N.-HOLLANDSE
PERS 1945
Amerikaanse wapenen naar de
Europese en „vrije landen
Hitier is dood, We boze geest
leeft voort
Kabinetscrisis
in België nog
onopgelost
Nieuwe moeilijkheden dreigen
|5« JAARGANG N" 1597'
DINSDAG 26 JUU 1949
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen ƒ0.30 per week ƒ1.25 per
maand 3.65 p. kwart, tyj vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. per mm., familiebericht
ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting.
Verantw. redacteur. J. t. Zoonea Bureau, Ridderitraat hoek Oudegraeht Te! K 7200 3*7.
Voor 1450 millioen dollar
Aioombommen blijven in de V.S.
DE AMERIKAANSE REGERING HEEFT MAANDAG HET CON
GRES EEN WETSONTWERP GEZONDEN BETREFFENDE EEN
MILITAIR HULPPROGRAM VOOR EUROPESE EN ANDERE
VRIJE LANDEN, WAARVAN DE KOSTEN 1.450 MILLIOEN DOL.
LAR BEDRAGEN HET WETSONTWERP STELT VERSTREK.
KENDE BEVOEGDHEDEN TOT HANDELEN VOOR. DOCH
SLUIT UITDRUKKELIJK DE VERZENDING VAN ATOOMBOM
MEN, NAAR WELK LAND OOK, UIT
Door functionarissen van het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse za
ken is verklaard, dat het programma
voorziet in leveringen van wapens uit de
'Amerikaanse voorraden, die grote hoe
veelheden van het beste en modernste
oorlogsmateriaal ter wereld omvatten.
Ook de Amerikaanse srijdkraclitcn zul
Ion in geval van oorlog uit deze voor-
ïnden hnn uitrusting ontvangen Er kan
)jus geen sprake van zijn, dat de Verenig
tle Slafen de mogendheden-deelgenoten
van het Atlantisch Vedrag met verouder
de wapens trachten af te schepen, zo
verklaarde men verder
De Verenigde Stfl-ten stollen zich voor
onder meer radar toestellen, gevechts
vliegtuigen, gevechtswagens, mortieren,
geweren en militaire kleding aan de
daarvoor in aanmerking komende landen
te leveren
Deze lijst zal nog worden uitgebreid
■iet geschut, sdintoestelle», vrachtauto's
Zij leenden een
oorlogsschip
Twee Zweedse soldaten, de 21 jarige
Sren Ekstroem en de 23 jarige Stig Ols
eon, zijn gearresteerd wegens liet lenen
van een oorlogsschip uit de Zweedse ma
linebtsie Knrlskrona
De soldaten brachten het weekeinde
door op de motorsloep Sagitta en kruis
ten tussen de eilanden van Kavlskrona,
terwijl een eskader andere oorlogssche
pen naar hen zocht Toen de jongens
Maandagochtend, gebruind door de zon,
gearresteerd werden, zeiden zij. dat ze
een heerlijke tijd hadden gehad!
De wacht 'n do basis zal no worden
versterkt, omdat er wel eens een ander
Sou kunnen zijn, die een torpedojager of
een kruiser zou wiTTcn lenen
TYFOON BOVEN SJANGHAI EN
OKINAWA
Boven Sjanghai heeft een tyfoon ge
woed, waardoor de meeste straten on
der ongeveer een meter wnter kwamen
te staan De haan van de tyfoon voerde
ook over Okianawa, dat acht uur lang
door het geweld van de wervelstorm
werrl getroffen Installaties van de Ame
riknanse luchtmacht werden beschadigd
Opheffing Vliegtuigboycot een
verheugend verschijnsel
De Times van gis'er begroet me
vreugde de opheffing van de boy
cot voor Nederlandse vliegtuigen
In India. Pakistan en op Ceylon
„Dit ls het meest betekenisvolle
resultaat van de overeenkomst
van dr van Royen en mr Rum. 't
Toont, dat deze drie regeringen,
die typisch de belichaming zijn
van de nieuwe nationale bewegin
gen in Zuid Oost Azië. thans me
nen. dat de betrekkingen van de
Nederlanders met hun vroegere
onderdanen in Nederlandsch-Indië
een beslissende keer ten goede
hebben geomen en dat zij niet lan
ger de samenwerking tussen de
\olkeren var Azië en West Euro
pa moeten tegenwerken bij het
versterken van een regionaal de-
ii rTatisch front.
verkenningsvoeruigen (vevmoedelük o.a.
lichte gevechtswagens), anti-gevecluwa-
gongesehut, lnchtdoelartillerie, ammuni
tie, ooriogsvliegtuigen in het algemeen,
liet lichtere model oorolgsschepen, ge
schut ter verediging van haveningangen
en nog ander wapentuig
De. te leveren oorlogsvliegtuigen zul
len hoofdzakelijk va neen type zün, dat
dient om de infanterie te dekken
Bigamie in Goes?
