maaölei'
Eenheid van West-Europa geëist
ten koste van andere
overwegingen
De Hervorming
Conslellation van de Air France neergestort
Spaanse schone versperde de weg
Verliezen in
Indonesië
NIEUWSs
Overeenkomst
vlootbasis
Weer
meer vlees
)e JAARGANG Nr. 1729
Zaterdag 29 October 1949
-Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaar der";
Exploitatie N.V Sprekend Papier, Alkmaar
Abonnementen ƒ0.30 per week 1.25 per
maand ƒ3.05 p. kwart b{j vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. per mm., familieberich
ten 18 ct Bij contract aanzienlijke korting.
V«rantw. redacteur. J. Zoonea Bureau. Kldderitraat hoek Oudeoraeht Tel It WOB - S971
Twee belangrijke Amerikaanse siemmen
lwee vooraanstaande AmeriKantu. n.1. generaal KJay, voormalig AmeriK.
gouverneur in Duitsland en Paul Hoffmann, leider van het Marshallplan, heb
ben in de Ver. Staten redevoeringen gehouden die ten nauwste met de West
Europese samenwerking en het probleem Duitsland samenhangen. Indirect b«
tekenen deze uitlatingen de Amerikaanse visie op het -.hoe en waarom" van
ae gedragslijn der West Europese staten, met enige druk van Amerikaanse
zijde om deze weg nu eens vastbe$loren en snel in te slaan.
GENERAAL CLAY
geestelijk leven
Hervorming.-.dag: 31 October.
Maandag a-s. is het 432 jaar geleden
dat Maarten Luther op 31 October
1517 zijn 95 stellingen aansloeg aan
de deur van de^slotkapel te Wittenberg.
Al wie zich Protestant noemt, heeft
bewondering voor de figuur van Luther
en heeft sympathie voor de gedachte
om de Hervorming te herdenken.
Waar komt dit uit voort? Uit de grote
en diepe dankbaarheid voor hetgeen wij
j m-mtien als Luther. Calvijn en Zwing]I
ontvangen hebben? Of vindt het ent
housiasme voor de Hervormingsdag zijn
oorsprong in een soort van anti-stem
ming?
Duidelijker gezegd: Is Hervormingsdag
voor u als Protestant belangrijk, omdat
u anti-Rooms bent. of omdat u in uw
Protestantse geloof wezenlijk iets bezit.
Deze vraag mag zeker gesteld wor
den. omdat het tenslotte niet gaat om
de een of andere sympathie of antipa.
- hie, om de een of andere persoon, om
de een of andere kerk, zelfs niet om de
rooinskathollck of protestant, maar om
datgene wat God tot ons zegt; wan
God van ons vraagt; wat God aan
ons geeft.
Daarbij wordt al het andere van de
tweede orde; wat wij graag willen of niet
graag willen; wat wij ervan vinden of
niet van vinden; wat wij belangrijk ach
ten of niet belangrijk achten.
U moet daarbij maar eens letten op
de figuur van Luther zelf- hij Is een
trouw zoon van de R K. kerk: en bil
wenst dat te blijven, ook als hij voor
voor zijn hart vrede heeft gevonden.
Maar het Is niet Luther. die het te
iconen heeft. Als het de tijd ls.komt
God. en HIJ grijpt In, en H 1} zet deze
Luther op de plaats, waar H ij hem heb
ben wil. en zó. alleen zó wordt hij kerk
hervormer. Luther ziet het nog niet eens.
als hij de 95 stellingen aanslaat. Hij wil
alleen maar deze punten In discussie
brmqen onder de geleerden; daarom zijn
ze geschreven In het Latijn. Maar God
icgt: Nee Luther! Het moet veel verder,
het moet worden een zaak van het ge-
brie volk. en van de volken rondom,
en van de wereld. Hervorming!
