IWtiaadef N.-HOLLANDSE PERS 1945 DE INDUSTRIE NEEMT STEEDS MEER ARBEIDEïS OP WORDT FORMOSA VF.RDEDH MET AMERIKAANSE WAPENS? f i h f 1 1 1 1 1 j v 1 i. Met nieuwe moed 5e JAARGANG No. 17B3 Zaterdag 31 December 1949 Uitgave Stichting JDe Vrije AIkmaarder"i Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar Abonnementen f 0.30 per week M.25 per maand f 3-65 per kwart bij vooruitbetaling Advertenties M «t per Mm., familieberichten 18 cents. Bij contract aanzienlijke korting Werkloosheid stijgt langzaam, ^ANNEER men de werkloosheidscijfers van bet afgelopen jaar bekijUt<)it inkort aan belangstelling wordt blijken deze een langzaam stijgende tendenz te vertonen. Stonden per.nerzijds veroorzaakt door over- altimo September 1948 ruim 24.008 mannen als werkloos bij de arbelds- raardering, die in de huidige maat- bureaux geregistreerd, per ultimo September 1949 was dit aantal opge happeUjké opvattingen voor de ad- lopen tot rond 41.000. een stijging dus van rond 17 000 man. Nadien «teeg 'nistratieve beroepen aanwexig is. het cijfer tot eind November van dit Jaar tot circa 62.500, vooral door bet a|erzijds zijn het vaak de aanvangs- naderen van het winterseizoen. Opgemerkt zij, dat het hier niet steeds voor bepaalde groepen jonge- dezelfde personen betreft, doch dat er, evenals In het bedrijfsleven hel geval is, een voortdurende wisseling plaats vindt. DE JEUGD LERE EEN VAK De toeneming van het aantal ge registreerde werklozen wordt ten dele veroorzaakt door het feit, dat in de periode September 1948 t.m September 1949 circa 2.000 man als werkloos werden geregistreerd, die voordien wel reeds werkloos waren, doch zich nog niet by de arbeids bureau* hadden laten inschrijven. Het grootste deel van die 2.000 man wordt gevormd door minder-vali- den, die zich (gezien de bijzondere aandacht welke de arbeidsbureaux thans aan de tewerkstelling van minder-validen schenken) niet als werkzoekenden lieten inschrijven. In feite is de werkloosheid dus met 15.000 man toegenomen. Hoewel deze toeneming op het eerste gezicht reden tot ongeruri- heid zou geven, dient niet uit het oog te worden verloren, dat ander zijds de totale werkgelegenheid in het bedrijfsleven niet onbelangrijk is toegenomen, zodat de oorzaak van de stijging der werkloosheid niet zozeer gezocht moet worden bij het bedrijfsleven, doch bij andere factoren, te weten de steeds toene mende beroepsbevolking in Neder land. Dit wordt duidelijk, wanneer men bedenkt, dat in- de periode October 1948 t.m. September 1949 84.000 jeugdige mannen voor het eerst hun intrede in het arbeids proces deden, terwijl aan de andere kant slechts 48-000 personen door bet bereiken van de 65-jaria« lijd, sterfte en andore redenen de arbeidsmarkt verlieten, zodat 86.000 personen meer tot het arbeidspro ces toetraden dan er uit verdwenen. Daarnaast vertrokken 5.000 manne lijke beroepsbeoefenaaren naar het buitenland, teneinde daar een nieuw bestaan op te bouwen. Daar dc werkloosheid, zoals reeds werd betoogd, in feite met 15.000 man is toegenomen, moet gezien de emi gratie van 5.000 mannelijke beroeps beoefenaren, de werkgelegenheid In rc zoals loopjongens, die remmend w<ten op de'wil een vak te leren Oclje ouders dienen bun verant- wootclijkbcid i». deze te beseffen, daarjc ongeschoolde arbeider veel meerniet werkloosheid te kampen beeft n zal hebben dan hij, die een het