IWaaidei'
n.-hollandse
Rechtse partijen zetten stok
achter deur
NIEUWSv
PERS 1945
r
Slechte beurt
10 cent
e JAARGANG Nr. 1713
Dinsdag 11 October 1949
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen 0.30 per week L25 per
maand 3.69 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertenties 14 et per mm., familieberich
ten 18 et Bij contract aanzienlijke korting.
Verantw. redacteun J. v. Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Tel. K 2200 397|J
De Kabinetscrisis in Frankrijk
U heeft het gisteren in onze krant
kunnen lezen: De directeur van de Ne
derlandse Bank heeft een alarmkreet
laten horen. Het gaat zo niet langer in
Nederland. De productie moet worden
opgevoerd, van dat geproduceerde moet
zo weinig mogelijk in Nederland worden
gebruikt en zó veel mogelijk worden ge
axporteerd. En hij meent de oplossing
gevonden te hebben in een hogei; maken
van de prijzen. Dat klinkt aanvaardbaar
der dan loonsverlaging, al komt het op
hetzelfde neer. Er zouden ook andere
wegen bewandeld kunnen worden. Maar
dit zijn wegen, die klaarblijkelijk niet
passen in het plan van de heer Holtrop.
Een plan. dat een zo onvervalst ouder
wets kapitalistische geest ademt, als wij
in de tegenwoordige tijd voor schier on
mogelijk hadden gehouden.
Waar komt het toch op neer. uitge
breide productie en verhoogde prijzen,
bij dezelfde lonen? Op een stevige ver
groting van de ondernemerswinstDe
mogelijkheid is niet uitgesloten, dat de
fiscus een deel van die verhoogde winst
opeist, maar er blijft in ieder geval nog
wel een slordige duit voor de heren
ondernemers over.
De directeur geeft zelf te kennen, dat
er andere mogelijkheden zijn, om het
verbruik in het binnenland te beperken.
Rantsoenering. Beschikbaarstelling van
bepaalde goederen tegen vastgestelde prij
zen, waarvan voor het binnenland een
bepaald contingent beschikbaar wordt
gesteld en de rest kan worden geëxpor
teerd. Maar dat is voor heren onder
nemers lang niet zo aanlokkelijk. Want
vastgestelde prijzen betekent vastgestel
de winsten. En bovendien hebben we
Jaren lang met de rantsoenering opge
scheept gezeten, dus de tegenzin bij het
publiek is wel zo groot, dat ze veilig
de raiusoenering kunnen uitschakelen.
Voelt ge wel. waarde lezer, hoe on
gelofelijk brutaal de aanval is, die ge
daan wordt door de directeur van de
Nederlandse Bank. op het levenspeil
van het Nederlandse volk?
Onder allerlei schoonklinkende woor
den. waarin de bezorgdheid voor de toe
komst van Nederland z.g. de boventoon
voert, wordt hier niet anders gedaan
dan een stelsel propageren, waarbij v.
de mensen met de laagste inkomens alles
wat maar enigszins naar luxe zweemt
onbereikbaar gemaakt wordt. Dat is niet
alleen stuitend voor de arbeiders, die
alleen producten mogen fabriceren om
er zelf niet van te kunnen profiteren,
het is even fnuikend voor de Neder
landse Middenstand. Het is de Midden
stand nooit goed gegaan, als de omzet
ten zo gering mogelijk werden gehouden
En dat mag wel eens goed in de kringen
der middenstanders doordringen. Men ls
daar nog al eens spoedig geneigd een
open oor te hebben voor influisteringen
die van zo onverdacht degelijke zijde
komen als de directeur van de bank on
getwijfeld behoort te zijn.
Verhoging van de prijzen met de voor
opgezette bedoeling om het verbruik te
doen afnemen, betekent voor de mid
denstand een vermindering van omzet,
een vermindering van inkomen.
