godse en Narayan Apte ter dood'
veroordeeld en vijf andere Hindoe
extremisten werden tot levens
lange verbanning veroordeeld. Na
toeram Godse kwam indertijd op
tegen de beschuldiging van samen
zwering doch bekende Gandhi ge.
dood te hebben.
gekeerd en tenslotte aan de ver
zetsbeweging heeft deelgenomen,
wil het de raad voorkomen dat
dit een daad van vaderlandsliefde
zijnerzijds is geweekt, doch zulks
houdt geen verdiensten voor de
Nederlandse of geallieerde zaak in.
's Prinsen aangevoerde afkeuring
van de inval in Nederland in 1940
toen Duitsland voor de tweede
maal de neutraliteit van kleine lan
den schond, wettigt het afgeven
van een niet-vijandig verklaring
evenmin. Voorts werd aangevoerd
dat de prins, teen hij bij de be
grafenis van zijn vader ln Doorn
vertoefde, de redding van drie ter
dood veroordeelde Nederlanders
heft bewerkstelligd en nadien aan
de slotvoogd van Huize Doorn op
dracht heef gegeven de hulp aan
verdruk ie Nederlanders, zoals die
tijdens het leven, van'zijn vader
werd gegeven, voort te zetten. Di;
acht de raad op zichzelf geen be
wijs van een groie verbondenheid
met de Nederlandse zaak. Er wa
ren meer Duitsers in Nederland,
die tijdens de oorlog hulp aan an
deren hebben verleend.
Op gror.d van de criteria van het
Besluit vijandelbk vermogen en de
opgesomde rechtsoverwegingen
verwierp de raad van het rechts
herstel het beroep tegen de be
schikking van het Nederlandse
beheersinstituut, waarbij aan de
kroonprins een non-enemy-verkla
ring geweigerd werd. De Neder
landse bezittingen van de overle
den Duitse ex-keizer blijven dus
aan de staat der Nederlanden.
KONINKLIJKE BELANGSTELLING YOOR T HOLLAND FESTIVAL.
K.M Koningin Juliana en Z.K.H. Prins Bernhard hebben Maandag
avond van hun belangstelling voor het Holland Festival in de
hoofdstad blijk gegeven door bijwoning van een uitvoering van het
Monte Carlo ballet in de Stadsschouwburg. H.M. de Koningin en
de Prins tijdens het spelen van het Wilhelmus bij de aanvang van
de voorstelling.
„Ik heb een moord gepleegd",
vertelde een Engels sprekende
man, die zich met bebloed gezicht
en handen dezer dagen bij het
militair hospitaal in Den Haag
meldde. De recherche, afdeling
moordzaken, rukte uit „om het
lijk te zoeken". De vermoorde had
echter de benen genomen.
De Engelsman, die met een vol
maakt Amerikaans accent sprak
en zich uitgaf als zeeman, vertel
do, dat hij „aan de rol was ge
weest" en meningsverschil met 'n
hem onbekende man had opge
lost door deze knockout te slaan.
Deze man had gezegd, dat Ame
rikanen lui waren. De „moorde
naar" was zelf met een bloedneus
uit de strijd gekomen. Zijn tegen
stander was morsdood, zo vertel
de hij Het ,ÜJk" is nog steeds
zoek.
Onze Amerikaanse zeeman ech
ter vloog in een polltie-trucje.
Tijdens zijn verhoor stond hij
zwaar te zwaaien op zijn zeebenen
omdat hij niet bepaald nuchter
was. „Piet. sta nou niet aan het
gebouw te schudden, Je ziet toch,
dat die ven x niet op zijn benen
kan blijven staan", waarschuwde
een rechercheur zijn collega De
Amerikaan schoot in de lach en
In een woonschuit liggende ln
de Vliet nabij de scheepswerf Scha
kenbos te Leidsendam heeft zich
Maandagmiddag een bloedig dra
ma afgespeeld. Toen de gewaar
schuwde rijkspolitie ter plaatse
kwam, vond zij aan boord van de
schuit het lijk van de ongeveer 64
Jarige mevrouw M. badend In het
bloed. Haar ongeveer 10 jaar Jon
ger eechtgenoot werd aangetroffen
in zodanige toestand van overspan
ning, dat niet alleen verhoor mo
gelijk was, doch overbrenging naar
de Herv. stichting Hul pen Heil
noodzakelijk bleek. Het stoffelijk
overschot van de vrouw is naar
Sint Antonlushove te Voorburg
vervoerd.
daarmee werd hij Nederlander.
