maaitWr
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
Tito breekt definitief band met
Albanese regering
Electrische, klokken in deel van
ons land van de kook
Veranderde lijn?
5e JAARGANG Nr 1742
Maandag 14 November 194y
Uitgave StichtingJ3» Vrije Alkmaar der";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen 0.30 per week IJS per
maand 3.69 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertenties 14 et per mm* familieberich
ten 18 et Bij contract aanzienlijke korting.
Vtrantw. r«dact«uri J. v. Zoontn Bureau, Ridderitraat hoek Oudegracht Tel ?<W
Koopje voor 150 -
Inwoner van Kampen in bezit
van een Rembrandt?
Restaurateur ontdekte signatuur
Het öet er naar uit dat
in Kampen een verk van
Rembrandt lsontdekt De
schilderij (..Oude man met
stok") heeft de tegenwoor
dlge eigenaar deze week
voor f 150 gekocht. Het
doek zat onder een dikke
laag vuil, maar toen een
restaurateur het oppervlak
kig reinigde, werd al spoe
dig de signatuur Rem
brandt zichtbaar.
Woensdag voor veertien dagen
was er op het landgoed „Ginkel
duin" te Leersum (Utrecht) van
de overleden mevrouw Wisboom
van Giessendam een verkoping
van velerlei goederen waartoe
ook ie bewuste schilderij behoor
de. Ongeveer honderd antiquaren
liepen aan de „Oude man met
stok" voorbij, totdat één van hen.
de Kampen aar J. Koops, er toch
wel iets in zag Hij kocht het doek
voor f 110 en nam het mee naar
huis. Daar liet hij zich echter be
Invloeden door de pessimistische
mening van andere insiders en
zo kwam hij er toe de schilderij
Maandag jl op een veiling te Zwol
le te brengen. Hier werd er geen
aanvaardbaar bod op gedaan en
öe heer Koops nam zijn bezit
maar weer mede terug.
Maandagavond kwam echter een
Kampenaar, die zijn naam op dit
ogenblik liever nog niet genoemd
ziet in de winkel van de antiqaar
Koops en zijn keuze viel op het
oude doek. De schilderij moest,
wilde het werkelijk een sierstuk
zijn. nodig opgeknapt worden en
zo kwam de heer Koops de vol
gende dag tezamen met de restau
rateur zijn cliënt opzoeken om
eens te kijken hoeveel de restau
ratie van de ..Oude man met de
stok" zou kosten.
Een eerste inspectie deed hem
de kosten op f 240 schatten. De
eigenaar vond dit een hoog be
Wies Moens (ter dood
veroordeeld) gepakt
in Nederland
De Vlaamse letterkundige Wies
Moens, die tijdens de Duitse be
zetting het ambt bekleedde van
directeur generaal van de Belgl
sche radio omroep is ln Neder
land gearresteerd. Moens werd
na de bevrijding in België bij ver
stek ter dood veroordeeld. Hij
werd later voorlopig op vriie voe
te* ^esteld door de Ned. politie.
Moens is na de bevrijding uit
België gevlucht. Hij dook onder
lm het westen van ons land en
ging vervolgens naar Zuid Lim
burg. waar hij werk vond ln een
dmkVPrtJ. Een d^*er dagen werd
daar ontdekt De politie consta
teerde, dat hij natuurlijk geen
verblijfsvergunning had en daar
om werd hij VrUdag ger»—- -■>.
De politie autoriteiten, die deze
zaak in onderzoek hadden, lieten
M*en<? echter na ruggespraak met
„Den HaaR" weer gaan. want de
man stond in Nederland niet als
©pi-wcw'crfoHio-pr gesignaleerd.
Hij moet zich thans geregeld bij
de politie melden en staat dus
m,n of meer onder „observatie"
Men verwacht niet, dat, hij een
kans op ontsnapping naar het
buitenland zal aangrijpen. Zijn
vrouw schijnt namelijk ziekelijk
te zijn, terwijl hij verder noch
voor Duitsland noch voor België
iets schijnt te voelen.