Slechts dat deel van het volk, dat een
betrekkelijk hoog. hoog of zeer hoog
inkomen heeft, zal aan de prijsverhoging
maling hebben. Maar daar kan de mid
denstand niet van leven. Dus: Arbeiders
minder koopkracht, middenstand minder
winst, algemene toestand ongunstiger,
meer export nodig, arbeiders minder
koopkracht, middenstand minder winst,
enz. Er is niet alleen een vicieuze cirkel
t.a.v. hoger lonen. Evenzeer t. a.v. lager
lonen Alleen spint d<?*ondernemer bij 't
laatste meer zijde, als het te veel gepro
duceerde over de grens gaat. Misschien
mogen we daar nog wel toeslag op
geven.
weerbericht
Weersverwachlng.
tot Woensdagavond:
ZACHT WEER.
geldig
Vannacht in het binnen
land weinig wind en op en
kele plaatsen nevel of mist.
Overigens tamelijk veel be
wolking met hier en daar
enige lichte regen of mot
regen en meest matige wind
tussen zuidoost en zuidwest.
Voornamelijk in de nacht
en ochtend ie?s zachter.
r\~Irirn-i,i-ij-ii_~i_iuru
Jules Moch in een moeilijke positie
In Frankrijk is een kabinetscrisis niet zo iets heel bijzon
ders. Gewoonlijk valt een regering op een bepaald onderdeel
van het programma, met enige wijziging voortgezet. De
thans ontstane kabine scrisis legt echter een aantal tegen
stellingen bloot, die het vormen van een nieuwe regering
moeilijker maakt en.... beslissender.
Jules Moch, de socialistische ka
binetsformateur, zoekt sedert drie
dagen de partijen te verzoenen op
een compromisprogram. Dit com
promls ls bedoeld om de ergste
nood onder de laagst verdienen-
tn enerzijds ietwat te lenigen,
iderzijds om aan de verlangens
van rechts tegemoet te komen, nl
de koorden van de beurs strak
houden. Maar ook dit conflict
is reeds meer aan de orde geweest,
zij het ook niet zo ac'ueel als na
de devaluatie, die vei°n vrijwel
voorbij het levensminimum heeft
gedreven en zeer erge sociale nood
heeft veroorzaakt.
Frankrijk heeft na de oorlog 'n
min of meer linkse koers gevaren,
aanvankelijk zelfs met de Commu
nisten. Onder Invloed van het
Marshallplan enerzijds.en de hier
mede samenhangende West-blok
politiek van reehts en gematigd
links is de koers nadien steeds
meer gericht geweest op het
sparen van de vrijharidelgevoelens
van de milde gever Uncle Sam.
De rechtse- en middenpartijen
in Frankrijk achten thans blijk
baar de tijd gekomen om defini
tief met het „geven en nemen",
„gelelde economie en vrijhandel",
te breken en eigen doelstellingen
consequent na te streven. Dit zal
echter bezwaarlijk zonder de So
cialisten gaan. doch deze moeten
kiezen tussen de ergste consequen
tie (d.i. oppositieblok met de com
mun'sten) of msdeuitvoerder van
de planren van rechts. En daar
de politieke plannen nu eenmaal
dikwijls zwaarder wegen dan an
dere overwegingen zullen de So
cialisten een compromis moefen
vinden dat ten koste van die
der geleide economie gaat.
Dat de kabinetsformatie weinig
voortgang maakt ligt uiteraard
hierin dat Jules Moch tracht te
bereiken wat er te bereiken is,
maar dit kon wel eens weinig
zijn, gezien de vastberaden eis van
rechts om het idee der vastgestel
de lonen los te laten en het be
grotingstekort definitief te dekken
en de rechtse partijen achttën dit
laatste slechts mogelijk door eon
sequent te breken met alle socia
listische plannen van links.
Het land van Marianne s aat in
derdaad op de tweesprong en het
zou ons niet verwonderen als tet
een sprong naar rechts werd.
merkwaardig congruen'legeval in
ons land de rede van dr. Holtrop
kan worden opgemerkt.
Laatste Nieuws
JULES MOCH IS OVER DE MOEI
LIJKHEDEN. DIE WIJ IN BIJGAAND
ARTIKEL AANSNEDEN. GESTRUI
KELD EN HEEFT DE OPDRACHT
TOT KABINETSFORMATIE AAN
PRESIDENT VINCENT AURIOL
TERUGGEGEVEN.