Niet kleinzielig anti-Rooms gedoe,
maar God, die door deze mens Luther
zijn Evangelie positief weer zet midden
In de wereld. En als het gaat tegen
de R K. kerk. is het omdat het niet an
ders kan. omdat God het zegt!
En dit Is de vraag, die elke Her
vormingsdag ons stelt: niet: Ben ik
wel goed anti-Rooms7, maar: Weet ik
nog wat het Evangelie is? Leeft het nog
voor me? Leeft het nog in de kerk of
de gemeente, waartoe ik behoor? Speur
ik het ook Hi de andere kerken, moge
lijk zelfs in de oude Roomse kerk? Is
er vreugde in mijn hart. als ik zie, dat
het leeft hier en daar en overal?
Ik bedoel niet. dat we niet meer prin
cipieel behoeven te zijn. Ik bedoel niet.
dat we gerust wat water in de wijn kun
nen doen. Ik pleit niet voor verdoeze
ling van wat waarlijk scheidt en schel
den moet.
Ik wijs alleen op het Evangelie, het
ru.me, rijke en blijde Evangelie. Ik wijs
o'^-en op God en Zijn eer!
Wie het Evangelie beleeft, werkelijk
beleeft, kan niet meer bekrompen zijn.
En wie God ziet, zoals Hij tot ons komt
in de gestalte van Jezus Christus, kan
niet meer zoeken eigen eer.
En als wi} moeten strijden tegen hen
die het Evangelie verminken of doen ver
wateren of tot een caricatuur maken in
eigen krk of daarbuiten, dan is het in
het besef, dat wij alleen bij de gratie
Gods. door Zijn genade in Jezus Chris
tus, geworden zijn tot Zijn kinderen. En
daarom, wanneer wij roemen, roemen wi)
Biet over onszelf, of over onze kerk:
maar. wanneer wij roemen, roemen wi)
als Paulus, als Luther, als zovele an
dere strijders de eeuwen door. in God,
door Jezus Christus, onze Heer!
W. WESSELDIJK.
Generaal Clay zeide dat economische
steun aan West Duitsland moest voort
gaan tot Duitrlands economie in even
wicht zou. zijn. De bezettingstroepen
moesten in Duitsland blijven tot de
vrede definitief verzekerd was; hun aan
wezigheid betekende de verdediging v.
West Europa. Generaal Clay was er
minder goed goed over te spreken, dat
West Duitsland nog steeds als vijand!
ge mogendheid wordt beschouwt. Hij
maakte een vergelijking tussen de situa
tie in West en Oost Duitsland.
Thans, en nog afzienbare tijd zou W.
Duitsland in gunstiger positie verkeren,
doch het agrarisch potentieel van Oost
Dutsland zou het de Sowjets mogelijk
maken een welvarender Oost Duitsland
te scheppen. Generaal Clay was ont
stemd over de West Europese neiging
om „Duitsland industrieel tegen te hou
den". Hij eiste vrij baan voor de Duitse
industrie op de wereldmarkt
Paul Hoffmann, richtte zich in hoofd
zaak* tot de West Europese staten.
Hij vond dat „zonder onnodige vertra
ging" tot economische eenheid moest
worden gekomen. De samenwerking
van West Europa met Canada en de
Ver. Staten op economisch gebied zou
een dusdanige macht zijn dat „coro
munisme in niet te verre toekomst
zou zijn vernietigd". West Europa
pioest een eigen economische groepe
ring worden, met als afzetgebied 275
millioen mensen.
West Europa, met inbegrip van West
Duitsland, heeft vla Marshall hulp de
productie met 20 procent verhoogd. Dit
was onvoldoende volgens Hoffmann. De
productiemethoden moesten met spoed
veranderen (hetgeen ook Stafford
Cripps aankondigde) en er moest harder
worden gewerkt. Hoffmann meende dat
het Europese inkomen per hoofd der be
volking van 375 dollar op 550 dollar
gebracht zou kunnen worden. Dit zou
het Kremlin de wind uit de zeilen
nemen.
