Iktnaardei'
N.-HOLL ANDSE
PERS 1945
Storm teisterde huizen en muren
Kapitein Larsen die zijn Ivar niet
alleen laat, vertelt
Zo stormt het
5e JAARGANG Nr. 1727
Donderdag 27 October 1949
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder";
Exploitatie N.V Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen ƒ0.30 per week 1.25 per
maand ƒ3.65 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertenties 14 et per mm., familieberich
ten 18 ct Bij contract aanzienlijke korting
Veraniw. redacteuii J. v. Zoonen - Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Tel K 2200 3971
Dakpannen moesten het ontgelden
De zee, gezien vanaf het strand bij Egmond ziet er uit als
een pan kokende soep, de golven slaan hoog tegen de duinen,
hier en daar en veilig weggedoken staan een paar mensen
naar dat machtige schouwspel te kijken. „De zee is wild van
daag" bromt de ene oude zeerob uit zijn zuidwester naar een
metgezel, „maar niet zo hard als in '99 bij Bordeaux en
volgt een lang verhaal over een hevige storm, een veel heviger
storm dan thans Zo is het altijd, wij zeggen; „Wat een storm,
wat een weer" en zijn vergeten de zwaardere stormen uit het
voorjaar
Schrik om het hart
Maar inderdaad, het stormde. Een
aware wind teisterde de huizen en de
daken. Het is opmerkelijk, dat vooral
Het nieuwe gebouw
In New York heeft een plechtigheid
plaatsgevonden. Er is een hoeksteen
gelegd in het gebouw, waarin de Ver
enigde Naties bijeen zullen komen.
Want de vergaderplaats der V.N. te
Lake Success was maar een tijdelijk
gebouw, alhoewel de inrichting er niet
bepaald onvoldoende was. Schijnbaar
wilden de Amerikanen door het stichten
van een nieuw complex gebouwen, dat
natuurlijk weer ettelijke inillioenen zal
kosten, nog eens goed accentueren, dat
Amerika de vergaderplaats der Ver
enigde Naties is en zal blijven.
We vinden dit jammer. We zijn er
van overtuigd, dat de Amerikanen alles
in het werk zullen stellen om het de
afgevaardigden zo gemakkelijk mogelijk
te maken. Ze zullen een inrichting
scheppen, waarop technisch niet het
geringste zal zijn aan te merken. Wat
dat betreft had men moeilijk betere
bouwmeesters kunnen vinden. Uiterlijk
zal het nieuwe gebouw, waarin de orga
nisatie der Verenigde Volken wordt ge
vestigd genoeg Indruk maken. Da! deed
destijds ook het Vredespaleis. Maar
voor de rest--... Aan het innerlijke
twijfelen we.
De wereld is verdeeld in drie delen.
Een machtig Amerika, een sterk Rus
land met er achter als opkomend land
wellicht China en een verscheurd Eu
ropa. Voor de volken, die deze gebie
den bewonen is er de organisatie, die
in de toekomst zal moeten trachten de
tegenstellingen tussen deze volken te
overbruggen. En nu is het misschien
slechts formeel, maar wij kunnen ons
niet onttrekken aan de indruk, dat het
een verkeerd begin is. om de zetel der
Verenigde Naties te bouwen in het land
dat waarschijnlijk de sterkste partij is.
Indien het van ons had afgehangen,
zouden we Amerika niet hebben gekozen
als zetel voor de Verenigde Naties. We
zouden ook Rusland geen schijn van
kans hebben gegeven. We zouden het
liever hebben aangehouden op Europa.
En in dat Europa, dat op het ogenblik
een schaakbord is, waarop Moskou en
New York een spelletje schaak spelen,
waren slechts twee landen, die daarvoor
-in aanmerking zouden kunnen komen.
Dat was in de eerste plaats Zwitser
land en in de tweede plaats Nederland.
