N.-HOLLANDSE t
PERS 1945
NIEUWS
700.000 k9
Donderdag 8 September 1949
T ot van het proces tegen
S.D.-leider Wiily Lages
de
Zwarte dag
Wet-Werkloosheidsverzeke nrg
door Eerste-Kamer aangenomen
Verzekeringsgrens op i 6.000 vastgesteld
Uitwar ingsiermijn 21 weken totaal
J
5e JAARGANG Nr. 1675
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen ƒ0.30 per week 125 per
maand ƒ3.65 p. kwart, b(J vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. per mm., familiebericht
ten 18 ct Bij contract aanzienlijke korting.
Verontw. redacteuri J. v. Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oude^racht Tel R 2200 3971.'
„De laatste woord" - comedie kon de
procureur-fiscaal nicht erschüttern
Onder enorme stilte kreeg Willy Lages gisteren het laatste woord in het
langdurige proces dat tegen deze S.D—chef werd gevoerd Vooraf hadden de
verdediger, mr. Feenstra en de procureur-fiscaal, mr. v. Rij, elkaar gedurende
enige uren in de haren gezeten. Herhaaldelijk onderbrak pt-.-aident mr Hemel
de discussies.
Tenslotte kreeg Lages, de man die
voor de dood van duizenden verantwoor
delijk is geweest, en daarnaast nog de
Silbertanncmoorden organiseerde, gele
genheid tot een laatste woord. Het kwam
neer op de fraaie bekentenis dat het
Duitse volk als geheel verantwoordelijk
gesteld moet worden, doch dat hij. La
ges zelf, „zich als officier en mens geen
misdadiger voelde, doch als Duitser het
hoofd boog".
Deze indrukwekkende uitgesproken zin
kon de procureur-fiscaal niet uit zijn
evenwicht brengen. Het antwoord dat
hij de verdediger toegediend had, was
in deze duidelijk genoeg.
Mr. v. Rij herinnerde om aan een
dezer dagen gepubliceerd gedicht in een
weekblad dat eindigde met de z.nnen:
„daar al die Lages zich in onschuld
wasten omdat hun misdaad op
bevel zou zijn!"
Maar deze Befehl ist Befehl-comedie
hebben we in ons land reeds te veel
2ien opvoeren om nog indruk te kunnen
maken.
Wat wel indruk op ons landgenoten
Nog enkele dagen en Nederland zal
verblijd worden met een paar dagbladen
die gedurende de oorlog een slechte
klank hebben gekregen. We hebben hier
bet oog op „De Telegraaf" en „Het
Nieuws van de Dag". Het is niet onze
bedoeling een waslijst uit te stallen van
de verkeerde handelingen, waaraan ze
2ich gedurende de oorlog hebben schul
dig gemaakt. Het publiek wordt immers
zo gauw verveeld, als men ze nog eens
berinnert aan de tijd die achter ons ligt
Maar toch menen we het verschijnsel
niet stilzwijgend voorbij te kunnen gaan
Vooral niet, daar onze bladen voortge-
koir.en uit de illegaliteit, dit weer ver
•chljnen voelen als een uitermate grie
nende bejegening. Zoals we het weer.
verschijnen van de plaatselijke collabo-
'atiepers hebben opgevat als een kaak-
•lag, toegebracht aan hen. die voor de
vrijheid hebben gestreden.
Het verschijnsel is niet nationaal. In
Duitsland doet zich onder bescherming
van de Westelijke bezettingiautoriteiten
het zelfde voor. In Beieren is naar het
schijnt de vroegere Nazipers weer bijna
heer en meester. Waarschijnlijk is het
leergeld, dat we allen hebben moeten
betalen, niet hoog genoeg geweest
Van sommige zijde wordt het herver-
ichijnen van de bewuste bladen gemoti
veerd met een beroep op de drukpers.