bedrijfsleven in Nederland gedu- IberOC1 hec,t "eieerd. Laat dit onze rende genoemde periode voor 16 000 **«»gevlng vo°' nleo" man zijn toegenomen. Wr Vercmtw. redacteur! J v Zoonen I Bureau: Ridderstraat, hoek Oudegracht Tel, K 2200-3971 Oudejaarsavond De vraag ligt voor de hand in welke sectoren van het bedrijfsle ven deze vermeerdering van het aantal arbeidsplaatsen heeft plaats gehad. Het antwoord hierop is: de industrie. Immers aa'n de hand van de ieder kwartaal gepubliceerde industriestatisuek kan worden aan getoond, dat in de periode ultimo September 1948 tot eind September 1949 in de Circa 9.800 industriële be drijven (waarbij de bouwnijverheid luiten beschouwing wordt gelaten) het aantal daarin werkzame man- nen steeg van 538 000 tot 564.000, of wel met circa 26.000 dus met 10.000 meer dan de netto-aanwas van het f aantal arbeidsplaatsen voor het ge- I hele bedrijfsleven bedroeg, zodat de industrie ook uit andere sectoren van het bedrijfsleven mannelijke arbeidskrachten heeft aangetrokken, i De industrie blijkt dus nog steeds meer arbeidskrachten op te nemen dan zij uitstoot Da krachten, die thans door haar worden ontslagen, zijn vrijwel uitsluitend ongeschool den of minder-vakbekwame krach ten. daar zij er naar streeft ge schoolde en bekwame krachten tot zich te trekken. De vraag rijst uit v/elke sectoren deze arbeidskrach ten afkomstjg rijn. In de eerste Alf «Ie eis tegen in r. Visser Tegen ir. W. A. J. Visser, oud- burgemee|er van Den Haag is bij de econortsche rechter opnieuw j. 5j/j maandyeeist wegens deviezen- zwendel. Commodore J. J. Moll Met Ingang van 1 Januari is de K.LM.-gezagvoerder J. J. Moll fojn. bekend van de Melbourne- race) benoemd tot commodore. (Commodore is een persoonlijke onderscheiding, waaraan verbon den het recht een gouden ster te dragen. De heer Moll is de eerste, die dit voorrecht verwerft). algemene productie vrn dc industrie. 132- t+t 100 1 - i" s UO 1H 112 DO 'ne tte- V 1 1 l 1 F -1 r IOC -i< 14 48 ■19" 9| isi CARTO-li K0 DE STEENKOOtRROPUCriE 1 -1 Bi*» 1038 -100 I BO - «s. 1. u Ik t 1 si N 1048 1*9| 1CART0-40157 0C NEDERLANDSE HANDELSBALANS »A9 --op—pc— gewezen, dat belangrijke aantallen administratieve krachten door reor ganisatie of opheffing van overheids diensten werkloos zijn geworden, terwijl daarnaast lu de landbouw de invloed van de mechanisatie een be langrijke rol speelt, hetgeen ook zijn weerslag heeft op andere groe pen als veenarbeiders en losse ar beiders die tijdens de oogst veelal werk vonden in de landbouw, burèaux ingeschreven arbeidskrach- van de zijde van het bedrijfsleven richt zich allereerst op geschoolde krachten. De thans bij de arbeids- buraux ingeschreven arbeidskrach ten betreffen voor een belangrijk deel ongeschoolde en minder-vak- bckwame krachten, daarnaast neemt het aantal ouderen onder hen toe. Helaas moet worden geconstateerd, dat momenteel niet die belangstelling oor opleiding voor een vak bestaat als met het oog op de Industrialisatie van Nederland wenselijk zon zijn. /e* kouder Weersverwachting, geldig tot hedenavond. Droog weo met enkele over drijvende wdkenvelden. l'oor- namelijk in f et Zuiden van het land aanvaikelijk nog mist. Meest matige Oostelijke wind en iets kouder dan Vrijdag. De koude lucht uit Rusland nadert thans on% land. Doch de wind is niet zo sterk, dat er reeds met Nieuwjaar vorst overdag