Het heeft niet zo mogen zijn. Amerika
werd: nu de blijvende vergaderplaats
van de Verenigde Naties. Laten we ho
pen, dat de hoeksteenlegging voor het
gebouw tevens een begin is van de ver
wezenlijking van de idealen, die aan de
V.N. toch ongetwijfeld ten grondslag
moeten leggen. De woorden van de
voorzitter Romulo waren hartstocht
lijk. Ze waren tevens een ernstige waar
schuwing. „Er zal een wereld van vrede
zijn, of er zal geen wereld zijn", daar
kwam het in grote lijnen op neer.
Zo ver is de techniek gekomen, dat
de mensheid in staat moet worden ge
acht in de niet al te verre toekomst de
hele wereld te vernietigen of onbewoon
baar te maken. In dezelfde geest sprak
Truman ook. Rusland echter zweeg.
Misschien moeten we aan dit zwijgen
geen al te grote betekenis hechten en
zal er nog samenwerking mogelijk zijn
tussen de landen van het Oosten en hef
Westen. Vermoedelijk zal de verkiezing
van Joego Slavië tot lid van de Veilig
heidsraad nog niet direct tot een defi
nitieve breuk leiden. Het ware ons ech
ter aangenamer geweest, indien Wy-
«jinski in New York de eerste steen had
gelegd. Dat was bemoedigender ge
weest dan het ijzige zwijgen.
X John Robert Clynes, een der pio
niers van de Britse Labourbeweging en
Voormalig minister van binnenlandse za
ken, is in de leeftijd van tachtig jaar
©verleden.
X De Franse regering heeft 35000 gr.
êtr«ptomychine uitgeleend aan het kin.
Idernoodfond van de V.N. ter bestrijding
Van tuberculose onder de Jeugd in Duits
land en Joegoslavië.
de huizen aan de rand van Alkmaar en
de buitengemeenten het moesten ontgel
den. Talrijk waren de dakpannen, die
een buiteling van het dak naar de straat
maakten daarbij veelal een toevallig
voorbijganger de schrik om het hart
jagende. Op enkele plaatsen bezweken
ook bomen, vooral in Bergen. Hierover
berichten wij U elders in de krant.
De herfst is begonnen. Twijfelden
wij een week geleden nog, of wij dit
jaar werkelijk wel een herfst en een
winter zouden krijgen, die wankele
hoop, slechts gebaseerd op een mooie
nazomer en enkele prachtige herfst
dagen, is thans de bodem ingeslagen.
In luttele dagen hebben de bomen
hun groene tooi verloren en wat eens
tot vreugd en schaduw strekte ligt
thans als geeLbruine hopen in de
straten of wordt door een bezem bij
eengeharkt. Sommige boompjes, zo
dun als een kleine appel, bogen als
beleefde heren voorover; hun kruinen
raakten haast de grond.
Het weerbericht voorspelt nog weinig
goeds. Zonder ons aan voorspellingen
te wagen, is het toch niet teveel gezegd
wanneer Wij beweren, dat de ttorm neg
niet beëindigd is. En de herfst evenmin.
Het wordt tijd voor de winterjas.
Nieuwe Franse regering?
De Franse kabinetsformateur
Bidault zal de na:ionale vergade
ring om een ver.rouwensvptum
vragen. Hij heeft reeds een ver
deling van alle belangrijke minis
terportefeuilles tot stand ge
brach.\ zo deelde de voorziïer van
de ka.holieke parlemen-sfractie de
Men hon, na een onderhoud met
Bidault mede.
Als Bidault door de na'ionale
vergadering tot premier wordt te
noemd, zal hij zijn kabinet cnmid
dellijk aan president Auriol voor
leggen.
Vrijstelling luisterbijdrage
in bijzondere gevallen
De minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen heeft beschikt, dat
hoofden van gezinnen, die vanwege hun
geringe gezichtsvermogen invalide zijn,
en hoofden van gezinnen die invalide zijn
geworden door oorlogc handelingen bij de
uitoefening van de militaire dienst, vrij
gesteld kunnen woeden van de vefplich
ting tot het betalen van luisterbijdragen.
