Over gelijkstelling bij
het onderwijs
Openbaar onderwijs in het
gedrang
Komt hel Aikmaar-Püan'soen rondom
de Oranje gedenknaald in Baih
agenda
DUIZENDEN ZOCHTEN EN VONDEN
VERFRISSING
In 1949:50
Exlra kosten aan woning voor
burgemeester
Iets over bijzonder en open
baar, of «o ge wilt neutraal
onderwijs de gfevolgen van
de gelijkstelling voor het
openbaar onderwijs: de ver
dere doorvoering van het ge
Ujkatelllng-princlpe.
Twee voorvallen op onderwljsge
bied, welke we voor Heerhugow. en
Langedijk ln de laa'ste paar maan
tien opmerk'en. geven ons aanlel
ding het een en ander te zeggen,
verband houdend met he: vraag
stuk der gelijkstelling tussen open
baar en bijzonder onderwijs. We
hebben de tijd meegemaakt, toen
de novelle-Kuiper aan de orde
Werd gesteld, waarbij die gelijk
Stelling zou worden doorgevoerd
én we herinneren ons nog leven
dlg de felle en hartstochtelijke
strijd, welke toen. tn honderden
openbare vergaderingen voor en
tegen het openbaar onderwijs is
gestreden. Van de zijde der voor
standers van he: vrije onderwijs
was men niet kieskeurig bij het
gebruiken van middelen om de
openbare school ln de ogen van
het publiek zwart te maken. Van
de vele kwalificaties, welke moes
ten dienen om de openbare school
in dlscrediet te brengen, noemen
we hier slechts een twee'al: de
openbare school is erger dan de
jeneverfles: de openbare school is
he kind van een bijwijf. Met tal
van citaten zouden we kunnen
aantonen, op hoe schandelijke
wijze de openbare school werd be
klad. Tegenwoordig wordt er niet
meer op de openbare school ge
scholden en b.v. de verdachtma
king, als zou ze socialisten kwe
ken doet blijkbaar geen opgeld
meer, nu RK. die toen vooraan
stonden in de rij van verdach ma
kers broederlijk met die gemene
socialisten in één regering zitten,
die immers gezamenlijk de belan
gen ook van he; openbaar onder
wijs hebben te behartigen. Nu de
voorstanders van het bijzonder on
derwijs de strijd om de financiële
gelijkstelling hebben gewonnen,
blijk' dus de openbare school nog
zo slecht niet te zijn en hebben al
die scheldcanonnaües dus zeker
maar moeten dienen ter ,,v"Slra-
tie van een ingenomen st: 'punt
„het doel heiligt de middelen".
De pacificatie is dus een feit
géwordén: openbaar en bijzonder
onderwijs worden op gelijke voet
behandeld. Of die gelijke behan
deling nu ook het gevolg heef:,
dat ze in gelijke omstandigheden
komen te verkeren, onder welke
de kinderen onderwijs kunnen
ontvangen en dc scholen kunnen
bezoeken, waar he: onderwijs
word: gegeven. is niet alleen
twijfelachtig, maar moe; met 'n
beslist neen worden weersproken.
Nemen ve ten bewijze daarom
dc gemeente Heerhugowaard. 'n
Uitgestrekte gemeente vormt deze
polder. Vroeger waren daar vier
openbare scholen, verspreid over
de hele polder, zó. dat ze voor de
kinderen ui: de verschillende de
len van de gemeen'e het gemak
kelijkst te bereiken waren. Op het
ogenblik zijn er 2 R. K. Scholen.
1 christelijke school en nog 2
openbare. De chrls elljke en open
bare zijn betrekkelijk mlnla'uur-
schooltjes. de R. K. zijn gro e
scholen, zodat aan alle eisen,
welke aan goed onderwijs mogen
worden gesteld, kan worden vol
daan. Da' d!' niet her geval is bil
miniatm:r«chocltJes. is zelfs voor
een buitens aandor te begrijpen.
