KAPPIE EN HET MYSTERIE VAN DE IJSZEE
Commissaris der Koningin opende brug
bij de Lange Balk
laar van rampen en tegens'agen, maar ook
van uitbreiding en vooruitgang
LO-LKP-film op weg
door Nederland
Belangrijke vredestaak volbracht''
een symbool zien. en daarbij bnze
echte Nederlandse volksaard blijven
volgen. (Applaus.)
■■SSSBfiavt:
ANDERE SPREKERS
AAK HET WOORD.
Tijdens een winterse temperatuur, met een koude westenwind, zoals wij
die nu eenmaal hebben als het niet vriest, werd Vrijdagmorgen de gro
te moderne *erkeersbrug over het Westtïiese kanaal bij de Lange Balk
te Znldseharwoude officieel geopend door de Commissaris der Koningin
dr. J. E. Baron de Vos tau Steenwljk Om plin. 11 uur werd het rood-wit
blauwe lint door de Commissaris doorgeknipt en een nienwe periode in
geluid.
Hier is na de bange oorlogsjaren een vredestaak verricht, welke van
enorm veel belang Is voor de gehele tuinbouwstreek, die wij kennen on
der de naam van het. Geestmer Ambacht, dank zij de goede verstand
houding der verschillende bevolkingsgroepen, zodat terecht eveneens van
geestelijke bruggenbouw gesproken kan worden, zoals de Commissaris
zeide.
barak toe, waarin de bemanningen van
aJle schepen, die er lagen, opgesloten
zaten. Hij liep meteen naar de deur
toe. die met een grote ijzeren klink was
afgesloten. Het was voor Kappie geen
grote kunst om die op te lichten. Hij
deed de deur open en stapte naar bin
nen. Aan de wanden brandden vetkaar
sen die een zwak licht verspreiden- Alle
zeelieden lagen op de grond te slapen
Kappie zocht net zolang, tot hij de baron
de maat en de meester gevonden had.
die naast elkaar lagen. Hij schudde ze al
!e drie wakker. De maat was de eer
ste die zijn ogen open deed en toen hij
Kappie zag. kreeg hfj bijna een aPpel
flauwte „Een spspookeen
g-g.geest!" stotterde bij ..De.de..de g.g.
geest van K K.KKappie!" „Stel Jje niet
aan. Klont! fluisterde Kappie waarschu
wend. „Ik ben het in levende lijve! Hou
je alstejeblieft stil! We moeten alle ande
ren gaan wekkende kust is nu nog
vrij!"
Het stemt zeker tot grote voldoening
dat de oude historische naam vau
LANGE BALK
voor het nageslacht bewaard is geble
ven. De Lango Balk waar vele
herinneringen aan verbonden zijn -
heeft plaats moeten maken voor een
prachtige moderne brug, van onge
veer SO meter lengte en 8.5 meter
breedte. Het drukke autoverkeer
langs de smalle dorpsstraat zal hier
door ontlast kunnen worden.
DE ONTVANGST TEN
RA AI) HUIZE.
Om half elf arriveerde de Commis
mi88aris per luxe auto met het Pro
vinciale wapen ten gemeentehuize
daar de C. door burgemeester Schel
haas werd begroet.
Onder de aanwezigen merkten wij
op de bestuursleden van Bannen, Pol
ders en 'Veilingbesturen, de voltallige
college's van B. en W. der gemeenten
Langedijk en Heerhugowaard, de hr.
Harmsen lid van Ged. Staten, ïr. Tho
mest-, Hoofdingenieur van de Prov.
Waterstaat, kapitein van der Steur.
Districtscommandant van de Rijks
politie en de Groepscommandant vau
Langedijk de heer Drieënhuizen.
Na een verversing te hebben gebruikt
begaven de aanwezigen '^jch in auto's
naar de nieuwe brug. Door de politte
was voor een goede verkeersregeling
gezorgd.
