Ikmaaidei'
Zware militaire uitgaven blijven
versobering dwingen
C
tct
N.-HOLLANDSJ
PERS 194!
NIEUWS—
5e JAARGANG Nr. 1695
Dinsdag 2C Lupierribe..- 1949
Sobererealistische troonrede
200 doden
Lieliinck's millioenennota
Verhoging der personele belasiing - Verhoging
der benzineprijs - Herziening inkomsten - en
Uitgave Sucnung .,i Vrij* AJjunaarder";
Exploitatie N V. Sprekend Papier. Alkmaar.
Abonnementen ƒ0.30 per week 1.25 per
maand ƒ3.65 p. kwart. b\| vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. per mm., familieberich.
ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting.
Verantw. redacteur» J. v. Zooneo Bureau, Ridderstraat hoek Oudeqracht Tel K 2200 8971-
h m de koningin hield
hedenmiddag de
volgende troonrede
HLeien der Staten-Generaal.
Toen ik hei vorige jaar voor
de eerste maal na mijn inhul
diging in Uw midden verscheen,
sprak ik van de moeilijkheden,
waarvoor hei Koninkrijk gesield
is in een wereld, die, in tegen -
stelling ioi de bij Hei einde van
de oorlog gekoesterde verwach:
lingen, nog geen wezenlijke vre
de kent
Tegenstelling Oost-West
De tegenstellingen, die zich nog steeds
openbaren en tengevolge waarvan het
politieke en economische herstel is ver
traagd, hebben geleid tot fundamentele
veranderingen in de internationale ver
houdingen, waarbij Nederland ten nauw
ste is betrokken. Deze veranderingen
hebben de stoot gegeven tot nieuwe
vormen van staatkundige, economische
en militaire samenwerking.
Ook Nederland heeft in verband daar
mede verdere schreden gezet op de weg
van bijzondere statengroeperingen en zal
naar vermogen bijdragen tot de verster.
Icing van deze bindingen van construc
tief karakter.
Naast de samenwerking met onze zui
'delijke buren in het verbond van de
Benelux is die tussen de vijf mogend
heden van het verdrag van Brussel ver
der gegroeid. In het afgelopen jaar trad
Nederland toe tot de Raad van Europa
en het Noord Atlantisch Verdrag. De
ontwikkeling van de organisatie van
Straatsburg, waarbij 12 Europese landen
2ljn aangesloten, houdt beloften in voor
de groei der zozeer noodzakelijke groter
eenheid in Europa. In het Noord Atlan
tisch pact is samenwerking verkregen
tussen een aantal staten in West Euro
pa en op het Westelijk Halfrond. Toen
het duidelijk werd, dat de Ver. Naties
de collectieve veiligheid vooralsnog niet
voldoende zouden kunnen garande
ren, heeft Nederland in de deelneming
aan deze beperktere, maar niettemin
ruime kring, een aanvullende waarborg
voor zijn veiligheid gezocht en. naar
vertrouwd wordt, ook gevonden, een
waarborg, die medebrengt dat Neder
land ook zijnerzijds zijn krachten inzet
voor de bescherming van Veiligheid,
vrede en recht.
D=; Europese samenwerking
Deze nieuwe aansluitingen passen in
het bestel van het handvest der Ver.
Naties. De belangstelling voor het
buitenlands beleid, dat voor ons land een
grote en steeds groeiende betekenis is,
sterk toeneemt, stemt tot voldoening.
Nauwere samenwerking met de volksver
tegenwoordiging, ook op dit terrein, zal
de regering gaarne bevorderen.
Andermaal zal Nederland in het ko
mende jaar de zeer gewaardeerde hulp
ontvangen van de Ved. Staten van Ame
rika onder het Europees herstelprogram
ma. Alleen door een gezamënlijk West
Europees optreden zal jlit programma
de maximale vruchten kunnen afwerpen.
Ondanks onvermijdelijke onvolkomen-
beden is de nog jonge organisatie voor
Europese economische samenwerking het
aangewezen lichaam voor de vervulling
van deze grootse taak. Daarnaast zal
van de Raad van Europa een stimuleren
de invloed kunnen uitgaan.