De gemeenteraad heef: nu be
sloten de openbare school in het
noordelijk deel der gemeente op
te heffen: het aan'al leerlingen is
te klein geworden. De nog over
huivende leerlingen zal nu onder
dak worden gegeven ln de school,
ongeveer in het, centrum der ge
meente s'aande. Dit zal dan een
dricmansschool kunnen worden.
Nu moer me i zich de uifge
strektheid van de gemeente eer.s
voors'ellen! Deze ls zo groot, dat
de kinderen van voorstanders der
openbare school met een bus zul
len moeten worden opgehaald en
weer thuisgebracht. Behalve dat
he' onderwijs daaronder zal lij
den. zal her ook meer gaan kds
ten. Deze argumenten tegen de
geüjks'elling zijn herhaaldelijk
gebruikt; we zullen ze niet her
halen. want we weten, dat ze door
de voorstanders van het bijzonder
onderwijs worden beschouwd van
nul en generlei waarde, met be-
tekking tot het voor hen gewich
tige principe van vrijheid voor
i ponfesslonneel onderwijs voor hun
kinderen.
Toch blijft er altijd iets stui
tends ln de doorvoering van dit
principe voor hen, die menen, dat
Christelijke en R. K. kinderen op
de openbare school geen schade
kullen ondervinden aan het ge
loof. dat door hun ouders wordt
Jjeleden. En de strenge doorvoe
ring ervan leidt tot consequenties
'die zeer onaangenaam zijn voor
jhen, die voorstanders zijn van on
'Berwijsinrichtlngen. waar ieders
geloofsovertuiging wordt geëerbie
dlgd. waar gepaste en nuttige kun
^letheden worden aangeleerd en
Jnen opgeleid wordt tot alle chris
telijke en maatschappelijke deug
den. In dit verband wijzen we op
Van een deskundige op on
derwijsgebied ontvingen we
bijgaand artikel, dat we
gaarne plaats verlenen ln
ons blad. WIJ wijzen er op.
dat hier geen sprake is van
een redactioneel standpunt
en dat onze kolommen voor
anderer mening openstaan.
de plannen, die worden gemaakt,
en ook wel tot uitvoering zullen
komen, om in het gebouw van de
op te heffen o.l. school, een R.K.
'ulnbouwschool te stich'en. Al
weer die splitsing met het gevolg,
da de niet R. K. maar moeten
zien elders onderricht ln de leer
van de tuinbouw te krijgen.
In Broek op Langendijk is en
kele Jaren geleden ook een chris
telijke tuinbouwschool gesticht.
Ze wordt bezocht door verschil
lende R. K., „neutrale" en chris
telijke leerlingen. Men vraagt
zich nu toch af waarom die
school een christelijk cachet moet
dragen, en of een ander, zowel
het geloof als het onderwijs, niet
evengoed tot zijn recht zou kun
nen komen onder de auspiciën
van een neutrale organlsa'ie.
Enkele maanden geleden kwam
in de gemeenteraad van Lange
dijk de vraag aan de orde over
de wenselijkheid van de stichting
ener Landbouwhuishoudschool
aan Langedijk. Dit gewest, aldus
redeneerden de Protestan's-chris
telijke raadsleden, komt een chris
telijke Landbouwhuishoudschool
toe, want de minister verdeelt de
zgn. neutrale en christelijke scho
len over het gehele land naar
verhouding van de bevolking.
Aan de gemeenteraad werd een
urgent ie verklaring voor de stich
ting ervan gevraagd en met 7
(R.K. en Chr.) tegen 6 stemmen
werd die verklaring gegeven. H
Neutrale school was hier niet no
dlg, meenden de Prot. Chr., want
ln Alkmaar en Schagen bestaan
reeds zulke scholen. Daarheen
kunnen de ouders, voorstanders
van neutraal landbouwhuishoud-
onderwUs. dus hun kinderen s'u-
ren.