Het is een man uit Deventer, die
er reeds eerder in slaagde zijn
rol als Amerikaan zo goed te spe
len, dat men hem zes weken gra
tis in een ziekenhuis verpleegde,
en zeven weken in het transit
kamp te Hoek van Holland de
kost gaf, voordat hij ontmaskerd-
werd.
Hij was nu weer uit °P gratis
verpleging bij de politie als pseu
do-moordenaar, welk logies hem
niet verleend is.
NEDERLANDS ARTIST HAD
ERNSTIG ONGEVAL
De Nederlandse circusartlst An-
tonius Werkerk ,die met twee part
ners zou uitkomen op de wereld-
sporttentoonstelling, welke deze
wee kte Stockholm wordt gehou
den is Maandagavond ernstig ge
wond door een val van een hoogte
van zes meter bij oefening voor
zijn balanceernummer op de mo
torfiets. De val werd veroorzaakt
door het breken van een paar
schroeven. Werkerk werd in bewus
teloze toestand naar het zieken
huis vervoerd. Men acht zijn toe
stand zeer ernstig.
Werkerk en zijn twee partners
De drie Torini's, zijn afkomstig uit
Amsterdam en bekend om hun
sensatienummer, waarvan gezegd
wordt dat het 't enige in Europa is.
Hierbij wordt zonder net gewerkt
op een hoogte van ongeveer veertig
meter, namelijk acrobatiek aan "n
zwiepmast van achttien meter bo.
venope en motor, welke zich op
twintig meter hoogte bevindt.
Werkerk schijnt bij zijn val een
versplintering in de schedelpan te
hebben opgelopen.
De man met de pijp
gevangen
De politie uit diverse plaatsen
van ons land heeft sinds Februari
een klopjacht gehouden op een
man, die kleedkamers van sport
velden en tennisbanen met onge
wenste aandacht vereerde. In Ven
lo Laren, De Bilt, Schlebroek enz.
Russen: Eerste stap naar de vrede
Oostenrijk: Een vreugde-boodschap
Derde bijeenkomst Internationale
Burgerluchtvaart Organisatie
Op het ogenblik wordt er te Mon
treal 'Canada) de derde bijeen
komst van de Internationale Bur
gerluchtvaart Organisatie gehou
den. Het hoofd van de Nederland
se delegatie, dr H. Copes van Has
selt. die tevens bestuurslid der
Organisatie Is, tijdens een zitting
van de administratieve commissie
De Russsische opinie is tevreden
over de te Parijs bereikte overeen
komsten, waarin zij volgens dë
correspondent van de „Prawda"
te Parijs, George Zjoekof, een te
ken van opklaring van de inter
nationale toestand en een eer-
ste schrede naar de regeling van
dc vrede ziet.
De dagbladen ruimen een grote
plaats in aan het slotcommuniqué
van de conferentie alsmede aan
een lang verslag van het nieuwsbu
re au Tass over d& slotzitting, doch
alleen de „Prawda" geeft commen
taar. Zjoekof verklaart ln zijn ar
tikel met nadruk, dat de over
eenkomsten te Parijs „ongetwij
feld een stap vooruit betekenen
en de internationale samenwer
king versterken".
