Utmaank
K.L.M. gaat weer de
oude route vliegen
Plaats van de Franeker-ramp biedt
een droevige aanblik
5DE JAARGANG N" 1587
DONDERDAG 14 JUU 1949
li
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
Open koffers, stukgeslagen schrijfmachines en tafelgerei
Britse soldaat gedood
door Joegoslavische
grenspatrouille
Katholieke
communisten
in de ban
Hebben jullie honden bij je
Stoelen en gummiknuppels - klinkende
argumenten in Amsterdamse
gemeenteraad
7"wee mafen
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen ƒ0.30 per week /L25 per
maand ƒ3.65 p. kwart. WJ vooruitbetaling
Advertentie» 14 ct. per mm., familieberich
ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting.
Verantw. redacteur. J. t. Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Te!. R 2200 3971
O1'
en de lucht was vervuld van benzinereuk
In een tropische regen en storm
vlagen, die bij tUd en wijle het uit
zicht onmogelijk maakten, ston
den gisteren tientallen luchtvaart-
funcionarissen, dokters, consulaire
vertegenwoordigers, ziekendragers
en Indische journalisten op de
plaats, waar de grootste vliegtuig
ramp ln de geschiedenis van India
45 personen het leven heeft ge
kost
Zij zochten ln de dichte planten
groei op de heuvel van Ghatkober
naar de verkoolde resten van de
mannen, wier namen begrippen
2ijn «morden ln dé Amerikaanse
Journalistiek
Het ongeluk gebeurde een uur
voor de middag, maar er was ten
mins.e nog een uur nodig voordat
de hulpploegen de heuveltop kon
den bereiken waar da reusachtige
viermotorige Constellatlon ln stuk
ken geslagen lag
De plaa's van de ramo bood een
droevige aanblik In de zwnre moes
son, die niet meer dan 50 meter
zicht liet. ontwaarde men onder
de zwarte laaghangende wolken de
zwar '.verkoolde resten van vlieg
tuig en Inzittenden en de gebla
kerde bomen ver ln het rond
Zes uur na de ramp zocht men
nog naar de stoffelijke resien.
waadde men door de rijstvelden en
baggerde men door de modder, tot
op de huid doorweekt De vier mach
tige mo:oren vond men meer dan
een halve mijl van elkaar en de
lucht was vervuld van benzinereuk
De romp van de Franeker lag
doormidden gebroken aan belde zij
den van de heuvel Het staartstuk
lag- te midden van open koffers,
«tukgeslagen schrijfmachines en
tafelgerei
De leden van de eerste reddings
groep vonden hier nc| een ever-
levende, een vrouw, die met een
landingsgordel in haar stoel was
vasatgesnoerd Teen zij de redders
zag, wuifde zij met de hand en
trachtte haar stem te verheffen,
doch voor zij een woord had kun
nen uitbrengen, verloor zij voor
goed het bewus'zijn
Toen de schemering Inviel wa
ren 33 lijken gevonden en naar
het vliegveld van Santa Cruz over
gebracht
TALLOZE BEWIJZEN VAN
DEELNEMING
Talloze bewijzen van deelneming
werden door de KLM onjvaneen
H M de Koningin en Prins Bern
hard hebben telegrafisch aan dr
Plesman en de directie van de K
L M hun dleo medeleven betuigd
met het ongeluk van de Franeker
Zii hebben de K T. M verzocht hun
deelneming te willen overbrengen
aan d° faiWi'eleden der Nederland
s? slachtoffers
Mr dr van Kteffen*. d° Neder
landse amb'ï'ï.odPiir te Washing
ton. r^mens de recerine.
