Ikittaaidei
n.-hollandse
Zal de Franse regering vallen
Verenigde Naties
Ronde-Tafelconferentie in impasse?
r- NIEUWS-^
baba
5e JAARGANG Nr. 1702
Woensdag 28 September 1949
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar!
Abonnementen ƒ0.30 per week ƒ1.25 per
maand ƒ3.65 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. per mm., familieberich
ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting.
Verontw. redacteur. J. Zoonen Bureau, Ridderitraat hoek Oudeqracht Tel R 2300
3971
Loonconflict door devaluatie
Ernstige tegenstelling tussen rechts en
gematigd links
In de hoofdsteden der grote Europese landen is de loonstrijd, het onmiddellijk
gevolg van de devaluatie, ontbrand In Londfen zoekt Stafford Oipps nog naar.
een oplossing, doch in Parijs is het stadium van rustig overleg reeds voorbij en
heeft zich een dusdanige crisis ontwikkeld dat gevreesd wordt dat de regering
Queuille, die reeds meer dan een jaar het Franse staatsroer in handen heeft,
er over zal struikelen.
President Vincent Auriol, van wiens
bemiddeling het voortbestaan van het
Franse kabinet afhankelijk is.
Nederland heeft politiek gezien een
veelbewogen week achter de rug. Deva
luatie, millioenennota, troonrede, West-
blokmanoeuvres en een eerste accoord
op de Ronde Tafelconferentie, maar
naast dit enerverende nationaal-politie-
ke leven, vragen de Verenigde Naties
onze dringende aandacht. Niet slechts
omdat we er vermoedelijk rechtstreeks
mee te maken zullen krijgen, (Palar, de
Indonesische afgevaardigde dreigt n.1.
als stok achter de deur der Ronde-Tafel
onderhandelinggen de souvereiniteits-
kwestie opnieuw voor het wereldforum
aanhangig te maken) doch om de vraag
stui ken die in Lake-Succes ter tafel zijn
gebracht.
Daar was allereerst de rede van de
Sowjet-afgevaardigde Wysjinski. Samen
gevat kwam zijn voorstel hierop neer,
een nieuwe basis voor .besprekingen die
tot duurzame-vrede moeten leiden tussen
de Grote Vijf, d.w.z. inclusief het nieu
we China. Tegen dit laatste is minder
bezwaar dan misschien wel gedacht
wordt- We leven n.1. snel en de rol van
Tsjiang Kai Tsjek is uitgespeeld. Hij
is door vooraanstaande -politici in de
Ver. Staten losgelaten, terwijl Dean
Acheson, Bevin en andere Westelijke
politici geneigd bleken te zijn het China
van Mao Tse Toeng de facto te erken
nen. De grote vijf zouden dus moeten
trachten een stevige basis voor „leven
en laten leven" te vinden. De rede deed
zeer sympathiek aan en Warren Austin,
de Amerikaanse gedelegeerde, verklaarde
zich dezer dagen bereid de voorstellen
op de agenda te laten plaatsen.
De eerste „Westerse grootmacht" die
gesproken heeft was Bevin, en zijn ge
luid was niet mis te verstaan- Het was
minder verzoenend dan de toon van
Wysjinski.
Maar er was een derde geluid, al
hoewel dit enige dagen geleden niet
sterk aan de oppervlakte is gekomen.
Namelijk het voorstel der kleine Naties
om een „derde Macht" te vormen. Dit
voorstel zal, als de tekenen niet bedrieg
gen, nog wel enige malen worden her
haald en, gezien onze positie als kleine
natie, is het zeker de moeite waard er
over na te denken.
Wat betekent dit voorstel?
Ten eerste een poging tot negatie van
de tegenstelling OostWest en een te
rugkeer tot de toestand van „baas in
eigen huis" in vrije samenwerking met
andere kleine naties-
Ten tweede eeh macbtsblokVorming
als tegenwicht tegen de overheersende
positie van Oost of West.
Is er een tussenweg mogelijk? Het
lijkt een eenvoudige, acceptabele, zelfs
begerenswaardige tussenweg. Niet mecr
de dollarafhankelijkheid aan de ene zijde
noch de politieke angst naar de andere
zijde. Niet langer instructies van
Washington, noch verplichte deelneming
aan West-blok-combinaties op militair
gebied die ons millioenen kosten. Zelf
beschikkingsrecht in Indonesië enz. enz-
Enfin, het biedt elck wat wils en
het schijnt er toe te kunnen leiden, dat
elk land een buitenlandse politiek voert
Vervolg op pag. 4, 3de kolom)
weerbericht
Weersverwachting, geldig tot
Donderdagavond:
RUSTIG HERFSTWEER
W'j frisse ochtend met op vele
plaatsen nevel of mist. Later op
de dag fraai herfstweer met on
geveer dezelfde middagtempera-
turen als vandaag. Zwakke wind
hoofdzakelijk uit Oostelijke rich
tingen.