De regering zal nu dienen te
b- een wat er verder met hem
zal gebeuren.
Berin profeteert het
einde der wereld
„Het einde van de wereld is na
bij. Ik ben een door God gezon
den engel om de were'i te verwit
tigen dat het uur van het gebed
is gekomen. God heeft het -inde
van de wereld bepaali en er is
g en macht die zijn wil kan weer
s :n."
h-ze onophoudelijk door Anto
insUa Fuorini .een boerin uit Ca
labrië (Italië) in trance herhaal
de woorden hebben in geheel Ca
labrië beroering gewekt. Uit alle
delen van de provincie stromen
de mensen toe om de jonge vrouw
te zien. Ofschoon zij totaal onge
Jetterd is, drukt zij zich wanneer
zij in een hypnotisiche slaaptoe
«tand verkeert, in perfect Ita
liaans uit en dikwijls ook in een
vreemde op het latijr gelijkende,
fraai.
drag en hij had reeds enige spijt.
Op dat ogenblik poetste de restau
rateur echter terloops het hoekje
van de schilderij schoon, waar
door de naam Rembrandt zicht
baar werd. Bij nader, zij het op
pervlakkig onderzoek is reeds ge
bleken, dat bij verwijdering van
deze signatuur ook de onderlig
gende verflaag mede verdwijnt,
hetgeen er op zou kunnen wijzen
dat men hier werkelijk met een
authentieke Rembrandt te 'doen
heeft Het raam en het linnen da
teren in elk geval uit de zeven
tiende eeuw.
Het schilderij is ongeveer 1.40
meter hoog en stelt voor een oude
man. die peinzend op. een rotsblok
gezeten is. De grijsaard heeft een
lange baard, draagt een rood
mutsje aan zijn voeten sandalen
en om zijn benen een soort wind
seis. Het accent is door de schil
der op het gelaat van de oude
man gelegd.
Het doek is zeer zo verwaarloosd,
dat de achtergrond op dit ogen
blik nog niet te definiëren is.
Feil breand in Groningen hz hz z
Giuliano actief
Salvatore Giuliano. de 8iclliaan
se bandietenkoning, heeft zijn
oorlog tegen de politie hervat
door twee hinderlagen voor poll
tiepatrouilles te leggen.
Twee agenten werd gewond en
één van Guillano's eigen mannen
werd gevangen genomen. Eén
hinderlaag lag bU een huis te Fa
vorita in het hart van Gluliano's
gebied. Een politiepatrouille werd
daar plotseling door een regen
van machinegeweerkogels be
stookt en een sluipschutter op 't
dak verhinderde de politie het
huis te naderen. Toen verster kin
gen aankwamen namen de ban
dieten de vlucht en kon de politie
na een aanval met handgranaten
het huis binnendringen, waar zij
een gewonde bandiet vonden.
Deze werd later geïdentificeerd
als een man. die reeds 2 jaar ge
zocht werd wegens het doden van
twee politiemannen.
Tevoren hadden Gluliano's man
nen op een stille weg een andere
patrouille beschoten waarvan 2
politiemannen gewone werden.
De bandieten trokken zich na een
kort vuurgevecht terug.
De Constellation „Batavia" die
Zondagmiddag op Kamajoran is
geland, was het duiz- ïdste KLM
toestel .dat sedert het einde van
de oorlog passagiers en vracht
van Nederland naar Indonesië
bracht.