het Nederi^ndso narTement en
h°m z^lf 7*'n t--'- deel
neming over aan Amerikaanse
n 'en wsa gen tsc* n rmen
Ook door he butreau van d" 73
pubhek Indoncsia te New York
werd een verklaring getuigend
van rouw, uitgegeven
Verschillende buitenlandse lucht
vaartmaatschappijen en talrijke
officiële Instanties zonden even
eens bewijzen van deelneming aan
de KLM
De federatie van Nederlandse
journalisten heeft aan de Ame
rican Newspaper Guild het vol
gende telegram gezonden;
Diep geschokt door het lot van
onze Amerikaanse collega's, die ten
gevolge van de ramp van de Fra
neker om het leven kwamen, be
tuigen wij u met dit zeer ernstig
verlies onze oprechte en Innige
deelneming
IN FRANEKER DE VLAG
HALFSTOK
Toen het bericht van de ramp
met de KLM Cons'ellatlon Frane
ker in de Friese gemeente Frane
ker bekend werd. werden daar de
vlaggen halfstok gehesen. Er werd
een vergadering van het college
van B en W belegd, waarin werd
besloten, een schriftelijk bewijs
van deelneming aan de KLM te
zenden
HOOFDKWARTIER V N
BETUIGT LEEDWEZEN
Byron Prlce, waarnemend se
cretaris-generaal van de V N,
heeft <te volgende verklaring uit
gegeven:
De tragische vliegramp, die uit
India gemeld word, heeft op het
hoofdkwartier van de V N grote
verslagenheid gewekt
Aan allen, die door deze plot-
slinge tragedie door een verlies ge
troffen zijn, betuig ik namens de
secretaris-generaal mijn diepste
medeleven
VERSLAGENHEID IN DE
VERENIGDE STATEN
Het, nieuws van het verongeluk
ken van de Franeker met o a een
aantal beroemde Amerikaanse Jour
nalisten aan boord heeft in Ame
rika in brede kringen en in alle
lagen van de bevolking grote ver
slagenheid gewekt
HET WRAK VA N DE FRANEKER
Het wrak va nde Franeker, de bij het dorp Ghatkoper op 5 km af
stand van Bombay. verongelukte C onstellation van de K L M Radio
grafisch overgebrachte foto van Bombay, per telefoto van Londen
Pakisten heft landingsverbod op
Landingsverbod gold
niet voor „Franeker"
Het verbod voer het overvliegen
van het territoir van Pakistan door
Nederlandse vliegtuigen, dat op
24 December door de regering
van Pakistan is afgekondigd is
met ingang van heden opgeheven
Op Vrijdag 15 Juli gaat de KLM
de tot dusverre gevolgde moeilijke
noodroute naar Batavia via Mauri
tius verlaten Van die datum af zul
len de KLM vlieg tulgen naar Ba
tavia weer de oude route volgen:
Amsterdam, Cairo Karachi, Bang
kok, Batavia In India wordt geen
tussenlanding gemaakt, daar dit
land tot nog toe het verbod al
leen heëft willen opheffen voor het
toestel met de Amerikaanse jour
nalisten, de Franeker
De vorige maand al was door Pa
kistan aangekondigd, dat het ver
bod zou worden opgeheven, nadat
de Indonesische Republikeinse re
gering te Djokja zou zijn terugge
keerd
Een persbureau uit India heeft
gis.eren het bericht verspreid, dat
Pakistan het landingsverbod niet
had willen opheffen voor de Fra
neker. waarui zou volgen dat de
gezagvoerder gedwongen was na
New Delhi eerst naar Bombay te
weerbericht
OVERWEGEND DROOG WEER
Vannacht op verschillende plaatsen
tijdelijk mist. Morgen overdag wisselen
de bewolking. Overwegend droog weer.
Zwakke tot matige wind tussen West
en Zuid. We-iij verandering van tem
pemtnur.
Heden werd te Triëst officieel
bekend gemaakt, dat een Britse
soldaat door een Joegoslavische
grenspatrouille is gedood In een
verklaring van het Britse hoofd
kwartier wordt medegedeeld, dat
bet inoident in de nabijheid van
hpt aan de Morgan-linie gelegen
Qropada heeft plaats gevonden
Een onderzoek naar het gebeurde
wordt door geallieerde officieren
ingesteld
Van betrouwbare zijde wordt ver
nomen dat de Joegoslavische auto
riteiten geweigerd hebben toestem
ming te verlenen om het lijk van
dl gedode Britse soldaat te doen
weghalen
De regering maakt bekend, dat tot
hunr leedwezen ln bet tijdvak van 10
20 Jtini 6 soldaten van de Koninklijke
Landmacht in Indonesië zijn gesneuveld.
