Iftmaafifer
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
5)e <k.
Wat blijft
Nieuwjaarswensen klonken in
allerlei toonaarden
De ielex tikt
5e JAARGANG No. 1783
Maandag 2 Januari 1950
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder":
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar
Abonnementen ƒ0.30 per week ƒ1.25 per
maand 3.65 per kwart bij vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. per Mm., familieberichten
18 cents. Bij contract aanzienlijke korting
Verantw. redacteur: J, v. Zoonen Bureau-. Ridderstraat, hoek Oudegracht Tel. K 2200-3971
Het Jaar 1949 is ten einde en het
heeft tevens een einde zien komen
aan verschillende dingen. Tegelijk
met het oude jaar hebben we het ko
lonialisme begraven. Misschien zijn
er onder onze lezers, die dit willen
ontkennen. Als ze het geluk hebben
nog een paar jaar in het leven te
blijven, zullen ze hun beweringen
ian thans zelf gelogenstraft zien.
Er is een einde gekomen aan een
sieer belangrijk deel van 't werk van
de Stichting Toezicht politieke deli-
quenent ,en er is een einde gekomen
ean het blad de Zwerver. Op het
laatste komen we ter zijner tijd te
rug. Over het eerste willen we het
in dit artikel hebben. Er is een over
zicht verschenen van de oud directeur
van dé stichting, mr. Le Poole en
daarin vestigt hij er de aandacht op,
dat het heel dikwijls is voorgekomen
«ls de mensen van de stichting het
•werk deden, waartoe ze werden ge
roepen, dat hen bleek, dat de mensen
die lange tijd in arrest hadden geze
ten, in feite niet anders waren dan
mensen, die in hun onnozelheid lid
van de NSB waren geworden, maar
d;e eigenlijk gewoon Nede>-' ^ders
afin. als wii zelf. De vanuit Londen
gevoerde pronaeanda om al deze
tot resultaat gehad, dat de kamnn"
in de tijd van enkele dagen werden
bevolkt met tienduizenden mensen
mensen in arrect te stollen hee«
d:» men pllon over kom schoor
of ze de grootste misdadigers wa
ren. En dan vervol et hot. vemlae-
Deze mensen zonden dol ere ag weer
Volledig in de vn1kseomeen*ehao wor.
den oneenomen en alles wat er aehter
ben Hgt vergeten, maar het Neder
landse volk wil niets van hen we
ten Daarom bliiven ze bii elkaar
hokken en vormen een gevaarlijke
plok in onze samenleving.
We geloven, dat de schrijver het.
hier toch wel wat te donker inziet
We geloven ook. dat hii de zaken
plet geheel juist voorstelt. Wii zelf
komen uiteraard dikwijls in aanra
king met mensen, die wij ln de
oorlog beschouwden als gevaarlijk
voor het welziin van het land en
soms nik voor ons zelf. En we weten
WJ f'1 ffiftlUi -üii Ludc,*!,.
die wij er over spraken. Hét is ge
heel onluist. dat. het N°d^viands*«
volk, als volk volkomen afziidle zo»>
staan tegen de z.g. lichte gevallen.
De mensen, die eigenliik bij onveinV
een maand of wat in een kamp heb
ban doorgebracht. Het volk is vol
komen bereid om ze oo te nemen
en er wordt over het verleden slechts
weinig gesproken.
Wat met de jaarwisseling niet is
verdwenen, de elubvorming van dez®
•Heden, het bij elkaar hokken van de
mensen, die zich slachtoffer wanen,
die het misschien ook ziin. Er is dez°
mensen misschien oprecht aangedaan
Er zijn allicht meubelen van hen
weggeraakt Mag dat een reden ziin
om te Mijven mokken? Hebhen wii
die dr. ellende van een viiandige be
zetting aan de lijve hebben onder
vonden niet veel meer recht om haat
te ebben. Indien deze mensen, die
•Is kütten aan elkaar hangen een
gevaar in de samenleving zouden ziin
wat wij voorlooig niet geloven, dan
menen wij toch. dat het niet on de
weg van het Nederlandse volk ligt om
hen met nog meer welwillendheid
tegemoet te treden. Wii willpn met
hen samen wonen en leven. Dat ziin
we aan de volksgemeenschap ver
plicht. Dat zün we ook vernlicht aan
de menseliikheld. Maar we voelen
er niets voor om ze te vertroetelen-
v. 7,
Bieteneampaane in
Br-bant voorbij
Op oudejaarsdag 1(. een einde ge-
Jfrvmort nnn do htetenoomoveii® on do
fabriek to Roosendaal van de Ver-
Ooon. 5?u'Vorfi»hripVon. waarin de 8
West-Brabantse bedrijven te Ze
venbergen. Roosendaal en Dinteloord
samenwerken. Den week voor d®
fabriek te Roosendaal was d' te Ze
venbergen met bet werk gereed gek®
men. Tn Dlnteloord zal in de loop van
komende week de campagne aflo
pen.