Een weduwe uit de Zeeuwse stad
Goes maakte bij het begin van de
oorlog kennis met een Joodse
landgenoot die haar vertelde, dat
hij geheime agent was geweest in
dienst van de Verenigde Staten,
doch nu enige tijd was gepension
neerd De man, die als matroos
's werelds zeeën tot in alle uithoe
ken had bevaren bleek echter door
Vrouwe Fortuna in de steek gela
ten. want de oorlog' die immers
iedere verbinding tussen ons land
en Amerika onmogelijk had ge
maakt verstoorde de verzending
van zijn pensioengelden De wedu
we geloofde hem, vooral teen hij
haar het hof begon te maken en
het bleek dat hij niet onbemid
deld was Zij huwde met hem doch
intussen werd het optreden der
Duitse overweldigers tegen de
Joodse landgenoten scherper en
scherper zodat de man onderdook
in het grote Amsterdam
Jaren verliepen en de vrouw
die niets meer van hem hoorde,
geloofde niet anders of haar man
was door de bezetters gegrepen
en vermoord Tot hij volkomen be
rooid en ziekelijk na de capltula
tie plotseling weer opdook Hij
moest in een ziekenhuis worden
opgenomen en overleed na enige
maanden De tijd verliep en de we
duwe, die aan fantastische verha
len van haar overleden man be
gon te twijfelen, besloot tenslotte
ze maar voor kennisgeving aan
te nemen
Maar de man had niet opgesne
den: enige tijd geleden werd zij
plotseling verrast met zendingen
dollars uit Amerika De Goese
vrouw zag zich al een vrouw in
bonus worden Toen haar vreugde
plots verstoord werd Want nog 'n
weduwe diende zich aan als de
wettige echtgenote van de overle
dene 't Was en vrouw uit Brus
sel die de Amerikaanse autoritei
ten had aangeklampt met de me
dedeling dat ook zij al jaren op
de dollars had zitten vlassen Als
zij de waarheid spreekt kan de
Goese dame zich het slachtoffer
van een bigamist nomen en zal de
Amerikaanse dollars'room waar
schijnlijk naar Brussel vloeien
Jacht od uranium in
Canada
Honderden prospectors speuren
thans,-gewapend met Geiger-ap
paraten, de woeste Canadese bin
nenlanden af naar mogelijk in de
grond aanwezig uranium of ander
radio-ac ief erts. Van Quebec tot
de kust van de Stille Oceaan zijn
duizenden concessies afgepaald.
In de meeste gevallen zal de pro
ductie van het erts nog jaren op
zich laten wachten. Men heeft
echter reeds kunnen vaststellen,
dat er voldoende radio-actief mi
neraal in de grond aanwezig is om
Canada de eerste plaats te doen
blijven bezetten in de productie
van grondstoffen voor kernenergie
Particuliere propectors moeten
van alle vondsten mededeling doen
aan de federale regering, welke
2.75 dollar per pond betaalt voor
erts, dat minstens tien procent
uranium-oxyde bevat.
THOMAS MANN NAAR WEIMAR
Thomas Mann, die in Frankfort
vertoeft om de Goethe prijs in ont
vangst te nemen, heeft er in toe
gestemd naar Welmar in de Sow-
jet-zone te gaan om daar een con
currerende prijs en het ereburger
schap van de autoriteiten te ont
vangen.
Op. 'n persconferentie heeft Mann
meegedeeld, dat hij het een bemoe
dtgend teken vond, dat en West
en Oost Duitsland het er ever
eens waren wie de Ooethe prijs
ontvangen mcesi.
FAUSTO COPPI WINT DE TOUR DE FRANCE.
De wielerwedstrijd De Ronde van Frankrijk is Zondag geëindigd.
Winnaar werd de Italiaan Fausto Coppi.
De koning van de Tour de Franc e wordt door de Koningin van de
Tour de France met zijn overwinn.ng gelukgewenst.
Grijpt in voor een nieuwe ramp over
de mensheid losbreekt
Onder he*. spelen van het oude
Nazilied „Kameraden, nu trekken
we vijandelijk gebied binnen" is te
Wolfsburg bij Brunswijk de verkle
zingscampagne Ingezet van de
„Duitse rechtse partij", die aan
vankelijk door de Britse autoritei
en verboden werd op gond van
extreemnationalistische tendenzen,
doch vorige week werd erkend.
