Ikinaader
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
NIEUWS
Rare geschiedenis
Westerstorm raasde over geheel
Noord West-Europa
,Géén leger zégt Adenauer,
in Europees verband"
,of
Opnieuw slaking
Tsjechische bisschoppen zijn niet
bereid te capituleren
Geroosterd banket
5e JAARGANG Nr. 1760
Maandag 5 December 1949
Uiigav# Stichting JDe Vrije Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen ƒ0.30 per week 1.25 per
maand ƒ3.65 p. kwart- bU vooruitbetaling
Advertenties 14 et per mm., familieberich
ten 18 et BU contract aanzienlijke korting.
Varantw. redacteur. J. r Zoomen - Bureau, RldderiUaat hoek Oudegracht Tel K 2200 3971
Dot is 't inderdaad nu t d? visserij. De
snoekbaarsvissers op 't IJselmeer hebben
er de brui aan gegeven. De vissersvloot
ljmuiden is gehee! opgelegd. De visvangst
schijnt niet loaend te- zijn. In een tijd,
dat er in Nederland nog lang geen
overvloed is aan eiwithoudend voedsel
woedt er opzettelijk niet gevist, omdat
de vangst niet lonend zou zijn.
Tegelijkerijd is de prijs van het vlees
van die aard, dat vele Nederlanders
slechts een schamel lapje kunnen ko
pen. Het huishoudboekje van menige
huisvrouw wordt door het dure vlees
uit het evenwicht gebracht. En aan
stonds is het varkensvlees al weer met
een paar dubbeltjes per pond gestegen.
Wat zou er logischer zijn, dan dat het
te kort aan vlers werd aangevuld met
vis. Dat zegt u misschien. Dat zeggen
wij ook. Maar het economisch leven ia
Nederland verkeert nog in zulk een
chaotische toestai-d. dat niet bepalend
is het gebrek aan gezond volksvoedsel
naar dat bepalend is de winst, di? een
groep ondernemers maakt.
In verschillende kringen hebben we
horen verluiden, dat de visersvloot in
ljmuiden wordt opgelegd, omdat dc
reders, die inderdaad slechte uitkomsten
schijnen te hebben, pogingen in het
werk willen stellen om een rijkssubsi
di-; te krijgen. Misschien in de vorm
van een toeslag op de vis. msschi-n
in de vorm van goedkope steeenkool.
Dat doet er weinig toe.
In bepaalde omstandigheden kan het
noodzakelijk zijn, dat aan enkele tak
ken een toeslag wordt gegeven. In de
landbouw en veeteelt hebben we bet
in de laatste jaren meermalen gezien.
Maar toch rijst er bij ons een vraag,
die naar onze mening eerst moet wor
den opgehelderd, alvocens maar klak
keloos steun wordt verleend. En in
geen geval mag steun worden afgewon
gen door een zo rigoureuze maatregel
als de reders in Imuiden hebben geno
men.
Hoe staat het met de distributie V3n
de vis over de verschillende plaatsen
van Nederland? Kan ons volk niet ge
an'mecrd worden om meer vis t? eten?
Moeten we juist afhankelijk zijn van
wat het buitenland afneemt? Moet de
vis in Nederland juist duur zijn, waar
door de binnenlandse markt "oor de
visserij nooit tot volle ontlooiing komt'
Wie ziet er b.v. op het platteland vis?
Wie kan er vis kopen tegen schappelij
ke prijzen?
Doet het niet ietwat wonderlijk aan,
dat men uit de kranten moet vernemen
dat de vis op de afslag afbraakprijzen
opbrengt, terwijl een groot deel van
het volk toch zo goed als nimmer vis
eet? Hiec wringt hem de schoen. Het
is niet voldoende de vis door middel
van een toeslag op een prijs te houden
dat de reders een behoorlijke boterham
wordt verzekerd. De politiek moet er
op gericht zijn, het volk zo veel moge
lijk vis te doen eten, tegen een prijs,
waardoor die vis binnèn ieders bereik
komt. Daartoe zal er misschien iets aan
het distributieapparaat moeten worden
gedaan. Daartoe zal misschien de winst
van de handel moeten worden beperkt.
En eerst als mocht blijken, dat ook dan
voor de recders geen winst valt te ma
ken. kan over een toeslag worden ge
sproken. De typisch kapitalistische gang
van zaken in dit typisch kapitalistsche
bedrijf is meer dan een rare geschiede
nis. Het is een aanklacht tegen een be
staand stelsel, waarvoor nieuwe vor
men moeten worden gezocht.
v Z.
