Jkmaaider
Weer tegenstellingen in Berlijn
n.-hollandse
PERS 1945
God zoeken
Albert Kuyle voor zijn rechters
NIEUWSs
Vrouw vermoord?
5e TAARGANG Nr. 1705
Zaterdag 1 October 1949
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar,
Abonnementen ƒ0.30 per week 1.25 per
maand 3.65 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. per min., familieberloh_
ten 18 ct Bij contract aanzienlijke korting.
Verantw. redacteuri J, v. Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudeoracht Tel K 7700 3971 jj
Westelijke spoorwegen onder
controle der westelijke drie?
Berlijn staat opnieuw in het middelpunt van de wereldbelangstelling. Alhoe
wel juist gisteren officieel het laatste iu chtbrugvliafjtuig laadde, is de tegensteL
ling tussen de geallieerden scherper geworden. Het zijn thans twee vraagstukken
n.|. de positie vaa West Berlijn, daarnaast het spoorwegvraagstuk
Het is tnan< enke!.- maanden geleJen.
dat de goederenwagons voor Berlijn op
nieuw werden geladen.
Zal het verkeer opnieuw worden stil-
gelegd?
Geestelijk leven
Een Talmudische wijze, een oude
Joodse geleerde, had een zoon. nog in
de knapenleeftijd. Deze speelde met
zijn makkers. Het kinderspel, zo oud
als de wereld: schuilhoekje, verstop
pertje. De knaap verstopte zich, zeer
kunstig en doeltreffend. De kinderen
zochten. Aanvankelijk liepen ze hem
voorbij en zijn hart klopte wild, wan
neer hij hen speurend zag gaan, maar
niet vinden.
Op 't laatst werd het stil om hem
heen,hij wachtte. Een lapge, lange tijd.
En, toen hij daar zeer lang gestaan had
werd het hem vreemd te moede. Voor
zichtig waagde hij zich buiten zijn
schuilhoek. 'O zo behoedzaam, voetje
voor voetje, ging hij voorwaarts, en
keek uit. 't Was echter niet nodig,
zo voorzichtig te zijn. Ginds ver speel
den de kinderen een nieuw spel: ze
hadden blijkbaar al lang het zoeken op
gegeven. ja. hem totaal vergeten. En
niemand miste hem.
De knaap ging naar huis, liep op
zijn Vader toe, en verborg schreiend
zijn hoofd aan diens borst, en hij ver
telde van zijn vernedering.
...Mijn kind, zó gaat het nu met God.
De mensen vergeten volkomen, hoe zij
Hem zouden zoeken— en gaan ten slot,
te alleen maar op in hun eigen spel.
En God blijft verlaten."
Hoe is het met ons? Zoeken wij
God? Of hebben wij dit eenmaal
was 't ons ernst! allang opgegeven,
en spelen wij nu ons eigen spel?
Gaan we nu voorzichtig, eerbiedig
onze levensconcentratie zoeken in God
Wij onderbreken onszelven. Hoe kon
een mens dat doen? Misschien moet
hij er wel iets voor laten. Wij hebben
misschien wel iets, dat ons zó bezig
houdt, zó voortjaagd, zó volkomen be
slag op ons legt, dat we zelf beseffen:
nooit komen we tot zó iets hoogs, tot
dit heilige.
Maar, dan moet er óf in ons leven,
óf in onze levenswijze, iets radicaal
veranderen. Radicaal komt van radix,
wortel. Bij de wortel van ons bestaan
moeten wij de zaak aanvatten. Is
iets fout: een verkeerde doelstelling
(het jagen naar iets moreel ongeoor
loofds, hetzij in ons werkleven, hetzij
in ons priv^bestaan), dan zullen wij
halt moeten houden op de weg, en tot
bezinning komen. Daar hoort moed
toe en die moed dienen wij op te bren
gen. op straffe van, allereerst: zelfver,
achting. Daar kunnen wij niet bij le.
ven, daar gaan wij aan ten gronde, en
slepen anderen mee. Maar de fout
kan ook schuilen in de manier, waar
op. Onze doeleinden zijn goed, zelfs
geoorloofd— maar 't is te veel, en 't
tempo maakt ons gejaagd, ons leven Is
te vol. Dan moeten wij ook beginnen,
met ons te bezinnen. Van Luther (de
grote hervormer) heb ik eens gelezen,
dat als hij het zeer druk had, hij zich
zelf eerst onderhanden nam. Ja, als 't
zó erg was, dat zijn bezigheden hem
over het hoofd groeiden, (en wie een
kijkje heeft op die volle arbeidsdagen
daar in Wittenbeik, die begonnen met
college geven aan de studenten om 6
uur. .'s morgens begrijpt dat),dan ze
ker schrijft hij ergens— maakte hij halt
en ging eerst een half uur bidden.