.Wij wijzen deze gedachtengang met ver
©ntwaardiging van de hand. De vrijheid
van drukpers is in ons land voldoende
verzekerd, behoudens ieders verantwoor
«lelijkheid voor de wet Een ieder kan
schrijven wat hij wil. Maar het moet
als een onvergevelijke slapheid van de
Nederlandse regering en haar organen
worden beschouwd, dat de gelegenheid
©m zijn gedachten te lanceren weer
wordt gegeven in bladen, waarvan al-
leen reeds de naam gevoelens van weer
zin moet oproepen bij ieder, die een
onafhankelijk volksbestaan het hoogste
goed acht De vrijheid van drukpers is
hier niet in het ged:ng. Hier schuilt heel
iets anders achter. We maken hier ken
nis met de macht van de millioenen, die
achter de oude pers staan. Millioenen
die ze helaas nog hebben weten te be
houden. ondanks alle monetaire maat
'eaelen.
En het in de strijd gooien van die mil
lioenen wordt getolereerd door instan
ties. die er in feite voor moesten waken.
Jat de beloften, gedaan aan de illegale
pers. vanuit Londen, gestand werden
gedaan. Het is beschamend. Beschamend
voor die instanties, maar evenzeer be
schamend voor dat deel van het volk.
dat steun verleent aan hun pogingen om
hun vroegere invloed te herwinnen.
Opnieuw is een groot deel van de
Nederlandse pers in handen gekomen
van mensen, die getoond hebben te wei
nig fuggegraat te bezitten. Althans, toen
het er om ging zich te weer te stellen
tegen vreemde indringers. Nu het er om
gaat hun oude invloed te herwinnen,
hebben ze een geestkracht aan de dag
gelegd, een betere zaak waardig. Hopen
we nog slechts, dat ons volk genoer
weerstand weet op te brengen, om te
bele'ten, dat het herverschijnen van de-
2e bladen een succes wordt. Eerst dan
zullen de woorden van de procureur
fiscaal bij het proces tegen Willy Lages
{jeuit een diepe betekenis krijgen.
v. Z.
heeft gemaakt is de iuper-rechtvaardige
wijze waarop de massamoordenaars van
het slag als Lages worden behandeld, en
de omzeilden guldeus die nog aan proces
1 os en worden besteed om een schuldige
als Lages, over wiens persoon bij de
meest naieve mens geen twijfel kan be
staan, nog zo gunstig mogelijk voor te
stellen.
Het Nederlandse volk sluit zich zeer
zeker aan bij de eis van mr. v. Rij, de
doodstraf, en liefst op korte termijn,
opdat het aantal herleefde Nazis niet
nogmaals wordt uitgebreid met een ge
vaarlijk exemplaar.
Pelgrims keren terug
Twee Mohammedaantjes
geboren
Na de „Ko'a Gede" zijn thans
met, een dag tussenruimte bok de
beide andere pelgrimsschepen van
de Kon. Rotterdamse Lloyd. ril". de
,Kota Baroe' en de .Kota Agoeng'
in de Rotterdamse haven terug
gekeerd. De laats'e twee schepen
vervoerden 2300 pelgrims van wie
er onderweg slechts een stierf, het
geen ie's bijzonders is, omdat er
met een dergelijke bedevaart: ta
melijk veel afgeleefde mensen* mee
gaan, die voor hun verscheiden
nog hadji fheilig) willen worden.
Op ieder schip werden nog twee
Mohammedaantjes geboren; Hun
leven dat tijdens een bedevaart
naar de Heilige Steen in Mekka
begon, moet naar Mohammedaan
se opvatting wel heel bijzonder ge
zegend worden.
De Eerste Kamer heeft gisteren het
wetsontwerp joekes voor de Werkloos
heidsverzekering aanvaard, met slechts
de stemmen der Communisische Kamer
leden tegen.
Er was nogal wat critiek in de Ka
mer, alhoewel ze een welwillend karak
ter droeg en het wetsontwerp geen
ogenblik in gevaar heeft gebracht.