Actie en reactie
Het besluit, dat Duitsers te werk zul
Jen kunnen worden gesteld bij de Am:
rikaanse luchtmacht, heeft bij de Russen
nkt alleen begrijpelijke verontwaardi
ging gewe$: ze hebben ook voor een
tegenzet gezorgd. Ze hebben aan de
Duitsers in de Oostelijke zone vergun
ni»3 ver'«end om zweefvliegtuigclubs
op K richten. Zo als men weet, was
het oprichten van dergelijke clubs ook
bij de vrede van Versaillts verboden.
Bii de wapenstilstandsvoorwaarden van
deze oorlog was opnieuw die bepaling
opgenomen., teneinde te beletten, dat
Duitsland binnen afzienbare tijd weer
over een pilotencorps zou beschikken
H 't is wel ver gekomen met de ver
dceidheid onder de geallieerden. Wan
neer zullen we weer duikbootbemacmm
gen krijgen?
w»»rb»rkht
GELDIG TOT HEDENAVOND:
NOG ENKELE BUIEN.'
Wisselende bewolking met enke
ie buien. Aan de kust tijdelijk
stormachtige, overigens meest
krachtige westelijke wind. Weinig
ler-ndpring in temperatuur.
Schepen op zee iijdig gewaarschuwd
EEN FELLE WESTERSTORM heeft gister over West Europa
geraasd. Hoewel de wi: J niet 20 krachtig was als op 1 -
Maart van dit jaar. zijn er op vele plaatsen bomen en dak
pannen gesneuveld en kwamen er kleine ongelukken voor.
De scheepvaart heeft van de s torm weinig last gehad. Vrij
algemeen is vooral door de kletaere schepen gevolg gegeven
aan de herhaalde waarschuwingen en de meeste schepen
zochten een veilige haven op. In ons land werd vooral de
sport getroffen door het slechte weer en duizenden gingen
daarom een kijkje nemen bij de woeste golven van de Noord
zee.
DE STORM bereikte de grootste
kracht in Noord Duitsland, waar
regelmatig windsnelheden van 110
km per uur genoteerd werden.
de verwoeste steden was het le
vensgevaarlijk op straat te komen
en ln Hamburg b.v. stortten 130
ruines in.Zes personen werden
onder het puin bedolven: vier van
hen zijn met zware wonden naar
ziekenhuizen overgebracht, gister
avond werd nog koortsachtig ge
zocht naar twee vrouwen.
Honderden inwoners van Ham
burg en Bremen moesten hun puin
woningen verlaten wegens instor
tinese-evaar en in de vernielde
straten speelden zich weer tonelen
af. die aan de oorlog d den den
ken.
Een zendmast van Radio Ham
burg bleek niet bestand tegen de
felle windstoten.
De scheepvaart langs de gehele
Noordzeekust van Duitsland kwam
stil te liggen. Het Nederlandse
s^hlo ..Gaasterland" verspeelde 'n
anker en keerde daarna naar Bre
men terug. De ..Ariadne". ejn Ne
drrlands^ vrachtboot die op wee
was naar Amsterdam, vond het
veil leer de storm ln Bremershaven
t? laten voorbijgaan Op zee
mpn p^en oneevallen \oor de
zeer tHdlee waarschuwingen voor
kwamen erger.
Bij D&n Heider kwam Zaterdaer
avond r'eds een kustvaarder in
nood. -Er werd om "eenbnot-huln
In c'e Zondagmiddag te Amsterdam
oespeelde eind-wedstrijden om het Neder
landse blliartkampioenschap anker kader
712 wist Piet v d Pol beslag te- leg
gen op de hoogste titel. Zeker van zijn
overwinning bekijkt hij bij de voorlaatst*
ronde de stand op het bord. Rechts de
heer C F M Trimbos, voorzitter van de
biliartvereniqng, die het tournooi orga
nioor-Jo
verzocht en de ..Doms Rijkers"
voer uit De sleepboten klaarden
het echter en brachten het met
moe""kh;den kampende schip, dat
16 personen aan boord had. veilig
in de haven van West Terschei
llng voor de ergste storm losbarst
te.
Lewis wint langzaam
Een aantal eigenaren van kleine Ame
r kaanst mijnen heeft zich bereid ver
klaard in te gaan op de door de arbei
ders. aangesloten bij de bond van John
Lewis. gestelde eisen. Vandaag zullen
zij 2ich persoo: lijk naar Lewis begeven
om de nieuwe contracten te onderte
kenen. Lewis heeft intussen verklaard,
dat het werk in de betrokken mijnen
nu normaal zal voortgaan.