Het wordt op die wijze toch een
we! wat gekke boel. Een chr. tuin
bouwschool te Broek op Langen
dijk. een R. K. tuinbouwschool ln
Heerhugowaard. onder de rook
van Langendijk, maar voor de
voorstanders van neutraal onder
wijs niets. Het ls Inderdaad eer
lijk verdeeld- voor de voorstan
ders van het bijzonder onderwijs
op 'ulnbotiwgebled alles, voor de
voorstanders van het neutrale
onderwijs niets en dat ln het een
trum van een uitgestrekt tuin
bouwgebied, waar honderden neu
trale tuinbouwers hun bestaan ln
de tuinbouw moeten vinden! ZIJ
moe'en hun kinderen maar naar
Aikmaar of Schagen sturen. Door
een dergelijke pacificatie wordt
de eenheid der natie, waarom
trent de voorstanders van het bij
zonder onderwijs zulke hoogge
stemde gevoelens koesteren, onge
twijfeld sterk bevorderd! Zij eisen
eerbied voor hun godsdiens'ige
overtuiging, maar waar blijft op
die wijze het respect, dat zij ook
voor anderer over'ulglng behoren
;e bezitten en practisch ln toe
passing te brengen?
Wanneer zullen we eens een
krachtige persoonlijkheid krijgen,
die op deze ongezonde toestanden
met klem van overtuiging en
kracht van argumenten wijst, in
de vertegenwoordigende licha
men, waar over dergelijke be
langrijke zaken wordt beslist?
Koningin Juliana hecht haar
goedkeuring aan het plan
Na3m moet behouden
ijven
Het. begint eF inderdaad op te
lijken, dat men het thans eens Is
ver de plaats, welke bestemd is
voor de aanleg van een Alkmaar
plantsoen in Bath (Engeland).
Naar wij van welingelichte zijde
vernemen, heeft de Parkcommissie
te Bath dezer dagen van Alkmaar's
burgemeester, mr dr J. H. Wytema.
een schrijven ontvangen, waarin
deze mededeelt da: er van deze
zijde geen bezwaar bestaat tegen
het door genoemde Commissie ge
opperde vorstel om de plek grond
rendom de Oranje Gedenknaald al
daar. welke werd opgericht 'er her
lnnering van het bezoek dat Willem
van Oranje aan Bath gebracht
heeft, tot 'AlkmaarPlantsoen te ma
ken.
In deze brief werd tevens mede
deling gedaan van het feit dat bur
gemeester Wytema eerst over deze
zaak het Koninklijk Huls schrifte
lijk had geraadpleegd, waarop het
Koningin Juliana behaagd had.
Haar goedkeuring aan he: plan te
hechten, op voorwaarde echter, dat
de naam van Oranje Gedenknaa1d
(Oranje grove) niet zou verdwij
nen.
Oosprcnkelijk waren door de le
den van de Park Commissie vier
sugges'ies betreffende een geschilc
te plaats voor het Alkmaar Plant
soen naar voren gebracht, waaruit
di'. lichaam tot een keuze moest ge
raken. Deze waren: de plek rond
de Oranje Gedenknaald, de Para-
GESLAAGD.
Bij het in Haarlem gehouden
examen slaagden voor costumiere
de dames J. Rampen en >1. Vos te
Burgerbrug. J. Smit en A. S'uif-
bergen te Heiloo. A. Pepping. Eg-
mond R. Dekker. Krabbendam. T.
Stuifbergen Limmen. G. Molenaar
Nieuwe Niedorp; G. TWlsker. Zd.-
scharwoude.
Allen opgeleid door de modevak
school N. Nells. Oudegracht, Alk
maar.
Verpachting
Van de aan de gemeen'e toebe
horende stukken land in de pol
der Overdie en Ach termeer, teza
men een omvang hebbende van 36
ha werd voor het jachtseizoen '48
'49 hef genot van de jacht ver
pacht aan de heren H. H. E. en
K. Haytema te Alkmaar.
De heer K. Haytema heeft mede
gedeeld voor hef jachtseiz en '49-
'50 opnieuw 't genot van de jacht
op deze terreinen «e willen ver
pachten en wel tegen dezelfde
pachtprijs.