TITO'S REGERING heeft Za terdag 't verdrag voor vriend
schap en wederzijdse bijstan d met Albanië opgezegd. Als
reden wordt opgegeven, dat A lbanië openlijk heeft doen
blijken van vijandelijkheid e n reeds sinds een jaar een
niet vredelievend, houding h eeft aangenomen. De nota
aan de Albanese regering is overhandigd nadat Albanië
geweigerd had in te gaan op voorstellen om tot een vriend
schappelijke politiek jegens J oegoslavië te komen
De beschuldigingen zeggen, dat
Albanië brutale daden tegen Joe
goslavische onderdanen heeft on
dernomen de politie deed optre
den tegen Joegoslavische diploma
ten en de bevolking van het ge
bied van Kosovo (Servië) heeft
geroepen tegen de regering van
Tito in opstand te komen. Voorts
zou Albanië grensincidenten heb
ben uitgelokt en spionnen en de
Auto reed in haven
te Harlingen
Zaterdagavond is een auto in de
Zuiderhaven te Harlingen gere
den, waarschijnlijk omdat de
chauffeur, de heer G. W. uit Min
nertsga. door het slechte weer in
het uitzicht werd belemmerd.
De tweede inzittende van de wa
gen, een aardappelhandelaar uit
Berilcum, wist zich door hét ope
nen van een portie* 'n vettigheid
te stellend De heer W. slaagde er
echter niet in zich te redden en
kwam om het leven Hij laat een
vrouw en drie kinderen achter
Scheepsramp nabij
Engelse kust
Het 3554 ton metende Spaanse
ss Montp Gurueu is Zondae na
bij de noordkust van Zuid Enge
land gelegen graafschap Devon
shire in brand gevlogen en gezon
ken.
Hét schip was afkomstig uit Bil
bao en op weg naar Genua. De
ramp vond plaats ln r->n van de
zwaarste stormen, welke hier in
laren voortkwam.
Twee en twintig opvarenden
zijn vrli spoedig gered; de lijken
van vier leden der b°m»**ing zijn
geborgen Een bootje met twee
nnvo»-enden van het verongelukte
schip ls later aan land gespoeld:
een van de inzittenden is echter
overleden. Nog tien leden van de
bemanning werden vermist.
De overlevenden hebben hevig
van de koude te lijden gehad. Zij
moesten het schip zó snel veria
ten. dat zij slechts broeken en
zwemvesten konden aantrekken.
De gezagvoerder bevindt rich on
der de geredden.
serteurs naar Joegoslavië hebben
gezonden.
EERSTE STAP.
Het ls voor de eerste keer, dafcTi
tot het initiatief tot een dergeHj"
ke stap heeft genomen. De vriend
schapsverdragen met de andere
nabuurlanden immers werden
door de Komlnform opgezegd.
In Belgrado zien diplomaten 't
zo, dat de stap is ingegeven door
het verlangen zich te bevrijden
van de verplichting om een vijan
dig gezinde regering te hulp te
ljomen bij een eventueel Grieks-
Albanees geschil. Bovendien heeft
Tito de kans verminderd herrie
te krijgen met Bulgarije. Dit land
immers heeft óók een vriend
schapsverdrag met Albanië en zou
ingeval van Grlekfr-Albanese ru
zie vrije doortocht door Joegosla
vië kunnen eisen. Wat de Bulga
ren (en de Komlnform) gelegen
held zou geven pnrust in Macedo
nië te verwekken.
weerbericht
IN
WEINIG VERANDERING
TEMPERATUUR
HaJf tot zwaar bewolkt met plaatse
lij': nog enkele buien. Voornamelijk in
de kustgebieden. Matige en langs de
Waddenkust tijdelijke nog krachtige of
harde wind tussen West en Noord. On
geveer derelfde temperatuur.
De KONINKLIJKE HARMONIE le
Den Bosch in het goud
Zaterdag heeft de „Koninklijke Har
moede" te Den Bosch onder grote be.
langstelling haar gouden jubileum, dat
feitelijk in de oorlogsjaren .viel, ge
vierd.
Het hoogtepunt van de viering was
de huldiging op het Paradeplein, waar
de heer J- van de Mortel de directeur
en de honderd muzikanten namens de
Bossche burgerij een compleet stel nieu
we uniformen aanbood.