Stakingen in Frankrijk
Heden werden de gedeeltelijke stakin
gen in verschillende kolenmijnen in de
departementen Du Nord en Pas de Ca-
lais voortgezet. De arbeiders eisen loons
verloging in verband met de devaluatie
Zondag werd tot een staking van 21
uur besloten.
Wandelrit door het
Vondelpark
Van een herfstwandeling door 't
bos gaat een aparte bekoring uit.
Wanneer de zonnestralen door 'n
waas van nevel de bruine bladeren
beschijnen, toveren zij hierop een
gouden glans. Slechts weinigen is
zo'n wonderlijk mooie boswande
ling beschoren. Dit neemt niet
weg, dat ook de grote stadsbewo
ners van dit gouden natuurfestijn
kunnen genieten. Een wandeling
door een der parken kan de stads
mens in verrukking brengen.
Twee meisjes maken een wan
delrit door het Amsterdamse von
delpark.
11 X
>a thans ons dagblad verschenen
sinds een zekere men" onze
teraardebestelling met vreugde liet
aanzeggen
En 31 December zal het voor de
8Q\ie maal de menlogenstraf
fen. die qoede sier meende te
kunnen maken met colportage van
va se geruchten uit vruchteloze
concurrentienijd
Onze krant is er
Onze krant blijft!
.J
Mist boven de Noordzee
oorzaak van aanvaringen
Door de dichte mist, die over de
Noordzee hangt heeft ter hoogte van
Cromer aan de kust van Norfolk een
aanvaring plaats gehad tussen 'n Brits
en een Panamees schip.
Het Engelse schip „Beltinge" (1052
ton) is beschadigd onder de waterlijn,
maar de Panamese vrachtboot „Vanmil"
(4910 ton) schijnt geen averij te heb
ben opgelopen.
Ter hoogte van Spurn Head (York-
shire) is een Deense vissersboot gezon
ken. Ook hier was de mist oorzaak en
twee van de vier vissers, die zich aan
boord bevonden, zijn vermist
Nog steeds wordt bet verkeer hij Ara
hem over Baileybruggen geleid, in af
wachting van de gereedkomiog der
nieuwe brug. Gelukkig is het bijna zo
ver. Eén der Baileybruggen is wegge
nomen, en een gedeelte van de nieuwe
brug zal vandaag of morgen op zijn
plaats worden geschoven.
Een overzicht van de nieuwe, en de
Baileybrug.
Rondom de Duitse kwestie
Wilhelm Pieck, de grote man
£)e Oost-Duitse Staat is zowel poli
tiek- als organisatorisch een feit gewor
den. Alhoewel nog enkele vragen open
blijven is het thans wel zeker dat Wil
helm Pieck staatspresident zal zijn, ter
wijl Otto Grotewohl het premierschap
vervult. Het ministerie bestaat uit 18
man.
De 5 provinciale parlementen van rif
'K&tsische zone hebben vandaag uit hun
elT n bezetting 34 vertegenwoordigers
vfior de senaat gekozen, nl. 17 leden
van de Soc. Eenheidspartij, 9 liberaal
democraten, 7 Christelijk-democraten en
1 lid van de boerenbond.
Het Russische militaire bestuur is af
geschaft, en vervangen door een com
missie van toezicht Ook de bestuurs
functies die het militaire bestuur tot op
heden vervulde zijn thans overgegaan in
handen van de nieuwe regering.
In West-Berlijn is de stemming ver
deeld. In anti-Sowjetkringen wordt de
mening naar voren gebracht dat de gehe
le democratische gang van zaken in de
Oost-zone als een prachtige comedie
moet worden gezien, en dat de niet-
links-gerichte partijen, die aan de rege
ring deelnemen hiertoe zijn gedwongen.