Zevenbergen va-werkte dit seizoen
2? milfocr kg. htoler. Rnns®ndaat 24"
hetgeen een record is in de bedrjjfe
geschiedenis. M®*> vo-war-M dat de
onderneming te Dinte'®ord o«n eam-
pBene maken zal van 475 millioen kg
Na de camno»ne gaan de fabrie
ken te Roosendaal en te Dirrieloord
onmiddellijk over tot het raffineren
Van ruwsuiker. Tn Roosendaal zal
deze arbeid gedurende de wlntermaan
iflen ->fin ong. 500 arbeiders werk ver
•"haffen.
weerbericht
IETS ZACHTER.'
Overwegend zwaar bewolkt met
plaatselijk uilige lichte regen of
motregen en hier en daar mist.
Later enkele verspreide öpkiarin
feu. Meeat matige westelijke
trilnd, langs d*> Waddenkust tijde
MjJr wvinig wind. I»ts zachter.
Nei als alfijd
De leiders van vele landen hebben
ter gelegenheid van de jaarwisseling
uiting gegeven aan hun hoop in de
toekomst en de gebeurtenissen, moei
lijklieden en vraagstukken van 1949
de revue laten passeren.
De Oostenrijkse president, dr. Krl
Renner, deed een beroep op de an
dere landen om „Oostenrijk met rust
te laten' 'bij zijn werk aan zijn eigen
redding. Oostenrijk was in staat al
zijn vraagstukken op te lossen „in
dien het met rust gelaten werd".
„Wij willen geen bondgenootschap
met het westen of het oosten, het
noorden of het zuiden', aldus Renner
Kanselier Figl eiste een vredesver
drag voor het Oostenrijkse volk.
waardoor het vrij en onafhankelijk
zou ziin.
De Franse premier, George Bidaulf
drukte zijn volk op het hart niet be
vreesd te zijn voor de toekomst. Men
moest niet altMd denken, dat de din
gen zich vaan kwaad tot erger ontwik
keiden. Men stond er In sommige op
zichten slechter, maar in andere op
zichten beter voor dan ln het begin
van deze eeuw.
Maarschalk Tito verklaarde, dat
Joegoslavië de kominform zou hlii-
"cn trotseren. Hij beloofde, dat le
ningen en nieuwe handelsovereen
komsten met het westen het leven
van zijn volk „iets gemakkelijker"
zonden maken in 1950. Hij stelde hier
tegenover, de' het land vastbesloten
was een onafhankelijke buitenlandse
politiek te blijven voeren.
President Go't.wald van Tsiecho Slo
wakije zeide er van overtuigd te zijn
dat de economische vooruitgang van
zijn land in 1949 ook in 1950 zou ge
handhaafd worden en dat de-„vijan
den in het buitenland" die een cata-
strnphe voor Tsjecho-Slowakije voor
spelden, iu zijn welslagen hun eigen
ondergang zonden beleven.
Het ..vijandige streven" van de
kevkeliike leiders in het afgelopen
jaar .vcs fonfo» vndnnp er 0® s»na'
had dóór do nieuwe kerkwetten zijn
zorg voor het welziin van de gewone
geestelijkheid getoond.
Generaal Franco verklaarde in een
radiorede dat de betrekkingen van
Spanje tot de VS „met de dag nau
wer" werden.