B. en W. stellen aan de Alkmaarse
raad voor het genot van de jacht
voor het komende seizoen aan de
heer K. Haytema te verpachten.
BESLUITEN OPGENOMEN
In het gemeenteblad van Alk
maar nrs. 1988 en 1989 zijn opge
nomen de 'besluiten van de ge
meenteraad van 27 Juni 1949 tot
wijziging van de algemene politie
verordening met betrekking tot
a. het verbod aan jeugdige per
sonen om vergunnlngslocaliteiten
enz. te bezoeken na twintig uur.
b. het verschaffen van nachtver
blijf.
de Gardens. de Botanische Tuin.
welke zich in he'. Royal Victoria
ark bevindt en het gronds'uk. ge
legen voor het Holburne of Men
s rie Museum.
Nu thans dan eindelijk het be
sluis is gevallen, zal het in de Ge
mcenteraad te Bath. waaraan de
Park Commissie haar voors'e!
heef', kenbaar gemaakt, nog moe
ten worden bekrachtig.
Wethouder Plowman diende te
gelijkertijd een voorstel in tot ver
vaardiging van een plaquette, wel
ke zou moeen vermelden, dat dit
plan'soen aan het bevriende Alk
maar ls opgedragen en dat het
deze stad zal zijn, welke de zorg
voor de beplan.ing voor haar reke
ning neemt.
Op verlichlingsavond
geen fietsen fn Bergen!
De Groepscommandant der Rijks
politie te Bergen N.H. maakt be
kend dat in verband met de ver
lichtingsavond op 27 Juli a.s. van
af 20.30 uur geen rijwielen in het
centrum van he'. dorp kunnen wor
den toegelaten. Zij. die Eergen die
avond per rijwiel bezoeken wordt
aangeraden hun rijwielen tijdig te
stallen.
Tevens zal vanaf 20 uur tot pl.m.
23.30 uur het doorgaand verkeer
vanaf Alkmaar en Koedijk ln de
richtingen Schoorl en de Egmon-
den en omgekeerd worden omge
leid. Aanwijzingen daaromtrent
v/orden door de politie gegeven.
De haltenlaa'sen van de Berger
bus in de S atlonsstraafc en heek
Breelaan-Jan.Oldenburglaan wor
den ijdelijk (vanaf 20.30 tot 23.30
uur verlegd naar het pleintje Pr.
Hendriklaan-dr van Peltlaan.
He: motorisch verkeer me' bestem
ming Bergen zal bulten het cen
trum van het dorp op verschillen
de punten worden geparkeerd.
DIENSTPLICHT.
ST. PANCRAS Voor de lichting '51
zijn in onze gemeente 14 jongens
ingeschreven. Geen van dezen ver
vult momenteel vrijwillige dienst
pllch*. Ook de lichtingen 1941 tot
en met 1943 zijn dezer dagen ge
registreerd.
Voor de lichting 1941 had onze
gemeente 12 personen: lichting 42
14 personen en lichting 1943 10
personen.
Van de lichting 1949 verblijven
momenteel 5 personen in militaire
dienst, twee hebben vrijstelling
wegens br ederdienst, drie perso
nen hebben uitstel gekregen; twee
zijn er bij de keuring reeds voor
goed ongeschikt verklaard; ook 2
zijn buiten tegenwoordigheid inge
lijft (waarschijnlijk om keurings
redenen); een dienstplichtige ls
ontslagen uit de dienst, terwijl de
laatse op 6 September a.s. moet
opkomen.
Van deze zelfde lichting had 1
persoon zich reeds vrijwillig ln mi
litaire dienst begeven, zodat de
lichting 1949 ln onze gemeente 17
pers nen telde.
Voor onze gemeente zal de ken
ring van de lichting 1951 op 1
Januari 1949 aanvangen.
Aangaande de oproepingen van
de lichting 1950 ls nog niets be
kend.