Bij een aanvrage om een dergelijke vrij
stelling moet een verklaring van de
Rijksverzekeringsbank overgelegd wor
den. De aanvraag moet worden gericht
tot het bestuur van de Rijksverzekerings
bank te Amsterdam. Op alle aanvragen
om vrijstelling moeten de serieletter en
het nummer der luistervergunning wor
den vermeld.
Koninklijke Marechaussee bestaat 135 jaar
In verband mei het feit, dat het
wapen der Kon. Marechaussee
135 jaar bestaat, werd heden op
het terrein van de Koning Willsm
III kazerne te Apeldoorn ter her
denking van alle militairen, die
op 10 Mei '40 tot dit wapen of tot
het korps poli{ ietroepen behoor
den en die gedurende de oorlog
19401945. of tijdens de bezetting
in het verzet isgen de vijand, dan
wel als gevolg van de bezettlngs
maatregelen ln dienst van hei va
derland zijn gevallen, een monu
ment onthuld. De onthulling ge
schiedde door HKH Prinses Wil
helmina. Na de plechtigheid legde
de Prinses een krans aan de voel
van het monument,
Zij overleefden de mijnontplofring en bereikten via een koken
de zee in zwaar stormweer hetgasivrije Nederlandse strand
Boot zinkt steeds dieper weg
Op het gedeeltelijk in de gol
ven weggezonken Deense schip
„Ivar" heeft een speciale ANP
verslaggever legen het middag
uur eenonderhoud gehad met ka
pilein Larsen, die thans als enige
Deen op zijn schip is gebleven. De
sleepboten van de firma Doeksen,
de Holland de Oceaan, de Storte
melk en de Texsl. die elkander af
lossen, hebben de „Ivar" tien mijl
ten noordwesten van Terschelling
buiten de vaargeul aan de grond
gezet. Het schip is echter in de
loop van de nacht aanzienlijk ver
der weggezonken. Met het oog op
deuifuwe zee heef; men "het pom
pen voorlopig maar ges'aakt.
Kapitein Larsen vertelde ons
hoe de tweede machinist en een
dekjbngen onmiddellijk gedood
Bondselftal overwon
Middlesex Wanderers
Met 3—1 heeft het voorlopig Neder
lands elftal Woensdagmiddag in het
Feyenoord Stadion de Middlesex Wan
derers verslagen. Hoewel de strijd voor
de toeschouwers we! aantrekkelijk was.
stond het spel maar op matig peil en
de Keuze Commissie die na afloop bij
elkaar kwam om de samenstelling van
het elftal te bespreken, dat 6 Nóvem
ber tegen onze Zuiderburen in het strijd
perk zal treden, zal nog wel enige
moeilijkheden hebben op te lossen. Spe
ciaal de midvoorplaats is een laJtig
probleem, nu van Roessel niet meer
beschikbaar is.
Meyer, die in de le helft inviel, kon
geen moment tot grote daden komen,
en Roosenburg, die in de tweede helft
speelde, schoot in techniek te kort. In
de voorhoede moest het komen van
Lenstra, die in grootse vorm was en
Schaap, want ook' Timmermans en Cla
van deden niets bijzonders. Kraak maak
te een goed debuur, voor de rust wat
weifelend, maar in de tweede helft even
zeker als ivoor zijn gedwongen rust
periode. Een tegenvaller was het min
der goede spel van Van SchijndeJ.
De doelpunten werden van Nederlandse
zijde gemaakt door Schaap, die voor de
rust twee maal scoorde, en Abe Lenstra
die één minuut voor tijd op fraaie wijze
een bal inkopte.