zal zijn. De wereldreis van Prins Bernhard /~kP 2 Januari te ca. 16 uur zul- len het vliegkampschip „Ka rei Doorman", de zeegaande on derzeeboot jager „Johan Maurits" en de lichte kruiser „Jacob van Heemskerck" de haven van Rot terdam verlaten voor de reis naar de Antillen en de manoeu vres in de wateren aldaar. Prins Bernhard zal de tocht meema ken; deze kaart geeft een over zicht van zijn reisschema. Het eerste deel van de tocht maakt Z.K.H. aan boord van H. Ms. Karei Doorman. Na een bezoek aan het eiland Porto Rico vertrekt de Prins aan boord var. de Jacob van Heemskerck naar de Nederlandse Antillen, Vene zuela en Paramaribo. Per eigen vliegtuig brengt de Prins dan in opdracht van pe Nederlandse re gering een officieel bezoek aan Brazilië en Mexico. De reis wordt besloten met particuliere bezoeken aan New York en Montreal. Men móet de betekenis van dit officiële bezoek aan Latijns Amerika niet onderschatten. Vooral op handels- en emigratie- gebied biedt dit werelddeel grote mogelijkheden. T"|aar gaat weer een jaar Als zovele daarvoor. Ook weggerangeerd Op 't oneindige spoor. Zo rollen wij voort door 't leven. Een nieuwe kalender Hangt dik aan de wand, We geven een zoen En we drukken een hand, Dan worden de glazen geheven. We nemen ons voor Dat het beter moet gaan.' Dat hebben we trouwens Elk jaar al gedaan, We kunnen opnieuw gaan beginnen We horen ontroerd Hoe de torenklok luidt, Hoe ginds in een haven Een stoombootje fluit, 't Is tijd om ons stil te bezinnen. We kijken verlegen Qy 't afscheid van 't jaar, Maar reeds staat de één Op 't kalenderblok klaar, De klok tikt met drift de seconden. We moeten vooruit Want de tijd heeft geen tijd, Er wacht weer een taak Met haar vreugde en strijd. Die mensen en wereld verbonden. Daar gaat weer een Jaar 2n was 't oude niet goed Begin dan opnieuw Met courage, met moed, Sn stap dan het nieuwe jaar binnen. De tijd is zo kostbaar. 3eleef hem intens. Sn grijp de minuten Als levende mens, Dan kun je opnieuw gaan beginnen! JAN HOTTENTOT. T Zifl-sag over de wereld BRANDSTOFFEN DUURDER Nu de overheidssubsidie vervalt worden de prijzen van kolen met ingang van 1 Januari gewijzigd. Voor zover het de courante huis brandsoorten betref* za' voor dé Zaanstreek de anthraciet voor le kwaliteit waarschijnlijk f 6 u.i per mud gaan bedrag. (nu f 5) terwijl die voor eierkolen waar schijnlijk op f 3.65 per mud word! vastgesteld (nu f 2.50). Cokes zal ongeveer 20 cent per mud in prijs stijgen, voorts zullen de maximum prijzen van gas met Vs cent per m5 mogen worden verhoogd, hetgeen evenwel niet betekent, dat dit :n feite steeds overal zal geschieden De gemeenteraden moeten daar over beslissen. Zoals bekend zal in verband hiermede voor het lopen de stookseizoen op een nader aan te wijzen bon van de levensmidde lenkaart bij wijze van compensatie een bedrag worden uitgekeerd van f 1 per persoon. Ommezwaai in Politiek xier Ver. Staten precair voor Engeland Het blijkt plotseling, dat de Ver. Staten de peeitie van Tsjiang Kai Sjek's nationalist:sche Chinezen toch niet zo hopeloos achten als werd verondersteld. Goed-ingevoerde waarnemers te Washington melden, dat Truman heeft besloten de Chinezen op Formosa alle mogelijke hulp te verlenen, alleen actieve oorlogvoering uitgezonderd. Te Londen heeft men algemeen de indruk, dat ondanks het verzet van enkele functionarissen