Deze opvatting echter is min of meer
gelogenstraft door de uitlatingen van 2
vooraanstaande rechts-politieke leiders
uit de Oost-zone
Prof Hcrmann Kastner, voorzitter van
de Oost-Duitse Liberale partij, wordt
genoemd als plaatsvervangend premier
in de Oost-Duitse regering. Hij verklaar
de: „De Oost-Durtse regering zou alles
doen om een „middenkoers" te volgen
en om contact met West-Duitsland op
te nemen"
Otto Nuschke, voorzitter van de Oost-
Duitse Christendemocraten, zei dat hij
de vorming van de Oost-Duitse rege
ring afwijkend vond van de formele de
Tornado's, regen en misi
eisen veel slachtoffers
Op de van flikkerlichten voorziene j
spoorwegovergang Zalne. enige kilome
ters oostelijk van Zwolle in de weg
Zwolle—Almelo is een ernstig ongeluk
gebeurd. De 60-jarige H. Meier uit de
buurtschap Herfte, naderde met j>aard
en wagen uit de richting Heino. toen f
een voortrein uit Meppel passeerde.
Deze trein, die te 8.37 uur in Zwolle
moet aankomen, greep de wagen, welke
meegesleept werd. De bestuurder was
vrijwel op slag gedood, het paard bleef
ongedeerd. Uit getuigenverklaringen
bleek.dat de bejaarde man de flikker
lichten, die op onveilig stonden niet op
gemerkt heeft.
V»van Daq ioi Dag
De „Daily Worker" beweert,
dat zwemmende zeeleeuwen
niet meer als nieuws be
schouwd zullen worden. In
dien iemand een zeeleeuw zou
fainen om Het Kanaal over
te vliegen, zou dat vermeldens
waard zijn Tijdens de afwe
zigheid van de vrouw des
huizes, die in een sigaretten-
fabriek te Kiel werkt, heeft
haar echtgenoot hun vijf kin
deren en zichzelf vergif toe
gediend. In een achtergelaten
brief verklaart hij, dat hij zijn
kinderen niet langer honger
kon zien lijden. Vier kinderen
en de man zijn overleden. Voor
het leven van het vijfde kind
wordt gevreesd Teneinde
de groeiende misdadigheid on
der de jeugd te bestrijden is
in Japan een wet uitgevaar
digd, die de jeugd verbiedt,
zich in cabarets, café's chan-
tant en „andere ongezonde
vermaakcentra" te begeven.
Volgens de politie is 48 pet
van alle n.sdrijven in de laat
ste tijd dcor onvolwassencn
bedreven De door de inter
nationale arbeidersorganisatie
bijeengeroepen zevende inter
nationale conferentie der ar
beidsstatistici heeft te Geneve
vergaderd. De conferentie heeft
het internationale arbeidsbu
reau verzocht een bijzondere
commissie in te stellen voor
een onderzoek naar de levens
omstandigheden der gezinnen
in de onvoldoende ontwikkel
de gebieden Gisteren is te
Rijsel een internationale ver
gadering gehouden om de mo
gelijkheid te onderzoeken een
kindervacantiekolonie. waarin
talrijke kinderen uit de geal
lieerde landen kunnen verblij
ven, op te richten De Rus
sische ambassadeur te Praag,
Silin, heeft wegens ziekte Tsje
choslowakije verlaten en is
naar Moskou vertrokken, waar
hij verpleegd zal worden.
Een woordvoerder van het
Britse ministerie van verkeer
heeft medegedeeld, dat Neder
land met de regeringen van
Engeland en Australië een
regeling heeft getroffen, waar
bij de voor emigratie bestem
de Engelse schepen op de te
rugreis Nederlandse burgers
en troepen uit Indonesië zul
len repatriëren De afdeling
Eindhoven van het Rode
Kruis herdenkt deze maand
haar 40-jarig bestaan. Dc
Arnhemse gemeenteraad ver
enigde zich met het voorstel
van B en W om van de rijks
verzekeringsbank twee mil-
lioen gulden te lenen tegen 'n
rente van 3pet. Tal van
nieuwe gemeentelijke projec
ten worden met dit geld ge
financierd Op 20 October
zullen Raderaakers Koninklijke
cacao en chocoladefabrieken
het feit herdenken, dat 75 jaar
geleden het eerste Rademakers
Haagse hopje werd gefabri
ceerd In Delft zijn de eer
ste 600 montagewoningen ge
reed gekomen Een cam
pagnearbeider, werkzaam als
kolentremmer aan de Fries-
Groningse suikerfabriek, is
onder het kolengruis bedolven
en om het leven gekomen
Het gebouw van de Weense
staatsopera, dat door de oor
log vernield werd. zal in 1952
gereed komen. 300 arbeiders
zijn bij de wederopbouw van
dit monumentale huis werk
zaam. De 14 meter hoge sta
len constructie van het dak
wordt nu met een 3 centime
ter dikke betonlaag opgevuld
en tegen het einde van dit
jaar zal dit dak voltooid zijn.