In een artikel van het Sowjetrussi
sclie blad „Nieuwe Tilden" wordt ge
zegd. dat de Sowjet-Unie 1950 ingaat
..sterk genoeg om iedere aanvaller
neer te slaan". De Sowjet Unie zou
echter .onwrikbaar" blijven werken
voor de vrede.
Keizer Hirohito van Japan sprak
zijn bezorgdheid uit over het lot van
de zich nog in Russische handen be
vindende Japanse krijgsgevangenen.
De premier van India Pandit Neh
roe. zeide zijn volk voor het nieuwe
jaar slechts noeste arbeid en geen
lege woorden te kunnen toewensen.
De Franse hoge commissaris in
Duitsland, Andre Francoia Poncet,
sprak in zij-i boodschap tot het Óuit
se volk de hoop uit, dat goede en
duurzame betrekkingen gevestigd zou
den worden tnsen Frankrijk en West-
Duitsland.
Dr. Paul Ruegger, president van
het int. Rode Krnlseomite, deed in
een rede voor de 7witsei'9e radio-om
••nep een beroen on „het geweten van
de wereld' 'om aar de millioenen
v1n®kteUnf»en in Az'ë, het midden-
nabije oosten en in Fnropa. een mens
bestaan te verzekeren.
Meisie p'ee-de vier
moorden
Lorraine Knanp een 21-jarig meis- 1
•e. heeft, met een geweer, haar moe
der. haar 7-1arig zusie een 12-jarig
en 3-iar?g hrnertie gedood en nadien
zelfmoord gepleegd.
Deze massamoord werd ontdekt
door twee andere broers, bij hun
thuiskomst. Ze verklaarden, dat hun
zuster sedert enVoT® -weken blijken
van krankzinnigheid gaf.
Nederland krijgt 30.646
kg goud terug
30 December 1949 heeft de Commis
sion Tripartite de la Restitutiou de
Por Monetaire te Brussel in tegen
woordigheid van de Nederlandse
zaakgelastigde aldaar, de heer jhr.
mr. G. Beelaerts van Blokland, op
tredend als vertegenwoordiger van
de Nederlandse regering, een zitting
gehouden gedurende welke de forma
liteiten werden vervuld voor de leve
ring van de tweede toewijzing aan
Nederland van ongeveer 3064G kilo
gram goud. Deze voorraad goud ver
tegenwoordigt een waarde van onge
veer 131.042.000 gulden.
De eerste toewijzing van goud
35890 kilogram vond twee jaar
geleden plaats op 12 November 1947
Deze toewijzingen zijn het resul
taat. van de overeenkomst tussen de
geallieerde mogendheden inzake «ie
van Duitsland te ontvangen herstel
betalingen welke o.m. voorziet in
de teruggave van monetair goud
mede door Nederland te Parijs on
dertekend op 14 Januari JJJ46. Het
goud is afkomstig uit de op grond
van deze overeenkomst gevormde
pool. die gevoed wordt met goud dat
in Duitsland is teruggevonden of in
derde landen ls achterhaald.
Europese beweging
wil volksstemming
De Kurooese beweging, een van
Rammen «Be W. initiatief hebben
genomen tot d® bHeenroeolng van de
eerste vergadering der Europese Aa
senblee. b®eft one«wpkt tot de vor
rning van de Ver. ven Enrone
voo»-<W het plan-Makshall aflobpt
in 1952.
De beweging nodigt alle politieke
organisaties in Europa uit zich te
verenigen om dat doel te bereiken.
Zij is voorstandster van een n'ebis-
®i»t in p°bee' Furppa om t® kieren
tussen de politiek van onbeperkte
sou /ereipiteit en de politiek van een
Europese federatie.
Als het Europa niet gelukt voor
Balans der NZHRM
In 1949 zijn de motorreddiugboten
der Kon. Noord- en Zuid-Hollandscbe
Redding Mij 68 malen gealarmeerd.
Zij verleenden diensten aan Neder
landse. Deense, Duitse, Engelse, Fiu
se, Franse Griekse, Noorse, Poolse
en Zweedse schepen en vaartuigen
die in moeilijkheden waren.