Harmonie Theater: Song of Love.
met Kath. Hepburn en Paul Hen
reld. Toegang 14 Jaar onder ge
lelde. Voorstellingen dagelijks
om 8 uur. Zaterdag 7 en 9.30 u.
Zondag 2, 4.3Ö. 7 en 9.30 uur.
Woensdagmiddag 2.30 uur.
Cinema Amerlcain: MIJ vriend
Trigger met Roy Rogers. Toeg.
14 Jaar onder geleide. Voorstel
lingen dagelijks om 8 uur. Zater
dag 7 en 9.30 uur. Zondag 2. 4.30
7 en 9 30 uur. Woensdagmiddag
2.30 uur.
Victorie Theater: Sneeuwwtlje en
de Zeven Dwergen Toegang 14
Jaar onder gelelde. Voorstellin
gen dagelijks om 8 uur. Zaterdag
7 en 9.30 uur. Zondag 2. 4.30. 7
en 9.30 uur. Woensdagmiddag
2.30 uur.
ABT.: 8ouka. het kind der tropen
met Elva de Bethancourt Toe
gang 14 Jaar. Voorstellingen da
gelijks om 8 uur. Zondag 2. 5 en
8 uur.
x—
BRUG PIETERSTR. GESLOTEN.
De Dijkburg, die de verbinding
vormt tussen de Pieterstraat en de
Dijk zal vanaf heden tot en met 4
Augus'us voor het publiek geslo
ten zijn.
ALKMAAR, 25 JULI, VEEMARKT
101 vette koelen, 1 graskalf, 51
nuchtere kalveren en 25 vette
schapen, alles voor de centrale.
Verhoging subsidie
Mient 19
B en W hebben de Raad voorge
steld de gemeentelijke subsidie in
de kosten van de restauratie van
het perceel Mient 19 met f ?r»0 tot
f 750 te verhogen
De Raad besloot in December
van verleden jaar het subsldlebe
drag op f 500 vast te stellen
De herstelkosten. die echter c'es
tijds op f7500 werden geraamd,
blijken echter op f 13.852 te moe
ten worden gesteld
De minister van Onderwijs, Kon
sten en Wetenschappen heeft blij
kens een schrijven van 6 Juni Jl,
ondanks de bijna dubbele kosten,
die de restauratie met zich mede
brengt, toch 50 pCi voor Rijks re
kening te moeten nemen wegfens
de monumentele waarde van het
betrokken pand
De minister heeft verzocht de ge
"meentelijke subsidie, die naar zijn
mening in dit geval op een zeer
laag bedrag was vastgesteld, even
eens te willen verhogen Hij heeft
er op gewezen, dat in verband met
het plaatselijk belang van de res
tauratie. een hogere gemeentelijke
B en W van Alkmaar prijzen de
bijdrage ten volle verantwoord is
houding van het Rijk ten nanzien
van deze restaura!a!e en zijn van
mening, dat de gemeente hier niet
bij het Rijk mag achterblijven Zij
doen daarom het in de eerste re
gels vermelde voorstel tot verho
ging van de subsidie
Overplaatsing onderwijzend'
personeel
B cn W stellen de Raad voor per
1 Augustus a s de volgende over
plaatsingen van onderwijzend per
soneel goed te keuren: Van'de Tes
selschadeschool naar de Jan Ligt
hartschool: a als onderwijzeres
mej N Kopal; b als onderwijzer de
heer Tj Leungen
Van de Tesselschadeschool naar
de Bosboom Toussaintschool als
onderwijzer de heer D P Kansen
Van de Bosboom Toussaintschool
naar de Jan Ligthartschool als on
derwijzeres mej A G van den Too
fen
Zwembaddirecteuren en caféhouders deden goede zaken
Het zal een leder duidelijk
zijn, dat, ln verband met de
warmte, die de. laatste dagen in
ons land geheerst heeft, velen
verkoeling zochten ln het bos
en op strand Zeer velen zochten
ook verkoeling ln een van de
openlnchtbaden, die Alkmasrs
omgeving rijk ls De directeuren
van die baden zijn dan ook best
te spreken over het bezoek aan
hun W—t d"een als deze
moeten het zijn, die de explol
tatie van een onenluchtbad mo
gelijk maken Fn hoeveel van
zulke ds«en v.»: landje?