De regering stelt zich onveranderd ten
doel de verwezenlijking van de volledige
economische unie tussen België, Luxem
burg en Nederland zo krachtig mogelijk
te bevorderen. Niettegenstaande verheug
de vorderingen, die reeds gemaakt wer
den, zijn nog grote moeilijkheden te over
winnen. De verdere ontwikkeling der
algemene Europese samenwerking kan
aan een snelle verwerkeling ten goede
jkomen.
Het is geboden ook ook Duitsland.
Sij het voorlopig slecht West Duitsland
meer en meer te betrekken in de West
Europese gemeenschap, mits gewaar
borgd blijve, dat Dutisland de Europese
Veiligheid niet opnieuw in gevaar zal kun
nen brengen. Een ruimere ontwikkeling
Van het economisch verkeer tussen Ne
derland en Duitsland is in het belang
Van beide landen en tevens van een ge
2onde Europese economie.
Nederland-lndonesië en
de Wesl
r Zwaar is de druk, die nog steeds op
weerbericht
Geldig tot Woensdagavond
WEINIG VERANDERING
\Viss;h;:de bewolkira met voorname
Jijk in het Ne orden plaatselijke enkele
buien. Langs de WaddriaAust ïwakkc
lot matige Noordelijke vWid, elders wei
Bi»;? v.ind. Weïlig verandering in tem,
^er.n-iui
de volkeren van Nederland en Indone
sië rust als gevolg van het uitblijven
van definitieve overeenstemming over
een nieuwe rechtsorde. Smartelijk zijn
in het bijzonder de verliezen aan men
senlevens. Met dankbaarheid en eer
bied denk ik a§n hen, die vielen als
slachtoffer van hun plichtsvervulling.
Het bijeenkomen van de Ronde Tafel
Conferentie, die thans hier ter stede
wordt gehouden, heeft echter de hoop
doen herleven, dat, hoe ernstig en inge
wikkeld de vraagstukken ook zijn die zij
tot oplossing moet brengen, partijen er in
zullen slagen spoedig een bevredigend
eindresultaat te bereiken. Moge daaruit
voortkomen een samenwerking op voet
van gelijkheid tussen de volkeren van 'n
vrij en souverein Nederland en van een
vrij en souverein Indonesië, .die in de
geschiedenis zal kunnen gelden als een
voorbeeld van zegenrijk samengaan van
Oost en West.
Ten aazien van Suriname en de Ne
derlandse Antillen is de weg, die tot een
nieuwe rechtsorde leidt, reeds uitgestip
peld. De regering hoopt, dat een interim
regeling, die aan deze gebieden volledig
autonomie geeft, en die tevens betrek
king heeft op de behandeling van ge
meenschappelijke aangelegenheden, spoe
dig in werking zal kunnen treden, nadat
gerezen moeilijkheden uit de weg zullen
zijn geruimd.
De met deze interim-regeling te ver
krijgen ervaring zal van groot nut kun
nen zijn bij de nadere overweging van
dewijze, waarop de nieuwe opbouw van
het koninkrijk zal kunnen worden «o»
wezenlijkt.
Met het oog op het zo gewenste mone
taire evenwich; stemt het tot voldoening
dat de rijksbegroting voor het jaar '50
voor het eerst na de bevrijding sluitend
is Het niveau, waarop de lopende uit
gaven en de middelen tot dekking daar
van zich bevonden, is echter abnormaal
hoog en stemt voral in verband met de
conjunctuurphase, waarin de wereld ver
keert, tot bezorgdheid.
Financiële positie
Ondanks de belangrijke stijging der
productie en de verbetering, die is in
getreden in de verhouding tussen in en
uitvoer, vertoont voorts de betalings
balans, in het bijzonder met de dollar-
gebieden, nog een groot tekort, dat voor
alsnog slechts overbrugd kan worden
dank zij de hulp, die ons land ten deel
valt in het kader van het Europees her
stelprogramma. Deze hulp is echter van
tijdelijke aard.
Zij is reeds verminderd en zal over
enkele jaren aflopen. Na de sanering
van het geldwezen en van de begroting
is thans allereerst die van de betallngs
balans geboden. Grote moeilijkheden
staan ons volk hierbij te wachten, moei
lijkheden, die slechts bij een gecoördi
neerde actie op verschillende terreinen
van regeringsbeleid en grote krachtsin
spanning van allen zullen zijn te over
winnen. Met de gewijzigde ecenomische
noodzakelijkheden zal op realistische
wijze rekening moeten worden gehouden
In de aanhangig gemaakte belastingont-
werpen is zowel aan deze omstandighe
den als aan sociale overwegingen aan
dacht gegeven.