Het bureau van de Franse nationale
vergadering heeft in eerste instantie het
verzoek van de communisten afgewezen
om een onmiddellijke bijeenroeping van
het parlement te bewerkstelligen ten
einde de devaluatieproblemen te berpre-
ken.
Het eerste devaluatieprobleem is
uiteraard dat van de ionen en er blijkt
in Parijs zelfs geen parlementszitting no
dig te zijn om zeer scherpe tegenstellin
gen te scheppen.
In de boezem der regering is het ge
schil uitgegroeid tot een crisis, die
slechts door president Auriol zal kun
nen worden gesust.
De rechtse minister van financiën
Petsche, hierin gesteund door premier
Queuille. heeft zich tegen verbreking
van de loonstop verklr.ard, hetgeen aan
Sloot op de uitlating van Harrinian,
Amerika's reizende Marshallplan-ambas-
sadeur, die zich „tegen inflatoire druk"
uitsprak, d.w.z. tegen loonsverhoging.
De socialisten, onder leiding van mi
nister Mayer, en de katholieke leden
van het kabinet, hebben zich echter
krachtig tegen handhaving der loors: >p
verzet.
Zij wezen er op dat de kosten van
levensonderhoud sedert September 1948
met 20 pet zijn gestegen, (Hierin is dus
De Rijnvaartkwestie
De Nederlandse reders hebben de wens
te kennen gegeven vrij te mogen deel
Duitse reders is de schrik om het hart
nemen aan de vaart op ^le Rijn. De
geslagen en zij hebben zich prompt tot
de geallieerde autoriteiten gewend. De
Duitsers zouden de concurrentie wegens
gebrek aan schepen en door oorlogs
schade en herstelbetalingen (aan wie?
Red..) niet kunnen volhouden.
Oriëntering op het
Oosten
Tussen de westelijke en oostelijke zone
van Duitsland is een handelsovereen
komst gesloten ten bedrage van 270 mil
lioen mark. Van dit bedrag zal door
West Berlijn voor 90 millioen mark wor
den geleverd.
Verder verzochten de West Duitse
autoriteiten inschakeling van West Ber
lijn in het Marshallplan, daar de toe
stand zeer moeilijk geworden was.
Tenslotte werd uit West Berlijn be
kend, dat de Sowjets de oude wissel
koers, in verband met de devaluatie,,
tussen Oost cn Westmarken hebben op
geheven, zonder een nieuwe vast te stel
len
nog niet de devaluatie-loonsverlaging
verdisconteerd - Red.). De socialisti
sche minister sloot zich aan bij de lei
dende vakbonden die een onmiddellijke
toeslag van 3 tot 5 duizend francs per
maand eisten.
De katholieke ministeTs hebben zich
niet uitgelaten over de looneisen.
Het Franse kabinet heeft in een zit
ting van 3uur getracht een compro
mis te vinden, doch slaagde hierin niet.
President Auriol is daarom per om
gaande van zijn vacantie naar Parijs te
ruggekeerd en zal trachten in het con
flict te bemiddelen. Nog heden wordt
de uitkomst van deze interventie ver
wacht. Politieke kringen houden ech
ter ernstig rekening met een val van 't
kabinet, hetgeen zou betekenen dat de
socialisten, katholieken en communisten
op het gevoelige punt der loonpolitiek
voorlopig in hetzelfde schuitje zitten.
De regering vap Thailand heeft be
kend gemaakt dat de Thailandse munt
eenheid, de tical, ten opzichte van dé
dollar met' 20 pet is gedevalueerd.
Naar uit Bonn meldt, heeft West Duits
land de Deutsche Mark gedevalueerd tot
23,8 dollarcents. De oude koers bedroeg
30 dollarcents. -
f 250, boete voor
„examenknoeier"
Het Amsterdams gerechtshof veroor.
deelde een dertigjarige boerenzoon, fvj
bij een middenstandsexamen valsheid in
geschrifte had gepleegd, tot 250 gulden
boete subsidiair 50 dagen hechtenis. De
jongeman, die tweemaal voor dit exa
men was gezakt, had de derde keer het
nummer van zijn achterbuurman met
zijn nummer op het in te leveren werk
verwisseld. De dvocaat-generaal had 14
dagen geleden verdubbeling van het
rechtbankvonnis, n.1. twee maanden ge-
eist.