In totaal werden 93 schipbreukeliu
gen gered t.w. 34 Nederlanders, 3
Duitsers, 12 Finnen, 26 Polen en 18
Zweden.
Het sedert de oprichting der Kon
NZHRM geredde aantal schipbreu
kelingen is gestegen tot. 7328.
vormen, zal het geplaatst worden
voor 'n verschrikkelijke economische
crisis, gevolgd door revolutie en oor
log door de uitroeiing van Europa
en zijn beschaving", aldus de ver
klaring van de Europese beweging.
Tragisch ongeval In
Laren
MOEDER DOOR GASVERSTÏKKTNG
OM HET LEVEN GEKOMEN
Op nieuwjaarsdag werd de politie
van Laren gewaarschuwd, dat zich - - - -
ecn'scva! var. serre rst'.Mrtog bad>j fatale datnp». een federatie
voorgedaan bij de familie van der H.
De vrouw des huizes, die invalide te.
lag Zondagmiddag te bed in een ka
mer grenzende aan de keuken. Ter
verwarming had men daar een gas-
comfoortje met een slang aan het
gasstel uit de keuken verhonden. Een
inwonende schoonmoeder heeft, toen
bet gas op een gegeven moment uit
ging, een nieuw muntje in de meter
gedaan. Vergeten werd evenwel het
kraantje van het comfoortje in de
slaapkamer opnieuw aan te steken,
zodat het gas hier vrijelijk uitstroom
de, hetgeen 1 uur later pas werd ont
dekt. Een onmiddellijk ontboden ge
neesheer kon bij de vrouw, een moe
der van drie Kindéren, slechts de
dood constateren.
Tragisch© gebeuren op nieuw jaarsdag
VPRO groeit
De voorz. van de VPRO heeft, in
een nieuwjaarstoespraak medege
deeld, dat de VPRO in de laatste 3
maanden meer dan 40.000 nieuwe ie
den heeft ingeschreven zodat het le
dental van deze omroepver. thans 't
aantal van 85,000 heeft overschreden
Den Haag - een slad
vol ambtenaren
..Vogens de volkstelling van 31 Mei
1947 waren er van de 197,856 wer
kende Hagenaars niet minder dan 46.
528 in overheidsdienst, in begrepen
het personeel bii het openbaar onder
«vijs. Van deze 46.598 waren er 31.087
in rijksdienst. 12.1?9 in gemeente
dienst. en het restant, in dienst van
de provincie of andere overheid'sin-
si dingen.
Het grote aantal personen in over
heidsdienst wordt, vooral veroorzaakt
door h®t. ?®'t. dat Den rege
ringscentrum ls. In Amsterdam en
Rotterdam is daarentegen slechts 13
a 15 pCt der bevolking werkzaam btJ
de overheid. No°st regeringscentrum
is Den Haag tevens adnvoistratief
contrnm. Djt biübf d»id®'"k uit het
tere aantal emnloyes te dezer steden
nl 37 pCt van het totaal aantal wei-
kenden tegen 29 resp. 26 pCt in Am
sterdam en Rotterdam. Ten opzichte
van het gehele land, waarvan 19 pCl
der werkende bevolking tot de em
ployés behoort is het aantal te Den
Haag naar verhouding zelfs bijna --
maal zo groot. Daarentegenover is
het aantal arbeiders belangrijk klei
ner, n.1. 41 pCt tegen resp. 50 en 43
pCt in de beide andere steden en 47
in het gehele land.
Van talloze uit iVw- ufd»
kunstschatten en nuttige georuiks*
voorwerpen, die door bemiddeling
der Stichting Nederlands Kunstbe
zit uit Duitsland zijn teruggekomen,
hebben zich nog gem eigenaren go-
meld. Men is er thans toe overge
gaan van deze voorwerpen een expo
sitie in te richten in het Rijksmu
seum te Amsterdam. Degenen, die
nog steeds hun eigendommen missen
krijgen hierdoor de gelegenheid hun
bezit te herkennen en hun aanspraak
daaron te laten gelden. Het ligt hl
de bedoeling de schilderijen, waar
van een groot aantal aanwezig is. e-
venals tapijten anavt te exnoseren.
vet9oorten raad: het Ministerie van
Bij Oladbeck Duitsland zijn
3 Belgische soldaten gedood en tien
ernstig gewond, doordat een leger-
vrachtauto, waarschijnlijk door te
grote snelheid in een bocht, omsloeg.