Tot zover ongeveer de mededelingen
van deze politieke leiders. Zij maken
twee dingen duidelijk.
Ten eerste dat West Europa snel aan
de Amerikaanse economische wensen
moet voldoen op straffe van „Mars
hall dollar boycot", ten tweede dat deze
economische opbouw op lange termijn
ten doel heeft niet slechts een wel
varend, doch bovenal een weerbaar
West Europa te scheppen. Een belang
rijk onderdeel an deze weerbaarheid
moet West Duitsland leveren, en
misschien Spanje, gezien de Ameri
kaanse militaire relatie met dit land.
Nu zijn wij nadrukkelijk erkentelijk
voor de economische hulp die we vla
Amerika mochten ontvangen, alhoewel
niet moet worden vergeten, dat West
Europa de spits afbeet in de oorlog
tegen bet fascisme en de ergste schade
opliep (de wet op de oorlogsschade
maakt thans nog duidelijk hoe groot het
verlies in Nederland is geweest).
Maar dat wij gecharmeerd zijn op
Dutls sprekende Ost strijders, nu niet
bepaald, en tenslotte is de vrijhandel
ook niet die sociale zekerheid waarop
wij in de oorlog gehoopt hebben.
Wij kunnen slechts verlangen dat
de grote mogendheden hun onderlinge
strijd staken en de kleine staten, in
groter verband, hun eigen leven be
palen.
STAF NEES BREEKT EEN POLS
De Mechelse beiaardier Staf Nees, die
op het punt stond te vertrekken voor
een tournee door Nederland, is door
een hevige windstoot van zijn fiets ge
slingerd, waarbij hl) aan een van zijn
polsen een zesvoudige breuk heeft op
gelopen.
Chinese communistische troepen hebben
hun tenten opgeslagen m Tsjoemtsjoen
dat precies grenst aan de Engelse wijk
van Hongkong.
Enige soldaten van het Chinese com
munistische leger gaan twee verslagge
vers voor in de hoofdstraat.
Twee wielrenners
aangereden
Gistermorgen om ongeveer kwart
voor twaalf heeft op de HeJdcrseweg te
Alkmaar ter hoogte van de NACO-
garage een ernstig ongeluk plaatsgehad.
Twee bekende wielrenners, Jan Pronk
uit Heiloo en Piet Evers uit Worrocr-
veer, zijn hiervan het slachtoffer gewor
dep Jan Pronk kwam er met enkele
lichte wonden af en kon later zijn reis
«nar huis voortzetten. Evers werd tn
rorgwekende toestand naar bet Centraal
Z'fkenhuis te Alkmaar gebracht.
Beide wielrenners hadden die morgen
gezamenlijk getraind en keerden over de
Helderseweg naar Alkmaar terug. Toen
zij ter hoogte van de NACO-garage
reden stond daar een auto op het rijwiel
pad, waardoor de doorgang gedeeltelijk
veisperd was. Op dat moment kwam
uit Alkmaar een auto van de PTT, die
met gr0tc snelheid het rijwielpad op
reed. Pronk, die voorop reed. werd het
eerst gegrepen en tegen de grond ge
slingerd. Piet Evers echter kon niet
meer remmen en reed met volle snelheid
tegen de PTT-wagen op. Hij kreeg een
wond aan het hoofd en bleef bewuste
loos liggen.
Acht en veertig doden
Onder de omgekomen passagiers bevinden
zich. de bekende bokser Marcel Cerdan en
de violiste Ginette Neveu
Ditmaal is de Franse luchtmacht door
een ramp getroffen. Een constellation
van de „Air France" is op een bergtop
op een der eilanden van de Azoren
neergestort, vlak voordat het op bet
vliegveld Orly zou landen.