„Zet maar tn de krant dat
het razend druk ts eet—st* ver
telt ons de heer Pesle. die druk
bezig ls met het verkopen van
kaartjes aan het loket van zijn
natuurbad aan de Bergerweg
„Dat ls ook wel te begrijpen,
want met die warmte heeft leder
een die er tijd voor heeft trek in
een bad..
„Wij hebben hier" eaat de heer
Pesle verder „erg vee! toeristen,
maar ook mensen uit de omgeving
zwemmen hier veel en graag"
WH wierpen een blik naar bin
nen en zagen de krioelende men
senmassa, de schreeuwende Lin
deren en als we heel goed keken
dan zagen wij enk nog water En
Benoeming leerkrachten
Voor de vacature aan de Lindenscool
ontstaan door het aan mej A I Singer
verleende eervol ontslag, hebben B en
W een voordracht van 'drie personen
opgeaakt, waarvan als eerste staat de
heer W Poeze, tijdelijk onderwijzer aan
de Lindensehool
Voor de vacature, die aan de Bos.
boom Toussaintschool. ontstaan zal,
hebben B on W een voordracht van 2
personen gemaakt, waarvan de eerste
is mej D Meincsz, tijdelijk onderwijzeres
aan de Openbare Lagere School te
Bergen
Als tweede op de voordracht staat
mej .T de Graaf, wonende te Winaldum,
gem Barradeel
B en W stellen voor tot benoeming
van een der candidaten over te gaan,
behoudens geneeskundig onderzoek en
onderzoek politieke betrouwbaarheid
geprefabriceerde woningen
In Alkmaar zal het aantal gepracfa
brieeerde woningen, die volgens het
bouwvolume toegewezen worden onge
veer 50 bedragen
Deze woningen zullen dit jaar nog ge
bouwd moeten worden
Naar de mening van B en \V zijn ev
geschikte terreinen voor deze woningen
aanwezig in de polder Overdie en Ach
termeer tussen het Baanpad en de
C'atsstraat Deze terreinen moeten nog
bouwuri.jp gemaak worden
Hiervoor wordt door B en W aanbe
volon, J Twisk Jzn tc Castricu, die
reeds vele terreinen bouwklaar maakt
B en W stellen daarom de Alkmaarse
raad voor een crediet tc verstrekken :~n
betlrnge van f87.200
RÏTSEVOORT AFGESLOTEN
Vanaf heden ls het Ritsevoort
voor alle verkeer afgeslo!en Het
wegdek ls beschadigd ln verband
met een uit de oorlog daterende
spermuur
De straat zal afgesloten zijn
vanaf de rijwielzaak van Plomp
even over d° Heilooërbrug De
Nieuwlanderslngel blijft vrij
EXTRA TREIN VOOR
VERLICHTINGSAVOND
Woensdagavond zal voor het terugke
ren van reizigers, die ter gelegenheid
van do verlichtingsavond naar Bergen
zijn gekomen, een extra trein rijden, die
om 23,44 uit Bergen vertrekt en om
23,58 tc Alkmaar arriveert
B en W vragen de Raad toestem
ming te verlenen tot het besteden
van een extra ebdrag van f3800,
voor het ln orde maken van de bur
gemeaesterswoning aan de Emma
s'.raat Deze f3800 zullen o m wor
den gebruikt voor de vernieuwing
van de electrische installaties ver
nleuwing *fen sanitaire lnstallates
en vervanging of herstelling van
het houtwerk van de serre Tevens
blijkt dat het binnen verf en be
hangwerk een groter omvang aan
neemt dan verwacht was Voorts
bleek het gewenst m de keuken wij
ziglngen aan te brengen
De kosten van de parketvloer in
„DE FAKKELS BIJEEN"
ST. PANCRAS De collecte welke
gehouden is te Sint Pancras ten
behoeve van de Stichting Chr.