DU OFFICIËLE OPENING.
beid van de genodlg
den en vele andere belangstellenden
voud hierna de officiële opening
plaats.
De Commissaris, het woord verkrij
gende, zeide dat het hem een groot
genoegen was tot deze plechtigheid
over te gaan. Spr. deed dit in zijn
kwaliteit van voorzitter van het Col
lege van Ged. Staten. De plannen
tot bouw van deze brug bestondeu
reeds lang maar «e werden ver
traagd door de oprlogsjaren. Een deel
kon voordien worden uitgevoerd, het
t •ottè de financiële afwikke
ling vergemakkelijkte. Na de oorlog
stonden Ged. Staten voor een moei
lijke beslissing, daar er van vele kan
ten voorstellen kwamen om bruggen
te bouwen. Spr. geloofde dat men een
verstandig besluit nam om deze bouw
te voltooien. Hierbij speelden de moei
lijke verkeersproblemen van Lange
dijk een grote rol. Dit'werk betekent
een sluitstuk waar met veel genoegen
aan zal worden teruggedacht, ook om
dat het van grote betekenis is voor
de Langedijk en het gehele Geestmer
Ambacht. Met waardering noemde
spr. het werk vande Techn. Dienst
de Prov. Waterstaat en de aanne
mersmij. De Kondor. In overleg met
het gemeentebestuur van Langedijk
is besloten deze brug de naam te
geven van „De La-ngebalk", Met de
wens dat de brug de groei en bloei
van de gemeente en de gehele streek
zou mogen bevorderen, verrichtte dc
Commissaris de openingsplechtigheid
door het rood-wit-blauwe lint door
te knippen, waarmede een feit van
historische betekenis werkelijkheid
geworden was.
Het gehele gezelschap begaf zich
hierna over de brug om deze vau
nabij in ogenschouw te nemen.
REDE
BURGEMEESTER SCHELHAAS.
Nadat men zich wederom naar het
gemeentehuis had begeven en plaats
genomen was ln de raadszaal, nam
Burgemeester Schelhaas het woord
en zeide, dat het voor de gemeente
Langedijk en omgeving een heugelijke
dag was. Het verblijdde spr. dat allen
aan de uitnodiging gevolg hadden
gegeven om hier tegenwoordig te
zijn. Met alle waardering voor onze
voorouders zeide spr., dat de huizen
hier als het ware werden neergesme
ten en het tegenwoordige geslacht
voor grote verkeersproblemen werd
gesteld. Reeds vele jaren is de ge
meente bezig hierin verandering te
brengen.
wegen, maar dit is practisch onmo
gelijk door de sinds vele jaren ge
vestigde industrieën, die in verbin
ding staan met Amsterdam en tal
van andere plaatsen. Daarom zoekt
men het in verbreding van de wegen
waarvoor al duizenden guldens be
steed zijn en voorts door het mak'en
van uitvalswegen, zoals de nieuwe
Prov. wegen te Noordscharwoude en
Broek op Langendijk en nu met deze
weg bij de Langebalk. Er Is wel eens
de vraag gesteld of dit allemaal no
dig is. doch deze mensen weten niets
van het verkeersprobleem af in te-
geustelling met de veiliugsbesturen.
fabrikanten en anderen.
Door de Langedijk rijden jaarlijks
tienduizenden vrachtauto's, niet mede
gerekend al de andere voertuigen,
zodat spr. van oordeel was dat deze
nieuwe verkeersbrug in een grote be
hoefte zal voorzien. De gehele omge
ving Is de provincie Noordholland v.
harte dankbaar dat er tot deze bouw
besloten werd. Spr. hoopte tenslotte
dat de Commissaris der Koningin
nog vele jaren getuige zal mogen
zijn van de groei en bloei van deze
streek. (Applaus.
DE COMMISSARIS
ANTWOORDDE.