Tot kort voor de landing had de mar,
conist van het toestel in verbinding ge
staan met de radiografische dienst van
het vliegveld. Plotseling werd het con
tact echter verbroken en hoorde men
niets meer.
Terstond voeren schepen uit en stegen
vliegtuigen op om te gaan zoeken.
Latere berichten meldden, dat het
wrak ontdekt is op een bergtop op een
der eilanden.
De piloot was Jean de Lanoue die
reeds 6700 vlieguren op zijn naam had
staan. Het aantal passagiers bedroeg 37,
....en mag nu een maand brommen
De schone Spaanse echtgenote van
Jonkheer Bosch van Drakestein heeft
getoond, dat ze nog vurig Spaans bloed
in de aderen heeft.
Haar echtgenoot had het recht van
tolheffing op het kruispunt van de we
gen Baarn—Lage Vuursche. Een waar
obstakel in deze dagen van snelver
keer. Tijdens de mobilisatie 1940 hieven
de militaire autoriteiten de tol op en
defensie betaalde de onderhoudskosten
van de weg.
De Duitsers hielden ook niet van tol
betalen, maar dat schenen de jonkheer
en zijn echtgenote niet erg te vinden.
Ze pakten tenminste zodanig aan met
de Duitsers, dat ze na de bevrijding een
jaar werden vastgezet.
Toen ze weer los kwamen kreeg dr
jonkheer geen toestemming meer om tol
te heffen.
Toen kwam het Spaanse bloed van
Mdria de la Conception Fernanda Thi-
Woensdag 2 November
sluiting R.T.C.
Vrijdagnacht werd na afloop van
de vergadering der Centrale Com
missie in een communiqué van
het secretariaat generaal van de
RTC medegedeeld, dat Woens
dagmiddag 2 November om 14
uur de plenaire slotzitting van
de RTC zal worden gehouden.
I De regering maakt bekend dat tot
i haar leedwezen op de 9de Octobïr
drie soldaten van de Koninklijke Land
macht, die als vermist waren opgegeven
zijn gesneuveld.
Het waren N. A. de Korte uit Leid
schedam, J. A. Scholten uit Didam en
H. A. Selie uit Amsterdam.
HULP AAN DESERTEURS
Het Amsterdamse gerechtshof veroor
deelde de 37jarige huisschilder K.
B. uit de Haarlemmermeer, die zijn neef
de dag voordat deze £>s soldaat met de
Groote Beer naar Indonesië moest ver
trekken, in zijn woning had laten onder
duiken, tot zes mnd. gevangenisstraf.
V-van Dag tot Dag-S
ten Tegen de Silbertanae- scheid van wethouder Admi- grote zuivering. Een aantal
moordenaar S. Borgers uit raai, die burgemeester van ambtenaren is ontslagen. Het
Enschede, die o.a. in Augus- Enkhuizen is geworden, niet zou hier gaan om het verklap
tus 1944 de heer H. Kolijnte willen bijwonen. Na inciden- pen van productiegeheimen.
Purmerend vermoordde, is le- ten verliet de fractie de ver- Het ministerie van Onderwijs
venslang geëist. Een dijk gadering. In de Britse zone in Saksen (Sowjet zóne) heeft
Toon Hermans heeft pech ge- van het Wilhelminakanaal na van Duitsland zijn 9-037 per- bevolen de Kerstvacantie
had. Toen hij terugkeerde uit bij Oosterhout is weggeslagen sonen berecht wegens ooriogs voortaan wintervacantie en de
Eindhoven werd zijn trailer 15 h.a. weide overstroomde, misdaden; 677 van hen wer- Paasvacantie voorjaarsvacan-
door een met stenen geladen Voor het nationale leger- den schuldig bevonden, 230 tic te noemen. Mevr. Fen-
vrachtauto gegrepen. Chauf- monument op de Grebbeberg werden ter dood veroordeeld, ny Heemskerk nam in de 4de
feur en atristen mankeerden zijn thans 939.837 (en een Er zijn 174 vonnissen voltrok ronde van het internationaal
niets de aanhangwagen halve) centen ontvangen. Men ken. De spoorwegpolitie in damesschaaktournooi te Bar-
werd vernield en decors, cos- moet een millioen centen bij- Noord Rijnland Westfalen mo- celona de leiding door van de
tuums e-d. lagen in bonte eenbrengen. De UNO pro- gen voortaan hun broek niet bekende Engelse speelster mcj.