Titoïsme in
Noorwegen
Onlangs is een grote zuivering gehou
den in de Noorse communistische partij
vobral aaar aanleiding van de neder
laag, welke de» communisten bij de Noor
se verkiezingen leden. Tal van beken
de leidende figuren werden uitgestoten.
Deze heben nu ten nieuwe partij op
gericht, waarbij de richting die Tito
wil als de ware word; aangenomen. De
lekring berust bij de voormalige secreta
ris van de communistische partij, Fore
bollen. Zijn aanhang schijnt aanzienlijk
tc» zijn en de verdeeldheid in de oude
partij zeer gtoot.
Weer crUiek van
Schumacher
In een officïeJe verklaring heeft de
premier van West Duitsland dr Ade
nauer, zich uitgesproken over de vraag
of Duitsland al dan niet weer moet
beschikken over een leger. Daarbij
toonde de premier zich 2cct vredelie
vend en zei niets voor herbewapening
te voelen. „Er is el genoeg bloed ge
vloeid", meende hij. Als een tussenweg
noemde dr. Adenauer -de mogelijkheid
om tot een Europese strijdmacht te ko
men; daarin zou dan een Duits contin
gent kunnen worden opgenomen onder
geallieerd toezicht.
Intussen blijft Schumacher, de leider
van de Duitse sociaal democratisch pa;
rij ln de oppositie. Hij becritiseerde zeer
scherp de regering en zei, dat deze pro
beert het parlement urt te schakelen.
Er was zelfs van een dictatoriaal op
treden sprake Over het Saargebied zei
Schumacher, dat dit een deel van Duits
land is en dus niet zelf vertegenwoor
dk=£rs in de- Raad van Europa kan heb
Hij ging voorts in op communistische
beschuldigingen, dat de Duitse sodalis
ten.sterk onder buitenlandse invloed
zouden staan. „Nooit geen sprake ge
weest vaa orders ontvangen", ontken
de Schumacher.
Chinese communisten
waarschuwe.!
Bij bet Amerikaanse departement vaa
buitenlandse zakea is een afschrift ont
vangen van de nota, die de Chinese
communistische minister van buiten
landse zaken aan de omringende lan
den beeft gezonden en waarin hij deze
landen waarschuwt de nationalistische
troepen niet toe te laten, daar ze op
hun grondgebied zullen worden ver
volgd. Van internering zou dus geen
sprake kunnen zijn. De Chinese com
mimisten heben waarschijnlijk lering ge
trokken uit de geschiedenis met de
Griekse opstandelingen, die ook telkens
over de grens van andere landen trok
ken om dan later weer naar Grieken
land binnen te trekken.....
Inmiddels is het optreden van de
communisten in strijd met de bepalingen
van de conventie van Geneve. waarin
nadrukkelijk wordt bepaald, dat legers
die de greas van een niet oorlogvoe
rend land overschrijden, kurflen wor
den toegelaten, als ze ontwapend en
geïnterneerd worden.
VAN DAG TOT DAG
DE RUSSISCHE autoriteiten in Berlijn
hebben aan de Amerikanen hun leed
wezen betuigd over het incident van
vorige week. waarbij een Amerikaanse
soldaat door Russische schildwachten
werd doodgechoten. Oe Amerikaanse
auto had volgens hun verklaringen niet
gestopt.
EEN PROTEST is ingediend door
de regering van Joegoslavië tegen de
vervolging, die Joego Slaven in Tjse-
cho Slowakije ondervinden. Tal van
oego Slaven zi'n de laatst? dagen in
Praag gearresteerd.
MOHAMMED HATTA is plotseling
in Patavia opgedoken. Hij had klaar
blijkelijk behoefte om minister Stikker
te spreken. Volgens Hatta was de toe
stand op Suraatra uitstekend.
IN DE HAVEN van San Francisco
is een brandend schip binnengesleept,
de Alabama, die in de haven om is ge
slagen en nu met de kiel naar boven
drijft. Dc brand was toen gedoofd, 't
Omslaan was te wijten aan de enorme
hoeveelheid water, die in de romp van
hei schip was gespoten. Er deden zich
geen persoonlijke ongevallen voor.