De leider van de partij, de voor
mallge legermajoor Helmu'h Hill
brecht. verklaarde in zijn toe
spraak tot een menigte van onge
veer duizend personen, dat zijn
par:ij niet militairlstisch was, of
schoon hij op een bijeenkomst vo
rige week verklaarde: „Ik ben
geen politicus, ik ben een soldaat
He thema van zijn rede was: Te
gen Bonn, voor Duitsland
Het sprekerspodium was versierd
met de oude rijkskleuren: Zwart,
wit, rood.
De „rechtse partij" bezette voor
het verbod zeventien van de 25
zetels van de gemeenteraad van
Wolfsburg. Twaalf van deze zeven
:ien zetels werden na het verbod
overgenomen door de minder ex
treme „Duitse par ij"
De herleving van de Duitse „recht
se parij" word: over het algemeen
met argwaan beschouwd, vooral
sedert Hillbrecht vorige week ver
klaarde, dat het progam van de
nationaalsociallsten nog zo slecht
niet was.
In het onder Britse controle
staande Berlijnse blad „Die Welt"
is een brief gepubliceerd van een
anonieme majoor van de SS, waar
in wordt voorges'eld alle zuive
ring en demilitairisingsypetten ter
stond te herroepen en de commu
nistische partij te verbieden. In
het blad zijn verder nog drie van
dergelijke brieven afgedukt- van
andere „ondergedoken nazi's.
Zowel van de zijde van onder
Westerse als van onder Sovjet con
trole staande bladen te Berlijn Is
op „Die Welt" crltiek uitgebracht
wegens het openstellen van haar
kolommen voor nazigezinden.
DAT MAG NIET.
Bij aankomst te IJmuiden is aan
boord van het ss „Linge" een lid
van de bemanning, een inwoner
van Curacao door de rijkspolitie
te water gearresteerd. De man had
te Londen ruzie gehad met een
andere opvarende en deze ruzie
beslecht met een kolenschop waar
door de ander ernstig werd ver
wond. Op verzoek van de kapitein
is Ca man var» boord gehaat.
De onder Britse controle staande
„Telegraf" signaleert het herver-
schijnen van voormalige nazi-
generaals op het politiek toneel in
West Duitsland o.a. van Otto Ren
ner die in 1944 een opstand tegen
Httler verijdelde.
Onze bailonvaarders
Bij de Koninklijke Ned. Ver. v.
Luchtvaart ls bericht binnengeko
men dat de dr Cannegieter onder
commando van de heer J. Boes
man Zondagnacht omstreeks twee
uur Is geland iets ten Zuiden van
IJzendijke.
Met de dr Cannegieter maakten
de reis mede mej. Blokpoel secre
taresse van de Haagse ballonclub
en de heer J. W. Hofwijk verslag
gever van De Maasbode.
Mevrouw N. Boesman-Visscher
is in de afgelopen nacht, eveneens
In Zeeuws Vlaanderen met- haar
ballon geland niet ver van de
plaats waar haar echtgenote land
de. De Fransman A. Dollfus kwam
met zijn ballon terecht in de om
geving van Hellevoetsluis.
Frans van Cauwelaert de voor
zitter van de Belgische Kamer
heeft een onderhoud gehad met
koning Ltopold in diens villa te
Pregny.
Na het onderhoud verklaarde van
Cauwelaert: Niets dienstigs te kun
nen mededelen. Hij zou nog heden
per eerste gelegenheid naar Brus
sel terugvliegen om aanwezig te
kunnen zijn bij de parlementsver
gadering van Dinsdag.
Eyskens heeft de pers vanmid
dag medegedeeld da' zijn eerste
besprekingen met liberalen en so
cialisten tot het resultaat hebben
geleid dat de voorzitters dier belde
parijen er in hebben toegestemd
deruati -» 3 uii/cr die de
r f -».2sn met de f uwateur
zullen voortzetten. Hij zal vanmid
dag de liberalen en morgen de
socialistische delegatie ontvangen
Eyskens verklaarde voorts dat
hij met Gutt uitsluitend interna
tiönale financiële kwesties heeft
besproken.