De PvdA-sprekers achtten het ge
wenst dat de vakbonden een belangrijke
stem in het kapittel hebben, daarnaast
releveerden zij het enorme stuk sociale
strijd dat verzet werd om tot dit ont
werp te geraken.
Van Katholieke zijde werd enige ma
len de nadruk gelegd op de sterke bin
ding die in het bedrijf moet heersen en
dat het werkloosheidsverzekeringspro
bleem in wezen een bedrtjfsaangelegen
heid is. waarmede de Staat zich slechts
met mate zal dienen te bemoeien.
In Farnborough (Engeland) wordt 'n
tentoonstelling georganiseerd d&or de
Vereniging van Engelse Vliegtuigbou
wers, gehouden, die Zaterdag en Zon
dag a.s. voor publiek toegankelijk is.
Drie modellen, die alle aandacht der
deskundigen trokken: links: het „lucht-
paard", de Cierva helicoptcr die aan 24
passagiers plaats biedt. Midden, de
„Vickcrs Supermachine 510". met naar
achter wijkende vleugels, die een snel
heid gelijk aan het geluid kan ontwik
kelen. Rechts: de „Canberra". Egelands
eerste straalbommenwerper.
De heer Vix^eboxse (C.H.) kwam op
het chapiter der lonen en sociale lasten
terug. Hij had grote waardering voor de
sociale zijde van het ontwerp, die wel
overwogen en gefundeerd is, maar naar
spr. men.ng komen voor deze ext>'a-
lasten de lonen op een dusdanig peil dat
zelfs misschien de loonpolitiek van de re
gering in gevaar zal komen, d.w.z. dat
de loonstop zou moeten worden gebro
ken.
Van de zijde van de PvdA werd nog
gewezen op de merkwaardige wachtgeld
regeling die bijv- voor de havenarbei
ders bestaat.
De heer Schalker, CPN, achtte het
onaanvaardbaar dat de werknemers te
vens mede aan de totaalpreraie moeten
betalen. Daarnaast oefende hij critiek
op de percentages van uitkering, terwijl
hij tevens van mening was dat niet alle
vakverenigingen zouden worden inge
schakeld.
De heer Joekes beantwoordde ten
slotte de sprekers. Hij wilde deze werk
loosheidsverzekering niet als het sluit
stuk van de sociale politiek zien, in ver
band met de noodwet Ouden van Dagen.
Hij waardeerde het streven van de vak
beweging sedert 1917.
De totale uitkeringsperiode bedraagt
voor wachtgeld ea werkloosheidsuitke
ring 21 weken.
Deze kan nog langer zijn voor bepaal
de bedrijven waar reeds zekere regelin
gen bstaan.
ZKH Prins Befnhard heeft Dinsdag een
tocht door de provincie Noord Brabant
gemaakt. Op deze tocht bracht hij o.a.
een bezoek aan de klokkengieterij van
de firma Petit en Fritsen te Aarle-Rixtel
ZKH in de klokkengieterij.
Het witte doek nog
zwart in Gouda
Het ligt niet aan de filmsterren, noch
aan de publieke belangstelling, maar m
Gouda draaien geen hlms meer.
De destijds verhoogde vermakelijk-
heidsbelast-ng drukt blijkbaar te sterk
op de balans van de bioscooPexploitan
ten terwijl anderzijds de autoriteiten ook
geen alstand willen ol kunnen doen van
deze bren van inkomsten.
Enfin, het zaakje is nu aan het draai
en, niet de films, die liggen reeds se
dert 29 Juli stil, maar de ambtelijke mo
len. De gemeente Gouda heeft het ge
schil aan de regering voorgelegd en in
middels dringend verzocht de theaters
in afwachting van een beslissing te her
openen, doch een oesluil is in deze nog
niet genomen.