mengeling over de weg ver- testactie van pater de Greeve meer ophouden met een riem Saunders te winnen. Zij heeft
spreid- Het Sowjet Pefsbu- heeft in Nederland 600.000 bretels geven minder slij- 3 pt. uit 4 partijen. Post
'eau Tass weet te melden, dat handtekeningen verzameld. In tage, zegt een nieuw verorde- bestemd voor militairen, aan
„duizenden Ned. soldaten, die België heeft men er 718-000 ning Statistieken van het boord van de troepenschepen
niet bereid zijn te vechten voor Op 74 jarige leeftijd is in de Amerikaanse leger zeggen dat „Zuiderkruis" en „Kota In
de belangen der Ned. imperia- gemeente Helvoirt overleden in Beieren 10-000 onwettige ten", beide op weg naa In-
listen, in concentratiekampen Mr. F, J. van Lans'hot, van kinderen van Duise moeders donesië, moet uiterlijk op 31
zijn opgesloten". Het bericht 1917 tot 1941 burgemeester en „geallieerde" vaders zijn October in Nederland worden
spreekt verder van opstand van Den Bosch en een der po geboren. Drie Poolse on- ter post bezorgd. Uitreiking
onder de weigerachtige solda- pulairste magistraten van ons derministers zouden volgens vindt dan plaats in een tus-
ten en een bloedige botsing land. De CPN-fractie in Reuter in Warschau zijn ge- senhaven-
tussen marechaussee en solda- Zaandams raad heeft het af- arresteerd in het kader van 'n
mothea, Antonia Sorela in opstand. Ze
liet in de plaats van de gesloopte tol
een nieuwe timmeren.
Ook die werd weer weggehaald. Daar
na liet de schone senorita een greppel
door de weg graven en een prikkel
draadversperring aanleggen.
Dat ging bet gerecht te ver en een
jaar geleden werd ze tot een maand
gevangenisstraf veroordeeld. Viermaal
is ze gedagvaard, omdat ze hoger beroep
had aangetekend, maar de zaak had
haar zo aangepakt dat ze zenuwziek
was geworden. De proc.-generaal had
echter maling aan de ziekte en eiste
tegen de driftkop die niet verschenen
was een maand gevangenisstraf.
Deserteurs vertrokken
Vrijdag gingen ruim duizend soldaten
scheep om naar Indonesië te vertrek
ken. Hieronder bevonden zich 161 de
serteurs uit het kamp Schoonhoven.
Van de in totaal 43 deserteurs heb
ben elf er in Schoonhoven geweigerd
om in de auto te stappen en 21 wei
gerden op de kade te Rotterdam aan
boord te gaan.
In totaal zullen dus 32 man wegens
desertie voor de Krijgsraad terecht
De inscheping schijnt zonder incidenten
te zijn verlopen.
Drama in Den Haag
Gisteren heeft de 24 jarige J. de Duik
uit Den Haag zijn 21 jarige echtgenote
met en schot door het hoofd van het
leven beroofd en daarna aan zijn eigen
leven een einde gemaakt.
De vrouw had een paar weken geleden
haar man verlaten en het eenjarig kind
bij hem achtergelaten. De man ontdekte
zijn vrouw in een pension in de Raam
straat en verlangde dat zij bij hem zou
terugkomen. De vrouw weigerde, waar
na ze afspraken, dat ze enkele goederen
bij de man zou komen afhalen.