Na de gecombineerde vlootmanoeuvres
der landen van de West-Eufopese Unie
die begin Juli plaats vonden, worden er
op het ogenblik gecombineerde luchtma-
noeuvres gehouden door dezelfde landen
Tijdens deze oefeningen werden er
schijnaanvallen gedaan op Londen,
Portsmouth, Cardif, Bristol en South-
ampton. Enige Nederlandse piloten
nemen een pauze tussen twee aanvallen
te haat om een partijtje kaart te 'spelen.
Verkiezingsstrijd op
een Lyceum
Onder de leerlingen van een
Rotterdams lyceum zijn verkie
zingen aangekondigd- Er moet nl
een voorzitter van de leerlingen-
schoolraad gekozen worden en
een van de ernstigste candidaten
is een jongeman, die Pim heet.
Men heeft de verkiezingen serieus
opgevat en pamfletten laten druk
ken, die de candidatuur van Pim
moeten aanbevelen. Kori maar
krachtig luidt de tekst:
WEEST SLIM
KIEST PIM
Maar onverwachts is er een op
positiepartij gesticht. Deze ver
spreidt nu strooibiljetten waarop
staat:
WEEST NOG SLIMMER
KIEST PIM NIMMER
Om de Ronde-Tafelconferentie
hangt een waas van geheimzinnig
heid. Wij wezen hierop reeds in 'n
hoofdartikel. De Republikeinse dele
gatie heeft enige malen het stilzwij
gen verbroken en nu wel op zeer
drastische, zij het indirecte, wijze.
Palar, de Republikeinse afgevaardigde
bij de Ver. Naties is n.1. naar Nederland
gekomen om eens „poolshoogte" te ne
men. Hij verklaarde dat absolute sou-
vereiniteit de eis is, en dat slechts in
volkomen wederzijdse onafhankelijkheid
besluiten kunnen worden genomen. Hij
kende de inhoud van het accoord van
Namen niet, althans onvoldoende. Of
mohammed Hatta te Vérgaande besluiten
heeft genomen, d-w-z. buiten de delegatie
Italië wenst versterking
van leger en vloot
De Italiaanse minister van defensie,
Randolfo Pacciardi, heeft medegedeeld,
dat Italië gebruik zal maken van de rech
ten ..die, in het vredesverdrag zijn vast
gejend, en die bepalen dat geleidelijk
bewapeningsbeperkingen worden opgehe
ven. Italië wenst het leger op 250000
man te brengen, nieuwe wapens aan te
schaffen en de vloot belangrijk uit te
breiden. De minister zei dat de verdedi
ging van zee en kusten niet meer aan
de geallieerden behoefde te worden toe
vertrouwd en vond dat de bewapening
de vrede hielp verzekeren. We hebben
dat voorheen ook wel eens van Benito
Mussolini gehoord.
„Mensen met ministersinkomen
moeten tevreden zijn"
Het toestel naar Johannesburg ver
trok met een andere gezagvoerder, dan
aanvankelijk was vastgesteld. De Ame-
rikaase captain, die de DC 6 zou be
sturen, stond "namelijk op het ogenblik
dat de motoren van zijn toestel werden
aangeslagen, ver van het geronk in het
kleine zaaltje van de economische poli
tierechter te Amsterdam.
Tezamen met een collega-piloot,
eveneens een Amerikaan, had hij zich
te verantwoorden voor het zwart kopen
van dollars bij de Amsterdamse dollar-
koning Cor Posthuma-
De piloot vloog tegen de lamp, toen
hij bij een New Yorkse bank een aantal
traveller-cheques aanbood, die als ver
mist genoteerd stonden.
Door de' ontdekking in New York
kwamen de beide piloten, de dollarko
ning en een gids, die allen in déze zaak
betrokken waren, met de justitie inaan-
raking. „Het is spijtig, dat iemand, die
zon verantwoordelijke betrekking heeft
als piloot zich met dergelijke zaken in
laat", vond de officier, mr A. Reigers
man. „Mensen met een ministersinko
men moeten zich daarmee tevreden
stellen en niet door allerlei zwarte prak
tijken proberen er nog wat bij te ver
dienen", voegde de economische politie
rechter er aan toe-
De piloten werden veroordeeld tot
respectievelijk vierhonderd en tweehon
derdvijftig gulden.