Auto te water
Twee doden
B9 sluis O in Den Bosch is gister
morgen om acht uur een bestuurder
van een personenauto door de afslui
tJng gereden bij de brug aan de Zuid
Willemsvaart, terwijl deze brug om
boog stond. De gevolgen waren ver
schrikkelijk. Op zijn kop stortte de wa
gen in het water. Men 6laagde er in
een elfjarig meisje te redden. De an
dere inzittenden, de ouders van het
kind, nl. het echtpaar Vrij uit Waalwijk,
bleken helaas verdronken, nadat men
de wagen na veel moeite naar boven
had gehaald. De oorzaak moet vermo
delijk hierin gezocht worden, dat de be
stuurder met de verkeerssituatie ter
plaatse onbekend was.
KOOS VORRINK TERUG NAAR
HOLLAND
Koos, Vorrin, voorzitter van de Par
t-i van de Arbeid en lid van de Tweede
Kamer, die op 17 Januari j.1. met een
«.•wclale missie haar Scandinavië vloog
nen daarbij in het kleine Aero Holland
vliegtuig in de buurt van Nykobing
neerstortte, zal Zaterdagmiddag a.s. per
vliegtuig naar ons land terugkeren.
Vorrink wot om ongeveer 16.30 uur
op Schiphol verwacht.
vliegen.en daarna naar Cairo, hoe
wel de route via Karachi in Pa
kistan meer voor de hand lig
gend zou zijn geweest Een woord
voerder van het Pakistaanse depar
tement van Buitenlandse Zaken
heeft dit vandaag tegengesproken
Hij verklaarde, dat <*e KLM de Pa
kistaanse regering officieus had
verzocht om toestemming tot het.
landen van de Franeker ln Ka
rachi en dat de regering van Pa
kistan hierop had geantwoord, dat
deze toestemming zeker zou wor
den gegeven Dit verzoek is echter
niét officieel herhaald, aldus
de woordvoerder
Vandaag heeft de K L M deze
mededeling bevestigd De KLM
heeft geen verzoek tot landing in
Pakistan ingediend, daar de Ame
rikaans ejournalisten de route over
Bombay zelf hadden gekozen, even
als zij zelf ook een landing in New
Delhi hadden verzocht Van de
zijde der LM wordt dan ook ver
klaard, dat er geen sprake is ge
weest van een weigering door Pa
kistan om het landingsverbod
voor de Franeker op te heffen
240 Hill. Marshall gulde s
veor wederopbouw
De Amerikaanse autoriteiten heb
ben Nederland toestemming gege
ven om een bedrag van 240 mil-
lioen gulden van de speciale Mar
schall-rekening bij de Nederland
sche Bank te gebruiken, voorde
financiering van de vier belang
rijke wederopbouwobjecten.
Het grootste deel van de 240 mil-
lioen gulden, nl 181.8 midi-en.
zal worden gebruikt voor de bouw
van arbeiders woningen in de ver
woestte gebieden van Limburg.
Walcheren en de Betuwe, alsme
de in Rotterdam, Arnhem en Nij
megen.
NIEUW BESTUUR NVV
In de algemene vergadering van bet
NVV werd met algemene stemmen tot
nieuwe voorzitter benoemd de beer H.
Oosterbuis. de huidige vice voorzitter
van het NVV, terwpl het dagelijks be
stuur verder als volgt werd samenge
steld: J. O. Suurboff, 2e voorzitter
redacteur, K. Korte jr„ algemeen se
cretaris, J. Landman, penningmeester,
A. Vermeulen, P. de Vries en J. Ber
ger, secretarissen.