Amerikanen uit
Indonesië
teruggeroepen
De Amerikaanse kolonel Willard
Carlock voorzitter van de afdeling
militaire waarnemers van de UN
Cl en de secretaris van de staf
van dezelfde afdeling major Ro-
bert Montana eveneens Ameri
kaan zijn beiden naar de Verenig
de Staten teruggeroepen. Desge
vraagd verklaarde Carlock aan
Aneta dat hij naar huis ging om
een nieuwe functie te aanvaarden
Van de zijde van de Unci kon geen
officieel commentaar verkregen
worden mede in verband met de
aanwezigheid van leden te Djogja
doch de pressofficier wees er op,
dat, hoewel de naam van Carlock
genoemd werd in het artikel van
de overleden correspondent New
ton waarin de beschuldiging geuit
werd, dat de rapporten van de
waarnemers verdraaid werden, de
naam van Montana hierin niet
genoemd werd. Hij weigerde voor
lopig de terugroeping van beide
officieren in verband te brengen
met bovengenoemde publicatie.
In commentaar op de terugroe
ping van de twee Amerlkr.anse
officieren zegt „het Dagblad":
Voor de goede betrekkingen tussen
Nederland en zijn bondgeno'en
kan men ingrijpen van het State
Department slechts toejuichen.
Geen enkel belang is gediend bij
het continueren van een situatie
die hier een sfeer van wantrou
wen wekt tussen hen. die dienen
samen te werken aan de opbouw
van dit land."
Volgens de onder Britse contro
le staande „Die Welt" zijn twintig
Duitsers gearresteerd In verband
met een bomontploffing, welke
zich Zondagavond zou hebben
voorgedaan in het marmeren pa
leis te Potsdam, waarin Sovjet
Russische officieren zijn onderge
bracht
ONRUST OP DE BALKAN.
Volgens een bericht uit Wenen
in de Daily Express zijn de Bal
kandiplomaten te Wenen ervan op
de hoogte gesteld dat misschien
spoedig door Griekse communis
ten een inval gedaan zal worden
in Joegoslavië. Maarsch. Tito zou
uitgebreide voorzorgsmaatregelen
tegen een dergelijke aanval geno
men hebben.
In Londens havens wordt gewerkt
De vijftienduizend havenarbei
ders die 25 dagen lang in staking
zijn geweest naar aanleiding van
het dispuut over het lossen van 2
bij de Canadese zeeliedenstaking
betrokken schepen zijn Maandag
morgen weer aan het werk gegaan
Nu de Canadese Zeelieden Unie de
staking in de Britse havens heeft
afgelast is men ook begonnen te
werken op het Canadese schip
Beaverbrae
Inmiddels hebben zich nieuwe
arbeidsmoeilijkheden voorgedaan.
Het bestuur van de vakvereni
ging van bedienaars van lieren in
steenkolenmijnen heeft de Natio
nale kolenraad en het Ministerie
van arbeid medegedeeld dat de
ongeveer 1500 leden van deze vak
vereniging over 21 dagen in sta
king zullen gaan indien hun eisen
tot erkenning van hun vakvereni
ging en tot loonsverhoging niet
worden ingewilligd.
Voorts ls bij de nationale unie
?an spoorwegarbeiders door de vak
vereniging te Liverpool en door de
diatrictsraad van Noord Wales een
resolutie ingediend waarin wordt
voorgesteld over 21 dagen een
staking uit te roepen. De resolutie
zal tijdens een speciale bijeen
komst van de Unie worden bespro
ken. Ook deze stakingsdreiging
houdt verband met een els tot
loonsverhoging.
Men acht het uitbreken van een
staking op de Britse spoorwegen
onwaarschijnlijk. Wel bestaat ech
ter de vrees dat het huidige ge
schil tot een langzaam aan sta
king door het gehele land zou kun
nen leiden.
STOFFELIJK OVERSCHOT VAN
Ds. VOS GEVONDEN.
Het stoffelijk overschot van ds.
Vos in leven gereformeerd predi-
door een visser opgehaald uit het
zogenaamde Zeehondengat tussen
de vuurtoren bij Ouddorp en
Schouwen Duiveland.
Zoal* gemeld ia kwam ds Vos
met sdjn echtgenote mevrouw C.
Vos-Ellnga Woensdag jl in de ie«
bij Ouddorp dooi verdrinking om
het leven.