Richard Strauss in
levensgevaar
Garmisch Partenkirchen. Richard
S rauss verkeert in levensgevaar,
hldus maakt zijn arts in een com
muniqué bekend. De 85-jarige, in
Duitsland geboren componist, die
aan angina pectoris lijdt, heeft
opnieuw een ernstige instorting ge
kregen, nadat in zijn toestand ver
leden week een verbetering was
ingetreden.
z
MIJNWERKERS te Spitsbergen zijn
in staking gegaan om het ontslag 'e be
werkstelligen van een voorman, wiens
regelingen volgens hen aanleiding geven
tot levensgevaar.
weerbericht
DROOG WEER
In de nacht en ochtend plaatse
lijk nevel of mist Morgen overdag
droog weer en gedeeltelijk bewolkt
met een matige wind' tussen west
«n zuidwest Weinig verandering
in -emperatuur
ALS COLUMBUS nog geleefd had, dan
zou hij beslist grijze haren gekregen
hebben. Daar zijn 50 journalisten met
een Stratokruiser vertrokken om Ame
rika vanuit de lucht „te ontdekken'
En hij, hoeveel dagen heeft hij gezwor
ven en honger geleden.. Wij weten het
niet meer, misschien heeft u kinderen
thuis (met een geschiedenisboekje)!
DE SPOORWEGEN hebben ook altijd
weer wat nieuws. Nu zal met ingang
van de nieuwe dienstregeling een die-
selelectrische trein VlissingenRotter
dam worden ingelegd, die om 7.48 uit
Vlissingen zal vertrekken.
„HET KLOKJE van zeven uur en
dus.." Deze bekende rubriek zal weer
in ere hersteld worden. Och, als het
van Dag tot Dag
REEDS GERUIME TIJD hebben de
fruittelers van de Noordelijke kleigron
den in Fr.esland, de behoefte gevoeld
aan ie*s „koels". Dat krijgen zij nu. In
Leuwarden zal er binnenkort een koel
huis van ongeveer 2000 m3 komen, zo
dat een regelmatiger en meer over het
Jitle jaar verdeelde afzet van hun pro-
du' ten verkre |^n wordt.
DAT IS NOG EENS TROUW zijn.
Fokke Hofman, een 80-jarige man uit
Drachten, zal 12 September 65 jaa -
dezelfde baas werkzaam zijn. Iedere
nat en koud weer gaat worden, hebben morgen stapt hij als eerste van het per
we er beus niets op tegen
OP HET OGENBLIK wordt een gri-
meurstournooi om het persoonlijk kam
pioenschap van Nederland gehouden.
Op 9 Oct. zal in Utrecht de finale
worden gehouden, 't Zal me n „ge
zicht" worden.
NOG VERSCHRIKKELIJKER is het
bericht dat een Amerikaans oudstrijder
in een vlaag van waanzin 12 mensen
heeft doodgeschoten. Vijf anderen wer
den gewond. Met een revolver in de
hand rende hij de straten door, en
schoot op ieder die hij tegen kwam.
sonecl het gebouw binnen om de „za
ken te regelen".
KAN HET nu niet een beetje kalmer
aan? Dagbladen van Bogota melden dat
bij een treffen tussen liberalen en con
servatieven in het departement Santan
twintig personen gedood werden.
OM JALOERS TE WORDEN. De eis
van Australische mijnwerkers om extra
vacantie te ontvangen voor het verrich
ten van lange diensten is ingewill.gd.
Deze eis vormde een der punten die
aanleiding gaven tot de nationale sta
king, die zeven weken duurde.
DAAR ZIJN ZE wel vlot mee. De
UFA-filmmaatschappij, die eens in han
den der nazi's was (90 pet der activa
was in het bezit geworden van het re-
g.em van Hitier) zal ontbonden worden.
De studio s en de materialen zullen ver
kocht worden over een periode van 18
maanden. Over de filmsterren is niets
bekend.