Militaire verplichtingen
Ook bij de militaire verplichtingen, die
Nederland in het belang van de eollee
tieve veiligheid op zich neemt in inter
nationaal verband zal rekening ziin te
houden met hetgeen economisch en finan
cieel kan worden gedragen. Vertrouwd
mag echter worden, dat de vervulling
van die verplichtingen door te verkrij
gen materiële hulp zal worden verge
makkelijkt. De zoeven genoemde econo
mische noodzakelijkheden worden in
sterke mate beheerst door het feit, dat
de concurrentie op de wereld markt
voortdurend in kracht toeneemt. De ver
kopersmarkt heeft zich in een kopers
markt gewijzigd. Onder deze omstandig
heden zal Nederland zijn zware export-
taak moeten vervullen op straffe van 'n
aanzienlijke daling van het tegenwoor
dige voorzieningsniveau en het ontstaan
van werkloosheid. Hier ligt een waarlijk
nationale taak waaraan een ieder op
de plaats waar hij is gesteld zal moeten
medewerken.
Monetaire toestand
De wijzigingen op monetair gebied,
die bezig zijn zich te voltrekken in over
leg met het internationale monetaire
fonds, zullen zonder twijfel invloed uit
oefenen op dc concurrentiepositie der
onderscheidene landen. Ook Nederland
zal de omstandigheden, waaronder het
handels- en betalingsverkeer met het
buitenland zich voltrekt, in menig op
zicht zien wijzigen.
Arbeid en productie
Nochtans zal de taak, waarvan ik zo
even sprak, slechts ten volle kunnen wor
den vervuld. Indien de krachten worden
gericht op het bereiken en handhaven
van een in internationaal verband con
currerend niveau der productiekosten en
verhoging va nde productie. Verhoging
van de arbeidsproductiviteit, mede door
opvoering van de efficiency, zal daar
toe noodzakelijk zijn. Ook omvangrijke
investeringen voor vervanging, moder
nisering en uitbreiding zijn hiertoe ver-
'eist. Deze investeringen zullen een uit-
voerbevorderend of invoerbesparend ka
rakter moeten dragen. Zij dienen vooral
in de industrie tot stand te worden ge
bracht. Ook met het oog op de werk
gelegenheid, die voor de snel toenemen
de bevolking moet worden geschapen en
die in het bijzonder van beslissend be
lang is voor de positie der arbeiders,
acht de regering de bevordering van de
industrialisatie een van de kernpunten
van het te Voeren economisch beleid.
Daarnaast zal zij aan de emigratie bij
zondere aandacht schenken.
Het stemt tot verheugenis, dat on
danks na-oorlogse spanningen en moei
(Vervolg op pagina 2)
Op net v-anaaese passagiersschip
ronic", dat de Grote Meren bevaart, is
Zaterdagnacht een grote brand uitge
broken die aan meer dan 200 mensen
het leven kostte. Binnen enige minuten
na het uitbreken van de brand stond 't
schip va voor tot achter in lichterlaaie.
Sommige passagiers wisten zich het
leven te redden oor in pyama van boord
te springen.
Een luchtfoto van het brandende schip
dat in de baai van Toronto lag ge
meerd.
Lages ontic. »t - «a*
straf niet
Het Amsterdams Bijzonder Gerechtshof
heeft, uitspraak doende in het langste
proces, dat het ooit heeft behandeld,
de 47-}arige voormalig: SS Sturmbahn
fuehrer en Krimnialrat Willy Lages
Brunswijk, exchef van de Duitse S
heitspolizei en Sicherheitsdienst in -.c
Euterpestraat te Amsterdam, tot de
doodstraf veroordeeld.