Het is de eerste maal sedert de
zittlg van November 1946, dat de
ministers van buitenlandse zake.i
een reeks gezamenlijke besluiten
nemen, zo schrijft hij, en voegt
Het is onze plicht U een taak in de
maatschappij te geven
In de Utrechtse schouwburg, die
tot de laats:e plaats bezet was,
werd door de nationale demobilisa
lieraad, onder presidium van Prins
Bernhard, de nationale demobilisa
tiedag gehouden.
Spr. heette de verschillende der
aanwezigen in het bijzonder wel
kom en Sprak de hoop uit, da', door
onderling contact over en weer
ieder de taak zou volbrengen die
hij in deze op zich genomen heeft
De minister-president, dr. W.
Drees, besprak dan het onderwerp
Een taak en een plicht voor land
en volk. De minister begon met de
hoop uit te spreken dat deze bij
eenkomst feitelijk overbodig s. Im
mers ieder is overtuigd, dat wij 'n
zware verplichting hebben Jegens
dë Nederlandse jongens overzee.
Zij kwamen in Indonesië aan
onder geheel andere omstandighe
den, wetend, dat niet onverdeeld
vaderland achter hen stond. En zij
hebben zich later wel eens afge
vraagd of de gebrachte offers nog
wel zin hadden. Met diepe bezorgd
heid, zo zei de premier heb ik dit
meegeleefd. Maar Nederland zou
zijn plicht hebben verzuimd, als
het dit alles niet had gedaan.
Dr. Drees vond het gewenst een
geruststellend woord te spreken.
Er zijn geruchten, dat er voor ve
len geen werkgelegenheid zou zijn
en dat zU daarom zullen moeten
emigreren. Dit is nu een misvat
ting. De minister gelooft dan ook
tot de terugkerende te mogen zeg
gen: Het vaderland heet welkom
en is u dankbaar. En het zal zijn
taak vervullen, u een plaats in de
maatschappij te geven, die ge met
bevrediging zult kunnen vervul
len. Laten wij daarvoor samen
werken, zo besloot de minister zich
tot de aanwezigen richtend.
De minister van oorlog en van
marine, mr W F Schokking, be
sprak het onderwerp Welke voor
waarden schiep de regering? Mr
Schokking zette allereerst uiteen
De eerste verantwoordleijkheid
kwamen geregeld klachten dat
portefeuilles uit kleding van spe
lers waren verdwenen. En steeds
kwamen de signalementen van ver
dachte personen in zoverre over
een. dat men 'n onbekende man
die een pijp rookte, had gezien.
Men kreeg door centraal verza
melde gegevens een steeds duide
lijker beeld van de dief. Dit werd
een elndweegs gecompleteerd na
dat hij een te goed bon uit een
gestolen portefeuille ln een winkel
trachtte in te wisselen hetgeen
hem niet gelukte. Dezer dagen
heeft men de man te Voorburg
gearresteerd. Het is de 21-jarige
A J W B, die in een paar maanden
tijds voro 1700 tot 2000gulden uit
portefeuilles roofde. De politie pro
beert hem een zo kwaad mogelij
ke pijp te laten roken.
WERELDRECORD VERBETERD.
Gisteren heeft in het Osotelijk
Zwembad te Rotterdam de esta
fetteploeg van de RDZ haar eigen
wereldrecord driemaal 100 m wis
selslag dames vlinderslag met 1.1
sec. verbeterd en gebracht van 3m
46.7 op 3. 45 6. De tijden waren
resp.: Ria van der Horst 1.16, Nel
Garrifsen 1.23 en Irma Schuh-
macher 1.6.6
Het oude record, waarvoor de K
NZB een maand geleden erken
ning aan de Fia had gevraagd,
was op 19 Maart te Rotterdam
gevestigd,
ligt bij de ministeries, die de man
nen naar Indonesië uitzonden.
Maar ook het particulier initia
tief Is volgens de minister brood
nodig bij de demobilisatie.
Dan gaf spr een overzicht van
wat de demobilisatlevoorwaarden
zijn, de zijn vastgesteld. Een bur-
gercostuum en steun bij de studie.