De Commissaris dankte voor de har
telijke ontvangst en zeide. dat dit
werk uit een oogpunt van algemene
strekking moest worden gezien en ook
in een breder kader bekekeif worden
Het herstellen van de verwoeste brug
gen was een typisch ooriogswerk en
bet bouwen van nieuwe bruggen een
typisch vredeswerk. Met de overval
in 1940 werden vele bruggen vernield
maar niet' zo grondig als de Duit
sers het later deden toen zij ons land
bezet hadden. Dit was een groot ver
schil. Na de bevrijding stond de re
gering voor grote problemen, daar
materialen en geld ontbraken. Hier is
nn een echt typische vredestaak vol
bracht.
NEDERLAND WIL GEEN
OORLOG.
Er zijn wel stemmen die beweren,
dai Nederland zich voorbereidt op
een volgende oorlog, iets wat spr.
met nadruk wenste te besti-ijden
daar het Nederlandse volk een vrede
lievend volk is en niets anders wil
dan mede te werken aan de weder
opbouw van het vaderland. Ook door
de goede verstandhouding tussen de
verschillende bevolkingsgroepen on
derling kan er vau een geestelijke
bruggenbouw gesproken worden. Ver
der zijn er administratieve bruggen
gebouwd, waardoor in 1941 de samen
voeging der 4 Langedtfker gemeen
ten tot 1 gemeente tot stand kwam
Hierdoor kwam aan het isolement
een einde. Een land als Nederland,
dat ligt aan de zee en omringd is
door grote volkeren moet zich niet af
zonderen, maar grote bruggen bou
wen. die tot over de gehele wereld
reiken. Dit is de geschiedenis van
Nederland, waar ons gehele volk we'
bij gevaren is. Voor één ding moeten
wij ons echter wachten zoals een
Frans spreekwoord zegt, namelijk:
dat wie zich maakt tot een lam, dooi
de wolf wordt verslonden. Hiervoor
moeten wij waken.
Wij moeten, aldus besloot de Com
missaris, de geestelijke bruggen als
De Directeur van de aannemersmij
De Kondor dankte voor de waarde
rende woorden en zeide. dat hel ook
voor zijn maatschappij een goed
werk Was geweest.
De heer S. de Boer Kz. als voorzit
Ier van de Langedijker Groenten
centrale uitte ziju grote dank dat
het werk zo vlug was aangepakt.
Het werk wekt aller bewondering.
De brug is van groot belang voor de
veilingsbesturen nu er ook in het mid
den der gemeente gelegenheid gescha
pen is zich naar de hoofdwegen te
begeven.
Spr. wist mede te delen dat de oude
brug uit een loopviak van 1 balk be
stond van een voet breedte, vandaar
de naam Langebalk. Later kwam er
een ijzeren brug door samenwerking
van de voormalige gemeente Zuid-
scharwoude en Heerhugowaard. De
gelden moesten bij elkaar gebedeld
worden. Wel een groot verschil met
de nieuwe verkeersbrug. Spr. ver
heugde zich erover, dat de oude
naam Langebalk gebleven is.
De heer P. de Geus Jz. bestuurslid
van de banne Znldscharwoude noem
de de bouw van deze brug eveneens
een grote verbetering, hoewel er ook
oude herinneringen aan verbonden
zijn, die enigszins tot weemoed stem
men, zoals het natuurschoon dat ver
loren ging en de oude pittoreske kop
molen. Door de droogmaking, van de
Heerhugowaard zijn twee gedeelten
van de voormalige gemeente Zuid-
scharwoude uiteen gerukt, de Zuid-
seharwouderpolder verdween als ge
volg van de herverkaveling, die op
tuinbouwgebied een grote verbetering
genoemd kan worden. Spr. hoopte
dat de band tussen de gemeente Lr.n
gedijk en het gedeelte over het ka
naal zou blijven bestaan. (Appl.)