Blindenhulp „De Fakkels bijeen"
heeft de somma van f 79,22 opge
bracht.
Aan gevers en collectanten een
hartelijk woord van dank voor de
milde gaven doch b venal aan
God, die ons ln staat stelde, dit
voor onze blinden te kunnen doen
daar zJJ reeds zoveel moeten ont
beren.
de salon groot f 660, zullen echter
alet voor rekening van de gemeen
te worden genomen
In totaal zal voor verbouwing en
verbetering van het huis van de
burgemeester, indien de Raad ook
dit csediet van f3800 goedkeurt,
f 15 600 worden uitgeheven
ALKM. EXPORTVEILING 25 JULI
Schotse muizen f 6 tot f 9.50; bl.
eigenheimers f 9; KI. sch tse mul
zen en b.1 eigenheimers f 3 tot f 6
slabonen 60 tot 72: stoksnijbonen
52 tot 70; stamsnijbonen 35 tot 53
tuinbonen 4 tot 7. peulen 16 tot 52
doperwten 7 tot 30: bl. blauwschok
kers 16 tot 32: k mkommers 6 to*
23; tomaten a 40 tot 60; tomaten
bonken 20 tot 30. bloemkool la 20
tot 35: I 10 tot 12; II 6 tot 9; rode
kool 6 tot 5.40; groene k ol 6. spi
nazie 6 tot 19; postelein 6 tot 12;
sla 1.50 tot 8; andijvie 5 tot 8. ra
barber 6 tot 16: rode bleten 6 tot
7: bospeen 7 tot 20; waspeen 6 tot
14 uien 6 tot 10; s epgroenten 6
tot 10: selle 1 tot 4: rode aalbes
sen 33 tot 60; klapbessen 32-38;
perziken 3 tot 20. frambozen p d.
18 tot 32; aardbeien per slof 120
tot 1.90.
meloen 40 tot 75.
dat «egt wel wat voor Pesle's Na
tuurbad, dat Immers zo'n grote
oppervlakte heeft!
Maar ook elders was het druk
In het zomerbad waren al even
velen verfrissing komen zoeken ln
het water En dan niet te vergeten
de stranden uit onze omgeving!
Ook daar zochten en vonden du!
zenden verkoeling ln het wafer en
een heerWk Met
hls gevolg dat de afeetfes die
dicht bij of aan het s*rnrid pele
gen zijn goede zaken zij
zijn over de laatste daeren dan
ook n!et ontevreden en hnrw»n
van harte, dat het nog enlee t"d
l°kker warm v Fn U.
herpt U het ooT" --*»♦?
CIJFERS
I?EN hoger geboortecijfer en
een lager sterftecijfer, dal is
het waEirmee ons land de toon aan
geeft bij de bevolkingsstatistiek
van de gehele wereld. Voor Wesi-
Europa en Noord-Amerika be
schikken wij over goede vergenj-
kingscijfers, die de voorsprong van
Nederland duidelijk aantonen. Koe
het in minder ontwikkelde lanc-.n
er voor staat, is moeilijker te be
oordelen, omdat die gewoonlijk
niet over nauwkeurige statistiek „n
beschikken. In ons land worde m
ieder geval nauwkeurig boekgehou
den van de loop der bevolking en
dat is wel nodig ook, want ons
land is zo klein en de bevolking
groeit zo hard, dat de overheid
niet kan nalaten zich daarover
zorgen te maken. Aan de ene kunt
zijn we trots op onze mooie cijfers,
maar aan de andere kant wordt
de toenemende volte ons ook wel
een beetje benauwd. Blijkens een
algemeen statistisch overzicht van
het Cenraal Bureau voor de stati
stiek was het geboortecijfer per
1000 inwoners in 1948 voor Neder
land 25,3; daarop volgden de Ver.