Het verstrekken van een bonus
van f 100. 190 textielpunten, enz.
De NS stellen de jongens in de ge
legenheid vier weken lang het land
door te reizen om werk te zoeken
of bezoeken te brengen aan oude
connecties.
De gedemboiliseerde kan ook een
bureau voor beroepskeuze bezoe
ken en krijgt Per maand f10 tro-
pendiensttoelage. Verder een even-
tuële" studietoelage en credieten op
allerhande gebied. Niet geheel va
liden krijgen een behoorlijk pen
sioen.
Het slot van de causerie van de
minis-.er was: maar verder, werk
gevers. neem ze op. Ze zijn wel
anders teruggekomen dan ze gin
gen omdat ze geleefd hebben op
de dunne eierschaal tussen leven
en eeuwigheid, maar zorgt er voor.
dat ze aan het werk komen.
WERVELSTORM MAAKT
HONDERDEN SLACHTOFFERS
IN JAPAN.
Een wervelstorm, die niet de voor
spelde loop nam. heeft gisteren
Japan geteisterd. 225 personen
kwamen om het leven, onder wie
128 passagiers van een veerboot
Bijna 1408 personen worden ver
mist
Het Japanse meteorologische bu
reau had aanvankelijk voor de
storm gewaarschuwd, doch trok
de waarschuwing ln toen het
scheen, dat hij bulten de eilanden
om zou passeren. De vissers voe
ren uit en 1300 boten gingen ver
loren.
De veerboot werd getroffen mid
den tussen twee Zuidelijke eilan
den. Slechts een Amerikaan en 'n
Japanner van de 82 passagiers en
de bemanning van 48 koppen over
leefden de ramp.
Spoorwegstaking
spoedig ten einde
De Britse, Franse en Amerikaan
se militaire bevelhebbers te Ber
lijn hebben, na ontvangst van 'n
schrijven van hun Sowjetrussi-
sche collega, een beroep gedaan
op de stakende Berlijnse spoor
wegarbeiders om het werk te her
vatten op de voorwaarden, welke
door de onder Sowjetrussische
controle staande directie der Ber
lijnse spoorwegen zijn aangebo
den.
De Sowjetrussische commandant
van de stad. generaal-majoor
Kwasjnln, verklaarde in zijn brief
er niet aan te twijfelen, dat de
directie van de spoorwegen haar
aanbod gestand zou doen. Dit
hield in, dat 60 van het loon
der Westberlijnse spoorwegarbei
ders in Westmarken zal worden
betaald.
De Britse militaire bevelhebber
van Berlijn, generaal-maj. Bour-
ne, verklaart m zijn beroep op de
stakers onder meer: „Ik ben van
mening, dat dit aanbod van de
spoorweg-directie, tezamen met
het voorstel van het stadsbestuur
om van de overblij venden 40
der lonen nog eens 15 in West
marken uit te betalen, een rede
lijke basis vormt, waarop het
werk kan worden hervat."
er aan toe. dat de overeenkom
sten werden bereikt dank zij de
Russische afvaardiging.
De Oostenrijkse bondskanselier,
Leopold Flgl heeft hedenavond de
te Parijs bereikte overeenstem
ming betreffende het sluiten van
een vredesverdrag met Oostenrijk
als een „vreugdeboodschap voor
Oostenrijk" beschreven. Hij ver-
k'aarde dat. indien het redesv?r
drag getekend en de bezettings
troepen vertrokken zouden In 't
Oostenrijkse volk zou weten, dat
het wederom voor zichzelf werkt,
onk al zouden er nog vele moei
lijkheden op te lossen zijn
Bondskanselier Figl betuigde
de vier ministers van buitenland
se zaken namens de regering en
het van Oostenrijk dank voor
de door hen over de oplossing
van het Oostenrijkse vraagstuk be
reikte overeenstemming.