bij Rijssel het dak weg van werden met een stoomboot ter van Blaricum was en
een treinwagon. De doorweek overgezet. Een 50 tal Fran Joodse landgenoten liet aTes-
te reizigers trokken aan de se parlementsleden en enkele teren, tegen de hem opgelegde
noodrem, de trein stopte en 'n autoriteiten op het gebied van straf van twaalf jaar veTwor-
van Dsg tot Dagdroge coupé werd opgezocht, luchtvaart en transportwezen pen. In een onlangs gehou
Frank F„'«ll, hoofdartikel,». Op 20 Novanü*. vrBch vandaag in dr booid d., vrrprkring van dn af
schrijver van de New York f»r*> congres wor J',
d-NIEUWS-N
V*van Daa tot Daa^
hier meente Wonseradeel kwam
World Telegram, heeft een si- Sponden ter bespreking J») A' Air France en oa. in betonde ing het ver
gaar opgerookt, die de oudste van de cinematografische de KLM en tal z.ch op de zoek van de knie ..de hndels
zijn. -Werkzaamheid der kerken. Het hoogte stelten met de innch- toar van de fryske ^asjonale
gaar opgerookt,
namêhjk'm^tsT'te^Bremen programma vermeldt vervaar, «ng van het vliegveld Schip jongerern van Tjetkwerd ten
gemaakt. De heer B. Ver. dlging van evangelisatiefilms. hol. Het Z»«i, sdnp nanzren van de naamgevmg
hoeven, le.terVundige, direc- I. vertond mrf de berich- „Astriddat Dinsdag ter van straten en verzoek de
teur van een uitgeverij komt ten die op het voortduren van hoogte van Zeebrugge aan de 2e in de Friese taal te doen ge
in aanmerking om benoemd te de storm wijzen, heeft de ^ond is gelopen, is hedenmid schieden. Woensdagmor-
worden tot lid der Tweede N.Z.H.R.M. besloten de red- dag omstreeks drie urn1 gezon- gcn omstreeks tien uur wilde
Kamer ln de vacature prof. dingboot „Twente", welke ken en moet definitief als ver ecn automobilist zijn voertuig
Gielen. Daar Zweden nog haar standplaats te Harlingen foren worden beschouwd. parkeren aan de waterzijde
maar 5 ooievaars in het ge- heeft, naar Terschelling te stu De rechtbank te Amsterdam van Binnenamstel te Am-
hele land had, zullen 10 stuks ren. De Brandaris, die anders veroordeelde de 28 jarige Am- sterdam. Op het critieke mo
uit Noord Afrika worden in- op dit eiland ligt gestation- tserdammer Mol, die gepoogd ment gleed zijn voet evenwel
gevoerd Een speciale vlie- neerd, ligt op het ogenblik had, zonder succes overigens. van voetrem, met het ge
iende brigade van 200 Cara- voor reparatie in Amsterdam, bankbiljetten van f 25 na te vojg <je auto doorschoot,
binieri heeft in voorsteden van De hevige Zuid-Wester maken, tot zes maanden ge- Gelukkig wist de bestuurder
Napels 48 personen gearres- storm is oorzaak, dat de veer vangenisstraf De bijzondere tijdig uit de auto te springen,
teerd, die wegens verschillen- dienst TielWamel voor eni raad van cassatie heeft het be zodat hij slechts een nat pak
de misdaden gezocht werden, ge tijd stil moest worden ge- roep van Knipscheer, die tij- kreeg. De auto werd door de
Tijdens 'n stortregen woei legd. Fietsers en voetgangers dens de bezetting burgemees brandweer op de wal gehesen.
werden door de neerstortende
stangen van de davids. Zij kregen
het Ijzer precies op hun hoofd,
zei hij ons De andere drie zijn zon
der twijfel spoedig verdronken.
Kapitein Larsen was in zijn
hut toen de nrijn zijn Ivar trof.
Een spiegel viel precies naast
mij neer, Ik ging onmiddellijk
poolshoogte nemen. Alle mannen*
waren tegen de grond geslagen.
Links en rechts lagen brugstuk
ken in het rond. Zeirs van het
fornuis ln de kombuis was geen
stuk meer heel. Het schip maak'e
o^middilliik veel water. De mijn
had een gat aan bakboordzijde
geslagen ter hoogte van de machi
nekamer. He; achterschip begon
onmiddellijk te zinken, De beman
ning voelde er niets voor onder
die omstandigheden aan boord te
blijven. Daarom tracht en we de
eerste boo; uit te ze ten. De vijf
man, die deze eerste boot plaats
namen, waren enige minu en la
ter dood. Zonder twijfel hebben
ze ie overhaast gehandeld, onder
de indruk als ze waren van de
explosie.