Het Weens Philharinonisch
orkest is op tournee in Lon
den, Parijs, Geneve en Zurich
Jehudi Menuhin treedt bij de
ze concerten als solist op. en
de leiding berust bij Bruno
Walter en Wilhelm Furt-
wangJeri
Fransen danken voor eer
aan gesneuvelde landge
noten bewezen
De Alkmaarse garnizoenscommandant
majoor M. Houbolt, ontving van het
Franse Ministerie van Oud-Strijders en
Oorlogsslachtoffers, een dankbetuiging
van de volgende inhoud:
Majoor,
De minister heeft mij* opgedragen U
zijn meest oprechte dank over te bren
gen voor de eer, door Uw troepen be
wezen aan de, voor Recht en Vrijheid
gevallen, officieren, onderofficieren, sol
daten en matrozen der Franse leger
macht te land, ter zee en in de lucht.
Dit laatste eerbewijs is ter kennis ge
bracht van de .familieeden, die het zeer
zeker op zijn juiste waarde hebben ge
schat.
Gij zoudt mij zeer verpichten als gij
onze tolk wildet zijn om onze dank te
betulbcn ;an de officieren, onderofficie
ren en soldaten, die aan de plechtigheid
van de 13de September hebben deelge
nomen, alsmede aan de kapelmeester
van de militaire Kavel.
Inmiddels, Majoor, \-erblijf ik, met de
meeste hoogarhiinp
Dc Inspecteur-Generaal van de
Missie,
w.g. Francois Pyatzook-
Olie in de kop van
Noord-Holland?
Behalve bij Oost zaan zal de Neder
landse aardoliemaatschappij ook bij
Warmenhuizen. verkennings boringen
gaan doen. Dit werk bij Warmenhui
zen zal in de eerste helft van 1950 wor
den verricht Geschikte terreinen voor
deze proefboringen zijn reeds gehuurd,
aangeziende maatschappij over lich
te boortorens beschikt zal men niet
tot zeer grote diepten kunnen gaan.
In het uiterste geval kan men tot plus
minus 2800 meter komen
Volgens de maatschappij zal in de
Wieringermeer niet worden geboord.
Wel is daar. zoals op vele andere plaat
sen in den lande, bodemkundig onder,
zoek verricht Met nadruk wordt ver
klaard, dat het doen van proefboringen
niet inhoudt, dat men beslist olie zal
vinden
De strijd in China
In China zetten de volkslegers het
offensief tegen de resterende strijdmacht
van Tsjiang Kai Tsjek met verhevigde
intensiteit voort.
De verdedigingslinie die ongeveer 150
klometer van Kanton door Tsjiang Kai
Tsjek was opgericht schijnt te zijn door
broken; een leger van tweehonderddui
zend man trekt zich terug De evacuatie
van Kanton is reeds begonnen. Het zou
de bedoeling zijn, de regering van
Tsjiang Kai Tsjek naar Tsjoenking te
verplaatsen
De directies van de drie Goudse bios
copen hebben door middel van vrijwel
huis aan huis bezorgde strooibiljetten
dc bevolking van Gouda meegedeeld,
dat de directies het voornemen hebben,
om op Woensdag 12 October een voor
stelling van de film ..Een koninkrijk
voor een huis" te geven. Voor deze
voorstelling is alleen plaatsbespreking
nedg. Een toegangsprijs wordt niet ge
heven. De vraag is alleen nog of de bur
gemeester van Gouda toestemming 2al
verlenen tot het geven van gratis film
voorstellingen