Z H Paus Pius XII heeft de ex
communicatie ,.ipso facto" uitge
sproken over de katholieke aan
hangers van de „materialistische
en anti-christelijke doctrine van 't
communisme" De Paus heeft deze
uitspraak gedaan op grond van
een besluit van de Congregatie van
het Heilige Officie, die in deze
zaak is geraadpleegd
De Congregatie heeft verklaard,
dat katholieken, die vrijwillig het
communisme steunen ln de ban
behoren te. worden gedaan Aan
katholieken, die het communisme
verdedigen of die communistische
literatuur lezen, verspreiden of
drukken, zullen de Sacrementen
moeten worden geweigerd Het be
sluit van de Congregatie werd tij
dens een bijeenkomst op 28 Juni
genomen Twee dagen later werd
dit besluit door de Paus bekrach
tigd De Heilige Vader gaf toestem
ming het besluit te publiceren
Een Vaticaanse dignitaris heeft
verklaard dat de excommunicatie
van katholieke communisten on
middellijk na publicatie van
kracht is geworden
Communisten vinden „Het geval Gouzenko"
klaarblijkelijk een mal geval
De film „Het Geval Gouzenko (Het IJzeren Gordijn) heeft
niet alaleen in en rondom het Amsterdamse Rlaito-theater,
waar deze rolprent momenteel wordt gedraaid, stormachtige
Wild West tonelen tengevolge Ook in de Amsterc' mse ge
meenteraad heeft „Gouzenko" nl een ware vechtpartij ver
oorzaakt tussen de communistische gemeenteraadsleden ener-
en de rest van de raadsleden anderzijds Met stoelen werd ge
goold, rechercheurs sloegen met gummiknuppels en vrouwe
lijke CPN-leden dreigden met haarspelden
Kort na de opening yan de
raadsvergadering deed de voorzit
ter, mr Arn J D'Ailly mededeling
van een ingekomen stuk van tien
CPN-rfl*>d<-'~'V"i over het
Li ir optreden van de politie m ver
band met de vertoning van de film
Het Grvot Gouzenko en waarin de
raad wordt voorgesteld tegen dit
cptreden te protesteren en er bij
de burgemeester op aan te dringen
het verder vertoren van genoemde
„film te verbieden
De voorzitter ze! hierover geen
discussie toe te laten en over te
gaan tot de orde van de dag
De heer Seegers. CPN. riep luid.
daarbij hard op tafel sleand:
Daartoe hebt u niet het recht
overschrijdt uw bevoegdheid
Voorzitter hamerde, trachtte de
heer Seegers hot woord te ontne
men, schorste na enkele minuten
de zitting en liet de tribune sluiten
Na heropening wilde voorzitter
voortgaan met de agenda, doch de
heer Seegers en de overige CPN-
afgevaardlgden riepen opnieuw:
We laten ons als raadslid het recht
niet ontnemen U is buiten de orde
Voorzitter: Hierover wordt niet
beraadslaagd Ik breng het voor
stel ln stemming het stuk niet in
behandeling te nemen
De CPN-leden: Wij wensen onze
stem motiveren Fascistische me
thoden Ik els het woord
De heer Seegers CPN: Deze stem
ming is ongeldig Tijdens de stem
ming bleven de CPN-leden luid roe
pen
Voorzitter deelde mede. dat zijn
voorstel met 23 tes-en 12 rammen
was aangenomen Toen het rumoer
daarna niet bedaarde, schorste
voorzitter de zitting voor de twee
de maal Toen de zifting opnieuw
werd heropend kwamen een tien
tal rechercheurs in de zaal om op
order van de voorzitter de heer
Seegers uit de zaal te verwijderen
De heer Brandenburg. CPN: Maar
Jullie blijven er af Hebben jullie
honden bij Je? Schalk'taarmetho-
des
Toen aan de order van de bur
gemeester geen gevolg werd gege
ven. ontstond een hevige vechtpar
tij Met sjoelen werd gegooid, de
rechercheurs sloegen met gummi
knuppels en dreigden met revol
vers Minutenlang duurde dit ge
vecht waaraan onk enkele vrouwe
lijke CPN-leden deelnamen
Na heropening bie°k de heer
Seegers te ziin verwijderd
De CPN-leden begonnen op
nieuw lui dte roepen om het wrord
Voor d" viprde fbiinr» "«r
Voor de drooglegging van de
Zuiderzee, met name ter finan
ciering van de werkzaamheden
voor het in cultuur brengen van
de Noord-Oostpolder is 30.3 mil-
lioen gulden bestemd.
Voorts zal 17.5 millioen gulden
worden besteed voor de ontwik
keling van de landbouw en wel
hoofdzakelijk voor de verbetering
en drooglegging van reeds in ge
bruik zijnde landerijen .waardoor
naar verwachting de producties
worden verhoogd.
Tenslotte zal 10.4 millioen gul
den worden besteed voor de we
deropbouw van Walcheren.