Burgemeester Sutman Meyer van
Heerhugowaard zeide zijn collega uit
Langedijk te benijden en zou gaarne
gezien hebben dat er ook een stukje
van de nieuwe brug in zijn gemeen
te bad gelegen. Deze brug toch ver
bindt de gemeenten Langedijk en H.
H.Waard met elkaar, wat historisch
gegroeid is. Spr. hoopte dat de goe
de verstandhouding en goede samen
2S Kappie had zijn werk goed ge
daan, want het zeewater siepelde al in
h?t gat, dat hij gemaakt had „Klaar is
Kees!" zei Kappie. ,,Nu gaan we weer
naar de wal, en dan moet ik eens zien.
hoeIk ai die klonten van kerels zal be
vrijdendat is nog zo eenvoudig
niet! Kijk eens hoe dat aardige walvis
Je al aan het zinken isdat is ja
een lust voor het oog!" Ze bereikten
de wal we-r en Kappie verliet meteen
de kajak en holde onhoorbaar naar de
werking die altijd bestaan hebben,
verstevigd zouden worden.
SLOTWOORD.
Burgemeester Schelhaas dankte aan
het einde allen voor hun vriendelijke
woorden en hoopte dat de levensruim
te van tfoordholland zich verder zou
mogen uitbreiden, waarbij ppr. een
verlanglijstje opsomde o.a. een nieu
we Friesebrug, en een tunnel onder
het Noordzeekanaal bij Velsen, waar
door de provincie uit haar enge sfeer
verlost zal worden en men mee kan
helpen tot de verdere bloei van Ne
derland. Spr. twijfelde er niet aan
of Ged. Staten zullen alles doen om
in deze te slagen. Vanaf de hoge
brug De Langebalk, kan men de ge
hele omtrek overzien. Zo moet men
ook.de toekomst zien. namelijk als
een groot breed en wijd geheel.
Spr. besloot met woorden van dank
aan de Commissaris, de leden van
Ged. Staten en de Prov. Waterstaat
en hoopte dat God Zijn zegen zou
willen geven op dit grote werk.
De KLM. in 1949
DANK AAN DE FBOYINCIE
Het gemeentebestuur is zeer dauk
baar voor de grote hulp, die dank
zij de medewerking der provincie
werd verkregen zoals o.a. duidelijk
tot uiting kwam bij de bouw van de
nieuwe sluis te Broek op Langendijk
Spr. dankte de Prov. Waterstaat en
de gehele staf met aan het hoofd de
heer Thomese, die allen een open
oog hebben voor de vele moeilijkhe
den in Geestmer Ambacht. In dit ver
band releveerde spr. de stichting der
proefbedrijven in het G. A.
1949 is voor de K.L.M. een gedenk
waardig jaar geweest, in dit jaar im
mers' werd het feit herdacht, dat zij
dertig jaar geleden werd opgericht.
Begonnen in 1919 als een kleine on
derneming met twee vliegtuigen en 12
man personeel, is zij in 30 jaar tijds
uitgegroeid tot een bedrijf met een we
reldreputatie, dat 104 toestellen op haar
137.000 km- lange luchtnet beeft vlie
gen en dat 13.000 man personeel werk
geeft.
Dit alles is voor een groot deel het
resultaat van de onverzettelijke werk
kracht van de man. die van het begin
af de K.L-M. heeft geleid en die ln
het afgelopen jaar zijn 60ste verjaar
dag vierde: dr. Ai bert Plermaa.
Toch is dit jubileumjaar geen jubel
jaar voor de K-L.M, geworden. Twee
machines verongelukten, resp. bij Bari
en Bcmaby. waarbij 21 leden van de
bemanning en 57 passagiers om het le
ven kwamen.
De politieke moeilijkheden op de In-
diëlljn dwongen de K.L.M. de moeilij
ke «n kostbare omweg over Mauritius
naar Batavia te vliegen. Bemanningen
en grondpersoneel leverden een belang
rijke bijdrage tot het met regelmaat af
leggen van het grootste oce?-.7
in .de geschiedenis van de burgeriucht-
"vaasr.