te Washington een wijziging in de Ameri kaanse politiek gaande is, iets dat voor Engeland zeer ongelegen zou komen, nu het op het punt staat Mao's bewind te erkennen. De Ame rikaanse sympathie voor de nationalisten zon vooral voortkomen uit generaal Mac Arthur's aandrang. Hij ziet in Formosa een strategisch bolwerk, dat bij communistische bezetting Japan zou kunnen bedrei gen. Naar verluidt zal generaal Bradley weldra een bezoek aan Japan brengen. FhE hittegolf, Australische die thans de grond schroeit, heeft talloze konijnen het leven »ekost. In Nieuw-Zuid-Wales lig ^en duizenden cadavers op het verdroogde gras. Men ziet dit niet ingaarne, want de konijnen vor men een plaag van de eerste groot te, maar ook mensen en vee heb ben van de hitte te lijden.- De boogste temperatuur, die is gere gistreerd, is 46,7 graden C (lid -jraden F). Iri het uiterste Noor den van Queensland, waar kort voor dc hittegolf 35 cm regen viel, hebben de mensen het ge voel dat zy in een Turks bad le ven. Italië: De recente overstro mingen bjj Florence hebben ook nen (geringe) goede zijde gehad: een bijna volledig skelet van oen milliocn jaar oud zijnde oli fant is blootgelegd. P a r ij s Voor het gebouw der Poolse ambassade is gisteren een plastic bom ontploft. De schade is niet noemenswaard. In Poolse di plomatieke kringen gelooft men, dat leden van een Poolse onder grondse organisatie, die in de oor log met de Duitsers samenwerkte,, de aanslag hebben gepleegd, ge bruik makend van de gespannen verhouding tussen Polen en Frank- r«k. Bij de stemming over de twee voorstellen inzake de begroting voor 1950 heeft de Franse regering het vertrouwen gekregen (306 288). Washington: Truman heeft de sjah van Perzië enkele uren voor diens vertrek er van verwit- igd, dat de Ver. Staten bereid zyn'Perzië bepaalde militaire hulp 'e verlenen en de verzoeken van d}t land om leningen van de we reld Dank zullen ondersteunen- Min. Van Maarseveen naar Indonesië De minister voor Uni^vakcn en Overzeese Rijksdelen, mr. Van Maarseveen, zal eind Januari een kort bezoek van algemeen oriën terende aard aan Indonesië bren gen. Hij wordt vergezeld van staatssecretaris Moorman. De prijs van gesmolten vet Voor gesmolten dierlijk vet geldt sedert enige weken niet langer een maximumverkoopprijs. Bak- en braadvet is evenwel nog steeds aan een maximeïprijs voor de verbruiker van 41 cent per ki logram gebonden. Aangezien prijs aanduiding op de kleinverpakking zowel voor bak- en braadvet als voor gesmolten dierlijk vet niet verplicht is en er enig misverstand blijkt te bestaan over de prijs raadt het ministerie aan er op toe te zien, dat voor bak- en braadvet de juiste prijs wordt betaald. DE TIEN GROOTSTE TIJDGENOTEN Prof. Robert Hutchins van de universiteit van Chicago heeft voor het Canadese maandblad >rMacleans Magazine" de vol gende lijst van de „tien groot ste tijdgenoten" opgesteld: 1 Gandhi, 2 prof. Einstein, 3 prof. Sigmund Freud, 4 Alben Schweitzer, 5 mevr. Roosevelt, 6 Wtnston Churchill7 Lenin, 8 president Roosevelt, 9 Sun Jat-Sen en 10 Henry Ford, de autofabrikant Slechts aan Gandhi, Lenin en Sun Jat-Sen wilde prof. Hitchins het praedicaat on sterfelijk" toekennen. Prof. Hutchintf criterium bij het samenstellen van zijn lyst, was, dat „ware grootheid moet zijn gebaseerd op de grootte van iemands invloed en de uic- werking van deze invloed