Nu goed, ons ligt dat zo niet, dat kun
nen we niet. In elk geval is duidelijk,
aan dit voorbeejd, dat wel heel gron
dige en rustige zelfbezinning bedoeld
wordt— die zal leiden tot een afsnij.
ding van iets, dat niet mag, of van
Iets (nuttig en goeds), dat te veel is,
waardoor wij geknoeid worden, en op
't laatst het leven niet meer aan kun
nen.
Dit kost harde strijd. Proberen wij
die strijd met God te strijden— Bijbel
en Kerkgang kunnen voorlichting bie-
i .(Vervolg laatste kolom onderaan)
Mevr. Louise Schroder. waarnemend
burgemeester van Berlijn, heeft in de W.
Duitse Bondsdag een pleidooi gehouden
voor erkenning van West Berlijn als 12e
staat in "de West Duitse republiek. On
danks de blokkade-opheffing is de posi
tie van West Berlijn namelijk zeer slecht
geworden. De Westelijke geallieerden
hebben t economisch leven niet in stand
kunnen hóuden. Eén van de drie kostwin
ners is er werkloos; de pensioenen kun
nen niet meer uitgekeerd worden, grond
stoffen en machines zijn onvoldoende
aanwezig, enz.
Met grote meerderheid van stemmen
he^ft de nieuwe West Duitse bondsdag
Berlijn als twaalfde siaat geaccepteerd,
alhoewel hierdoor waarschijnlijk een
nieuw juridisch probleem is ontstaan
voor de gezamenlijke gealiieerden, die
nog steeds officieel een viermogendhe-
dencontrole uitoefenen.
Het tweede geschilpunt, dat dreigt te
ontstaan lig in de Spoorwegen. Zonder
de Berlijnse ondergrondse is het stads
leven ondenkbaar. Krachtens een vier
mogendhedenovereenkomst worden de
spoorwegen door de Sowjet-autoriteiten
bestuurd. Thans is echter een geschil
gerezen over de ontslagen van ongeveer
2000 man personeel. De westelijke ge
allieerden beschouwen deze als repre-
saile jegens de stakers. De Sowjetauto-
riteiten geven er een technische verkla
ring voor.
Gisteren is een geheime bijeenkomst
gehouden van de drie westelijke comman
danten. Besprekingen zouden zijn ge-
VERLIESLIJST
De regering maakt bekend, dat
het volgende verlies in Indonesië
is gerapporteerd:
Koninklijk Ned. Ind. Leger:
Overleden 14 Sept. 1949, tenge
volge van zijn bekomen verwon
ding op 9 September 1949, sold.
le klas Asan, stambnr. 93460, af
komstig uit Indonesië.
Koninklijke Landmacht: In de pe
riode van 24 tot en met 30 Sept
1949 geen verliezen.
voerd over het plan de spoorwegen in
de westelijke sectoren onder eigen leiding
te stellen. Dit zou inderdaad een ern
stige bron voor nieuwe verwikkelingen
kunnen betekenen, daar deze breuk in
de overeenkomst de Sowjets zouden ge
rechtigen tegenmaatregelen te treffen.
De ontmanteling
van Duitsland
In de Westduitse „Bundestag" (2de
Kamer) heeft de Sociaal Democratische
partij een resolutie ingediend, waarin de
regering verzocht wordt, de geallieerden
te vragen verdere ontmanteling te sta
ken, totdat het ontmantelinqsprogramma
opnieuw onderzocht is. Ontmanteling
wordt in deze resolutie een bewijs van
,,een vergevensgezindheid ontberende
houding" genoemd.
Volgens Fritz Henssler. Socialistisch
vakbondsleider in het Ruhrgebied, ver
raadt de ontmantelingspolitiek der geal
lieerden „de duivelse bedoeling concur
rentie te voorkomen". In de resolutie
wordt dank gebracht aan de Amerikaan
se Senaat voor <de belangstelling, die zij
betoond hebben voor het ontmantelings
vraagstuk.
De Paus over kunstmatige
bevruchting
De Paus heef. aan katholieke artsen
die het medisch congres te Rome bijwo
nen, verklaard, dat kunstmatige bevruch
ting tussen echtgenoten onder speciale
omstandigheden toelaatbaar kan zijn.
Hij ontving de artsen in speciale audien
tie op Castel Gandolf®.