V.van Dag' ioi Dag
jcinderen. De landdag van sumptie bevonden zijn. HM
TSleeswijk Holstein heeft een Koningin Juliana zal Vrijdag-
verklaring goedgekeurd waar- middag 7 October, om drie
in de regering te kennen geeft uur de eerste steen leggen voor
een vriendschappelijke verhou het Curacao-paviljoen van 't
De producer Walter Ganger ding tussen de Deense minder Nederlands Studenten Sanato-
heeft bekend gemaakt dat Gre heid en de Duitse bevolking riuin te Laren. De vijfde
ta Garbo toegestemd heeft, de te willen bevorderen. De na-oorlogse „damesbeui's" zal
vervaardiging van de film „la politie te Buenos Aires heeft op 30 September in de Haag-
Duchesse de Langeais naar t bekend gemaakt, dat 155 per- se Houtrusthallen worden ge-
boek van de Balzac, uit te stel sonen om het leven gekomen houden. De pluimvecteelt-
len tot het voorjaar 1950 2jjn en verscheidene anderen vereniging „Orintho Philia"
West-Berlijnse onderwijzers verwondingen hebben opgelo- uit Utrecht, die in 1944 aan
hebben besloten een Ameri- pen a]s gevolg van een vlieg- het gouden jubileum geen aan
kaanse documentaire film over tuigongeluk- Het Britse mF dacht wilde schenken, heeft
processen te Neurenberg niet nisterie van Voedselvoorzie- thans het 55-jarig bestaan met
in de scholen te doen verto- njng heeft bij de Nederlandse een groot feest herdacht.
nen daar de film niet geschikt jnstanties een klacht ingediend Op de provinciale weg bij
zou zijn en ten dele ook niet over een zending van schapen Schellinkhout nabij Hoorn is
begrepen zou worden door de vlees, die ongeschikt voor con gisteravond om half acht een
verkeersongeluk gebeurd, dat
het leven heeft gekost aan de
25-jarige motorrijder H. Smol-
ders uit Enkhuizen. De
permaoente deputatie van de
provincieraad van Oost-Vlaan
deren heeft beslotenop plech
tige wijze de 100ste verjaar
dag te doen vieren van het
eerste cultureel contact tussen
Nederland en Belgdë. De
Ncderlandse bond van werkge
vers in de hotel-, restaurant
café en aanverwante bedrijven
Horecaf, houdt op 4, 5 en 6
Gctober zijn congres te Hil
versum. De Italiaanse zee
lieden hebben de staking, die
twintig dagen geduurd heeft,
beëindigd.
om Nederland te veel terwille is geweest,
is nog niet geheek duidelijk, doch zeer
waarschijnlijk.
In Indonesië schrijven verschillende
bladen op harde toon over de overeen
komst. Ook Republikeinse politici zijn
van mening dat de situatie op de Ronde
Tafelconferentie niet in overeenstem
ming is opdracht die de delegatie heeft
gekregen.
Samenvattend kan gezegd worden dat
de Republiek enerzijds opnieuw dreigt
mét behandeling voor de Ver. Naties,
anderzijds een krachtiger houding eist
van de delegatieleider, Mohammed Hat
ta, in Den Haag.
De mislukking is nog niet defini
tief, doch veel vertrouwen in de
Nonde-Tafelconferentie is toch min
of meer optimistisch in het huidige
stadium-
Omgekeerde wereld
Een enigszins ongewone gang van za-
ken tleed -Zich voor bij' de Rotterdamse
rechtbank, toen de officier van justitie
een verdachte, die op het ogenblik op
rijkskosten in een ziekenhuis wordt ver
pleegd, onmiddellijk in vrijheid wilde
stellen, terwijl verdachte's raadsman het
tegenovergestelde voorstelde. Verdachte
een jongeman, die wegens een kleine
diefstal was opgesloten, moest worden
opgenomen in een ziekenhuis. De offi
cier vond, dat de kosten hieraan verbon
den, en door het rijk moeten worden
gedragen, reeds hoog genoeg waren. Als
men de verdachte in vrijheid stelde, zou
den de kosten door verdachte zelf moe
ten worden gedragen. De raadsman
vreesde, dat de jongeman, om deze kos
ten te kunnen betalen, wel weer eens
een diefstal zou kunnen gaan plegen en
vroeg de rechtbank verdachte niet bij
verstek te veroordelen, maar de zaak
aan te houden. De rechtbank was het
echter eens met de zienswijze van de
officier, zodat men aan dc gratis behan
deling van verdachte een einde is ge
komen.