DAT KOMT ERVAN. We willen geen
namen noemen, maar u alleen vertellen,
dat iemand, die ter verkrijging van
het certificaat voor mijnbestuurder exa
men deed, en spiekte van aantekeningen,
die hij onder zijn zitvlak verborgen had,
tor een boete van 25 pond, subs 2
maanden gevangenisstraf veroordeeld is.
TIEN GRIEKSE zakenlieden en indus
triëlen zijn door een militair Gerechts
hof ter dood veroordeeld, beschuldigd
van financiële steun aan opstandelingen.
DE SOWJETRUSSSEN doen aan.pra
ken gelden op een nieuw snelheidsre
cord voor lichte sportvl.egtuigen. Jacob
Forestenko heeft 1000 km. gesloten cir
cuit in vier uur en 31 minuten afgelegd.
IN TUTTLINGEN (Duitsland) heeft
een hond een kind gered door te ver
hinderen dat het. terwijl het buiten aan
het spelen was. een slang zou grijpen.
Daarna sprong de hond naar de slang,
doch werd door het gift gedood.
Ark van Noach nog
steeds onvindbaar
Leden der expeditie ontmoedigd
Er is geen hooj, dat men de
overblijfselen van de Ark van
Foach op de berg Ararat in Oost
Turkije zal vinden, aldus Turkse
journalisten, die de expeditie van
de Amerikaan Aaron Smith ver
gezellen. De expeditie is sedert 1
September tezig en er is nog
niets ontdekt.
De moeilijke levensomstandighe
den, welke «te wijten zijn aan de
regenval en koude, hebben de le
den der expeditite ontmoèdigd. Dr
Smith zou een beloning van 200
dollar hebben aangeboden aan de
gene, die een spoor van de ark
vindt.
Dat vliegt Uw neus vooibij
Vrijdagmorgen om vier uur zal
uit Stavanger een speciaal door
de olie-scheepvaart- en bevrach-
tigingsmaatsrhappij gecharterde
DC 3 opstijgen om 3000 kg kreef
ten naar Nederland te'brengen.
Met speciale vergunning van. het
departement van oorlog zal op 't
vliegveld Woensdrecht geland mo
gen worden. Deze kreeften zijn
bestemd om weer te worden uit
gevoerd naar België en Frankrijk.
Motorrijder reed de
dood in
De 38-jarige G. W. W. uit de
Columbusstraat die vanavond om
streeks tien voor negen op zijn
motor met zijspan met een snel
heid van 75 a 80 km over het
Schenkviaduct reed, raakte het
wiel van het zijspan kwijt. G. W.
W werd tegen een lantaarnpaal
aangeslingerd, waardoor zijn borst
kas werd ingedrukt. Tijdens het
vervoer aar het ziekenhuis Zuid-
wal is hij overleden.
Nieuwe werelduurrecord
achter de motor
De Franse wielrenner José Mielfret
verbeterde vandaag het wereld-uurie
cord met motorgangmaking. Hij legde
87,918 km af. Het oude record stond
met 82,300 km op naam van zijn land
genoot Claverie.
Birma versterkt zijn
grens met China
De Birmese minister van buitenlandse
zaken. Maoeng, heeft heden verklaard,
dat de Birmese garnizoenen aan de Chi
ncse grens zullen worden versterkt om
„mogelijke infiltratie" van Chinese com
munisten of bandieten tegen te gaan.
Zoals bekend, heeft de gouverneur
van de Chinese provincie Joenan, die
aan Birma grenst, zich onafhankelijk
verklaard.
Augurken aangevoerd
Op de Venlose veiling werd gif
leren een recordaanvoer van 703
duizend kg augurken genoteerd.
30 procent h:ervan ging naar Duit*
land, terwijl de rest geheel door
binnenlandse inleggerljen en con
servenf abrieken werd opgekocht
De A-sortering werd geheel door
het binnenland opgekocht. Voor
de B-augurken werd nog 57 ct per
kg betaald.