Toen de leden wan de Harmonie in
hun nieuwe uniformen aangebeden ston
den, verwekte het grote vreugde, toen
de ood-pedlenden van het corps in
hun oude uniformen ook „een mopje
kwamen blazen" en de beide Tam-
bonrs ma-bes zich aan elkaar presen
teerden. Links de oude uniform. rechts
hel nieuwe gewaad
Tijd gaat té snel
Vele Amsterdammers hebben zich Zondagmorgen bij het
ontwaken afgevraagd of hun horloges en wekkers plotse
ling niet meer in orde waren op de electrische klokken
in de hulzen en op straat was een tijd af te lezen, die be
langrijk verschilde met dle van de niet el?e*-ieehe >•••-**«»r
ken. Nog vreemder werd het. toen men bemerkte dat de
telefonische tijdsopgave wel klopte met alle niet electrische
klokken.
Toen het ANP zich in verbin
ding stelde met de technische dl
récteur van het gemeentelijk
energiebedrijf te AmTerdam. ir.
L. Vos, vertelde deze. dat jn een
gedeelte van ons land. hoofdzake
lijk ln de provincies Noordhol
land. Zuldholland. Noordbrabant
en Limburg alle electrische klok
ken hetzelfde euvel vertonen.
..Sinds kort zijn wij aangesloten
op het Europees electriciteitsnet.
enerziids omdat wij overdag elee
triciteit te kort kom-n en op deze
manier dus stroom konden impor
teren eigenlijk ls er geen te
kort. maar was er een gebrek aan
reserve en anderzijds om de
electriciteit. die wij des nachts
over hebben, aan Zwitserland te
kunnen leveren, dat des nachts 'n
tekort heeft. Deze aansluiting be
treft slechts de bovengenoemde
provincies.
Reeds eerder zijn wij aangeslo
ten geweest op het Duitse net;
dat was kort na de oorlog en toen
moesten de inwoners van Zutdhol
land op een goede d - ervaren,
dat hun electrische klokken alle
20 minuten achter liepen.
Het Duitse net „liep" teen niet
Nederlands lokvee
naar Peru
In Friesland is men druk doen
de met de verzending van 2000
stuks fokvee naar de Zuid Ameri
kaanse staat Peru. Ook Noordhol
land levert een klein deel; het
tiende deel van deze leverantie
inoet uit Fries stamboekvee be
btaan.
Nadat reeds 100 koeien en 2 stle
ren met het s.s. „Baan" zijn ver
zonden vertrekt dezer dagen ien
tweede transport van 100 koelen.
Met elk transport gaan twee z ->e
ciale verzorgers mee. Ze behoe
ven de koeien niet te melken,
daar men dieren die nog niet ge
kalfd hebben verstuurt. Het
spreekt vanzelf dat er niettemin
bij dergelijke .transporten nog
heel wat kómt kijken!
Buschauffeur door
collega overreden
Zondagavond omstreeks 6 uur
stopte eën chauffeur van de WA
BO uit Wijk bij Duurstede zijn
Werkhoven, omdat hij uiebgwaar
bus even buiten de gemeente
Werkhoven, omdat hij uit de te
genovergestelde richting een an
dere bus van de onderneming
zag naderen. Hij wilde de chanf
feur van deze bus iets mededelen
en liep daarom achter zijn eigen
wagen om teneinde zijn collega
aan te houden. Hij werd echter,
toen hij achter zijn bus ondaan
kwam. pardoes door de andere
bus overreden. Enige ogenblikken
later overleed hij aan zijn verwon
dingen.
Het ongeluk is ten dele Ce wij
ten aan de zware slagregen, die
neerviel. Deze was er de oorzaak
van, dat de chauffeur van de na
derende bus zijn plotseling te
voorschijn komende collega ni°t
tijdig opmerkte. H't slachtoffer
laat een vrouw met drie kin leren
na. De beide chauffeurs waren
zwagers.
hard genoeg en dus liepen alle
klokken in Zufdholland achter.