Toen ze gisteren aan de woning in de
Wolmanstraat kwam ontstond opnieuw
een hevige twist. Dadelijk daarop
schoot de man zijn vrouw neer. Haar
lijk werd in de keuken gevonden. Het
lijk van de man lag op de drempel
van de slaapkamer. Hij had zich zelf
door het hoofd geschoten.
TOEWIJZINGSWET
ONDERTEKEND
President Truman heeft de wet onder
tekend, waarin toewijzingen zijn vast
gesteld voor de bewapening van de
landen van het Noord Atlantisch pact
en zes andere landen tot een bedrag
van 1.314.000.000 dollar.
19 October werd deze wet door het
congres aangenomen en ter ondert;ke-
ning ngar Truman gezonden.
weerbericht
Geldig tot Zondagavond.
WEINIG WIND.
Vannacht weinig wind, op
enkele plaatsen mist en slechts
hier en daar in het binnen
land lichte nachtvorst. Vrij
veel bewolking, maar over
wegend droog weer. Overdag
meest zwakke wind hoofdzake
lijk uit richtingen tussen Oost
en Zuid. Weinig verandering
in temperatuur.
het aantal leden der bemanning clf.
Onder de passagiers bevond zich d«
bekende Franse bokser Marcel Cerdan
die ook twee jaar geleden een ernstig
vliegtuigongeluk meemaakte.
Cerdan was op weg naar Amerika,
teneinde te boksen tegen La Motta.
Verder bevond zich aan boord Gi
nette Neveu. de beroemde violiste, die
in Amerika een reeks concerten zou ge
ven.
Hoewel men lange tijd in onzekerheid
heeft verkeerd over het lot van de
inzittenden, en hoopte dat men op de
bergtop nog overlevenden zou aantref
fen, melden de laatste berichten dat 37
passagiers en 11 leden van de beman
ning om het leven zijn gekomen.
Een van de nog overgebleven punten
van verschil in de militaire commissie
ter RTC is tot oplossing gebracht.
De Nederlandse marine zal Surabaja
als vlootbasis behouden. Deze vlootba
sis komt echter geheel onder gezag van
de R I-S. De basis bestaat in de werk
plaatsen en emplacementen van de ma
rine in deze stad. De commandant van
de marine zal de verantwoordelijkheid
dragen voor de bewaking van deze ge
bouwen en emplacementen-
Daar er in de komende weken een
teer grote aanvoer van vee te verwach
ten is zullen in de week van 31 October
5 November alleen runderen in de
1 waliteitsklassen A en B worden over
genomen.
Ook in de komende weck zal 50 pet
extra vlees beschikbaar worden gesteld
Bon 367 algemeen zal dan 'echt ge
ven op het kopen van 100 gram vlees.
TEXTlÊlT VRIJ
Hoewel er nog geen officiële bevesti
ging is afgekomen wordt toch algemeen
aangenomen dat de textiel in November
vrij zal kunnen worden verkocht.
Het is vrijwel zeker, dat de punten
in de loop van de maand November
het toneel zullen verlaten. Een zorg
minder voor winkeliers en huisvrouwen,
ZE KAN ER WAT MEE.
De filmster Deanna Durbin is van
haar tweede echtgenoot Felix Jackson
gescheiden „wegens geestelijke wreed
heid." Zij wa: zijn vierde vrouw en
sinds Januari 1947 met hem gehuwd,
Deanna Durbin. die 26 jaar oud is,
was vroeger gehuwd met Vaughan Paul
DE DOOD IN DE MIJN
De 33 jarige houwer J. van Rooy
uit Waubach werd tijdens werkzaamhe
den in de ondergrondse werken van de
mijn Laura zo ernstig door vallend ge
steente getroffen, dat hij in het zieken
huis te Heerlen is overleden. Het slacht
offer was gehuwd en vader van een
kind.