Of de boot geborgen zal wor
den? Ik hoop het. zegt kapitein
Larsen. Zeker, zegt Folke Doek
sen, De overlevenden van de be
manning uitgezonderd de kapi
tein zullen waarschijnlijk morgen
per trein of vliegtuig naar Dene
marken terugkeren, tenminste
wanneer de wilde zee de verbln
ding turken Terschelling en het
vasteland mogelijk maakt.
Overeenkomst op Ronde-
Tafelconferentie
De moeilijkheden welke een tiental
dagen terug de R.T.C. schenen te be
dreigen worden in een vlot tempo over
wonnen.
Omtrent de uiteindelijke tekst van het
Unie-statuut is volledige overeenstem
ming bereikt.
De bewoners van de toekomstige
Unie zullen volkomen gelijke burger
schapsrechten hebben.
In het Statuut zal een opsomming wor
den opgenomen van de rechten van de
mens. waarbij beide partners op zich ne
men deze te waarborgen.
De Indonesiërs zijn het ook volkomen
eens geworden over de nieuwe Grond
wet, welke na de souvereiniteits-over-
dracht direct van kracht zal worden.
Binnen een jaar na de inwerkingtre.
ding van de voorlopige constitutie zul
len verkiezingen worden gehouden.
Tialk bii Ameland in nood
De reddingboot der N.. en Z-H R.M.
„Abraham Foch" is uitgevaren om hulp
te bieden aan een met stenen beladen
tjalkschip dat in de bocht van Ameland
in ernstige moeilijkheden verkeert.
weerbericht
Weersverwachting, geldig tot
Vrijdagavond.
BUIIG
Wisselende bewolking met
plaatselijk regen of hagelbuien
vooral in de kustprovincies.
Vannacht in het binnenland
plaatselijk lichte nachtvorst.
Morgen overdag ongeveer de
zelfde iemperatuur als van
daag.
Wind laat zich niet
onder een hoedje
vangen
Een razende storm, die de afs;!o*>-n
nacht over ons land bulderde, ;oeg
doorgaans onverschrokken kapitein-- de
angst om het hart. ontwortelde bojn«.i.
nam daken mee. blies fietsers v. .«.«i
speelde met hoeden en deed veel „stof*
opwaaien.
De harde Zuidwester storm maakte
de waterstand in het IJsselmeer zo laag,
dat het schutten door de Oranjesluizen
bij Amsterdam haast niet meer mogelijk
was. De inkomende schepen zullen op
de rede van Sdiellingwoude moeten
blijven liggen.
Ook de Amsterdamse brandweer had
het er druk mee. Niet minder dan vijftig
keer moest zij uitrukken, omdat de wind
dreigde ongelukken te veroorzaken.
Het waren in hoofdzaak losse schoor
stenen, goten, afvoerpijpen, dakpannen,
die door de wind werden aangezet de
wijde wereld in te vliegen.
De gemiddelde windsnelheid over het
gehele land bedroeg 120 km per uur.
De huizen van mensen in de zandstre
ken en aan de kust werden in korte tijd
herschapen in zandwoestijnen.
In Den Helder werden twee arbeiders
ernstig gewond doordat een schaftlokaal
als een kaartenhuisje ln elkaar stortte-
In Wieringerwerf en Wieringermeer,
waar de storm volkomen vrij spel had,
sloeg het dak van een school op de
speelplaats. Een 16 jarig meisje werd
door de brokken getroffen en moest ter
observatie in het ziekenhuis te Alkmaar
worden opgenomen.
De betonnmgen in de Wielingen He
pen eveneens schade op. Door de weg
drijvende boeien kwam ook het Zweedse
stoomschip ..Astri" In moeilijkheden,
raakte bij Zeeburg aan de grond en brak
in tweeën.