Pas op 15 Juli kon de oude lijn weer
gevlogen worden, maar intursen had de
K LM. een aanzienlijke schade gele
den.
Daar tegenover echter staat dat on
danks -de minder gunstige tijdsomstan
digheden op verschillend gebied voor
uitgang kon worden geboekt. Vooral het
verkeer over de Atlantische Oceaan
werd belangrijk uitgebreid- Op 20 Mei
n l. werd de lijn van Amsterdam naar
Paramaribo via Lissabon en, Dakar
geopend en op 29 Mei werden twee
van de drie diensten per week op Cu-
racao via Canada en Cuba geleld. Hier
door exploiteerde de K.L.M. vijf ver
schillende diensten over de Atlantische
Oceaan, die thans fci beide richtingen
30 keer per week door K.L.M.-machi-
nes wordt overgevlogen. Van 17 Mei
af werden de vluchten over de Noor
delijke Atlantische Oceaan gedeeltelijk
over het Ierse vliegveld Shanaon ge
leld.
Op het Europa-net werden niet al
leen de bestaande diensten gehandhaafd,
maar werd het verkeer op Duitsland en
het Nabije Oosten aanzienlijk uitge-
biv
Sobere, waardige weergave van het
verzet in Nederland
de LO-LPK-fihiï- haar weg ddoor hei land heeft aangevaug u iijKC
het ons van belang dc aandacht vau ouze lezers op dit filmwerk ie ves
tigen. De verzetstijd ligt nagenoeg al weer buiten onze gezichtseinder.
Het leven heeft ons opgenomen en zelfs waaneer wij na gedane arbeid
voor ontspanning naar een boek grijpen, doen wij bij voorbaat geen
greep uit de verzetsliteratuur. Een boek uit de Spaanse of Franse tijd
kan ons bekoren. Niet uit de Duitse periode. Ongetwijfeld vindt dit zijn
oorzaak in het feit dat wij hier het echte gevoel van het onechte kun
nen onderscheiden. Wij gevoelen er niets voor om de beste jaren van
ons leven, waarin wij werkelijk ge-lééfd hebber* te omsluiteren door- 'n
rookgordijn vau romantiek en ze voor de komende generatie onzicht
baar te maken.
Want onze geringe aandacht voor
aan het verzet ontleende producten
komt zeker niet doordat z}j niet aan
zouden kunnen slaan op onze diepste
gevaslens. Integendeel. Maar juist
omdat ons bestaan ln die dagen tot
aan ziju wortels werd bewogen zijn
we in ons diepste wezen hier nog ui
terst gevoelig en verdragen het een
voudig niet dat men ons vergast op
een caricatuur van hetgeen een stem
pel drukte in ons eigen vlees en bloed
Dat Max de Haas er in geslaagd
is om in opdracht vau de LO-LPK
een film te vervaardigen die niet al
leen de mensen, die bulten het ver
zet hebben gestaan, maar ook de oud
illegale werkers zelf in hoge mate
te boeien, is een prestatie die niet
mag worden onderschat.
Hier is geen kunstwerk gegeven
dat als een individuele expressie de
massa niet zou weten te boeien en
evenmin is hier. zoals helaas nog
maar al te vaak in de filmwereld ge
beurt, gespeculeerd op de zucht naar
sensatie, welke hier zo gemakkelijk
zou kunnen worden geïntroduceerd.
Kier is een werk geschapen dat door
zijn soberheid eu eerlijkheid- respect
afdwingt. Geregeld komt men bij het
zien tot de conclusie: Ja. zo was het
M sschlea zou ik het wel anders ge
daan hebben op een bepaald ogen
blik. Maar zo ging het. Geeu helden,
die verbluffende staaltjes aan de dag
leggen, ziet men, maar doodgewone
nxen, die strijden. En dat juist maakt
deze film zo echt.