ZILLIACUS. het Britse parlements
lid dat door de Labourparty geroyeerd
werd, is uit het algemeen vredescomité
getreden. Hij kon zich niet langer ver
enigen met ae politiek van het comité
oat uitsluitend Anglo Amerikaanse po
litiek als oorlogszuchtig bestempelt,
terwijl het geen pcotest laat horen tegen
het Russische oorlogsdrijven op de
Balkan. Daar is het comité ten slotte
communistisch voor.
AMSTERDAMS vliegende burge
meester is gister weer uit Amerika te
ruggekeerd. In het vliegtuig, dat hem
van het congres van Amerikaanse ge
meenten veilig weer op Schiphol bracht
bevend zich ook minister Mansholt.
DE NIEUWE GOUVERNEUR v.
SURINAME, de heer Klaassen, is in
Parimarlbo aangekomen. In zijn wel
komstrede wees hij er op, dat hij vurig
overtuigd is, dat Suriname zelfstandig
mjet worden, maa- dat die zelfstandig
heid samenwerking met Nederland in
houdt.
DE MIJNWERKERS in Nigeria,
die reeds zes weken een „langzaamaan
staking" hebben gevoerd, hebben be
sloten om ma3r weer met volle kracht
aan het werk te gaan. In deze zes
weken zijn niet minder dan twinflg per
soner t>lj onlusten gedood.
DE STORM speelde gistermorgen 'n
baggermolen m de Dordse Kil parten.
Het vaartuig kapseisde en strekte zich
Jn de lengte uit, dwars over de vaar
geul. Waardoor scheepvaart onmogelijk
werd.
HET IS FEEST m Oslo van 15 tot
25 Januari. Dan zullen daar de Winter
spelen worden gehouden. Weerkundi
gen hebben aan de hand van statis
tieken uitgemaakt, dat dit de best?
periode is.
DEN HAAG heeft een blijde dag
gehad. De stad heeft weer een nieuwe
b.irgemeester. Bij zijn intrede heeft de
heer Schokking gezegd, dat hij hoopte
dat Den Haag een periode van bloei
tegemoet grog en dat de verstandhou
ding tussen burgemester en burgerij
goed zou zijn. Daar kan hij zelf veel
aan doen.
Erkent India Israël
De regering van India overweegt de
erkenning van Israël. Dez<* mogelijk
heid van deze stap zal ongetwijfeld in
de Arabische staten mtt hun overwe
gend Mohammedaanse bevolking een
teleurstelling zijn, doch de regering v.
India meent, dat erkenning in het be
lang v. d. Arabische staten zal zijn.
Zij wenst een goede verhouding met
Egypte en de and-ere nabuurlanden v.
Israël te laten voortbestaan.
De Blauw—Witvoorhoede had reden
tot lachen. De sterke» KFC—verdedi
ging moest zesmaal het hoofd buigen en
Sparta verloor in Den Haag.
Op de foto ziet men een stormloop op
het Koogse doel.
Varkensvlees wordt
duurder, suiker
goedkoper
Thans is bekend geworden, dat het
varkensvlees mtt ingang van vandaag
gemiddeld 44 ct. per kg duurder zal
worden. Oorzaak van deze prijsstijging
is, dat de regering de subsidie op var
kenvlees gaat verminderen.
Om deze prijsstijging te compenseren
zal de suiker in prijs gaan dalen. Ho?
veel een kilo uiker gaat kosten is ech
ter momenteel nog niet bekend.
Ontkenning in proces
van Serajewo
Nadat één van de twaalf verdachten
in het proces te Serajewo zclfmoo*d
had gepleegd Is gister de tweede sen
satie gekomen één der v?rdachten
heeft n.1. ontkend zich aan de tenlastc
gelegde feiten te hebben schuldig ge
maakt. Tevoren hadden vijf d»r ver
-lachten hun schuld toegegeven.
De man, die ontkende is een onge
veer 50-jarige rechtskundige, die voor
de rechtbanl. wel verklaarde in verbta
ding te h?bben gestaan met een secreta
ris van de Sowjet Russische legatie in
Belgrado. Hij had deze secretaris ge
gevens verschaft over de economische
toestand in Joego Slavië, doch dat
stond volgens hem in geen verband
tot spionnage.
Moh. Hatta komt naar
Nederland
Aaa een correspondent van het Franse
persbureau AFP heeft minister Stikker
tijdens een oponthoud te Karachi mede
gedeeld, dat binnenkort de Republikein
se premier Mob. Hatta naar Neder
land zal komen om de souvereiniteit pit
handen van H.M. de Koningin te ont
vangen.