Prijzen niet omhoog
Controle verscherpt
Het Directoraat-Generaal van de prij
zen deelt mede, dat in de Nederlandse
Staatscourant van 20 dezer, de beschik
king prijsstop 1949, ondertekend door de
Ministers van Ecoonmische zaken, van
Landbouw, Visserij en Voedselvoorzie
ning en van Verkeer en Waterstaat zj!
worden gepubliceerd. Op grond van de
ze beschikking is het niet geoorloofd de
prijzen van goederen en diensten, waar
voor de prijsbeheersing was opgeheven,
te verhogen boven het niveau, dat op
17 September algemeen gebruikelijk was
Dit wil dus zeggen, dat degenen, die
goederen verkopen of te koop aanbie
den geen hogere prijzen mogen bereke
nen, dan zij op 17 September deden.
Degenen, die afgaand op geruchten van
devaluatie hun prijzen reeds hebben ver
hoogd, zullen deze dienovereenkomstig
.moeten verlagen. Voor de niet in prijs
vrijgelaten goederen blijven uiteraard de
bestaande voorschriften van kracht. De
controle op de prijzen zal over het ge
hele gebied voorlopig worden verscherpt.
/oonLrxï fa Jl'iIy - /nkl rmfjfiiy vaii /iCf Rt/AïfJCl ZViiccf
ledigheid het minst worden belai*
Onze minister van tinancien, Prof Lieftinck, heelt he
den zijn millioenennota bekend gemaakt.
Een millioenennota die nog een zeer voorlopige ka
rakter draagt en met zekere reserve is gepubliceerd.
Op korte termijn wordt oen aanvullende begroting
verwacht.
Wij geven onze visie op deze millioenennota onder alle
voorbehoud, ierwijl ook beslissende conclusies met hei
oog op de komende aanvullende begroiinq en de finan
ciële internationale situatie, door een devaluatie van het
pond sterling ontstaan, vooralsnog voorbarig kunnen
blijken te zijn.
Kenmerkend voor de millioenen.
nota is, dat deze voor het eerst
sedert de bevrijding sluitend' is
gemaakt, hetgeen geenszins wil
zeggen, dat het evenwicht in de
economische verhuodingen tav
ons land is bereikt. Integendeel,
TEMIDDEN VAN EEN REEKS
CIJFERS, TOELICHTINGEN EN
TABELLEN SPRINGT EEN FEIT
DUIDELIJK IN HET OOG, N.L„
DAT BIJNA DE HELFT VAN DE
ZEER ZWARE 1VÖLLIOENENLAST
DIE OP ONS VOLK DRUKT
DOOR MILITAIRE. UITGAVEN
OORLOGSSCHADE EN SCHUL-
DENLAST
WORDT VEROORZAAKT, N.L,
van Dag tot Dag
EEN 43-JARIGE MOTORRIJDER
uit Den Haag is tegen de achter
kant van een stilstaande bestel
auto gereden. Het stoffelijk over
schot is naar het ziekenhuis over
gebracht DE KOK VAN HET
CONCENTATIEKAMP Buchen-
wald is ter dood veroordeeld.
DE LONDENSE SPOORWEGMAN
NEN hebben zich uitgesproken
voor een „langzaam-aan" staking
om een eis van hun vakbond tot
een loonsverhoging vaii 10 shil-
HOORN nog steeds de belangstel
ling van toeristen trekt, bij kt uit
het feft, dat deze plaats in de af
gelopen zomer door 250,000 perso
nen werd bezocht. Aan vermake
lijkheidsbelasting op het „Punte
ren" inde de gemeente f8000. In
het totaal heeft het de gemeente
f 1,000,000 opgebracht. H M DE
KONINGIN heeft Generaal de
Latre de Tassigny, opperbevelheb
ber van de Wesit Europese land
strijdkrachten op het palels Soest
dijk ontvangen. TWEE AM
STERDAMSE knaapjes, 4 en 3
jaar oud, vielen Maandagmiddag
tijdens een stoeipartij uit het
raam van de eerste etage. Beiden
ling per week kracht bij te zette»-* zijn met een hersenschudding in
Het besluit is de eerste reactie
van de Engelse arbeiders op de
aansporing tot „harder werken
voor hetzelfde loon", Z K H
PRINS BERHARD moet wegens
een maagaandoening enige dagen
het bed houden. HET TWEE
HONDERD TON metend Neder
landse motorschip „Sirus" is, na
ruim vijf dagen bij Eccles in Nor
folk aan de grend te hebben ge
zeten, vlotgesleept. DAT GIET.