Ook aan het verzet der kerken
wordt aau deze film volkomen recht
gedaan.
Stellig draagt de film de sporen vau
het compromis tussen de vervaardi
ger en zijn opdrachtgevers. Men kan
evenwel niet zeggen dat dit de film
heeft verzwakt. Misschien eer het te
gendeel. Voor het overgrote deel
bestaan de spelers uit mensen die er
zelfs nooit van gedroomd zullen heb
l>en nog eens voor ecu film te zullen
spelen en het is begrijpelijk dat dit
de opgave vau de regisseur wel zeer
hebben verzwaard. Het werken met
beroepsspelers zou in zeker opzicht
voor hem gemakkelijker ziju geweest
Maar het nadeel daarvan zou zijn ge
weest dat men hoofdzakelijk zou heb
lien moeten werken met mensen die
vreerad stonden tegenover het verzet
en dus zouden hebbett moeten trach
ten zich volkomen in bun rol in te
leven. Mogelijk zou de film dan tech
nisch op hoger plan zijn gekomen.
Haar documentaire waarde zou even
wel aanzienlijk zijn gedaald. Achter
af is de gedane keus zeker de goede
gebleken.
De film boeit van het begin tot het
om er eigen belevenissen ann te coa
fronteren. want die zullen veelal an
ders zijn geweest. Men moet zich bij
het zien de vraag stellen of hier het
Nederlandse volk een getrouwe weer
gaven wordt gegeven van het gebo
den verzet in de jaren '40'45. Dat
was het doel van deze film en als zo
danig is zij volkomen geslaagd.
Wij verheugen ons er in dat zij e-
nige weken geleden in een der Am
sterdamse blsocopen voor de derde
maal geprolongeerd werd. Niet alleen
dat zij hierdoor blijkt te behoren tot
de betrekkelijk kleine kenr van goe
de films, maar het is tevens een be
wijs dat het publiek nog smaak ge
noeg heeft om een werkelijk goede
filui op de juiste waarde te taxeren
De LO-LKP-stlchting deelt ons ten
slotte nog het volgende mede:
Om de film in de biscopen te laten
draaien werd een contract vereist,
waarin voor geruime tijd (ongeveer 1
jaar) de bisocopeu oen exclusief recht
van vertoning verkregen. Eerst na
afloop van deze termijn zulten dus
smalfilmvertoningen van verenigin
gen enz. plaats kunnen hebben. Zij
die zich op de organisatie van der
gelijke vertoningen willen toeleggen
dienen zich te verstaan met de ver
huurder: NY Colombia Filui Boo-
king Office. Nd. Doelenstraat 8. Am
sterdam.
De LO-LKP-stichtiug heeft iu het
kader van de exploitatie van de film
ook aau de stichting 19401045 ge
dacht. In de eerste plaats heeft zij
besloten, dat een deel der baten, die
de LO-LKP-stichting uit de vertoning
toekomen, ten goede zullen komen
aan ,40-,45.
Bovendien is de gelegenheid openge
steld om van de eerste vertoning in
iedere plaats een premiere te maken
met een bijzonder karakter. Zo'n pre
miere wordt dan, dank zij overleg
van de bioscoopdirectie en het be
stuur '4045. ter plaatse georgani
seerd. Ia Amsterdam werd deze pre
mière geopend door de wnd. burge-,
meester", in Den Haag was. naar wij
vernemen, o.a. de min.-pres. aanwe
zig. In Amsterdam leverde een eollee
te voor de Stichting belangrijke ba
ten op.
HET VERKEERSPROBLEEM.
Het verkeersprobleem aan de Lan
gedijk is een schier onoplosbaar
vraagstuk, waarbij aller medewer
king wordt gevraagd om dit op te
lossen. De gemeente zou
kunnen verbieden nog langer gebruik
te mogen maken van de smalle dorps