TOUR DE FRANCE GAAT THANS
DOOR DE BERGEN
De Tour de France-renners die
aan bergétappes zijn gewend, ge
komen nu in hun element
Het- heuvellandschap heeft plaats
gemaakt voor de bergen en de
klimmers kunnen hun rivalen ver
achter zich laten
Een vooruitgeschoven peleton
V 1 n r Magni. Fachieitner, Im-
panie en Biavnnni
duurde het rumoer) maal schorste
toen de voorzitter de zitting
Na de heropening va$ de zitting
legde de heer van Wijk. CPN, een
verklaring af waaruit bleek, dat
de communistische raadsfractie be
sloten had de zitting uit protest
te verlaten Aldus geschiedde
NAAR WIJ onlangs ln de couran
ten konden lezen heeft de KLM
haar tarieven op de binnenlandse
luchtlijnen zeer sterk verlaagd We
verheugden ons daarover, omdat
we de KLM een goed hart toedra
gen en we dachten, dat deze zo
rendabel waren, dat deze verlaging
volkomen geoorloofd was in ver
band met de bedrijfsresultaten
Het blijkt echter, dat we ons schro
melijk vergist hebben Want prompt
enkele weken later zien we een be
richt ln de krant verschijnen,
waaruit blijkt, dat ♦erschillende
binnenlandse lijnen zullen worden
opgeheven, omdat er nog steeds
een slordige duit op toemoet Mis
schien zullen er nog een paar in
stand worden gehouden, om de
stand op te houden, hetzij van eèn
bepaalde plaats, hetzij van de KL
M We vinden dit een onverkwikke
lijke historie De verbindingen met
trein en autobus zijn ln ons land
goed Ze worden nog steeds beter
en het kost werkelijk geen dagen
om ons land van noord naar zuid
te doorkruisen Slechts enkele u»-en
Het ls dus volstrekt niet noodzake
lijk om luchtlijnen ln t« stellen De
tijdsbesparing was in 't alleruiter
ste geval 2 uur In de regel nog
minder Zelfs Indien dï lijrer ~Qn-
dabel waren geweest, zou het o i
toch fl^hpvellncr h°bben verdiend,
om, geen luchtlijnen in te stellen,
daar men hiervoor een andere
staatsinstelling de spoorwegen on
nodige concurrente aandoet en
dus benadeelt
Het wil ons toeschijnen, dat men
hier met de z g rendabiliteit in
het geheel geen rekening h~n*r ge
houden, maar slechts ter wille van
mensen met wat meer
luchtlijnen in het leven heeft ge
roepen en te lang gehouden die
er niet hadden behoeven te ziin
En dat brengt ons on een ander
eeb'ed. dat- ook de overheid aan
gaat en waar de rendabiliteit ook
urpi rtotroUür een woord 1e mee-
snreekt. We hebben het oo<* on de
eiectricitelts- en waterleidingsbe
drijven Ook daar het om geld
van de overheid Fn daat wn*dt
wet gen heel end<»-o maat gemeten
Wanneer er in een benaald gebied
mensen wonen, dte schreeuwend
"obrek hp^hen aan waterleiding of
eTectrlcft»'* wordt in de eerste
plaats gekeken naar de rendabili
teit Uit een oogpunt van bedrijfs
voering Is dit wellicht noodzakelijk
maar toch werkt dit bij ons meer
malen een onaangename Indruk
Wij zijn van oordeel, dat het geld,
dat de binnenlandse lijnen van
de KLM hebben gekost, beter be
steed was geweest, om deze gebie
den te helpen Daarbij laten we de
materiaalpositie voor het ogenblik
bulten beschouwing Dat doet. hiei
ook niet ter zake, daar dezelfde r<~-
dragslijn ook voor de oor!o°- werd
gevolgd En hier was o i alh reden
om te zeggenUit een oogpunt van
standing, van reclame, zullen we
zorgen dat ook de onrendabele ge
bieden water krijgen Al zal het wa
ter er ook een cent duurder door
worden
Water en electrlciteit behoren
immers tot de attributen, waar de
modere mens niet meer bulten kan
Wanneer 't dan zo is, dat honderd
duizenden worden toegelegd op
luchtlijnen, waarvan slechts enke
le honderden van profiteren, doel
het wel wat vreemd aan, dat geep
middelen kunnen worden gevon
den om duizenden aan water
helpen op voor ieder geldend" "ent
ItiMn-di! yy>rws arden v Z