Te Portsmouth werden op grote schaal
door afdelingen van het "Engelse leger,
d- luchtmacht en marine gecombineerde
oefeningen gehouden. Straalbommeriwer
pers vlogen over het strand, waar mij
nen ontploften.
Tijdens de oefeningen helpen matrozen
artilleristen een stuk luchtafweergeschut
van een landingsvaartuig aan wal te
slepen. Op de achtergrond een hëlicop-
tère.
Hondebiggetjes
Toen het varken van een
boer te Ommel slechts twee
biggen ter wereld bracht, over
leefde de zeug deze schande
niet. De jonge
biggetjes zou
den ten dode
zijn opgeschre
ven als een buurman niet zijn
hond beschikbaar had gesteld,
welke nog ontroostbaar was
van het verlies van dertien
jongen. De biggetjes worden
thans liefderijk door de hond
verzorgd.
Merkwaardige
wederopbouw
Nijmegen is een zwaar getroffen stad
en dat het gemeentebestuur nadrukkelijk
aan het ministerie verzoekt speciale be
handeling te genieten is. zeer begrijpe
lijk. Volkomen onbegrijpelijk is het ech
ter dat een groter bouwvolume per ge
middelde woning wordt gevraagd omdat
„de beter gesitueerden" graag een grote
woning hebben. Wij zouden denken dat
men voor velen een woning wenst. En
dat dit door mr. de Haas, een Tweede
Kaueriid naar voren wordt gebracht,
vinden we treurig.
Compressors welke de air-conditioning
in de vliegtuigen van de KLM verzor
gen, werden tot dusver in het buitenland
waar men over de daartoe benodigde
apparatuur beschikte, gereviseerd. Sedert
enige tijd is dit nu ook mogelijk bij de
KLM op Schiphol, waar men de beschik
king heeft over deze apparatuur.
Het beproeven van compressors, die
dienen voor airconditioning in de vlieg
tuigen. In verband met het hoog toeren
tal en hoog geluidsniveau, worden deze
apparaten in een geluidsdichte ruimte ge
test. Een overzicht van het raneel voor
het bedienen van de proefbanken voor
de compresor£ Op de achtergrond
achter het raam ziet men deze opgesteld
op de testbank in een Jcr afdeling :n.
Medewerker van „De Linie'' moet zich wegens
fascistische oorlogspropaganda verantwoorden
ten. Nadat de zitting tot tweemaal toe
werd onderbroken besloot de advocaat
zijn verdediging neer te leggen en een
anfler te doen kiezen. Het Hof stelde
hierop de zaak uit tot 3 November a.s.
Tot grote verbazing van* velen werd
over de eis van de procureur-ficaal f t
onmiddelijke inhechtenisneming niet meer
gesproken.
Dit betekent, dat deze-fascistische Jour
nalist thans nog door kan gaan met het
schrijven van artikelen die misschien 'n
andere letter, doch vermoedelijk geen
anderé geest ademen dan „damals".
Een zeer geruchtmakende zaak dient
thans voor de Utrechtse Kamer van het
Amsterdamse Bijzonder Gerechtshof.
Albert Kuyle; althans dit is zijn literaire
naam, staat terecht wegens journalistieke
medewerking aan het weekblad van Na
tionaal Front, „De Weg", destijds een
door Arnold Meyer geredigeerd blaadje
r»..üct Nederlands Dagblad". In de oor
fogxschreef hij o.m. pro-Duitse artikelen
in „Het Handelsblad".
Albert Kuyle, wiens ware naam Kui-
tedbrouwer is, voerde anti joodse propa
ganda. verraadde door zijn artikelen an
dere Nederlandse schrijvers en beledig
de herhaalde malen de geallieerden.
In zijn verweer zeide Albert Kuyle, dat
hij een overtuigd katholiek was en lid
van Zwart Front Hij beweerde thans
niets ten nadele van de joden te hebben
willen schrijven en thans zelfs van me
ning te zijn veranderd. De z.g. „losse
stukjes", die volgens getuige Arnold
Meyer, (thans championkweker! niet
politiek waren, bevatten echter uitlatin
gen als „rode jodenknecht" enz.
Mr. Drabbe, procureur-fiscaal, stelde
de artikelen van Alb. Kuyle gelijk met
die van „Volk en Vaderland". Hij haal
de voorbeelden aan van artikelen, waar
In Albert Kuyle schreef over „komende
weldaden" uit het Derde Rijk. Mr Drab
be sprak van „misthoorn-journalistiek".
Hij eiste twee jaar gevangenisstraf en
onmiddellijke inhechtenisneming,
Verdachte's verdediger, mr. v. Dal,
kreeg herhaaldelijk strubbelingen met de
president, prof. mr. A. L. W. G. Schol
Graan uit Sowjet-Unie?