op de verandering van ons denken en leven." Op de valreep van 1949 kan wor den verteld dat filmacteur Bob Hope met zijn films het meeste geld in de brandkaste i bracht De Westduitse spoorwegen sluiten het jaar af met een tekort van 410 millioen mark 4c De Britse minis ter van Luchtvaart ontving van e*n onbekende een gouden beker, ter herinnering aan de Berlijnse luchtbrug 4c In Haarlem wordt eeu modelhuis gebouwd, dat zal wor den ingericht volgens de wensen van de Haarlemse dames, die door middel van een enquête het hoe en wat konden vertellen Het Zwitserland zal wegens deviezen- moeilijkheden moeten liquideren Twee beruchte Limburgse inbre kers werden in Geleen gegrepen, zodat zij als cellisten Oud-en Nieuw zullen vieren Ten gevolge van het springen van een voorband reed een chauffeur bij Lekkerkerk in de Lek. Een naast hem zittende man verdronk Herrie in Dokkum, waar verbolgen Friezen wijzen op een inspecteur van het onderwijs, die geen Fries is Tijdens het waterballet van circus Strassbur ger in Carré barstte een buis. Het water golfde maar door. Ook toen het programma een ander nummer aangaf. Het liep tenslotte in gan gen en stallen. Drie kwartier sto ring. Het publiek aat op stoelleu ningen te brullen van het lachen 4c Als U elkaar vanavond de hand Vil WcJl RÜI1UCI1 vei ClIVII 3f. «VI Prinses Beatrix-lyceum in Gilen, I weel dan dat "Ml Helder een motorschip ook dan nog op een zandplaat zit Pet af voor de Oud-B .ijcrlandse fruittelers, die aan zieke militairen manden fruit hebben uitgedeeld 4e Aannemers en bouwvakarbeiders in -de gaan ge zamenlijk strijden tegen de beun hazen in het vak De Harmonie van de Gelderse Tram te Doetin- chem werd winnaar van een wis selbeker, die voor marswedstrijden beschikbaar was gesteld door de Fed. van Harmonie- en Fanfare corpsen 4e Vreugde in Hellevoei- sluis waar de rijkswerf in bedrijf wordt gesteld 4< Geleerden verza melen in Afrika planten, die een hulpmiddel moeten zijn in de strijd tegen de rheumatiek Vier in Indonesië verblijvende militairen van het bataljon 4-10-R.I. gaan niet per boot naar huis, nee, zij komen met een jeep. Om een mooi stuk van de wereld te zien Eni ge kinderen in Naarden kregen T.B.C. nadat zij besmette melk ui; een modelbedrijf hadden gedron ken 4e De nieuwste operette van Robert St. heet „Frühling im Wienerwald" 4c Jeanette Mac Do- nald en Nelson Eddy en maar jong. Dit duo zal optreden in de operettefilm „Bitter Sweet" 4c Bo liviaanse artsen menen een middel tegen kinkhoest te hebben gevon den* Eduard van Beinum viert Oudejaarsavond in Londen. Daar heen vertrok hij gisteren met zijn gezin om een half jaar te dirige ren 4c De lonen in het Rotterdam se havenbedrijf worden met 5% verhoogd 4c Voor vandaag zullen wij het hier maar bij laten. Want er moet nog een plaatsje over ztjn om U een genoeglijke avond en een goed 1950 toe te wensen. TN de Scandinavische landen be- staat een verhaaltje, dat op treffende wijze de eindeloosheid van de Eeuwigheid illustreert. Het luidt als volgt: Ergens, ver weg in het Noorden, verheft zich een rotsblok, duizend meter hoog, dui zend meter lang en duizend meter breed. Eén keer in de duizend jaar komt er een klein vogeltje en slypt er zijn snaveltje op. Wan neer het rotsblok door dat slijpen helemaal zal zijn afgesleten, is er één seconde van de Eeuwigheid om. Dat over het begrip Tyd. Oudejaar