Zingende zusjes
De Venlose „zingende zusjes" die
door hun optreden voor verschillende
radio-omroepen bekendheid hebben ver
kregen, maakten zich al en'ge maanden
zorgen over een raadselachtige dubhel-
gangster, die onder hun naam door Ne
derland zwierf en allures aannam, welke
de reputatie van de echte zusjes s.hade
deed.
Zo belden o.m. taxichauffeurs aan he:
Venlose adres aan om de zusjes tc her- j
innemen aan onbetaalde taxiritten, die
zij echter nooit gemaakt hadden Er
volgden telefoongesprekken met allerlei
heren in verschillende steden des 'ands,
die op de toon van „oude bc<endeu
spraken, terwijl de zusjes deze heren niet
kenden noch zelfs in hun woonplaatsen
waren geweest. De ontknoping volgde
toen op een Augustusdag twee jcngêlie
den uit Venlo arriveerden, die beweer
den in Gulpen met een van de zingende
zusjes te hebben gedanst, en die haar
thuis nog eens wilden opzoeken. De ver
wondering van de echte zusjes" en dc
jongelui was wederzijds even groot,
want men was elkaar even onbekend.
Nog groter was der jongelieden verba
zing, toen ze een portret in de foto
etalage van de papa der zusjes aanwe
zen en daarop „hun" zingend zusje her
kenden.
Het was het portret van een 14-jarig
meisje uit Baarlo, dat al enige maanden
lc-ng werd gezocht om wegens wange
drag in een gesticht te worden opgeno
men. Het* meisje, dat er enige jaren
ouder uitzag dan ze in werkelijkheid was
wist echter aan de handen van de jus
titie te ontsnappen en is toen als „zin
gend zusje" door de wereld gegaan. De
zer dagen is het meisje door de politie
te Breda uit een hotel gehaald en in
bewaringg genomen.
Aan de voet der Nederlands Hervormde
Kerk te Amerongen wachten drie klok
ken geduldig, met de klepel aan hun zij,
tot ze in de toren zullen worden gehesen.
Ter bescherming tegen de regen, heeft
men er een houten afdak boven gebouwd
Zwitserse franc
handhaafd zich
De Zwitserse regering heeft gister in
het parlement bekend gemaakt dat defi
nitief besloten is niet te devalueren*
Een regeling zal worden getroffen voor
de hotelhouders, die belangrijke inkom
sten zullen derven door geringer bezoek
van toeristen uit de Sterling-staten.
Daar Zwitserland slechts voor de
helft op de Sterlingstaten is aangewezen,
neemt men aan dat de eventuele schade
zichzelve zal ophetfen.
Meningsverschil
Volgens welingelichte kringen is op
een vergadering van het Franse kal met
geen overeenstemming bereikt over de
wijze, waarop de arbeiders schadeloos
moeten vyorden gesteld voor de stijging
van de kosten van .levensonderhoud. De
ministers komen weer bijeen.
Uit welingelichte bron verluidt, dat
ministers en deskundigen zich hebben
beziggehouden met een plan ter voor
koming van prijsstijgingen als gevolg
van de devaluatie.
Attlee zwijgt
Premier Attlee heeft geweigerd aan
de leider van de oppositie, ChurchilK
nadere inlichtingen te verstrekken over
de atoomexplosie in Rusland.
Onder luide toejuichingen van de op
positie vroeg Churchill of Attlee een
verklaring had af te leggen over de ont
wikkeling van de atoombom in Ru land.
Attlee antwoordde ontkennend. „Ik ge
loof niet, dat het doen van verdere me
deaelingen het openbaar belang zou
dienen", aldus de premier.
Kardinaal Spellman
op Schiphol
Kardinaal Spellman zal Donderdag
ochtend per KLM uit New York ver
trekken om via Amsterdam naar Rome
te gaan. Hij wordt vergezeld door mgr
J. McGuire en mgr C, J. Weldon. Zij
zullen zich enige tijd op Schiphol ophou
den. Te Rome zullen zij de paus ver
slag uitbrengen over de liefdadigheid
in New York. Voorts zullen de voorbe
teidingen voor het Heilige Jaar worden
besproken.