De nieuw ingestelde Europese commls
sie voor landbouwzaken heeft het ver
langen van vele Europese landen geuit
graan en andere landbouwproducten uit
Oost Europa te betrekken.
Bij een zekere mate van bereidheid tot
Internationale Economische samenwer
king zouden er derhalve mogelijkheden
liggen de Inter Europese handel in land
bouwproducten te vergroten, waarvan
de Europese landbouw in zijn geheel be
langrijk zou kunnen profiteren, zo deelt
het ministerie van landbouw, visserij en
voedselvoorziening ons mee.
Vvan Dag tot Dag J
de gebieden langs de Kistna-
rivier. Het Hessische mi- gaan. De ju'idische com- thans 19 klein en 15 achter-
nistcrie van Binnenlandse Za- missie van de Algemene Ver- kleinkinderen. Kort geleden
ken heeft mede gedeeld, dat de gadering der Verenigde Naties herstelde zij, dank zij penici-
Sowjetrussische autoriteiten heeft Donderdag een voorstel Jine snel van een longontste-
voornemens zijn de grenzen goedgekeurd om voor de aan- king. Ook de politie van
n a i a- a tussen de Sowjetrussische zo- vang van elke jaarlijkse zitting Heerlen is overgegaan tot het
L»oor de leiding der Argen- ne en Amerikaanse bezettings gedurende twee minuten stilte instellen van een jeugdver-
tijnse fede'ale politie is heden 2one van Duitsland op een en in acht te nemen, opdat de af keersbrigade. Dezer dagen
te Buenos Aires bekend ge- twee October open te stellen, gevaardigdea dan in stilte kun werd te Rotterdam een 41-ja-
maakt, dat driehonderd perso- ora de Duitsers in staat te stel nen bidden of mediteren. rige man gearresteerd, die in
nen zijn gearresteerd tijdens Jen, deel te nemen aan feeste- Blijkens een telegram uit Pa- 1947 gevlucht was uit een
een inval, welke in de nacht lijkheden van de wereldvredes rijs, is de begroting van de interneringskamp. Het aan
van Donderdag op Vrijdag m beweging. De luchtverbin- Unesco voor 1950 vastgesteld tal slachtoffers van de over
hel hoofdkwartier van het Ar ding tussen New-York en Lon op een bedrag van acht mil- stromingen in een aantal
gentijnse culturele instituut is den welke met in de stratos- hoen dollar. De officier v. Spaanse provinciën wordt op
gedaan. Onder de leiders be- sfeer vliegende vliegtuigen Justitie te Amsterdam looft 80 geschat. Bovendien zijn er
vonden zich verscheidene lei- wordt onderhouden, zal met f 1000,— uit voor degene, die meer dan 100 gewonden. De
e svan het instituut. Ze ingang van 1 November wor- dusdanige aanwijzingen geeft schade wordt op verscheidene
ventien personen kwamen om den doorgetrokken tot Frank- in verband met de roofoverval millioenen peseta geschat. In
e leven als gevolg van het fort, dat dan vier maal in de op het bijkantoor van de spaar de provincie Valencia in de
omslaan van een boot in de week zal worden aangedaan, bank van de stad Amsterdam, buurt van Sevilla zijn verschei
lustna-nvier, jn de nabijheid Kinfuo Tanaka, de 39-jari welke er toe leiden, dat de da dene bruggen ingestort. Van
van Masuhpatam, dat op een ge „Betty Davies" van Ja- ders worden aangehouden en daag is in Tsjecho-SloWakije
ars tand van ongeveer 400 km pan, is de eerste Japanse film veroordeeld. Op 4 October bekend gemaakt, dat de rant-
3 faS 'j ®en' s*er aan "'e' sinds het einde viert mevr. de weduwe Blom soenering van brood geëin-
coot vervoerde mensen uit van de oorlog, za! woren toe te Gouderak haar 100ste ver. digd is. De prijs van brood
door overstromingen geteister gestaan naar het buitenland te ja»rdag. Haar nageslacht telt zal onveranderd blijven.
Belasting van kostwinners
vergoeding
Van verschillende zijden zijn in de
laatste tijd vragen gesteld over de wijze
waarop van de kostwinnersvergoedingen
toekomende aan verwanten van militai
ren der Koninklijke Landmacht, belasting
wordt geheven. Ten einde aan de daar
bij naar voren gebrachte bezwaren zo
veel mogelijk tegemoet te komen, heeft
de Minister van Financiën, in overleg
met zijn ambtgenoot van Oorlog, thans
de volgende maatregel genomen.