is vanouds de dag van het opmaxen van de balans, net is ook ae tyd van de bezinning, van de inkeer tot zichzelf, van net zelf onderzoek. Zou het niet goed zyh by dit alles te bedenken, dat wy mensen maar stofjes zyn in het oneindige Heelal cn dat ons kun nen met zo heel groot kan zyn, noc h ons willen? En dat wy by de grootte der problemen, die in de wereld op een oplossing wachten, onszelf terdege doordringen vag het bewustzijn boe kiein onze Krachten zijn en welk een korte tyd één jaar is in de gang der ge- seniedenis? Het stemt ons misschien eeu weinig tot optimisme, ais we zo eens een vraagstuk bexyxen naai we.' s oplossing ae gcneie wereld vei <ngi: de verhouaing van de aowjet-ianaen tot de rest van de werexL Zijn we er mee opgescho ten >n de tyd, die er i»gt tussen nu en i- uag aat we de overig, oa- lans opmaakten? Sommige umgen lykcr* iets lichter, andere vertonen nog hetzelfde grauwe aspect van toen. Maar wat wil men/ Wat is een jaar en hoe groot ae aisumd tussen aeze twee werelden, geme ten naar ae mens van net lormaat, dat by nu eenmaal beert? Daar is de atoomsplitsing. Zy kan op ae ene manier on.xagiyk veel uoen voor bet neil oer men sen op de anaere manier Kan zy ae mensaieid practisch Uitroeien WeiKc manier zal nu woruen ge' i.nnv 1 fnofl-mair leurt ILcicUCJl een haarouizend jaar o-^u:veer-_r-» heeft ae mensneid zien eens ae ze llae vraag gesteld, aaar er ie mand was tue net busxruit had uitgevonden. Een feit, aat nu met een regeuje in het Doexje aer Al gemene Geschiedenis worat afge- aaan. Het is natuurlyic goed aat we op gezette tyden ae baians op maken. Er moet nu eenmaal een beetje ome zyn. Maar ae oetrek- kelyxneid aller dingen moeten we. niet uit het oog verliezen. Rhynvis Feith dichtte de regels „Uren, dagen; maanden, jaren. Vliegen ais een schauuw heen". Zy gelden voor jong en oud. lm-, mers, naast de verwaenting staat de herinnering. Hier hebben de" ouderen op ae jeugd veel voor. Aan de jeugd is ae toekomst in derdaad. Maar zij zal helaas té spoedig ervaren aat ae uren, de' maanden en de jaren ais een scha duw heenviiegen. Zy zal merxen, dat de tyd, die achter haar ligt o zo vlug is vérgaan dat zy de middeioare leeityd heeft bereikt voor zy in de jacht van het gewo-. ne dagelijkse leven er goed en wel acht op heeft geslagen. Daarom is zo'n Oudejaarsavond-heraenking zo goed. Zy brengt ons tot bezin ning zy dwingt ons een ogen blik stü te staan, ook om terug te zien. Laten wij ons deze Oudejaars avond slechts de vraag stenen wat is het hoogste, dat wy dit afgelo pen jaar heoben ervaren? De mens neeft z'n herinneringsvermogen, - maar ook het vermogen om te vergeten. Laten wij ons dan alles herinneren wat wy aan goeds ont vingen laten wy vergeten de onaangename ervaringen, ons door de medemens of de omstandighe- den bezorgd. Kunnen wy daartoe komen, dan zullen wy, verdriet en teleurstelling ten sbijt, het nieuwe' jaar 1950 met nieuwe hoop bezield tegemoet treden. BONKAARTEN BEWAREN Inlevering van stamkaarten be- hoeft voortaan niet meer te ge schieden. Echter blijven de gel dende bonkaarten van kracht. De- 'f te moeten dus worden bewaard. De distributie van koffie en kolen ge schiedt thans zonder gebruikma king van de tweede distributie- stamkaart. K appie: Van t zelfde, mensen tuin 't zelfde

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1949 | | pagina 1