Eén jaar tegen twee
jodenverraders geëist!
De advocaat fiscaal bij het Amster
dams Bijzonder Gerechtshof eiste tegen
de Haarlemmers M. C. M. B. en M. A
R-, die in April '44 aan de NSB poli
tieagent G. W. Oude-Wolbers van het
bureau Joodse zaken een adres hadden
medegedeeld waar enige joden waren
ondergedoken, ieder één jaar gevange
nisstraf. Van de drie gearresteerde io
den kwamen er twee om het leven. De
derde verbleef tot aan de bevrijding in
een concentratiekamp.
Het Hof zal 20 September uiLpraak
doen.
Shirley haalde 't
ook niet
Shirley May Frace heeft 10,5 u.
in het water gelegen en daarna
werd zij uit zee getrokken aoor
haar vader en haar trainer. Twin
tig minuten lag had zij geweigerd
de strijdn op te geven, ondanks 't
feit dat tegenstromingen haar be
letten veel vooruit te komen.
Kijk eens hoe dicht wij bij de
kust zijn, laat me toch doorgaan,
smeekte zij. Maar haar vader was
standvastig en zo werd Shirley In
de boot getrokken.
„Wij zullen het volgend jaar te
rugkomen", beloofde hij het mels
je
Intussen wilde mevr. Croes-van
Rijssel Woensdagmorgen een 3de
poging wagen het Kanaal over te
zwemmen.
Zes Egyptische zwemmers die elk
2 uur zullen zwemmen, zij tussen
Folkestone en Dover gestart voor
een estafette-zwemtocht over Het
Kanaal en de eerste zwemmer was
na een half uur bijna vijg km van
de kust verwijderd.
De Egyptenaren willen proberen
het estafetterecord voor Het Ka
naal, da op naam van Frankrijk
staat met een tijd van 12 uur 20
min. te verbeteren. Het record
werd In 1935 gevestigd door zes
Franse zwemmers, die ook van Do
ver naar Frankrijk zwommen.
Verzoening in Milaan
EN NEDERLAND LEIDT.
Met evenveel lawaai als tijdens
de herrie van de avond tevoren
hebben Nederlanders en Italianen
zich in het zwembad van Milaan,
waar het Europese waïerpolotour
nooi wordt gespeeld, weer ver
zoend. Speelden eerst proppen pa
pier en dreigende vuisten de grote
rol nu was het Viva Olanda niet
van de lucht
Nederland heeft de tweede wed
strijd tegen België met 4-2 gewon
nen: dat was de eerste-na-oorlog
se zege op onze Zuiderburen. Italië
klopte Hongarije met 3-1 en Frank
rijk hield de Zweden onder water
2-0; Nederland leidt met- 4 pun
ten vóór Frankrijk, België, Honga
rije en Italië met 2 punten.
Zweden staat onderaan met twee
nederlagen.
Sjanghai ontvangt weer
Buitenlands nieuws
Na zes dagen zal Sjanghai morgen
weer buitenlands nieuws kunnen lezen,
nu het Britse blad „North China 1
News" haar per morse ontvangen Reu-
terdienst weer zal mogen publiceren.
Het blad heeft heden van de commu
nistische autoriteiten toestemming ge
kregen om alleen deze dienst te publi
ceren.
Britse plannen voor een
vrijere Europese handel
Engeland zal binnenkert voorstellen
doen betreffende opheffing van de be
perkingen op de invoer van bepaalde
goederen uit Europese landen met hel
doel verlaging van de prijzen te berei
ken en de terugkeer tot een multilaterale
handel te bespoedigen.
Waarschijnlijk zal met de bekendma
king van deze voorstellen worden ge
wacht, totdat de besprekingen over de
Britse dollarcrisis te Washington, die
morgen beginnen, zullen rijn beëindiqd.