Staakt het vuren
Het Indonesisch conflict komt
nu in een moeilijk stadium, wat
de oplossing betreft. Tot dusver is
Dr. Van Roijen er voortreffelijk
in geslaagd om verschillende klip
pen te omzeilen, in tegenstelling
me; zijn voorganger. Misschien
ligt he". hem aan de figuur van
de heer Van Roijen, misschien ook
moet de oorzaak gezocht worden
in een grotere bereidwilligheid
van de Republikeinen, die vooral
als ze op verantwoordelijke posten
geplaatst zijn, volkomen inzien,
dat het zo niet kan voortduren
en da: er nodig mett de opbouw
van de Republiek moe* worden
begonnen. Maar nu komt de
moeilijkheid. De overeenkomst om
he' vuren te s'aken, zal gesloten
worden tussen Nederland en de
vooraanstaande Republikeinse lei
ders. Of de fanatieke Republikei
nen, die mede ten gevolge van de
verovering van Djokja lange tijd
zender leiding zijn gewees', al
thans zonder degenen, die thans
weer de leiding hebben, 'zich van
het bevel om het vuren 'e staken,
iets zullen aantrekken. Is een an
dere vraag. En ook, of ze door
hun regering daartoe zullen kun
nen worden gedwongen
Er schuilt een groot gevaar in
de toestand, die alsdan zal ont
staan. Dan zullen we opnieuw ho
ren over bestandsschendingen, de
verwij'en zullen nle; van de lucht
zijn en Rijkseenheid zal opnieuw
een geblaat aanheffen, luid ge
noeg om ons slapeloze nachten e
bezorgen. Dan zullen de Republi
keinen weer de misdadigers zijn
en is het „slappe optreden van de
Nederlandse regering" de oorzaak
van alle ellende.
En het volk zal maar al 'e grif
in de stemming geraken, om deze
propaganda 'e slikken. Er is im
mers wapenstilstand. Waarom
houden die Republikeinen zich
daar dan niet aan? We hebben
he'zelfde liedje reeds gehoord na
het eerste politionele optreden 't
Wil ons toeschijnen, da' we ons
goed moeten realiseren in welke
positie het Nederlandse leger zich
In Indonesië bevindt.
Direct na he: einde van de oor
log had Nederland in Indonesië
niets in de melk te brokken. De
Republiek- was plotseling een feit.
Of het een Japans maaksel is of
nle:, kunnen we buiten beschou
wing laten. Engeland heeft een
poos lang met zijn soldaten in In
donesië rust en orde verzekerd.
De Republiek bleef ech'er bes'aan
en langzamerhand werden de Ne
derlandse troepen aangevoerd.
Onderhandelingen begonnen, die
moeizamer verliepen. naarmate
de Nederlandse vuist groter werd.
Op die wijze moesten de onder
handelingen vastlopen en begon
het conflict. Is het wonder, dat
de felle Republikeinen onze jon
gens met dezelfde ogei bezien,
als waarmee wij de Duitsers be
keken? Al is er dan ook een gra
dueel verschil. Is het ook te ver
wonderen. dat de Nederlandse
strijomacht als de vijand zal blij
ven wn den beschouwd, al is er
een s sak.- het vuren? Hoe zou
den wij de Dui'sers hebben be
handeld. indien er een wapenstil
stand was geweest en geen Cana
dïz^n cm ons te bevrijden? We
zouden ze immers als onze onver
zoenlijke vijanden hebben be
schouwd, daar ze de baas over
ons waren gebleven. Prcles zo be
schouwt de Republikein de Neder
landse soldaat. Als ls die gedach-
tengang misschien onjuist. Staakt
het vuren kan slechts een reali
teit worden als Republikeinse en
Nederlandse soldaten samengaan
en meewerken aan deze eerstte
noodzakelijke voorwaarde: Het
Nederlandse leger als strijdmacht
uit Indonesië terug! v. Z.
MEVROUW CROES GESTART
De Nederlandse zwemster Willy Croes
van Rüsel is vanmoifren om drie uur
plaatselijke tijd uit 'mar hotel in Dover
vertrokken Zij begaf zich per motorboot
nnnr Kaap Gris Nez en men verwachtte,
dat ztö daar om ongeveer acht uur (Ned.
tijd) te water zou gaan om te trachten
zwemmend de Britse kust te bereiken
Diefstal van 1150.000 uit
postzaken te Medan
Uit drie postzakken, die Vrijdag
avond waren opgeborgen In eert
kluis van het postkantoor te Me
dan bleek Zaterdagmorgen voor
een waarde van 150 000 gulden te
zijn gestolen De kluis stond open,
doch bleek niet geforceerd te zijn
Het politie onderzoek bleef tol
dusver zonder resultaat
weerbericht
MINDER WARM
Veranderlijke bewolking mM'
hier en daar een regen of ca
weersbul Aanvankelijk «wakke
wind ui4 uiteenlopende richtingen
Vooral in de noordelijke helft va»
het land minder warm