Staten met 24.4, Frankrijk met
20.8; Engeland met 18.1, België
met 17.5 en West-Duitsland met
16.4. Ongeveer dezelfde verschijn
selen, maar in omgekeerde volg
orde, zien we bij het aantal sterf
gevallen Ook daarbij staat Neder
land vooraan, maar nu met het
laagste cijfer, nl. 7.4 per 1000 in
woners. De tweede plaats wordt
weer ingenomen door de Ver. Sta
ten met 9,9 en vervolgens West-
Duitsland met 10,2, Engeland met
10.9, Frankrijk met 12.2 en Be'gie
met 12,6. Terwijl de Belgische be
volking nagenoeg niet meer groeit,
nam het aantal Nederlanders van
1939 tot 1948 toe van 8.800.000 tot
9,800.000. Wij moeten wel een zeer
optimistisch volk zijn, dat wij jaar
in, jaar uit zo'n talrijke kinder
schaar verwelkomen, terwijl onze
'bestaansmiddeen nog maar uiterst
krap zijn.
o
Hetzelfde rapport geeft ook en
kele cijfers over ons inkomen en
over da besteding daarvan. Jam
mer genoeg hebben die alleen be
trekking op 1947 toen de toestand
jnog belangrijk slechter was dan op
het ogenblik. Voor dat jaar bere
kent het C.B.S. ons nationale in-
'komen op 12.142 millioen gulden»
{waarvan 9.987 millioen nodig was
(voor ons aller dagelijks onderhoud;
J2.03Ö millioen waren nodig voor de
uitgaven van de regering en zo
jschoot er nog maar heel weinig
'over voor verbetering en vernieu-
Jwing van onze fabrieken, handels
vloot, landbouw, transport, enz. In
'feite was daar nog precies 69 mil
lioen gulden voor beschikbaar. Dat
bedrag was natuurlijk lang niet
toereikend en in werkelijkheid heb
ben we dan ook in dat jaar een be
drag van 1.631 millioen gulden ge
ïnvesteerd. We bezaten uit eigen
'zak maar 69 millioen en het res-
'tant, ruim anderhalf milliard gul
den, moest uit het buitenland ko
men. Voor een deel, een klein deel,
kon het geld worden verkregen
uit verkoop van bezittingen in het
•buitenland, maar de rest moesten
we lenen.
Gelukkig ls sindsdien de toe
stand al weer verder verbeterd,
want de productie van zowel de
landbouw als de industrie nam
sindsdien aanzienlijk toe. Daar-
door konden we weer meer uit
voeren en dus ook meer kopen.
Terwijl in 1947 maar 44% van onze
invoer door uitvoer gedekt was
steeg deze dekking in 1948 tot 54%;
en is in de eerste drie maanden
van dit jaar een dekkingspercen
tage van 62 bereikt. Voor de oor
log was 73% van de invoer door
uitvoer gedekt, maar toen kon het
ontbrekende betaald worden door
de opbrengsten van buitenlandss
beleggingen, scheepvaart, enz.
Bijv. do transitohandel op Duits
land leverde destijds grote som
men op, terwijl deze binnenscheep-
vaart in aansluiting op de zeevaar!
thans nog maar betrekkelijk wei
nig betekent. Toch moeten we on«
iniet te veel zorg maken, want da
iindexcijfers van de productie to
nen nog steeds stijging aan. D«
voortbrenging van steenkool bijv*
-die ln 1947 75% van 1938 beliep,
'steeg in 1948 tot 82% en bereikta
in Maart jl 91%. Baksteen stee*
'van 69 op 104%, kleding van 5ft
'op 90%, schoenen van 110 op 149%.
Nu bovendien da landbouw dl!
jaar de vooroorlogse productie zal
benaderen en op sommige punte«
!zal overschrijden, mogen we sa
menvattend zeggen, dat we tevre
den mogen zijn. Maar we zuüe»
(wel hard moeten blijven «anpak-.
;ken om te zorgen, dat ons geweldte
ge aantal kinderen in een redeUJkf
welstand kan worden opgevoed, j;