Minister Stikker verklaarde, dat de
toekomst var. Indonesië hem uitstekend
leek en sprak als zijn mening uit. dat
eventuele moeilijkheden na <fe over
dracht van de souvereinit?it snel over
wonnen zullen worden. Interne moeilijk
heden voorbehouden, aldus minister
Stikker, zal Indonesië over twee of 3
jaar reeds een sluitende begroting kun
nen samenstellen.
Herdenkingsdag en
Koninginnedag op
een dafum?
De Minister van Sociale Zaken
heeft de Stichting van de Arbeid ad
vies gevraagd over de mogelijkheid
om Koninginnedag (30 April) en de
tlonale herdenkingsdag (4 Mei) op één
dag te vieren. Deeze suggestie heeft
tot gevolg gehad, da de Ver. van Ex
politieke Gevangenen en groeperingen
uit het voormalig verzet onmiddellijk
protesttelegrammen hebben gericht tc*
H. M de Koningin, de Stichting van
de Arbeid en de Minister van Sociale
Zaken. In deze telegrammen wordt
o.m. op bet geheel verschillend karak
ter van beide dagen gewezen en ver
klaard, dat de herdenkingsdag de jeugd
moet herinneren, welke offers er door
zovele Nederlanders voor de vrijheid
zijn gebracht. Aan de Stichting van de
Arbeid is gevraagd afwijzend te advi
Na de staking die vorige week door
de landarbeidersorganisaiics in Italië
werd gehouden zijn Maandag de arbei
ders opnieuw in staking gegaan. De sta
king zal ditmaal twee maal vier en
twintig uur duren. De staking is gepro
clameerd door de niet communistische
vakbonden en is gericht tegen de trage
manier, waarop do onderhandelingen
worden gevoerd over de herziening van
de lonen en de stijgende kosten van le
vensonderhoud.
Waarschuwing aan de bevolking, de nieuwe
kerkwetien afgewezen
In alle- katholieke kerken van Tsje
cho Slowakije is gister de brief voor
gelezen, die de Tsjechische bisschoppen
vorige week tot de regering hebben ge
richt. Daarin wordt openlijk verklaard,
dat de RK geestelijkheid de nieuwe wet
ten ten aanzien van dt- kerk niet aan
vaarden omdat ze de godsdienst aan.de
staat overleveren en tegen God gericht
zijn.
De bisschoppen verklaren, dat zij
vrede willen met de staat, maar als dc
nieuwe wetten tot een godsdienstoorlog
leiden de» staat verantwoordelijk is en
ln dc nacht van Zaterdag op Zon
dag is een fele brand uitgebroken ia
een banketbakkerij te Wormerveer. Va
der. moeder en vijf kinderen wisten zich
in veiligheid te brengen. De brand is
waarschijnlijk ontstaan door het vlam
vatten van een inrichting waarin met
olie werd gestookt. Een grote boe
veelheid banket en taart ging in dc
vlammen op. Ook van de inboedel
werd niets gered. D? Wormervecrse.
brandweer was spoedig tec plaatse en
wist uitbreiding te voorkomen.
Mensensmokkel via
Oostenrijk
De Oostenrijkse politie heeft een om
vangrijke smokkel inmensen cot
dekt. Een zeer grote bende hield zich
hiermede bezig en transporteerde via
Oostenrijk honderden Duitsers naar
Italië, vanwaar dc bewoners van bet
Vierde Rijk dan naar Zuid Amerika
probeerden te komen.
Tegelijkertijd zijn vier Poolse zigcu
ners gearresteerd; zij terroriseerden de
bevolking van een grote landstreek en
maakten bij hun operaties gebruik van
machine geweren cn handgranaten. Dc
arrestaties leverde vcci anoeilijMieden
op. want de vier mannen hadden zich
1 in de bergen vervha^it.
er genoeg mensen zijn, di? zich bereid
zullen verklaren tot het uiterste tegen
stand te bieden. In de brief wordt de
bevolking gewaarschuwd tegen de ge
volgen van de nieuwe wetten, die» op
15 November van kracht werden. Deze
wetten maken van de geestelijke staats
ambtenaren geven de staat benoemings
recht en hebben -een verstrakkende in
vloed op bet godsdienstig leven in Tsje
cho Slowakije, waar zeventig procent
van d? bevolking katholiek is. De brief
was ondertekend door alle leden vaa de
bisschoppelijke raad en de aartsbisschop
van Praag, mgr. Beran.