het Wilhelminagasthuis opgeno
men. IN PARIJS BEGINT de
jaarlijkse conferentie der Unesco,
welke tot 5 October zal duren. Aan
de openingszitting zal door 300
afgevaardigden uit 48 landen wor
den deelgenomen. VAN DE ZIJ
DE DER DIRECTIE van de Velas-
quez sigarenfabrieken te Reusel
vernamen wij, dat bemiddling van
werknemersorganisaties en de pa
troonsorganisatie geleid heeft tot
hervatting van de werkzaamhe
den. De staking duurde precies 'n
week. EEN VIERMOTORIG
Amerikaans transportvliegtuig
heeft voor het eerst een onafge
broken vlucht van Alaska naar
Noorwegen gemaakt, waarbij een
afstand van 6250 kilometer in 22
uur en 30 minuten werd afgelegd.
VOOR HET EERST sedert ne
gen maanden h^eft Koos Vorrink
voorzitter van de P v d A na zijn
vliegtuigongeluk in Kopenhagen,
zijn partijgenoten in een openba
re vergadering toegesproken.
CANADESE DOLLAR GAAT
OMLAAG.
Nadat in het Canadese huls van
afgevaardigden bekend was ge
maakt, dat de Canadese dollar
met 10 pOt zou worden gedeva
lueerd, werd een door de Socialis
ten ingediende motie van wan
trouwen met 13650 stemmen ver
worpen.
1,901 MILLIOEN GULDEN, BIJ
EEN TOTAAL CIJFER VAN 3,121
MELLIOEN. DEZE ENORME LAST
D,W,Z, BIJNA TWEE MILLIARD
GULDEN OP EEN BEVOLKING
VAN ONGEVEER 10 MILLIOEN,
BETEKENT PER HOOFD DER
BEVOLKING EEN ZWARE
DRUK VAN BIJNA TWEEHON
DERD GULDEN.
Dit allesoverheersende cijfer be
paalt uiteraard het beeld der an
dere millioenengetallen van P*"of.
Lieftinck.
Het landbouwegalisatiefonds lfiat
een optimistisch beeld zien; er
wordt een overschot van 20 mil-
lioen verwacht.
Maar met dit optimistische beeld
is dan ook vrijwel de vrolijke noot
verdwenen.
Belastingen
De belastingherzieningen zullen
de volgende baten moeten opleve.
ren:
Wijziging van de omzetbelasting
140 millioen;
Wijziging van opcenten op de
pers. belasting 29 millioen;
Wijziging van zegel, en registra
tierecht 8 millioen;
Verhoging van bijzondere invoer
rechten op benzine 40 millioen.
In het bijzonder dient een toe
lichting te worden gegeven op de
verhoging der personele belasting
met 100 opcenten. Deze zal wor
den verkregen uit herwaardering
van inboedel en in verband met
huurwaarde.
Deze belasting zal een huur
verhoging met 15 pCt moeten
betekenen, dwz dat de huur-
stop hiermede op indirecte
wijze wordt doorbroken.
Het ligt in de bedoeling van de
minister deze huurdoorbraak zo
danig te doen plaats hebben dat
de laagste inkomens naar even
De verhoging op de invoerrech
ten voor benzine legt uiteraard
nieuwe lasten op het bedrijfsleven
Een correctie van de loon- en
inkomstenbelasting ligt eveneens
in de bedoeling, met de tendens
tot verlaging.
De verteringsbelastingen, d
w z belastingen op min o!
meer luxe artikelen, zullen
worden verzwaard.
De tendens var de te volgen
belastlngpolitiek ligt ln verdere
versobering en verregaande bezui
nlging, teninde de zware militairf
druk te kunnen verdragen.
De rxcynsopbrengst op tabak
worden 18 millioen hoger ge
raamd; of dit verhoging der ta-
baksprijzen dan wel groter ver
bruik veronderstelt, werd niet toe
gelicht.
De opbrengst van de loonbelas
ting wb'rdt 55 millioen hoger ge
taxeerd.
De invoerrechten worden even
eens met bijna 60 millioen hoger
gewaardeerd.
Rijkspersoneel
Het Rijkspersoneel zal in het ka
,Zie vervolg pag. 2 laatste kolom)