Nu wij weer aangesloten zijn op
dat net, hebben wij van te voren
nog eens gewaarschuwd met het
gevolg, dat zij nute hard
gaan lopen en r.óg lopen.
CORRECTIEPOGINGEN
Men kan hiertegen niets doen
dan een klacht indienen. Wel zal
men trachten het net minder
snel te maken, ja zelfs zo lang
zaam te laten lopen, dat onze
klokken bijvoorbeeld ln de nacht
van Zondag op Maandag weer ge
lijk komen. Lukt dat niet dan
gaat men desnoods weer geschel
den draaien vail het Europese
net en zó zorgen, dat de klokken
weer gelijk komen." aldus Ir. Vos.
Hij vertelde nog. dat hij over
weegt om alle electrische openba
re klokken in Amsterdam stil te
zetten, „omdat het toch te gek
is, dat niemand on straat de juls
te tijd kan aflezen."
De treinenloop heeft geen stag
natie ondervonden van dezp race
tegen de tijd omdat de electri
sche klokken op de grote stations
niet. zijn aangesloten op de stads
netten. Wel ontstonden er moei
lijkheden bij de tram; deze rij
den nl op door de electrische klok
ken aangegeven tijd en 's mor
gens In de vro°gte kwam vrijwel
al het personeel „te laat"!
Brand in laboratorium
te Groninoen
In de collegezaal Van hét Bota
nisch Laboratorium van de Rijks
universiteittè Groningen heeft
Zaterdagavond een zeer zware
brand gewoed.
De brandweer slaagde er met in
spanning van alle krachten in t
vuur te localiseren. doch de fraaie
collegezaal ls geheel uitgebrand.
k*stba'e boeken en de nabil gele
gen demonstratiezaal en projec
tiekamer kregen ernstige water
schade.
Onmiddellijk na het bekend
worden van de brand werden de
studenten opgeroepen diverse
kostbare instrumenten uit het
brandende gebouw te redden. Zo
bleef een kweékinstallatir geluk
kig behouden -
De brand ging gepaard met een
enorme rookontwikkeling, waar
dooreen. brandweerman onwel
werd en naar het ziekenhuis
moest worden overgebracht.
Ot er nog iets is...
De politiemacht van Vugt is de
zer dagen langs de woningen ge
gaan met de vraag: „Of er soms
nog iets is". Dat sloeg op achter
gaoven oorlogstuig.
Tot nu toe ls 1/5 dee] der ge
meente gecontroleerd en het bleek
dat men zo ongeveer met een ar
senaal te doen heeftl Het blijkt
ook dat velen op een vulkaan
hebben geleefd, want met de me
dewerking der burgerij heeft men
op een reusachtige bult beslag
kunnen leggen als: granaten,
stenguns. mitrailleursbanden, pa
tronen, slagpijpjes.
Bij een inweonster werd een
geladen anti tankgranaat ge
bruikt alsbedkruikje.
Het „kruikje" werd 's avonds
op de kachel verwarmd en
vervolgens in een doek gewik
keld mee naar bed genomen
VORSTVERLETREGELING J9S0
BEKEND.
De minister van sociale zaken
heeft aan de gemeentebesturen
de vorstverletregeling v r de aan
staande winter gezonden. De mi
nister handhaaft het standpunt,
dat 'n voorziening bt vorstverlet
een aangelegenheid Is, welke het
bedrijfsleven aangaat en waar
voor derhalve ook door het be
drijfsleven zelf een regeling dient
te worden getroffen. Onderne
mingen. die bij vorst stagnatie in
haar werkzaamheden vrezen, zul
len dus tijdig een wachtgeldrege
ling r-^en "***vragen.
..OSLOFJORD' IN OSLO.
Het nieuwe, te Amsterdam ir
recordtijd gebouwde Noorse s.s.