Kleine zelfstandigen II
De vraag rijst onwillekeurig, hoe
het mogelijk is, dat d: arbeiders
zich via hun organisaties zoveel
invloed hebben kunnen verwerven,
terwijl de kleine zelfstandigen
weliswaar grote organisaties heb
ben gesticht, maar in economisch,
en politiek opzicht toch maar be
trekkelijk weinig Invloed uitoefe
nen. Moeten we het verklaren uito
een bepaalde tegenzin bij dege
nen. die zelfstandig zijn. om óe
inmenging van de Staat te vra
gen? Wat het is immers zo. d. t
de verschillende verbetering.
die er voor de arbeiders tot stand;
zijn gebracht, in hoofdzaak berus
ten op wettelijke bepalingen.
En het mag algemeen bekend
worden geacht, dat de kleine
zelfstandigen liever een bestaan
in armoede lijden, vermits ze
maar „vrij" zijn. dan zich te wil
len onderwerpen aan verschillen
de regelingen. Ên zolang de toe
stand van de arbeidende klasse
slecht was. zo lang de arbeiders
te kampen hadden met werkloos
heid. met ziekte en ongevallen,
waarbij ze waren overgeleverde
aan de liefdadigheid, zo lang de
arbeiders op hogere leeftijd geko
men, moesten leven van de bede
ling. voelden de kleine zelfstand!
ger. zich tamelijk gelukkig. Walt*
ook zij hadden het soms niet
breed, ook ln hun huizen trad
Vrouw Zorg meermalen binnen,
maar ze waren in zoverre geluk
kig. dat ze een bepaalde mate van
vrijheid hadden. Daarbij vergaten
ze maar al te graag, dat ze min
stens even afhankelijk waren als
onverschillig welke arbeider en
dat hun vrijheid maar schijnvrij
heid was.
Sedert is de toestand grondig
veranderd. De arbeider heeft zich
een positie weten te veroveren.
Nog leeft hij niet in het Paradijs,
maar vergeleken bij een dertig
Jaar terue, Is hij er stukken beter
aan toe. Hoe staat het echter met
de kleine zelfstandigen?
Hun toestand is vrijwel onver
anderd gebleven. Ze hebben onge
twijfeld de hoogconjunctuur van,
de oorlog meegemaakt en ervan
geprofiteerd. Maar hebben ze ze
kerheid? Staat er voor hen iets
vast? Alleen op het gebied der
vestiging is er Iets voor hen ge
daan. Voor de rest zijn ze even'
rechteloos en weerloos als dertig
jaar terug. Indien er een econo
mische crisis opsteekt, kunnen ze
slechts afwachten, wat er van hei*
zal worden. Tegen ziekte of slech
te bedrijfsultkomsten. te vergeli]
ken met de werkloosheid der ar
beiders, taan ze weerloos. Ze heb
ben het in de jaren '30 tot '39 on
dervonden.
Een grote ontevredenheid maalt
te zich van hen meester, maar ze
konden nog steeds niet de kracht
opbrengen om de nodige politieke
en economische activiteit te onb
plooien. Wars van overheidsbe
moeiing wendden ze zich af van
de vooruitstrevende partijen, ter
wijl velen uitkomst meenden te
zien in het toen opkomende natio
naai socialisme. Duitsland ls het
sprekend voorbeeld geworden. De
kleine zelfstandigen hebben in
hun gerechtvaardigde ontevreden
heid op het verkeerde paard ge
wed En ook nu dreigt weer het
gevaar, dab de middenstand, de»
kleine zelfstandige onder de leus
„geen overheidsbemoeiing" zich
zelf in een positie brengt, waarin
het moeilijk leven ls. Want zon
der overheidsbemoeiing kan men
slechts als men over een sterks
financiële posite beschikt. En dat
doen de kleine zelfstandigen niet.
v. Z.
weerbericht
MEEST ZWAKKE WIND
Over het algemeen veel bewol
king, maar overwegend droog
weer. Meest zwakke wind uit N.
richtingen. Dezelfde of iets hoge
re temperatuur dan vandaag.