Communistische guerillastrijders
hebben een personentrein juist ten
zuiden van de B'rmaanse grens doen
ont-poren en de Eurazische machinist,
doodgeschoten. Een persoon wordt
vermist, en een persoon gewond.
Te Montreal is graaf de Bernonvil
le gearresteerd, die door een Frans
gerechtshof bij verstek ter dood is
veroordeeld, beschuldigd van cola-
boratie met de Duitsers. Hij was mi
litair gouverneur van Lyon tijdens de
Vichy-regering.
Men heeft ln het gebergte, 30 km.
ten Noorden van het vliegveld te Da-
lat, een Frans vliegtuig van het type
Beecraft, dat sedert Zondag ver
mis.*; was, teruggevonden. Een groep
redders is naar de plaats vertrok-
gcn. Er bestaat weinig hoop nog o-
verlevenden aau te treffen. Aan
boord bevonden zich vier passagiers
en een tweekoppige bemanning
Ondanks het politie verbod klonk
te middernacht opnieuw in de stra
ten van Róme het traditionele geklet
ter van oude huisraad, dat. ter gele
genheid van Nieuwjaar door deuren
cn vensters op straat wordt gewor
pen. Te Rome werd Oudejaarsavond
„niet minder luidruchtig" dan vroe
ger gevierd.
Volgens door het Oost-Duitse
nieuwsbureau ADN gepubliceerde cij
fers zijn in de loop van 1949 bijna
400 000 Duitse krijgsgevangenen uit
Rusland teruggekeerd.
In. Oost-Duitslaud worden voorbe
reidingen getroffen voor een groot
scheepse viering van de 75ste ver
jaardag van president Wilhelm Pieck
op 3 Januari.
Eeu Schotse trawler wordt reeds
dri'< dagen vermist. Vliegtuigen zijn
zoekende. De trawler bevond zich op
de visvangst op de Noordzee. Het
laatste bericht was van 22 Decem
ber. toen „alles wel" aan boord was
In Rome is op Oudejaarsdag een
lift in een warenhuis omlaag gestort.
Veertien personen zijn gewond.
Volgens Courier Express in B'ut-
fal werkt de Bêlll Aircraft Cof jora-
tion aan een raketvliegtuig, dat een
snelheid van 4000 km. per uur zal be
reiken. F"v",,®,'"f«,n®fio«n'*'c'ci®u wei
gerden peww'w te leveren.
-aooAiespooA «9 tues8jA AvnoqpusT
Gedurende de eerste tien maanden
van 1949 ziin 12943 immigranten de
TTnie van Zuid-Afrika binnengeko
men.
De Mexicaanse vulkaan Tacana.
in hot geb'ed van Tapachula. is op
Oudejaarsdag gaan werken. De be
volking is door paniek aangegrepen.
De jongste uitbarsting van de vul
kaan dateert van het begin van deze
eeuw.
Leo Sloesser. Amerikaans burger
en vertegenwoordiger in China van
do int. organisatie voor het verle
nen van hulp aan kinderen, is. blij
kens een te San Frtncisco opgevan
gen bericht van radio Peiping, ervan
t chuldigd inbreuk te hebben ge
maakt op overeenkomsten, gesloten
met de „bond voor bijstand aan de
bevrijde gebieden Yan China". Hij
z u hebben geooogd de hulpverlening
aan Chines® kmderen onder zijn toe
zicht te krijgen.
Het kominform orgaan noemt het
noviojïienfslid Konni Zilliacus
d: wegens te linkse denkbeelden uit
de Engelse socialistische partij is
gestoten een oorlogsstoker, die zich
®«n advocaat van Tito gedraagt
«*0^ gebeden de zonde
teriet te doen.
Edward Ware Barrett, hoofdredac
teur van Newsweek is doAr presi
dent Trnman tot hoofd van de afde
ling Inlichtingen over het buitenland
vai het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken benoemd, Barrett
die de rang van onder-min. voor o-
penbare aangelegenheden verkrijgt.,
zal de leiding hebben van de radio
uitzending „de stem van Amerika"
en van andere omroep-programma's.