..Oslofjord" is Zondag gtestdrlf
tig begroet door talrijke inwoners
van Oslo (die koude en regen trot
seerden .om de aankomst van het
schip bij te wonen) de haven van
Oslo binnengevaren.
De debatten in de Tweede Kamer
hebben èén ding aangetoond: De ver
schillende politieke partijen rijn hei
met elkaar eens over de noodzakelijk,
beid* dat de komende versobering, ót
verminderde consumptie over bet gehe
le volk moet worden verdeeld. Er is
een sterke verandering te constateren
in de opvattingen, die voorheen als de
hoogste politieke wijsheid den volk*
werden verkondigd. Het is nog maar
enkele tientallen jaren geleden, dat een
ieder, die gezegd zou hebben, dat de
nationale armoede gelijkelijk moest wor
den verdeeld, voor een staats gevaar-
li Je rnn'chist zou zijn gehouden. Het
liberale beginsel dat een ieder zo veel
mogelijk vmnid moest hebben, vrijheid
om zo groot n>r gelijke winst te beha
len en vrijheid om de arbeid zo slecht
móge'Ijk te b< talen, vierde hoogtij.
Het was niet een specifiek liberaal ver
schijnsel. De zich Christelijk noemende
groeperingen maakten rich er in even
sterke mate aan schuldig.
Het enige verschil tussen deze -wee
groepen was. dat in de Christelijke par
tijen mannen naar voren kwamen, die
er hun protest tegen lieten horen. We
denken aan mannen als Tal ma, Aal-
berte, pater Arriens e.a. Maar wik
een tegenstand moesten ze niet ie -ï.
gen kring overwinnen!
Die periode is voor goed afn
De tijd van het naakte, brute -
lisme ls achter de rug. Vandaar d
dan ook in alle klngen. van co:- mo
nistisch af tot antirevolutionair toe. ge
zegd wordt, dat er. als er vee o' o-"ing
moet zijn, deze versoberino zich moet
uitstrekken tot het gehele volk 1 mo
reel opzicht dus ee ovcmïrh
Maar hoe staat het met dc
Dat is voor ons veel belangr i.
Het is niet voldoende, indien blijk: dat
het leven met twee percent verso erd
moet worden, dat dan een ieder in Ne
derland twee perCent minder verdient.
Of, wat het zelfde is. dat de prijzen,
van de verschillende producten twee
percent omhoog gaan. Want er is geen -
sprake van een eensluidende versobe
ring over de gehele linie.
Het zal de mensen met de grote in
komens een zorg zijn. of ze twee per
cent minder krijgen.. Het zal ze even
eens een 2org zijn. als de verscM)l*nde
goederen twee percent duurder w-vden
Ze kunnen ze evengóed aan chaAenr.
Wordt het dus toch weer zo, dat de
versobering alleen vat heeft op de gro
te groep der minst kapitaalkrachtigen-
ook al is er in alle partijen dan een
vooruitstrevende tendenz merkbaar.
Wordt de schrille tegenstelling tus-
ïen de mensen die dagelijks moeten
werken woor het brood en de men
sen die zich alle weelde kunnen ver
oorloven zonder er veel voor te doen
nogg weer schriller? Dan zou er wel
sprake zijn van een veranderde lijn.
Tenminste in woorden. Terwijl in we
zen er slechts dit is veranderd dat de
arbeider door tal van wettige maatre
gelen tegen te grote uitbuiting is ge
waarborgd. Neem die wettelijke maat
regelen weg en de ©ode Adam krant
weer te voorschijn. Al zijn de woor^
den;.de programma's der onderscheiden
partijen ook veranderd. Dat manifes
teert zich in de schreeuw om belas-
tingverfaging voor de hogere inkomens
Dat demonstreerde zich In de 400
millioen bij de heffing ineens die ten
bate van de hoge inkomens aan de
openbare kas werden onttrr>Vke~>