Met ingang van 1 October a.s. zal de
belasting over de genoemde kc twinners
vergoedingen door middel van inhouding
worden geheven, en wel op dezelfde
wijze als de loonbelasting. Tot dusverre
vond op de kostwinnersvergoedingen
geen inhouding voor belasting plaats,
doch werd de belasting geheel door mid
del van aanslagen geheven. In dc toe
komst zal een belangrijk deel van deze
aanslagen achterwege kunnen blijven,
omdat de belasting dan reeds door de
inhoudingen zal zijn voldaan.
Het vorenstaande heeft geen betrek
king op de kostwinnersvergoedingen toe
komende aan tie verwanten van militai
ren der zeemacht, aangezien voor de
belastingheffing over deze vergoedingen
een andere regeling geldt.
Algemene staalstaking in
Verenigde Staten
Philip Murray, president van de bond
van Amerikaanse staalbewerkers. heeft
Vrijdagavond aan 528.000 staalbewer
kers medegedeeld, dat de onderhandelin
gen mislukt zijn en de staking zou uit
breken.
In verschillende fabrieken waren de
vuren reeds gedoofd. Duizenden arbei
ders hadden de fabrieken voortijdig ver
laten en de vuren gedoofd. Van rege
ringszijde is medegedeeld, dat niet langer
zal worden, bemiddeld.
weerbericht
Geldig tot Zondagavond.
Naar West draaiende wind.
Overdrijvende wolkenvelden,
maar overwegend droog weer.
Tamelijk koude nacht met hier en
daar tijdelijke mist. Overigens wei
nig verandering in temperatuur.
Zwakke tot matige langs de Wad
deneilanden later vrij krachtige,
naar westelijke richtingen draai
ende wind.
Poliiie arresteert echtgenoot
Een dezer dagen troffen voorbijgan
gers langs de spoorbaan Resteren—Nij
megen bij het dorpje Valburg het ont
zielde licham van 'n jonge vrouw aan.
Zij bleek te zijn de 26-j. van de Broeke
uit Valburg.
Onmiddelijk waarschuwden zij de po
litie, die aanvankelijk een ongeval ver
onderstelde. Verscheidene omstandighe
den waren echter de oorzaak, dat het
parket te Arnhem haar man, de 26-J.
van de Broek aan een verhoor -er-
wierp, waama hij in arrest werd gesteld
Het stoffelijk overschot van de vrouw
is voor een gerechterlijke schouwing
naar Nijmegen overgebracht.
Naar wij vernemen bestaan er sterke
aanwijzingen, dat de vrouw niet docr 'n
passerende trei" is gegrepen.
De 26-jarige vrouw was moeder van
twee jonge kinderen.
Beantwoorde vragen van
Tweede - Kamerleden
Op vragen van het Tweede Kamer
lid, de hr. Gortzak (cpn) betreffende de
verhoogde abonnementstarieven bij de
spoorwegen, heeft de minister van ver
keer "en waterstaat geantwoord dat deze
verhoging weliswaar na ampel overleg
werd doorgevoerd, doch dat dc finan
ciële toestand van het bedrijf deze ver
hoging noodzakelijk maakte. De tarieven
blijven dus zoals ze thans zijn.
Op vragen van het Tweede Kamerlid
de heer v. d. Wetering (ch) betreffende
uitkering van verhoogde Indische pen
sioenen, heeft de minister van Overzeese
Gebiedsdelen geantwoord dat het wets
ontwerp voor de noodzakelijk geachte
verhoging klaar ligt. De indiening, al-*
thans het moment van uitbetaling van de
in dit wetsontwerp voorgestelde bedra-
gen, kan echter nog niet geschieden. Het
ligt in de bedoeling de verhoging van
terugwerkende kracht van 1 Januari '49
af te doen zijn.
(Vervolg geestelijk leven)
den. maar de tijd en aandacht hebben
wij op te brengen— dan kan gespro
ken worden ven twee begrippen, die
ons mogelijk 0! zo vreemd voorkomen,
maar die het de eeuwen door hebben
gehuden: die van bekering en weder
geboorte. Het eerste is het proces, van
de mens uit bzien, het tweede van
God uit.
Pascal, groot wijsgeer, de heilige van
"Post-royal", zegt tot ons: „Troost U
ge zoudt God niet zoeken, indien gij
Hem niet reeds gevonden had", 't Duurt
misschien lang. voordat wij beseffen:
meer dan dat wij God zoeken, zoekt
God ons. Fred. a W._ Rappold.