Hij volgt in deze functie de nieuwbe
noemde Amerikaan?© ambassadeur
in .Toego-Slavië, Geprge v. Allen, op
Er ls melding gemaakt van 13
„vermoedelijke vondsten" van ura
niumhoudend erts in de Amerikaau-
se staat Michigan. Een van deze vind
plaatsen is rijk genoeg om te worden
geëxploiteerd. Zes andere zijn vol
doende bevredigend bevonden om er
de aandacht van de Amerikaanse
commissie voor de atoom-energie op
te vestigen. Amerikaanse geologe»
•tellen een onderzoek in naar :1e ze~
overblijvende vrndplrmV:-"!-
JEUGD VIERT KERSTMIS. In
ifoud* riddtnual van hst Mui
ierilot is, fyenal* in vrotget
teuwen gtbruihtlijk wat, een
Kerstavond gehoudenf met ms»
iewerhing van hst Baarn» Jon»
oenskoor tn hst Amsterdams
Kamermuziek Gezelschap, De
jeugdige zangers tn actie,
Zweefvliegers
in actie
JVfAAR aanleiding van het vori
ge artikel in deze rubriek
bereikten ons vele verzoeken om
inlichtingen, vooral van da tijd»
der jongeren. De contributie
bleek echter voor velen, dia nof
seen of wtlnls eigen verdien
sten hebben, het grote bexwaaj
te zün. Wy hebbea indertijd
reeds naar voren gebracht, dat
de E-Z.Z.C. de contributie to
laag mogelijk heeft gwtekL
Wanneer men teMer bedenkt,
dat een zweefvliegtuig van kei
type Grunau Baby thane reeds
ca. f 6000 koat, terwijl hst breuk
risico vooral bij de beglnoplti-
ding vrij groot ia, 2al men be
grijpen, dat de exploitatiereke
ning naar verhouding aal uitval
len. Ook de huidige benzineprijs
heeft een ongunstige invloed op
de onkostenrekening.
Een en ander maakt, dat het
zakgeld van velen niet toerei
kend is, om zich met deze inte
ressante sport in te laten. Om
echter aan de verlangens tege
moet te komen, heeft de E.Z.Z.C.
besloten een nieuwsgroep leden
ln te stellen, de zg. edspirant-
leden. Zij nemen aan de weke
lijkse bouwavonden normaal deel
en kunnen zo op prettige wijze
een "uime vakbekwaamheid op-
d
ij avond is op Dinsdag ge-
ttc o en staat onder leiding van
de bouwleider of aweeftechnicui-
Volgens een artikel in het Russi
sche periodiek „Nieuwe Tijden" aan
gehaald door radio Moskou, was de
belangrijkste gebeurtenis in de eer
ste helft van deze eeuw de geboorte
van de Sowlet-Unie.
Mao Tse Toeng nu op
vredespad
Mao Tse Toeng, de Chinese com
munistische leider voert te Moskou
be prekingen over versterking van
het vriendschapsverdrag, dat in '45
door de regering van Tsjiang Kal
Sjek en de Sowjet-Unie werd gete
kend en over de ondertekening van
een handelsverdrag, aldus meldt
Tass, het Sowiet -Russische persbu
reau. dat de Chinese leider een vra
genlijst voorlegde. Hij zeide verder,
dat het verstrekken van een lening
door de Sowjet-TJnie'ran China over
wogen wordt
De militaire toestand in China ont
wikkelt zicb goed. ..Op het ogenblik
gaan de communistisch© partij en de
centralevolksregering over tot de
vreedzame ecmomiecbe wederop
bouw". aldus Mao, dio verscheidene
weken ln de Sow.iet-Unie zal blijven
De duur van zijn verblijf hangt, af
van de tijd, welke hij nodig heelt om
„kwesties van belang voor «le Chine
se bevolking te regelen Voordat hij
n."ar China terugkeert zal Mao ver
scheidende districten cn steden in de
Sowjet-Unie bezoeken om beter be
kend te geraken met de ?eoi)«»mteehc
er cultnveJe Pr»jet
1
